Badanie procesów poznawczych na modelu szczurzym. The study of cognitive behavior in a rat model. MAGORZATA J. WĘSIERSKA

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Badanie procesów poznawczych na modelu szczurzym. The study of cognitive behavior in a rat model. MAGORZATA J. WĘSIERSKA"

Transkrypt

1 Badanie procesów poznawczych na modelu szczurzym. The study of cognitive behavior in a rat model. MAGORZATA J. WĘSIERSKA II Konferencja Zwierzęta w badaniach naukowych Warszawa, SGGW- 5-7-września 2011

2 Procesy poznawcze to zdolnośd organizmu do odbioru, przetwarzania i wykorzystywania informacji, w wyniku czego dochodzi do kształtowania własnego zachowania. Odpowiadają one za funkcjonowanie: Percepcji, Uwagi, Pamięci, Funkcji Wykonawczych = Zarządcze, Myślenie, Mowa (ludzie) Umożliwiają one ludziom i zwierzętom wypełnianie różnorodnych zadao życiowych poprzez świadome działanie. W badaniach procesów poznawczych stosujemy testy behawioralne, które angażują percepcję, uwagę, pamięd opisową (deklaratywną), a także pamięd nieopisową.

3 Podłożem zachodzenia procesów odpowiadających za percepcję, uwagę, pamięć opisową, pamięć operacyjną odpowiedzialne są różnorodne struktury mózgu Kora nowa asocjacyjna Kora przyhipokampalna Kora śródwęchowa Kora okołowęchowa PFC Kora przedczołowa mpfc Hipokamp DG, CA3, CA1 Jądra podkorowe Adaptacja: Simons, Spiers 2003 Nature rev.

4 Pamięd opisowa (deklaratywna) (explicite - jawna - uświadomiona) co, gdzie, kiedy? Pamięd nieopisowa (niedeklaratywna) (implicite- niejawna - nieuświadomiona) jak? Pamięd przestrzenna

5 Pamięć przestrzenna, jest rodzajem pamięci opisowej; pozwala zapamiętać co? się wydarzyło, oraz kiedy? i gdzie? to miało miejsce Allotetyczna Idiotetyczna

6 Badanie pamięci prowadzi się metodami: Off line, poprzez trwałe usunięcie lub czasowe wyłączanie struktur, lub procesów na różnych etapach doświadczenia (badania anatomiczne, biochemiczne, genetyczne) oraz On line, czyli w czasie trwania formowania i funkcjonowania śladów pamięciowych, poprzez porównywanie zachowania na kolejnych etapach doświadczenia, czyli podczas: nabywania, wygaszania, odzyskiwania. W badaniach Off line i On line wykorzystuje się metody behawioralne Wymagają one doboru: a. odpowiedniego testu b. właściwego gatunku zwierząt

7 Testy behawioralne stosowane do oceny pamięci przestrzennej i towarzyszących jej procesów poznawczych

8 Ocena pamięci - inteligencji, u szczurów (Hebb, Williams 1946) labirynty w osłoniętym polu ; uniesiony labirynt HEBB a i WILLIAMS a, 1946r; A method of rating animal intelligence J.General Psychol.

9 Testy behawioralne stosowane w badaniach różnych rodzajów pamięci Labirynt Oltona Basen Morrisa Wykonanie zadania w tych testach angażuje: 1. uwagę; 2. czasową organizację odpowiedzi; 3. planowanie strategii; 4. zdolnośd zarządzania informacjami z LTM.

10 Test Unikania Miejsca nowa metoda badania pamięci i towarzyszących jej procesów poznawczych a b Miary pamięci w TUM 1.Liczba wejśd na miejsce z szokiem ENTR 2. Czas do pierwszego wejścia na miejsce z szokiem T1 3. Maksymalny czas unikania miejsca z szokiem Tmax Miara fizycznej aktywności Całkowita długośd pokonanej drogi -TPL Miara skuteczności wykonania reakcji unikania: Liczba wejśd/liczba szoków

11 Warianty Testu Unikania Miejsca umożliwiają badanie różnych rodzajów pamięci przestrzennej i procesów poznawczych (Adaptacja: Fenton AA, Wesierska M, Kaminsky Yu, Bureš J Proc. Natl. Acad. Sci. USA, Vol.95, )

12 Analiza procesów poznawczych w sytuacji wymagającej koordynacji poznawczej Pokój+ Arena- Pokój+ Arena woda (Adaptacja: Cimadevilla JM, Wesierska M, Fenton AA, Bureš J Proc. Natl. Acad. Sci. USA, Vol.98, ) (Adaptacja: Wesierska M, Dockery C, Fenton AA J Neurosci. 25: )

13 Udział hipokampa w funkcjonowaniu pamięci przestrzennej i koordynacji poznawczej mierzone liczbą błędów (wejść) na obszar z szokiem wejścia wejścia wejścia (Pokój i Arena)+ Pokój+Arena dni dni TTX 40 Arena+ kontrola (Adaptacja z: Wesierska i inni, J.Neurosci. 2005) dni

14 Udział kory retrosplenialnej (tylna kora obręczy) w funkcjonowaniu pamięci przestrzennej i koordynacji poznawczej mierzone liczbą błędów (wejść) na obszar z szokiem Pokój+Arena- Kora retrosplenialna (tylna częśd kory obręczy) (Pokój i Arena)+ (Adaptacja: Wesierska, Adamska, Malinowska, 2009, NLM)

15 Analiza procesów poznawczych w sytuacji wymagającej plastyczności poznawczej: Pokój+ Arena- Arena+ (Adaptacja: Wesierska M, Klinowska HD, Adamska I, Fresko I, Sadowska J, Albrecht J Beh. Brain Research; 171; 70-77)

16 Maksymalny czas unikania (sec) Czas do pierwszego wejścia (sec) Wejścia plastyczność poznawcza przejaw funkcjonowania procesów poznawczych Po Pokói+Arena- GRUPY: HE Encefalopatia wątrobowa Control - kontrola Dni (Adaptacja: Wesierska M, Klinowska HD, Adamska I, Fresko I, Sadowska J, Albrecht J Beh. Brain Research; 171; 70-77)

17 Test Zmiany Miejsca adaptacja Metody Unikania Miejsca do badania pamięci operacyjnej u szczurów Pokój+Arena- Brak szoku Szok Habituacja 5 min Trening 1 5 min TZM 25 min Trening 2 5 min. odroczenie 5 min Test 5 min (Adaptacja: Dockery, Wesierska 2010;JNM)

18 Test Zmiany Miejsca test na pamięd operacyjną u szczurów D0 D1 D2 D3 D21 Habituacja 1 dzień Sesja 1 1 dzień Sesja 2 Sesja 3 Sesja 4 Re-test 1 dzień 18 dni Podczas kolejnych sesji TZM do formowania reprezentacji miejsca z szokiem użyteczne są odmienne bodźce wzrokowe (Adaptacja: Dockery, Wesierska 2010;JNM)

19 Kolejne sesje w Teście Zmiany Miejsca Pamięd mierzona liczbą wejśd na miejsce z szokiem Pokój+Arena- * P<.03 Pokój+Arena- ha >tr1> tr2 = ts; P<.01 (Adaptacja: Dockery, Wesierska 2010;JNM)

20 Aktywnośd lokomotoryczna szczurów mierzona dystansem pokonywanym podczas kolejnych sesji TZM P<.01 Pokój+Arena- (Adaptacja: Dockery, Wesierska 2010;JNM)

21 Sprawnośd wykonania reakcji unikania wyrażona współczynnikiem liczba szoków/liczbę wejśd podczas kolejnych sesji TZM D2,D3 <D1, D21, P<.03 ns * P<.04 Pokój+Arena- ha> tr2 ; tr1 = ts, P<.04; tr2 dla D1,D2,D3,D21 - ns (Adaptacja: Dockery, Wesierska 2010;JNM)

22 Zakooczenie Badanie procesów poznawczych na szczurach jest możliwe przy zastosowaniu Testu Unikania Miejsca. Test Unikania Miejsca łączy badanie: przestrzennej pamięci poznawczej, przestrzennej pamięci operacyjnej, sprawności wykonania reakcji.

Neuroanatomia. anatomia móżdżku i kresomózgowia jądra podstawy układ limbiczny. dr Marek Binder

Neuroanatomia. anatomia móżdżku i kresomózgowia jądra podstawy układ limbiczny. dr Marek Binder Neuroanatomia anatomia móżdżku i kresomózgowia jądra podstawy układ limbiczny dr Marek Binder 4 móżdżek funkcje utrzymanie równowagi i napięcia mięśniowego dostrojenie precyzji ruchów (objawy uszkodzenia:

Bardziej szczegółowo

Anatomia pamięci. Systemy pamięci a przetwarzanie informacji. Opracowała: Karolina Finc

Anatomia pamięci. Systemy pamięci a przetwarzanie informacji. Opracowała: Karolina Finc Anatomia pamięci Systemy pamięci a przetwarzanie informacji Opracowała: Karolina Finc Zagadnienia Jakie są główne systemy pamięci w mózgach ssaków i jak jest przetwarzana w nich informacja? Jaki jest sens

Bardziej szczegółowo

Układ limbiczny. Przetwarzanie informacji przez mózg. kognitywistyka III. Jacek Salamon Tomasz Starczewski

Układ limbiczny. Przetwarzanie informacji przez mózg. kognitywistyka III. Jacek Salamon Tomasz Starczewski Jacek Salamon Tomasz Starczewski Przetwarzanie informacji przez mózg kognitywistyka III Co to takiego? Inaczej układ rąbkowy lub układ brzeżny. Jest zbiorczą nazwą dla różnych struktur korowych i podkorowych.

Bardziej szczegółowo

BUDOWA MÓZGU (100 MILIARDÓW NEURONÓW) NEUROFIZJOLOGICZNE PODSTAWY

BUDOWA MÓZGU (100 MILIARDÓW NEURONÓW) NEUROFIZJOLOGICZNE PODSTAWY NEUROFIZJOLOGICZNE PODSTAWY UCZENIA SIĘ I PAM IĘCI BUDOWA MÓZGU (100 MILIARDÓW NEURONÓW) Objętość ok. 1300 cm 3 Kora mózgowa powierzchnia ok. 1m 2 Obszary podkorowe: Rdzeń przedłużony (oddychanie, połykanie,

Bardziej szczegółowo

Systemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie)

Systemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie) Systemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie) specjalizacja strukturalna i funkcjonalna ze względu na rodzaj bodźca oraz

Bardziej szczegółowo

Wykład 7. pamięć (mechanizmy systemowe) dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii

Wykład 7. pamięć (mechanizmy systemowe) dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii Wykład 7 pamięć (mechanizmy systemowe) dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii Co to jest pamięć? oddziaływanie przeszłości na aktualne zachowanie realizowane za pomocą układu nerwowego zdolność do nabywania,

Bardziej szczegółowo

Po co nam uwaga? Podstawowe zadania uwagi to:

Po co nam uwaga? Podstawowe zadania uwagi to: Uwaga Po co nam uwaga? Podstawowe zadania uwagi to: Orientowanie się organizmu ku bodźcom sensorycznym (szczególnie wzrokowym) Badanie elementów przestrzeni (zewnętrznej i wewnętrznej) Utrzymywanie organizmu

Bardziej szczegółowo

Trening funkcji poznawczych u osób starszych

Trening funkcji poznawczych u osób starszych Trening funkcji poznawczych u osób starszych Dr n. med. Adrianna Maria Borowicz Wyższa Szkoła Edukacji i Terapii w Poznaniu Polskie Towarzystwo Gerontologiczne, Oddział w Poznaniu Funkcje poznawcze to

Bardziej szczegółowo

Pamięć i uczenie się Organizacja pamięci: systemy i procesy

Pamięć i uczenie się Organizacja pamięci: systemy i procesy Pamięć i uczenie się Organizacja pamięci: systemy i procesy Pamięć (Tulving) to hipotetyczny system w umyśle (mózgu) przechowujący informacje W 4 dr Łukasz Michalczyk Pamięć to zdolność, to procesy poznawcze,

Bardziej szczegółowo

ROZWÓJ PSYCHORUCHOWY DZIECI Z NF1. dr n. med. Magdalena Trzcińska Szpital Uniwersytecki nr 1 w Bydgoszczy Poradnia Psychologiczna

ROZWÓJ PSYCHORUCHOWY DZIECI Z NF1. dr n. med. Magdalena Trzcińska Szpital Uniwersytecki nr 1 w Bydgoszczy Poradnia Psychologiczna ROZWÓJ PSYCHORUCHOWY DZIECI Z NF1 dr n. med. Magdalena Trzcińska Szpital Uniwersytecki nr 1 w Bydgoszczy Poradnia Psychologiczna EPIDEMIOLOGIA DYSFUNKCJI POZNAWCZYCH U DZIECI Z NF1 Dysfunkcje poznawcze

Bardziej szczegółowo

Pamięć operacyjna. Paulina Ziomkowska Kognitywistyka 3 rok

Pamięć operacyjna. Paulina Ziomkowska Kognitywistyka 3 rok Pamięć operacyjna Paulina Ziomkowska Kognitywistyka 3 rok Pamięć operacyjna (WM) cześć pamięci krótkotrwałej Jest definiowana jako system, który aktywnie przechowuje informacje w umyśle aby wykonać werbalne

Bardziej szczegółowo

Elementy kognitywistyki III: Modele i architektury poznawcze

Elementy kognitywistyki III: Modele i architektury poznawcze Elementy kognitywistyki III: Modele i architektury poznawcze Wykład VIII: Architektury poznawcze (symboliczne) I: ACT Zintegrowana teoria umysłu ACT-R (adaptive control of thought rational) hipoteza dotycząca

Bardziej szczegółowo

Neurologiczne podłoże zachowań emocjonalnych. Halszka Kwiatkowska

Neurologiczne podłoże zachowań emocjonalnych. Halszka Kwiatkowska Neurologiczne podłoże zachowań emocjonalnych Halszka Kwiatkowska Co to są emocje? Termin wywodzi się od łacińskiego czasownika movere oznaczającego poruszyć Każde poruszenie czy zakłócenie umysłu, każdy

Bardziej szczegółowo

SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI DYSKALKULIA

SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI DYSKALKULIA SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI DYSKALKULIA DEFINICJA DYSKALKULII Dyskalkulia rozwojowa jest strukturalnym zaburzeniem zdolności matematycznych, mającym swe źródło w genetycznych lub wrodzonych

Bardziej szczegółowo

Pamięć i uczenie się. Pamięć (prof. Edward Nęcka) Pamięć (Tulving) to hipotetyczny system w umyśle (mózgu) przechowujący informacje

Pamięć i uczenie się. Pamięć (prof. Edward Nęcka) Pamięć (Tulving) to hipotetyczny system w umyśle (mózgu) przechowujący informacje Pamięć i uczenie się Wprowadzenie w problematykę zajęć Pamięć (prof. Edward Nęcka) to zdolność do przechowywania informacji i późniejszego jej wykorzystania. W 1 dr Łukasz Michalczyk Pamięć (prof. Edward

Bardziej szczegółowo

Rodzina Neutralnych Kulturowo Testów Inteligencji CFT

Rodzina Neutralnych Kulturowo Testów Inteligencji CFT Rodzina Neutralnych Kulturowo Testów Inteligencji CFT Rodzina testów CFT Rodzina testów CFT (Culture Fair Intelligence Test) obejmuje grupę narzędzi służących do badania inteligencji ogólnej. Poszczególne

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 5: PAMIĘĆ. Psychologia poznawcza. dr Mateusz Hohol

WYKŁAD 5: PAMIĘĆ. Psychologia poznawcza. dr Mateusz Hohol WYKŁAD 5: PAMIĘĆ Psychologia poznawcza dr Mateusz Hohol MAGAZYNOWY MODEL ATKINSONA I SHIFFRINA (1968) (ultrakrótkotrwała) od kilkudziesięciu do kilkuset milisekund jeśli informacje nie są powtarzane, znikają

Bardziej szczegółowo

Nowe pytania egzaminacyjne

Nowe pytania egzaminacyjne Nowe pytania egzaminacyjne 1. Jakie jest znaczenie genetyki behawioralnej w badaniach psychologicznych? 2. Wyjaśnij pojęcie funkcjonalnej asymetrii mózgu i omów jak zmieniały się poglądy na ten temat.

Bardziej szczegółowo

FUNKCJI POZNAWCZYCH DLA OSÓB CHORYCH NA ZABURZENIA Z KRĘGU SCHIZOFRENII

FUNKCJI POZNAWCZYCH DLA OSÓB CHORYCH NA ZABURZENIA Z KRĘGU SCHIZOFRENII T R E N I N G FUNKCJI POZNAWCZYCH DLA OSÓB CHORYCH NA ZABURZENIA Z KRĘGU SCHIZOFRENII mgr Kaja Wojciechowska, psycholog III Klinika Psychiatryczna, Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie TRENING

Bardziej szczegółowo

Fizjologia z elementami patofizjologii BLOK 1 Wyższe czynności życiowe

Fizjologia z elementami patofizjologii BLOK 1 Wyższe czynności życiowe UKŁAD LIMBICZNY, UCZENIE SIĘ, PAMIĘĆ, EMOCJE. Mózg jest organem, który pozwala nam odczuwać i myśleć, uczyć się i pamiętać, tworzyć i marzyć, nabywać i przejawiać stany emocjonalne. Emocje, uczenie się

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 6: PAMIĘĆ. Psychologia poznawcza. dr Mateusz Hohol

WYKŁAD 6: PAMIĘĆ. Psychologia poznawcza. dr Mateusz Hohol WYKŁAD 6: PAMIĘĆ Psychologia poznawcza dr Mateusz Hohol MAGAZYNOWY MODEL ATKINSONA I SHIFFRINA (1968) (ultrakrótkotrwała) od kilkudziesięciu do kilkuset milisekund jeśli informacje nie są powtarzane, znikają

Bardziej szczegółowo

Kresomózgowie 2. Krzysztof Gociewicz

Kresomózgowie 2. Krzysztof Gociewicz Kresomózgowie 2 Krzysztof Gociewicz krzysztof.gociewicz@doctoral.uj.edu.pl Czas na Ciebie! :-) Kora mózgowa funkcje percepcja kontrola ruchowa uwaga pamięć emocje myślenie główne struktury płaty:

Bardziej szczegółowo

Neuronalne korelaty przeżyć estetycznych (Rekonstrukcja eksperymentu)

Neuronalne korelaty przeżyć estetycznych (Rekonstrukcja eksperymentu) Neuronalne korelaty przeżyć estetycznych (Rekonstrukcja eksperymentu) NEUROESTETYKA PIOTR PRZYBYSZ Wykład monograficzny. UAM Poznań 2010 Rozumienie piękna na gruncie psychologii sztuki i w neuroestetyce

Bardziej szczegółowo

Emocje. dr hab. Adriana Schetz IF US

Emocje. dr hab. Adriana Schetz IF US Emocje dr hab. Adriana Schetz IF US adriana.schetz@gmail.com Emocje leżą u podłoża mechanizmów relacji społecznych oraz są kojarzone z aktywnością typu: Neurony lustrzane Empatia Samoświadomość Bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2014/2015

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2014/2015 Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2014/2015 Wydział Psychologii i Nauk Humanistycznych Kierunek studiów:

Bardziej szczegółowo

Pamięć i uczenie się. Pamięć utajona. Pamięć utajona. Pamięć utajona. Pamięć utajona W 10

Pamięć i uczenie się. Pamięć utajona. Pamięć utajona. Pamięć utajona. Pamięć utajona W 10 Pamięć i uczenie się W 10 przypadek Daniela - uszkodzenia hipokampa i płatów skroniowych skutkując u niego amnezją następczą. w 80 % prób wskazywa dobrego i prawie nigdy złego... choć na poziomie świadomym

Bardziej szczegółowo

Uwaga: wykład autorski do bezpośredniego wykorzystania, bez możliwości rozpowszechniania i powielania. Świadomość. Michał Biały

Uwaga: wykład autorski do bezpośredniego wykorzystania, bez możliwości rozpowszechniania i powielania. Świadomość. Michał Biały Uwaga: wykład autorski do bezpośredniego wykorzystania, bez możliwości rozpowszechniania i powielania Świadomość Michał Biały Aspekty świadomości: tło i doznania bieżące Tło poczucie odrębności jako osoby,

Bardziej szczegółowo

ś ź Ą ś Ą ś ś Ę Ą ń ń ń ś ń ńś ś ń ć ń ś ś ź ć ś ś ź ź Ę Ę ś ć ś ś ć ś ść ń Ę ć ć ć ś ń ć ć ć ś ś Ą ź ść ĘĄ ś ś ć ść ć Ś ś ś ś Ą ś ź ś ś ź ń Ą ś ź Ń ś ś ś Ń ń ź ć ś ś ś ć Ń ś ń ś ź ś ń ń ć ć ś ń ć ń ć

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 8: ŚWIADOMOŚĆ. Psychologia poznawcza. dr Mateusz Hohol

WYKŁAD 8: ŚWIADOMOŚĆ. Psychologia poznawcza. dr Mateusz Hohol WYKŁAD 8: ŚWIADOMOŚĆ Psychologia poznawcza dr Mateusz Hohol CO TO JEST ŚWIADOMOŚĆ? Medyczna koncepcja świadomości: pacjent przytomny to pacjent świadomy pacjent w stanie wegetatywnym to pacjent nieświadomy

Bardziej szczegółowo

ń ń ź ź ć ń ń Ą Ź ń Ą ĄĄ Ą ń ź Ł Ł ń ć Ó Ą Ą ń ń ć ń ć ź ć ć Ó ć Ó ć Ś ć Ó ń ć ć ć ź ć Ą Ó Ź Ź Ź Ą ź Ó Ą ń ń Ź Ó Ź Ń ć Ń ć ź ń ń ń ń ń ń Ń ń Ź ń Ź Ź Ź ń ń ń Ą Ź Ó ĄĄ ń Ą ń ń Ó Ń Ó Ó ń Ą Ó ź ń ź Ą Ó Ą ź

Bardziej szczegółowo

Ę Ę Ę Ó Ę Ę Ó Ź ć Ł Ś Ó Ó Ł Ł Ż ć ć Ż Ą Ż ć Ę Ę ź ć ź Ą Ę Ż ć Ł Ę ć Ż Ę Ę ć ć Ż Ż Ę Ż Ż ć Ó Ę Ę ć Ę ć Ę Ę Ż Ż Ż Ż ź Ż Ę Ę ź Ę ź Ę Ż ć ć Ą Ę Ę ć Ę ć ć Ź Ą Ę ć Ę Ą Ę Ę Ę ć ć ć ć Ć Ą Ą ć Ę ć Ż ć Ę ć ć ć Ą

Bardziej szczegółowo

ż ż ć ż Ż ż ż ć Ł ń ń ź ć ń Ś ż Ł ć ż Ź ż ń ż Ż Ś ć ź ż ć Ś ń ń ź ż ź ń Ś ń Ś ż ń ń ż ć ż ż Ą ć ń ń ń ć ż ć Ś ż Ć ć ż Ś Ś ć Ż ż Ś ć Ż Ż Ż Ą ń ń ć ń Ż ć ń ż Ż ń ż Ś ń Ś Ś ć Ż Ż Ć Ó Ż Ść ż Ż ż ż ń Ż Ż ć

Bardziej szczegółowo

Ą Ą Ś Ż Ą ć Ź ć Ó Ś Ż Ź Ó ć Ś Ż ć Ś Ź Ó ć Ż Ż Ź Ż Ó Ź Ó Ż Ż Ż Ż Ż Ś Ź Ś ć ć ć Ź ć ć Ó Ó Ó Ś Ą ć ć Ź Ż Ż Ż Ż ź Ż ź Ó Ś Ą Ź Ż Ż ć Ź Ó Ż Ó Ś Ą Ś Ś Ź Ż Ś Ż Ż Ź Ó ć Ś Ś Ść Ś Ż Ź Ó Ś Ó Ź Ó Ż Ź Ó Ś Ś Ż Ź Ż Ś

Bardziej szczegółowo

Ę Ł ć Ą ż Ł Ł Ą Ó ż Ł Ś Ę Ś Ó Ł Ń Ą Ą Ł Ą ĄĄ ż ć Ś Ź ć ć Ł ć ć ć Ś Ó Ś Ś ć ć ć ć Ó ć ć ć Ś ż Ł Ą ż Ś ż Ł ć ć Ó ć ć Ą ć Ś ć ż ć ć Ś ć Ł Ń ć ć Ę ć ć ć Ó ć ć ć ć ć ć ź ć ć Ó ć ć ć ć ć ż ć ć ć ć Ł ć ć ć ć

Bardziej szczegółowo

Ą Ł Ą Ą ś ś ż Ż ś ś ś ść ś ś Ą ś Ż ś ć ż ś ś ż ś ż Ć Ł Ż ż Ź ć ĄĄ Ż Ą Ż Ą Ź Ż Ł Ł Ę ś ś ś ż Ą ś Ą ś Ą Ż Ą Ż Ą Ć Ż Ż ś Ż Ą Ć Ł Ł Ę ś ż Ż ć ś ś ś ś Ż Ć ż ż ś ś ż ś ś Ż Ż ś ś ś ś ś Ż ż Ż ś ś Ż Ę ż ś ż Ź Ę

Bardziej szczegółowo

Ż ź ź ź ź ź ć ć Ą Ą ć Ą ź ź ć Ż Ś ź ć ć Ę ć ź ź ć ź Ą ĄĄ Ń Ą Ń ć ć ć ć Ę ć Ń ć ć ć ć Ą ć ć ć ć ć Ń Ń ć ć ź ź ć Ę Ę ć Ą ć ć ć ć ć Ń Ę ć ć ć ć ć ć ć ć ć ź ć ź Ą ć ć ć Ń ć ć ć ć ź ć ć ć Ń Ń ć ź ź ć ź ź ć

Bardziej szczegółowo

Ę Ę Ę Ę Ę Ź Ą Ę Ą Ę Ą Ą Ę ć Ś ć Ę Ą ź Ą Ź ć Ę Ź Ę ć Ą Ę Ś Ę Ę Ź Ą Ę ć ź Ą Ź Ę ź Ę Ą Ś Ł Ą Ź Ę Ę Ę Ę ć Ę Ą Ę Ę Ą Ś Ą Ę ź ć Ę Ę Ę ź Ź ź Ą Ź Ę Ź ź Ź ć ć Ę Ę Ę Ą Ą Ą Ę ć Ę Ę ć Ę Ę Ą Ę Ą Ę Ę Ę Ą Ę Ś ć Ą ć ć

Bardziej szczegółowo

Ł Ą Ś Ą Ą ź ć ź Ł Ą ć ć ć ć ź Ś ć ć ć Ą Ł ć ź ć ć ć ć Ł ć ć ć ć ć Ł Ą ć Ś Ś Ż ć ź Ą ź ź ź ć ź ć ć ć ć ź ź ć ź ź ź Ś ź ź ć ć ć ć Ś ć ź ź ć ć Ą ź ź ź ź ź ć ć ć ć Ś ć ć ć Ś ć Ż Ł Ś Ł Ł Ł Ł Ż Ł Ś Ś ź ć Ą

Bardziej szczegółowo

Percepcja, język, myślenie

Percepcja, język, myślenie Psychologia procesów poznawczych Plan wykładu Percepcja, język, myślenie Historia psychologii poznawczej W 2 Wstęp do psychologii poznawczej Historia psychologii poznawczej dawniej Psychologia poznawcza

Bardziej szczegółowo

Uwaga na emocje. Regulacja emocji a funkcjonowanie uwagi w okresie wczesnego dzieciństwa

Uwaga na emocje. Regulacja emocji a funkcjonowanie uwagi w okresie wczesnego dzieciństwa Uwaga na emocje. Regulacja emocji a funkcjonowanie w okresie wczesnego dzieciństwa Małgorzata Stępień-Nycz 1 Irmina Rostek 2 1 Uniwersytet Jagielloński, 2 Akademia Pedagogiczna IGNATIANUM w Krakowie XXXV

Bardziej szczegółowo

biologia w gimnazjum OBWODOWY UKŁAD NERWOWY

biologia w gimnazjum OBWODOWY UKŁAD NERWOWY biologia w gimnazjum 2 OBWODOWY UKŁAD NERWOWY BUDOWA KOMÓRKI NERWOWEJ KIERUNEK PRZEWODZENIA IMPULSU NEROWEGO DENDRYT ZAKOŃCZENIA AKSONU CIAŁO KOMÓRKI JĄDRO KOMÓRKOWE AKSON OSŁONKA MIELINOWA Komórka nerwowa

Bardziej szczegółowo

Procesy poznawcze ; spostrzeganie tworzenie doświadczenia za pomocą zmysłów. Przedmioty postrzegamy za pomocą zmysłów, ale poprzez myślenie

Procesy poznawcze ; spostrzeganie tworzenie doświadczenia za pomocą zmysłów. Przedmioty postrzegamy za pomocą zmysłów, ale poprzez myślenie Procesy poznawcze ; spostrzeganie tworzenie doświadczenia za pomocą zmysłów Przedmioty postrzegamy za pomocą zmysłów, ale poprzez myślenie Poznawcze zachowanie człowieka ; fundamentalną funkcją jest zdolność

Bardziej szczegółowo

Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci Program zajęć w Instytucie Biologii Doświadczalnej PAN w dniu 2-6.03.2015 r.

Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci Program zajęć w Instytucie Biologii Doświadczalnej PAN w dniu 2-6.03.2015 r. Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci Program zajęć w Instytucie Biologii Doświadczalnej PAN w dniu 2-6032015 r Za organizację zajęć odpowiedzialna dr hab Anna Wasik tel 58 92 227 2032014 PREZENTACJA IBD dla

Bardziej szczegółowo

Pamięć i uczenie się Pamięć długotrwała: semantyczna i epizodyczna

Pamięć i uczenie się Pamięć długotrwała: semantyczna i epizodyczna Pamięć i uczenie się Pamięć długotrwała: semantyczna i epizodyczna W 5 dr Łukasz Michalczyk pamięć składa się z różnych magazynów pamięć sensoryczna pamięć krótkotrwała (STM) pamięć długotrwała (LTM) model

Bardziej szczegółowo

BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I UKŁADY WYKONAWCZE SYSTEM MOTORYCZNY. SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne

BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I UKŁADY WYKONAWCZE SYSTEM MOTORYCZNY. SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I UKŁADY WYKONAWCZE SYSTEM MOTORYCZNY SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne Kora motoryczna (planowanie, inicjacja i kierowanie ruchami dowolnymi) Ośrodki pnia

Bardziej szczegółowo

Podsieci rozległe: Sieć wzbudzeń podstawowych. Andrzej Rutkowski

Podsieci rozległe: Sieć wzbudzeń podstawowych. Andrzej Rutkowski Podsieci rozległe: Sieć wzbudzeń podstawowych Andrzej Rutkowski Default mode Mózg ciągle aktywny (wiadomo od czasu wynalezienia EEG) W trakcie spoczynku pochłania stosunkowo dużo energii Wiele regionów

Bardziej szczegółowo

Percepcja wzrokowa i orientacja przestrzenna

Percepcja wzrokowa i orientacja przestrzenna Percepcja wzrokowa i orientacja przestrzenna dr Marta Herzberg Instytut Nauk Społecznych WSG Percepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania i rozróżniania bodźców wzrokowych, a także do ich interpretacji

Bardziej szczegółowo

Pamięć i jej rola w procesie twórczym.

Pamięć i jej rola w procesie twórczym. Pamięć i jej rola w procesie twórczym. Źródło: www.theguardian.com Marta Witkowska Neurokognitywistyka w patologii i zdrowiu Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie Pojęcie pamięci i jej znaczenie.

Bardziej szczegółowo

Inteligencja. Skala inteligencji Davida Wechslera (WISC R)

Inteligencja. Skala inteligencji Davida Wechslera (WISC R) Inteligencja Skala inteligencji Davida Wechslera (WISC R) Co to jest inteligencja? Inteligencja to ogólna zdolność jednostki do rozumienia otaczającego świata i radzenia sobie z nim Iloraz inteligencji

Bardziej szczegółowo

STAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE

STAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE STAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE DIAGNOZA TRUDNOŚCI NOWATORSKIE NARZĘDZIA - neuromodulacja (EEG Biofeedback), - neuroobrazowanie (EEG/QEEG), - rehabilitacja funkcji poznawczych (FORBRAIN), - diagnostyka i

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie terapii Neurofeedback w leczeniu zaburzeń psychicznych

Zastosowanie terapii Neurofeedback w leczeniu zaburzeń psychicznych Zastosowanie terapii Neurofeedback w leczeniu zaburzeń psychicznych Kasper Czech Zakład Psychologii Klinicznej i Sądowej Uniwersytet Śląski Definicja metody Biofeedback Metoda umożliwiająca zmianę wybranych

Bardziej szczegółowo

PROGRAM PRACY Z UCZNIEM/UCZENNICĄ ZAJĘĆ KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNYCH NOWA JAKOŚĆ EDUKACJI W PYSKOWICACH

PROGRAM PRACY Z UCZNIEM/UCZENNICĄ ZAJĘĆ KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNYCH NOWA JAKOŚĆ EDUKACJI W PYSKOWICACH PROGRAM PRACY Z UCZNIEM/UCZENNICĄ ZAJĘĆ KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNYCH NOWA JAKOŚĆ EDUKACJI W PYSKOWICACH REALIZOWANY W RAMACH PROJEKTU: WYRÓWNYWANIA SZANS EDUKACYJNYCH UCZNIÓW Z GRUP O UTRUDNIONYM DOSTĘPIE

Bardziej szczegółowo

AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi

AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi GENETYCZNIE UWARUNKOWANA, NEUROLOGICZNA DYSFUNKCJA, CHARAKTERYZUJĄCA SIĘ NIEADEKWATNYMI

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne instrumentalne metody badań reakcji psychofizjologicznych

Nowoczesne instrumentalne metody badań reakcji psychofizjologicznych Nowoczesne instrumentalne metody badań reakcji psychofizjologicznych dr Dariusz Wilk Zasada działania: Ślady emocjonalne i pamięciowe (zdarzenie) Badanie zmian psychofizjologicznych (test) Wykrywanie sprawcy

Bardziej szczegółowo

1. Neuroplastyczność a uczenie się i pamięć

1. Neuroplastyczność a uczenie się i pamięć Wstęp Sen jest nieodzownym elementem naszego życia. Wielopoziomowe badania dostarczają zbieżnych wyników wskazujących na jego istotną rolę w procesach uczenia się oraz pamięci, co w dzisiejszych czasach

Bardziej szczegółowo

Neurofizjologia WYKŁAD 15

Neurofizjologia WYKŁAD 15 Neurofizjologia WYKŁAD 15 Pamięć, uczenie się, plastyczność Prof. Krzysztof Turlejski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego Pamięć Pamięć to zdolność organizmu do zapisywania, przechowywania i przywoływania

Bardziej szczegółowo

Wstęp do kognitywistyki. Wykład 6: Psychologia poznawcza

Wstęp do kognitywistyki. Wykład 6: Psychologia poznawcza Wstęp do kognitywistyki Wykład 6: Psychologia poznawcza Sześciokąt nauk kognitywnych I. Psychologia poznawcza Poznanie to zdolność człowieka do odbierania informacji z otoczenia i przetwarzania ich w celu

Bardziej szczegółowo

Pamięć i uczenie się Proces zapominania i wydobywania informacji z pamięci

Pamięć i uczenie się Proces zapominania i wydobywania informacji z pamięci ZADANIE Przykład Pamięć i uczenie się Proces zapominania i wydobywania informacji z pamięci 1.... kiedy tak na mnie patrzysz Zupa Mały Uwielbiam Miś W 8 dr Łukasz Michalczyk przechowywanie informacji w

Bardziej szczegółowo

Program terapii i edukacji dzieci z autyzmem TEACCH Treatment and Education of Autistic Communication Handicapped Children

Program terapii i edukacji dzieci z autyzmem TEACCH Treatment and Education of Autistic Communication Handicapped Children Program terapii i edukacji dzieci z autyzmem TEACCH Treatment and Education of Autistic Communication Handicapped Children Elementy programu TEACCH w pracy z uczniem z umiarkowaną lub znaczną niepełnosprawnością

Bardziej szczegółowo

Pamięć. Funkcja i jej zaburzenia. Maciej Kopera

Pamięć. Funkcja i jej zaburzenia. Maciej Kopera Pamięć Funkcja i jej zaburzenia Maciej Kopera Definicja Czynność poznawcza umożliwiająca chwilowe lub trwałe zachowanie (zapamiętywanie), przechowywanie (magazynowanie), odtwarzanie (przypominanie) informacji.

Bardziej szczegółowo

Neurokognitywistyka. Mózg jako obiekt zainteresowania w

Neurokognitywistyka. Mózg jako obiekt zainteresowania w Neurokognitywistyka. Mózg jako obiekt zainteresowania w psychologii poznawczej Małgorzata Gut Katedra Psychologii Poznawczej WyŜsza Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie http://cogn.vizja.pl Wykład

Bardziej szczegółowo

SPRZĘT. 2. Zestaw do przygotowania i prowadzenia badań eksperymentalnych: 2.1 E-Prime 2.0 Professional

SPRZĘT. 2. Zestaw do przygotowania i prowadzenia badań eksperymentalnych: 2.1 E-Prime 2.0 Professional SPRZĘT 1. Zestaw do rejestracji i treningu Biofeedback: Czujniki: - przewodności skóry, - zmienności rytmu serca, - oddychania, - temperatury, - powierzchniowej elektromiografii, - elektroencefalografii

Bardziej szczegółowo

Projektowanie Zorientowane na Użytkownika (UCD)

Projektowanie Zorientowane na Użytkownika (UCD) Agnieszka Porowska Kognitywistyka, UAM Tworzenie modeli mentalnych w procesie budowania stron i aplikacji webowych metodą projektowania zorientowanego na użytkownika 4 PFK, 10.01.09 Projektowanie Zorientowane

Bardziej szczegółowo

Ocena poziomu rozwoju podstawowych zdolności arytmetycznych w oparciu o baterie testów wydawnictwa PROMATHEMATICA

Ocena poziomu rozwoju podstawowych zdolności arytmetycznych w oparciu o baterie testów wydawnictwa PROMATHEMATICA Ocena poziomu rozwoju podstawowych zdolności arytmetycznych w oparciu o baterie testów wydawnictwa PROMATHEMATICA Profil arytmetyczny U Test Porównywania Ilości Figur określa: Proces rozumienia liczb na

Bardziej szczegółowo

Główne problemy kognitywistyki: Reprezentacja

Główne problemy kognitywistyki: Reprezentacja Główne problemy kognitywistyki: Reprezentacja Wykład piąty Reprezentacja jako przewodnik w działaniu Andrzej Klawiter http://www.amu.edu.pl/~klawiter klawiter@amu.edu.pl Teoria reprezentacji jako przewodnika

Bardziej szczegółowo

Pamięć. Wstęp. Daria Woźniak Kognitywistyka III rok

Pamięć. Wstęp. Daria Woźniak Kognitywistyka III rok Pamięć Wstęp Daria Woźniak Kognitywistyka III rok Pamięć polega na utrwalaniu (zapamiętywaniu), przechowywaniu, rozpoznawaniu i odtwarzaniu (przypominaniu) treści doznawanych uprzednio spostrzeżeń, myśli,

Bardziej szczegółowo

Kognitywistyka: odkrywanie labiryntu umysłu z różnymi nićmi Ariadny w ręku

Kognitywistyka: odkrywanie labiryntu umysłu z różnymi nićmi Ariadny w ręku Kognitywistyka: odkrywanie labiryntu umysłu z różnymi nićmi Ariadny w ręku Piotr Konderak kondorp@bacon.umcs.lublin.pl Zakład Logiki i Filozofii Nauki WFiS UMCS Kognitywistyka: odkrywanie labiryntu umysłu

Bardziej szczegółowo

Modele umysłu rok akademicki 2014/2015. Temat 7. Model czterech dróg ewolucji poznawczej

Modele umysłu rok akademicki 2014/2015. Temat 7. Model czterech dróg ewolucji poznawczej Modele umysłu rok akademicki 2014/2015 Temat 7 Model czterech dróg ewolucji poznawczej Model fodoriański ( model klasyczny ): (1) systemy wejściowe / system centralny; (2) radykalny natywizm; (3) model

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty. Techniki szybkiego uczenia się Praktyczne zastosowanie technik zapamiętywania. Sylwester Mariusz Pilipczuk.

Akademia Młodego Ekonomisty. Techniki szybkiego uczenia się Praktyczne zastosowanie technik zapamiętywania. Sylwester Mariusz Pilipczuk. Akademia Młodego Ekonomisty Techniki szybkiego uczenia się Praktyczne zastosowanie technik zapamiętywania Sylwester Mariusz Pilipczuk Uniwersytet w Białymstoku 24 listopada 2011 r. Cele: Zaznajomienie

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIA: METODY PSYCHOLOGII POZNAWCZEJ #1. Psychologia poznawcza

ĆWICZENIA: METODY PSYCHOLOGII POZNAWCZEJ #1. Psychologia poznawcza ĆWICZENIA: METODY PSYCHOLOGII POZNAWCZEJ #1 Psychologia poznawcza Z TEKSTU Na czym polega facylitacja społeczna? Na czym polegały badania Zajonca (et al, 1969) z udziałem karaluchów? jaki był schemat badania?

Bardziej szczegółowo

Z punktu widzenia kognitywisty: język naturalny

Z punktu widzenia kognitywisty: język naturalny Z punktu widzenia kognitywisty: język naturalny Wykład I: Czym jest język? http://konderak.eu/pwk13.html Piotr Konderak kondorp@bacon.umcs.lublin.pl p. 205, Collegium Humanicum konsultacje: czwartki, 11:10-12:40

Bardziej szczegółowo

Przyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji

Przyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji Przyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji Dr Teresa Opolska Polskie Towarzystwo Dysleksji Fakty i kontrowersje wokół dysleksji

Bardziej szczegółowo

ZAJĘCIA 1. uczenie się i pamięć mechanizmy komórkowe. dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii

ZAJĘCIA 1. uczenie się i pamięć mechanizmy komórkowe. dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii ZAJĘCIA 1 uczenie się i pamięć mechanizmy komórkowe dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii problem engramu dwa aspekty poziom systemowy które części mózgu odpowiadają za pamięć gdzie tworzy się engram?

Bardziej szczegółowo

Zdolności arytmetyczne

Zdolności arytmetyczne Zdolności arytmetyczne Zdolności arytmetyczne Nabywanie, przechowywanie i wydobywanie z pamięci długotrwałej wiedzy o faktach arytmetycznych Trwałe opanowywanie wiedzy proceduralnej i jej stosowanie Koncepcyjna

Bardziej szczegółowo

Kognitywistyka II r. Rewolucja poznawcza. Teorie inteligencji i sposoby jej pomiaru (9) Z perspektywy poznawczej

Kognitywistyka II r. Rewolucja poznawcza. Teorie inteligencji i sposoby jej pomiaru (9) Z perspektywy poznawczej Kognitywistyka II r Teorie inteligencji i sposoby jej pomiaru (9) Z perspektywy poznawczej Rewolucja poznawcza Jakie jest poznawcze podłoże cech intelektualnych? synteza badań nad inteligencją zejście

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ / SCHEMAT PROWADZENIA ZAJĘĆ - TRENOWANIE PAMIĘCI, TRENOWANIE FUNKCJI POZNAWCZYCH. (wariant 1 trenowanie pamięci)

ARKUSZ / SCHEMAT PROWADZENIA ZAJĘĆ - TRENOWANIE PAMIĘCI, TRENOWANIE FUNKCJI POZNAWCZYCH. (wariant 1 trenowanie pamięci) ARKUSZ / SCHEMAT PROWADZENIA ZAJĘĆ - TRENOWANIE PAMIĘCI, TRENOWANIE FUNKCJI POZNAWCZYCH Nr wskaźnika: 7_8_27 (wariant 1 trenowanie pamięci) Opis elementu: Materiał dla trenera zawiera wskazówki, jak stymulować

Bardziej szczegółowo

Poznawcze i innowacyjne aspekty zarządzania wiedzą w organizacji. Halina Tomalska

Poznawcze i innowacyjne aspekty zarządzania wiedzą w organizacji. Halina Tomalska VI konferencja Innowacja i kooperacja symbioza nauki i biznesu WSB NLU, Nowy Sącz, 20.01.2012 r. Poznawcze i innowacyjne aspekty zarządzania wiedzą w organizacji Halina Tomalska I. Co myśleć o procesach

Bardziej szczegółowo

NEUROBIOLOGIA MOTYWACJI

NEUROBIOLOGIA MOTYWACJI NEUROBIOLOGIA MOTYWACJI O ASYMETRYCZNEJ NATURZE KAR I NAGRÓD Marek Kaczmarzyk, Pracownia Dydaktyki Biologii Uniwersytet Śląski marek.kaczmarzyk@us.edu.pl Materiały XIII Kongresu Zarządzania Oświatą www.oskko.edu.pl/kongres/materialy/

Bardziej szczegółowo

Tajemnice uczenia się i pamięci

Tajemnice uczenia się i pamięci Tajemnice uczenia się i pamięci Pamięć Proces, dzięki któremu dana osoba: - zapisuje - przechowuje - odtwarza informacje dotyczące przeszłości własnej i nie tylko oraz planów, zamiarów i zadań, które musi

Bardziej szczegółowo

Podstawowe zagadnienia. Mgr Monika Mazurek Instytut Psychologii Uniwersytet Jagielloński

Podstawowe zagadnienia. Mgr Monika Mazurek Instytut Psychologii Uniwersytet Jagielloński Podstawowe zagadnienia Mgr Monika Mazurek Instytut Psychologii Uniwersytet Jagielloński NEUROPLASTYCZNOŚĆ - zdolność neuronów do ulegania trwałym zmianom w procesie uczenia się (Konorski,, 1948) Główne

Bardziej szczegółowo

DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH DLA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ NA LEKCJACH TECHNIKI I INFORMATYKI

DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH DLA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ NA LEKCJACH TECHNIKI I INFORMATYKI DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH DLA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ NA LEKCJACH TECHNIKI I INFORMATYKI Możliwe objawy dysleksji CZYTANIE Trudności w opanowaniu techniki czytania tj.: głoskowanie, sylabizowanie,

Bardziej szczegółowo

Wykład X. Krótka historia neurobiologii poznawczej (cognitive neuroscience)

Wykład X. Krótka historia neurobiologii poznawczej (cognitive neuroscience) Wykład X Krótka historia neurobiologii poznawczej (cognitive neuroscience) Historia badań nad mózgiem Joseph Gall, Johann Spurzheim (1810): frenologia 35 specyficznych funkcji mózgu anatomiczna personologia

Bardziej szczegółowo

Multi-sensoryczny trening słuchowy

Multi-sensoryczny trening słuchowy Multi-sensoryczny trening słuchowy Rozumienie mowy w hałasie Co daje trening słuchowy? Trening słuchowy gwarantuje powiększenie i polepszenie pracy ośrodków odpowiedzialnych za słyszenie na 5 lat. Pacjent,

Bardziej szczegółowo

Somatosensoryka. Marcin Koculak

Somatosensoryka. Marcin Koculak Somatosensoryka Marcin Koculak Systemy czucia somatycznego CZUCIE POWIERZCHNIOWE DOTYK, BÓL, TEMPERATURA CZUCIE GŁĘBOKIE PROPRIOCEPCJA MIĘŚNIE, STAWY, ŚCIĘGNA CZUCIE Z NARZĄDÓW RUCHU CZUCIE TRZEWNE WISCEROCEPCJA

Bardziej szczegółowo

Obraz i słowo w procesach poznawczych

Obraz i słowo w procesach poznawczych Obraz i słowo w procesach poznawczych mgr Beata Gozdur Obrazy - zarówno odbierane z zewnątrz, w postaci dzieł sztuki, ilustracji, filmów, plakatów itp., jak i wewnętrzne, w postaci wyobrażeń - są istotnym

Bardziej szczegółowo