Europejski Certyfikat Umiejętności Komputerowych. Moduł 3 Przetwarzanie tekstów 1. Uruchamianie edytora tekstu MS Word 2003 Edytor tekstu uruchamiamy jak każdy program w systemie Windows. Można to zrobić na kilka sposobów. a) Menu start wszystkie programy Microsoft Office Microsoft Office Word 2003 b) Dwukrotne kliknięcie na ikonę skrótu znajdującą się na pulpicie (o ile istnieje) c) Najszybciej można uruchomić edytor klikając dwukrotnie na dokumencie MS Word. Dokument taki powinien domyślnie otworzyć się w edytorze tekstu 2. Otwieranie, zamykanie pliku Opisane powyżej. Dwukrotne kliknięcie lewym przyciskiem myszy lub prawy przycisk myszy i z menu kontekstowego opcja otwórz 3. Zamykanie aplikacji a) Menu główne plik Zakończ b) Przycisk x na pasku tytułu po prawej stronie c) Kombinacja klawisz Alt+F4 4. Zapisywanie dokumentu: a) Menu główne plik Zapisz (wskazanie lokalizacji i nazwy pliku oraz jego typu) b) Ikona dyskietki na pasku narzędzi c) Skrót klawiszowy Ctrl+s 5. Zapisywanie pliku pod odpowiednią nazwą, w zadanej lokalizacji Menu główne plik zapisz jako. Następnie pojawi się okno, w którym wybieramy odpowiednią lokalizację (jak w eksploratorze Windows), wpisujemy nazwę i wybieramy z listy typ pliku (domyślnie w MS Word 2003 plik zapisywany jest jako.doc, lecz jeśli trzeba zapisać w innym formacie np..rtf lub.txt wybieramy z rozwijanej listy odpowiedni typ pliku) 6. Zmiana widoku dokumentu Menu główne Widok. W pierwszej grupie mamy do wyboru opcje: Normalny. Układ sieci Web, Układ wydruku, Układ do czytania, Konspekt. 7. Zmiana orientacji strony Menu główne plik Ustawienia strony... Można również kliknąć dwa razy lewym przyciskiem myszy w pole marginesu górnej linijki (ciemne pole linijki) pojawi nam się okno ustawienia strony, gdzie można zmienić orientacje strony, ustawić marginesy, rozmiar papieru, układ. 8. Formatowanie czcionki (krój, wielkość, kolor) a) Menu główne Format Czcionka b) Na zaznaczonym tekście menu kontekstowe i Czcionka c) Z poziomu paska narzędzi Formatowanie wybieramy: krój czcionki, wielkość, podstawowe formatowanie: B-pogrubienie, I-kursywa, U-podkreślenie, kolor czcionki, kolor tła zaznaczonego tekstu.
Na uwagę zasługuje również opcja menu główne Format Zmień wielkość liter, gdzie można ustawić: 9. Formatowanie akapitu (Wyrównywanie tekstu do lewej, do prawej, wyśrodkowanie, wyjustowanie) a) Menu główne Format Akapit b) Na zaznaczonym tekście menu kontekstowe i Akapit c) Z poziomu paska narzędzi Formatowanie wybieramy: wyrównanie zaznaczonego tekstu odstępy miedzy wierszami (interlinia) 10. Punktory i numeracja a) Menu główne Format Punktory i numeracja b) Na zaznaczonym tekście menu kontekstowe i Punktory i numeracja c) Z poziomu paska narzędzi Formatowanie wybieramy: listy wypunktowane, numerowane 11. Automatyczne dzielenie wyrazów Menu główne Narzędzia Język Dzilenie wyrazów 12. Tworzenie akapitu. Akapity są oddzielone od siebie znakami entera. Aby utworzyć nowy akapit w już istniejącym tekście należy ustawić kursor w odpowiednim miejscu i wstawić enter 13. Wstawianie, usuwanie znaku podziału strony Aby wstawić znak podziału strony ustawiamy kursor w odpowiednim miejscu (tam gdzie ma być znak podziału), a następnie wybieramy:
Menu główne Wstaw Podział Usuwanie: Po włączeniu opcji pokaż wszystko (ikona na pasku narzędzi - standardowy) widzimy znak podziału strony. Znak podziału strony należy zaznaczyć przy pomocy myszy oraz wykasować przy użyciu przycisku Delete (Del) znajdującego się na klawiaturze. 14. Poruszanie się po dokumencie, zaznaczanie tekstu. a) Za pomocą myszy Używając myszy komputerowej możemy poruszać się po dokumencie wykorzystując rolkę lub, pasek przewijania. Aby zaznaczyć pojedynczy wyraz klikamy na nim dwa razy lewym przyciskiem mszy. Aby zaznaczyć akapit klikamy na nim trzy razy lewym przyciskiem myszy. Aby zaznaczyć większy fragment tekstu (kilka sąsiadujących akapitów) klikamy lewym przyciskiem myszy i trzymając go przeciągamy zaznaczając interesujący nas fragment. Aby zaznaczyć kilka akapitów nie sąsiadujących ze sobą postępujemy jak wyżej trzymając wciśnięty klawisz Ctrl b) Za pomocą klawiatury Używając klawiatury możemy poruszać się po dokumencie w następujący sposób: Strzałkami lewo, prawo, góra, dół przesuwamy kursor odpowiednio o jeden znak bądź jeden wiersz. Strzałkami lewo, prawo, góra, dół trzymając wciśnięty klawisz Ctrl przesuwamy kursor odpowiednio o jeden wyraz lub o jeden akapit. Używając klawiszy Page Up, Page Down przesuwamy kursor o jedną stronę odpowiednio w górę lub w dół. Używając klawiszy Home, End ustawiamy kursor odpowiednio na początku bądź na końcu wiersza. Używając kombinacji klawiszy Ctrl+Home, Ctrl+End ustawiamy kursor odpowiednio na początku bądź na końcu dokumentu. Wykonując wszystkie powyższe operacje z wciśniętym klawiszem Shift zaznaczamy odpowiednie fragmenty tekstu.
15. Wstawianie, usuwanie tekstu Wstawianie tekstu: za pomocą myszy ustawiamy kursor w odpowiednim miejscu i wpisujemy tekst używając klawiatury. Usuwanie tekstu: za pomocą myszy zaznaczmy tekst do usunięcia, a następnie kasujemy przy użyciu przycisku Delete znajdującego się na klawiaturze. 16. Obramowanie i cieniowanie (akapit, strony, kolor tła) Menu główne Format Obramowanie i cieniowanie Pojawia się nowe okno mające trzy zakładki: Obramowanie, obramowanie strony, cieniowanie. 17. Wstawianie nagłówka strony, stopki, numerów stron w różnym formacie Menu główne Widok Nagłówek i stopka Po wyborze tej funkcji przechodzimy do edycji nagłówka. Wtedy możemy wypełniać pole nagłówka, a treść dokumentu jest niedostępna (widoczna jako szary tekst). Aby wrócić do edycji tekstu wystarczy dwukrotnie kliknąć w jego obszarze lewym przyciskiem myszy. Wtedy tekst nagłówka strony będzie szary. Teraz, aby wrócić do edycji nagłówka należy dwukrotnie kliknąć w jego obszarze lewym przyciskiem myszy. Podobnie edytujemy stopkę strony. Warto zwrócić uwagę, że gdy wybierzemy funkcję nagłówka i stopki pojawia się dodatkowe menu, które ułatwia nam nawigacje między nagłówkiem i stopką: Wstawianie numerów stron: Menu główne Wstaw numery stron.
Wybieramy położenie numeru strony oraz wyrównanie. Po wciśnięciu przycisku Format mamy dodatkowe ustawienia. Opcja ta pozwala nam zmienić format numeracji stron (np. jeżeli chcemy by strony były numerowane: A, B, C, D lub I, II, III, IV ) 18. Wstawianie, usuwanie grafiki (modyfikacja wielkości i położenia obrazu) Menu główne Wstaw Obraz Z pliku. Po wybraniu tej opcji pojawi się okno wyboru lokalizacji. W oknie tym wskazujemy lokalizację, w której znajduje się plik graficzny. Gdy wybierzemy obraz używamy przycisku wstaw. Aby zmienić parametru obrazu (jego wielkość położenie itd.) należy zaznaczyć obraz, a następnie z menu kontekstowego (prawy przycisk myszy) wybieramy opcje formatuj obraz. W nowym oknie formatowanie obrazu mamy dostępne wszystkie niezbędne opcje formatowania. 19. Kopiowanie fragmentów tekstu z innego dokumentu bądź w obrębie tego samego dokumentu, kopiowanie grafiki a) Zaznaczamy dany obiekt (obraz, fragment tekstu) b) Dla zaznaczonego elementu wywołujemy menu kontekstowe (prawy przycisk myszy) i wybieramy opcję kopiuj c) Ustawiamy kursor w miejscu, w którym ma być skopiowany tekst lub obraz (może to być w tym samym dokumencie lub w innym) d) menu kontekstowe (prawy przycisk myszy) i wybieramy opcję wklej Inny sposób: a) Zaznaczamy dany obiekt (obraz, fragment tekstu) b) skrót klawiszy Ctrl+c c) Ustawiamy kursor w odpowiednim miejscu d) skrót klawiszy Ctrl+v 20. Umiejętność zastosowania styli Aby zastosować jeden ze zdefiniowanych stylów zaznaczamy fragment tekstu, którego styl chcemy zmienić, a następnie menu główne Format Style i formatowanie Po lewej stronie pojawi się dodatkowe okno, z którego wybieramy interesujący nas styl. 21. Tworzenie, formatowanie, modyfikowanie tabeli Menu główne Tabela Wstaw Tabela Po wybraniu tej funkcji pojawia się okno tworzenia tabeli:
Ustawiamy parametry, liczbę kolumn i wierszy i zatwierdzamy przyciskiem OK. Inny sposób: Z paska narzędzi standardowy wybieramy ikonę tabeli w której zaznaczmy ilość kolumn i wierszy (trzymając lewy przycisk myszy zaznaczamy ilość kolumn i wierszy) jak na rysunku: Formatowanie tabeli dostępne jest z poziomu menu kontekstowego. Zaznaczamy tabelę bądź jej fragment i w obszarze zaznaczonym przyciskamy prawy myszy:
22. Sprawdzanie pisowni Menu główne Narzędzia Pisownia i gramatyka... Jeżeli chcemy, aby sprawdzony został cały dokument, ustawiamy kursor na początku strony i wybieramy powyższą opcję. Pojawi się okno, które pokazuje błędy ortograficzne na czerwono, a gramatyczne na zielono. W dolnej części okna jest sugestia jak można dany błąd poprawić. Niektóre słowa mimo że napisane poprawnie (np. Nazwiska) będą pojawiały się jako błąd z zapisem nie ma w słowniku. Można wtedy takie słowo dodać do słownika (następnym razem już nie zostanie potraktowane jako błąd) lub je zignorować. Najczęściej ignorujemy słowa, które są np. wtrąceniami z języka obcego bądź nazwami własnymi. 23. Korespondencja seryjna (opis w oddzielnym pliku) 24. Ustawianie wielkości podglądu strony (powiększanie, pomniejszanie) Menu główne Widok Powiększenie. 25. Ustawianie marginesów Menu główne plik ustawienia strony... Na wstążce w grupie Ustawienia strony Marginesy. Opisane w punkcie 7. 26. Wstawianie daty Menu główne Wstaw Data i godzina Ustawiamy kursor w odpowiednim miejscu (może to być również element nagłówka lub stopki). Po wciśnięciu opcji Data i godzina wybieramy format wyświetlania i zatwierdzamy przyciskiem OK. 27. Wstawianie symboli Menu główne Wstaw Symbol... Po wybraniu tej opcji pojawia się dodatkowe okno z którego wybieramy symbole np.: µ @ lub znaki specjalne takie jak:
28. Indeks górny, indeks dolny Menu główne Format Czcionka 29. Znajdowanie i zamiana wyrazów Aby wykonać automatyczne wyszukanie i zamianę wyrazu należy użyć skrótu klawiszowego Ctrl+f Wykorzystując tą opcję można zamieniać wyrazy na te same, lecz mające inny format. W tym celu należy wybrać przycisk więcej. W dolnej części okna przycisk formatuj za pomocą, którego można ustawić inną czcionkę, akapit itd. 30. Drukowanie do pliku Drukowanie do pliku wykonujemy tak samo jak wydruk na drukarce. Menu główne plik Drukuj... lub skrót klawiszowy Ctrl+p Z listy zainstalowanych drukarek wybieramy dopdf v7, ustawiamy parametry drukowania (zakres stron, ilość kopii itd.) oraz zatwierdzamy przyciskiem OK. Po wykonaniu tych czynności pojawi się okno programu dopdf
Za pomocą przycisku Przeglądaj wybieramy lokalizację, w której plik ma być zapisany i zatwierdzamy OK. 31. Przydatne funkcje paska narzędzi standardowy. Jeżeli wykonamy jakąś operacje, której nie chcemy, albo wykonamy ją przez przypadek i nawet nie wiemy jak to zrobiliśmy przydatne są funkcje Cofnij i Powtórz Można je wybrać z menu głównego Edycja Cofnij (Ctrl+z) lub Edycja Powtórz (Ctrl+y) Malarz formatów służy do kopiowania formatu. Jeżeli np. sformatowaliśmy wygląd akapitu (wielkość czcionki, wcięcia, odstępy) i chcemy aby inne akapity były tak samo sformatowane zaznaczmy dany akapit, następnie wybieramy z paska narzędzi malarz formatów i przenosimy format na wskazane akapity. Przydatną opcją jest. Jest to opcja pokaż wszystko, gdy ją włączymy widzimy wszystkie znaki również znaki spacji, entera, tabulatora, podziału sekcji i strony itd. Opcja ta jest szczególnie przydatna gdy mamy np. usunąć podział strony lub tabulator.