Strategia Lizbońska przyczyny-cele-skuteczność polskie priorytety. Dr Mariusz-Jan Radło Polskie Forum Strategii Lizbońskiej

Transkrypt

1 Strategia Lizbońska przyczyny-cele-skuteczność polskie priorytety Dr Mariusz-Jan Radło Polskie Forum Strategii Lizbońskiej

2 Przyczyny przyjęcia Strategii Lizbońskiej

3 PKB per capita UE15 (%PKB per capita USA) Źródło: Opracowanie własne na podst. OECD (2003) Economic Outlook No 72 Database.

4 Luka pomiędzy UE i USA i jej wymiary Źródło: Opracowanie własne na podst. Eurostat (2004) Structural indicators.

5 Zasoby ludzkie i ich wykorzystanie Źródło: Opracowanie własne na podst. Eurostat (2004) Structural indicators.

6 Średni roczny czas pracy (w godzinach na zatrudnionego) Źródło: Opracowanie własne na podst. Eurostat (2004) Structural indicators.

7 Kapitał ludzki Osoby z wyższym wykształceniem, jako % populacji w wieku produkcyjnym UE15 21 USA 37 Źródło: Opracowanie własne na podst. Eurostat (2004) Structural indicators.

8 Zatrudnienie a regulacje rynków produktów* Źródło: Opracowanie własne na podst. G. Nicoletti, S. Scarpetta, O. Boylaud (2000) oraz Eurostat (2003). * wg stanu na rok 1998

9 Zatrudnienie a poziom ochrony zatrudnienia* Źródło: Opracowanie własne na podst. G. Nicoletti, S. Scarpetta, O. Boylaud (2000) oraz Eurostat (2003). * wg stanu na rok 1998

10 Czas pracy a transfery dochodowe Źródło: Opracowanie własne na podst. OECD * wg stanu na rok 2000

11 Czas pracy pozapłacowe koszty pracy Źródło: Opracowanie własne na podst. OECD, Eurostat * wg stanu na rok 2000

12 Transfery dochodowe a stopa bezrobocia w UE Źródło: Opracowanie własne na podst. OECD (2003) Economic Outlook No 72 Database.

13 Regulacje rynków produktów a postęp technologiczny Źródło: G. Nicoletti i S. Scarpetta (2002) * postęp technologiczny i organizacyjny mierzony zmianami tempa wzrostu produkcyjności wieloczynnikowej (MFP multifactor productivity)

14 Ochrona zatrudnienia a postęp technologiczny Źródło: G. Nicoletti i S. Scarpetta (2002) * postęp technologiczny i organizacyjny mierzony zmianami tempa wzrostu produkcyjności wieloczynnikowej (MFP multifactor productivity)

15 Zmiany wydatków publicznych w latach a zmiany tempa wzrostu gospodarczego Źródło: Opracowanie własne na podst. OECD (2003) Por. też badania: E.M. Engena i J. Skinnera (1992) oraz R.J. Barro (1989, 1996)

16 Struktura wydatków publicznych w UE15 i USA (% PKB, rok 2000) Konsumpcja publiczna Inwestycje publiczne Subsydia Transfery dochodowe Ogółem UE15 19,9 2,54 1,42 20,67 47,16 USA 14,57 3,26 0,35 13,8 33,62 Różnica UE-USA 5,33-0,72 1,07 6,87 13,54 Źródło: Opracowanie własne na podst. OECD (2003)

17 Zmiany wydatków publicznych w UE15 lata 1963 i 2000 (% PKB) Konsumpcja publiczna Inwestycje publiczne Subsydia Transfery dochodowe Ogółem ,09 3,8 1,44 11,58 33, ,9 2,54 1,42 20,67 47,16 Zmiana Punkty % +4,81-1,26-0,02 +9,09 +14,15 Źródło: Opracowanie własne na podst. OECD (2003)

18 PKB per capita UE15 (%PKB per capita USA) Źródło: Opracowanie własne na podst. OECD (2003) Economic Outlook No 72 Database.

19 Cel Strategii Lizbońskiej Szczyt Rady Europejskiej w Lizbonie Marzec 2000 r. uczynienie z Unii do 2010 r. najbardziej konkurencyjnej, dynamicznej, opartej na wiedzy, zdolnej do trwałego rozwoju z większą liczbą lepszych miejsc pracy gospodarki świata

20 Wymiary Strategii Lizbońskiej Gospodarczy Społeczny Ekologiczny

21 Gospodarczy wymiar Strategii Lizbońskiej Przygotowanie przejścia do konkurencyjnej i dynamicznej gospodarki opartej na wiedzy 1. Tworzenie społeczeństwa informacyjnego 2. Tworzenie Europejskiego Obszaru Badań i Innowacji 3. Tworzenie środowiska sprzyjającego tworzeniu i rozwojowi innowacyjnych przedsiębiorstw 4. Reformy ekonomiczne na rzecz w pełni funkcjonującego rynku wewnętrznego 5. Wydajne i zintegrowane rynki finansowe 6. Koordynacja polityk makroekonomicznych: konsolidacja fiskalna, jakość finansów publicznych

22 Społeczny wymiar Strategii Lizbońskiej Modernizacja europejskiego modelu społecznego 1. Edukacja dla życia i pracy w społeczeństwie opartym na wiedzy 2. Więcej lepszych miejsc pracy w Europie: rozwój aktywnej polityki zatrudnienia 3. Modernizacja opieki społecznej 4. Promocja zaangażowania społecznego

23 Ekologiczny wymiar Strategii Lizbońskiej Środowisko 1. Walka ze zmianami klimatycznymi 2. Zapewnienie rozwoju transportu przyjaznego środowisku 3. Walka z zagrożeniami dla zdrowia publicznego 4. Bardziej odpowiedzialne wykorzystanie zasobów naturalnych

24 Mocne strony Strategii Lizbońskiej dość dobrze określony plan działań w zakresie wspierania dyfuzji ICT czy wzmacniania innowacyjności stosunkowo dobrze zaplanowano deregulację przemysłów sieciowych dobrze zaplanowano wzmacnianie efektywności funkcjonowania rynków finansowych gorzej zaplanowany ale jednak obecny plan działań dotyczących stymulowania powstawania przedsiębiorstw i zmniejszania obciąyeń biurokratycznych dla przedsiębiorczości,

25 Słabe strony Strategii Lizbońskiej pominięcie rzeczywistej reformy europejskiego modelu społecznego słabo zaplanowane a w efekcie niekonsekwentnie realizowane reformy rynków pracy praktycznie nie zaplanowane i nie realizowane reformy opieki społecznej słabo zaplanowane i nie niealizowane reformy wydatków publicznych

26 polskie priorytety kilka wstępnych uwag

27 Źródło: Djankov S., La Porta R., Lopez de Silanes L., Shleifer A., (2001) Koszty i czas rozpoczęcia działalności gospodarczej

28 Poziom regulacji rynków produktów i ochrony zatrudnienia Źródło: Opracowanie własne na podst. G. Nicoletti, S. Scarpetta, O. Boylaud (2000)

29 Sześć priorytetów Polskiego Forum Strategii Lizbońskiej

30 Priorytet 1 położyć główny nacisk na realizację ekonomicznych celów Strategii

31 Priorytet 2 przyspieszyć reformy deregulacyjne i instytucjonalne

32 Priorytet 3 zmniejszyć i przeorientować wydatki publiczne, wydając mniej na transfery dochodowe a więcej na inwestycje

33 Priorytet 4 wykorzystywać i promować naturalne cechy Polaków, jakimi są indywidualizm i przedsiębiorczość

34 Priorytet 5 przywrócić zdolność gospodarki do tworzenia nowych miejsc pracy poprzez zmniejszanie obciążeń podatkowych, uelastycznienie rynku pracy i inwestycje w edukację

35 Priorytet 6 promować w całej poszerzonej Unii Nowy Europejski Model Społeczny oparty na przedsiębiorczości i uczciwej rywalizacji, a nie na redystrybucji dochodów jako drodze dochodzenia do dobrobytu i realizacji celów społecznych.