Realizacja zasady partnerstwa w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych 1
REALIZACJA ZASADY PARTNERSTWA Instytucje Zarządzające RPO deklarują realizację tej zasady na etapach realizacji programów operacyjnych takich jak: 1) programowanie/wdrażanie (konferencje regionalne, konsultacje społeczne, bezpośrednie spotkania i warsztaty) 2) monitorowanie (równe warunki i przejrzyste zasady ubiegania się o wsparcie dla poszczególnych kategorii beneficjentów) 3) ewaluacja (informowanie partnerów społeczno-gospodarczych o wynikach i efektach wdrażanych projektów) 2
KOMITETY MONITORUJĄCE Regionalne Programy Operacyjne Wszystkie Instytucje Zarządzające deklarują pełną współpracę z przedstawicielami środowisk społeczno-gospodarczych w komitetach Zdaniem IZ w ramach Komitetów Monitorujących nie występują problemy z realizacją zasady partnerstwa, głos partnerów społecznogospodarczych, w tym organizacji pozarządowych jest słyszalny i brany pod uwagę 3
Skład Komitetów Monitorujących Regionalne Programy Operacyjne Najliczniej reprezentowaną w KM RPO grupą są przedstawiciele samorządów (223 członków na 546 członków KM RPO) i partnerzy społeczno-gospodarczy (222 członków na 546 członków KM RPO) Partnerzy społeczno-gospodarczy są najliczniej reprezentowany w KM RPO województwa zachodniopomorskiego stanowią 59% członków KM Liczba członków KM RPO jest zróżnicowana, od 24 osób na teranie województwa wielkopolskiego, do 55 osób w województwie śląskim 4
Grupy robocze powoływane w Komitetach Monitorujących RPO Na terenie większości województw nie zostały powołane dodatkowe grupy lub zespoły robocze przy KM RPO, jednak nie przesądza to o braku partnerskich relacji we wdrażaniu programu. Przykłady innych form współpracy przedstawione zostaną w dalszej części prezentacji. Grupy lub zespoły robocze powołane zostały na terenie województw: KUJAWSKO-POMORSKIEGO, OPOLSKIEGO, MAZOWIECKIEGO I POMORSKIEGO. W pozostałych województwach nie planuje się powoływania tego typu ciał. Zazwyczaj argumentowane jest to brakiem konieczności i potrzeby ich funkcjonowania. 5
Grupy i zespoły robocze w województwach (1) WOJEWÓDZTWO POMORSKIE W odpowiedzi na inicjatywę środowisk społecznych powołano Grupę Roboczą ds. Społeczeostwa Obywatelskiego Skład grupy jest sześcioosobowy, znajdują się w nim wyłącznie przedstawiciele strony społeczno-gospodarczej Główne cele działania grupy to budowa i wsparcie rozwoju kapitału społecznego na Pomorzu 6
Grupy i zespoły robocze w województwach (2) WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE Powołano Zespół ds. Koordynacji Funduszy Unijnych, siedmioosobowy skład zespołu to osoby odp. za wdrażanie programów unijnych (w ramach NSRO 2007-2013 oraz PROW 2007-2013) Eksperci uczestniczyli w opiniowaniu RPO WO 2007-2013 oraz Szczegółowego opisu osi priorytetowych RPO WO 2007-2013 (opracowanie kryteriów wyboru projektów, listy indywidualnych projektów kluczowych), obecnie członkowie Zespołu uczestniczą w opiniowaniu kryteriów wyboru projektów w ramach RPO WO 2007-2013 podczas ich modyfikacji Efekty prac Zespołu to informowanie o zmianach w Linii demarkacyjnej pomiędzy Programami Operacyjnymi Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej oraz wypracowanie mechanizmów wymiany danych o beneficjentach w celu uniknięcia podwójnego finansowania tych samych operacji (kontrole krzyżowe, rejestr podmiotów wykluczonych) 7
Grupy i zespoły robocze w województwach (3) WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE KM RPO podjął decyzję o powołaniu dwóch podkomitetów dla poszczególnych osi priorytetowych: - Podkomitet Monitorujący do spraw zrównoważonego rozwoju - Podkomitet Monitorujący do społeczeostwa informacyjnego PKM ds. zrównoważonego rozwoju monitoruje przestrzeganie zasady zrównoważonego rozwoju poprzez: 1) opiniowanie zmian kryteriów środowiskowych na wniosek Grupy roboczej ds. kryteriów wyboru projektów oraz zgłaszanie z własnej inicjatywy zmian w zakresie kryteriów w ramach RPO 2) monitorowanie osiągania wskaźników środowiskowych na poziomie Programu, 3) analizowanie i opiniowanie okresowych, rocznych i koocowych sprawozdao z realizacji Programu pod katem przestrzegania zasady zrównoważonego rozwoju PKM ds. społeczeostwa informacyjnego monitoruje problemy w rozwoju tegoż społeczeostwa poprzez: 1) monitorowanie realizacji projektów w ramach RPO (w tym w szczególności okresowe badanie postępu w zakresie osiągania szczegółowych celów określonych w RPO, dokonywanie analizy rezultatów realizacji RPO), 2) opiniowanie zmian kryteriów odnoszących się do działań związanych z rozwojem społeczeństwa informacyjnego na wniosek Grupy roboczej ds. kryteriów wyboru projektów oraz zgłaszanie z własnej inicjatywy zmian w zakresie kryteriów w ramach RPO, 3) monitoring mapy Obszarów Wykluczenia Cyfrowego w województwie oraz działań zmierzających do ich likwidacji. 8
KONSULTACJE SPOŁECZNE Wymieniane metody konsultacji: -Umieszczanie poddawanych konsultacjom dokumentów na stronie internetowej Instytucji Zarządzającej, ankiety on-line -Spotkania konsultacyjne z różnymi instytucjami i środowiskami związanymi z realizacją projektów Konsultacjom poddawano między innymi: projekt RPO, Szczegółowy opis osi priorytetowych, Wniosek o płatnośd, Metodologię przygotowania Studium Wykonywalności, Indykatywny Wykaz Indywidualnych Projektów Kluczowych 9
ZASADA PARTNERSTWA W PRAKTYCE (1) wybrane przykłady z województw DOLNOŚLĄSKIE Menedżer ds. Środowiska W strukturze Instytucji Zarządzającej funkcjonuje Menedżer ds. Środowiska, który jest odpowiedzialny za utrzymywanie kontaktów z przedstawicielami organów środowiskowych oraz organizacji ekologicznych, które uczestniczą w pracach Komitetu Monitorującego oraz z którymi konsultowane są kwestie środowiskowe dotyczące przygotowania, oceny i realizacji zarówno Programu, jak i poszczególnych priorytetów Na etapie oceny projektów planowanych do realizacji w ramach RPO WD Menedżer ds. Środowiska odpowiada za konsultacje poszczególnych przedsięwzięd z partnerami (organizacje pozarządowe oraz Regionalny Konserwator Przyrody) zajmującymi się zagadnieniami z zakresu środowiska naturalnego Dokonując strategicznego wyboru projektów Zarząd Województwa podejmuje decyzję o zgodności projektu z polityką zrównoważonego rozwoju regionu z uwzględnieniem opinii partnerów społeczno-gospodarczych oraz Menedżera ds. Środowiska Dotychczas poddano konsultacjom społecznym około 495 projektów 10
ZASADA PARTNERSTWA W PRAKTYCE (2) wybrane przykłady z województw DOLNOŚLĄSKIE Ewaluacja W ramach Grupy Roboczej ds. koordynacji wdrażania RPO WD we wrześniu 2007 r. została powołana podgrupa ds. ewaluacji. W jej skład wchodzą przedstawiciele jednostek związanych z zarządzaniem i wdrażaniem RPO oraz innych jednostek Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego, a także Dolnośląskiej Instytucji Pośredniczącej. Do prac podgrupy ds. ewaluacji mogą byd także zapraszani przedstawiciele innych instytucji i podmiotów, w tym partnerzy społeczni oraz eksperci. Działania podgrupy ds. ewaluacji wspierają koordynację procesu ewaluacji Programu oraz przyczyniają się do realizacji zasady partnerstwa w procesie zarządzania. Ponadto każdorazowo po zakooczeniu realizacji badania raport ewaluacyjny jest prezentowany członkom Komitetu Monitorującego, którzy następnie podejmują Uchwałę w sprawie zapoznania się z wynikami badania i zalecenia wdrożenia rekomendacji. 11
ZASADA PARTNERSTWA W PRAKTYCE (3) wybrane przykłady z województw Konsultacje na etapie programowania POMORSKIE Konsultacje społeczne Projektu RPO WP trwały 10 tygodni: 5 maja - 14 lipca 2006 r., Łącznie we wszystkich 39 spotkaniach w ramach konsultacji społecznych udział wzięło ponad 1 900 osób, Z możliwości pisemnego wypowiedzenia się na temat Projektu RPO WP skorzystało 78 osób i instytucji. Ponadto zanotowano 37 wypowiedzi na portalu internetowym Forum Pomorze. MAŁOPOLSKIE Proces konsultacji rozpoczął się w roku 2005, po tym jak Zarząd Województwa przyjął wstępny MRPO na lata 2007-2013 Przez cały okres konsultacji społecznych na stronie internetowej urzędu marszałkowskiego znajdował się projekt MRPO, który mogli opiniowad partnerzy społeczno - gospodarczy. Proces konsultacji trwał nieprzerwanie i realizowany był za pomocą: -Ankiet -Wizyt przedstawicieli Urzędu Marszałkowskiego w powiatach -Regionalnych konferencji tematycznych dot. MRPO organizowanych przez Urząd Marszałkowski -Posiedzeo zespołu roboczego RPO Województwa Małopolskiego na lata 2007-2013, -Konsultacji z Wojewodą, przedstawicielami Ministerstwa Rozwoju Regionalnego oraz przedstawicielami Komisji Europejskiej -Konsultacji eksperckich i branżowych 12
ZASADA PARTNERSTWA W PRAKTYCE (4) wybrane przykłady z województw Sposoby premiowania projektów partnerskich (1) ŚLĄSKIE: Kryterium zasadnicze (ocena merytoryczna)- wszystkie priorytety Stopieo komplementarności z innymi przedsięwzięciami lub innymi podmiotami realizującymi projekt (waga 1,0) Kryterium specyficzne (ocena merytoryczna) Liczba partnerów zaangażowanych w realizację projektu 3.3. Systemy informacji turystycznej (waga 3,0) 4.2. Systemy informacji kulturalnej (waga 2,0) Wspólne inicjatywy (różnych podmiotów) służące kompleksowej ochronie obszaru wskazanego w projekcie (waga 2,5) 6.2.2. Rewitalizacja- małe miasta 13
ZASADA PARTNERSTWA W PRAKTYCE (4) wybrane przykłady z województw Sposoby premiowania projektów partnerskich (2) DOLNOŚLĄSKIE: Jednym z kluczowych kryterium oceny merytorycznej w ramach Działania 6.5. Działania wspierające infrastrukturę turystyczną i kulturową dla projektów o charakterze co najmniej regionalnym jest partnerstwo instytucjonalne zakładające zaangażowanie w realizację imprezy kulturalnej różnych podmioty, np. jst, stowarzyszeo, przedsiębiorców. W ramach Działanie 2.2. Rozwój usług elektronicznych jednym z typów beneficjentów są konsorcja (porozumienia, partnerstwa) zakładów opieki zdrowotnej działających w publicznym systemie ochrony zdrowia; Przykład programu realizowanego w partnerstwie: Wyrównywanie szans edukacyjnych na terenach wiejskich poprzez budowę pięciu przedszkoli integracyjnych w gminach wiejskich: Św. Katarzyna, Ruja, Kunice, Dzierżoniów Przedmiotem projektu jest wybudowanie i uruchomienie 5 placówek alternatywnych form wychowania przedszkolnego Liderem przedsięwzięcia, odpowiedzialnym za wszelkie działania w ramach niniejszego projektu będzie Fundacja Promyk Słooca; Celem głównym projektu jest poprawa efektywności funkcjonowania edukacji przedszkolnej na terenach wiejskich Dolnego Śląska oraz wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci wiejskich poprzez m.in. wczesne zapobieganie ich wykluczeniu społecznemu z powodu dysfunkcji w rozwoju psychoruchowym i socjalnym 14
ZASADA PARTNERSTWA W PRAKTYCE (4) wybrane przykłady z województw Sposoby premiowania projektów partnerskich (3) MAŁOPOLSKIE: a) Działanie 3.1.B Inwestycje i obiekty w infrastrukturę uzdrowiskową oraz Działanie 6.1.a Projekty realizowane wyłącznie w ramach programów rewitalizacji W zakresie kryteriów oceny merytorycznej programów uzdrowiska/rewitalizacji przyjętych przez KM MRPO sprawdza się stopieo zaangażowania i liczbę partnerów inwestycyjnych. Ocenie i punktacji uwzględnia się proponowane w programie różnych podmiotów. b) Priorytet 8 Współpraca międzyregionalna Celem jest promowanie partnerstw, paktów i inicjatyw poprzez tworzenie współpracy odnośnych podmiotów oraz wspierane są projekty współpracy międzynarodowej, m.in. pomiędzy regionami UE angażujące, co najmniej 1 partnera z WM i co najmniej 2 partnerów zagranicznych (kryterium dostępowe, ocenie podlega również jakośd partnerstwa, w tym liczba partnerów). c) Działanie 1.1. B Rozwój infrastruktury kształcenia ustawicznego oraz kształcenia zawodowego Podczas oceny merytorycznej weryfikacji podlega kryterium Udział partnerów w projekcie. Kryterium to promuje projekty zbudowane analogicznie do modelu inkubatorów lub klastrów, zgodnie z założeniem, że kompleksowe projekty oparte na współpracy wielu podmiotów będą znacznie bardziej korzystne dla rozwoju kształcenia ustawicznego/zawodowego w regionie, niż projekty przygotowane i realizowane przez pojedyncze instytucje. d) Działanie 3.3.B Organizacja imprez kulturalnych Podczas oceny merytorycznej weryfikacji podlega kryterium Zasięg oddziaływania wydarzenia. Ocenie podlega m.in. liczba współorganizatorów wydarzenia oraz podmiotów uczestniczących/realizujących aktywności w ramach projektu. 15