Wprowadzenie Organizacja i logistyka digitalizacji Tomasz Kalota www.tomasz.kalota.pl VIII Ogólnopolska Konferencja "Automatyzacja bibliotek publicznych" Warszawa, 26-28 listopada 2008 r. http://www.koszykowa.pl/biblioteka/content/view/710/26/
Plan prezentacji Próba skonstruowania graficznego modelu polskiego systemu rozproszonych bibliotek cyfrowych. Organizacja digitalizacji - linia technologiczna czy stanowisko All-in-One? Projektowanie linii technologicznej do obsługi masowej digitalizacji. Monitorowanie procesu digitalizacji. Własna pracownia, outsourcing czy inne formy organizacyjne? Prezentacja na szeroką skalę - jedna digitalizacja wiele prezentacji. Podsumowanie i dyskusja.
Graficzny model Podstawowa komórka tworząca zasób cyfrowy
Graficzny model Organizm zbudowany z podstawowych komórek
Organizacja digitalizacji Z punktu widzenia administratora projektów digitalizacji najkorzystniejszym rozwiązaniem byłby jeden przycisk, którego naciśnięcie miałoby jednakową wartość, co upraszczałoby tworzenie kosztorysów i planowanie digitalizacji. Digitalizacja Taki przycisk nie istnieje i jest mało prawdopodobne, że kiedykolwiek będzie istniał.
Organizacja digitalizacji Linia technologiczna czy stanowiska All-in-One? Główne cechy charakteryzujące stanowiska All-in-One: - uniwersalność i funkcjonalność w szerokim zakresie; - łatwość obsługi indywidualnych zleceń; -możliwość realizacji zleceń wykraczających poza ramy planowanej digitalizacji; - niska efektywność przy realizacji masowej digitalizacji. Główne cechy charakteryzujące linię technologiczną: - dedykowana do konkretnych zadań i projektów; - modułowa budowa, umożliwiająca tworzenie różnych konfiguracji procesu digitalizacji, w zależności od rodzaju obiektów i wielkości zasobu; - wysoka efektywność przy realizacji masowej digitalizacji
Remigiusz Lis napisał: Projektowanie linii technologicznej Zacznijmy od modeli bibliotek cyfrowych (...)Podstawą określenia modeli bibliotek cyfrowych może być, jak sądzę, funkcja takiego zasobu, a więc funkcja informacyjna oraz dokumentacyjna. Przyjęcie takiego podziału pozwala na ustalenie logik obu rodzajów zasobu cyfrowego: określenie ich cech, sposobu pozyskania, przetwarzania, konstrukcji i prezentacji.(...) Cytat z dyskusji na forum EBIB Wątek Modele bibliotek cyfrowych, październik 2004 http://ebib.oss.wroc.pl/phpbb/viewtopic.php?t=636
Projektowanie linii technologicznej Model dokumentacyjny Tworzony w celu udokumentowania wiernego wyglądu oryginału wraz ze wszystkimi jego szczegółami. Pliki źródłowe (master) charakteryzują się dużą objętością. Muszą zawierać wystarczającą ilość informacji do wiernego odwzorowania oryginału. Dedykowany głównie dla archiwizacji i prezentacji obiektów zabytkowych takich jak: rękopisy, inkunabuły, grafiki, zbiory kartograficzne itp. Przykład publikacji w BCUWr: Topographia oder Prodromus Delineati Silesiae Ducatus [...] http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/7114
Projektowanie linii technologicznej Tworzony w celu zachowania i udostępniania warstwy informacyjnej. Pliki źródłowe (master) oraz pliki prezentacyjne charakteryzują się stosunkowo niedużą objętością oraz wyodrębnioną warstwą tekstową umożliwiającą wyszukiwanie informacji. Dedykowany głównie dla archiwizacji i prezentacji publikacji współczesnych takich jak: książki, czasopisma, publikacje elektroniczne. Przykład publikacji w BCUWr: Adam Smith (1723-1790) : życie i dzieło autora Badań nad naturą i przyczynami bogactwa narodów http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/10918 Model informacyjny
Projektowanie linii technologicznej Uproszczony schemat organizacyjny Stanowiska digitalizacji skanowanie oryginałów i form pośrednich np. mikroform, fotografowanie obiektów Stanowiska opracowania metadanych opisy publikacji, kolekcje i struktury publikacji, analiza potrzeb czytelników, pozycjonowanie treści Stanowiska przetwarzania danych kontrola, obróbka, OCR, pliki master, pliki prezentacyjne, metadane techniczne Archiwizacja zabezpieczanie danych długoterminowe przechowywanie Prezentacja publikowanie w BC
Projektowanie linii technologicznej Sekcja digitalizacji Szczegółowy schemat organizacyjny Stanowisko 01 Pozyskiwanie danych skaner dziełowy Stanowisko 02 Pozyskiwanie danych skaner przelotowy Stanowisko 03 Pozyskiwanie danych skaner do mikroform Stanowisko 04 Pozyskiwanie danych kserokopiarka cyfrowa Stanowisko 05 Przetwarzanie danych obsługa BCUWr Stanowisko 06 Przetwarzanie danych obsługa BCUWr Stanowisko 07 Przetwarzanie danych obsługa BCUWr Stanowisko 08 Przetwarzanie danych obsługa BCUWr Udostępnianie (prezentacja danych) Archiwizacja Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Wrocławskiego Repozytorium (poczekalnia) CD, DVD, HDD macierze dyskowe docelowo KMD Użytkownicy 2.0 Redaktor zasobów cyfrowych Redaktor zasobów cyfrowych Redaktor zasobów cyfrowych Opracowanie merytoryczne - metadane Redaktor zasobów cyfrowych
Projektowanie linii technologicznej Inwentarz zdigitalizowanych obiektów
Monitorowanie procesu digitalizacji Monitorowanie efektywności
Monitorowanie procesu digitalizacji Monitorowanie kompletności
Formy organizacyjne pracowni Własna pracownia digitalizacji Outsourcing (zob. w Wikipedii) Telepraca (zob. w Wikipedii) Model mieszany Społeczna Pracownia Digitalizacji (ciekawe rozwiązanie) Jeśli jest coś, czego nie potrafimy zrobić wydajniej, taniej i lepiej niż konkurenci, nie ma sensu, żebyśmy to robili i powinniśmy zatrudnić do wykonania tej pracy kogoś, kto zrobi to lepiej niż my - Henry Ford, 1923
Prezentacja na szeroką skalę Jedna digitalizacja i wiele prezentacji
Prezentacja na szeroką skalę Jedna digitalizacja i wiele prezentacji http://enrichdata.manuscriptorium.com/
Graficzny model Co jeszcze wynika z graficznego modelu? Wiązanie chemiczne = faktyczne partnerstwo Katalizator = wspierający partnerstwo Inhibitor = osłabiający partnerstwo
Zakończenie Dziękuję za uwagę i zapraszam do dyskusji Biblioteka 2.0 - http://forum.biblioteka20.pl/ Digitalizacja i biblioteki cyfrowe http://ebib.oss.wroc.pl/phpbb/viewforum.php?f=7 Forum dlibra - http://dlibra.psnc.pl/forum/ Tomasz Kalota www.tomasz.kalota.pl