Motywy podejmowania działalności gospodarczej w Polsce na tle innych krajów

Transkrypt

1 2010 Dr Marek Szarucki Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Motywy podejmowania działalności gospodarczej w Polsce na tle innych krajów Warszawa, 2 grudnia 2010 r.

2 Plan prezentacji 1. Podstawy teoretyczno-metodologiczne badania motywacji przedsiębiorczych 2. Typologia badanych motywów 3. Struktura motywów tworzenia mikroprzedsiębiorstw w Polsce i w Szwecji 4. Struktura motywów pozytywnych i negatywnych w Polsce i w Szwecji 5. Wnioski dla rozwoju przedsiębiorczości w Polsce

3 Podstawy teoretyczno-metodologiczne badania motywacji przedsiębiorczych Powstawanie przedsiębiorstwa jedna z najważniejszych decyzji o charakterze przedsiębiorczym Dlaczego tak wiele osób decyduje się na prowadzenie własnej działalności gospodarczej? Co jest źródłem motywacji dla przedsiębiorców, decydujących się na ten krok? Dlaczego badanie motywów tworzenia przedsiębiorstw jest ważne?

4 Podstawy teoretyczno-metodologiczne badania motywacji przedsiębiorczych 1. Badania porównawcze stanowią cenne źródło informacji 2. Problemy związane z badaniem motywacji przedsiębiorczych: Definicyjne; Doboru metody badawczej; Porównywalności wyników; Badania porównawcze stanowią cenne źródło informacji

5 Podstawy teoretyczno-metodologiczne badania motywacji przedsiębiorczych Termin motyw (od lac. movere) stosowany jest jako określenie wszystkich czynników, które wpływają na działanie jednostki Motywy pozytywne (pull, opportunity motives) wynikają z chęci zostania przedsiębiorcą Motywy negatywne (push, necessity motives) właściciel jest zmuszony do założenia firmy Zdaniem D. Storeya, motywacje negatywne nie sprzyjają rozwojowi firm

6 Typologia badanych motywów W literaturze spotkać można różne kategorie motywów S. Scheinberg i I.C. MacMillan wyróżniają sześć kategorii motywów: Potrzeba uznania (need for approval); Sukces finansowy (perceived instrumentality of wealth); Wspólnotowość (communitarianism), Potrzeba osobistego rozwoju (need for personal development); Potrzeba niezależności (need for independence); Potrzeba ucieczki/uniknięcia (need for escape). Np. USA i Australia niezależność; Włochy, Portugalia, Chiny wspólnotowość;

7 Typologia badanych motywów Pozytywne Potrzeba niezależności Potrzeba rozwoju osobistego Kontynuacja tradycji rodzinnej Chęć wykorzystania szansy rynkowej Negatywne Bezrobocie lub obawa przed utratą pracy Niezadowolenie z poprzedniej pracy Alternatywa zmiany miejsca zamieszkania Łączenie pracy z życiem osobistym Zamiana hobby w interes Chęć zarabiania większych pieniędzy Kwestionariusz pocztowy w Szwecji (N= 1041) Wywiady telefoniczne w Polsce (CEM Instytut Badania Rynku i Opinii Publicznej w Krakowie) (N=1066) Badania sfinansowane przez Swedish Research Council

8 Struktura motywów tworzenia mikroprzedsiębiorstw Alternatywa zmiany miejsca zamieszkania Zamiana hobby w interes Chęć wykorzystania szansy rynkowej Niezależność Łączenie pracy z życiem osobistym Rozwój osobisty Chęć zarabiania większych pieniędzy Kontynuacja tradycji rodzinnych Niezadowolenie poprzednią pracą Bezrobocie 0,6 1,4 3,1 3,5 6,0 Polska 6,2 7,6 7,2 7,7 7,5 7,6 8,5 Szwecja 10,6 12,4 12, % 16,8 17,2 18,1 20,2 25,4 Źródło: badania własne

9 Struktura motywów pozytywnych i negatywnych Struktura motywów pozytywnych i negatywnych Negatywne Pozytywne Polska 26,1% 73,9% Szwecja 14,2% 85,8% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Źródło: badania własne

10 Wnioski dla rozwoju przedsiębiorczości w Polsce Dominuje zadowolenie z prowadzenia działalności gospodarczej zarówno wśród tych pod wpływem motywów negatywnych jak i pozytywnych Należy wspierać przedsiębiorczość Polaków niezależnie od rodzaju motywów (pozytywne czy negatywne) Dobrą strategią rządu jest zachęcanie i stymulowanie obywateli do zakładania własnych firm w czasie recesji gospodarczej i bezrobocia Przykładowe narzędzia wspierania: Programy szkoleniowe i edukacyjne, szkolenia dla przedsiębiorców, kampanie informacyjne, likwidacja barier w otoczeniu prawnym, liberalizacja systemu podatkowego upraszczanie i ułatwianie prowadzenia działalności gospodarczej