Komputerowe narzędzia wspomagające prowadzenie i dokumentowanie oceny ryzyka przy projektowaniu maszyn Ocena ryzyka związanego z zagrożeniami mechanicznymi mgr inż. Antoni Saulewicz IV Sympozjum Bezpieczeństwa Maszyn, Urządzeń i Instalacji Przemysłowych, 17-19.09.2008 r.
Metodyka oceny ryzyka związanego z zagrożeniami mechanicznymi
Określenie ograniczeń dotyczących maszyny
Identyfikacja zagrożeń Okoliczności powstania szkody (urazu, wypadku) Człowiek Obecność człowieka człowieka Sytuacja zagrożenia Strefa zagrożenia zagrożenia Zagrożenie Zdarzenie zagrażające Uniknięcie lub ograniczenie szkody Szkoda (uraz)
Identyfikacja zagrożeń c.d. Sposoby identyfikacji zagrożeń Zagrożenie w postaci potencjalnych następstw (w postaci szkody) Sytuacja zagrożenia Zdarzenie zagrażające (niebezpieczne) Strefa zagrożenia Obecność osoby (osób) Źródło (przyczyna) zagrożenia mechanicznego
Identyfikacja zagrożeń c.d.
Oszacowanie i ewaluacja ryzyka Wg PN-EN ISO 14121-1:2008 oraz raportu ISO TR 14121-2:2007 Matryca ciężkości szkody C oraz klasy prawdopodobieństwa powstania szkody N Klasa prawdopodobieństwa powstania szkody N jest funkcją częstości i czasu trwania narażenia Cz, prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia zagrażającego Pr oraz możliwości uniknięcia lub ograniczenia szkody M.
Oszacowanie i i ewaluacja ryzyka c.d. c.d. Klasa 1 2 3 4 Ciężkość szkody Skutek Odwracalne- apteczka pierwszej pomocy Odwracalne wymagające fachowej pomocy lekarskiej. Zwykle nieodwracalne poważne zranienia - np. utrata palców ręki, utrata palców nogi, złamania (nieraz są to skutki odwracalne), Nieodwracalne, uniemożliwiające powrót do tej samej pracy albo uniemożliwiający powrót do pracy w ogóle np. śmierć lub utrata oka lub ręki.
Oszacowanie i ewaluacja ryzyka c.d. 1h > 1h 24 h > 24 h 2 tygodnie > 2 tygodnie 1 rok > 1 rok Częstość i czas trwania narażenia. Częściej niż co 1 h Rzadziej niż co godzinę, ale częściej niż co 24 h Rzadziej niż co 24 h, ale częściej niż co 2 tygodnie Rzadziej niż co 2 tygodnie, ale częściej niż co rok Rzadziej niż co rok 5 4 3 2 1
Oszacowanie i ewaluacja ryzyka c.d. Prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia niebezpiecznego Bardzo prawdopodobne Mało prawdopodobne Prawdopodobne 5 4 Gdy, np. gdy brak jest technicznych środków ochronnych i jest swobodny dostęp do strefy zagrożenia. Gdy np. zastosowano urządzenia ochronne zależne od człowieka, np. osłony ruchome bez blokowania. Możliwe Pomijalne 3 2 1 Gdy np. jakaś część może się uszkodzić Gdy np. jest mało prawdopodobne, by dana część się uszkodziła Gdy np. zastosowano nieodejmowalne osłony stałe strefy zagrożenia
Oszacowanie i ewaluacja ryzyka c.d. Możliwość uniknięcia lub ograniczenia szkody Niemożliwe Rzadko kiedy możliwe Możliwe 5 3 1 Np., gdy zjawisko jest niespodziewane, zachodzące bardzo szybko Np., gdy jest mała możliwość obserwacji ruchu niebezpiecznego Np. gdy można uniknąć dotyku części ruchomych osłoniętych blokującą osłoną z ryglowaniem
Oszacowanie i i ewaluacja ryzyka ryzyka c.d. c.d.
Zmniejszanie ryzyka Narzędzia metodyczne wspierające ocenę
Ryzyko resztkowe, wymagania zasadnicze
Dokumentacja oceny przykład dokumentu
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ