Od regionalnej biblioteki cyfrowej do regionalnego klastra informacyjnego. Remigiusz Lis Biblioteka Śląska Śląska Biblioteka Cyfrowa

Transkrypt

1 Od regionalnej biblioteki cyfrowej do regionalnego klastra informacyjnego Remigiusz Lis Biblioteka Śląska Śląska Biblioteka Cyfrowa

2 wielość instytucji różnorodność dokumentów Regionalna BC dowodem potencjału regionu

3 Regionalna biblioteka cyfrowa -nowa organizacja, -oparta na zasobach realnych instytucji, -niesprowadzalna do jednej instytucji, - w składzie instytucje niebiblioteczne, - własna, szersza misja, - zasady współpracy między instytucjami, - ciało zarządcze, - zwirtualizowana (gdzie właściwie jest?), - mechanizmy wewnętrznego transferu zasobów (kompetencje, usługi, moce obliczeniowe),

4 Procesy biblioteczne w BC Reinterpretacja Typowanie gromadzenie opracowanie udostępnienie długoterminowe zachowanie

5 Regionalna biblioteka cyfrowa organizacyjnie Lider/koordynator instytucja wiodąca Uczestnicy Platforma sprzętowa Platforma programowa Komunikacja (mailing, forum) Zespół BC w płaskiej strukturze (funkcjonalnie): - bibliotekarze - redaktorzy (wybór, ocena prawnoautorska, planowanie, koordynacja, opracowanie, publikowanie), - skanerzyści i korektorzy (pozyskiwanie i przygotowanie zasobu cyfrowego), - informatycy (utrzymanie infrastruktury, administracja, backup, archiwizacja). - koordynatorzy BC (promocja, wsparcie, komunikacja, projekty).

6 Co wnoszą (i wymieniają) partnerzy dokumenty do digitalizacji lub dostęp, i uczestnicy RBC relacje z innymi podmiotami lokalnymi, mogącymi wnieść kolejne zasoby (dokumenty, promocja, finanse), kompetencje w zakresie digitalizacji i oceny prawnoautorskiej, usługi przetwarzania dokumentów (skanowania i obróbki), prowadzenie szkoleń i instruktaży, wsparcie bieżące.

7 Otwartość na źródła treści w RBC Zbiory własne + własna produkcja Bibliografie i zestawienia, wydawnictwa okolicznościowe, promocyjne, Informatory Zbiory innych instytucji (muzea, archiwa, redakcje, urzędy, szkoły) Publikacje statystyczne, obiekty zabytkowe, czasopisma, kroniki szkolne, dokumenty urzędowe Zbiory osób prywatnych (pamiątki rodzinne, albumy fotograficzne, dokumenty urzędowe, osobiste) Oryginał wraca do właściciela

8 Sposoby pozyskiwania zasobu RBC Uczestnik A tylko zbiory własne Uczestnik B zbiory własne Uczestnik n zbiory własne Os. prywatna: zbiory własne Os. prywatna: zbiory własne Os. prywatna: zbiory własne Instytucja zbiory własne

9 Najpopularniejsze w RBC Czasopisma (dzienniki) Ikonografia (grafiki, pocztówki, fotografie) Księgi adresowe Kartografia (plany miast, mapy regionu,) Przewodniki Utwory współczesne (np. naukowe) Źródła historyczne (statystyki, spisy, opisy)

10 biblioteki publiczne (gminne, miejskie, wojewódzka), biblioteki akademickie (także prywatne) i pedagogiczne, muzea archiwa wydawnictwa, stowarzyszenia, pozabiblioteczne instytucje kultury i nauki, związek wyznaniowy, wkład osób prywatnych. Regionalna biblioteka cyfrowa ŚBC (woj. śląskie i opolskie) 58 uczestników-instytucji

11 Perspektywa sieciowej biblioteki cyfrowej Publiczność

12 Nisze dla regionalnych BC A. Docieranie do rozproszonych zasobów (zasoby małych bibliotek, społeczności zaangażowane w digitalizację dziedzictwa lokalnego, osoby prywatne). B. Kooperacja z NGO (amatorzy, regionaliści, historycy - cenni kooperanci). C. BC jako archiwum prasowe lokalnych redakcji. D. Zasoby akademickie-wydawnictwa. E. Reuse zasobów (projektowanie programów edukacji medialnej, opracowań cyfrowych, etc.).

13 W stronę systemów postbibliotecznych Warsztat bibliotekarski (i naukowy - procesy, walidacja) Ekonomia uwagi: agregacja treści + interfejsy + szerokie pozycjonowanie Sukces inicjatywy sieciowej: wielość powiązanych usług i twórców Możliwość wtórnego wykorzystania danych na różnych platformach (cele, publiczność)

14 Fakty Encyklopedia regionalna Regionalny klaster informacyjny (to nie więcej tego samego) Źródła Biblioteka cyfrowa Ludzie Słownik biograficzny Miejsca Słownik geograficznohistoryczny

15 Śląska Biblioteka Cyfrowa Encyklopedia Województwa Śląskiego wiki Internetowy Słownik Geograficzno- Historyczny Śląska baza danych lokalizacji Regionalny klaster informacyjny realizacja Śląska Biblioteka Biograficzna baza danych biogramów

16 Regionalny klaster informacyjny Zespół rozwijanych niezależnie, lecz powiązanych multimedialnych serwisów sieciowych, prezentujących informacje regionalne, obejmujących wiadomości encyklopedyczne, piśmiennictwo, biogramy postaci, dane geograficzno-historyczne w postaci tekstów, ikonografii, plików dźwiękowych, filmów, rekonstrukcji 3D.

17 Założenia: Regionalny klaster Serwisy integrowane powiązaniami (minimum linki). informacyjny Zawartość klastra może mieć walor naukowy (moderacja, recenzja), jest jednak otwarta na społeczności (2.0 zgłaszanie biogramów, lokalizacji, publikacji, transkrypcja tekstów, dyskusja). Podział na serwisy - umożliwia specjalizację i stosowanie odpowiednich ontologii i semantyk (biogram, hasła, publikacja). Serwisy bazodanowe pełnią rolę warsztatu i/lub narzędzia naukowego (cyfrowa humanistyka), umożliwiającego tworzenie zestawień w nieznanych wcześniej perspektywach (geolokalizacja, osie czasu, wyszukiwanie złożone).

18 Regionalny klaster informacyjny Możliwości: Modułowe, etapowe budowanie serwisów, możliwość taniej współpracy międzyinstytucjonalnej i transgranicznej (atrakcyjne projekty). Realizacja wielu celów (zagregowane opracowanie informacji regionalnych różnych typów, narzędzia badawcze, ochrona i poszerzanie dostępu do źródeł, promocja regionu). Wielowątkowy rozwój tworzenie i/lub włączanie kolejnych serwisów, wytworzenie aplikacji mobilnych (turystyka). Zaangażowanie szerokiego spektrum środowisk (samorządowcy, regionaliści, naukowcy, bibliotekarze, społeczność internetowa). Liczni odbiorcy (edukacja, nauka, turystyka, media, szeroka publiczność).

19 Regionalny klaster informacyjny Kooperanci: Instytucje kultury i nauki Samorządy Redakcje i wydawnictwa Stowarzyszenia regionalne Ośrodki naukowe państw sąsiednich

20 Remigiusz Lis Biblioteka Śląska Śląska Biblioteka Cyfrowa Dziękuję za uwagę