PROJEKTY BADAWCZE W OBSZARZE BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO REALIZOWANE NA POLITECHNICE GDAŃSKIEJ W ODNIESIENIU DO DRÓG WOJEWÓDZKICH

Transkrypt

1 PROJEKTY BADAWCZE W OBSZARZE BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO REALIZOWANE NA POLITECHNICE GDAŃSKIEJ W ODNIESIENIU DO DRÓG WOJEWÓDZKICH Prof. dr hab. inż. Kaziemierz Jamroz Dr inż. Marcin Budzyński Dr inż. Wojciech Kustra Mgr inz. Joanna Wachnicka Mgr inż. Barbara Strzebrakowska POMORSKIE FORUM DROGOWE Gdynia, października

2 Program prezentacji Politechnika Gdańska Działalność badawcza Zespołu IRD Ocena wpływu na brd Audyt brd Zarządzanie bezpieczeństwem sieci dróg Kontrola brd Narzędzia do zarzadzania bezpieczeństwem sieci drogowej Kierunki dalszych działań

3 Politechnika Gdańska Najstarsza i największa uczelnia techniczna na Pomorzu (1904 r.) Pracownicy: 2.500, w tym nauczycieli akademickich na 9 wydziałach (w tym Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska) Studenci: 26 tys.

4 Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Jeden z czterech wydziałów uruchomionych w 1904 r. Pracownicy: 250, w tym 150 nauczycieli akademickich w 11 katedrach (w tym Katedra Inżynierii Drogowej), Studenci: 4 000, w tym 600 absolwentów rocznie Kierunki studiów: Budownictwo, Inżynieria Środowiska, Transport, Geodezja i Kartografia

5 Kierownik: dr hab. inż. Kazimierz Jamroz, prof. PG 40 pracowników, 2 Zespoły Naukowo Badawcze: ZN-B Inżynierii Ruchu Drogowego: Lider: prof. Kazimierz Jamroz, Grupy Badawcze: Inżynieria Ruchu Drogowego, Inteligentne Systemy Transportu, Zarządzanie Transportem, ZN-B Budowy Dróg: Lider: dr Piotr Jaskuła Grupy Badawcze: Budowa Dróg, Zarządzanie Utrzymaniem Dróg. Katedra Inżynierii Drogowej

6 Katedra Inżynierii Drogowej Kształcenie: Kierunek Budownictwo specjalność Inżynieria Drogowa- 70 absolwentów rocznie, Kierunki dyplomowania: Konstrukcja i technologia nawierzchni drogowych Planowanie i projektowanie dróg Kierunek Transport (100 absolwentów rocznie) specjalność: Systemy Transportowe: Inżynieria Ruchu, Logistyka i Zarządzanie Transportem, Infrastruktura transportu: Zarządzanie infrastrukturą kolejową, Zarządzanie infrastrukturą drogową

7 Działalność naukowa, badawcza i wdrożeniowa Zespołu IRD 1. Badania procesu ruchu drogowego próby formalnego opisu procesu ruchu drogowego formułowania wytycznych projektowania sprawnych i bezpiecznych dróg 2. Badania zachowań uczestników ruchu drogowego i ich wpływu na bezpieczeństwo ruchu drogowego uwzględnienie problemów zachowań kierowców w programach bezpieczeństwa ruchu drogowego, kształtowanie bezpiecznych zachowań kierowców Opis prędkości pojazdów Monitorowanie realizacji programów brd Rozwój metod lokalizowania urządzeń nadzoru nad niebezpiecznymi zachowaniami kierowców

8 Działalność naukowa, badawcza i wdrożeniowa Zespołu IRD 3. Rozwój metod zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego badania wybranych czynników wpływających na bezpieczeństwo ruchu drogowego, rozwój metod zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego, z wykorzystaniem podejścia bazującego na ryzyku rozwój nowoczesnych i innowacyjnych środków brd z wykorzystaniem podejścia bazującego na zarządzaniu wartością i zarządzaniu zrównoważonym w transporcie utworzenie regionalnego centrum kompetencji w zakresie brd Rozwój modeli opisujących liczbę ofiar śmiertelnych w wypadkach drogowych Rozwój metod prognozowania strat w wypadkach drogowych Rozwój autorskiej metody zarządzania ryzykiem w inżynieriii drogowej ROAD-RISK Opracowanie inowacyjnych urządzeń brd i wytycznych ich stosowania

9 Działalność naukowa, badawcza i wdrożeniowa Zespołu IRD 4. Badania nad rozwojem systemów sterowania ruchem drogowym dobór kryteriów optymalizacji sterowania ruchem ulicznym i drogowym, ocena efektywności systemów sterowania ruchem, budowa baz danych o ruchu, parametrach sterowania i wykorzystanie jej w badaniach, wdrażanie opracowanej koncepcji rozwoju Inteligentnych Systemów Transportu w regionie pomorskim i w kraju, utworzenie regionalnego centrum kompetencji w zakresie ITS. Dalszy rozwój systemu TRISTAR Rozwój funkcji zaawansowanego zarządzania ruchem I rozszerzenie na inne rodzaje transportu Optymalizacja metod sterowania ruchem Ocena efektywności systemów sterowania ruchem

10 Działalność naukowa, badawcza i wdrożeniowa Zespołu IRD 5. Rozwój nowego kierunku badań: zarządzanie transportem i mobilnością w miastach i regionach badania zachowań transportowych mieszkańców miast, metropolii i województwa oraz zastosowanie zrównoważonego podejścia do planowania transportu. budowa wielopoziomowego modelu transportowego jako narzędzia do zarządzania ruchem w regionie, metropolii, Trójmieście, wdrażanie wyników badań do opracowania strategii i planów zrównoważonego rozwoju transportu. Budowa wielopoziomowego modelu transportowego Badania zachowań transportowych mieszkańców Optymalizacja sieci transportowej Prognozowanie wielkości potoków podróżnych

11 Bezpieczeństwo ruchu drogowego- Gdzie jesteśmy? Prognoza - GAMBIT 2005 Prognoza NPBRD 2020 Dane rzeczywiste Prognoza krótkoterminowa

12 Bezpieczeństwo ruchu drogowego Wizja ZERO

13 Możliwość osiągnięcia Wizji Zero Koncepcja 3 ER Koncepcja trzech er jest jedną z najnowocześniejszych metod kształtowania bezpieczeństwa ruchu: - I era infrastruktura drogowa - II era zarządzanie bezpieczeństwem ruchu drogowego - III era kultura bezpieczeństwa

14 Projekty badawcze Katedra Inżynierii Drogowej PG

15 Drogi krajowe

16 Projekty PG

17 Projekt RoSE - Urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego

18 Projekt LifeRose - Wpływ czasu i warunków eksploatacyjnych na trwałość i funkcjonalność elementów bezpieczeństwa ruchu drogowego Rodzaj urządzenia brd Warunki funkcjonowania Materiał Trwałość Funkcjonalność BRD Koszty funkcjonowania urządzeń brd w cyklu życia obiektu Klasyfikacja urządzeń wg przyjętych kryteriów Wybór urządzenia brd 18

19 Projekty PG

20 Ochrona pieszych W W W. K R B R D.G OV. P L / BADA N I A

21

22 Ocena wpływu na BRD Ocena wpływu planowanej drogi na brd jest to strategiczna analiza wpływu wariantów planowanej drogi na poziom bezpieczeństwa ruchu drogowego w sieci dróg publicznych znajdujących się w obszarze oddziaływania planowanej drogi. Celem wykonywania Oceny wpływu na BRD jest ustalenie rankingu wariantów planowanej drogi uwzględniającego ich wpływ na bezpieczeństwo ruchu w sieci dróg na obszarze wpływu. Ocena wpływu na BRD powinna stanowić podstawę do odrzucenia z dalszych stadiów projektowych wariantów planowanej drogi nie spełniających podstawowych standardów bezpieczeństwa ruchu drogowego. sieć dróg współpracujących planowana droga 22 granica obszaru wpływu planowanej drogi

23 Audyt BRD Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego oznacza niezależną, szczegółową, systematyczną i techniczną ocenę pod względem bezpieczeństwa cech konstrukcyjnych projektu infrastruktury drogowej, obejmującą etapy od projektowania do początkowej fazy użytkowania. Celem Audytu BRD jest eliminowanie z dokumentacji projektowych rozwiązań, które mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu drogowego a także zwrócenie większej uwagi na stosowanie bezpiecznych rozwiązań przez wszystkich uczestniczących w procesie planowania, projektowania, budowania i utrzymania dróg. Uwaga: rozwiązanie projektowa może być poprawne pod względem warunków technicznych, wytycznych itp. ale niebezpieczne dla użytkowników drogi!

24 Nie było audytu

25 Zarządzanie bezpieczeństwem istniejącej sieci drogowej Zarządzanie bezpieczeństwem istniejącej sieci drogowej jest to systematyczna i powtarzalna procedura polegająca na: Klasyfikacja brd - identyfikacja najbardziej niebezpiecznych odcinków istniejącej sieci drogowej, ocenie zagrożeń na tych odcinkach, wyborze najbardziej skutecznych i efektywnych działań, monitorowaniu wprowadzonych działań komunikowaniu uczestników ruchu o poziomie bezpieczeństwa ruchu i występujących zagrożeniach.

26 Województwa

27 Powiaty

28 RYZYKO INDYWIDUALNE DROGI WOJEWÓDZKIE Drogi wojewódzkie Koncentracja poważnych wypadków (wyp./ 1 mln Pkm)

29 RYZYKO SPOŁECZNE DROGI WOJEWÓDZKIE Drogi wojewódzkie Gęstość poważnych wypadków (wyp./ 1 km)

30 Klasyfikacja ryzyka drogi wojewódzkie 30

31 Klasyfikacja ryzyka na sieci ulic w Warszawie 31 31

32 Kontrola (Inspekcja) BID Kontrola bezpieczeństwa istniejących dróg (Kontrola BID) oznacza okresową identyfikację defektów na istniejącej drodze (3 klasy zagrożeń), które wymagają prac utrzymaniowych i inwestycyjnych ze względu na bezpieczeństwo. Kontrole te powinny być przeprowadzane przez zarządcę drogi na tyle często, żeby zagwarantować odpowiedni poziom bezpieczeństwa danej infrastruktury drogowej. Obejmują także prowadzanie systematycznych kontroli organizacji ruchu i zabezpieczenia miejsc prowadzenia robót drogowych, także badania ewentualnego wpływu robót drogowych na bezpieczeństwo ruchu drogowego. 32

33

34

35 Dyrektywa 2008/96/WE Ustawa o Drogach Publicznych (2012 wdrożenie Dyrektywy 2008/96/WE na sieci TEN-T) 35 35

36

37 Sieć TEN-T Rozporządzenie MIiR w sprawie dokonywania klasyfikacji odcinków dróg ze względu na koncentrację wypadków śmiertelnych oraz ze względu na bezpieczeństwo sieci drogowej Wyniki oceny (klasyfikacji) ryzyka społecznego (w pierwszej kolejności) i indywidualnego (w drugiej kolejności) stanowią podstawę do podjęcia racjonalnych interwencji (działania o krótkoterminowym zasięgu) i usprawnień (działania długoterminowe) przez zarządców dróg, redukujących ryzyko wypadku śmiertelnego i podnoszących poziom bezpieczeństwa na odcinkach dróg. Klasy ryzyka indywidualnego (poziomy bezpieczeństwa) dla odcinków dróg krajowych położonych poza miastami na prawach powiatu Klasa Poziom Rodzaj ruchu ryzyka bezpieczeństwa ze wszystkimi użytkownikami dróg z pieszymi i rowerzystami z motocyklistami Koncentracja wypadków śmiertelnych (wyp./ 1 mln Pkm) KWZ w KWZ pr KWZ m od do od do od do A Bardzo wysoki 0,00 2,50 0,00 1,00 0,00 0,50 B Wysoki 2,51 10,00 1,01 3,00 0,51 2,00 C Średni 10,01 17,50 3,01 6,00 2,01 3,50 D Niski 17,51 30,00 6,01 10,00 3,51 6,00 E Bardzo niski >30,00 >10,00 >6,00

38 Sieć TEN-T Rozporządzenie MIiR w sprawie dokonywania klasyfikacji odcinków dróg ze względu na koncentrację wypadków śmiertelnych oraz ze względu na bezpieczeństwo sieci drogowej Wyróżnia się trzy poziomy akceptacji ryzyka zagrożeń wypadkami poważnymi na odcinkach dróg: 1) nieakceptowane 2) tolerowane 3) akceptowane Wymagania zarządzania ryzykiem na sieci dróg krajowych Klasa techniczna drogi Poziom akceptacji ryzyka zagrożeń wypadkami śmiertelnymi Ryzyko akceptowane Ryzyko tolerowane Ryzyko nieakceptowane Klasa ryzyka występującego na odcinku drogi Autostrada (A) A B, C D, E Droga ekspresowa A B, C D, E (S) Droga główna ruchu przyśpieszonego (GP) A, B C, D E Droga główna (G) A, B C, D E

39 Sieć TEN-T Rozporządzenie MIiR w sprawie dokonywania klasyfikacji odcinków dróg ze względu na koncentrację wypadków śmiertelnych oraz ze względu na bezpieczeństwo sieci drogowej Nieakceptowany poziom ryzyka na odcinku drogi oznacza wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia dużych strat osobowych lub ekonomicznych - odcinek drogi nie może bezpiecznie funkcjonować dopóki to ryzyko nie zostanie zredukowane lub nie zostaną usunięte źródła zagrożenia. Tolerowany poziom ryzyka na odcinku drogi oznacza średnie lub małe prawdopodobieństwo wystąpienia strat osobowych lub ekonomicznych powodujące - odcinek drogi może funkcjonować tymczasowo lub pod pewnymi warunkami (np. zastosowanie doraźnych działań zwiększających poziom bezpieczeństwa jak ograniczenia prędkości, intensyfikacja nadzoru nad ruchem drogowym). Akceptowany poziom ryzyka oznacza małe lub bardzo małe prawdopodobieństwo wystąpienia strat osobowych lub ekonomicznych powodujące - odcinek drogi może funkcjonować bez prowadzenia dodatkowych działań.

40

41 Kierunki dalszych działań Wprowadzenie powszechności oceny wpływu na brd nowych odcinków dróg oraz audytu brd na sieci dróg krajowych, dróg wojewódzkich oraz inwestycji miejskich Wprowadzenie w procedurze audytu udziału audytora zewnętrznego Wprowadzenie systematycznej oceny (klasyfikacja) ryzyka na odcinkach istniejących dróg samorządowych Wprowadzenie procedur inspekcji brd na drogach wojewódzkich i powiatowych Zapewnienie budżetu na działania naprawcze i utrzymaniowe w poszczególnych zarządach dróg

42 XI Międzynarodowe Seminarium GAMBIT Listopada Politechnika Gdańska Dziękuję za uwagę i zapraszam