Opinia Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan do projektu Krajowego Programu Reform na lata 2008-2011 Projekt Krajowego Programu Reform na lata 2008 2011 (KPR 2008-2011) jest zdecydowanie lepiej skonstruowanym planem ni jego poprzednik na lata 2005-2008. Jego zalet jest take to, i obejmuje wiele kwestii wykraczajcych poza Zintegrowane Wytyczne w sprawie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia na lata 2008-2010, szczególnie w zakresie dbaci o rodowisko naturalne. Jednak nie ustrzeono si w nim wielu bardzo istotnych dów i pomini. Proces jego spoecznego konsultowania stoi w jawnej sprzecznoci z jakimkolwiek rzetelnym zrozumieniem celowoci zasignicia opinii partnerów spoecznych. Teza taka wynika z dwóch powodów. Po pierwsze cz projektów legislacyjnych, do których plan ten si odnosi jest ju procedowana. Po drugie w cigu kilku dni jakie PKPP Lewiatan mia na konsultacje, zgoszenie propozycji konstruktywnych jest praktycznie niewykonalne, wic w znacznym stopniu stanowisko ponisze jest ocen proponowanego dokumentu. Tylko w niewielkim zakresie zawiera propozycje zmian. Trudno zgodzi si z tez, i opiniowany dokument jest dokumentem planistycznym szczególnie w kontekcie faktu, i obejmuje on planem rok 2008, który wnie dobiega koca. Projekt KPR ma dwie podstawowe saboci. Po pierwsze sprawia wraenie niespójnego. Po drugie, w wikszoci przypadków jest bardzo niejasny. Zbiera wiele dzia z rónych obszarów funkcjonowania Pastwa, nie precyzujc jednoczenie adnego klucza doboru z innych dokumentów programowych Rzdu tych a nie innych planów legislacyjnych. Wiele z jego zapisów razi nieaktualnoci (np. oczekiwane tempo wzrostu gospodarczego niezgodne z zaeniami do ustawy budetowej 2009 czy Planem Konwergencji). Projekt zawiera treci sprzeczne ze sob. Zaenia przyjte przez Rad Ministrów zawarte na stronie 9 przewiduj, i stopa bezrobocia na koniec 2008 r. bdzie na poziomie 9,2% natomiast na koniec 2009 r. wyniesie 8,1%.
Tymczasem na stronie 41 KPR 2008-2011 zawarto informacj, i stopa bezrobocia w roku 2008 wyniesie 7,2%, a w 2009 5,8%. Dokument ten zawiera tez, e Wdroenie proponowanych reform przyczyni si do szybszego osigania przez Polsk postpu w realizacji celów odnowionej Strategii Lizboskiej. Odnosi si jednak do niej i do rekomendacji dla Polski po zakoczeniu realizacji KPR 2005-2008 w warstwie czysto deklaratywnej, czasami wrcz przypisuje do rekomendacji dziaania, które dotycz zupenie innego obszaru. W dokumencie okrelono trzy przewodnie kwestie strategiczne (priorytety): aktywne spoeczestwo, innowacyjna gospodarka oraz sprawne instytucje. Taki wybór i ukad zagadnie w obecnym ksztacie dokumentu wynika wycznie z deklaracji wartoci zawartych we Wstpie nie jest uzasadniony wnioskami z realizacji KPR 2005-2008, ani rekomendacjami Komisji Europejskiej po zakoczeniu jego realizacji. Dodatkowo, wielokrotnie w warstwie realizacyjnej dziaania zapisane w ramach priorytetów s w niewielkim stopniu powizane z tymi tematami przewodnimi. Przykadem niech bdzie priorytet Sprawne instytucje, którego dziaania to m.in. system promocji Polski na wiecie, modyfikacja Kodeksu Celnego czy dokoczenie od lat odsuwanej reformy administracyjnej kraju. Dziaania te nie doczekay si w dokumencie mierników realizacji, podczas gdy w ramach definiowania (podanych) skutków mówi on o korzyciach dla administracji samorzdowej (dziaanie 3), centralnej (dziaanie 2). Definiowane korzyci dla obywateli i pracodawców s deklaratywne ( dostpno usug publicznych dla obywateli i przedsibiorców w formie cyfrowej w dziaaniu 1 oraz budowa do enigmatycznie brzmicego systemu wspierania eksportu i inwestycji na bazie istniejcych struktur centralnych i samorzdowych w dziaaniu 4). Dla adnego z tych dzia nie przewidziano miernika realizacji (produktu) ani oddziaywania (wpywu). Fragment odwoujcy si do sprawozdania z realizacji KPR 2005-2008 zawiera tez, i ronie wiedza i zainteresowanie przedsibiorców finansowymi instrumentami, jakich dostarczya ustawa o niektórych formach wspierania dziaalnoci innowacyjnej (w szczególnoci kredyt technologiczny i ulga podatkowa na nowe technologie). Tymczasem zarówno badania wasne NBP jak i badania partnerów spoecznych (w tym PKPP Lewiatan) wskazuj, i wikszo wysiku inwestycyjnego przedsibiorstw w ostatnich latach skierowana bya na rozwijanie mocy produkcyjnych, przy niewielkim (i zdecydowanie niezadowalajcym) udziale inwestycji rozwojowych. Cytowane stwierdzenie powinno by poparte danymi. Bez uzupenienia takiej informacji o ewentualne ródo danych, sformuowanie wydaje si wtpliwe. Jednoczenie co bardziej istotne z punktu widzenia samego KPR 2008-2011, a mniej z punktu widzenia sprawozdania z realizacji jego poprzednika zwracamy uwag, i promocja wykorzystania instrumentów zawartych w ww. ustawie nie znalaza si na licie dzia proponowanych w ramach dziau Innowacyjna gospodarka. Nie planuje si take monitoringu ich wykorzystania. W zwizku z tym, e regulacje powysze s nowe dla polskich przedsibiorców taki brak bdzie rzutowa w szym okresie nie tylko na wykorzystywanie tych instrumentów, ale przede wszystkim
na ich testowanie w warunkach praktyki gospodarczej, co opóni (b wrcz uniemoliwi) dostosowywanie zapisów legislacyjnych do potrzeb przedsibiorców. Fragment dotyczcy sprawozdania z KPR 2005-2008 zawiera równie informacj, i dokonano w Polsce pomiaru kosztu obci administracyjnych w wybranych sektorach gospodarki, co bdzie podstaw do redukcji czci obowizków biurokratycznych przez uproszczenie istniejcych regulacji oraz stanowienie lepszej jakoci prawa w przyszci. Osignito take postp w usprawnianiu wymiaru sprawiedliwoci w sprawach gospodarczych. Teza ta, naszym zdaniem jest bardzo wtpliwa, gdy jest ona poparta nieadekwatnymi danymi statystycznymi. Z bada firm sektora MSP prowadzonych rokrocznie przez PKPP Lewiatan wynika, i obcienia administracyjne nie zostay w odczuwalny sposób zredukowane, a ich modyfikacja ma najczciej charakter pozorny. Naszym zdaniem obnienie wskaników zwizanych z przewlekci procedur sdowych w Polsce nie jest adekwatn miar sprawnoci systemu sprawiedliwoci spadek wskanika moe by pochodn rónych czynników, w tym zmniejszonej liczby spraw w dach gospodarczych (m.in. z powodu stopniowej popularyzacji w peni komercyjnych dów arbitraowych, prowadzonych m.in. przez PKPP Lewiatan). Konieczne jest naszym zdaniem opracowanie wskanika pomiaru sprawnoci systemu wymiaru sprawiedliwoci rzeczywicie odzwierciedlajcego obcienia. W wielu krajach UE stosuje si w tym zakresie kumulatywny wskanik procenta spraw w sdach gospodarczych zakoczonych w czasie krótszym ni oczekiwany poziom docelowy, przy czym sam poziom docelowy okrelany jest w procesie negocjacji spoecznych z podmiotami gospodarczymi 1. Zastosowanie tego wskanika umoliwioby porównywanie Polski do innych krajów UE, przy czym proponowany wskanik spenia zarówno kryterium adekwatnoci jak i intuicyjnoci. W projekcie KPR 2008-2011 pominito podkrelane przez Komisj Europejsk kwesti stworzenia polskiego modelu flexicurity, oraz dokonania przegldu systemu zabezpieczenia spoecznego i modyfikowania go w celu zwikszenia bodców do podejmowania pracy. W ramach projektu KPR 2008-2011 wielokrotnie nawizuje si do elementów koncepcji flexicurity - podkrela rol ksztacenia ustawicznego w podnoszeniu kompetencji obywateli oraz podnoszenia aktywnoci zawodowej, szczególnie dla osób starszych. Od lat wiadomo, jakich dzia w tym celu w Polsce potrzeba (wzmocnienia roli doradztwa zawodowego, stworzenia ram dla finansowania edukacji dorosych, wzmocnienia infrastruktury edukacji dorosych, by dostp do jej ofert by powszechny, szczególnego potraktowania potrzeb edukacyjnych osób w wieku 45+ oraz osób mieszkajcych na obszarach peryferyjnych by mogy stworzy warunki dla utrzymania si na rynku pracy w najbliszej przyszci). Wszystkie te dziaania musz by podjte w sposób spójny i caciowy. Wiele dokumentów rzdowych wskazuje, i istnieje wiadomo tych wyzwa. Tymczasem KPR 2008-2011 chce je realizowa m.in. w oparciu o Strategi uczenia si przez cae ycie, która do tej pory nie zostaa poddana 1 Projekt KPR 2008-2011 nie zawiera poziomów docelowych proponowanych wskaników w przyszych latach, nie przewiduje si równie konsultowania ich z partnerami spoecznymi.
jakimkolwiek konsultacjom spoecznym. Dotychczasowe wieloletnie opónienia tych dzia prowadz do przedwczesnego wycofywania si kolejnych pokole z rynku pracy, a ogoszony w lutym rzdowy Program 50+ przez kolejne pó roku by martwy od strony realizacyjnej. Nie mona dopuci do powstania kolejnych opónie. W zwizku z powyszym uwaamy, i w opiniowanym projekcie powinien by umieszczony harmonogram tworzenia i wdroenia polskiego modelu flexicurity, zamiast ograniczania si tylko do opisu dzia które na ten model maj si skada. W zakresie polityki rynku pracy fragment dotyczcy sprawozdania z KRP 2005 2008 zawiera informacj o poprawie funkcjonowania instytucji rynku pracy poprzez ustanowienie jednolitych standardów wiadczenia usug na rzecz bezrobotnych i pracodawców oraz przygotowanie urzdów pracy do wiadczenia usug zindywidualizowanych. Poniewa projekt KPR 2008-2011 nie przytacza adnego róda, trudno oceni podstawy takiego stwierdzenia. Najprawdopodobniej odnosi si ono do rozporzdzenia Ministra Pracy i Polityki Spoecznej dotyczcego tej kwestii. W wersji obowizujcej nie dotyczy ono samego wiadczenia usug, a jedynie minimalnej obsady kadrowej urzdów pracy o czym sprawozdanie z realizacji KPR 2005-2008 nie wspomina. Naszym zdaniem zaenia w zakresie standardów oraz przygotowania urzdów pracy do wiadczenia usug zindywidualizowanych do tej pory nie zostay zrealizowane. Natomiast badania firm sektora MSP wskazuj, e wspópraca z urzdami pracy jest oceniana coraz gorzej, a to pracodawcy sródem ofert pracy. Kwestia dzia na rzecz sprawnoci rynku pracy jest szczególnie istotna w kontekcie stopniowego spowolnienia gospodarczego. Kontynuacja nastawienia na wydawanie rodków przeznaczanych na aktywizacj w miejsce efektywnoci oraz zamknicie publicznych sb zatrudnienia na kontraktowanie usug rynku pracy bdzie rzutowa negatywnie na skuteczno przywracania osób bezrobotnych i nieaktywnych zawodowo, stanowic barier rozwoju gospodarczego. adna z miar zasigu lub efektywnoci aktywnej polityki rynku pracy nie znalaza si na licie wskaników realizacji KPR 2008-2011. Nie wyznaczono m.in. celu wielokrotnie deklarowanego przez Rzd objcia aktywizacj 30-40% osób bezrobotnych. Brak take w projekcie KPR uwzgldnienia w minimalnym choby zakresie realnych wskaników efektywnoci, w tym wskaników efektywnoci netto. Nie wspomina si o koordynacji wspópracy midzy sbami zatrudnienia i sbami socjalnymi, co ma znaczenie dla procesów powrotu na rynek pracy duej czci osób z grupy 50+ a take mieszkaców terenów wiejskich. Nie wspomina si take o integracji spoecznej i wprowadzaniu na rynek pracy osób niepenosprawnych. W Polsce pracuje zaledwie 13,2% osób niepenosprawnych, podczas gdy kiedy redni poziom zatrudnienia w Unii Europejskiej wynosi 50%. Uwaamy, i naley zmieni mechanizmy aktywizujce osoby niepenosprawne. Tak niski poziom zatrudnienia niepenosprawnych wynika przede wszystkim ze skomplikowanych procedur regulujcych zasady wsparcia finansowego pracodawców zatrudniajcych osoby niepenosprawne oraz
niestabilnoci tych przepisów. Dlatego za kluczowe dla zwikszenia zatrudnienia osób niepenosprawnych na otwartym rynku pracy uwaamy uproszczenie zasad dofinansowania zatrudnienia osób niepenosprawnych. Przyczyna niskiej aktywnoci zawodowej osób niepenosprawnych ley jednak zarówno po stronie skomplikowanych przepisów i procedur dotyczcych zatrudniania osób niepenosprawnych, jak i po stronie, m. in. przepisów o rencie socjalnej, które zniechcaj osoby niepenosprawne do aktywnoci zawodowej. Renta jest wiadczeniem gwarantowanym, nawet przy braku aktywnoci zawodowej. Rónica midzy ni a minimalnym wynagrodzeniem jest niewielka. Std tylko znikomy odsetek osób niepenosprawnych rezygnuje z jej otrzymywania i nie uczestniczy w otwartym rynku pracy. Istniej przepisy, które w pocztkowym zamyle ustawodawcy zostay stworzone, aby chroni osoby niepenosprawne na rynku pracy, z czasem jednak stay si dla nich barierami w dostpie do tego rynku. Chodzi tu np. o przepisy dotyczce skróconego czasu pracy osób niepenosprawnych, które w wielu zakadach pracy (np. w fabrykach o ruchu tamowym albo w sklepach) uniemoliwiaj fizyczne dostosowanie czasu zmiany dla osoby niepenosprawnej do czasu zmiany obowizujcej dla pozostaych pracowników. Uwaamy, w KPR 2008 2011 naley podj problematyk wykluczenia osób niepenosprawnych i wyeliminowa bariery utrudniajce tym osobom wejcie na rynek pracy. Opiniowany dokument we fragmencie dot. realizacji KPR zawiera równie informacje, o wprowadzeniu instrumentów uatwiajcych godzenie ycia zawodowego i rodzinnego oraz poprawiajcych mobilno i jako kapitau ludzkiego. Po raz kolejny, ze wzgldu na brak róde trudno mie pewno jakich instrumentów fragment ten dotyczy. Uwaamy, i praca nad instrumentami pozwalajcymi pynnie czy ycie rodzinne z zawodowym wymaga intensyfikacji, co dostrzeone zostao przez Rzd RP i zamieszczone w wielu dokumentach (w tym take Raporcie o Kapitale Intelektualnym Polski oraz Strategicznym Planie Rzdzenia). Brak takich rozwiza lub ich niedopasowanie do potrzeb zarówno pracowników jak i pracodawców ogranicza moliwoci pracy osób, które zakadaj rodziny 2. Wbrew intencji wytycznej 4 Zintegrowanych Wytycznych ( Zagwarantowanie aby zmiany ac przyczyniay si do stabilnoci makroekonomicznej i wzrostu gospodarczego ) opiniowany dokument nie odnosi si do kwestii powizywania wzrostu wynagrodze ze 2 Sprawozdanie z realizacji KPR 2005-2008 wspomina o stworzeniu ram legislacyjnych i instytucjonalnych dla systemu ksztacenia ustawicznego oraz godzenia ycia zawodowego i rodzinnego, gdy inne dokumenty Rzdu RP (w tym Raport o Kapitale Intelektualnym Polski oraz Strategiczny Plan Rzdzenia) mówi wprost, e albo tych rozwiza w ogóle nie ma, albo s szcztkowe. Dla utrzymania trendu wzrostu produktywnoci, szczególnie wród modych pracowników kluczowym jest rozwój form godzenia pracy zawodowej z funkcjami rodzinnymi. Wiele z obecnie funkcjonujcych rozwiza legislacyjnych (w tym przede wszystkim telepraca) jest nieadekwatna i le skonstruowana, o czym wiadczy zarówno ich niskie wykorzystanie jak i badania przyczyn takiego stanu rzeczy.
wzrostem wydajnoci (bezpiecznego dla pracodawców i satysfakcjonujcego pracowników), nawet w ramach modyfikacji sposobu procedowania funkcjonujcego ju w Komisji Trójstronnej. Kwestia ta jest dla wielu pracodawców w Polsce bardzo istotna. Dalsze redukcje klina podatkowego, szczególnie dla osób o niskich kwalifikacjach, maj kluczowe znaczenie dla bezpiecznego wzrostu wynagrodze i zwikszenia motywacji, a take utrzymania w kraju wielu pracowników. Propozycje te nie znajduj jednak odzwierciedlenia w projekcie KPR. Co wicej propozycje legislacyjne id w kierunku przeciwnym, czego potwierdzeniem jest propozycja podniesienia skadki na ubezpieczeni zdrowotne zawarta w rzdowym projekcie ustawy o pastwowym nadzorze nad systemem powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Komisja Europejska podkrela konieczno zbudowania w Polsce krajowego modelu flexicurity, a take elastycznoci pacowej. Sprawozdanie z realizacji KPR 2005-2008 nie zawiera uwag na ten temat, a ostatnie lata byy w tym zakresie pod wieloma wzgldami uwstecznieniem. Zmiany podejmowane przez poprzedni Rzd w zakresie zapisów Kodeksu pracy biegy w odwrotnym do postulowanego przez Strategi Lizbosk kierunku. Natomiast w zapisach projektu KPR 2008-2011 nie zawarto propozycji naprawy tych zmian. Sugestie dzia zmierzajce do zbudowania bezpieczestwa zatrudnienia przy jednoczesnym zwikszeniu marginesu elastycznoci i adaptacyjnoci po stronie pracodawców nie s dzi wiarygodnym zobowizaniem, szczególnie jeli nie s popierane niczym wicej ni tylko informacj, e dokonane zostan zmiany w ustawie. PKPP Lewiatan pozytywnie odnosi si do projektów aktów prawnych które wymienione s w projekcie KPR a dotyczcych reform systemu edukacji. Sprzyjaj one odbiurokratyzowaniu, decentralizacji i modernizacji systemu owiaty oraz zwikszeniu udziau zasad rynkowych w edukacji. Do zaproponowanego programu reform w zakresie edukacji proponujemy doda take konieczno powizania wiata edukacji ze wiatem przedsibiorców. Konieczne jest stworzenie mechanizmów do ich cilejszego wzajemnego oddziaywania w celu polepszenia dostosowania programów ksztacenia do wymaga rynku pracy, a take unowoczenienia nauki oraz zwikszenia innowacyjnoci przedsibiorstw. Tylko tak uformowane fundamenty b podstaw do stworzenia gospodarki opartej na wiedzy. Brak planowanej nowelizacji ustawy o systemie owiaty i zmian w pozostaych aktach prawnych dotyczcych edukacji spowoduje, e duo trudniejsze bdzie osignicie celów w zakresie poprawy edukacji i kwalifikacji okrelonych w Strategicznych Wytycznych Wspólnoty oraz w Narodowej Strategii Spójnoci. Uwaamy, e zaproponowane zaenia reformy ubezpiecze spoecznych oraz zachcania do aktywizacji zawodowej s prawidowe i maj szanse przyczyni si do uzdrowienia systemu ubezpiecze. Jednak podczas uchwalania przedstawionych ustaw dotyczcych emerytur kapitaowych, a szczególnie ustawy o funduszach doywotnich
emerytur kapitaowych, naley mie na szczególnym wzgldzie naczeln zasad tej reformy tj. bezpieczestwo w rónorodnoci. Aby zatem emerytury byy wypracowywane, a nastpnie wypacane, w sposób moliwie najbardziej bezpieczny musi istnie na rynku odpowiednia liczba instytucji tym si zajmujcych. Std naley przeciwdzia wprowadzaniu do projektów przepisów, które w sposób sztuczny ogranicz ich powstawanie np. zbyt wysokich rezerw albo zbyt niskich opat manipulacyjnych. Pozytywnie odnosimy si do zapowiedzi przeorganizowania pracy publicznych sb zatrudnienia. Dziaanie to uwaamy za niezbdne, gdy dotychczasowe dowiadczenia pracodawców we wspópracy z urzdami pracy nie s zadowalajce. Uwaamy, i urzdy pracy powinny dzia efektywniej i zleca usugi zewntrznym podmiotom. Publiczne sby zatrudnienia powinny d do rozwijania usug edukacyjnych. Z dowiadczenia wiemy, e urzdy pracy nie znaj potrzeb pracodawców. W obecnej sytuacji zdecydowanie opowiadamy si za przeorientowaniem kierunku prowadzonej polityki rynku pracy na rzecz szybkiej aktywizacji zawodowej bezrobotnych (skrócenia do minimum czasu pozostawania bezrobotnym) i promocji zatrudnienia ni agodzenia spoecznych skutków bezrobocia. Instrumenty rynku pracy niezadowalaj pracodawców, gdy s mao atrakcyjne finansowo, pocigaj za sob wiele obowizków (w tym utrzymanie stanu zatrudnienia na dotychczasowym poziomie przez dugi stosunkowo okres, co w warunkach konkurencji i zmieniajcej si rzeczywistoci jest trudne), s nadmiernie zbiurokratyzowane (wymagaj wypeniania wielu dokumentów, skadania owiadcze, przedstawiania zawiadcze np. z ZUSu, urzdu skarbowego). Aby byy one czciej wykorzystywane niezbdne jest ich dopasowanie do potrzeb pracodawców. PKPP Lewiatan pozytywnie ocenia propozycj kompleksowego rozwizania problemu niskiej aktywnoci zawodowej osób powyej pidziesitego roku ycia. Uwaamy, e pastwo, w którym pracuje tylko 54,5% obywateli w wieku 15 lat i wicej nie moe szybko si rozwija. Szczególnie niepokojcy jest niski poziom zatrudnienia osób starszych. Czynnych zawodowo jest tylko 28,1% osób w wieku 55-64 lata, podczas gdy w Szwecji odsetek ten wynosi 69,6%, a w Niemczech 48,4%. Konieczno aktywizacji osób z tzw. grupy 50+ jest tym bardziej istotna, e polskie spoeczestwo, podobnie jak spoeczno caej Europy, nieustannie si starzeje - do 2030 roku liczba osób w wieku poprodukcyjnym przypadajca na 100 osób w wieku produkcyjnym wzronie z obecnych 24 do 46. Niesie to powane konsekwencje, zarówno dla samych seniorów, jak i dla caego spoeczestwa. Osoby bierne zawodowo nie tworz bowiem produktu narodowego, nie przekazuj zdobytej przez lata wiedzy i dowiadcze, obciaj natomiast budet pastwa kosztami wiadcze rekompensujcych brak zatrudnienia. Inn istotn konsekwencj zmniejszonej aktywnoci
zawodowej osób z grupy wiekowej 50+ jest obnienie wpywów podatkowych, a take mniejsza liczba paccych skadki na ubezpieczenia spoeczne. Zmniejszenie liczby osób zarabiajcych oznacza natomiast rosnce kopoty ze sfinansowaniem wiadcze emerytalnych. Jeeli wic chcemy: utrzyma dostateczn poda pracy, zwikszy wydatki o charakterze inwestycyjnym dziki zmniejszeniu wydatków na utrzymanie modych emerytów, nie dopuci do zaamania równowagi systemu emerytalnego i w konsekwencji do pogbienia nierównowagi finansów pastwa, nie zwiksza obcienia pracy skadkami i podatkami, umoliwi utrzymanie szybkiego wzrostu gospodarczego w dugim okresie, a co za tym idzie, doprowadzi do poprawy sytuacji materialnej naszego spoeczestwa musimy zmobilizowa wszystkie siy i rodki w walce z problemem biernoci zawodowej osób po pidziesitym roku ycia. Pozytywnie oceniamy propozycje zmian w zakresie usprawnienia procedury zatrudniania obcokrajowców. Procedury uzyskiwania pozwole na zatrudnienie obcokrajowców powinny moliwoci aktywnego pozyskiwania pracowników w zawodach najbardziej deficytowych. W nowelizowanej ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach runku pracy naley d do wprowadzenia zasady równego traktowania zatrudnianych cudzoziemców z osobami zatrudnianymi u danego pracodawcy na takim samym lub porównywalnym stanowisku pracy. Naley take wprowadzi zmiany w procedurach zatrudniania osób spoza obszaru EOG. Nawet w takich oczywistych sytuacjach, jak wykonywanie pracy przez osob delegowan przez pracodawc zagranicznego do polskiego oddziau czy filii, nadal wymaga si uzyskania zezwolenia w razie pracy dszej ni 30 dni. Trudno jest w zwizku z tym uzna proponowane zmiany jako przeom, majcy na celu prowadzenie takiej polityki imigracyjnej, która bdzie wyrównywa niedobór pracowników powstajcy nie tylko z kreacji nowych miejsc pracy, ale równie na skutek emigracji Polaków za granic. Zaprezentowany plan reform w zakresie dialogu spoecznego wskazuje jedynie ogólne kierunki dzia. Oczywicie wszelkie inicjatywy wzmacniajce dialog spoeczny, a zwaszcza bardzo osabiony dialog administracji pastwowej i samorzdowej z przedsibiorcami, zasuguj na poparcie. Nasze zaniepokojenie budzi zapis o uchwaleniu w roku 2011 ustawy o tworzeniu i funkcjonowaniu samorzdu gospodarczego w Polsce. Liczymy, e duo wczeniej poznamy zaenia do tego projektu. Popieramy reformy zmierzajce do integrowania nauki z biznesem. Liczymy, e nowelizacja ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych oraz o zasadach finansowania
nauki pozwoli na intensyfikacj wspópracy jbr i uczelni ze rodowiskiem przedsibiorców. Naley stworzy takie mechanizmy ju na etapie przygotowywania programów ksztacenia zawodowego. Wane jest take stworzenie mechanizmów umoliwiajcych szeroki transfer wiedzy i innowacyjnoci pomidzy uczelniami a biznesem. PKPP Lewiatan negatywnie opiniowaa rzdowy projekt ustawy o pastwowym nadzorze nad systemem powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, a wnie w tym projekcie jest propozycja podziau NFZ na kilka podmiotów publicznych i zapowied kolejnej ustawy, która ma okreli warunki przejmowania zada z zakresu powszechnego ubezpieczenia przez prywatne firmy (towarzystwa). Wobec negatywnej opinii Lewiatana o rzdowym projekcie ustawy o pastwowym nadzorze nad systemem powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego negatywnie oceniamy równie zapisy w projekcie KPR dotyczce sby zdrowia. Nie wiemy jednak, czy projekt KPR odnosi si do ww. projektu rzdowego. Jeeli projekt KPR przewiduje, e powstan inne rozwizania, a w KPR jest jedynie ich zapowied, to naley wyjani w jaki sposób podzia NFZ na kilka towarzystw miaby poprawia efektywno systemu ochrony zdrowia, na co wskazuje tytu Dziaania 6. Przeksztacenie publicznych samodzielnych zakadów opieki zdrowotnej w spóki prawa handlowego moe przyczyni si do zwikszenia efektywnoci w ochronie zdrowia. Naley jednak zwróci uwag, e projekt KPR dotyczy okresu 2008-2011, a w projekcie ustawy Przepisy wprowadzajce... zawierajcym regulacje dotyczce przeksztace zakadów opieki zdrowotnej podano informacj, e na przeksztacenia zakady opieki zdrowotnej miay dwa lata od 2009 roku. Std ewentualne efekty w postaci wzrostu efektywnoci pojawi si na pewno póniej anieli w latach 2008-2011. Na stronie 6 dokumentu streszczono rekomendacje KE dla Polski. Wród nich znalaza si konieczno reformy podatkowych obci pracy. Tymczasem projekt wprowadzajcy podzia NFZ na kilka funduszy, przewiduje wzrost skadaki na ubezpieczenie zdrowotne, std zwikszenie obci pozapacowych pracownika. W zwizku z tym propozycja ta jest sprzeczna z rekomendacjami KE. Uwaamy równie, e niezbdna jest budowa transparentnego, konkurencyjnego hurtowego rynku energii elektrycznej, na którym ceny odzwierciedlaby relacj poday i popytu oraz wprowadzenie rynkowych metod ksztatowania cen energii cieplnej. Te dziaania naszym zdaniem powinny by wprowadzone do zada, jakie w dziaaniu 5 powinny by realizowane. Projekt KPR 2008 2011 jest powierzchowny i niedookrelony w kwestiach kluczowych oraz drobiazgowy w kwestiach pobocznych.
Tam gdzie, sprawy s najbardziej istotne i wymagaj konsultacji spoecznych, projekt KPR milczy (np. poziomy docelowe podstawowych wskaników!) lub jest co najwyej deklaracj kierunkow. Wikszo wskaników jest nieadekwatna do proponowanych w projekcie KPR 2008-2011 zada i instrumentów. Dla duej czci zada (take dzia) nie przewidziano de facto adnych mierników. W wielu z pozostaych przypadków wskaniki nie pozwalaj ocenia stopnia czy przebiegu realizacji poszczególnych dzia i zada. Nawet jeli przyj, e doprecyzowaniem bdzie Dokument Implementacyjny, na podstawie KPR nie mona si nawet zorientowa, co konkretnie (jakie zapisy) bdzie obszarem objtym reformami ani w jaki sposób. Tym samym do konsultacji spoecznych oddano swoistego kota w worku. W wersji przekazanej do konsultacji partnerom spoecznym opiniowany projekt KPR na lata 2008 2011 jest informacj o tym, e sporód wielu obszarów, do których Rzd RP wyrazi w ten czy inny sposób intencj reform dokonano wyboru do swoistego niektórych, które pragnie zaprezentowa Komisji Europejskiej. Projekt KPR 2008-2011 przewiduje Rozwój instytucji uatwiajcych zwikszanie aktywnoci spoeczestwa obywatelskiego oraz wspierajcych tworzenie i rozwój przedsibiorstw, rozwój dialogu spoecznego. Tryb konsultacji zastosowany do tego projektu potwierdza, e tego typu dziaania naprawd s konieczne po stronie administracji publicznej. Poniej przedstawiamy kilka rekomendacji do opiniowanego projektu, które nie s rekomendacjami kompletnymi ze wzgldu na silnie ograniczony okres przyznany na konsultacj tego projektu: 1. Okrelenie precyzyjnych kierunków zapowiadanych zmian legislacyjnych. 2. Wyeksponowanie kwestii elastycznoci polskiego rynku pracy oraz polskiego modelu flexicurity (uwzgldnienie rekomendacji KE w tym zakresie). 3. Dokonanie przegldu i reformy systemu zabezpieczenia spoecznego w celu zwikszenia nie restrykcyjnoci, lecz bodców do podejmowania pracy. 4. Precyzyjne sformuowanie dzia operacyjnych w miejsce deklaracji kierunkowych w zakresie modelu uczenia si przez cae ycie. 5. Uwzgldnienie wdraania dyrektywy usugowej. 6. Zaktualizowanie zapisów KPR do obecnego stanu legislacyjnego i planów Rzdu RP. 7. Uwzgldnienie pomiaru obci administracyjnych wród wskaników KPR 2008-2011. 8. Zmiana sposobu pomiaru sprawnoci wymiaru sprawiedliwoci w sprawach gospodarczych. 9. Okrelenie poziomów docelowych, poprawienie adekwatnoci konstruowanych wskaników.
Warszawa, 19 wrzenia 2008 PKPP/473/30/MZ/08