Ćwiczenie 016 dla OE Ćwiczenie 016 dla OE- Egzamin przy komputerze ćwiczenie 1 z 3. Ćwiczenie należy wykonać do 21 kwietnia 2017 r. Szanowni Państwo, niniejsze ćwiczenie stanowi wstęp do przeprowadzania egzaminu przy komputerze ============================================================ a) Proszę zalogować się na konto pracownika/dyrektora OE swojego Ośrodka Egzaminacyjnego: b) wybrać z menu Proces egzaminowania -> Egzaminy -> Egzaminy Arkusze i dane c) Proszę wybrać przycisk Pobierz znajdujący się pod napisem LINK DO POBRANIA MASZYNY WITRUALNEJ a. Pobrany zostanie plik: wirtualny_serwer_egzaminacyjny_v3.0.zip d) Proszę wybrać przycisk VIRTUALBOX znajdujący się pod napisem LINK DO POBRANIA MASZYNY WITRUALNEJ Pobrany zostanie plik: VirtualBox.zip e) Proszę przekazać pobrany plik wirtualny_serwer_egzaminacyjny_v3.0.zip osobie mającą pełnić rolę operatora serwera w czasie przeprowadzania egzaminu przy komputerze f) Proszę przekazać pobrany plik VirtualBox.zip osobie mającą pełnić rolę operatora serwera w czasie przeprowadzania egzaminu przy komputerze g) Proszę przekazać załączoną do ćwiczenia instrukcję osobie mającą pełnić rolę operatora serwera w czasie przeprowadzania egzaminu przy komputerze h) Proszę poprosić osobę mającą pełnić rolę operatora serwera w czasie przeprowadzania egzaminu przy komputerze o zapoznanie się z instrukcją W kolejnych ćwiczeniach otrzymają Państwo pliki umożliwiające operatorowi egzaminu samodzielne przeprowadzenie ćwiczenia z uruchomienia egzaminu w formie elektronicznej. Pliki będą zwierały listy fikcyjnych zdających oraz ćwiczeniowy arkusz egzaminacyjny. Umożliwi to Państwu sprawdzenie przed przeprowadzeniem właściwego egzaminu w formie elektronicznej możliwości pracowni przeznaczonej do przeprowadzania takiego egzaminu.
Instrukcja do SIOEPKZ Dla roli: Operator maszyny wirtualnej Wersja: 3.0 Data: 2017-03-01 Strona 1 z 52
Spis treści Spis treści... 2 Spis ilustracji... 3 1. Opis ogólny przeprowadzenia egzaminu elektronicznego... 6 1.1 Wymagania systemowe... 7 2. Instalacja środowiska VirtualBox... 8 3. Instalacja Autonomicznego Serwera Egzaminacyjnego... 13 3.1 Instalacja... 13 3.2 Konfiguracja VirtualBox... 19 3.3 Uruchomienie Autonomicznego Serwera Egzaminacyjnego... 23 3.4 Konfiguracja Autonomicznego Srwera Egzaminowania... 27 3.4.1 Sieć... 27 3.4.2 Data i czas... 30 3.4.3 Usługa DHCP i DNS... 33 3.4.4 Portal... 36 3.4.5 Status... 36 3.4.6 Dodatkowe opcje... 37 4. Import egzaminu... 38 5. Przeprowadzenie egzaminu... 41 5.1 Logowanie i zarządzanie egzaminem... 41 5.2 Odbezpiecz dane... 43 5.2.1 Lista dostępów... 44 5.2.2 Lista zdających egzamin... 44 5.2.3 Lista kwalifikacji... 47 5.2.4 Weryfikacja konfiguracji... 48 5.3 Rozpocznij egzamin... 49 5.4 Zakończ egzamin... 49 6. Eksport egzaminu... 50 7. Zapis działania aplikacji... 51 Strona 2 z 52
8. Archiwizacja... 51 Spis ilustracji Rys. 1 Schemat sieci... 6 Rys. 2 Schemat sieci... 7 Rys. 3 Menu górne: Egzaminy arkusze i dane... 8 Rys. 4 Plik instalacyjny... 8 Rys. 5 Instalowanie VirtualBox... 9 Rys. 6 Wybór komponentów... 9 Rys. 7 Indywidualne ustawienia użytkownika... 10 Rys. 8 Ostrzeżenie o odłączeniu sieci... 10 Rys. 9 VirtualBox: Instaluj... 11 Rys. 10 Postęp procesu instalacji... 11 Rys. 11 Przycisk: Mimo to kontynuuj... 12 Rys. 12 Zakończenie instalacji VirtualBox... 12 Rys. 13 VirtualBox... 13 Rys. 14 Menu górne: Egzaminy arkusze i dane... 14 Rys. 15 Link do maszyny wirtualnej... 14 Rys. 16 Import urządzenia programowego... 15 Rys. 17 Okno importu... 15 Rys. 18 Wybór pliku do importu... 16 Rys. 19 Okno importu: Dalej... 16 Rys. 20 Ustawienia importu... 17 Rys. 21 Akceptacja regulaminu... 17 Rys. 22 Postęp importu... 18 Rys. 23 Zaimportowany wirtualny serwer... 19 Rys. 24 Serwer: Ustawienia... 20 Rys. 25 Serwer: Ustawienia pamięci... 21 Rys. 26 Serwer: Ustawienia sieci... 22 Rys. 27 Serwer: Ustawienia sieci (zaawansowane)... 23 Rys. 28 Serwer: Uruchom ASE... 24 Rys. 29 VirtualBox: Okno startowe... 24 Rys. 30 Uruchamianie serwera: wpisanie hasła... 25 Rys. 31 ASE: logowanie... 25 Rys. 32 ASE: Ustawianie hasła... 26 Rys. 33 Menu główne... 26 Rys. 34 Informacja o przechwyceniu kursora myszy... 27 Rys. 35 Wybór działania... 27 Rys. 36 Wybór urządzenia... 28 Strona 3 z 52
Rys. 37 Konfiguracja sieci... 28 Rys. 38 Konfiguracja sieci: po zaznaczeniu opcji Użycie DHCP... 29 Rys. 39 Konfiguracja DNS... 29 Rys. 40 Okno ładowania: wprowadzanie zmian w konfiguracji sieci... 30 Rys. 41 Data / czas... 30 Rys. 42 Potwierdzenie poprawności wprowadzonego adresu... 31 Rys. 43 Aktualny czas... 31 Rys. 44 Wprowadzenie daty ręcznie... 32 Rys. 45 Potwierdzenie wprowadzenia daty... 32 Rys. 46 Aktualny czas serwera... 33 Rys. 47 Włącz/Wyłącz Serwer DNS oraz DHCP... 34 Rys. 48 Wprowadzanie zakresu IP... 34 Rys. 49 Potwierdzenie wprowadzenia zakresu IP... 35 Rys. 50 Pula DHCP... 35 Rys. 51 Włącz/Wyłącz Serwer WWW Portalu ASE... 36 Rys. 52 Status... 37 Rys. 53 Menu górne: Terminy standaryzacji OE... 38 Rys. 54 Zdający: Wybierz... 38 Rys. 55 Menu górne: Egzaminy arkusze i dane... 39 Rys. 56 Egzaminy arkusze i dane: Szukaj... 39 Rys. 57 Przycisk: Import danych... 40 Rys. 58 Potwierdzenie poprawności ustawień czasu... 40 Rys. 59 Wprowadzenie danych egzaminu... 40 Rys. 60 Import danych... 41 Rys. 61 Status importu... 41 Rys. 62 Okno logowania do portalu ASE... 42 Rys. 63 Potwierdzenie poprawności ustawień czasu... 42 Rys. 64 Zarządzanie egzaminem: Więcej... 42 Rys. 65 Zarządzanie egzaminem: Zapisz... 43 Rys. 66 Weryfikacja poprawności wprowadzonego czasu trwania egzaminu... 43 Rys. 67 Zarządzanie egzaminem: Mniej... 43 Rys. 68 Przycisk: Odbezpiecz dane... 43 Rys. 69 Deszyfracja danych do egzaminu... 44 Rys. 70 Zakładka: Lista dostępów... 44 Rys. 71 Zakładka: Lista zdających egzamin... 44 Rys. 72 Zdający egzamin... 45 Rys. 73 Przedłużenie egzaminu dla ucznia... 45 Rys. 74 Unieważnienie egzaminu... 46 Rys. 75 Niedopuszczenie do egzaminu... 46 Rys. 76 Potwierdzenie nieobecności... 47 Rys. 77 Zakończ... 47 Strona 4 z 52
Rys. 78 Zakładka: Lista kwalifikacji... 47 Rys. 79 Weryfikacja możliwości komputera poprawna... 48 Rys. 80 Weryfikacja możliwości komputera niepoprawna... 48 Rys. 81 Zakładka: Weryfikacja konfiguracji... 48 Rys. 82 Przycisk: Rozpocznij egzamin... 49 Rys. 83 Potwierdzenie rozpoczęcia egzaminu... 49 Rys. 84 Status egzaminu: rozpoczęty... 49 Rys. 85 Przycisk: Zakończ egzamin... 49 Rys. 86 Potwierdzenie zakończenia egzaminu... 50 Rys. 87 Eksport wyników: hasło do egzaminu... 50 Rys. 88 Przycisk: Eksportuj do pliku... 50 Rys. 89 Przycisk: Eksport automatyczny... 50 Rys. 90 Eksport danych z zapisu działania aplikacji... 51 Rys. 91 Menu główne: Zatrzymaj... 51 Rys. 92 Potwierdzenie wyłączenia maszyny wirtualnej... 52 Rys. 93 Wyłączanie maszyny wirtualnej... 52 Strona 5 z 52
1. Opis ogólny przeprowadzenia egzaminu elektronicznego Zainstalowanie środowiska VirtualBox i Autonomicznego Systemu Egzaminacyjnego (dalej: ASE) według dalej opisanych instrukcji. Uruchomienie ASE zgodnie z opisem dostępnym dalej w tej instrukcji. Zalogowanie się do strony administracyjnej Systemu, sprawdzenie dostępności zaimportowanych kont Zdających oraz przygotowanego wcześniej egzaminu w zadanej kwalifikacji zawodowej. Stosowne opisy znajdują się dalej w tej instrukcji. Sprawdzenie czy z komputerów Zdających widać stronę do zdawania egzaminu. Uwaga! Zaleca się aby w komputerach Zdających, w przeglądarce ustawić domyślną stronę WWW na stronę do zdawania egzaminu udostępnianą przez ASE. Odłączenie możliwości korzystania z sieci Internet. Najpewniejszą metodą jest fizyczne odcięcie od dostawcy usług internetowych zgodnie ze wskazówkami na Rys. 1 i Rys 2 Rys. 1 Schemat sieci Strona 6 z 52
Rys. 2 Schemat sieci 1. Odblokowanie możliwości logowania się do egzaminu. 2. Zapoznanie Zdających z zasadami przeprowadzania egzaminu oraz instrukcją Zdającego. 3. Wydrukowanie loginów i haseł umożliwiających zdawanie egzaminu. 4. Rozdanie Zdającym loginów i haseł umożliwiające zdawanie egzaminu. 5. Przeprowadzenie egzaminu zgodnie z opisaną dalej instrukcją. 6. Pobranie wyników i przekazanie ich Dyrektorowi OE. 7. Zamknięcie maszyny Autonomicznego Systemu Egzaminacyjnego. 8. Przeprowadzenie archiwizacji maszyny Serwera (export do pliku ova) celem zgrania go na nośnik zewnętrzny np. płytę DVD, dla celów dokumentacyjno archiwizacyjnych w OE. 1.1 Wymagania systemowe Komputer pełniący rolę Autonomicznego Serwera Egzaminacyjnego: Nie może być serwerem SBS. Należy wybrać do tego celu zwykły komputer stacjonarny lub laptop. Musi mieć 8 GB RAM oraz co mniejmniej 6 GB wolnego miejsca na dysku. System operacyjny: Microsoft Windows / Linux / Mac OS Przeglądarka: Google Chrome, wersja 37 i powyżej / Mozilla Firefox, wersja 32 i powyżej Komputer zdającego musi mieć: System operacyjny: Microsoft Windows / Linux / Mac OS Przeglądarka: Google Chrome, wersja 37 i powyżej / Mozilla Firefox, wersja 32 i powyżej Pluginy: QuickTime / Windows Media Player Strona 7 z 52
2. Instalacja środowiska VirtualBox Autonomiczny Serwer Egzaminacyjny działa w środowisku VirtualBox i aby móc z niego korzystać w celu przeprowadzenia Egzaminu Elektronicznego, należy zainstalować to środowisko na komputerze mającym pełnić rolę Autonomicznego Serwera Egzaminacyjnego. Aby pobrać VirtualBox, Użytkownik posiadający konto w aplikacji SIOEPKZ z rolą Pracownik/Dyrektor OE: 1. Loguje się do aplikacji SIOEPKZ: http://epkz.cke.edu.pl. 2. Z menu górnego wybiera zakładkę: Proces egzaminowania>egzaminy arkusze i dane. Rys. 3 Menu górne: Egzaminy arkusze i dane 3. Naciska przycisk VitrualBox. 4. Zostaje pobrany plik instalacyjny, np. VirtualBox-4.3.20-96997-Win.exe. Użytkownik uruchamia go. Rys. 4 Plik instalacyjny 5. Pojawi się okienko kreatora instalacyjnego. Aby przejść dalej należy nacisnąć przycisk Next. Strona 8 z 52
Rys. 5 Instalowanie VirtualBox 6. W kolejnym oknie, można określić składniki środowiska VirtualBox jakie zostaną zainstalowane oraz miejsce zainstalowania tego środowiska w komputerze. Składniki środowiska VirtualBox jakie zostaną zainstalowane, pozostawiamy bez zmian domyślnie, natomiast miejsce zainstalowania tego środowiska w komputerze można zmienić przyciskiem Browse. Aby przejść dalej należy nacisnąć przycisk Next. Rys. 6 Wybór komponentów 7. W następnym oknie, można określić czy mają zostać utworzone skróty na Pulpicie i w Pasku Szybkiego Uruchamiania do instalowanego środowiska VIrtualBox. Aby przejść dalej należy nacisnąć przycisk Next. Strona 9 z 52
Rys. 7 Indywidualne ustawienia użytkownika 8. Kolejne okno zawiera informację ostrzegającą, że dla potrzeb dalszej instalacji będą chwilowo odłączone połączenia sieciowe komputera. Aby przejść dalej należy nacisnąć przycisk Yes. Rys. 8 Ostrzeżenie o odłączeniu sieci 9. Następne okno wymaga potwierdzenia rozpoczęcia instalacji. Aby przejść dalej należy nacisnąć przycisk Install. Strona 10 z 52
Rys. 9 VirtualBox: Instaluj 10. Kolejne wyświetlone okno, pokazuje stan postępu procesu instalacji. Instalację można przerwać nacisnąć przycisk Cancel. Rys. 10 Postęp procesu instalacji 11. W trakcie instalacji, np. w Systemie Windows, może pojawić się komunikat o braku testów zgodności instalowanego oprogramowania z zadanym systemem komputera. Komunikat ten ignorujemy naciskając przycisk Mimo to kontynuuj. Komunikat ten może pojawić się kilkukrotnie. Za każdym razem go ignorujemy. Strona 11 z 52
Rys. 11 Przycisk: Mimo to kontynuuj 12. Po zakończonej instalacji pojawi się okienko końcowe z komunikatem o zakończonej instalacji. Aby przejść dalej należy nacisnąć przycisk Finish. Jeśli będzie włączona opcja Start Oracle VM VirtualBox after installation, środowisko VirtualBox uruchomi się automatycznie. Rys. 12 Zakończenie instalacji VirtualBox 13. Po instalacji środowiska VirtualBox, należy wykonać restart systemu - komputera, przed przystąpieniem do kolejnych operacji. Strona 12 z 52
Rys. 13 VirtualBox 3. Instalacja Autonomicznego Serwera Egzaminacyjnego 3.1 Instalacja Aby móc przeprowadzić treningowy egzamin elektroniczny należy zainstalować Autonomiczny Serwer Egzaminacyjny, dedykowany do zdawania tego egzaminu. Aby pobrać ASE, Użytkownik posiadający konto w aplikacji SIOEPKZ z rolą Pracownik/Dyrektor OE: 1. Loguje się do aplikacji SIOEPKZ: http://epkz.cke.edu.pl. 2. Z menu górnego wybiera zakładkę: Proces egzaminowania>egzaminy arkusze i dane. Strona 13 z 52
Rys. 14 Menu górne: Egzaminy arkusze i dane 3. Naciska przycisk Pobierz. Rys. 15 Link do maszyny wirtualnej 4. Zapisany plik rozpakowuje (dowolnym sposobem). Po rozpakowaniu widoczny będzie plik z rozszerzeniem ova (np. ASE.ova). 5. Uruchamia program VirtualBox, który uprzednio musi być zainstalowany w komputerze, który przeznaczony jest do pełnienia funkcji Autonomicznego Serwera Egzaminacyjnego. Instrukcja instalacji programu VirtualBox została opisana w poprzedniej części tej instrukcji. 6. Po uruchomieniu programu VirtualBox, importować dedykowany Autonomiczny Serwer Egzaminacyjny dostępny w pliku z rozszerzeniem ova (np. ASE.ova). Aby rozpocząć import Serwera, trzeba w programie VirtualBox, Użytkownik wybiera opcję menu File Import Appliance... Strona 14 z 52
Rys. 16 Import urządzenia programowego 7. W otwartym oknie Import urządzenia programowego naciska ikonkę. Rys. 17 Okno importu Strona 15 z 52
8. W okienku wyboru pliku, otwiera folder zawierający rozpakowany uprzednio plik ova, zawierający Serwer i otwiera ten plik. Rys. 18 Wybór pliku do importu 9. Do kolejnego kroku importu przechodzi naciskając przycisk Dalej. Rys. 19 Okno importu: Dalej 10. Dalsze okienko wyświetla się informację o Ustawieniach importu urządzenia programowego. Użytkownik zaznacza przycisk Reinitialize the MAC address of all network cards. Strona 16 z 52
11. Aby rozpocząć import naciska przycisk Import. Rys. 20 Ustawienia importu 12. Wyświetlony zostaje regulamin ASE. Aby przejść dalej, Użytkownik zapoznaje się z nim i akceptuje przez naciśnięcie przycisku Agree. Rys. 21 Akceptacja regulaminu Strona 17 z 52
13. Postęp importu jest wyświetlany graficznie. Rys. 22 Postęp importu 14. Po zakończeniu procesu importu w oknie Oracle VM VirtualBox widoczna jest nowa maszyna wirtualna, która będzie pełniła rolę Autonomicznego Serwera Egzaminacyjnego. Uwaga! Nazwa maszyny może się różnić od tej widocznej na rysunku. Strona 18 z 52
Rys. 23 Zaimportowany wirtualny serwer 3.2 Konfiguracja VirtualBox W kolejnym kroku po zaimportowaniu maszyny - Autonomicznego Serwera Egzaminacyjnego, należy dokonać pewnych konfiguracji. W tym celu w programie VirtualBox, Użytkownik: 1. Wybiera opcję Settings. Strona 19 z 52
Rys. 24 Serwer: Ustawienia 2. Sprawdza liczbę pamięci RAM przydzielonej dla potrzeb Serwera: wybiera zakładkę System. Domyślnie wielkość pamięci RAM przydzielonej dla potrzeb Serwera to 8 GB. W przypadku posiadania komputera z pamięcią RAM mniejszą niż lub równą 8 GB można liczbę pamięci przydzieloną dla potrzeb Serwera zmniejszyć, na wartości 1GB lub 512 MB (co nie jest zalecane). Program VirtualBox informuje o konflikcie wielkości pamięci i nie jest możliwe uruchomienie Serwera, jeśli pamięć mu przydzielona będzie zbyt duża w stosunku do pamięci całkowitej RAM komputera. Uwaga! Przy ustawieniu pamięci na niższą wartość np. 512 MB RAM, sala z 15 stanowiskami egzaminacyjnymi powinna zostać obsłużona poprawnie, lecz należy liczyć się z drobnymi opóźnieniami przy logowaniu i losowaniu pytań dla uczestników egzaminu. Strona 20 z 52
Rys. 25 Serwer: Ustawienia pamięci 3. Sprawdza czy na liście rozwijanej Podłączona do wybrana jest opcja Mostkowana karta sieciowa (bridged) oraz czy jest wybrana karta sieciowa, która używana jest do połączenia z siecią, do której podłączone będą stanowiska egzaminacyjne. W tym celu należy wybrać opcję Network. Strona 21 z 52
Rys. 26 Serwer: Ustawienia sieci 4. W zakładce Network należy jeszcze wybrać opcję Advanced i nacisnąć przynajmniej raz ikonkę, w celu odświeżenia MAC adresu karty. Strona 22 z 52
Rys. 27 Serwer: Ustawienia sieci (zaawansowane) 5. Zamyka okno Ustawienia naciskając przycisk OK. 3.3 Uruchomienie Autonomicznego Serwera Egzaminacyjnego Aby uruchomić serwer, Użytkownik: 1. Wybierając przycisk Start. Przycisk Start jest dostępny również po naciśnięciu prawego przycisku myszy nad wybranym serwerem. Strona 23 z 52
Rys. 28 Serwer: Uruchom ASE 2. Maszyna uruchamia się wyświetlając okno startowe. Rys. 29 VirtualBox: Okno startowe Strona 24 z 52
3. Po uruchomieniu wpisuje hasło: AlphaBetaGammaDelta 4. Załadowane zostaje okno logowania. Rys. 30 Uruchamianie serwera: wpisanie hasła 5. Aby zalogować się po raz pierwszy należy: a. Wpisać login b. Wpisać inicjalne hasło Rys. 31 ASE: logowanie Strona 25 z 52
c. Powtórzyć inicjalne hasło d. Wpisać nowe hasło e. Powtórzyć nowe hasło Nowe hasło powinno składać się z min. 8 znaków, zawierających przynajmniej jedną cyfrę, jedną małą i wielką literę oraz znak specjalny. Rys. 32 ASE: Ustawianie hasła 6. Przy każdym następnym logowaniu należy wpisać login i ustawione w kroku 5. nowe hasło. 7. Po zmianie hasła Użytkownik zostaje zalogowany do portalu ASE. Rys. 33 Menu główne 8. Aby poruszać się po ASE Użytkownik używa następujących klawiszy z klawiatury: Strzałka w górę, Strzałka w dół, Tabulator, Klawisze z pierwszymi literami wybranej opcji, Enter Operowanie kursorem myszy nie będzie możliwe. Po kliknięciu w ekran wyświetli się komunikat: Strona 26 z 52
Rys. 34 Informacja o przechwyceniu kursora myszy Kursor myszy zostanie przechwycony. Zgodnie z treścią komunikatu, aby kursor był ponownie widoczny, należy nacisnąć klawisz: prawy Control. 3.4 Konfiguracja Autonomicznego Srwera Egzaminowania Podczas każdego uruchomienia maszyny wirtualnej, wymagana jest jej konfiguracja. Należy określić: Sieć Data i Czas Włącz/Wyłącz (usługę DHCP oraz DNS) Portal 3.4.1 Sieć Aby skonfigurować ustawienia sieci, Użytkownik: 1. W menu głównym zaznacza wiersz Sieć i naciska klawisz Enter. Wyświetlone zostaje okno Wybór działania. Rys. 35 Wybór działania 2. Użytkownik wybiera opcję: Konfiguracja urządzenia i naciska przycisk Enter. Strona 27 z 52
3. Zostaje wyświetlony ekran Wybór urządzenia. Rys. 36 Wybór urządzenia 4. Aby skonfigurować sieć wybraną w ustawieniach VirtualBox, Użytkownik zaznacza pierwszy rekord i naciska klawisz Enter. 5. Zostaje otwarte okno Konfiguracja sieci. Rys. 37 Konfiguracja sieci 1. W otwartym oknie zaznacza wiersz Użycie DHCP i naciska klawisz spacja. Strona 28 z 52
Rys. 38 Konfiguracja sieci: po zaznaczeniu opcji Użycie DHCP 2. Użycie DHCP zostaje zaznaczone. 3. Naciska przycisk OK. 4. W przypadku potrzeby dodania nowego urządzenia, na ekranie Wybór urządzenia Użytkownik wybiera z listy opcję <Nowe urządzenie> i naciska przycisk Zapisz. Wybiera typ urządzenia, jaki ma zostać dodany: Ethernet, Modem, ISDN i naciska przycisk Dodaj. Wypełnia pola zgodnie z formularzem i nacisa przycisk OK. 5. W oknie Wybór działania zaznacza opcję Konfiguracja DNS i naciska klawisz Enter. 6. Wyświetlone zostanie okno Konfiguracja DNS. Rys. 39 Konfiguracja DNS Strona 29 z 52
7. Użytkownik konfiguruje ustawienia według potrzeby i naciska przycisk OK. 8. Po zakończeniu konfiguracji sieci w oknie Wybór działania naciska przycisk Zapisz i zakończ. 9. Ustawienia sieci zostają wprowadzone. Rys. 40 Okno ładowania: wprowadzanie zmian w konfiguracji sieci 3.4.2 Data i czas Aby skonfigurować ustawienie daty i czasu, Użytkownik: 1. W menu głównym zaznacza wiersz Data i czas i naciska klawisz Enter. Wyświetlone zostaje okno Data/czas. Rys. 41 Data / czas Strona 30 z 52
2. Aby ustawić datę automatycznie Użytkownik zaznacza wiersz NTP: Ustawianie adresu IP serwera czasu dla NTP i naciska klawisz Enter. 3. W oknie Wprowadź adres IP lub nazwę DNS serwera wprowadza adres IP lub domenę. Domyślnie ustawioną jest: tempus1.gum.gov.pl 4. Naciska przycisk OK. 5. Potwierdza poprawność wprowadzonego adresu. Rys. 42 Potwierdzenie poprawności wprowadzonego adresu 6. Po potwierdzeniu data i czas synchronizują się ze wskazanym serwerem. System wyświetla informacje o aktualnym czasie. Rys. 43 Aktualny czas Strona 31 z 52
7. Aby ustawić datę ręcznie, Użytkownik w oknie Data/czas wybiera wiersz Prowadź datę i czas ręcznie i naciska klawisz Enter. 8. Wprowadza datę w formacie: rrrr-mm-dd gg:mm:ss, gdzie: rrrr oznacza rok, MM oznacza miesiąc, dd oznacza dzień, gg oznacza godzinę (w formacie 24 godzinnym), mm oznacza minutę, ss oznacza sekundę. Rys. 44 Wprowadzenie daty ręcznie 9. Naciska przycisk OK. 10. Potwierdza poprawność wprowadzonej daty. Rys. 45 Potwierdzenie wprowadzenia daty 11. Po potwierdzeniu data i czas aktualizują się. System wyświetla informacje o aktualnym czasie. Strona 32 z 52
Rys. 46 Aktualny czas serwera 12. Po poprawnym ustawieniu daty, Użytkownik w oknie Data/czas wybiera wiersz Opuść menu konfiguracji daty i czasu i naciska klawisz Enter. 3.4.3 Usługa DHCP i DNS Aby włączyć serwer DNS oraz DHCP, Użytkownik: 1. W menu głównym zaznacza wiersz Włącz / Wyłącz usługę DHCP oraz DNS i naciska klawisz Enter. Wyświetlone zostaje okno Włącz / Wyłącz Serwer DNS oraz DHCP. Strona 33 z 52
Rys. 47 Włącz/Wyłącz Serwer DNS oraz DHCP 2. W celu włączenia usługi DHCP zaznacza ten wiersz i naciska klawisz Enter. Usługa zostaje włączona. 3. Aby ustawić pulę adresów IP dla DHCP, Użytkownik zaznacza wiersz Ustawienia DHCP i naciska klawisz Enter. Otwarte zostaje okno wprowadzania adresów. Rys. 48 Wprowadzanie zakresu IP 4. Użytkownik wprowadza zakres adresów IP w podanym formacie i naciska przycisk OK. Strona 34 z 52
Uwaga! Do każdego zdającego musi zostać przypisany jeden adres IP, zatem pula powinna obejmować tyle adresów, ilu zdających będzie egzaminowanych. 5. Użytkownik potwierdza poprawność wpisanych zakresów. Rys. 49 Potwierdzenie wprowadzenia zakresu IP 6. Po potwierdzeniu system wyświetla aktualny zakres IP. Rys. 50 Pula DHCP 7. Po poprawnym skonfigurowaniu DHCP i puli IP, Użytkownik w oknie wybiera wiersz Opuść menu konfiguracji DNS/DHCP i naciska klawisz Enter. Strona 35 z 52
3.4.4 Portal Aby włączyć serwer WWW portalu ASE, Użytkownik: 1. W menu głównym wybiera wiersz Portal Włącz/wyłącz portal ASE i naciska klawisz Enter. Wyświetlone zostaje okno Włącz/Wyłącz Serwer WWW Portalu ASE. Rys. 51 Włącz/Wyłącz Serwer WWW Portalu ASE 2. W celu włączenia serwera WWW, Użytkownik zaznacza wiersz Dostęp do Portalu ASE i naciska klawisz Enter. Dostęp zostaje włączony. 3. Użytkownik wybiera wiersz Powrót i naciska klawisz Enter. 3.4.5 Status Po ustawieniu sieci, daty, usługi DHCP i DNS oraz portalu, Użytkownik: 1. W menu głównym wybiera wiersz Status i naciska klawisz Enter. Zostanie wyświetlona aktualna konfiguracja Autonomimcznego Serwera Egzaminacyjnego. Strona 36 z 52
Rys. 52 Status 2. W następnej kolejności wyświetlone adresy WWW będą wpisane w przeglądarkę, w której poprowadzony zostanie egzamin. Spis adresów (wyrażenie *numerip* tożsame jest z numerem IP wyświetlonym w oknie Status): a. Dla zdającego: http://ase.epkz/ http://*numerip*/ http://ase.epkz/zdajacy/ http://*numerip/zdajacy/ b. Dla operatora: http://ase.epkz/operator/ http://*numerip*/operator/ http://ase.epkz/import/ http://*numerip*/import/ http://ase.epkz/eksport/ http://*numerip*/eksport/ 3.4.6 Dodatkowe opcje Internet sprawdzenie połączenia z Internetem. Konsola wyświetla aktualny stan połączenia portalu z Internetem. W celu zmiany dostępu Użytkownik porusza się strzałkami w górę/dół. Po poprawnym ustawieniu naciska klawisz Enter. Wyloguj wylogowanie z konsoli konfiguracyjnej. Po wybraniu tej opcji i potwierdzeniu wylogowania, Użytkownik wraca do ekranu logowania do ASE. Maszyna nie zostaje wyłączona, a zmiany wprowadzone podczas konfiguracji zostają zachowane. Strona 37 z 52
Restart restart maszyny wirtualnej ASE. Po wybraniu tej opcji i potwierdzeniu restartu, maszyna zostaje ponownie uruchomiona. Konfiguracja sprzed restartu nie zostaje zachowana. Funkcja ta nie powinna być stosowana po imporcie egzaminu, przed eksportem wyników egzaminu. Zatrzymaj zatrzymanie maszyny wirtualnej ASE. Po wybraniu tej opcji i potwierdzeniu restartu, maszyna zostaje wyłączona. Funkcja powinna być stosowana nie wcześniej niż po zakończeniu i wyeksportowaniu wyników egzaminu. 4. Import egzaminu Przed zaimportowaniem egzaminu należy wygenerować jego dane. Użytkownik posiadający konto w aplikacji SIOEPKZ z rolą Pracownik/Dyrektor OE: Dla terminu standaryzacji: 1. Loguje się do aplikacji SIOEPKZ: http://epkz.cke.edu.pl. 2. Z menu górnego wybiera zakładkę Proces tworzenia zadań>terminy standaryzacji OE. Rys. 53 Menu górne: Terminy standaryzacji OE 3. Przy terminie w statusie Zaakceptowany naciska ikonkę. 4. W zakładce Zdający naciska przycisk Wybierz i dodaje zdających do terminu. zaimportowany do maszyny wirtualnej. Strona 38 z 52 Rys. 54 Zdający: Wybierz 5. W zakładce Próbne dane naciska przycisk Generuj dane do maszyny wirtualnej. 6. Po wygenerowaniu danych, pobiera pliki z hasłami Lista kandydatów, Lista dostępów, Hasło do importu, Hasło do odbezpieczenia. 7. Naciska przycisk Pobierz plik. Pobrany zostaje plik zip, który w następnej kolejności zostanie
Dla terminu egzaminu pisemnego komputerowego: 1. Loguje się do aplikacji SIOEPKZ: http://epkz.cke.edu.pl. 2. Z menu górnego wybiera zakładkę Proces egzaminowania>egzaminy>egzaminy arkusze i dane. Rys. 55 Menu górne: Egzaminy arkusze i dane 3. Wybiera kryteria wyszukiwania: sesję, kwalifikację i naciska przycisk Szukaj. Rys. 56 Egzaminy arkusze i dane: Szukaj 4. Pobiera pliki z hasłami Lista zdających, Lista loginów i haseł, Hasło do importu, Hasło do odbezpieczenia. 5. Naciska przycisk Dane. Pobrany zostaje plik o rozszerzeniu.data, który w następnej kolejności zostanie zaimportowany do maszyny wirtualnej. W celu zaimportowania egzaminu do Autonomicznego Systemu Egzaminacyjnego, Użytkownik: 1. Wpisuje w przeglądarkę adres: http://ase.epkz/import/ ; http://*numerip*/import/ lub naciska przycisk Import danych w oknie logowania do ASE, znajdującym się pod adresem: http://ase.epkz/operator/ ; http://*numerip*/operator/ (wyrażenie *numerip* tożsame jest z numerem IP wyświetlonym w VirtualBox, w oknie Status, opisane w rozdziale 3.4.5) Strona 39 z 52
Rys. 57 Przycisk: Import danych 2. Weryfikuje wyświetloną datę i naciska przycisk Potwierdzam poprawność ustawień daty i czasu. Rys. 58 Potwierdzenie poprawności ustawień czasu 3. Wypełnia pola zgodnie z danymi otrzymanymi od OE: Oznaczenie egzaminu Hasło dostępu do danych (hasło do importu danych do maszyny wirtualnej) Uwaga: przykładowe oznaczenie egzaminu: 20141023/OE123/1234567. 4. Użytkownik wpisuje hasło indywidualne, które będzie później wykorzystywać do logowania się do aplikacji. Hasło powinno składać się z min. 8 znaków, zawierających przynajmniej jedną cyfrę, jedną małą i wielką literę oraz znak specjalny Rys. 59 Wprowadzenie danych egzaminu Strona 40 z 52
5. Inicjuje import danych: a. Naciska przycisk Wybierz plik i wybiera plik o rozszerzeniu data z dysku. Następnie naciska przycisk Importuj. b. Po naciśnięciu przycisku Import automatyczny, aplikacja automatycznie wybiera plik z predefiniowanego miejsca na dysku. Rys. 60 Import danych 6. W sekcji Status importu zostanie wyświetlony aktualny status importu pliku. Rys. 61 Status importu 5. Przeprowadzenie egzaminu 5.1 Logowanie i zarządzanie egzaminem Po zaimportowaniu egzaminu, Użytkownik: 1. Wpisuje w przeglądarkę adres: http://ase.epkz/operator/ lub http://*numerip*/operator/ (wyrażenie *numerip* tożsame jest z numerem IP wyświetlonym w VirtualBox, w oknie Status, opisane w rozdziale 3.4.5). 2. Loguje się do systemu używając danych wprowadzonych podczas importowania egzaminu: Oznaczenie egzaminu Hasło Naciska przycisk Zaloguj. Strona 41 z 52
Rys. 62 Okno logowania do portalu ASE 3. Weryfikuje wyświetloną datę i naciska przycisk Potwierdzam poprawność ustawień daty i czasu. Rys. 63 Potwierdzenie poprawności ustawień czasu 4. Użytkownik zostaje zalogowany do ASE. Przed rozpoczęciem egzaminu wypełnia sekcję Zarządzanie egzaminem. W tym celu naciska belkę Więcej. Rys. 64 Zarządzanie egzaminem: Więcej 5. Sekcja Zarządzanie egzaminem zostaje rozwinięta. Użytkownik wypełnia pola: Imię i nazwisko operatora egzaminu Imię i nazwisko przewodniczącego zespołu nadzorującego (trzykrotnie) Czas trwania (w minutach) wartość domyślna 60 minut I naciska przycisk Zapisz. Pozostałe pola są nieedytowalne i uzupełnią się automatycznie. Strona 42 z 52
Rys. 65 Zarządzanie egzaminem: Zapisz 6. Wyświetla się okno dialogowe: Czy wprowadzony czas trwania egzaminu jest poprawny? Po zweryfikowaniu poprawności Użytkownik naciska przycisk OK. Rys. 66 Weryfikacja poprawności wprowadzonego czasu trwania egzaminu 7. Wyświetlone zostaje potwierdzenie zapisania danych. Użytkownik zamyka okno przez naciśnięcie przycisku OK. Wprowadzonej wartości czasu trwania egzaminu nie można już edytować. 8. Sekcję można zwinąć przez naciśnięcie belki Mniej. Rys. 67 Zarządzanie egzaminem: Mniej 5.2 Odbezpiecz dane 1. W następnej kolejności Użytkownik naciska przycisk Odbezpiecz dane. Rys. 68 Przycisk: Odbezpiecz dane 2. W otwartym oknie wprowadza Hasło do odbezpieczenia danych otrzymane od OE oraz Indywidualne hasło administratora (hasło, ustawione podczas importu) i naciska przycisk Odbezpiecz. Strona 43 z 52
Rys. 69 Deszyfracja danych do egzaminu 3. Po odbezpieczeniu danych wyświetlone zostają: Lista dostępów Lista zdających egzamin Weryfikacja konfiguracji 5.2.1 Lista dostępów Aby wyświetlić listę dostępów Użytkownik naciska zakładkę Lista dostępów. W sekcji tej znajduje się lista zdających ich: Imię i nazwisko Pesel Nr dokumentu Login do egzaminu Hasło do egzaminu Rys. 70 Zakładka: Lista dostępów Login i hasło do egzaminu Operator przekazuje zdającym. Dzięki niemu będą mogli oni zalogować się do portalu ASE. 5.2.2 Lista zdających egzamin Aby wyświetlić listę zdających Użytkownik naciska zakładę Lista zdających egzamin. Rys. 71 Zakładka: Lista zdających egzamin Strona 44 z 52
W sekcji tej Użytkownik ma możliwość zarządzania kontami zdających. Wyświetlone informacje to: Imię i nazwisko, Pesel Nr dokumentu, Data zalogowania, Data rozpoczęcia egzaminu, Data zakończenia egzaminu, Zmiana IP, Liczba logowań, Przedłużony, Unieważniony, Niedopuszczony, Nieobecny, Blokada, Zakończ. Rys. 72 Zdający egzamin 5.2.2.1 Przedłużenie czasu egzaminu Po naciśnięciu w przycisku Nie w kolumnie Przedłużony możliwe jest przedłużenie czasu trwania egzaminu dla wybranego ucznia. Na otwartym oknie Użytkownik wypełnia pola: Powód przedłużenia, Przedłużenie czasu i naciska przycisk Przedłuż. Rys. 73 Przedłużenie egzaminu dla ucznia Przycisk zmienia się na Tak. Po jego naciśnięciu wyświetla się informacja o przedłużeniu egzaminu. Okno zamyka przyciskiem Zamknij. 5.2.2.2 Unieważnienie Po naciśnięciu przycisku Nie w kolumnie Unieważniony możliwe jest unieważnienie egzaminu dla wybranego ucznia. Na otwartym oknie Użytkownik wypełnia pole Powód unieważnienia i naciska przycisk Unieważnij. Strona 45 z 52
Rys. 74 Unieważnienie egzaminu Przycisk zmienia się na Tak. Po jego naciśnięciu wyświetla się informacja o powodzie unieważnienia egzaminu. Okno zamyka się przyciskiem Zamknij. W kolumnie Data zakończenia egzaminu zostaje wyświetlona aktualna data. Podczas próby zalogowania się zdającego, dostaje on komunikat: Egzamin dla danego zdającego został zakończony. 5.2.2.3 Niedopuszczenie Po naciśnięciu przycisku Nie w kolumnie Niedopuszczony możliwe jest niedopuszczenie wybranego ucznia do egzaminu. Na otwartym oknie Użytkownik wypełnia pole Powód niedopuszczenia zdającego do egzaminu i naciska przycisk Potwierdź. Rys. 75 Niedopuszczenie do egzaminu Przycisk zmienia się na Tak. Po jego naciśnięciu wyświetla się informacja o powodzie unieważnienia egzaminu. Okno zamyka się przyciskiem Zamknij. W kolumnie Data zakończenia egzaminu zostaje wyświetlona aktualna data. Podczas próby zalogowania się zdającego, dostaje on komunikat: Egzamin dla danego zdającego został zakończony. 5.2.2.4 Nieobecność Po naciśnięciu przycisku Nie w kolumnie Nieobecność możliwe jest oznaczenie wybranego zdającego jako nieobecnego. W wyświetlonym oknie dialogowym Użytkownik potwierdza nieobecność zdającego przez naciśnięcie przycisku OK. Strona 46 z 52
Rys. 76 Potwierdzenie nieobecności Przycisk zmienia się na Tak. W kolumnie Data zakończenia egzaminu zostaje wyświetlona aktualna data. Podczas próby zalogowania się zdającego, dostaje on komunikat: Egzamin dla danego zdającego został zakończony. 5.2.2.5 Blokada Po naciśnięciu przycisku Nie w kolumnie Blokada możliwe jest zablokowanie konta użytkownika. Przycisk zmienia się na Tak. Zdający nie ma możliwości zalogowania się do systemu. Konto można odblokować, naciskając przycisk Tak. 5.2.2.6 Zakończ Aby zakończyć egzamin dla wybranego zdającego, Użytkownik naciska przycisk Zakończ. Po naciśnięciu przycisku Zakończ wyświetlony zostaje komunikat: Rys. 77 Zakończ Użytkownik naciska przycisk OK. W kolumnie Data zakończenia egzaminu zostaje wyświetlona aktualna data. 5.2.3 Lista kwalifikacji Aby wyświetlić listę kwalifikacji, Użytkownik naciska zakładkę Lista kwalifikacji. Rys. 78 Zakładka: Lista kwalifikacji W sekcji tej Użytkownik będzie miał podgląd kwalifikacji zdawanych na egzaminie. Strona 47 z 52
5.2.4 Weryfikacja konfiguracji Po wpisaniu adresu w przeglądarki, Zdającym wyświetli się okno logowania wraz z komunikatem o spełnieniu wymagań technicznych komputera. Parametry weryfikacji komputera: patrz rozdział 1.1 Wymagania systemowe. Dla konfiguracji poprawnej: Dla konfiguracji niepoprawnej: Rys. 79 Weryfikacja możliwości komputera poprawna Rys. 80 Weryfikacja możliwości komputera niepoprawna Użytkownik ma możliwość podglądu statusu konfiguracji. Aby wyświetlić listę weryfikacji konfiguracji, Użytkownik naciska zakładkę Weryfikacja konfiguracji. Rys. 81 Zakładka: Weryfikacja konfiguracji Możliwe statusy to: Nie wykonano, Poprawny, Niepoprawny. Strona 48 z 52
5.3 Rozpocznij egzamin 1. W celu rozpoczęcia egzaminu Użytkownik naciska przycisk Rozpocznij egzamin. Rys. 82 Przycisk: Rozpocznij egzamin 2. Wyświetlone zostaje okno dialogowe potwierdzające rozpoczęcie egzaminu. Aby potwierdzić rozpoczęcie egzaminu, Użytkownik naciska przycisk OK. Rys. 83 Potwierdzenie rozpoczęcia egzaminu 3. Po potwierdzeniu rozpoczęcia, status egzaminu zmienia się na: Egzamin rozpoczęty. Rys. 84 Status egzaminu: rozpoczęty 4. Od tego momentu Zdający mogą logować się do systemu. 5.4 Zakończ egzamin W celu zakończenia egzaminu dla wszystkich zdających, Użytkownik: 1. Naciska przycisk Zakończ egzamin. Rys. 85 Przycisk: Zakończ egzamin 2. Na wyświetlonym oknie dialogowym potwierdza zakończenie egzaminu naciskając przycisk OK. Strona 49 z 52
Rys. 86 Potwierdzenie zakończenia egzaminu 3. Po potwierdzeniu zakończenia, status egzaminu zmienia się na: Egzamin zakończony. 6. Eksport egzaminu W celu eksportowania zakończonego egzaminu, Użytkownik: 1. Wpisuje w przeglądarkę adres: http://ase.epkz/eksport/ lub http://*numerip*/eksport/ (wyrażenie *numerip* tożsame jest z numerem IP wyświetlonym w VirtualBox, w oknie Status, opisane w rozdziale 3.4.5). 2. W pole Indywidualne hasło operatora wpisuje hasło dostępowe ustawione przez użytkownika podczas importu egzaminu. Rys. 87 Eksport wyników: hasło do egzaminu 3. Aby zapisać egzamin na dysku, naciska przycisk Eksportuj do pliku. Zostanie pobrany plik ZIP zawierający zaszyfrowane dane egzaminu. Rys. 88 Przycisk: Eksportuj do pliku 4. Aby przekazać wyniki do OE, Użytkownik naciska przycisk Eksport automatyczny. Poniżej wyświetlony zostanie status eksportu. Rys. 89 Przycisk: Eksport automatyczny 5. Wyniki zostały przesłane na serwer i są dostępne w OE. Strona 50 z 52
7. Zapis działania aplikacji W przypadku niepożądanego zachowania aplikacji użytkownik ma możliwość uzupełnienia zgłoszenia o zapis działania aplikacji. W tym celu naciska link umiejscowiony w prawym dolnym rogu okna przeglądarki (Zapis z działania aplikacji). Następnie w wyświetlonym oknie wybiera jedną z opcji: Eksport automatyczny (zapis działania aplikacji zostaje automatycznie przesłany na serwer) Eksportuj do pliku (zapisz działania aplikacji zostaje zapisany na dysku, skompresowany plik należy w takim przypadku przekazać do obsługi systemu) Rys. 90 Eksport danych z zapisu działania aplikacji 8. Archiwizacja Po wyeksportowaniu egzaminu Użytkownik: 1. Wylogowuje się z aplikacji. 2. Przechodzi do VirtualBox, z menu głównego wybiera opcję Zatrzymaj i naciska klawisz Enter. Rys. 91 Menu główne: Zatrzymaj Strona 51 z 52
3. Potwierdza wyłączenie maszyny wirtualnej przez wybranie przycisku Tak. 4. Maszyna zostaje wyłączona. Rys. 92 Potwierdzenie wyłączenia maszyny wirtualnej Rys. 93 Wyłączanie maszyny wirtualnej 5. Użytkownik przechodzi do katalogu C:\Users\[nazwa użytkownika]\virtualbox VMs\ASE.EPKZ 6. Kompresuje cały katalog \ASE.EPKZ do pliku 7zip. 7. Plik następnie zostaje zarchiwizowany i usunięty z komputera Użytkownika. Strona 52 z 52