PROTOKÓ Ł z kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Łebie w dniu 29 maja 2014 r. przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku. Kontrolę przeprowadzili: 1. Iwona Gocał starszy specjalista w Wydziale Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, upoważnienie nr 141/2014 z dnia 13 maja 2014 roku przewodnicząca zespołu 2. Ewa Sobczyk starszy specjalista w Wydziale Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, upoważnienie nr 142/2014 z dnia 27 maja 2014 roku. I. Zasady i warunki organizacji kontroli Celem kontroli była ocena organizacji, skuteczności pracy i poprawności realizacji zadań zleconych gminie przez administrację rządową z zakresu pomocy społecznej w 2013 roku. Całokształt przedmiotu kontroli badano na podstawie: Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182, z późn. zm.), Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267 z późn. zm.), Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych ( Dz. U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.), Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn.zm.), Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego ( Dz. U. z 2012 r. poz. 712), Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. Nr 189, poz. 1598 z późn. zm.). Informacja o przeprowadzeniu przedmiotowej kontroli: Jednostka kontrolowana została powiadomiona o przeprowadzeniu przedmiotowej kontroli pismem z dnia 13 maja 2014 r., znak: PS-II.431.1.15.2014 IG (zał. nr 1) 1
Podstawa przeprowadzenia kontroli: Upoważnienia nr 141/2014 z dnia 13 maja 2014 r., (zał. nr 2), Upoważnienie nr 142/2014 z dnia 27 maja 2014 r.(zał.nr 3) Ustalenia ogólne: Ilekroć w protokole jest mowa o: - Ośrodku należy przez to rozumieć: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Łebie, - ustawie o pomocy społecznej należy rozumieć: ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.), - Kodeksie postępowania administracyjnego należy rozumieć: ustawę z dnia 14 czerwca 1960 r. (Dz. U. z 2013 poz. 267 z późn. zm.). Badaniem kontrolnym objęto następujące zagadnienia: 1) ogólne ustalenia organizacyjne dotyczące Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łebie, 2) zgodność zatrudnienia pracowników z wymaganymi kwalifikacjami zgodnie z art. 116 ustawy o pomocy społecznej, 3) wydatki na pomoc społeczną w 2013 r., 4) zasadność przyznawania świadczeń w ramach zadań zleconych i zadań własnych dotowanych z budżetu państwa, 5) prawidłowość i terminowość przeprowadzania rodzinnych wywiadów środowiskowych i rozpatrywania wniosków, 6) współpracę z podmiotami uczestniczącymi w rozwiązywaniu problemów społecznych. W toku kontroli wyjaśnień udzielała: - Grażyna Gałązka Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łebie. II. Ustalenia kontrolne Ad.1 Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Łebie został powołany na mocy Uchwały Nr 57/XII/90 Miejskiej Rady Narodowej w Łebie z dnia 27 lutego 1990 r. w sprawie powołania Ośrodka Pomocy Społecznej w Łebie (zał. nr 4). Statut Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łebie został nadany Zarządzeniem Nr 3 Naczelnika Miasta Łeby z dnia 02 marca 1990 r. Określał zadania, cele i organizację wewnętrzną Ośrodka (zał. nr 5). 2
W związku ze zmianami zachodzącymi w pomocy społecznej statut wymagał dostosowania do aktualnie obowiązującego stanu prawnego. Na dzień kontroli obowiązywał statut nadany Uchwałą Nr VI/43/2011 Rady Miejskiej w Łebie z dnia 30 marca 2014 roku (zał. nr 6), który był aktualizowany uchwałą Nr XIV/112/2011 Rady Miejskiej w Łebie z dnia 01 grudnia 2011 r (zał. nr 7), oraz Uchwałą Nr XLVI/398/2014 Rady Miejskiej w Łebie z dnia 31 stycznia 2014 r. w sprawie zmiany Statutu Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łebie (zał.nr 8). Ośrodek Pomocy Społecznej w Łebie nie posiada regulaminu organizacyjnego, określającego szczegółowe zasady działania Ośrodka oraz obowiązki i zakres działania pracowników. Zgodnie z zapisami art. 104 Kodeksu pracy bezwzględny obowiązek wprowadzenia w zakładzie pracy regulaminu organizacyjnego spoczywa na pracodawcy zatrudniającym co najmniej 20 pracowników. Oznacza to, że jeżeli pracodawca zatrudnia poniżej 20 pracowników może, ale nie musi wprowadzać tego typu regulamin. Na dzień kontroli w Ośrodku zatrudnionych było 15 pracowników, tak więc brak powyższego dokumentu nie stanowił nieprawidłowości. W Ośrodku Pomocy Społecznej Zarządzeniem Nr 2/2011 Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łebie z dnia 01 kwietnia 2011 roku wprowadzony był regulamin pracy (zał. Nr 9), który został dostosowany do aktualnie obowiązujących przepisów prawa, poprzez naniesione zmiany Zarządzeniem Nr 1/14 Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łebie z dnia 31 stycznia 2014 r. (zał. nr 10). W oparciu o art. 110 ust. 7 ustawy o pomocy społecznej Burmistrz Miasta Łeby upoważnił z dniem 21 lipca 2005 r. Panią Grażynę Gałązka Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łebie do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy (zał. nr 11). Na wniosek Kierownika Ośrodka, Burmistrz Miasta Łeby Zarządzeniem Nr 4/2012 z dnia 11 stycznia 2012 r. upoważnił Panią Lucynę Rzepka do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy (zał. nr 12). Na podstawie danych przedstawionych przez Kierownika Ośrodka ludność miasta Łeba na koniec 2013 r. wynosiła 3 749 mieszkańców. Stopa bezrobocia w powiecie lęborskim wg stanu na koniec grudnia 2013 roku kształtowała się na poziomie 21 %. (Dane WUP w Gdańsku). 3
Głównymi problemami społecznymi w ramach których udzielana była pomoc to: ubóstwo, bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała choroba, alkoholizm, bezradność w sprawach opiekuńczo - wychowawczych. Ośrodek ma swoją siedzibę w Łebie przy ul. Kościuszki 90 w budynku stanowiącym własność Urzędu Miasta w Łebie. Ośrodek dostosowany jest do potrzeb osób niepełnosprawnych, posiada szerokie wejście do budynku bezpośrednio z ulicy. Klienci niepełnosprawni obsługiwani są przez pracowników socjalnych, w pomieszczeniach bez progów z poszerzonymi drzwiami wejściowymi. Ośrodek czynny jest od poniedziałku do piątku od 7 00 do 15 00. Interesanci przyjmowani są w godzinach pracy Ośrodka. Wypłata świadczeń pieniężnych realizowana była w kasie Ośrodka w wyznaczone dni miesiąca w godzinach od 9 00 do 15 00 oraz przelewana na indywidualne konta bankowe klientów. Świadczenia pieniężne wysyłane były również przekazem pocztowym (min. dla osób niepełnosprawnych). Korespondencja wychodząca z Ośrodka podpisywana była przez Kierownika działającego z upoważnienia Burmistrza Miasta Łeba. Ad. 2 Ośrodek na dzień kontroli zatrudniał 15 pracowników (zał. nr 13), w tym: 1) Kierownik Grażyna Gałązka została zatrudniona na stanowisku kierownika Ośrodka w dniu 7 stycznia 1991 roku. na podstawie aktu mianowania wydanego przez Burmistrza Miasta Łeba (zał. nr 14). Posiada wykształcenie wyższe. Ukończyła 30 maja 1989 roku Uniwersytet Gdański na Wydziale Ekonomiki Produkcji w zakresie ekonomiki i organizacji produkcji oraz uzyskała tytuł organizatora pomocy społecznej w 1998 r., zatem spełnia kwalifikacje określone w art. 122 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (zał. nr 15, 16). 2) 4 pracowników socjalnych, (w tym: 1 specjalista pracy socjalnej, 2 starszych pracowników socjalnych 1 pracownik socjalny): 1 osoba w 1989 roku ukończyła Policealne Studium Zawodowe w Słupsku na Wydziale Pracownik Socjalny i uzyskała dyplom pracownika socjalnego. Posiada I stopień specjalizacji z zakresu pracy socjalnej. Zatrudniona jest w Ośrodku od 1991 r. (zał. Nr 17), 1 osoba w 2000 roku ukończyła studia licencjackie w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Słupsku na kierunku pedagogika w zakresie pedagogika resocjalizacyjna, a następnie w 2002 r. na Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku na 4
Wydziale Edukacyjno-Filozoficznym ukończyła studia wyższe magisterskie na kierunku pedagogika. Zatrudniona jest w Ośrodku od 1996 r. (zał. Nr 18), 1 osoba w 1999 roku ukończyła Szkołę Policealną Pracowników Służb Społecznych w Gdańsku i uzyskała dyplom pracownika socjalnego a następnie w 2008 r. na Akademii Pomorskiej w Słupsku na Wydziale Edukacyjno-Filozoficznym ukończyła studia wyższe magisterskie na kierunku Pedagogika w zakresie pedagogiki wczesnoszkolnej i przedszkolnej oraz uzyskała tytuł organizatora pomocy społecznej w 2012 r. Zatrudniona jest w Ośrodku od 2008 r. (zał. Nr 19), 1 osoba w 2011 roku ukończyła studia licencjackie na Akademii Pomorskiej w Słupsku na Wydziale Edukacyjno-Filozoficznym na kierunku pedagogika w specjalności praca socjalna a następnie w 2013 r. w w/w uczelni, kierunku i specjalności ukończyła studia magisterskie Zatrudniona jest w Ośrodku od 2008 r. (zał. Nr 20), 3) 1 aspirant pracy socjalnej w 2009 r. ukończył Liceum Ogólnokształcące w Łebie. Zatrudniony jest w Ośrodku od 2012 r. (zał. nr 21). 4) 1 pracownik wykonujących specjalistyczne usługi opiekuńcze, który w 2006 r. ukończył Zespół Szkół Policealnych w Wejherowie w zawodzie terapeuta zajęciowy. Zatrudniony jest w Ośrodku od 2007 r.(zał. Nr 22), 5) 5 pracowników wykonujących usługi opiekuńcze, 6) 1 koordynator ds. komputeryzacji, 7) 2 osoby jako pozostali pracownicy (w tym: główna księgowa, sprzątaczka). Pracownicy socjalni spełniają wymogi odnośnie kwalifikacji zawodowych wskazane w art. 116 i 156 ustawy o pomocy społecznej. Pracę socjalną w środowisku w tym przeprowadzanie wywiadów środowiskowych poza siedzibą jednostki wykonywało 4 pracowników socjalnych, w 4 rejonach opiekuńczych. Pracownicy socjalni posiadają możliwość korzystania z konsultacji prawnika zatrudnionego w Miejsko Ośrodku Pomocy Społecznej w Łebie na umowę zlecenie. Obsługę komputerową zapewnia informatyk zatrudniony w Ośrodku. W trakcie kontroli sprawdzono zakresy czynności pracowników socjalnych, które były aktualne do wykonywanych zadań i zajmowanych stanowisk, a ich treść dostosowana była do obowiązujących przepisów prawa. (zał. nr 23-26). Stwierdzono, że na dzień kontroli stan zatrudnienia pracowników socjalnych pracujących w terenie jest zgodny z art. 110 ust.11 ustawy o pomocy społecznej. Na jednego pracownika socjalnego przypada rejon liczący 937 mieszkańców gminy. 5
W okresie objętym kontrolą pracownicy socjalni wykonujący prace w terenie (przeprowadzający wywiady środowiskowe w miejscu zamieszkania klientów) pobierali dodatek do wynagrodzenia w kwocie 250 zł (proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy) zgodnie z art. 121 ust. 3a ustawy z dnia 12 marca 2004 r o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.). Pracownicy socjalni pracują w terenie od 10 00 do 15 00. Pracownicy socjalni udający się do środowisk osób i rodzin korzystających z pomocy społecznej udają się pieszo. Ad. 3 W ramach zadań zleconych przez administrację rządową z ustawy o pomocy społecznej miasto Łeba w 2013 r. realizowała specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi (art. 18 ust. 1 pkt. 3). Na ten cel wojewoda przekazał dotację w wysokości 34.800 zł, która została wykorzystana w 100%. W 2013 r. w mieście Łeba nie zachodziła potrzeba udzielenia pomocy w ramach zadań zleconych przez administrację rządową z ustawy o pomocy społecznej w formie: pomocy dla cudzoziemców (art. 18 ust. 1 pkt. 8), wypłacania wynagrodzenia za sprawowanie opieki sądowej przyznanego przez sąd (art. 18 ust. 1 pkt. 9). W ramach zadań własnych dotowanych częściowo z budżetu państwa z ustawy o pomocy społecznej, miasto Łeba w 2013 roku realizowała zasiłki stałe i okresowe. Na realizację pomocy Wojewoda przekazał dotację w wysokości: zasiłki stałe zasiłki okresowe 157 400 zł, wydatkowano 156 038,34 zł. (zwrot 1.361,66 zł) 78.520 zł, wydatkowano 78 520 zł. Dotacje zostały wydatkowane zgodnie z przeznaczeniem, a środki niewykorzystane zwrócone na konto Wydziału Finansów i Budżetu Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku. Gmina nie angażowała środków własnych na wypłatę zasiłków okresowych. (zał. Nr 27). Ad. 4 Zasadność przyznawania świadczeń w ramach zadań zleconych i zadań własnych dotowanych z budżetu państwa. Podczas kontroli dokonano oceny zasadności przyznawania świadczeń oraz prawidłowości prowadzenia dokumentacji w zakresie ustalania uprawnień do pomocy w formie specjalistycznych usług opiekuńczych, zasiłków stałych i okresowych - na podstawie losowo wybranej dokumentacji świadczeniobiorców. 6
Specjalistyczne usługi opiekuńcze. Specjalistyczne usługi opiekuńcze są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym określonym na mocy rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych. (Dz. U. Nr 189, poz. 1598 z późn. zm.). Zgodnie z kalkulacją kosztów za sprawowanie opieki w ramach specjalistycznych usług opiekuńczych w roku 2013, koszt za 1 godzinę usługi u jednego uprawnionego wynosił 16,20 zł. Ceny zostały ustalone Zarządzeniem Wewnętrznym Nr 1/2013 Kierownika MOPS w Łebie z dnia 02 stycznia 2013 r. (zał. Nr 28). Świadczenia realizowała 1 opiekunka, które spełniała warunki określone w 3 ust. 1 i ust. 2 cytowanego powyżej rozporządzenia (zał. Nr 29). Na podstawie analizy sprawozdania rocznego MPiPS 03 za rok 2013 ustalono, że z opieki w formie specjalistycznych usług opiekuńczych korzystały 3 osoby. Na realizację powyższego zadania Ośrodek przeznaczył 34 800 zł z dotacji celowej budżetu państwa. Kontrolą objęto dokumentację 3 osób (rodzin) korzystających z pomocy w formie specjalistycznych usług opiekuńczych. Sprawdzono dokumentację na podstawie następujących decyzji (zał. Nr 30): 1. Decyzja Nr SU.HU. 4625.1.2013 z dnia 23.01.2013 r. 2. Decyzja Nr SU.EG.4625.1.2013 z dnia 29.01.2013 r. 3. Decyzja Nr SU.EG.4625.2.2013 z dnia 29.01.2013 r. Specjalistyczne usługi opiekuńcze przyznawano na podstawie rodzinnych wywiadów środowiskowych, zaświadczeń lekarza psychiatry, potwierdzających konieczność przyznania usług i ich wymiar, zaświadczeń o dochodach osób w rodzinie, ważnych orzeczeń o stopniu niepełnosprawności. We wszystkich poddanych kontroli przypadkach wywiady środowiskowe, na podstawie, których przyznano świadczenie w formie specjalistycznych usług opiekuńczych zostały przeprowadzone w sposób prawidłowy i w terminie zgodnie z art. 107 ust. 1, 4 i 6 ustawy o pomocy społecznej. Świadczenia przyznane były w drodze decyzji administracyjnych wydanych w terminie nieprzekraczającym 30 dni od wszczęcia postępowania. W sentencji decyzji przyznających świadczenia zgodnie z 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych, sprecyzowany był rodzaj przyznanych usług specjalistycznych, jak również ustalona odpłatność klienta za usługi zgodnie z zapisami 4 7
wymienionego rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej w sprawie specjalistycznych usług. W decyzjach zgodnie z art. 50 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej określano miejsce ich świadczenia, tj. miejsce zamieszkania klienta. W uzasadnieniu decyzji podano uzasadnienie faktyczne i prawne rozstrzygnięcia. Decyzje podpisywane były z upoważnienia Burmistrza Miasta Łeba przez Kierownika Ośrodka. Zawierały one pouczenie o prawach i obowiązkach osoby korzystającej ze świadczeń, wskazywały tryb odwoławczy. Wydane decyzje w sprawie przyznania tej formy pomocy sporządzane były w sposób prawidłowy, niebudzący zastrzeżeń. Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie zasadności przyznawania świadczeń w formie specjalistycznych usług opiekuńczych. W 2013 roku nie składano w formie pisemnej skarg i wniosków, na jakość i zakres świadczonych usług, nie wydano decyzji odmawiających przyznania tej formy pomocy, jak również nie były składane odwołania od decyzji je przyznających. Zasiłki stałe W 2013 r. pomoc w formie zasiłku stałego przyznano 40 osobom w tym: 26 osobom samotnie gospodarującym oraz 14 osobom pozostającym w rodzinie. Dla tej grupy osób wypłacono w ciągu roku 373 świadczenia, średnia wysokość świadczenia wynosiła 407 zł. Zgodnie z art. 37 ustawy o pomocy zasiłek stały przysługuje pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej tj. 542 zł., pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie 456 zł. Za 29 osób korzystających z zasiłku stałego, nie objętych ubezpieczeniem zdrowotnym Ośrodek opłacał składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9% przyznanego zasiłku stałego zgodnie z art. 17 ust.1 pkt 20 ustawy o pomocy społecznej oraz art. 66 ust. 1 pkt 26, art. 75 ust. 10 i art. 79 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późń.zm.). Zapis powyższej ustawy przytaczano w podstawie prawnej decyzji przyznających zasiłek stały wraz ze składką zdrowotną. W aktach znajdowały się stosowne dokumenty potwierdzające opisaną w wywiadach sytuację rodzinną, zawodową, zdrowotną i materialną klientów oraz osób pozostających z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym oraz orzeczenia o stopniu niepełnosprawności 8
uprawniające do pobierania zasiłku stałego. Wywiady środowiskowe aktualizowane były w obowiązującym terminie 6 miesięcy. Przy ustalaniu sytuacji dochodowej rodziny sprawdzano możliwości udzielenia pomocy na rzecz osoby ubiegającej się o świadczenie, przez osoby, o których mowa w art. 103 ustawy o pomocy społecznej, zobowiązanych do alimentacji na mocy art. 128 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Kontroli poddano 15 teczek na podstawie których wypłacano zasiłek stały (zał. nr 31): 1. Decyzja Nr S.LR.4610.9.1.2013 z dnia 28.10.2013 r. 2. Decyzja Nr S.LR.4610.9.2013 z dnia 20.08.2013 r. 3. Wywiad kontrolny z dnia 08.07.2013 r. do decyzji Nr S.LR.4610.3.2012 z dnia 24.04.2012 r. 4. Wywiad kontrolny z dnia 18.04.2013 r. do decyzji Nr S.HR.4610.13.2012 z dnia 22.11.2012 r. 5. Wywiad kontrolny z dnia 12.02.2013 r. do decyzji Nr S.HR.4610.10.1.2012 z dnia 22.10.2012 r. 6. Decyzja Nr S.EG.4610.14.2013 z dnia 09.12.2013 r. 7. Decyzja Nr S.EG.4610.4.2013 z dnia 16.05.2013 r. 8. Wywiad kontrolny z dnia 07.02.2013 r. do decyzji Nr S.EG.4610.5.2012 z dnia 11.11.2012 r. 9. Wywiad kontrolny z dnia 07.02.2013 r. do decyzji Nr S.EG.4610.4.1.2012 z dnia 10.10.2012 r. 10. Wywiad kontrolny z dnia 05.03.2013 r. do decyzji Nr S.EG.4610.4.1.2012 z dnia 10.10.2012 r. 11. Wywiad kontrolny z dnia 06.06.2013 r. do decyzji Nr S.EG.4610.4.1.2012 z dnia 10.10.2012 r. 12. Decyzja Nr S.HU.4610.6.1.2013 z dnia 18.09.2013 r. 13. Decyzja Nr S.HU.4610.6.2013 z dnia 14.06.2013 r. 14. Decyzja Nr S.HU.4610.7.1.2013 z dnia 18.09.2013 r. 15. Wywiad kontrolny z dnia 07.11.2013 r. do decyzji Nr S.HU.4610.25.2012 z dnia 19.10.2012 r. Sprawdzone decyzje zawierały pouczenie o prawach i obowiązkach osoby korzystającej ze świadczenia, uzasadniały przyznanie pomocy i wskazywały tryb odwoławczy. Wysokość przyznanych świadczeń ustalana była prawidłowo. W stosunku do trybu i zasadności przyznawanych zasiłków nie wniesiono zastrzeżeń. 9
Zasiłki okresowe W okresie objętym kontrolą Ośrodek przyznał pomoc w formie zasiłku okresowego 67 osobom i rodzinom, którym wypłacono 296 świadczeń, średnia wysokość świadczenia wynosiła 336 zł. Zasiłek okresowy zgodnie z art. 38 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość otrzymania lub nabycie uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego: osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej; rodzinie której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny. Zasiłek okresowy ustala się: 1. w przypadku osoby samotnie gospodarującej do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby. 2. w przypadku rodziny do wysokości różnicy kryterium dochodowego rodziny a dochodem tej rodziny. Zgodnie z art. 38 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej w 2013 roku minimalna wysokość tego zasiłku wynosiła 50% różnicy między: 1. kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, 2. kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny. Sprawdzono dokumentację 29 rodzin (osób) na podstawie losowo wybranych decyzji: (zał. nr 32). 1. Decyzja Nr OK.EG.4611.1.3.2013 z dnia 23.08.2013 r. 2. Decyzja Nr OK.EG.4611.1.2.2013 z dnia 14.05.2013 r. 3. Decyzja Nr OK.EG.4611.1.1.2013 z dnia 11.04.2013 r. 4. Decyzja Nr OK.EG.4611.1.2013 z dnia 10.01.2013 r. 5. Decyzja Nr OK.LR. 4611.9.1.2013 z dnia 22.11.2013 r. 6. Decyzja Nr OK.LR.4611.9.3.2013 z dnia 20.08.2013 r. 7. Decyzja Nr OK.LR.4611.9.2.2013 z dnia 23.07.2013 r. 8. Decyzja Nr OK.LR.4611.9.1.2013 z dnia 19.06.2013 r. 9. Decyzja Nr OK.LR.4611.9.2013 z dnia 23.04.2013 r. 10. Decyzja Nr OK.HU.4611.4.2.2013 z dnia 30.09.2013 r. 11. Decyzja Nr OK.HU.4611.23.2013 z dnia 29.10.2013 r. 12. Decyzja Nr OK.HU.4611.5.2013 z dnia 22.01.2013 r. 13. Decyzja Nr OK.HU.4611.17.2013 z dnia 25.04.2013 r. 14. Decyzja Nr OK.HU.4611.26.2013 z dnia 22.11.2013 r. 15. Decyzja Nr OK.HU.4611.22.2013 z dnia 23.10.2013 r. 10
16. Decyzja Nr OK.HU.4611.2.2013 z dnia 24.01.2013 r. 17. Decyzja Nr OK.HU.4611.12.1.2013 z dnia 11.07.2013 r. 18. Decyzja Nr OK.HU.4611.7.2013 z dnia 11.02.2013 r. 19. Decyzja Nr OK.HU.4611.12.2013 z dnia 11.04.2013 r. 20. Decyzja Nr OK.HU.4611.1.2013 z dnia 08.01.2013 r. 21. Decyzja Nr OK.HU.4611.8.2.2013 z dnia 13.09.2013 r. 22. Decyzja Nr OK.HU.4611.25.2013 z dnia 22.11.2013 r. 23. Decyzja Nr OK.HU.4611.19.2013 z dnia 23.10.2013 r. 24. Decyzja Nr OK.HU.4611.24.2013 z dnia 16.12.2013 r. 25. Decyzja Nr OK.HU.4611.8.2013 z dnia 12.03.2013 r. 26. Decyzja Nr OK.HU.4611.3.2013 z dnia 22.01.2013 r. 27. Decyzja Nr OK.HU.4611.28.2013 z dnia 18.12.2013 r. 28. Decyzja Nr OK.HU.4611.4.3.2013 z dnia 23.10.2013 r. 29. Decyzja Nr OK.HU.4611.3.2.2013 z dnia 14.05.2013 r. Na podstawie skontrolowanych akt stwierdzono, że kompletowano dokumenty niezbędne do rozpatrzenia sprawy w oparciu o art. 107 ust. 5 b ustawy o pomocy społecznej. Artykuł wskazuje jakie załączniki i dokumenty należy przedłożyć w celu ustalenia sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej. Dokumentacja dotycząca przyznania świadczenia zawierała niezbędne zaświadczenia i oświadczenia o dochodach, oświadczenia majątkowe i inne potrzebne dokumenty. W przypadku bezrobocia były to zaświadczenia z PUP o rejestracji bezrobotnych, a z tytułu niepełnosprawności i długotrwałej choroby orzeczenia o stopniu niepełnosprawności i zaświadczenia lekarskie. W rozstrzygnięciu decyzji informowano stronę o przyznaniu zasiłku okresowego, powodach jego przyznania, kwocie przyznanego świadczenia, okresie na jaki świadczenie zostało przyznane, dacie i miejscu jego wypłaty. Na podstawie badanych akt ustalono, że kwalifikacja świadczeń była właściwa, we wszystkich przypadkach świadczenie przyznawano z powodu spełnienia przesłanki określonej w art. 38 ustawy o pomocy społecznej, tj. bezrobocia i ubóstwa. Informowano stronę o możliwości wniesienia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego za pośrednictwem Ośrodka w terminie 14 dni od daty doręczenia decyzji. Nie wniesiono zastrzeżeń do zasadności przyznawanych świadczeń. Ad 5 11
Kontrola wykazała, że Ośrodek prowadził rejestr wpływającej korespondencji. W sprawdzonej dokumentacji podania klientów o pomoc były rejestrowane z datą wpływu w książce podawczej. Wywiady środowiskowe przeprowadzane były w miejscu zamieszkania klienta. Stwierdzono, że treść wywiadów przeprowadzonych przez pracowników socjalnych zawierała pełny opis sytuacji socjalno-bytowej i zdrowotnej rodziny bądź osoby. W wywiadach znajdowały się decyzje podjęte przez kierownika Ośrodka, co do planu i zasadności przyznania danego rodzaju świadczenia. Dokumentacja była prowadzona prawidłowo. Wydawane decyzje administracyjne na powyższe formy pomocy zawierały aktualną podstawę prawną, pouczenie o możliwości odwołania do organu II instancji oraz zapis mówiący o obowiązku informowania Ośrodka o każdej zmianie sytuacji osobistej i majątkowej podopiecznego. Każda decyzja administracyjna posiadała pełne uzasadnienie pod względem formalo-prawnym. Ustalono, że decyzje administracyjne były dostarczane osobiście klientom przez gońca z Urzędu Miasta Łeba. Zespół kontrolny mógł ustalić daty wszczęcia i zakończenia postępowania administracyjnego zgodnie z art. 35 ustawy Kpa. We wszystkich poddanych kontroli aktach symbole oraz hasła klasyfikacyjne zostały nadane zgodnie z wprowadzonym Zarządzeniem Nr 9/2011 Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łebie z dnia 15 grudnia 2011 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej, jednolitego rzeczowego wykazu akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania składnicy akt (zał. Nr 33). Ad. 6 Ośrodek współpracuje z władzami samorządowymi na polu szeroko rozumianej pomocy społecznej, kierownik zapraszany jest na sesje Rady Miejskiej i Komisje gdy poruszane są problemy z obszaru pomocy społecznej, ponadto współpracuje z: 1) Komisją ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Łebie, 2) Zawiązkiem Emerytów, Rencistów i Inwalidów Niezapominajka, 3) Stowarzyszeniem Rodzina Kolpinga, 3) Biblioteką Miejską, 4) Kościołem ( Zespół Parafialny Caritas ), 5) Placówkami Oświatowymi ( Przedszkole, Szkoła Podstawowa, Gimnazjum), 6) Policją. W 2013 r. Ośrodek był współrealizatorem, z Ośrodkiem Pomocy w Wicku, Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego pod nazwą Razem łatwiej pokonamy trudności. 12
Projekt skierowany był do osób będących w wieku aktywności zawodowej, niepracujących, i zagrożonych wykluczeniem społecznym korzystających z pomocy społecznej. Głównym celem projektu było zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego poprzez rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji na terenie gminy Wicko i miasta Łeby. Projekt obejmował zawarcie kontraktów socjalnych, działania aktywnej integracji w ramach programu aktywności lokalnej w tym m.in. szkolenia i warsztaty oraz pracę w Klubie Integracji Społecznej, działania o charakterze środowiskowym: spotkania mające na celu edukację społeczno-obywatelską, konferencje, zajęcia sportowe i taneczne dla rodzin o charakterze sportowo-rekreacyjnym pod hasłem: Integracja społeczna nasz wspólny cel. W ramach projektu uczestnicy zostali objęci następującymi działaniami (podnoszącymi kwalifikacje lub ich zmianę): Kurs obsługi komputera, Szkolenia zawodowe: Kurs prawo jazdy kat. B, Sprzedawca z obsługą kasy fiskalnej, Kurs języka angielskiego dla początkujących, Opiekunka dziecięca, Stylizacja paznokci z elementami kosmetyki, Kurs obsługi wózka widłowego, Kurs animatora czasu wolnego, Warsztaty Dlaczego warto być wolontariuszem, Warsztaty krawieckie, Porady psychologa, Spotkania integracyjne: Wycieczka do wioski tematycznej (gry terenowe, ścieżka edukacyjna, warsztaty rękodzielnicze, cykliczne imprezy plenerowe, wakacyjne weekendy w wiosce Hobbitów, Festyny rodzinne Integracja społeczna nasz wspólny cel, Wyjazd do Teatru Muzycznego w Gdyni na spektakl Ślub doskonały oraz udział w Warsztatach muzyczno-tanecznych V Turniej Osób Niepełnosprawnych W roku 2013 do projektu przystąpiło 10 osób z miasta Łeby: 5 osób podpisało kontrakt socjalny, 5 osób uczestniczyło w zajęciach aktywności zawodowej. 13
III. Uwagi i wnioski z przeprowadzonej kontroli: Reasumując Ośrodek jako jednostka organizacyjna realizuje zadania zlecone gminie przez administrację rządową oraz zadania własne dotowane ze środków budżetu państwa w sposób prawidłowy, zgodny z obowiązującymi przepisami. Na podstawie zbadanej w trakcie kontroli dokumentacji nie stwierdzono nieprawidłowości, co do merytorycznej zasadności przyznawania poszczególnych rodzajów świadczeń. Dokumentacja prowadzona była w sposób prawidłowy nie budzący większych zastrzeżeń. Skontrolowane akta zawierały niezbędne dokumenty potwierdzające opisaną w wywiadach sytuację rodzinną, zawodową, zdrowotną i materialną klienta oraz osób pozostających z nim we wspólnym gospodarstwie domowym. Wywiady środowiskowe przeprowadzone były zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 712) w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego. Kwoty świadczeń naliczane i wypłacane były w sposób prawidłowy. Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu i terminu przeprowadzenia inspekcji pod pozycją nr 4. Na tym protokół zakończono, sporządzając go w 2-ch jednobrzmiących egzemplarzach, przy czym jeden jest przeznaczony dla jednostki kontrolowanej. Kierownik kontrolowanej jednostki zgodnie z 16, ust. 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), przed podpisaniem protokołu ma prawo zgłoszenia zastrzeżeń co do ustaleń zawartych w protokole - w terminie 7 dni od daty otrzymania protokołu. Przysługuje również prawo odmowy podpisania protokołu z kontroli, z jednoczesnym obowiązkiem złożenia w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisemnych wyjaśnień co do odmowy. Łeba, dnia 07 lipca 2014 r. (-) Grażyna Gałązka (podpis kierownika jednostki kontrolowanej) Gdańsk, dnia 30 czerwca czerwiec 2014 r. Kontrolujący: (-) Iwona Gocał Kontrolujący: (-) Ewa Sobczyk 14