Architektura systemu zarządzania. Współczesne koncepcje zarządzania
Zarządzanie - sztuka czy nauka Prawdziwy czy pozorny dylemat? Zwolennicy zaliczania zarządzania do sztuk twierdzą, że wymaga ona twórczych zdolności i predyspozycji, a mimo jednakowego szkolenia tylko niektórzy adepci zarządzania odnoszą sukcesy. Nie jest to zatem umiejętność całkowicie wyuczalna.
Zarządzanie jako nauka Zwolennicy poglądu, że zarządzanie jest nauką uważają, iż wynika to z faktu, że badania prowadzone nad tą sferą ludzkiego działania doprowadziły do powstania wielu teorii objaśniających problemy organizacji i zarządzania, Ponadto: nauka ta posługuje się właściwym zestawem metod badawczych, ma ustalone różnice z innymi pokrewnymi naukami, wykształciła własny język prezentacji.
H.M. Boettinger doszukiwał się analogii między sztuką, literaturą a zarządzaniem Te pierwsze wymagają trzech składników: 1) wizji artysty, 2) znajomości rzemiosła, 3) skutecznego komunikowania się. Czy zarządzanie nie wymaga tego samego?
Peter F. Drucker: To co nazywamy zarządzaniem, w dużej części polega na utrudnianiu ludziom pracy
Zarządzanie to zestaw działań (obejmujący planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie, przewodzenie, tj. kierowanie ludźmi, i kontrolowanie) skierowanych na zasoby organizacji ( ludzkie, finansowe, rzeczowe i informacyjne) i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny R.W. Griffin
RODZAJE ZARZĄDZANIA Zarządzanie strategiczne - kreuje rozwój firmy w długim okresie i podejmowane jest na wyższych szczeblach zarządzania. Zarządzanie taktyczne - związane jest z funkcjonowaniem firmy od strony technicznej, organizacyjnej, pracowniczej i finansowej w średnim i krótkim okresie. Zarządzanie operacyjne - dotyczy działania firmy w okresach krótkich i obejmuje realizację zadań przy zastosowaniu różnorodnych procesów wytwórczych, obsługowych lub usługowych, wymagających wykonywania różnych operacji technologicznych, transportowych, kontrolnych, itp..
Zarządzanie (nowa def.) Obejmuje kształtowanie produktywnej współpracy wewnątrz organizacji oraz dopasowanie tych wysiłków do wymagań formułowanych przez jej otoczenie, z którym organizacja musi dokonywać wymiany, jeśli chce przetrwać T.J. Watson
System funkcjonowania firmy Potrzeby klienta Oferta produktu lub usługi System realizacji Dystrybucja Obsługi gwarancyjne i inne K O N K U R E N C I
Proces funkcjonowania organizacji Koope ranci Podmioty wspomagające i współpracujące: firmy konsultingowe; obsługa prawna, finansowa; banki, firmy ubezpieczeniowe, leasingowe itp.. Dosta wcy surow ców Proces produkcyjny (lub usługowy) Przyjęcie procesy produkt materiałów, przekształcania (usługa) surowców, (świadczenia podzespołów itp. usług) Dy stry buc ja Klie nci Dosta wcy usług Kooperanci procesu produkcyjnego (usługowego) Procesy organizacyjne: zarządcze, projektowoplanistyczne, marketingowe, finansowe, informacyjne, kontrolne, logistyczne, kadrowe,
Uwarunkowania współczesnego zarządzania Globalizacja Postęp technologiczny Dezindustrializacja Zmienność warunków działania Wzrost oczekiwań klientów i unifikacja wzorców konsumpcji NOWE PODEJSCIE DO ZARZĄDZANIA
Nowy system gospodarczy - gospodarka postindustrialna, - społeczeństwo informacyjne, - gospodarka cyfrowa, - turbokapitalizm, - społeczeństwo pokapitalistyczne, - gospodarka sieciowa, - gospodarka wiedzy.
Generalna zmiana paradygmatu Zarządzanie w smudze cienia Zasady starej ekonomii nie przestały obowiązywać. Dzisiejsze gospodarki są swoistą mieszaniną starych i nowych zasad Elitarny Klub 90% tych, którzy na krachu e-rynku stracili ponad 90% swojego bogactwa Od zainteresowania wnętrzem organizacji Zarządzanie jest procesem planowania, organizowania, przewodzenia i kontrolowania działalności członków organizacji i wykorzystywania wszystkich innych jej zasobów do osiągnięcia ustalonych celów. R.W.Griffin: Do skoncentrowania się na otoczeniu Zarządzanie - obejmuje kształtowanie produktywnej współpracy wewnątrz organizacji oraz dopasowanie tych wysiłków do wymagań formułowanych przez jej otoczenie, z którym organizacja musi dokonywać wymiany, jeśli chce przetrwać. T.J.
Tom Peters Era węgla odchodzi w zapomnienie, zaczyna się era zjaw Od GOW do GOW
Podstawowe cechy New Economy Od stabilności do zmienności Od biurokracji do decentralizacji Od asymetrii do demokratyzacji informacji Od towarów dla elit do towarów dla każdego Od zasady wyprodukuj i sprzedaj do zasady wczuj się i zareaguj Od gospodarki lokalnej do gospodarki globalnej Od posiadania aktywów do uzyskiwania dostępu Od zarządzania firmą do zarządzania rynkiem Od rynków masowych do rynku jednego klienta Od zasady na czas do zasady natychmiast Od posiadania do uzyskiwania dostępu Od patrzenia do środka na postrzeganie otoczenia
Zarządzanie 2.0 Czym jest (?) i czym nie jest (?) Istotą Zarządzania 2.0 jest takie przekonfigurowanie funkcjonowania organizacji - z wykorzystaniem technologii cyfrowej w wersji Web 2.0 - które umożliwi wykorzystanie potencjału pracowników, partnerów biznesowych oraz klientów do kreowania i wytwarzania produktów i usług o parametrach satysfakcjonujących potencjalnych odbiorców w drugiej i następnych dekadach XXI wieku. Zarządzanie 2.0 zmienia funkcjonowanie organizacji we wszystkich jej wymiarach: począwszy od struktur organizacyjnych, komunikacji, relacji z personelem, poprzez systemy informacyjne, pracę zespołową, układy z kooperantami, a na relacjach z klientami oraz administracją publiczną kończąc.
Elementy konstrukcyjne Zarządzania 2.0
Nowoczesne koncepcje zarządzania strategicznego Koncepcja dostarczania wartości nowe kryteria oceny Strategia namnażania produktów J. Deschamps i P. Noyak Strategia podboju przyszłości G. Hamel i C.K. Prahaland Nowa strategia wartości wyróżniającej M. Porter Strategia przemieszczania wartości D. Gertz i J. Baptista Trzy efektywne strategie wg. M.Treacy i F.Wiersema: Koncepcja współewolucji, kooperacji i ekosystemów J. Moore
Nowe koncepcje i metody zarządzania Przekształcanie organizacji: benchmarking, reengineering, x-engineering, kaizen, outsourcing Kompleksowe funkcjonowanie organizacji: TQM, Lean management, Organizacja oparta na wiedzy, Six Sigma, Time based managemant Zarządzanie działalnością operacyjną: Just in time, zarządzanie wiedzą, zarządzanie procesami, zarządzanie projektami, Customers Relations Management, ISO 9000:2000 Kierowanie ludźmi: nowe koncepcje przywództwa, empowerment, outplacement, kapitał ludzki, kierowanie konfliktami, mierzenie kapitału ludzkiego, nowe koncepcje pracy z ludźmi.
E-gospodarka jest swoistą wirtualna areną, na której prowadzona jest działalność, przeprowadzana są transakcje, dochodzi do tworzenia i wymiany wartości, i gdzie dojrzewają bezpośrednie kontakty pomiędzy jego uczestnikami. Procesy te mogą być powiązane z podobnymi działaniami zachodzącymi na tradycyjnym rynku, pomimo że są od nich niezależne A. Hartman, J. Sifonis, J. Kador, E-Biznes. Strategie sukcesu w gospodarce internetowej, Wyd. KE Liber, Warszawa 2001, s. XVIII.
Koncepcja E-biznesu - E-handel (E-commerce) szczególny rodzaj przedsięwzięć skupiający się wokół pojedynczych transakcji wykorzystujących sieć jako medium wymiany. - E-biznes (E-business) przedsięwzięcia internetowe, które przekształcają zależności biznesowe w relacje: Business to-business (B2B); Business-to-consumer (B2C) Consumer-to-consumer (C2C).
Benchmarking - porównywanie się do najlepszych - polega na szczegółowej analizie produktywności, jakości i wartości różnych działów czy obszarów działalności w porównaniu z wynikami osiąganymi gdzie indziej. Można porównywać się do: - bezpośrednich konkurentów, - najlepszych firm w branży, - przedsiębiorstw najlepiej rozwiązujących dane problemy także spoza branży, - najlepiej funkcjonujących działów firmy. Podstawowe rodzaje: Benchmarking strategiczny, Benchmarking procesów, Benchmarking produktów, Benchmarking metod zarządzania.
Reengineering to metoda doskonalenia działalności przedsiębiorstwa Reinżynieria, to radykalne projektowanie od nowa procesów gospodarczych (business processes) w celu przełomowej poprawy. obecnie słowem kluczowym jest proces, czyli kompletny od początku do końca zbiór czynności, które razem tworzą wartość dla klienta. - Podstawowym celem reegineeringu jest osiągnięcie stopniowej poprawy wyników działalności poprzez techniczną reorganizację procesów stanowiących istotę funkcjonowania organizacji, maksymalizację wartości dodanej powstającej w toku procesów oraz minimalizację wszelkich zbędnych elementów.
Kaizen Outsoucing Kai zmiana Zen dobro jest to japońskie podejście do usprawniania, rozumiane jako ciągłe ulepszanie, poprzez niewielkie zmiany, dokonywane przez wszystkich zaangażowanych w proces zmian. Outside zewnętrzny, zewnątrz + resource zasoby, zapasy, środki. Outsourcing to przeniesienie na stronę trzecią stałej odpowiedzialności za wykonywanie usługi określonej w umowie. Podstawowym celem jest zwiększenie efektywności i konkurencyjności.
Total Quality Management - TQM - to metoda zarządzania organizacją polegająca na systematycznym i ciągłym podnoszeniu jakości produktów i usług przy użyciu wszystkich dostępnych zasobów ludzkich i materialnych firmy. Zasady : (obok) 1) zaangażowanie kierownictwa; 2) koncentrację na klientach (zewnętrznych i wewnętrznych); 3) powszechne uczestnictwo - upełnomocnienie i zaangażowanie wszystkich pracowników; 4) koncentrację na faktach systematyczne prowadzenie pomiarów i wyciąganie z nich wniosków; 5) ciągłe doskonalenie (Kaizen); 6) normalizację działań; 7) praktyczne wykorzystywanie różnych metod i technik zarządzania.
Six Sigma Koncepcja zarządzania bedąca ściśle zaplanowanym procesem prowadzącym do coraz wyższej jakości w czasie krótszym niż konkurencja. Six sigma to dogłębne zrozumienie potrzeb potencjalnych klientów, zdyscyplinowane wykorzystanie faktów, danych, analizy statystycznej w celu ulepszenia i kreowania procesów biznesowych. Oznacza takie zorganizowanie działania, by prawdopodobieństwo popełnienia błędu było mniejsze niż cztery przypadki na milion.
Zarządzanie procesami polega na dokonywaniu systematycznej oceny ich efektów, podtrzymywaniu ich funkcjonowania i wprowadzaniu korekt, jeśli osiągnięte rezultaty odbiegają od norm. - Proces to kompletny od początku do końca zbiór czynności, które razem tworzą wartość dla klienta (M.Hammer) Lean management wyszczuplone zarządzanie wprowadzone po raz pierwszy w japońskim przemyśle samochodowym. Polega na racjonalizacji zarządzania i funkcjonowania organizacji we wszystkich obszarach od produkcji do logistyki.
Time based management - TBM Koncepcja zarządzania ukierunkowana na czas została opracowana przez Boston Consulting Grup. Jej podstawowym założeniem jest przyjęcie, iż czas jest zasobem strategicznym. Z tego też powodu czas otrzymuje priorytet w procesach zarządzania, a myślenie w kategoriach czasu dotyczy wszystkich sfer firmy.