AKTUALNA SYTUACJA W SEKTORZE BANKOWYM (NA KONIEC I KWARTAŁU 2016 R.) Departament Strategii Banku Zespół Analiz Rynku i Konkurencji

Transkrypt

1 W I kwartale 216 r. sektor bankowy pozostawał pod wpływem niskiego poziomu rynkowych stóp procentowych, obowiązującego od lutego 216 r. tzw. podatku bankowego, a także pod wpływem sytuacji na rynku kapitałowym. W tych warunkach sektor bankowy zrealizował zysk netto w wysokości 3,5 mld PLN, tj. istotnie niższy niż rok wcześniej (-15,7% r/r). Głównym czynnikiem wpływającym na pogorszenie rezultatów finansowych sektora bankowego, były koszty związane z wprowadzeniem tzw. podatku bankowego (ok.,7 mld PLN za okres luty-marzec 216 r.), przy jednoczesnym widocznym dalszym trendzie spadkowym wyniku prowizyjnego i pozytywnym wpływie wzrostu wyniku odsetkowego. W I kwartale 216 r., mimo sprzyjającego otoczenia makroekonomicznego, widoczne było wyhamowanie tempa poprawy wyniku z tytułu odpisów. Rentowność sektora bankowego (za 12 ostatnich miesięcy) na koniec 1Q 216 r. wyniosła 6,2% ( na koniec I kwartału 215 r.). W I kwartale 216 r. ROE sektora bankowego wyniosło ok. 7,9%. W warunkach dobrej sytuacji gospodarczej i niskich stóp procentowych, na koniec I kwartału 216 r. znacząco wyhamowało roczne tempo wzrostu kredytów (4,6% wobec 7, na koniec grudnia 215 r.). Było to związane przede wszystkim z wyraźnym osłabieniem rocznego tempa wzrostu kredytów mieszkaniowych (2,7% r/r wobec 6,8% r/r na koniec 215 r.), lekkim przyspieszeniem tempa wzrostu kredytów konsumpcyjnych (+7,8% r/r wobec +7,2% r/r na koniec grudnia 215 r.), stabilizacją na rynku kredytów dla przedsiębiorstw (8,3% r/r) oraz silnym wyhamowaniu na rynku kredytów dla niemonetarnych instytucji finansowych (-7,9% r/r wobec +8,7% r/r na koniec 215 r.). W warunkach ostrzejszych wymogów dotyczących wkładu własnego kredytobiorców i relatywnie mniejszej rentowności kredytu hipotecznego w sytuacji obowiązywania dodatkowych obciążeń banków, nastąpił dalszy spadek tempa wzrostu kredytów mieszkaniowych w PLN; jednak tempo wzrostu nadal utrzymało się na wysokim dwucyfrowym poziomie (1,5% r/r). W warunkach niskich stóp procentowych, a także zmniejszającego się oprocentowania nowych depozytów GD i przedsiębiorstw, na koniec I kwartału 216 r. roczne tempo wzrostu depozytów bankowych wyniosło 9,1%, przy wysokim wpływie czynników sezonowych. Tempo wzrostu depozytów przedsiębiorstw na koniec I kwartału 216 r. utrzymało się na wysokim poziomie, mimo iż w porównaniu do końca 215 r. nastąpiło jego osłabianie (7,2% r/r wobec 1,5% r/r). Na koniec I kwartału 216 r. tempo wzrostu depozytów osób prywatnych było na wysokim dwucyfrowym poziomie (1,1% r/r), czemu mimo utrzymujących się niskich stóp procentowych sprzyjała słaba koniunktura na rynku kapitałowym, w tym ujemne roczne stopy zwrotu 12M realizowane w głównych segmentach rynku funduszy inwestycyjnych. Na koniec I kwartału 216 r. udział papierów skarbowych w sumie bilansowej sektora bankowego wzrósł do wobec 12,1% na koniec 215 r. Na tę sytuację miały wpływ rozwiązania regulacyjne dotyczące tzw. podatku bankowego wyłączające z podstawy opodatkowania skarbowe papiery wartościowe. Jednocześnie od grudnia ub.r. (ogłoszenie pierwszego projektu ustawy o tzw. podatku bankowym) średnie oprocentowanie nowych depozytów w PLN dla GD zmniejszyło się,15 p.p., a depozytów przedsiębiorstw o,28 p.p. Mimo tych obniżek tempo wzrostu depozytów utrzymało się na wysokim poziomie. Zmiana oprocentowania nowych umów kredytowych w PLN miała w tym okresie znacznie mniejszą skalę niż depozytów. W sytuacji zaostrzania przez banki warunków udzielania kredytów dla przedsiębiorstw, w tym zwiększania kosztów pozaodsetkowych, na koniec 1Q 216 r. wyhamowało tempo wzrostu kredytów dla przedsiębiorstw. Nominalna stawka tzw. podatku bankowego wynosi,44% (,367% miesięcznie) podstawy opodatkowana; w lutym i marcu br. relacja koszt podatku bankowego/aktywa na koniec okresu wyniosła ok.,22% (efektywnie,27% w skali roku). Warszawa, 5 maja 216 r. Katarzyna Perkuszewska katarzyna.perkuszewska@pkobp.pl tel Strona 1/9

2 Zysk netto sektora bankowego Czynniki zmiany zysku netto r/r zysk netto za 3 m-ce podatek bankowy* -273 wynik z pozostałej działalności biznesowej wynik z tyt. prowizji i opłat koszty działania 33 wynik z tytułu odpisów 77 podatek (i inne pozycje) *szacunek PKO BP Zysk netto sektora bankowego - trendy Zysk netto (miesięcznie) ,6 4,5% mld PLN % r/r narastająco (OP),5 51 mln PLN 3 55 wynik zysk netto odsetkowy za 3 m-ce 216,8 1, ,7% -2-28,6% -22,7% -4 W I kw. 216 r. sektor bankowy wypracował zysk netto w wysokości 3,5 mld PLN, przy koszcie tzw. podatku bankowego na poziomie ok.,7 mld PLN (za okres luty i marzec 216 r.). W wynikach I kw. 216 r. w porównaniu do I kw. 215 r. widoczny jest znaczący pozytywny wpływ poprawy wyniku odsetkowego. Na spadek r/r wyniku z pozostałej działalności biznesowej mogły mieć wpływ m.in. przychody ze zdarzeń jednorazowych zrealizowanych przez niektóre banki w 1Q 215 r. W I kw. 216 r. nastąpiło znaczące osłabienie tempa spadku zysku netto sektora bankowego (do -15,7% r/r wobec -28,6 % r/r na koniec 215 r.), na co miał wpływ głównie wzrost wyniku z tytułu odsetek. Po wyłączeniu podatku bankowego sektor bankowy odnotował wzrost zysku netto r/r (ok. 2%). Na wyniki sektora bankowego w marcu 216 r. miały wpływ przychody z tytułu dywidend (przychody sezonowe). Wynik odsetkowy (miesięcznie) 5-5 przychody odsetkowe (mld PLN) koszty odsetkowe (mld PLN) wynik odsetkowy % r/r narastająco (OP) 4,5 4,8 4,2 4,5 1,6 1,7 1,3 1,4-6,1% -4,8% Wynik z tytułu prowizji i opłat (miesięcznie) ,4% wynik prowizyjny % r/r narastająco (OP) 1,5 1,6 1,3 1,5,3,4,3,3-3,7% przychody prowizyjne (mld PLN) koszty prowizyjne (mld PLN) -3,3% Koszty działania z amortyzacją (miesięcznie) i C/I (z wyłączeniem podatku bankowego) koszty działania z amortyzacją (mld PLN) C/I (za 12 miesięcy; OP) 52,3% 2,7 4,6% % r/r narastająco (OP) 6,4% 6,8% 3,8 12,8% -4,5% 2,7 2,8 1,9% 2 5,9% , -1 6,5% 1,3% W I kw. 216 r. przyspieszyło tempo wzrostu wyniku odsetkowego (+5,9% r/r wobec 4,8% r/r na koniec 215 r), a poziom przychodów odsetkowych zrealizowanych w 1Q 216 r. był tylko nieznacznie niższy niż w 1Q 215 r., przy znacząco niższym poziomie kosztów odsetkowych (efekt przeszacowania portfela depozytów po dostosowaniu warunków cenowych do niższych stóp procentowych). W I kw. 216 r. nastąpiło dalsze pogłębienie tempa spadku wyniku z tytułu prowizji i opłat, przy częściowym ustąpieniu efektu bazy związanego z obniżką stawek interchange w styczniu 215 r. Wynik prowizyjny sektora bankowego pozostał dodatkowo pod negatywnym wpływem słabej koniunktury na rynku kapitałowym, wpływającej na niższe przychody prowizyjne z działalności inwestycyjnej. Nieznaczny wzrost kosztów działania r/r (+1,3% r/r) odnotowany w I kw. 216 r. przy wzroście kosztów amortyzacji (+3,3% r/r) oraz kosztów osobowych (+4,4% r/r w warunkach spadku liczby zatrudnionych o 428 etatów r/r). Strona 2/9

3 Wynik z tytułu odpisów (miesięcznie) 2 wynik z tytułu odpisów aktualizujacych wartość (mld PLN) % r/r narastająco (OP) 3 Sytuacja makroekonomiczna sprzyjała w I kw. 216 r. poprawie wyniku z tytułu odpisów oraz malejącemu kosztowi ryzyka. Jednak tempo -2-3,8% -,6 4,3% -,9-2, 1 -,4-1 -,6-8,6% -3 poprawy wyniku z tytułu odpisów istotnie wyhamowało w marcu 216 r. (-2, r/r wobec znacznej poprawy w styczniu i lutym). Kredyty w sektorze bankowym Tempo zmian kredytów (r/r) kursywa kolejno: mar'15, gru'15, lut'16 14% 8,3% 1,6% 7,2% 1 6,8% 8,8% 7, 7,8% 8,3% 8% 7,4% 7,8% 6,1% 6, 6% 6,1% 5,7% 4,9% 4% 6, 4,6% 5,5% 3,9% 2,7% 2% przedsiębiorstw konsumpcyjne (bez zmian kursu) os. prywatnych Na koniec I kw. 216 r. wolumen kredytów wzrósł do 1 8 mld PLN (+4,6% r/r, ale tylko,6% kw/kw). Istotny wpływ na dynamikę kredytów w I kw. 216 r. miała sytuacja w marcu, kiedy ich wartość zmniejszyła się o ok. k. 2,5 mld PLN (skutek zmniejszenia wolumenu walutowych kredytów mieszkaniowych oraz kredytów przedsiębiorstw determinowany efektem umocnienia m/m PLN względem CHF oraz EUR o ponad 2%). Mimo spadku m/m rocznego tempa wzrostu kredytów przedsiębiorstw, na koniec marca 216 r. kolejny miesiąc z rzędu kredyty dla przedsiębiorstw były najdynamiczniej rozwijającym się portfelem kredytów, a ich tempo wzrostu (8,3% r/r) było wyższe od tempa wzrostu kredytów konsumpcyjnych (7,8% r/r). Tempo zmian kredytów MSP (r/r) 1 Wg NBP 1 w I kw. 216 r. wyraźnie zmniejszyło się zainteresowanie 14% kursywa kolejno mar'15, gru'15, lut'16 przedsiębiorców kredytem bankowym, mimo, że dostępność kredytu 11,6% inwestycyjne wciąż pozostawała na wysokim poziomie, choć nieco spadła, co było 1 8% 6% 4% 2% 6,8% 6,7% 6,6% 1,4% 8,3% 7,5% 5,8% 5,9% 4,7% 4,4% 3, 8,2% 5,3% 4,3%,4% operacyjne nieruchomości spowodowane zaostrzaniem warunków kredytowych głównie dla dużych przedsiębiorstw i sektora MŚP w segmencie kredytów krótkoterminowych. Na koniec 1Q 216 r. roczne tempo wzrostu kredytów dla MŚP pozostało stabilne wobec sytuacji na koniec 215 r., mimo istotnego wyhamowania w marcu 216 r. Tempo zmian kredytów dużych przedsiębiorstw (r/r) kursywa kolejno mar'15, gru'15, lut'16 59,8% 81,5% 71,3% 17,3% 12,9% 15,5% 8,8% 12,9% 15,1% 13,2% 5,5% 4,9% 3,9% -,8% -6,7% nieruchomości operacyjne inwestycyjne W I kw. 216 r. nadal dynamicznie rozwijał się rynek kredytów dla dużych przedsiębiorstw, mimo osłabienia w marcu 216 r. Szczególnie silnie odbiły kredyty dla nieruchomości (+21,7 p.p. wobec tempa wzrostu r/r na koniec 215 r.).. 1 Źródło: Szybki Monitoring NBP. Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w I kw. 216 r. oraz prognoz na II kw. 216 r. 2 Za znaczący wzrost kredytów na nieruchomości w sektorze dużych przedsiębiorstw w okresie od maja do września 215 r. odpowiada wzrost w jednym z dużych banków komercyjnych (Źródło NBP). Strona 3/9

4 Tempo zmian kredytów mieszkaniowych (r/r) 16% 8% 4% -4% -8% kursywa kolejno: mar'15, gru'15, lut'16 12,9% 8,8% 6,8% 5,1% 5,8% 4,5% 11, 1,7% 1,5% 2, 4,8% 4,7% 3,9% 2,7% -3,8% Depozyty w sektorze bankowym 3 Tempo zmian depozytów (r/r) kursywa kolejno: mar'15, gru'15, lut' ,4% 8,9% 4,4%,5% -6,1% 12,6% 1,5% 11,1% 9,8% 1,1% 9,1% 7,6% 9,8% 7,2% 6,1% -3, -16,6% 3,5% os. prywatnych w PLN (bez zmian kursu) os. prywatnych os. prywatnych w walutach obcych niemonetarnych inst. finans. osób prywatnych przedsiębiorstw inst. rządowych i samorządowych W I kw. 216 r. nastąpił dalszy spadek tempa wzrostu kredytów mieszkaniowych w PLN co nastąpiło w warunkach stopniowego wzrostu oprocentowania nowych kredytów mieszkaniowych w PLN, ostrzejszych wymogów dotyczących wkładu własnego i relatywnie mniejszej atrakcyjności kredytu hipotecznego w sytuacji obowiązywania dodatkowych obciążeń dla banków. Nadal jednak tempo wzrostu kredytów mieszkaniowych utrzymało się na wysokim dwucyfrowym poziomie. Mimo spadku średniego oprocentowania nowych depozytów w PLN, na koniec I kw. 216 r. wolumen depozytów sektora bankowego wzrósł do 1 79 mld PLN. Jego roczne tempo wzrostu utrzymało się na wysokim poziomie (9,1% r/r) znacząco przyspieszając w porównaniu do sytuacji na koniec 215 r. Miało na to wpływ m.in. przyspieszenia tempa wzrostu depozytów sektora budżetowego (na koniec marca wzrost przede wszystkim wartości środków na rachunkach urzędów miast oraz urzędów marszałkowskich) oraz na skutek przyspieszenia tempa wzrostu depozytów sektora finansowego. Na koniec I kw. 216 r. znacząco wyhamowało tempo wzrostu depozytów przedsiębiorstw (do 7,2% r/r), przy spadku średniego oprocentowania nowych depozytów przedsiębiorstw w PLN o,28 p.p. kw/kw. do 1,21%. Tempo zmian depozytów osób prywatnych oraz gotówki w obiegu (r/r) 18, 13,5% 9, 4,5% kursywa kolejno: mar'15, gru'15, lut'16 15,6% 14,4% 15,4% 15,1% 13, 13,8% 13,5% 9,8% 1,1% 9,8% 6,5% 7,1% 6,7% gotówka w obiegu depozyty bieżące depozyty terminowe Suma bilansowa, kapitał własny i finansowanie zagraniczne sektora bankowego Aktywa sektora bankowego Na koniec I kw. 216 r. roczne tempo wzrostu depozytów osób prywatnych było na wysokim dwucyfrowym poziomie, mimo utrzymujących się niskich stóp procentowych (spadek średniego oprocentowania nowych depozytów GD w PLN o,15 p.p. kw/kw. do 1,61%). Wysokiej dynamice depozytów osób prywatnych sprzyjała słaba koniunktura na rynku kapitałowym powodująca niską atrakcyjność alternatywnych do depozytów form lokowania oszczędności, w tym jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych ,7% mld PLN % r/r (OP) ,4% 4,4% 5% 3,9% Suma bilansowa sektora bankowego w 1Q 216 r. wzrosła do mld PLN, mimo spadku w marcu o ponad 3 mld PLN. Tempo wzrostu r/r sumy bilansowej sektora bankowego od listopada 215 r. pozostało trendzie spadkowym; na koniec I kw. 216 r. było niższe niż tempo wzrostu kapitału własnego i wyniosło 3,9% r/r. 3 Wolumen depozytów w lutym każdego roku pozostaje pod wpływem czynników sezonowych: i) osób prywatnych - efekt kontynuacji dodatkowych wypłat dla pracowników z tytułu premii i nagród rocznych, ii) instytucji samorządowych - przekazanie przez sektor instytucji rządowych szczebla centralnego większej, w porównaniu do pozostałych miesięcy roku, wartości środków należnych samorządom, iii) przedsiębiorstw - uruchomienie części środków przez podmioty gospodarcze, m.in. w celu dokonania dodatkowych wypłat dla pracowników. Strona 4/9

5 mar'16 Kapitał własny sektora bankowego kapitał własny (mld PLN) % r/r (OP) ,9 6,7% dźwignia kapitałowa mar'16: 1,8% 178,9 177,5 173,9 1 4,8% 5,2% 5% 5,8% W I kw. 216 r. przyspieszyło tempo wzrostu kapitałów własnych sektora bankowego (do 5,8% r/r); lekko wzrósł średni udziału kapitału własnego w aktywach (dźwignia kapitałowa) z 1,7% na koniec 215 r. do 1,8% na koniec I kw. 216 r. Zobowiązania wobec sektora finansowego - nierezydenta (mld PLN, %) 2 9% 45,6 41,7 39, ,4 124, 1,6% 124,2 125,9 1,4% 123, 1 5 1,3% W I kw. 216 r. nie zmienił się istotnie poziom finansowania. Udział finansowania zagranicznego w sumie bilansowej banków utrzymał się na poziomie ok. 1. kredyty depozyty finan. zagran. w sumie bilans. Portfel papierów wartościowych sektora bankowego Papiery wartościowe: zmiana r/r i udział w aktywach papiery wartościowe % r/r udział papierów wartościowych w aktywach 25% 2 1 5% -5% udział skarbowych papierów wartosciowych w aktywach 23,8% 23,1% 21,6% 21, 12, 14,5% 15, 12,1% 14,8% 11,8% 2,5% 8,7% Na koniec I kw. 216 r. wzrósł udział papierów wartościowych w aktywach banków, w tym w szczególności bardzo silnie wzrósł udział skarbowych papierów wartościowych (do sumy bilansowej wpływ tzw. podatku bankowego). Struktura papierów wartościowych, marzec 216 r. 1,5% 3,8% 2,5% mar'15: 54,7% papiery wartościowe zagraniczne Wzrost udziału portfela papierów skarbowych w sumie bilansowej 4,8% obligacje Skarbu Państwa odzwierciedlony także w samej strukturze portfela papierów wartościowych 6,7% emitowane przez Bank Centralny sektora bankowego łączny udział obligacji SP i bonów SP wyniósł 63% na koniec marca br. w porównaniu do 58% na koniec grudnia 215 r. 19,2% podmioty sektora niefinansowego 61,5% instytucje samorządowe i fundusze ubezpieczeń społecznych emitowane przez instytucje finansowe mar'15: 26,7% bony Skarbu Państwa Rentowność sektora bankowego i wskaźniki finansowe Rentowność (ROE i ROA) Na koniec I kw. 216 r. na historycznie niskim poziomie ukształtowała się 9% 6% 3% 1,1% 1,3% 6,7% 6,3% 1,1% 6,2%,9%,7%,7%,7%,7%,5% rentowność sektora bankowego; ROE za ostatnie 12 miesięcy wyniosło 6,2%, co było efektem kumulacji negatywnych czynników regulacyjnych i skutków upadłości banku spółdzielczego w 215 r. Rentowność sektora bankowego za 1Q 216 r. wyniosła ok. 7,9%. ROE (OL) ROA (OP) Strona 5/9

6 konsumpcyjne MSP duże przedsiębiorstwa pozostałe 5,8, ,4% 13, 1,5% 1,1% Marża odsetkowa i prowizyjna (w relacji do aktywów) 3% 1, 2,4% 2,2% 2,2% 2,2%,9 2%,9,85%,83%,8,82% W I kw. 216 r. utrzymał stabilny poziom marży odsetkowej sektora bankowego (nieznacznie powyżej 2,2%); jednocześnie nastąpiło wyraźne dalsze utrzymanie spadkowego trendu marży prowizyjnej. 1%,7 Marża odsetkowa (OL) Marża prowizyjna (OP) Efektywność kosztowa (bez podatku bankowego) 7 3, 6,4% 6,8% 2,5% 55% 52,3% 2,2% 6,5% 2,2% 2, 2,2% 2, 4 1,5% Relatywnie stabilny poziom relacji koszty/dochody i koszty/aktywa w I kw 216 r., przy widocznym pogorszeniu efektywności kosztowej r/r - wpływ obciążeń regulacyjnych i upadłości w sektorze banków spółdzielczych (w 4Q 215 r.). C/I (OL) Koszty/aktywa (OP) Relacja kredyty/depozyty 11 55% Słabnąca dynamika kredytów, przy rosnącym poziomie depozytów sektora bankowego, spowodowała na koniec I kw. 216 r. dalszy spadek relacji kredyty/depozyty do historycznie niskiego poziomu 1,1%. Różnica między kredytami i depozytami (mld PLN) Adekwatność kapitałowa 4 Kredyty/Depozyty 2 14,9% 13,6% 15,3% 15,6% 14, 14,3% 16,3% 15, Łączny współczynnik kapitałowy sektora bankowego na koniec 215 r. wzrósł do 16,3%, a współczynnik Tier1 do 15, (wzrost kw/kw odpowiednio o +,8 p.p. i +,7 p.p.). 1 1Q 215 2Q 215 3Q 215 4Q 215 Jakość aktywów sektora bankowego Zmiana wartości kredytów zagrożonych (narastająco; mld PLN) 75,7 Łączny współczynnik kapitałowy, -1,4-1,2 Współczynnik kapitału Tier I -1,3,1 72, W I kw. 216 r. nastąpiła lekka poprawa jakości portfela kredytowego w warunkach względnie stabilnego poziomu kredytów zagrożonych. W porównaniu do 1Q 215 r. bardzo widoczny spadek zagrożonych kredytów mieszkaniowych oraz przedsiębiorstw, przy stabilnym portfelu zagrożonych kredytów konsumpcyjnych. Udział kredytów zagrożonych główne kategorie 1 5% kurs ywa kolejno: mar'15, gru'15, lut'16 13, 12,7% 9,4% 8,2% 3,3% 12,2% 12,1% 12,1% 11,4% 12, 11,2% 7,7% 7,4% 7,4% 7,6% 7,4% 7,4% 2,8% 2,9% 2,9% konsumpcyjne MSP duże przedsiębiorstwa Odnotowana w I kw.216 r. poprawa jakości kredytów dotyczyła przede wszystkim kredytów dla MSP i dużych przedsiębiorstw. Czynnikiem spadku wskaźnika NPL dla przedsiębiorstw był: dynamiczny wzrost portfela kredytów przedsiębiorstw, sprzyjające otoczenie makroekonomiczne oraz sprzedaże portfeli należności (także w kontekście podatku bankowego). Jakość kredytów konsumpcyjnych poprawiła się w ujęciu r/r, jednak nastąpiło jej nieznaczne pogorszenie w porównaniu do końca 215 r. widoczny efekt wzrostu portfela zagrożonych kredytów konsumpcyjnych (przez większość miesięcy 215 r. sektor odnotowywał spadek tego portfela r/r). 4 KNF publikuje dane o adekwatności kapitałowej w ujęciu kwartalnym, ze znacznym opóźnieniem tj. można oczekiwać, że dane za 1Q 216 pojawią się wraz z publikacją danych miesięcznych wg stanu na koniec kwietnia br. Strona 6/9

7 Udział kredytów zagrożonych kredyty 4, kurs ywa kolejno: mar'15, gru'15, lut'16 3,5% 3, 3,5% 3,5% 3,4% 3,4% 3,5% 2,9% 2,9% CHF Na koniec lutego 216 r.* wskaźnik zagrożonych kredytów mieszkaniowych utrzymał się na poziomie 2,9% (spadek o,5 p.p. r/r), głównie za sprawą pogorszenia jakości kredytów w CHF (+,1 p.p. w porównaniu do końca roku). 2,5% 2,7% 2,7% PLN * Na podstawie dezagregacji wg NBP, co powoduje nieznaczną różnicę w wartości udziału kredytów zagrożonych vs. dane KNF (poprzedni wykres). NBP nie udostępnił dotychczas danych za marzec br. Przyszłość sektora bankowego (wg PKO Banku Polskiego; na podstawie m.in. danych KNF 5 ) W perspektywie do końca 216 r. sektor bankowy będzie pozostawał pod wpływem niskiego poziomu rynkowych stóp procentowych. Poziom przychodów realizowanych przez banki będzie dodatkowo pod wpływem sytuacji na rynku kapitałowym (która wpływa na poziom realizowanego wyniku prowizyjnego oraz konkurencję dla depozytów bankowych ze strony alternatywnych form oszczędzania), a także możliwości zwiększania przez poszczególne banki marży odsetkowej. Wyniki sektora bankowego będą także determinowane zmianami w otoczeniu regulacyjnym oraz sytuacją banków spółdzielczych i SKOK-ów. Według KNF zysk netto sektora bankowego w 216 r. spadnie o ok. 9,6% w porównaniu do 215 r., na co wpływ będzie miał m.in. tzw. podatek bankowy; rentowność kapitałów własnych sektora bankowego może wynieść ok. 7%. Wg KNF łączny współczynnik kapitałowy powinien ukształtować się powyżej 16%. Z dużą niepewnością dla rentowności sektora bankowego wiąże się kwestia tzw. frankowiczów. Na obecnym etapie brak rozwiązań ustawowych (dostępna jedynie propozycja Kancelarii Prezydenta ze stycznia 216 r., przy znaczących kontrowersjach związanych ze skalą oszacowanych przez NBP oraz KNF skutków finansowych tej propozycji). Dla rozwoju rynku depozytów w 216 r. istotnym czynnikiem będzie m.in. sytuacja na alternatywnych do lokat bankowych rynkach lokowania oszczędności np. na rynku funduszy inwestycyjnych; jednak ze względu na niski poziom stóp zwrotu w głównych segmentach rynku funduszy inwestycyjnych, stanowią i w perspektywie końca 216 r. będą nadal stanowić mało atrakcyjną formę lokowania nadwyżek finansowych przez gospodarstwa domowe. Mimo potencjalnego spadku oprocentowania depozytów w kolejnych okresach (na skutek obciążeń regulacyjnych i związaną z nimi racjonalizacją wielkości bilansu), przy nieatrakcyjnych alternatywach inwestycyjnych, i jednocześnie wyższych nominalnych dochodach GD (m.in. wzrost świadczeń społecznych), sektor bankowy powinien odnotować znaczący wzrost depozytów w kolejnych okresach. Według danych KNF banki komercyjne oczekują dalszego budowania bazy depozytowej w 216 roku - wzrost depozytów sektora niefinansowego może wynieść ok. 6% r/r. Kondycji sektora bankowego będzie sprzyjała oczekiwana dobra koniunktura polskiej gospodarki i poprawiająca się kondycja finansowa gospodarstw domowych i przedsiębiorstw, co powinno przełożyć się na wzrost popytu na nisko oprocentowane kredyty bankowe, w szczególności konsumpcyjne. Według informacji KNF banki komercyjne oczekują tempa wzrostu kredytów konsumpcyjnych powyżej 8% r/ na koniec 216 r.; zakładają również utrzymanie wysokiego tempa wzrostu kredytów dla przedsiębiorstw w wys. r/r. W warunkach ostrzejszych wymogów dotyczących wkładu własnego i relatywnie mniejszej atrakcyjności kredytu hipotecznego (dodatkowe obciążenia banków), dynamika kredytów hipotecznych może nadal się zmniejszać. Wdrożony program 5+ będzie miał wpływ na popyt na kredyty konsumpcyjne; z jednej strony wzrost zdolności kredytowej gospodarstw domowych i tempa wzrostu kredytów konsumpcyjnych, z drugiej strony poprawa sytuacji finansowej gospodarstw domowych, lepsza spłacalność kredytów, a przez to niższy koszt ryzyka. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że po okresie obniżenia stóp procentowych do historycznie niskiego poziomu, banki w poszukiwaniu źródeł rentowności w 215 r. liberalizowały kryteria udzielania kredytów konsumpcyjnych, co może powodować w kolejnych okresach wzrost kosztów ryzyka z nimi związanego. Podwyżka oprocentowania kredytów złotowych w dalszej perspektywie może mieć negatywny wpływ na jakość portfela kredytów mieszkaniowych. W 216 r. wyzwaniem regulacyjnym dla banków pozostaną kwestie związane z: (1) wyczerpaniem się w marcu 216 r. środków przeznaczonych na wsparcie kredytobiorców w ramach programu MdM, (2) ograniczeniem możliwości zwiększania przychodów pozaodsetkowych w warunkach obowiązywania od 11 marca 216 r. przepisów dotyczących ograniczenia maksymalnych przychodów pozaodsetkowych z tytułu kredytów,(3) obowiązujące od stycznia 216 r. zaostrzone wymogi dotyczące wkładu własnego kredytobiorców wynikający z Rekomendacji S (od stycznia 216 r. rekomendowany przez KNF wkład własny wynosi ). 5 Źródło: KNF, Plany finansowe krajowych banków komercyjnych na 216 r. Strona 7/9

8 Źródła danych KNF dane miesięczne sektora bankowego NBP dane miesięczne sektora bankowego Słownik użytych pojęć i wskaźników Wskaźniki Pojęcia PKO Bank Polski - kredyty i depozyty sektora bankowego; obliczenia. ROE rentowność kapitału własnego; obliczona jako relacja zysku netto za ostatnie 12 miesięcy do średniej wielkości kapitału własnego za ostatnie 12 miesięcy ROA - rentowność aktywów; obliczona jako relacja zysku netto za ostatnie 12 miesięcy do średniej wielkości aktywów za ostatnie 12 miesięcy marża odsetkowa/prowizyjna - obliczona jako relacja odpowiednio wyniku odsetkowego/prowizyjnego za ostatnie 12 miesięcy do średniej wielkości aktywów za ostatnie 12 miesięcy koszty/aktywa - obliczone jako relacja kosztów działania za ostatnie 12 miesięcy do średniej wielkości aktywów za ostatnie 12 miesięcy koszt ryzyka - obliczony jako relacja wyniku z tytułu odpisów za ostatnie 12 miesięcy do średniej wielkości aktywów za ostatnie 12 miesięcy wynik na działalności biznesowej (przychody) suma wyniku z tytułu odsetek, wyniku z tytułu prowizji i opłat oraz wyniku na pozostałej działalności biznesowej wynik z działalności podstawowej suma wyniku odsetkowego i prowizyjnego wynik z pozostałej działalności biznesowej suma głównie przychodów z tytułu dywidend, wyniku z pozycji wymiany, wyniku z operacji finansowych oraz wyniku na pozostałych przychodach i kosztach operacyjnych koszty działania suma kosztów osobowych, rzeczowych, pozostałych kosztów działania, amortyzacji i rezerw Strona 8/9

9 DEPARTAMENT STRATEGII BANKU Dyrektor Departamentu Magdalena Ramatowska t: magdalena.ramatowska@pkobp.pl ZESPÓŁ ANALIZ RYNKU I KONKURENCJI Kierownik Zespołu Elżbieta Sawicka t: elzbieta.sawicka@pkobp.pl Katarzyna Hyż t: katarzyna.hyz@pkobp.pl Aneta Iwańska t: aneta.iwanska@pkobp.pl Katarzyna Perkuszewska t: katarzyna.perkuszewska@pkobp.pl Łukasz Sieradzan-Sobolewski t: lukasz.sieradzan-sobolewski@pkobp.pl Aleksandra Wasilewska t: aleksandra.wasilewska@pkobp.pl Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. PKO BP SA dołożył wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. PKO BP SA nie ponosi odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na podstawie informacji zawartych w niniejszym materiale. Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, ul. Puławska 15, Warszawa; Sąd Rejonowy dla m. St. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego numer KRS 26438; NIP: , REGON: ; Kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 25 PLN. Infolinia: opłaty zgodne z taryfą operatora Informacja: informacje@pkobp.pl Strona 9/9