WARMINSKO - MAZURSKI

Transkrypt

1

2 WARMINSKO - MAZURSKI WOJEWÓDZKI PROGRAM BEZPIECZENSTWA RUCHU DROGOWEGO zamówiony przez Warmiñsko - Mazursk¹ Radê Bezpieczeñstwa Ruchu Drogowego, finansowany przez Wojewódzki Oœrodek Ruchu Drogowego w Olsztynie Program jest adresowany do wszystkich instytucji pañstwowych i samorz¹dowych, organizacji spo³ecznych oraz ludzi dobrej woli w nadziei, e zainspirowani nim zechc¹ stawiæ czo³a cywilizacyjnemu wyzwaniu jakim jest niebywale wysoki w Polsce poziom zagro enia ycia i zdrowia uczestników ruchu drogowego Zagro enie w ruchu drogowym w powiatach województwa warmiñsko-mazurskiego wed³ug kryterium kosztów zdarzeñ drogowych na mieszkañca Stan BRD:

3 GAMBIT Warmińsko-Mazurski WOJEWÓDZKI PROGRAM BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO ZAŁOŻENIA PROGRAMU Gdańsk, marzec 2003 r.

4 Egz. nr Projekt wykonały połączone Zespoły Autorskie Katedry Inżynierii Drogowej Politechniki Gdańskiej Autorzy: Politechnika Gdańska - Katedra Inżynierii Drogowej Główny Wykonawca Prof. dr hab. inż. Ryszard Krystek Kierownik Katedry Inżynierii Drogowej Dr inż. Kazimierz Jamroz kierownik projektu Dr inż. Lech Michalski Mgr inż. Marcin Budzyński Mgr inż. Wojciech Kustra Mgr inż. Jacek Oskarbski Mgr inż. Tomasz Radzikowski Mgr Stanisława Zielińska Mgr inż. Leszek Zięba Inż. Ewa Czarnecka Izabela Oskarbska Partnerzy miejscowi: - Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego w Olsztynie, - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Oddział w Olsztynie, - Zarząd Dróg Wojewódzkich w Olsztynie, - Komenda Wojewódzka Policji w Olsztynie, - Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Olsztynie 2

5 1.0 WSTĘP 1.1 Podstawa opracowania Raport jest efektem realizacji II fazy prac nad projektem Wojewódzkiego Programu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego GAMBIT Warmińsko - Mazurski, pod nazwą Założenia, zamówionego przez Warmińsko - Mazurską Radę Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, zleconego przez Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego w Olsztynie. 1.2 Cel i zakres opracowania Celem niniejszego opracowania jest określenie założeń do programu GAMBIT Warmińsko - Mazurski. Niniejsza część zawiera: założenia ogólne, założenia szczegółowe do programu strategicznego na lata oraz założenia do operacyjnego programu działań na lata STRUKTURA PROGRAMU Program GAMBIT Warmińsko - Mazurski w swej filozofii podejścia będzie nawiązywał do Programu GAMBIT 1996 oraz będzie spójny co do zadań i struktury z Krajowym Programem Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego GAMBIT 2000, przyjętym przez Radę Ministrów jako program dla Polski na lata Będzie on nawiązywał do: celów i rekomendacji programu krajowego, wniosków z Diagnozy, wykonanej w ramach I części programu GAMBIT Lubelski, postulatów i oczekiwań samorządów powiatowych i gminnych województwa lubelskiego, doświadczeń z realizacji programów GAMBIT Elbląski i Gambit Suwalski. Program będzie zawierał: cele, obszary działań, szczegółowe zadania i będzie przygotowany głównie dla prowadzenia działań realizowanych przez władze samorządowe województwa warmińsko - mazurskiego. Natomiast zadania dla powiatów i gmin będą przedstawione w formie zaleceń i przykładów dobrej praktyki. Koordynatorem wszystkich działań będzie Warmińsko Mazurska Rada BRD w Olsztynie. Program GAMBIT Warmińsko - Mazurski będzie się składał z następujących części: Część I Diagnoza ( część wykonana już w roku 2001), Część II: - Założenia Programu, Część III: - Strategia (program działań długoterminowych do roku 2012), Część IV: - Operacyjny program działań (program działań średnioterminowych do 2006 roku), Część V: - Szczegółowy program działań na rok

6 Strategia będzie zawierała: cel ogólny programu GAMBIT, priorytetowe kierunki działań, główne obszary i podobszary działań (dla realizacji priorytetów), ogólną charakterystykę działań, harmonogram ogólny, uwarunkowania realizacji. Operacyjny program działań będzie przygotowany z ukierunkowaniem na określone grupy realizatorów. Operacyjny program będzie zawierał działania wybrane dla każdego priorytetowego kierunku działań i przewidziane do realizacji do roku Opis każdego zadania będzie zawierał: ogólną charakterystykę, szacunkowe koszty realizacji zadania, harmonogram, zbiór wskaźników umożliwiających monitorowanie postępów, realizatorów działań, uwarunkowania realizacji programu. Szczegółowy program działań na rok 2004 ( tzw. program startowy) będzie przygotowany z ukierunkowaniem na konkretne projekty. Program ten będzie zawierał: zadania (w nawiązaniu do celów szczegółowych, przyjętych działań priorytetowych), szacunkowe koszty realizacji zadań, harmonogram szczegółowy, zbiór wskaźników umożliwiających monitorowanie postępów, realizatorów działań, uwarunkowania realizacji programu. Program szczegółowy będzie przygotowany stosowanie do wielkości budżetu przewidzianego na rok Program GAMBIT Warmińsko - Mazurski będzie przygotowany głównie dla prowadzenia działań realizowanych przez władze samorządowe województwa warmińsko - mazurskiego. 4

7 3. STRATEGIA DZIAŁAŃ ( ) 3.1 Cel długoterminowy W roku 2002 na obszarze województwa warmińsko - mazurskiego w wypadkach drogowych zginęło 249 osób. Celem strategicznym programu bezpieczeństwa ruchu drogowego GAMBIT Warmińsko - Mazurski jest zmniejszenie liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych do mniej niż 120 osób rocznie w roku Priorytetowe kierunki działań Strategia jest programem zasadniczym, którego realizacja pozwoli na osiągnięcie założonego celu długoterminowego czyli systematycznego zmniejszania liczby ofiar wypadków drogowych do mniej niż 120 osób w roku Z Diagnozy wynika, że w województwie warmińsko - mazurskim: - głównymi problemami brd są: prędkość, alkohol oraz infrastruktura drogowa (w szczególności drogi krajowe i wojewódzkie), - głównymi grupami ryzyka są: piesi, dzieci i młodzi kierowcy. Proponuje się aby powyższe problemy i grupy ryzyka były objęte działaniami programowymi w pierwszej kolejności. Dlatego w okresie długoterminowym proponuje się przyjąć następujące priorytety: 1. Usprawnienie systemu brd w województwie 2. Modyfikacja agresywnych i niebezpiecznych zachowań uczestników ruchu 3. Ochrona słabych uczestników ruchu, 4. Zmniejszenie możliwości popełniania błędów przez kierowców 5. Zmniejszenie ciężkości wypadków Poniżej przedstawiono krótką charakterystykę przyjętych priorytetów. Priorytet 1: Usprawnienie systemu brd w województwie w celu prowadzenia skutecznej polityki w zakresie brd, poprzez: koordynację działań jednostek administracji, organizacji społecznych, samorządów lokalnych, stymulację aktywności powiatów, miast i gmin w zakresie wykonywania diagnoz, programów poprawy i monitoringu brd, wspierania ich wiedzą z zakresu stosowania skutecznych środków poprawy brd, oddziaływania na struktury centralne w celu wyegzekwowania powinności państwa w zakresie ochrony zdrowia i życia w ruchu drogowym, oddziaływanie na społeczeństwo województwa, kształtowanie świadomości w zakresie brd, analiz odbioru społecznego. Priorytet 2: Modyfikacja agresywnych i niebezpiecznych zachowań uczestników ruchu, 5

8 poprzez: edukację kierowców i pieszych, zastosowanie efektywnych metod nadzoru ruchu drogowego, zastosowanie metod uspokojenia ruchu. Priorytet 3: Ochrona słabych uczestników ruchu, poprzez: modyfikację zachowań kierowców pojazdów, zastosowanie efektywnych urządzeń bezpieczeństwa ruchu pieszego, zastosowanie separacji ruchu pieszego, rowerowego i samochodowego, zastosowanie metod uspokojenia ruchu. Priorytet 4: Zmniejszenie możliwości popełniania błędów przez kierowców, poprzez: efektywniejszą edukację kierowców pojazdów, modernizację i rozwój infrastruktury drogowej. Priorytet 5: Zmniejszenie ciężkości wypadków, poprzez: rozwój systemu ratownictwa drogowego, nadzór nad prędkością, modernizację i rozwój infrastruktury drogowej. 3.3 Obszary działania W celu poprawy stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego w województwie lubelskim należy zastosować środki edukacyjne, inżynierskie i prewencyjne. Jednakże dla efektywnego i skutecznego uruchomienia tych środków należy w pierwszej kolejności zorganizować podstawy systemu bezpieczeństwa ruchu drogowego. Z wielu możliwych zadań wyłoniono pięć priorytetowych obszarów działań, mając na uwadze grupy przyszłych realizatorów programu w województwie. A. Rozwój systemu brd w województwie B. Usprawnienie edukacji w zakresie brd C. Usprawnienie nadzoru i kontroli ruchu drogowego D. Modernizacja infrastruktury drogowej E. Rozwój sytemu ratownictwa drogowego 3.4 Podobszary działania W każdym obszarze działań wyróżniono kilka podobszarów ukierunkowanych na charakterystyczne elementy Rozwój systemu brd w województwie Istnienie systemu zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego stanowi warunek konieczny powodzenia każdego programu. Wypadki drogowe są problemem zbyt złożonym, a ich skutki zbyt kosztowne ekonomicznie i społecznie, aby można było go rozwiązać działaniami nieprofesjonalnymi, bazującymi na subiektywnych ocenach, 6

9 czy też opiniach obiegowych osób i instytucji potencjalnie zaangażowanych w problematykę. Zatem system zarządzania brd powinien precyzować formuły prawne, organizacyjne oraz finansowe, określające zasady współdziałania organizacji, instytucji i osób zaangażowanych w proces poprawy brd. Powszechne wdrażanie środków poprawy bezpieczeństwa ruchu wymaga usprawnień w zakresie struktur organizacyjnych i kadry. Należy zatem skoncentrować się na działaniach, dla których opracowanie II części programu poprawy brd w województwie, powinno stanowić punkt wyjścia. Oto najważniejsze zadania: usprawnienie działalności Wojewódzkiej Rady BRD, stworzenie wyspecjalizowanych struktur zarządzania ruchem, w tym specjalizujących się w zagadnieniach brd w jednostkach administracji ogólnej, specjalnej i samorządowej, przeprowadzanie szkoleń kadry, wdrożenie audytu brd jako systemu kontroli planowania, projektowania i wykonania inwestycji drogowych pod względem bezpieczeństwa ruch u, stworzenie systemu stałego monitoringu brd, a w pierwszej kolejności wykonanie diagnozy brd w poszczególnych powiatach, miastach i gminach, opracowanie i wdrożenie zintegrowanej i jednolitej bazy danych o wypadkach dla całego województwa, stworzenie systemu informacji o brd, opracowanie i wdrożenie systemu finansowania zagadnień związanych z bezpieczeństwem ruchu drogowego, usprawnienie zasad komunikowania się ze społeczeństwem. Obszar A podzielono na osiem podobszarów: A.1 Rady brd A.2 Służby wykonawcze brd A.3 Audyt brd A.4 Bazy danych o zdarzeniach A.5 Monitorowanie, kontrola stanu i badania brd A.6 System informacji o brd A.7 - Programy poprawy brd (sektorowe, powiatowe, gminne) A.8 Zasady finansowania działań brd Kolejność realizacji zadań powinna wynikać z założenia, że w pierwszych latach wdrażania Programu powinny być realizowane działania związane z uruchomieniem systemu brd wsparte realizacją projektów pilotażowych, a w następnych latach należy przystąpić do powszechnego wdrażania sprawdzonych rozwiązań pilotażowych Usprawnienie edukacji brd Obszar B podzielono na cztery podobszary: B.1 - Edukacja motoryzacyjna dzieci i dorosłych B.2 - Szkolenie kierowców i kandydatów na kierowców B.3 - Szkolenie kadr brd B.4 - System komunikacji ze społeczeństwem 7

10 Edukacja motoryzacyjna. Konieczna jest modyfikacja programów nauczania edukacji motoryzacyjnej w szkołach, wielokierunkowe przeszkolenie kadry kierowniczej i pedagogicznej szkół, aktywizację rodziców, propagowanie bezpiecznych zachowań w ruchu drogowym wśród dorosłych. A w szczególności należy przekonać twórców reformy edukacji, samorządowe władze oświatowe, dyrektorów szkół, że edukacja motoryzacyjna dzieci i młodzieży jest sprawą nadrzędną mającą na celu najlepsze zabezpieczenie dziecka przed zagrożeniami na drogach. Należy więc zagwarantować w programach nauczania obligatoryjne liczby godzin, nie mniejsze niż obowiązujące do 1 września 1999 roku, wprowadzić obowiązek odbycia przez każdego nauczyciela szkolenia w zakresie sprawowania bezpiecznej opieki nad dziećmi i młodzieżą oraz udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej, zaktualizować przepisy wykonawcze w oświacie do zmieniających się norm i ustaw w dziedzinie bezpieczeństwa, zdrowia, opieki i ochrony dzieci i młodzieży. Kształcenia kierowców i instruktorów. Konieczne jest wprowadzenie systemu kształcenia instruktorów i egzaminatorów oraz wprowadzenie zmian w metodach kształcenia kierowców. W zakresie szkolenia kierowców należy opracować i wdrożyć nowy ogólnopolski system szkolenia kierowców, wdrożyć nowy ogólnopolski systemu reedukacji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego, stworzyć warunki dla stałego doskonalenia zawodowego instruktorów, prowadzić stały nadzór pedagogiczny nad szkoleniem kierowców, przeprowadzić szkolenie administracji na szczeblu powiatu odpowiedzialnej za szkoły nauki jazdy oraz za stworzenie stałej platformy współpracy pomiędzy instruktorami i egzaminatorami terenie. Kształcenie kadr brd. Skuteczna realizacja Programu wymaga wyszkolenia kadry, zarówno na poziomie województwa, jak i na poziomie powiatów i gmin. Zasadą powinno być gałęziowe przekazywanie wiedzy poprzez kształcenie: kadr decyzyjnych (decydenci, radni), opiniotwórczych (media) i zawodowych (planiści, projektanci, zarządzający ruchem, policjanci, strażacy, przedstawiciele wymiaru sprawiedliwości itp.). Komunikacja ze społeczeństwem. Należy utworzyć system komunikowania się ze społeczeństwem, jako że bez społecznej akceptacji programu trudno liczyć na poprawę stanu brd Usprawnienie nadzoru i kontroli ruchu drogowego Obszar C podzielono na siedem podobszarów: C.1 - Usprawnienie służb nadzoru i kontroli, C.2 Monitorowanie i kontrola prędkości, C.3 Wykrywanie nietrzeźwych uczestników ruchu, C.4 Nadzór nad młodymi kierowcami, C.5 Nadzór nad ruchem pieszych i rowerzystów, C.6 Kontrola stosowania wyposażenia brd w pojazdach, C.7 Kontrola transportu samochodowego C. 8 - Kontrola stacji diagnostycznych i sposobu kontroli stanu technicznego pojazdów. 8

11 Oprócz tradycyjnych działań wykonywanych przez Policję włączono do tego obszaru także kontrolę transportu samochodowego oraz kontrolę stacji diagnostycznych i nadzór nad kontrolą stanu technicznego pojazdów. Prowadzenie działań na rzecz poprawy brd w zakresie nadzoru ruchu kontroli ruchu drogowego wymaga wielu działań legislacyjnych na poziomie centralnym. Jednakże w skali województwa, stosownie do kompetencji, w zakresie nadzoru nad ruchem drogowym (prewencji i represji): zwiększenie środków na działanie służb drogowych w Policji i usprawnienie zasad działania tych służb, zastosowanie nowoczesnych metod wykrywania przestępstw i wykroczeń drogowych. Działania służb nadzoru i kontroli ruchu mogłyby być bardziej efektywne, ale wymaga to następujących działań na szczeblu centralnym i regionalnym: określenie źródła finansowania działalności prewencyjnej w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego (np.: pieniądze z mandatów karnych na cel edukacyjny, profilaktyczny), usprawnienie policyjnego systemu zbierania danych o zdarzeniach drogowych (wyposażenie policji w nowoczesne oprogramowanie i sprzęt komputerowy), uelastycznienie systemu zarządzania prędkością, automatyzacja pomiaru prędkości (wyposażenie policji w nowoczesny sprzęt do pomiaru prędkości np.: fotoradary), badanie opinii społecznych na temat bezpieczeństwa (przepisów) ruchu drogowego, prowadzenie badań rzeczywistych zachowań kierowców przed i po wprowadzeniu zmian (np.: organizacji ruchu, ograniczenie lub podwyższenie prędkości) Modernizacja infrastruktury drogowej Obszar D podzielono na sześć podobszarów: D.1 Usunięcie rażących mankamentów na drogach i ulicach, D.2 Racjonalizacja zagospodarowania przestrzennego, D.3 - Optymalizacja systemu transportu, D.4 Zmniejszenie potencjalnych konfliktów między użytkownikami dróg, D.5 Uspokojenie ruchu drogowego, D.6 Ochrona słabych uczestników ruchu, D.7 Zmniejszenie ciężkości wypadków. W zakresie drogowych środków poprawy brd: wykonanie przeglądu głównych ciągów drogowych i ulicznych z punktu widzenia brd i wyeliminowanie ewidentnych mankamentów sieci drogowej, powszechne promowanie i wdrażanie środków służących rozdzieleniu funkcji dróg i ulic, uspokojeniu ruchu, ochronie pieszych i rowerzystów, promowanie i wdrażanie środki służących do ograniczania ruchu samochodowego przez zwiększenie udziału transportu zbiorowego w przewozach, opracowanie zasad oceny planów i projektów drogowych z punktu widzenia brd. Zdecydowanie pierwszym krokiem powinno być usuwanie wielu, często drobnych, wad i nieprawidłowości w geometrii i oznakowaniu dróg, a także zwiększenie uwagi na bezpieczeństwo ruchu na etapie projektowania i planowania dróg i obiektów wokół drogi. Wymienione zadania wymagają przygotowania materiałów 9

12 pomocniczy ch, opartych na obiektywnej wiedzy o brd i sprawdzonych wzorcach. Niektóre z tych materiałów mogą być przygotowywane na poziomie regionalnym. Z uwagi na wysokie koszty modernizacji infrastruktury drogowej, działania infrastrukturalne należy rozpocząć od wdrażania projektów pilotażowych, dających możliwość sprawdzenia efektywności zastosowanych środków oraz zademonstrowania rozwiązań, mogących początkowo budzić zastrzeżenia Rozwój systemu ratownictwa drogowego Obszar E podzielono na pięć podobszarów: E.1 Usprawnienie systemu powiadamiania o wypadkach drogowych, E.2 Modernizacja wyposażenia służb ratownictwa drogowego, E.3 Wdrażanie zintegrowanego systemu ratownictwa medycznego, E.4 Wprowadzenie drogowych środków ułatwiających pojazdom, ratowniczym dotarcie do miejsca wypadku, E.5 Organizacja pomocy ofiarom wypadków drogowych,. W zakresie ratownictwa drogowego niezbędne jest zastosowanie metod organizacji ruchu umożliwiających przejazd pojazdom spieszącym na ratunek (drogi pożarowe, priorytety na drodze), uzupełnienie wyposażenia jednostek interwencyjnych. Niezależnie od potrzeby sukcesywnego wyposażania służb ratowniczych w niezbędny sprzęt, w pierwszym okresie należy sięgać po niskonakładowe środki poprawiające jakość systemu ratownictwa drogowego, jak system powiadamiania (z punktu widzenia użytkownika - jeden powszechnie znany numer telefonu) oraz środki organizacji ruchu ułatwiające przejazd pojazdom ratowniczym. Do zadań takich należy również uczenie dzieci i dorosłych udzielania pomocy przed medycznej w każdej sytuacji krytycznej, zaistniałej w szkole, domu i na drodze. Głównym uwarunkowaniem realizacji zadań jest skala środków finansowych z budżetu państwa przeznaczanych na rozwój systemu. Wprowadzenia drogowych środków ułatwiających dotarcie do miejsca wypadku powinno być poprzedzone wprowadzeniem rozwiązań pilotażowych w kilku miastach województwa. 10

13 4. OPERACYJNY PROGRAM DZIAŁAŃ ( ) 4.1 Cel krótkoterminowy W roku 2002 na obszarze województwa warmińsko mazurskiego w wypadkach drogowych zginęło 249 osób. Celem krótkoterminowym programu bezpieczeństwa ruchu drogowego GAMBIT Warmińsko - Mazurski jest zmniejszenie liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych do mniej niż 200 osób rocznie w roku Priorytetowe kierunki działań Operacyjny program działań jest programem krótkoterminowym przewidzianym na pierwsze trzy lata realizacji programu. Okres do roku 2006 dostosowany jest do okresu planowania przyjętego w Unii Europejskiej. W tym programie wyróżniono dwa kierunki priorytetowe. Priorytet 1: Usprawnienie systemu brd w województwie w celu prowadzenia skutecznej polityki w zakresie brd, poprzez: koordynację działań jednostek administracji, organizacji społecznych, samorządów lokalnych, stymulację aktywności powiatów, miast i gmin w zakresie wykonywania diagnoz, programów poprawy i monitoringu brd, wspierania ich wiedzą z zakresu stosowania skutecznych środków poprawy brd, oddziaływania na struktury centralne w celu wyegzekwowania powinności państwa w zakresie ochrony zdrowia i życia w ruchu drogowym, oddziaływanie na społeczeństwo województwa, kształtowanie świadomości w zakresie brd, analiz odbioru społecznego. Priorytet ten realizowany będzie głównie przez działania przewidziane w obszarze A. Priorytet 2: Rozpoczęcie wdrażania najbardziej efektywnych środków poprawy brd w zakresie: edukacji motoryzacyjnej, nadzoru ruchu drogowego, infrastruktury drogowej, ratownictwa drogowego. Priorytet ten realizowany będzie głównie przez najbardziej efektywne działania przewidziane w obszarze B, C, D i E. 11

14 4.3 Działania W programie operacyjnym wyróżnione będą trzy warstwy działań krótkoterminowych: W. Działania na poziomie województwa P. Zalecenia do działań powiatowych, G. Zalecenia do działań gminnych. Z listy działań strategicznych zaproponowane zostaną działania priorytetowe, niezbędne do zrealizowania celu przewidzianego do roku Zakres Każde zadanie będzie zawierało następujące składniki: - cel projektu, - zakres projektu, - realizatorów, - nadzór, - koszty realizacji, - sposób (potencjalne źródła) finansowania. Ponadto program będzie zawierał: - strategię wdrażania programu zawierającą zasady promocji, monitoringu i korekt programu. - harmonogram wdrażania programu (okres realizacji poszczególnych celów i działań cząstkowych, instytucje zaangażowane do realizacji poszczególnych zadań i koszt wykonania przyjętych zadań), - warunkowania realizacji programu. 12

15 5. SZCZEGÓŁOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA ROK 2004 Szczegółowy program działań na rok 2004 (tzw. program startowy) działań będzie przygotowany głównie z ukierunkowaniem na określone grupy realizatorów. Program będzie zawierał: zadania i projekty (w nawiązaniu do celów szczegółowych, przyjętych działań priorytetowych), szacunkowe koszty realizacji zadań, harmonogram szczegółowy, zbiór wskaźników umożliwiających monitorowanie postępów, realizatorów działań, uwarunkowania realizacji programu. Program szczegółowy będzie przygotowany stosownie do wielkości budżetu Warmińsko Mazurskiej Rady BRD w Olsztynie przewidzianego na rok PODSUMOWAWNIE Przedstawione Założenia były przedmiotem dyskusji na warsztatach przeprowadzonych w ramach szkolenia powiatowych kadr brd województwa warmińsko mazurskiego w Nowej Kaletce w dniach grudnia 2002 roku oraz na posiedzeniu plenarnym Warmińsko - Mazurskiej Rady BRD w Olsztynie w dniu 26 marca 2003 roku. Z przedstawionych w dyskusji opinii wynika, że przyjęte cel, priorytety oraz obszary i podobszary działań sformułowane są prawidłowo. Natomiast w dalszych pracach bardziej szczegółowo należy potraktować niektóre zagadnienia np. organizowanie systemu audytu brd, edukacja motoryzacyjna dzieci i dorosłych, szkolenie kadr opiniotwórczych, nadzór nad przeglądami technicznymi pojazdów, racjonalizację zagospodarowania przestrzennego, rozwój zintegrowanego systemu ratownictwa drogowego. Przyjęte założenia będą stanowiły podstawowe wytyczne do realizacji następnych części Programu GAMBIT Warmińsko Mazurski. 13

16 W RD Wojewódzki Oœrodek Ruchu Drogowego w Olsztynie Olsztyn, ul. Towarowa 17 tel. (0 89) fax (0 89) word@ol.home.pl ORGANIZUJE I PRZEPROWADZA Egzaminy pañstwowe dla osób ubiegaj¹cych siê o prawo jazdy (wszystkie kategorie). Ponadto prowadzi szkolenia: kandydatów na instruktorów jazdy kandydatów na diagnostyków do przeprowadzania podstawowych, okresowych badañ technicznych pojazdów diagnostów do przeprowadzania dodatkowych badañ technicznych pojazdów pracowników starostw powiatowych nadzoruj¹cych dzia³alnoœæ stacji kontroli pojazdów dla nauczycieli w zakresie wychowania komunikacyjnego dzieci i m³odzie y kierowców naruszaj¹cych przepisy ruchu drogowego umo liwiaj¹ce zmniejszenie iloœci punktów karnych. WORD prowadzi Sekretariat Warmiñsko-Mazurskiej Rady Bezpieczeñstwa Ruchu Drogowego Oœrodek przeznacza wiele si³ i œrodków na dzia³ania na rzecz poprawy bezpieczeñstwa ruchu drogowego. W takiej dzia³alnoœci zawiera siê m.in. Turniej Wiedzy o Ruchu Drogowym M³odzie y Warmii i Mazur - PRAWO JAZDY 2001 (klejna edycja), Bezpieczne Lato, Bezpieczne Wakacje z Gazet¹ Olsztyñsk¹, spotkania z dzieæmi ze Szpitala Dzieciêcego w Olsztynie, Szko³a Bezpiecznej Jazdy. Ponadto oœrodek w ramach Szko³y Bezpiecznej Jazdy organizuje kursy, na które zaprasza posiadaczy prawa jazdy, którzy przy pomocy fachowców i w bezpiecznych warunkach pragn¹ doskonaliæ technikê prowadzenia samochodu. Jest to jedyny w pó³nocnej Polsce kurs, gdzie przy pomocy tzw trolei zobaczymy jak samochód zachowuje siê w poœlizgu i co robiæ, aby wyjœæ z niego obronn¹ rêk¹. WORD wykonuje równie : badania techniczne i okresowe (rejestracyjne) motocykli i motorowerów, pojazdów samochodowych, ci¹gników rolniczych oraz przyczep badania dodatkowe pojazdów do przewozu materia³ów niebezpiecznych, pojazdów zasilanych gazem, skierowanych przez organ kontroli ruchu drogowego, zabytkowych oraz pojazdów SAM co do zgodnoœci z warunkami technicznymi. badania psychologiczne dla operatorów urz¹dzeñ specjalistycznych (suwnic, podnoœników, platform hydraulicznych, urawi, maszyn budowlanych itp.), osób pracuj¹cych na wysokoœciach, nurków, p³etwonurków, operatorów maszyn ciœnieniowych, osób pracuj¹cych na wiaduktach, mostach i wie ach. MOTTO: "Via trita via tuta" "Droga utarta to droga bezpieczna" KATEDRA IN YNIERII DROGOWEJ ZAK AD IN YNIERII RUCHU tel Dzia³alnoœæ naukowo-badawcza: Badania i analizy ruchu drogowego, Modelowanie ruchu drogowego, Planowanie uk³adów transportu drogowego, Programowanie dzia³añ na rzecz poprawy bezpieczeñstwa ruchu drogowego, Badania wybranych metod i œrodków poprawy bezpieczeñstwa ruchu drogowego, Wdra anie technicznych œrodków poprawy bezpieczeñstwa ruchu drogowego. ZAK AD BUDOWY DRÓG tel Dzia³alnoœæ naukowo-badawcza: Mechanistyczne metody projektowania nawierzchni drogowych Badania cech fizyko mechanicznych materia³ów i nawierzchni drogowych Utylizacja materia³ów odpadowych do budowy dróg Wdro enie nowych technologii i materia³ów Doradztwo techniczne dla przedsiêbiorstw drogowych

17 G³ównym celem programu jest rzeczywiste obni enie zagro enia na drogach województwa, redukcja liczby ofiar œmiertelnych rannych, a tak e ograniczenia strat materialnych. Wzrost liczby samochodów na drogach województwa nie musi automatycznie oznaczaæ wzrostu liczby zabitych i rannych w wypadkach drogowych. Aby to osi¹gn¹æ musimy zrezygnowaæ z fatalistycznego za³o enia, e wypadki drogowe s¹ i bêd¹ i spróbowaæ raczej tak przygotowaæ ludzi i œrodowisko ruchu drogowego, aby b³êdy, które ludzie pope³niaj¹ i pope³niaæ bêd¹, nie prowadzi³y do ich œmierci czy kalectwa. Ludzie maj¹ prawo do bezpieczeñstwa w ruchu drogowym i naszym wspólnym obowi¹zkiem jest wyegzekwowanie tego prawa. Mo na skutecznie ograniczaæ poziom zagro enia na drogach i redukowaæ negatywne konsekwencje rozwoju motoryzacji. Analiza doœwiadczeñ krajów Unii Europejskiej wskazuje, e podstaw¹ sukcesu jest dobrze przygotowany i konsekwentnie wdro ony program poprawy bezpieczeñstwa ruchu drogowego. Zdaniem autorów programu Gambit wdro enie zaproponowanych w programie rozwi¹zañ doprowadzi do redukcji liczby zabitych i rannych w wypadkach drogowych. Bez zaanga owania przedstawicieli administracji rz¹dowej i samorz¹dowej nie uda siê wdro yæ Programu.Ambicj¹ autorów Wojewódzkiego Programu Bezpieczeñstwa Ruchu Drogowego jest, aby jak najwiêcej instytucji i osób znalaz³o w proponowanym projekcie miejsce dla w³asnej aktywnoœci, aby jak najwiêcej osób zaakceptowa³o zaproponowan¹ w Programie filozofiê dzia³ania i wspó³pracowa³o przy jego praktycznym wdro eniu. Innym czynnikiem decyduj¹cym o powodzeniu realizacji Programu jest stabilnoœæ Ÿróde³ finansowania. Obecna sytuacja ekonomiczna nie jest korzystna dla Programu, a propozycje finansowania dzia³añ z zakresu bezpieczeñstwa ruchu traktowane s¹ jako kolejny, nie zawsze uzasadniony wydatek z bud etu. Tylko poparcie mieszkañców województwa i ich czynny udzia³ w proponowanych przedsiêwziêciach gwarantuje osi¹gniêcie celu g³ównego. Poparcie to u³atwia wdro enie zaproponowanych dzia³añ i zwiêksza skutecznoœæ; ludzie, którzy rozumiej¹ sens zaproponowanego rozwi¹zania, ³atwiej modyfikuj¹ swoje zachowanie w po ¹danym kierunku. Zdobycie akceptacji spo³ecznej jest zatem najwa niejszym zadaniem dla realizatorów programu. Shell Polska pierwszym sponsorem projektu GAMBIT Wydawca: Politechnika Gdañska, Wydzia³ In ynierii L¹dowej, Katedra In ynierii Drogowej ul. Narutowicza 11, Gdañsk, tel. (48 58) , fax. (48 58) rkrystek@pg.gda.pl