Zmiany wsteczne i postępowe



Podobne dokumenty
2.3. Wstrząs (shock) i zapaść (collapsus)... 66

PRZEWODNIK dydaktyczny z patologii

Ćwiczenie 8a. PATOMORFOLOGIA GRUCZOŁÓW WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO

Patologia - opis przedmiotu

GRUCZOLAKOWŁÓKNIAK (fibroadenoma mammae) ZWYRODNIENIE WŁÓKNISTPTORBIELOWATE (mastopathia fibrocystica,morbus Kronig, morbus Reclus)

ZMIANY ADAPTACYJNE PRZYCZYNY USZKODZEŃ KOMÓRKI TYPY REAKCJI KOMÓREK NA CZYNNIKI USZKADZAJĄCE OSTRE PRZEWLEKŁE ODWRACALNE NIEODWRACALNE

ULTRASONOGRAFIA SUTKÓW u dzieci

Zaawansowany. Podstawowa wiedza z zakresu biologii ogólnej na poziomie szkoły średniej

I II III IV V VI , w tym: 46 - wykłady, 40 - seminaria, 84 ćwiczenia, 0 fakultety

Działania niepożądane radioterapii

FIZJOLOGIA I PATOLOGIA SUTKÓW U DZIECI I MŁODZIEŻY W DIAGNOSTYCE ULTRASONOGRAFICZNEJ

Radiobiologia. Dawki promieniowania. Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią. Jonizacja. Wzbudzanie

ZMIANY ROZPLEMOWE, NOWOTWORY

Radiobiologia. Działanie promieniowania jonizującego na DNA komórkowe. Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią. Jonizacja.

PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii

Tissue - (Tkanka) Infection - (Infekcja ) TIME. Moisture - (Wilgoć) Edge - (Naskórkowanie )

NOWOTWORY LUDZKIEGO GRUCZOŁ PIESIWOEGO. dr hab. inż. Beata Brożek-Płuska

PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii

Nieprawidłowa masa stwierdzona podczas badania przedmiotowego. Dr n. med. Maciej Siński

PRZEWODNIK dydaktyczny z Patomorfologii

PRZEWODNIK dydaktyczny z patologii

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE V BILANS ENERGETYCZNY

Mózg jako nadrzędne centrum organizmu

Ćwiczenie 3 PATOMORFOLOGIA UKŁADU MOCZOWEGO

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Materiały medyczne Materiały opatrunkowe w leczeniu ran ANNA CEDRO-NIWIŃSKA, RENATA JACHOWICZ

NOWOTWORY JĄDRA (tumours of the testis)

Zmiany chorobowe występujące w gruczole

Temat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych.

Podział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie

Pytanie 3 W powyższym przypadku jeśli kielichy byłyby poszerzone przy miedniczce normalnej wielkości jakie byłoby najbardziej prawdopodobne

Mechanizm działania terapii fotodynamicznej w diagnozowaniu i leczeniu nowotworów. Anna Szczypka Aleksandra Tyrawska

PRZEWODNIK dydaktyczny z Patomorfologii

Skóra. - jest dużym i rozległym narządem, osiąga powierzchnię około 2 m 2. - u dorosłego człowieka waży 4-5 kg, co stanowi 6% masy ciała

Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus)

Jakie informacje są potrzebne przed podjęciem decyzji o strategii leczenia? Punkt widzenia patologa

ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU

SPIS TREŚCI Przedmowa Mięsaki kości charakterystyka kliniczna i metody leczenia Objawy radiologiczne zmian nowotworowych kości Guzy z tkanki kostnej

Dz. U. z 2013 poz Brzmienie od 5 grudnia I. Osoby dorosłe

Układ rozrodczy samca

KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA

Implanty piersi. Implanty z plynem fizjologicznym. Implanty silikonowe.

GEMCYTABINUM. Załącznik C.28. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1050 Poz.

Nowotwory złośliwe u dzieci w 2006 roku

RAK PRĄCIA (Carcinoma of the Penis) Krzysztof Okoń. 1. Rodzaj materiału: prącie, fragment prącia, wycinek, wycięty guz, napletek, inny

Sylabus z modułu. [14] Histologia. Nabycie przez studenta umiejętności rozróżniania tkanek w preparatach mikroskopowych.

ZMIANY WSTECZNE (METAMORPHOSI REGRESIVA)

Ćwiczenie 7. ZABURZENIA W KRĄŻENIU cz. I: Przekrwienie, jego przyczyny i następstwa.

Pokonać nowotwór wybrane dane z chorobowości hospitalizowanej

Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO

PODSTAWY PATOMORFOLOGII

Umowa dodatkowa na wypadek nowotworu ON NR OWU/ON12/1/2014

4 NIEPRAWIDŁOWOŚCI RÓŻNICOWANIA I DOJRZEWANIA TKANEK. TRANSFORMACJA NOWOTWOROWA

Usuwanie zmian skórnych. Warianty usługi: Laserowe usunięcie zmian skórnych estetyka.luxmed.pl

GEMCYTABINUM. Załącznik C.28. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1260 Poz.

Podstawy toksykologiczne

Mam Haka na Raka. Chłoniak

Nowotwory rejonu głowy i szyi trudności diagnostyczne

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI

Grzegorz Lewandowski. Wydanie poprawione

(Carcinoma of the Adrenal Gland)

Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego

Ćwiczenie 5. ZMIANY WSTECZNE cz. IV: Morfologiczne wykładniki zaburzeń rogowacenia, przemiany barwnikowej. Zaniki, starzenie się, biomorfoza

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 25 kwietnia 2006 r. w sprawie wymagań dla kandydata na dawcę komórek, tkanek lub narządu

1. Studia Doktoranckie Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Zakład Genetyki Klinicznej i Laboratoryjnej w Łodzi, UM w Łodzi

Nowotwory złośliwe skóry. Katedra Onkologii AM w Poznaniu

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Fizjologia człowieka

ZMIANY POSTĘPOWE I NOWOTWORY

Rak prostaty męska sprawa. Dr med. Piotr Machoy

Nowotwory złośliwe u dzieci w 2005 roku

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011

JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby

RAK MIEDNICZKI NERKOWEJ I MOCZOWODU (Carcinoma of the Ureter and Renal Pelvis) Krzysztof Okoń

Wartość netto (kol.4 x kol.5) STAWKA VAT

PATOLOGIA OGÓLNA DLA ODDZIAŁU STOMATOLOGII. Procesy naprawcze

Częstotliwość występowania tej choroby to 1: żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie.

ŚWIADOMA ZGODA PACJENTA na leczenie zabiegowe guza jądra

Badanie termograficzne piersi

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu

Ćwiczenie 7 DERMATOPATOLOGIA

Nowotwory złośliwe u dzieci w 2003 roku

Możliwości diagnostyczne w nowotworach nerki - rola wczesnego wykrywania

DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa

Ogólne warunki ubezpieczenia Umowa dodatkowa na wypadek nowotworu On OWU/ON14/1/2019

biologia w gimnazjum OBWODOWY UKŁAD NERWOWY

NIE nowotworom u dzieci

V REGULACJA NERWOWA I ZMYSŁY

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Karta przedmiotu. obowiązuje w roku akademickim 2012/2013

THIOTEPUM. Załącznik C.55. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1382 Poz.

Fizjologia człowieka

FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA

Profil metaboliczny róŝnych organów ciała

OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA UMOWA DODATKOWA NA WYPADEK NOWOTWORU - ONA NR OWU/ONA1/1/2012

Ogólne warunki ubezpieczenia. nr OWU/ON12/1/2015

NAUKI O CZŁOWIEKU. Biologia kości Terminologia

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Sylabus Przedmiotu. Patomorfologia

Nieprawidłowe odżywianie jest szczególnie groźne w wieku podeszłym, gdyż może prowadzić do niedożywienia

PATOLOGIA OGÓLNA DLA ODDZIAŁU STOMATOLOGII. Procesy adaptacyjne, zwyrodnieniowe i śmierć komórek

Transkrypt:

Zmiany wsteczne i postępowe Zmiany wsteczne (metamorphoses regressivae, regressive changes) Zanik (atrophia, atrophy) Zwyrodnienie (degeneratio, degeneration) Martwica (necrosis)

Zanik (atrophia, atrophy) Stopniowe zmniejszanie się komórek, tkanek, narządów lub całego ciała już po osiągnięciu normalnego rozwoju Zanik Fizjologiczny (physiological a.) Patologiczny (pathological a.)

Zanik Z. z wyniszczenia (a. ex inanitione, emaciation atrophy) Z. z bezczynności (a. ex inactivitatae, a. from inactivity) Z. z nadczynności (a. ex hyperactivitatae, a. from hyperactivity) Z. nerwowo-odżywczy (a. tropho-neurotica, trophoneurotic atrophy) Z. z ucisku (a. ex compressione, compression a.) Z. na tle nerwowym (a. neurotica, neural a.) Z. dyskorelacyjny (a. e(x) dyscorrelatione, discorrelation a.) Zwyrodnienie (degeneratio, degenaration) Stan, w przebiegu którego w komórkach, lub istocie międzykomórkowej, pojawiają się substancje, które fizjologicznie tam nie występują, lub występują w śladowych ilościach

Zwyrodnienie Z. miąższowe (d. parenchymatosa, parenchymatous d.) Z. wodniczkowe (d. hydropica, hydropic d.) Z. szkliste (d. hyalinea, hyaline d.) Skrobiawica (amyloidosis) Z. tłuszczowe (d. adiposa, adipose d.) Z. mineralne, np. zwapnienie (calcificatio, calcification) Martwica (necrosis) Miejscowa, nagła śmierć komórki. Może być poprzedzona szeregiem zmian wstecznych obumieraniem (necrobiosis). Martwicy towarzyszą zmiany morfologiczne i chemiczne w jądrze, cytoplazmie i istocie międzykomórkowej. Zanika struktura komórki, powstaje jednolita, trudno barwiąca się masa.

Martwica M. skrzepowa (n. coagulativa, coagulative n.) M. rozpływna (n. colliquativa, colliquative n.) Zgorzel (gangrena, gangrene) Z. sucha (g. sicca, dry g.) Z. wilgotna (g. humida, wet g.) Z. gazowa (g. emphysematosa, gas g.) Zmiany postępowe (metamorphoses progressivae, progressive changes) Odrost (regeneratio, regeneration) Przetwarzanie (metaplasia) Przerost (hypertrophia, hypertrophy) Rozrost (hyperplasia) Gojenie się ran (reunio vulneris, wound healing) Nowotworzenie (neoplasia)

Odrost (regeneratio, regeneration) Odbudowa zniszczonych i zużytych komórek i tkanek. Odrost zachodzi do chwili morfologicznego i czynnościowego odtworzenia tkanki, dlatego odrost występuje tylko w niektórych typach tkanki. Zachodzi w warunkach fizjologicznych lub patologicznych Przetwarzanie (metaplasia) Przekształcenie się jednej dojrzałej tkanki w inny, pokrewny typ zróżnicowanej tkanki. Traktowany jako zmiana adaptacyjna z reguły tkanka delikatniejsza przekształca się w bardziej odporną.

Przerost (hypertrophia, hypertrophy) Powiększenie się tkanki lub narządu w wyniku powiększenia się objętości (NIE LICZBY!) komórek Rozrost (hyperplasia) Powiększenie się tkanki lub narządu w wyniku zwiększenia LICZBY komórek w tkance lub narządzie

Gojenie się ran (reunio vulneris, wound healing) G. przez rychłozrost (r. per primam intentionem, h. by primary adhesion) G. przez ziarninowanie (r. per secundam intentionem, h. by granulation) Nowotworzenie (neoplasia, tumorigenesis) Niepohamowany, bezcelowy, niekontrolowany przez organizm rozplem komórek.

Nowotwory (neoplasmata, neoplasms, tumours) N. łagodne (n. benigna, benign t.) N. złośliwe (n. maligna, malignant t.) Zanik Zanik miąższu nerki

Zwyrodnienie Zwyrodnienie miąższowe nerki Stłuszczenie Zwyrodnienie tłuszczowe wątroby

Stłuszczenie Zwyrodnienie tłuszczowe wątroby Skrobiawica Skrobiawica (zwyrodnienie skrobiowe) nerki

Zwyrodnienie szkliste Zwyrodnienie szkliste nerki Martwica Ogniska martwicy w nerce

Martwica Ostra rozległa martwica wątroby Martwica Ognisko martwicy w wątrobie

Martwica Martwica wątroby Martwica Martwica skóry

Zgorzel sucha Zgorzel sucha palców Zgorzel gazowa Zgorzel gazowa w okolicy kostki

Marskość wątroby (cirrhosis hepatis) Odrost Regeneracja u wypławka białego

Przetwarzanie Rogowacenie nabłonka wielowarstwowego płaskiego języka Przerost Przerost lewej komory serca w nadciśnieniu tętniczym

Rozrost Rozrost dziąseł u psa na tle stanu zapalnego Gojenie ran Strup

Gojenie ran Strup Gojenie ran Ziarnina

Gojenie ran Przekrój przez ziarninującą ranę Gojenie ran Blizna cicatrix

Gojenie ran Bliznowiec po laserowym usuwaniu tatuażu ( dzikie mięso - caries luxurians) Nowotwory Nowotwór łagodny (brodawczak)

Nowotwory Nowotwór łagodny (brodawczak papilloma) Nowotwory Nowotwór złośliwy (rak skóry carcinoma)

Nowotwory Naczyniak (haemangioma) przysadki u szczura Nowotwory Rak drobnokomórkowy carcinoma

Guz gruczołu sutkowego u szczura Nowotwory