Rynek walutowy Forex (z ang. FOReign EXchange) jest największym i najbardziej płynnym rynkiem obrotu na świecie. Według najnowszych danych, dzienne obroty przekraczają kwotę 3.2 bilionów dolarów amerykańskich. Niespotykana na innych rynkach płynność rynku umożliwia natychmiastowe zawieranie nawet największych zleceń po deklarowanych cenach, bez wpływu na aktualny kurs walutowy. Rynek Forex jest rynkiem OTC o braku koncentracji obrotu jaki ma miejsce w przypadku giełd papierów wartościowych. Transakcje zawierane są 24h na dobę, przez 5 dni w tygodniu. Uczestnikami rynku Forex są głównie strony transakcji międzynarodowych importerzy oraz eksporterzy, którzy wymieniają walutę niezbędną do wzajemnych rozliczeń. Kolejną znaczącą grupę stanowią transakcje hedgingowe tj. zabezpieczające przed ryzykiem kursowym. Podmioty, które w swojej działalności są narażone na straty z tytułu niekorzystnych zmian zachodzących na rynku walutowym, dokonują transakcji w celu ograniczenia ryzyka. Inną grupą uczestników rynku Forex są spekulanci zarówno osoby indywidualne, jak i fundusze hedgingowe wykorzystujące zmiany kursów walut w celach zarobkowych.
Kontrakty CFD źródło: www.xtb.pl CFD (Contract For Difference) - to kontrakt różnic kursowych, instrument pochodnych, lewarowany, pozwalający zarabiać na zmianach kursów walutowych, cen towarów, akcji i poziomów indeksów giełdowych. Transakcja na kontraktach CFD dają możliwość kupna lub sprzedaży określonej ilości walut, towarów i akcji bez konieczności dysponowania środkami pokrywającymi całą wartość kontraktu - wystarczy zabezpieczenie, zwane depozytem, gwarantujące rozliczenie transakcji w przypadku niekorzystnego dla inwestora ruchu kursów walutowych. Podstawowe wielkości depozytów to 1% dla kontraktów walutowych, 2 i 3 % dla CFD na towary i indeksy oraz 7 % dla CFD indeksowych.
Kontrakty CFD są instrumentami wysoce wystandaryzowanymi i obrót nimi podlega szczegółowym uregulowaniom. Jednostką transakcyjną dla CFD to jeden kontrakt - w przypadku walut znany jako LOT, który oznacza zakup lub sprzedaż 100 000 jednostek jednej waluty za drugą. W przypadku CFD na towary, akcje i indeksy, wielkość kontraktu wynika ze zdefiniowanej specyfikacji. Można zawierać transakcje o nominale większym lub mniejszym od 1 lota, kupując lub sprzedając jego wielokrotność. Przykładowo, aby nabyć 150tys USD za PLN należy zawrzeć transakcję kupna 1,5 lotów na USD/PLN. Możliwe jest także inwestowanie w np. 0,1 lub 0,5 (pół) lota/kontraktu. Pozwala to na inwestycje rzędu nawet 300 złotych - depozyt dla 0,1 lota kontraktu na USD/PLN - czyli dostęp do rynku dla praktycznie każdego inwestora.
Transakcje na CFD dają możliwość korzystania z bardzo wysokiej dźwigni finansowej, umożliwiającej zawieranie transakcji nawet 100-krotnie większych niż stan środków inwestora na rachunku. Zatem żeby kupić np. 200 tys. USD wystarczy posiadać na swoim rachunku inwestycyjnym zaledwie 6 tys. PLN. Oczywiście zakup przez nas 2 lotów reprezentujących 200 tysięcy USD nie oznacza, że jesteśmy posiadaczami tej kwoty i możemy ją wypłacić z naszego rachunku inwestycyjnego. Rozliczenie transakcji na kontraktach różnic kursowych następuje tylko i wyłącznie poprzez porównanie kursu otwarcia i zamknięcia danej transakcji. Nabycie 2 lot-ów oznacza, że nasze ewentualne zyski ze zmiany kursu walutowego naliczane będą nie od 6 tys. PLN a od kwoty 200 tysięcy USD. Tak wysoka dźwignia finansowa oznacza, że w przypadku wzrostu kursu USD do PLN zarobimy stukrotnie więcej niż w przypadku rzeczywistego zakupu dolarów za kwotę 6 tys. PLN.
Przykłady transakcji Załóżmy, że przewidujemy osłabienie się polskiej waluty w stosunku do waluty europejskiej ze względu na prawdopodobne podanie się do dymisji rządu i prawdopodobieństwo przedterminowych wyborów. Na rachunku inwestycyjnym w inwestor posiada 20.000 PLN a aktualny kurs EUR/PLN wynosi 3,9840. Inwestor jest przekonany o trafności swojej analizy rynku i postanawia zaryzykować kupując 2 loty EUR/PLN po kursie 3,9840. Zawarcie takiej transakcji oznacza, że inwestor posiada obecnie otwartą pozycję na wzrost kursu EUR/PLN o nominale 200.000 EUR. Na zabezpieczenie transakcji zostanie pobrany depozyt początkowy w wysokości 2*4.000 PLN, czyli 8.000 PLN. Inwestor zarobi na w/w transakcji, jeżeli kurs EUR/PLN będzie wyższy niż 3,9840 a straci, jeżeli będzie niższy niż 3,9840. Prześledźmy zatem stan naszego rachunku inwestycyjnego w zależności od hipotetycznych zmian kursu na rynku.
Dzień pierwszy - na zamknięciu dnia kurs EUR/PLN wynosił 3,9700. Strata inwestora z wyceny wynosi: 200.000*(3,97-3,9840)= -2.800 PLN. Inwestor decyduje się jednak przetrzymać pozycję i przerolować ją na następny dzień. Operacja rolowania przebiega automatycznie. Otwarta pozycja inwestora zostanie zastąpiona nową, identyczną pozycją tzn. będzie on miał kupione 200.000 EUR/PLN po kursie 3,9840, jego rachunek zostanie obciążony kwotą punktów swapowych za jeden dzień. Jako że zgodnie z Tabelą Punktów Swapowych np. gdy punkty swapowe za jeden lot wynoszą 29 PLN to rachunek inwestora zostanie obciążony kwotą: 2*29 PLN = 58 PLN. Dzień drugi - na zamknięciu dnia kurs EUR/PLN wynosił 3,9880. Zysk inwestora z wyceny wynosi: 200.000*(3,988-3,9840) = 800 PLN. Inwestor stwierdza jednak, że zysk w wysokości 800 PLN jest dla niego niewystarczający i postanawia przetrzymać pozycję do następnego dnia, rolując ją tak jak w dniu poprzednim. Znowu jego konto zostaje obciążone kwotą 58 PLN z tytułu ujemnych punktów swapowych.
Dzień trzeci - o godzinie 14:00 pojawia się informacja o dymisji rządu i przedterminowych wyborach, rynek jest niespokojny. O godzinie 15:15 kurs EUR/PLN wynosi już 4,0190. Inwestor stwierdza, że taki poziom kursu jest dla niego satysfakcjonujący i postanawia zamknąć pozycję, sprzedając ją po kursie 4,0190. Zysk inwestora wynosi: 200 000*(4,0190-3,9840) = 7 tys. PLN. Inwestor poniósł jednak koszty punktów swapowych za dwa dni. Tak więc zysk netto inwestora z przeprowadzonej operacji wynosi =7 000PLN 2 * 58 PLN = 6 884 PLN
Przykład 2 Załóżmy teraz, że inwestor przewiduje wzmocnienie się polskiej waluty w stosunku do euro. Swoje przekonanie opiera na przewidywaniach, że po zakończeniu wojny w Zatoce Perskiej polskie firmy zdobędą intratne kontrakty na odbudowę Iraku, co przyczyni się do poprawy sytuacji gospodarczej w Polsce. Na rachunku inwestycyjnym w posiada 20 tys. PLN, aktualny kurs EUR/PLN wynosi 4,4630. Inwestor stwierdza, że ten kurs EUR/PLN jest za wysoki i długo się nie utrzyma, dlatego też postanawia sprzedać 2,5 lota EUR/PLN. Zawarcie takiej transakcji oznacza, że inwestor posiada obecnie otwartą pozycję na spadek kursu EUR/PLN o nominale 250 tys. EUR, na zabezpieczenie której z jego rachunku inwestycyjnego zostanie pobrany depozyt początkowy w wynosi 2,5 * 4,000 PLN, czyli 10 tys. PLN. Inwestor zarobi na w/w transakcji, jeżeli kurs EUR/PLN będzie niższy niż 4,4630 a straci, jeżeli będzie wyższy niż 4,4630. Dzień pierwszy - na zamknięciu dnia kurs EUR/PLN wynosił 4,48
Strata inwestora z wyceny wynosi: 250 000*(4,4630-4,48)= -4 250PLN. Inwestor decyduje przetrzymać pozycję i ją przerolować na następny dzień. Ze względu na fakt, że inwestor sprzedał EUR/PLN, zgodnie ż tabelą punktów swapowych jego konto inwestycyjne zostanie uznane dodatnimi punkami swapowymi z tytułu rolowania pozycji. Stan rachunku inwestora wzrośnie o 2,5 * 50 PLN = 125 PLN, jako że punkty swapowe za jeden dzień na krótkiej pozycji EUR/PLN za jeden lot wynoszą 50 PLN. Dzień drugi - wojska amerykańskie wkraczają do Bagdadu, co rokuje szybkie zakończenie konfliktu. Na rynkach światowych panuje euforia, indeksy giełdowe notują znaczne wzrosty. Kurs EUR/PLN o godzinie 16:10 spada do poziomu 4,3910. Inwestor stwierdza, że taki poziom kursu jest dla niego satysfakcjonujący i postanawia zamknąć pozycję. Zysk inwestora wynosi: 250 000 * (4,4630-4,3910) = 18 000 PLN. Dodatkowo inwestor zarobił na dodatnich punktach swapowych 125 PLN, zatem zysk netto z zamkniętej transakcji wynosi = 18 000 PLN + 125 PLN = 18 125 PLN
Rolowanie pozycji Codziennie o godz. 24:00 czasu polskiego wszystkie otwarte pozycje korygowane są o wartość tzw. punktów swapowych (w piątek ta korekta obejmuje 3 dni - sobotę, niedziele i poniedziałek). Konieczność takiego rozliczenia wynika z różnicy stóp procentowych pomiędzy walutami. W zależności od zajmowanej pozycji konto inwestora może być obciążane lub uznawane o wartość punktów swapowych dla odpowiedniej pary walut. Wartość rozliczenia obywa się zgodnie ze wzorem: Wartość rozliczenia = liczba kontraktów *wartość punktów swapowych w PLN Aby obliczyć wartość punktów swapowych w złotówkach, należy pomnożyć wielkości podane w adekwatnej tabeli przez wartość jednego pipsa dla danej pary walut, tak jak w przykładzie.
Przykład A: Dane do przykładu: Stawka Punktów Swapowych wyrażona w pipsach dla GBP/USD pozycja długa: -0,400, kurs USD/PLN 3,4 Wartość jednego pipsa w złotówkach dla par walut w których walutą kwotowaną jest USD (np: GBP/USD) wynosi: 100 000*0,0001*3,4=34 PLN (wartość nominalna kontraktu*minimalny krok notowania*kurs USD/PLN BID dla długiej pozycji, ASK dla krótkiej pozycji) Konto inwestora który posiada 2 loty GBP/USD pozycja długa codziennie o godz. 24:00 jest obciążane kwotą: 2* (-0,400)*34PLN = -27,2 PLN (liczba kontraktów*wartość puntów swapowych w pipsach*wartość jednego pipsa w PLN)
Przykład B: Dane do przykładu: Wartość Punktów Swapowych wyrażona w pipsach dla GBP/USD pozycja krótka: +0,300 Konto inwestora który posiada krótką pozycję na 5 kontraktach GBP/USD codziennie o godz. 24:00 jest uznawane kwotą: 5* (+0,3)*34PLN = +51 PLN (liczba kontraktów*wartość puntów swapowych w pipsach*wartość jednego pipsa w PLN) W związku z oparciem Instrumentów Finansowych opiewających na cenę oleju opałowego (HEATINGOIL), gazu ziemnego (NATGAS), benzyny bezołowiowej (GASOLINE), ropy naftowej (OIL), soi (SOYBEAN), kukurydzy (CORN), pszenicy (WHEAT) oraz 10-letniej obligacji rządu Stanów Zjednoczonych (TNOTE) o odpowiednie kontrakty futures, Poszczególni brokerzy wprowadzili mechanizm korygujący punkty swapowe w momencie rolowania daty dostawy.
Mechanizm ten jest korektą techniczną ceny Instrumentu dokonaną poprzez zastosowanie specjalnej stawki punktów swapowych. Celem tego działania jest oczyszczenie ceny z czynników pozarynkowych związanych ze zmianą daty dostawy instrumentu bazowego. Korekta ta wynika ze specyfiki rynku niektórych instrumentów, gdzie transakcje z datą dostawy spot są rzadkością, natomiast handel koncentruje się na transakcjach z datą dostawy 1, 2, lub 3- miesięczną. Daty dostawy dla instrumentów bazowych w stosunku do instrumentów HEATINGOIL, NATGAS, GASOLINE, OIL, CORN, SOYBEAN, WHEAT, TNOTE podawane są w stosownych tabelach.
Wpływ wypłaty dywidendy na instrumenty inwestycyjne Wypłaty dywidend przez spółki, których akcje są instrumentami bazowymi CFD na akcje, a także przez spółki których akcje wchodzą w skład indeksów giełdowych które są instrumentami bazowymi CFD na indeksy giełdowe, kwotowane przez danego brokera. W związku z wypłatami dywidend przez spółki, których akcje są instrumentami bazowymi CFD na akcje a także przez spółki których akcje wchodzą w skład indeksów giełdowych które sa instrumentami bazowymi CFD na indeksy giełdowe, kwotowanych przez brokerów, co powoduje obniżenie wartości teoretycznej w/w instrumentów, pozycje nie zamknięte podczas sesji poprzedzającej pierwszą sesje na której instrumenty bazowe będą już notowane bez prawa do dywidendy, będą skorygowane o dodatkowe punkty swapowe zawierające oprócz jednodniowego (a w przypadku piątkowej sesji trzydniowego) wyniku z rolowania pozycji także punkty wynikające ze wspomnianego, teoretycznego spadku wartości danego instrumentu.
Przykład A: Spółka GE ogłasza wypłatę dywidendy. Akcje GE bez prawa do dywidendy notowane będą od dnia 18 września 2008. Inwestor w dniu 17 września 2008 posiada na koniec sesji pozycję długą na CFD którego instrumentem bazowym są akcje spółki GE. Punkty swapowe dla tego instrumentu wynoszą 0,225, a punkty wynikające z dywidendy 31. Oznacza to, że o godz. 00:00 pozycja inwestora zostanie skorygowana (uznana) o -0.225 + 31 = 30.775 pkt. Punkty swapowe dla pozycji krótkiej wynoszą 0,064. Jeżeli inwestor w dniu 17 września 2008 na koniec sesji posiada pozycję krótką, to zostanie ona skorygowana (obciążona) o 0.064 31 = -30.936 pkt. Jeżeli inwestor nie chce, żeby jego pozycja została obciążona o dodatkowe punkty swapowe, musi zamknąć swoją pozycję do godz. 22:00. Może ewentualnie otworzyć ją ponownie następnego dnia, a wartość całej pozycji nie ulegnie zmianie.
Przykład B: Spółka CITIGROUP wchodząca w skład indeksu Dow Jones Industrial Average który jest instrumentem bazowym dla instrumentu USACASH ogłasza wypłatę dywidendy. Akcje CITIGROUP bez dywidendy notowane będą od dnia 18 września 2008 roku. Spadek wartości indeksu wynikający ze spadku wartości teoretycznej akcji spółki CITIGROUP wynosi 30 pkt. Inwestor w dniu 17 września 2008 posiada na koniec sesji pozycje długą na instrumencie USACASH. Punkty swapowe dla tego instrumentu wynoszą 1,680 a punkty wynikające ze spadku wartości indeksu 30. Oznacza to, że o godzinie 00:00 pozycja inwestora zostanie skorygowana (uznana) o 1,680 + 30 = 28,320 Punkty swapowe dla pozycji krótkiej wynoszą 0,744 Jeżeli inwestor w dniu 17 września 2008 na koniec sesji posiada pozycję krótka, to zostanie ona skorygowana (obciążona) o 0,744 30 = - 29,256
Jeżeli inwestor nie chce, żeby jego pozycja została obciążona o dodatkowe punkty swapowe, musi zamknąć swoją pozycję do godz. 22:00. Może ewentualnie otworzyć ją ponownie następnego dnia, a wartość całej pozycji nie ulegnie zmianie. Poszczególni brokerzy zastrzegają sobie prawo do nie korygowania pozycji za pomocą punktów swapowych w przypadku, jeżeli spadek teoretycznej wartości danego instrumentu, spowodowany wypłatą dywidendy jest znikomy w stosunku do wartości nominalnej tego instrumentu i spreadu z jakim kwotowany jest ten instrument.
Jak zarządzać ryzykiem walutowym - przykłady Podmioty dążące do świadomego zarządzania ryzykiem walutowym które powstaje w trakcie prowadzenia podstawowej działalności gospodarczej mogą rozważyć zastosowanie zarówno pełnego zabezpieczenie ryzyka kursowego (podejście konserwatywne) jak i aktywnego kształtowanie ekspozycji. Podejście pasywne pełne zabezpieczenie Przedsiębiorstwo X podpisało kontrakt z firma niemiecką na dostawę elementów do linii produkcyjnej o wartości 250,000 EUR, którego realizacja (i płatność) nastąpi za półtora miesiąca. Perspektywa nadchodzących wyborów i możliwych zawirowań na rynku złotego skłoniła je do zabezpieczenia pozycji.
Działanie Przedsiębiorstwo dokonuje zakupu 2,5 kontraktu (każdy o nominale 100 000 EUR) na kurs EURPLN po kursie 3,88 zł. Ponieważ poprzez zajęcie długiej pozycji w walucie niżej oprocentowanej (euro) należy jeszcze wziąć pod uwagę konieczność poniesienia kosztu jej utrzymania przez okres zabezpieczenia (punkty swapowe) efektywny kurs zabezpieczenia wyniósł 3,8920.
Konsekwencje Zgodnie ze wcześniejszymi oczekiwaniami kurs EURPLN wzrósł po ogłoszeniu wyniku wyborów osiągając w dniu dokonania płatności poziom 4,02 zł, zatem na dokonanie tej płatności przedsiębiorstwo musiało wydać 1 005 000 zł. Jednocześnie jednak zamknięto pozycję w kontraktach, co dało dodatni wynik na transakcji w wysokości 32 000 zł. W rezultacie pomimo wzrostu kursu EURPLN o ponad 3.5% koszt zakupu pozostał na oczekiwanym poziomie. Oczywiście w przypadku spadku kursu korzystniejszy kurs wymiany w dniu dokonywania płatności zostałby wyrównany poprzez ujemny wynik na transakcji zabezpieczającej.
Podejście aktywne częściowe zabezpieczenie Podejście aktywne opiera się na wykorzystaniu oczekiwań danego podmiotu dotyczących kształtowania się przyszłych kursów rynkowych dla zarządzania wielkością ekspozycji walutowej. W przedstawionym powyżej przykładzie o podejściu aktywnym można by mówić w sytuacji, gdyby przedsiębiorstwo oczekując osłabienia złotego dokonało transakcji o większym nominale niż wartość zabezpieczanej płatności, np. 3,5 kontraktu.
Konsekwencje W porównaniu z sytuacją w której firma nie stosuje żadnego rodzaju zabezpieczenia ekspozycja na ryzyko przy podejściu aktywnym ulega zmniejszeniu, jednocześnie powstaje możliwość skorzystania z rosnącego kursu EURPLN. Aktywne podejście może polegać nie tylko na pozostawianiu ekspozycji na zmiany kursów walut, ale również na wyborze dogodnego momentu do dokonania transakcji zabezpieczającej. Trzeba jednak zwrócić uwagę, iż tego typu podejście wymaga nie tylko ustalenia szczegółowych i sztywnych zasad zarządzania pozycją, ale również bardziej rozbudowanych i sprawnie funkcjonujących systemów raportowania i kontroli.
Przykładowe transakcje na rynku Forex, Futures, Indeksach oraz CFD 1. Zakup pary EUR/USD Źródło: www.admiralmarkets.pl/
Stan początkowy: Stan środków na rachunku: 100 USD. Wielkość dźwigni finansowej na rachunku: 1:200. Zakładamy, iż o godzinie 09:15 dokonujemy transakcji kupna 0,1 lota pary EUR/USD (tj. 10 000 jednostek waluty bazowej) po aktualnym kursie rynkowym 1,5415 USD za 1 EUR. Bez zastosowania dźwigni finansowej w celu sfinansowania tej inwestycji niezbędne byłoby posiadanie na rachunku1,5415*10000 = 15415 USD. Większość brokerów umożliwia zastosowanie dźwigni finansowej 1:200, dzięki czemu w celu zawarcia takiej pozycji rynkowej niezbędny będzie depozyt zabezpieczający w wysokości 0,5% wartości transakcji tj. 15415/200 = 77,08 USD. Dla nominału transakcji równego 0,1 lota, wielkość 1 pipsa dla party walutowej EUR/USD (tj. zmiana kursu walutowego o 0,0001) wyniesie 1 USD zysku/straty na rachunku.
Tego samego dnia, o godzinie 21:45 kurs EUR/USD osiąga wartość 1,5550. Zakładamy, iż do zamknięcia posiadanej pozycji rynkowej dochodzi właśnie po tej cenie. Na rachunku inwestora odnotowany zostanie zysk, gdyż transakcja kupna pary EUR/USD została zamknięta po kursie wyższym, niż kurs po którym została otwarta. Zysk na transakcji w wartościach punktowych równy jest 1,5550-1,5415 = 0,0135 (tj. 135 pipsów). Zysk na rachunku inwestora w wielkościach pieniężnych równy będzie zatem 135*1 = 135 USD. Stopa zwrotu z inwestycji (w odniesieniu do kapitału początkowego) wyniesie zatem 135% w przeciągu 12 h. 30 min. Stan końcowy: Stan środków na rachunku: 100 + 135,00 = 235,00 USD.
2. Sprzedaż pary EUR/USD
Stan początkowy: Stan środków na rachunku: 2000 USD. Wielkość dźwigni finansowej na rachunku: 1:100. O godzinie 09:10 podjęta została decyzja o zajęciu pozycji krótkiej (sell) pary EUR/USD o nominale 1 lota (tj. 100 000 jednostek waluty bazowej) po aktualnej cenie rynkowej 1,5730 USD za 1 EUR. W celu otwarcia takiej pozycji nie jest niezbędne wcześniejszy zakup euro lub posiadanie rachunku prowadzonego w euro, z uwagi na fakt, iż wszystkie kalkulacje przeprowadzane będą w walucie depozytowej rachunku. Bez zastosowania dźwigni finansowej, w celu otwarcia pozycji niezbędne byłby posiadanie na rachunku 1,5730*100000 = 157300 USD. Dzięki wykorzystaniu oferowanej przez danego brokera dźwigni finansowej 1:100 w celu otwarcia pozycji rynkowej o nominale 1 lota (tj. 100 000 jednostek waluty bazowej), niezbędne jest posiadanie jedynie 1% wartości kontraktu 157300/100 = 1573 USD.
Przy nominale pozycji wynoszącym 1 lota, wielkość 1 pipsa dla pary EUR/USD (tj. zmiana kursu walutowego o 0,0001) wyniesie 10 USD. O godzinie 15:55 kurs EUR/USD osiągnął wartość 1,5640. Zakładamy, iż do zamknięcia posiadanej pozycji rynkowej dochodzi właśnie po tej cenie. Na rachunku inwestora odnotowany zostanie zysk, gdyż transakcja sprzedaży pary EUR/USD została zamknięta po kursie niższym, niż kurs po którym została otwarta. Zysk na transakcji w wartościach punktowych równy jest 1,5730-1,5640 = 0,0090 (tj. 90 pipsów). Zysk na rachunku inwestora w wielkościach pieniężnych równy będzie zatem 90*10 = 900 USD. Stopa zwrotu z inwestycji (w odniesieniu do kapitału początkowego) wyniesie zatem 45% w przeciągu 6 h. 45 min. Stan końcowy: Stan środków na rachunku: 2000 + 900.00 = 2900,00 USD.
3. Kupno Ropy Naftowej (Kontrakt CFD)
Stan początkowy: Stan środków na rachunku: 1000 USD. O godzinie 14:15 podjęta została decyzja o zakupie 0,5 lota ropy naftowej (#QM) po aktualnej cenie rynkowej 137,55 USD za jedną baryłkę (jeden kontrakt na ropę naftową opiewa na 500 baryłek ropy). Depozyt na rynku ropy naftowej wynosi 1350 USD dla wielkości nominalnej 1 lota, tak więc przy transakcji o wielkości 0,5 lota depozyt zabezpieczający równy będzie 1350*0,5 = 675 USD. Przy nominale transakcji równej 1 lot, jeden punkt kontraktu (tj. zmiana punktowa indeksu o 0,01) równy jest 5,00 USD zysku/straty, jak wynika ze specyfikacji [#QM]. Jako że opisywana transakcja równa jest 0,5 lota, wielkość 1 punktu wynosi 2,50 USD. Następnego dnia o godzinie 16:30 cena baryłki ropy osiąga wartość 144,70 USD. Zakładamy, iż do zamknięcia posiadanej pozycji rynkowej dochodzi właśnie po tej cenie. Na rachunku inwestora odnotowany zostanie zysk, gdyż transakcja zakupu [#QM] została zamknięta po kursie wyższym, niż kurs po którym została otwarta.
Zysk będzie równy zatem 144,70-137,55 = 7.15 USD (tj. 715 pipsów). Zysk na rachunku równy będzie zatem 715*2,50 = 1787,50 USD. Przy kalkulacji wielkości zysku odnotowanego na zrealizowanej transakcji należy uwzględnić prowizję brokera za przeniesienie pozycji na kolejny dzień (SWAP dla pozycji długiej), który zgodnie ze specyfikacją #QM równy jest 10 USD. Dla przykładowej pozycji będzie to zatem 10*0,5 = 5 USD. Ostateczny wynik na transakcji równy będzie: 1787,5-5 = 1782,5 USD. Stopa zwrotu z inwestycji (w odniesieniu do kapitału początkowego) wyniesie 178,25% w przeciągu jednego dnia. Stan końcowy: Stan środków na rachunku: 1000 + 1782,50 = 2782,50 USD.
Egzamin z AFiT
1. Otwarcie pozycji long następuje poprzez: (1 pkt.) a) kupno papierów wartościowych na rynku wtórnym, b) sprzedaż posiadanych akcji, c) kupno papierów wartościowych w celu oddania ich prawnemu właścicielowi, d) żadna z powyższych odpowiedzi. 2. Otwarcie pozycji short następuje w momencie: (1 pkt.) a) kupna papierów wartościowych w celu oddania ich prawnemu właścicielowi, b) sprzedaży posiadanych akcji, c) kupno papierów wartościowych na rynku wtórnym, d) sprzedaży pożyczonych papierów wartościowych. 3. Przyjęło się, że należy otwierać pozycje: (1 pkt.) a) long w trendzie spadkowym a short w trendzie wzrostowym, b) long i short w trendzie bocznym, c) long w trendzie wzrostowym a short w trendzie spadkowym, d) wyłącznie pozycje long ponieważ otwieranie pozycji short zostało zakazane po czarnym czwartku oraz wobec kryzysu państw stery Euro.
4. Na jakiej przesłance opiera się analiza techniczna? (1 pkt.) a) rynek dyskredytuje wszystko, b) wolumen podlega trendom, c) historia powtarza się d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe. 5. W poniższej tabeli (Tabela 1) w kolumnie liczba otwartych pozycji na rynku wstaw symbole odpowiadające określeniom: A rośnie, B spada, C pozostaje bez zmian (4 pkt.)
6. Trend boczny (horyzontalny) występuje gdy: (1 pkt.) a) lokalne szczyty jak i dołki są coraz wyżej położone na wykresie, b) kolejne lokalne szczyty i dołki są położone coraz niżej, c) ceny utrzymują się wewnątrz określonego przedziału (kanału), d) następuje otwarcie notowań. 7. Rynkiem niedźwiedzia zwykło nazywać się sytuację gdy na rynku występuje: (1 pkt.) a) trend wzrostowy, b) trend spadkowy, c) trend boczny, d) nie ma takiego określenia. 8. Rynkiem lwa zwykło nazywać się sytuację gdy na rynku występuje: (1 pkt.) a) trend wzrostowy, b) trend spadkowy, c) trend boczny, d) nie ma takiego określenia.
a) 9. Poniższy rysunek (Rys. 1) przedstawia budowę linii świecy. Jako C zostało oznaczone (1 pkt.) a) maksimum, b) minimum, c) otwarcie, d) zamknięcie. Rys. 1 10. Na poniższym rysunku, na podstawie wskazań wstęgi Bollingera zaznacz sygnały kupna i sprzedaży stosując następujące oznaczenia: K sygnał kupna (2 pkt.) L S sygnał sprzedaży
11. RSI jest to (1 pkt.) a) jest to wskaźnik zbieżności i rozbieżności średnich kroczących i pozwala określić kierunek trendu i jego zmianę, b) jest to wskaźnik zmian cen, który informuje o tym jak dynamicznie zmienia się kurs, c) wskaźnik siły względnej pozwalający określić wykupienie lub wyprzedanie rynku, d) żadna z powyższych odpowiedzi. 12. Na poniższym wykresie znajdują się wartości wskaźnika RSI. Zaznacz sygnały kupna i sprzedaży stosując następujące oznaczenia (2 pkt.) L K sygnał kupna, S sygnał sprzedaży 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
a) Wbrew rozpowszechnionym opiniom, nie jest giełdą w ogólnym znaczeniu tego słowa, lecz jest raczej rozproszonym, elektronicznym systemem handlu akcjami, b) - Nowojorska Giełda Papierów Wartościowych druga co do wielkości obrotów giełda świata, c) jest indeksem w skład którego wchodzi 500 firm o największej kapitalizacji, d) jest to platforma handlu giełdowego stworzona przez giełdy paryską, amsterdamską, brukselską, do których później dołączyła też giełda w Lizbonie, e) łączy w sobie cechy zwykłego inwestowania w akcje z cechami czystej spekulacji. Ma miejsce jeśli wszystkie pozycje tradera zostają otwarte i zamknięte w ciągu tej samej sesji giełdowej. f) sam podejmuje decyzję co, kiedy i za ile kupić na podstawie własnych analiz lub przeczucia, itd. do l 13. W zaznaczonym obszarze wpisz następujące terminy: (12 pkt.) S&P500, TAS, WIG, trader, NYSE, makler, SMA, ECN, ETF, Euronext, NASDAQ, arbitraż, Level2, EMA, daytrading.
14. Mierzy aktywność w amerykańskim sektorze wytwórczym. Wartość poniżej 50 oznacza, że gospodarka jest w recesji. Powyższy opis odnosi się do (1 pkt.) a) PKB, b) ISM, c) dynamika produkcji przemysłowej, d) dynamika sprzedaży detalicznej. 15. Co to jest branie płynności? (1 pkt.) a) dostawienie zlecenia kupna/sprzedaży do kolejki na wybranym ecn-ie, b) wybieranie akcji ze zleceń stojących w kolejce, c) ukrywanie zleceń, d) wszystkie odpowiedzi są błędne. 16. Uzupełnij kolumnę Nazwa okresu w poniższej tabeli (Tab. 2). (1 pkt.) A Market-open B Post-Market C Pre-Market
17. Metoda handlu przynosząca najmniejsze możliwe profity przypadające na jedną transakcję przy jak największej częstotliwości handlu. W ramach tej metody inwestorzy realizują zyski rzędu kilku dziesiątych części centa na transakcji wykonując 500 i więcej transakcji w ciągu jednej sesji nazywa się: (1 pkt.) a) spreadowanie, b) skalpowanie, c) golenie, d) surfing. 18. W zaznaczonym obszarze wpisz następujące terminy: (4 pkt.) L Trailing Stop, Market Order, Stop Loss, Limit Order a) - zlecenie, które służy do automatycznego zamknięcia zlecenia, które znajduje się w zysku, jednak zysk ten jest zagrożony przez spadki (dla długiej pozycji) lub wzrosty kursów (dla krótkiej pozycji). b) - zlecenie polegające na automatycznym zamknięciu pozycji w przypadku, gdy jest ona stratna, a poziom tej straty określa inwestor. c) - zlecenie kupna lub sprzedaży papierów wartościowych po najlepszej do uzyskania cenie w czasie, kiedy takie zlecenie pojawi się na giełdzie. d) - w przypadku zlecenia kupna, transakcja zostanie przeprowadzona po cenie nie wyższej niż określony limit natomiast w przypadku zlecenia sprzedaży, transakcja zostanie przeprowadzona po cenie nie niższej niż limit. Zlecenie to można wykorzystywać zarówno do otwierania, jak i zamykania pozycji.
19. Na poniższym rysunku (Rys. 4) zaznaczono formację cenową: (1 pkt.) L a) chorągiewkę, b) flagę, c) diament, d) klin zniżkujący. Rys. 4 20. Na poniższym rysunku (Rys. 5) zaznaczono: (1 pkt.) a) doji, b) długie cienie, c) szpulki, d) świece wysokiej fali.
21. Na poniższych rysunkach (Rys. 6-7) zaznacz i nazwij formacje cenowe (4 pkt.) L