ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI BUDOWA ZESPOŁU SZKÓŁ W LUTYNI

www.ic.poznan.pl ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI BUDOWA ZESPOŁU SZKÓŁ W LUTYNI GMINA MIĘKINIA INWEST CONSULTING S.A. ul. Krasińskiego 16 6-83 Poznań tel./fax: (-61) 851 86 77 biuro@ic.poznan.pl Dariusz Giza Wiceprezes Zarządu Sąd Rejonowy Poznań Nowe Miasto i Wilda VIII Wydział Gospodarczy KRS, nr 277284 NIP: 778-144-72-82 Poznań, listopad 211

211 r. INWEST CONSULTING S.A. Wstęp... 3 1. Metoda prognozowania przyjęta w analizie... 4 1.1 Cel opracowania prognoz finansowych... 4 1.2 Koncepcja opracowania... 4 1.3 Analiza danych historycznych... 4 1.4 Metoda prognozowania... 5 1.5 Trafność prognozy... 6 1.6 Założenia makroekonomiczne przyjęte do prognozy na lata 212-215... 6 2. Ryzyko towarzyszące funkcjonowaniu JST... 1 3. Zestawienie dochodów Gminy w latach 26-21... 12 4. Zestawienie wydatków Gminy w latach 26 21... 17 5. Wolne środki finansowe... 21 6. Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223... 22 6.1 Założenia analizy, zobowiązania finansowe Gminy... 22 6.2 Wariant wyjściowy - projekcje... 26 6.3 Wariant wyjściowy weryfikacja zgodności... 29 6.4 Analizowana inwestycja Budowa Zespołu Szkół w Lutyni... 32 6.5 Wariant 1 samodzielna realizacja inwestycji przez Gminę... 33 6.6 Wariant 2 powierzenie realizacji inwestycji Spółce gminnej + poręczenie... 36 6.7 Wariant 3 powierzenie realizacji inwestycji Spółce gminnej + umowa wsparcia... 4 7. Podsumowanie... 44

Rozdział: Wstęp ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. Wstęp Aktualna sytuacja ekonomiczna jednostek samorządu terytorialnego sprawia, że coraz częściej zaczynają one poszukiwać nowych źródeł finansowania inwestycji. Podnoszenie podatków i opłat lokalnych lub korzystanie z kredytów bankowych nie zaspakaja ciągle rosnących potrzeb. W ujęciu realnym, uwzględniającym między innymi inflację, realne dochody jednostek samorządu terytorialnego wykazują stabilizację, a w niektórych przypadkach nawet tendencję spadkową. Przyczyn tego zjawiska jest kilka: niekorzystna dla jednostek samorządu terytorialnego struktura dochodów, zbyt małe w stosunku do potrzeb środki przyznawane jednostkom samorządu terytorialnego przez budżet państwa, wysoka stopa kredytu bankowego. Niekorzystnie na stan finansów publicznych wpływa także przenoszenie na szczebel samorządu terytorialnego coraz to nowych zadań i obowiązków bez odpowiedniego podniesienia poziomu dochodów. Swoje piętno na sytuacji finansowej samorządów w Polsce w ostatnich latach odbił również światowy kryzys finansowy. Nie bez znaczenia pozostały również zmiany legislacyjne. Nowa ustawa o finansach publicznych czy też rozporządzenie Ministra Finansów ws. definicji tytułów dłużnych spowodowały dla wielu jednostek samorządu terytorialnego ograniczenie możliwości zadłużania się i, co za tym idzie, zdolności inwestycyjnych. Jednocześnie, począwszy od 24 r. jednostki samorządu terytorialnego intensywnie poszukują środków mogących służyć jako źródło współfinansowania inwestycji dotowanych z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej czy też z budżetu Państwa. Fakty te powodują, iż gminy coraz częściej poszukują alternatywnych sposobów finansowania inwestycji. Niniejsze opracowanie ma na celu zestawienie kilku najbardziej popularnych metod finansowania przedsięwzięć, a także analizę ich wpływu na budżet Gminy Miękinia. W tym celu opracowano wariantowe prognozy finansowe. 3

Rozdział: Metoda prognozowania przyjęta w analizie 211 r. INWEST CONSULTING S.A. 1. Metoda prognozowania przyjęta w analizie 1.1 Cel opracowania prognoz finansowych Proces długoterminowego planowania finansowego w jednostkach samorządowych pomaga określić ich możliwości inwestycyjne oraz zdolności do zaciągania i obsługi zobowiązań finansowych. Na proces planowania składa się analiza opcji finansowania i dostępnych opcji inwestycyjnych. Dzięki planowaniu finansowemu, jednostka jest w stanie przewidzieć przyszłe konsekwencje obecnie podejmowanych decyzji, co pozwala na uniknięcie ewentualnych niespodzianek w przyszłości. 1.2 Koncepcja opracowania Analiza opiera się na długoterminowej prognozie Wolnych Środków, które obrazują zdolność obsługi zobowiązań oraz możliwości samodzielnego finansowania inwestycji. Analiza ma stanowić pomoc przy podejmowaniu decyzji o wielkości i okresie zadłużenia się oraz harmonogramie spłaty. Pojęcie prognozy nie jest jednoznacznie zdefiniowane. Przyjęto, że prognoza powinna być sądem o następujących właściwościach: sformułowany z wykorzystaniem dorobku nauki, odnoszący się do określonego momentu czasu w przyszłości, podlegający empirycznej weryfikacji, niepewny, ale akceptowalny. Budowa prognozy składa się z kilku etapów, przy czym w literaturze brak jest jednolitej konwencji. Można jednak wyodrębnić następujące etapy postępowania, które powinny być wykonywane w odpowiedniej kolejności: 1. Jednoznaczne zdefiniowanie problemu prognostycznego; 2. Zebranie danych historycznych; 3. Analiza danych historycznych; 4. Wybranie metody prognozowania; 5. Postawienie prognozy; 6. Ocena trafności prognozy. 1.3 Analiza danych historycznych 4

Rozdział: Metoda prognozowania przyjęta w analizie ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. Podstawą budowy prognoz jest poprawnie przeprowadzona diagnoza badanej rzeczywistości, czyli stwierdzenie przeszłego oraz faktycznego (teraźniejszego) stanu prognozowanych zjawisk 1, dlatego też, każda z kategorii dochodów i wydatków została przeanalizowana oddzielnie. Pierwszym etapem analizy było przedstawienie historycznych danych. Badaniem objęto dane dotyczące wykonania budżetów lat 26-21. W kolejnym etapie porównywano dynamikę danych ze wskaźnikiem wzrostu ogólnego poziomu cen czy PKB. Starano się także znaleźć czynniki mogące mieć wpływ na kształtowanie się wyodrębnionych kategorii dochodów i wydatków. Dane dotyczące 211 roku pochodzą z aktualnego na moment sporządzania Analizy planu budżetu na ten rok, tj. wg stanu na dzień 3 września 211 r. 1.4 Metoda prognozowania Niestety, z uwagi na niewielki materiał statystyczny, ograniczony małą liczbą obserwacji, nie można zastosować żadnych metod ekonometrycznych. Z tej samej przyczyny w analizie nie używa się żadnych średnich i innych miar statystycznych. Do prognozowania użyto rozbudowanej metody Naive forecast (metoda naiwna). Naive forecast stosuje się w sytuacjach, gdy brak jest możliwości użycia innych metod lub użycie tych metod skazane jest na niepowodzenie, choćby z powodu dużej losowości obserwacji. Metody naiwne są proste, przez to łatwe i szybkie w użyciu. Najprostsza metoda naiwna zakłada, że prognozowana wielkość zjawiska w okresie lub momencie t będzie taka sama jak ostatnio zaobserwowana wartość. Formalnie można to zapisać następująco: gdzie: * y - prognoza zmiennej Y na moment t, t y * t y t 1 y t 1 - wartość zmiennej prognozowanej w momencie t-1. Jeżeli prognozowana zmienna charakteryzuje się istnieniem tendencji do wzrostu (spadku), to do prognozowania można użyć metody, która zakłada, że wartość prognozowanej zmiennej wzrośnie (spadnie) w momencie lub okresie prognozy o określony procent w momencie lub okresie poprzednim. Formalnie można to zapisać następująco: gdzie: c - wskaźnik wzrostu (spadku). y * t ( 1 c) yt 1 W niniejszej pracy do prognozowania wykorzystano metodę, która jest rozszerzoną wersją przytoczonych wyżej metod naiwnych. 1 Prognozowanie gospodarcze. Metody, modele, zastosowania, przykłady, red. nauk. E. Nowak, Warszawa 1998, s. 32. 5

Rozdział: Metoda prognozowania przyjęta w analizie 211 r. INWEST CONSULTING S.A. Zastosowany model umożliwia budowanie prognozy w oparciu o stały wskaźnik wzrostu (spadku) lub jako funkcję inflacji albo PKB. Jeśli wybierzemy stały wskaźnik wzrostu (spadku), to formalny zapis wygląda identycznie jak równanie wyżej. Jeżeli nie zdecydujemy się na prognozowanie w oparciu o stały wskaźnik wzrostu (spadku), to prognozę możemy uzależnić od wag stojących przy inflacji i wskaźniku wzrostu PKB. Formalnie można to zapisać następująco: gdzie: CPI t - wskaźnik inflacji w momencie t, W (cpi) - waga inflacji, PKB t - wzrost PKB w momencie t, W ( pkb) - waga PKB. Wielkość wag została wyznaczona na podstawie historycznego kształtowania się danych w cenach stałych i bieżących, zaobserwowanej dynamiki w cenach bieżących i dynamiki cen, a także opinii opartych na intuicji i doświadczeniu. 1.5 Trafność prognozy Oceny trafności prognozy dokonać można dopiero po upływie okresu, na który prognoza była stawiana, w sytuacji, gdy znane będą faktyczne realizacje prognozowanych wielkości. 1.6 Założenia makroekonomiczne przyjęte do prognozy na lata 212-215 CZYNNIKI MAJĄCE WPŁYW NA GOSPODARKĘ BUDŻETOWĄ I FINANSE Dochody jednostek samorządu terytorialnego w okresie analizy będą zależały od wielu czynników, które można podzielić na dwie kategorie: czynniki wewnętrzne, na które jednostka ma wpływ, czynniki zewnętrzne, na które jednostka nie ma wpływu. Do czynników wewnętrznych należy przede wszystkim polityka finansowa jednostki. Czynniki zewnętrzne to przede wszystkim regulacje prawne obowiązujące samorządy. Są to np.: ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ustawa o finansach publicznych (w szczególności limity zadłużenia oraz wydatków na obsługę długu). Inne zewnętrzne czynniki mogące wpłynąć na sytuację finansową i gospodarczą to lokalne potrzeby społeczne i uwarunkowania gospodarcze regionu. Istotnym czynnikiem o charakterze zewnętrznym o ogromnym wpływie na finanse jednostki jest ogólna sytuacja gospodarcza kraju. 6

ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. INFLACJA Z analizy głównych źródeł dochodów i wydatków wynika, iż w dużej mierze wielkości te zmieniają się pod wpływem inflacji. Proces dezinflacji zapoczątkowany w gospodarce polskiej w 1991 r. i kontynuowany, dzięki prowadzonej polityce fiskalnej i monetarnej, przez kolejne lata doprowadził do ograniczenia dynamiki cen z poziomu 585,8% w 199 r. do 3,1% w 21 r. Na wykresie zamieszczono dane obrazujące zmiany wskaźnika cen i usług konsumpcyjnych w latach 1995-21. Wykres 1: Średnioroczny wskaźnik wzrostu cen i usług w latach 1995-21 Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych rok poprzedni = 1 125, 121,6 12, 118,7 115, 11, 15, 113,2 18,6 19,7 18,6 14,4 13,4 1,7 11,7 14, 13,3 1,7 13,7 13,1 11,4 1, Źródło: Główny Urząd Statystyczny Prognoza wskaźnika wzrostu cen i usług na lata 212-215 oparta została na następujących Projekcja inflacji Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD NBP, Wytyczne dotyczące założeń makroekonomicznych na potrzeby wieloletnich prognoz finansowych jednostek samorządu terytorialnego Ministerstwo Finansów. Na poniższym wykresie przestawiono w formie graficznej kształtowanie się prognozy wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w latach 211-212 wg Narodowego Banku Polskiego. Jest to tzw. wykres wachlarzowy. Rozdział: Metoda prognozowania przyjęta w analizie opracowaniach: 7

211 r. INWEST CONSULTING S.A. Wykres 2: Centralna projekcja oraz wykres wachlarzowy inflacji Źródło: Narodowy Bank Polski W OPRACOWANIU PRZYJĘTO, ŻE PROGNOZOWANA INFLACJA W LATACH 212-215 BĘDZIE WYNOSIŁA 2,5%. PRODUKT KRAJOWY BRUTTO Analiza kształtowania się dochodów pochodzących z podatków dochodowych od osób fizycznych i prawnych stanowiących dochód budżetu państwa wykazała, że jednym z czynników mogącym mieć wpływ na dochody z tego tytułu jest wzrost Produktu Krajowego Brutto. Na wykresie zamieszczone zostały informacje na temat dynamiki zmian PKB w Polsce w latach 1995-21. Wykres 4: Zmiany PKB w Polsce w latach 1995-21 Rozdział: Metoda prognozowania przyjęta w analizie Zmiany Produktu Krajowego Brutto rok poprzedni = 1 8 18, 17, 16, 15, 17 16,9 16,2 16,1 15,3 14,8 14,1 14 13,8 14, 16,8 15 13,8 13,2 13, 12, 11 11,4 11, 1, Źródło: Główny Urząd Statystyczny 11,7

ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. Budując prognozę dynamiki PKB oparto się na następujących dokumentach: Projekcja inflacji Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD NBP, Wytyczne dotyczące założeń makroekonomicznych na potrzeby wieloletnich prognoz finansowych jednostek samorządu terytorialnego Ministerstwo Finansów. Na poniższym wykresie przestawiono w formie graficznej kształtowanie się prognozy wskaźnika wzrostu PKB w latach 211-212 wg Narodowego Banku Polskiego. Wykres 5: Centralna projekcja oraz wykres wachlarzowy PKB Źródło: Narodowy Bank Polski W OPRACOWANIU PRZYJĘTO, ŻE PROGNOZOWANY WZROST PKB W LATACH 212-215 BĘDZIE SIĘ KSZTAŁTOWAŁ W PRZEDZIALE OD 3,4% DO 4,8%. Zastosowane w opracowaniu wskaźniki inflacji i dynamiki PKB, stanowiące podstawę prognozowania poziomu dochodów i wydatków przyjęto odpowiednio: 212 213 214 215 2,5% 2,5% 2,5% 2,5% 212 213 214 215 4,8% 4,1% 4,% 3,4% Dynamika PKB W kolejnych latach, dla bezpieczeństwa prognozy, przyjęto stały poziom dochodów i wydatków Gminy (z roku 215). Rozdział: Metoda prognozowania przyjęta w analizie Wskaźnik inflacji 9

Rozdział: Ryzyko towarzyszące funkcjonowaniu JST 211 r. INWEST CONSULTING S.A. 2. Ryzyko towarzyszące funkcjonowaniu JST W trakcie realizacji długoterminowego planu finansowego należy uwzględnić możliwe wystąpienie zagrożeń utrudniających osiągnięcie zamierzonych celów. Zagrożenia te generują ryzyka towarzyszące funkcjonowaniu jednostek samorządu terytorialnego: RYZYKO ISTOTNEJ ZMIANY POLITYCZNEJ W ORGANACH JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO Radni - członkowie podstawowego organu stanowiącego j.s.t. - wybierani są w wyborach powszechnych. Dlatego też na decyzje ekonomiczne oraz finansowe podejmowane przez jednostkę mogą wpływać czynniki polityczne i społeczne. RYZYKO INSTYTUCJONALNE Związane jest z możliwością wprowadzenia zmian regulacji prawnych i podatkowych mających bezpośredni wpływ na kształtowanie się poziomu dochodów jednostek samorządu terytorialnego. RYZYKO NIESTABILNOŚCI GOSPODARCZEJ I POLITYCZNEJ Wiąże się z pogorszeniem ogólnej sytuacji gospodarczej kraju lub regionu, wzrostu inflacji oraz bezrobocia. W rezultacie zjawiska te wpływają na dochody czerpane z podatków i opłat. RYZYKO BRAKU ZAKŁADANYCH ŹRÓDEŁ FINANSOWANIA Występuje w przypadku finansowania długookresowych inwestycji środkami obcymi np. z funduszy pomocowych. RYZYKO PRZESZACOWANIA DOCHODÓW BUDŻETU Przygotowywanie budżetu od strony dochodów może opierać się na zbyt optymistycznych założeniach (np. co do wpływów z tytułu sprzedaży mienia). W rezultacie niższe wpływy przy ustalonych wyższych wydatkach skutkują powstaniem deficytu budżetowego, co może doprowadzić do zaburzeń płynności. RYZYKO NADZWYCZAJNEGO ZWIĘKSZENIA WYDATKÓW BUDŻETU Jednostki tworzą rezerwy na nieprzewidziane w budżecie wydatki. Może się okazać, że wystąpi nieplanowany wzrost wydatków przekraczający poziom utworzonej rezerwy (np. związanych z klęską żywiołową). Wówczas pokrycie tych wydatków może nastąpić poprzez zmniejszenie innych wydatków lub też zwiększenie zadłużenia. 1

Rozdział: Ryzyko towarzyszące funkcjonowaniu JST ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. RYZYKO KURSOWE Występuje w przypadku jednostek, które zaciągnęły zobowiązania indeksowane do walut obcych. RYZYKO ZMIANY STAWEK PODATKÓW POŚREDNICH Jednostki samorządu terytorialnego mogą ponosić ryzyko zwiększenia stawek podatków pośrednich, w tym stawek podatku od towarów i usług. Na gruncie obowiązującego stanu prawnego jednostki samorządu terytorialnego jako takie, co do zasady nie mają prawa do pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony. Powoduje to, iż ponoszą one ekonomiczny ciężar podatku od towarów i usług. Podwyższenie stawek podatku VAT może skutkować wyższymi cenami żądanymi przez dostawców i wykonawców w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego. RYZYKO STÓP PROCENTOWYCH Obligacje i kredyty oprocentowane są według zmiennych stawek WIBOR, które zmieniają się zarówno w ciągu każdego roku, jak i w poszczególnych latach. Na ustalenie wielkości stawek WIBOR pośredni wpływ ma poziom inflacji, dlatego też samorząd powinien wziąć pod uwagę ryzyko związane ze zmianami inflacyjnymi. Zmniejszenie poziomu inflacji powodować może zmniejszenie poziomu WIBOR-u, i tym samym będzie wywierać wpływ na poziom obsługi zadłużenia. RYZYKO ZMIAN LEGISLACYJNYCH Jest to ryzyko związane z możliwym występowaniem zmian prawnych dotyczących samorządów terytorialnych. Jako przykład należy tutaj wymienić Rozporządzenie Ministra Finansów z 23.12.21 r. w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego, w tym do długu Skarbu Państwa (Dz.U. z 21 r. Nr 252, poz. 1692). W wyniku tego rozporządzenia klasyfikacja ta uległa poszerzeniu, co dla wielu samorządów oznaczało konieczność zakwalifikowania do długu wielu tytułów dotychczas jako dług nie uznawanych. Kolejnym przykładem mogą być pojawiające się plany Ministra Finansów mające na celu ograniczanie deficytów JST. 11

Rozdział: Zestawienie dochodów Gminy w latach 26-21 211 r. INWEST CONSULTING S.A. 3. Zestawienie dochodów Gminy w latach 26-21 W tabelach 1-5 przedstawiono kształtowanie się dochodów i wydatków Gminy w latach 26-21. Tabela 1: Dochody Gminy w latach 26-21 (dane w PLN) DOCHODY 26 27 28 29 21 Wpływy z podatków 5 241 88 6 979 461 7 578 45 7 996 292 8 629 45 Podatek rolny 857 827 1 29 674 1 71 68 1 663 262 1 128 686 Podatek leśny 39 462 4 961 46 151 46 447 42 61 Podatek od nieruchomości 3 396 814 3 783 26 4 114 588 4 962 384 5 57 952 Podatek od środków transportowych 217 79 312 914 31 798 574 14 926 217 Podatek od spadków i darowizn 38 465 68 383 112 843 77 723 97 839 Podatek od czynności cywilnoprawnych 678 125 1 731 811 1 278 162 655 846 91 44 Wpływy z karty podatkowej 13 48 12 512 14 255 16 616 15 696 Wpływy z opłat 354 825 41 451 496 754 642 641 737 927 Oplata skarbowa 35 215 59 245 52 774 5 375 53 26 Opłaty eksploatacyjne 11 67 1 818 127 57 172 757 218 798 Wpływy z opłaty administracyjnej 15 7 Opłaty za zezwolenia na sprzedaż alkoholu 179 265 196 734 213 13 227 415 218 543 Inne opłaty 23 37 44 654 13 821 192 94 247 326 Udział w podatkach budżetu państwa 3 241 781 4 544 355 6 59 549 6 95 355 6 951 26 Pod. dochodowy od osób fizycznych 3 9 77 4 41 34 5 763 574 5 83 343 6 574 485 Pod. dochodowy od osób prawnych 151 74 134 15 295 975 292 12 376 721 Dochody z majątku 761 23 2 119 34 7 598 179 1 284 561 3 912 934 Dochody z najmu i dzierżawy składników majątkowych 6 182 64 794 68 925 78 19 13 998 Wpływy z tyt. odpłatnego nabycia prawa własności oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości 2 3 853 7 56 686 1 121 117 3 756 29 Wpływy ze sprzedaży składników majątkowych 678 62 978 12 63 32 415 Wpływy z opłat za zarząd i wieczyste użytkowanie nieruchomości 22 428 22 49 22 449 22 425 2 493 Odsetki 48 845 148 498 56 132 219 838 94 791 Od nieterminowych wpłat z tytułu podatków i opłat 4 918 74 454 15 53 64 447 3 476 Pozostałe odsetki 7 928 74 44 4 62 155 391 64 316 Pozostałe dochody 38 73 454 491 369 353 295 71 72 217 Grzywny, mandaty i kary pieniężne 15 86 1 54 158 997 Wpływy z usług 92 879 122 722 13 253 123 6 13 444 Inne dochody 199 991 331 77 266 1 17 525 412 775 12

ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA DOCHODY Subwencje z budżetu państwa Subwencja podstawowa 211 r. 26 27 28 29 21 7 27 62 6 813 129 8 31 233 8 23 355 8 272 676 8 274 Subwencja oświatowa 5 651 95 5 937 383 6 351 378 7 176 31 7 166 184 Subwencja wyrównawcza 1 475 378 875 746 1 679 855 1 27 45 1 16 492 Dotacje celowe z budżetu państwa 3 713 645 4 145 795 4 57 49 4 35 548 4 821 25 Zadania bieżące zlecone i powierzone Zadania bieżące zlecone i powierzone (par. 4-a cyf.: 7, 8 i 9) 3 124 877 3 569 399 3 44 593 3 376 495 3 477 173 58 884 155 913 636 134 588 768 576 396 594 14 53 14 75 637 2 36 57 59 11 48 13 554 79 342 461 932 9 97 75 48 48 879 2 31 4 538 35 78 628 35 12 44 97 46 997 2 684 623 3 47 23 912 49 82 Środki na inwestycje 9 16 689 1 559 287 1 85 96 4 575 766 z budżetu państwa 9 333 996 952 16 689 1 226 287 1 85 96 3 578 814 Zadania bieżące własne Zadania bieżące własne (par. 4-a cyf.: 7, 8 i 9) Środki na dofinansowanie zadań ze źródeł pozabudżetowych Na zadania realiz. na podst. porozum. między jedn. samorządu teryt. Fundusze celowe Fundusze pomocowe Inne ze źródeł pozabudżetowych DOCHODY RAZEM 2 945 129 25 823 384 36 386 936 3 657 963 39 16 14 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia. Tabela Nr 2 przedstawia analizę dochodów Gminy Miękinia w latach 26-21. Analiza została przeprowadzona na poziomie szczegółowości obejmującym paragrafy. Wartości dochodów dla poszczególnych paragrafów zostały zestawione w kolejności chronologicznej dla lat. Następnie została policzona ich średnia arytmetyczna w całym badanym okresie. Dla tak wyznaczonych skutków odpowiada 2% przyczyn. Istota metody opiera się na pracy włoskiego ekonomisty żyjącego na przełomie XIX i XX wieku Vilfredo Pareto, który w 1897 roku zbadał zamożność włoskiego społeczeństwa. Zaobserwował, że 2% rodzin we Włoszech posiada aż 8% bogactwa tego kraju. Stwierdzając występowanie tego nierównomiernego rozkładu również w innych sytuacjach, Pareto sformułował zasadę znaną obecnie jako reguła 8/2. Mówi ona, że występowanie większości typów zdarzeń można zaobserwować w małym zaledwie fragmencie możliwych okoliczności. Inaczej mówiąc, skromniejszymi środkami i mniejszym wysiłkiem można osiągnąć większe efekty. Analizując poniższą tabelę można stwierdzić, że pierwsze 6 pozycji dochodów odpowiada za ponad 8% ogólnej ich wartości. Podstawowym dochodem Gminy jest subwencja z budżetu państwa, która stanowi średnio 25,13% ogółu dochodów. Wykres 3 jest graficznym odwzorowaniem Tabeli 2. Rozdział: Zestawienie dochodów Gminy w latach 26-21 średnich analizę przeprowadzono wg zasady Pareto, która mówi, że za ok. 8% wszystkich 13

211 r. INWEST CONSULTING S.A. Tabela 2: Analiza dochodów Gminy w latach 26-21 (dane w PLN) Rozdział: Zestawienie dochodów Gminy w latach 26-21 % całości dochodów 26 27 28 29 21 Lp Par Opis 1 292 Subwencje ogólne z budżetu państwa 7 689 544 25,13% 25,13% 7 127 328 6 813 129 8 31 233 8 23 355 8 272 676 2 1 Podatek dochodowy od osób fizycznych 5 128 49 41,9% 16,76% 3 9 77 4 41 34 5 763 574 5 83 343 6 574 485 3 31 Podatek od nieruchomości 4 352 989 56,12% 14,23% 3 396 814 3 783 26 4 114 588 4 962 384 5 57 952 4 21 Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na realizację zadań bieżących z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych gminie (związkom gmin) ustawami 3 386 651 67,19% 11,7% 3 116 577 3 569 399 3 393 613 3 376 495 3 477 173 5 77 Wpłaty z tytułu odpłatnego nabycia prawa własności oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości 2 882 937 76,62% 9,42% 2 3 853 7 56 686 1 121 117 3 756 29 6 32 Podatek rolny 1 278 11 8,79% 4,18% 857 827 1 29 674 1 71 68 1 663 262 1 128 686 7 5 Podatek od czynności cywilnoprawnych 1 5 869 84,23% 3,43% 678 125 1 731 811 1 278 162 655 846 91 44 8 23 Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na realizację własnych zadań bieżących gmin (związków gmin) 594 52 86,17% 1,94% 588 768 576 396 594 14 53 14 77 943 62 Dotacje celowe w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 3 pkt 5 i 6 ustawy, lub płatności w ramach budżetu środków europejskich 582 475 88,7% 1,9% 2 912 377 1 626 Dotacje otrzymane z państwowych funduszy celowych na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji i zakupów inwestycyjnych jednostek sektora finansów publicznych 513 58 89,75% 1,68% 16 689 818 8 1 449 8 19 11 34 Podatek od środków transportowych 466 53 91,28% 1,52% 217 79 312 914 31 798 574 14 926 217 12 633 Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na realizację inwestycji i zakupów inwestycyjnych własnych gmin (związków gmin) 265 99 92,15%,87% 333 996 952 13 2 Podatek dochodowy od osób prawnych 249 96 92,96%,82% 151 74 134 15 295 975 292 12 376 721 14 97 Wpływy z różnych dochodów 215 5 93,67%,7% 133 18 296 759 214 912 93 69 336 647 15 48 Wpływy z opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych 27 12 94,34%,68% 179 265 196 734 213 13 227 415 218 543 16 2 Dotacje rozwojowe oraz środki na finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej 17 186 94,9%,56% 58 884 155 913 636 134 17 87 Wpływy ze sprzedaży składników majątkowych 155 27 95,4%,51% 678 62 978 12 63 32 415 18 46 Wpływy z opłaty eksploatacyjnej 144 27 95,88%,47% 11 67 1 818 127 57 172 757 218 798 19 92 Pozostałe odsetki 14 456 96,34%,46% 7 928 74 44 4 62 155 391 64 316 63 Wpływy z tytułu pomocy finansowej udzielanej między jednostkami samorządu terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań inwestycyjnych i zakupów inwestycyjnych 133 497 96,77%,44% 47 487 15 155 9 14 Skumulowany udział wartości poszczególnych paragrafów dochodów średnia wartość dochodów 2 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia.

ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. Wykres 3: Analiza dochodów Gminy w latach 26-21. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia. Podstawowe źródła dochodów Gminy, przedstawione w Tabeli nr 1, można skumulować w większe grupy. Poniższe tabele i wykresy obrazują jak kształtowały się te grupy w latach 26-21. 26 27 28 29 21 DOCHODY BIEŻĄCE: 2 257 59 23 684 863 27 32 844 27 667 886 3 795 894 Subwencje i dotacje: 1 978 837 11 69 44 12 219 277 12 318 245 13 555 858 7 27 62 6 813 129 8 31 233 8 23 355 8 272 676 3 771 235 4 256 275 4 188 44 4 114 89 5 283 182 Subwencje ogółem Dotacje i śr. pozabudżetowe na zadania bieżące Dochody własne: 9 278 672 12 615 459 15 11 567 15 349 64 17 24 36 Wpływy z podatków 5 241 88 6 979 461 7 578 45 7 996 292 8 629 45 Udział w podatkach budżetu państwa 3 241 781 4 544 355 6 59 549 6 95 355 6 951 26 377 252 423 859 519 23 665 66 758 419 48 845 148 498 56 132 219 838 94 791 Wpływy z opłat Odsetki Pozostałe dochody DOCHODY MAJĄTKOWE: Wpływy z tytułu przekształcenia prawa użyt. wieczystego (os. fizycz.) w prawo własności (76) Dochody ze sprzedaży majątku (77,78,87) Dotacje i śr. pozabudżetowe na zadania inwestycyjne DOCHODY RAZEM 368 912 519 285 438 278 373 9 86 214 687 62 2 138 521 9 66 93 2 99 77 8 364 21 678 62 2 31 832 7 56 86 1 184 117 3 788 444 9 16 689 1 559 287 1 85 96 4 575 766 2 945 129 25 823 384 36 386 936 3 657 963 39 16 14 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia. Rozdział: Zestawienie dochodów Gminy w latach 26-21 Tabela 3: Zestawienie dochodów Gminy w latach 26-21 (dane w PLN) 15

211 r. INWEST CONSULTING S.A. Tabela 4: Struktura dochodów Gminy w latach 26-21 26 27 28 29 21 DOCHODY BIEŻĄCE: 96,7% 91,7% 75,1% 9,2% 78,6% Subwencje i dotacje: 52,4% 42,9% 33,6% 4,2% 34,6% Subwencje ogółem 34,4% 26,4% 22,1% 26,8% 21,1% Dotacje i śr. pozabudżetowe na zadania bieżące 18,% 16,5% 11,5% 13,4% 13,5% Dochody własne: 44,3% 48,9% 41,5% 5,1% 44,% Wpływy z podatków 25,% 27,% 2,8% 26,1% 22,% Udział w podatkach budżetu państwa 15,5% 17,6% 16,7% 19,9% 17,8% Wpływy z opłat 1,8% 1,6% 1,4% 2,2% 1,9% Odsetki,2%,6% 1,4%,7%,2% Pozostałe dochody 1,8% 2,% 1,2% 1,2% 2,1% 3,3% 8,3% 24,9% 9,8% 21,4% Wpływy z tytułu przekształcenia prawa użyt. wieczystego (os. fizycz.) w prawo własności (76),%,%,%,%,% Dochody ze sprzedaży majątku (77,78,87) 3,2% 7,9% 2,6% 3,9% 9,7% Dotacje i śr. pozabudżetowe na zadania inwestycyjne,%,4% 4,3% 5,9% 11,7% 1% 1% 1% 1% 1% DOCHODY MAJĄTKOWE: DOCHODY RAZEM Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia. Tabela 5: Dynamika dochodów Gminy w latach 26-21 27/ 26 28/ 27 29/ 28 21/ 29 21/ 26 DOCHODY BIEŻĄCE: 116,9% 115,4% 11,3% 111,3% 152,% Subwencje i dotacje: 1,8% 11,4% 1,8% 11,% 123,5% Subwencje ogółem Dotacje i śr. pozabudżetowe na zadania bieżące Rozdział: Zestawienie dochodów Gminy w latach 26-21 Dochody własne: 16 94,5% 117,9% 12,1% 1,8% 114,8% 112,9% 98,4% 98,3% 128,4% 14,1% 136,% 119,7% 11,6% 112,3% 185,8% Wpływy z podatków 133,1% 18,6% 15,5% 17,9% 164,6% Udział w podatkach budżetu państwa 14,2% 133,3% 1,6% 114,% 214,4% Wpływy z opłat 112,4% 122,5% 128,1% 114,% 21,% Odsetki 34,% 34,8% 43,4% 43,1% 194,1% 216,1% 218,5% Pozostałe dochody DOCHODY MAJĄTKOWE: Wpływy z tytułu przekształcenia prawa użyt. wieczystego (os. fizycz.) w prawo własności (76) Dochody ze sprzedaży majątku (77,78,87) Dotacje i śr. pozabudżetowe na zadania inwestycyjne DOCHODY RAZEM 14,8% 84,4% 85,1% 311,% 423,9% 33,% 279,7% 1216,4% x x x x x 299,4% 369,5% 15,8% 319,9% 558,3% 1185,4% 1461,5% 115,8% 253,4% x 123% 141% 84% 128% 187% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia.

ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. Wykres 4: Dochody Gminy w latach 26-21 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia. Dochody Gminy zachowują na przestrzeni ostatnich pięciu lat wyraźną tendencję rosnącą. Jedynie w roku 29 dynamika okazała się ujemna. Było to spowodowane głównie realizacją niższych dochodów ze sprzedaży mienia. W pozostałych latach mieliśmy do czynienia ze wzrostem dochodów Gminy, z dynamiką wynoszącą od 23% do 41% rocznie. W strukturze dochodów w 26 roku największy udział miały subwencje i dotacje (52,4 %). W następnych latach udział ten ulegał wyraźnemu spadkowi na rzecz dochodów własnych to one stały się dominującym źródłem. Jest to bardzo pozytywne zjawisko. Te dwie grupy dochodów stanowią w całości dochody bieżące, które łącznie stanowiły przeciętnie w latach 26-21 ok. 86,5% całości dochodów. Pozostałe 13,5% stanowiły dochody majątkowe, ich udział był więc wpływ do budżetu przyniosła sprzedaż mienia, kolejnym źródłem były dotacje i środki pozabudżetowe na zadania inwestycyjne. W ciągu pięciu analizowanych lat, dochody ogółem jednostki wzrosły o 87%. Do tej dynamiki przyczyniły się wszystkie grupy dochodów bieżących. Jest to bardzo duży wzrost, a na szczególną uwagę zasługuje ponad dwukrotny wzrost dochodów z tytułu udziału w podatkach budżetu państwa. 4. Zestawienie wydatków Gminy w latach 26 21 Analogicznie do dochodów, również wydatki można poddać analizie wg zasady Pareto, jednak ze względu na mnogość i różnorodność paragrafów klasyfikacji wydatków, zdecydowano się je Rozdział: Zestawienie wydatków Gminy w latach 26 21 stosunkowo duży w kontekście całości dochodów. Wśród dochodów majątkowych największy 17

211 r. INWEST CONSULTING S.A. rozpatrywać na poziomie szczegółowości obejmującym działy. Wyliczenia prezentuje Tabela nr 6 oraz Wykres 5. Tabela 6: Analiza wydatków Gminy w latach 26-21. Lp Dział 1 81 Opis Oświata i wychowanie średnia wartość wydatków Skumulowany udział wartości poszczególnych działów wydatków % całości wydatków 26 27 28 29 21 1 479 45 33,79% 33,79% 8 891 753 9 853 614 1 329 86 11 232 748 12 89 15 51,53% 17,74% 1 219 829 1 32 394 7 812 525 7 532 911 9 632 23 2 6 Transport i łączność 5 53 578 3 852 Pomoc społeczna 3 989 92 64,4% 12,86% 3 834 1 4 167 613 3 94 219 3 921 758 4 121 92 75,48% 11,8% 3 632 623 3 138 49 3 226 678 3 382 268 3 88 634 4 75 Administracja publiczna 3 437 723 5 926 Kultura fizyczna i sport 2 167 544 82,47% 6,99% 22 163 98 5 11 768 4 567 92 785 763 Gospodarka komunalna i ochrona środowiska Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego 1 621 15 87,7% 5,23% 718 472 1 134 657 961 32 1 874 7 3 417 88 1 374 214 92,13% 4,43% 866 58 98 894 1 65 687 1 69 547 2 348 362 94,31% 2,18% 116 45 549 696 468 744 862 511 1 386 98 6 9 7 921 8 1 Rolnictwo i łowiectwo 676 619 9 7 Gospodarka mieszkaniowa 483 611 95,87% 1,56% 96 919 535 382 587 572 413 35 784 875 754 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 416 818 97,21% 1,34% 127 276 149 588 497 66 33 186 979 381 851 Ochrona zdrowia 237 918 97,98%,77% 27 49 32 599 245 889 21 312 223 383 12 756 Dochody od osób prawnych, od osób fizycznych i od innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej oraz wydatki związane z ich poborem 173 436 98,54%,56% 136 464 146 17 182 379 198 142 24 87 13 71 Działalność usługowa 169 228 99,8%,55% 135 959 192 49 214 35 173 34 13 432 14 757 Obsługa długu publicznego 12 336 99,47%,39% 123 634 69 349 5 296 38 517 319 885 15 854 Edukacyjna opieka wychowawcza 12 85 99,86%,39% 142 464 154 977 147 927 81 664 73 395 25 617 99,94%,8% 34 82 19 441 5 561 16 9 52 1 15 24 99,99%,5% 3 5 72 7 2 928 1,%,1% 14 64 4 1,%,% 5 75 75 1 11 16 751 17 4 Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę 18 15 Przetwórstwo przemysłowe 19 752 Obrona narodowa Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia. Rozdział: Zestawienie wydatków Gminy w latach 26 21 Jak wynika z wyżej przedstawionych danych, cztery działy odgrywają decydującą rolę na poziom 18 wydatków Gminy. Są to oświata i wychowanie, pomoc społeczna, transport i łączność oraz administracja publiczna, z wyraźną dominacją tego pierwszego działu. Jest to typowa sytuacja dla samorządu na szczeblu gminnym i wynika z powierzanych mu zadań. Pierwsze pięć wymienionych w tabeli powyżej działów łącznie decydowało o ponad 8% wszystkich wydatków Gminy.

ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. Wykres 5: Analiza wydatków Gminy w latach 26-21. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia. W kolejnym kroku analizy zdecydowano się na wyodrębnienie w ramach każdego działu kilku grup wydatków bieżących. Są to: dotacje i subwencje, wynagrodzenia i składki od nich naliczane, świadczenia na rzecz osób fizycznych, remonty, zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług, pozostałe wydatki bieżące, odsetki od pożyczek, kredytów i pap. wart., obsługa poręczeń. Dane te prezentują poniższe tabele oraz wykres. WYDATKI BIEŻĄCE: Dotacje i subwencje Wynagrodzenia i składki od nich naliczane Świadczenia na rzecz osób fizycznych Remonty Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług Pozostałe wydatki bieżące Odsetki od pożyczek, kredytów i pap. wart. Obsługa poręczeń WYDATKI MAJĄTKOWE: WYDATKI RAZEM 26 27 28 29 21 19 783 34 2 811 716 22 242 272 24 28 765 26 992 71 1 63 498 1 478 1 1 792 42 2 539 526 3 137 129 1 83 953 9 539 31 1 87 1 1 34 663 11 592 63 4 14 4 29 631 3 855 94 3 935 669 4 168 184 415 462 1 336 82 2 155 866 2 165 716 1 51 51 3 262 335 3 138 348 3 274 746 3 854 552 4 52 59 73 423 959 456 1 26 379 1 154 122 1 753 782 123 634 69 349 5 296 38 517 39 885 724 28 2 139 961 12 575 438 12 416 138 13 364 28 2 57 512 22 951 677 34 817 71 36 444 92 4 356 737 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia. Rozdział: Zestawienie wydatków Gminy w latach 26 21 Tabela 7. Wydatki Gminy w latach 26-21 (dane w PLN) 19

211 r. INWEST CONSULTING S.A. Tabela 8: Struktura wydatków Gminy w latach 26-21 26 27 28 29 21 WYDATKI BIEŻĄCE: 96,5% 9,7% 63,9% 65,9% 66,9% Dotacje i subwencje 5,2% 6,4% 5,1% 7,% 7,8% Wynagrodzenia i składki od nich naliczane 49,2% 41,6% 29,% 28,4% 28,7% Świadczenia na rzecz osób fizycznych 2,% 18,7% 11,1% 1,8% 1,3% 2,% 5,8% 6,2% 5,9% 3,7% 15,9% 13,7% 9,4% 1,6% 11,2% Pozostałe wydatki bieżące 3,6% 4,2% 2,9% 3,2% 4,3% Odsetki od pożyczek, kredytów i pap. wart.,6%,3%,1%,1%,8% Obsługa poręczeń,%,%,%,%,% 3,5% 9,3% 36,1% 34,1% 33,1% 1% 1% 1% 1% 1% Remonty Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług WYDATKI MAJĄTKOWE: WYDATKI RAZEM Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia. Tabela 9: Dynamika wydatków Gminy w latach 26-21 27/ 26 28/ 27 29/ 28 21/ 29 21/ 26 WYDATKI BIEŻĄCE: 15,2% 16,9% 18,% 112,3% 136,4% Dotacje i subwencje 139,% 121,2% 141,7% 123,5% 295,% 94,6% 15,7% 12,5% 112,1% 115,% Świadczenia na rzecz osób fizycznych 14,5% 89,9% 12,1% 15,9% 11,6% Remonty Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług 321,8% 161,3% 1,5% 69,7% 363,6% 96,2% 14,3% 117,7% 117,3% 138,6% Pozostałe wydatki bieżące 131,4% 17,% 112,4% 152,% 24,1% 56,1% 72,5% 76,6% 84,5% 25,6% x x x x x 295,5% 587,6% 98,7% 17,6% 1845,3% 112% 152% 15% 111% 197% Wynagrodzenia i składki od nich naliczane Odsetki od pożyczek, kredytów i pap. wart. Obsługa poręczeń WYDATKI MAJĄTKOWE: WYDATKI RAZEM Rozdział: Zestawienie wydatków Gminy w latach 26 21 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia. 2 Wydatki o charakterze powtarzalnym i liniowym, a takimi jest większość wydatków bieżących, cechowały się w badanym okresie stałą tendencją rosnącą, z dynamiką w granicach od 5,2% do 12,3%. Łącznie w badanym okresie przyrosły o 36,4%, co oznacza znacznie mniejszy wzrost niż w przypadku dochodów bieżących, co wydatnie przyczyniło się do poprawy sytuacji finansowej Gminy. Spośród wydatków bieżących, najistotniejszą pozycją dla Gminy są wynagrodzenia i pochodne. Jest to również typowe zjawisko dla samorządów w Polsce. Przeciętny udział wydatków na ten cel wyniósł 35,4%. Średnio 23,2% ze wszystkich wydatków Gmina przeznaczała na wydatki majątkowe (inwestycje). Udział ten jest stosunkowo wysoki, co oznacza dbałość Gminy o własny rozwój.

ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. Wykres 6: Wydatki Gminy w latach 26-21 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia. 5. Wolne środki finansowe Wysokość wolnych środków finansowych wskazuje na zdolność jednostki do regulowania zobowiązań wynikających z zaciągniętych kredytów i pożyczek, a więc do spłaty rat kapitałowych i odsetek, a także na zdolność do samodzielnego finansowania inwestycji. Dla celów niniejszej analizy przyjęto kategorię "wolnych środków finansowych" jako różnicę: dochody bieżące wydatki bieżące bez obsługi długu. dochody bieżące = dochody ogółem - dochody majątkowe wydatki bieżące = wydatki ogółem - wydatki majątkowe dochody bieżące wolne środki finansowe dodatnie wydatki bieżące bez obsługi długu wydatki bieżące bez obsługi długu wolne środki finansowe ujemne dochody bieżące Rozdział: Wolne środki finansowe Zgodnie z powyższym opisem układ wolnych środków finansowych może wyglądać następująco: 21

Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 211 r. INWEST CONSULTING S.A. W latach 26-21 poziom wolnych środków finansowych kształtował się na poziomie od około,6 mln PLN w roku 26 do 5,13 mln PLN w 28 roku. Przeciętnie było to 3,3 mln PLN i średnio stanowiło ok. 1,17% pozyskanych dochodów. Z doświadczenia analityków INWEST CONSULTING wynika, iż za bardzo dobrą sytuację finansową samorządu uważa się taką, gdzie poziom ten wynosi właśnie ok. 1%. 6. Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 Analiza możliwości inwestycyjnych opiera się na długoterminowej prognozie wolnych środków finansowych. Wielkość wolnych środków finansowych wskazuje na zdolność jednostki do regulowania zobowiązań wynikających z zaciągniętych kredytów i pożyczek, a więc do spłaty rat kapitałowych i odsetek, a także na zdolność do samodzielnego finansowania inwestycji. Analiza ma stanowić pomoc przy podejmowaniu decyzji w sprawie sposobów finansowania inwestycji. Zamieszczone w niniejszym rozdziale tabele i wykresy zostały przygotowane w celu zobrazowania zjawisk występujących w budżecie jednostki w latach objętych analizą. Przedstawione tabele obrazują sytuację finansową jednostki i pozwalają na ocenę zdolności kredytowej oraz odzwierciedlają przepływy środków pieniężnych w kolejnych latach w sposób przypominający analizę cash flow stosowaną w przedsiębiorstwach. Celem dalszej części analizy jest porównanie różnych metod realizacji inwestycji budowy zespołu szkół w Lutyni wraz z określeniem ich wpływu na budżet Gminy Miękinia. W pierwszym kroku przedstawia się projekcje w tzw. wariancie wyjściowym, tj. zakładającym zaniechanie realizacji tej inwestycji. Ma to na celu lepsze zobrazowanie skutków, jakie niosą ze sobą różne sposoby finansowania. 6.1 Założenia analizy, zobowiązania finansowe Gminy Założenia ogólne Punktem wyjścia dla prognoz były dane dotyczące wykonania budżetów lat 26-21, a także aktualny na moment sporządzania Analizy plan budżetu 211 wg stanu na dzień 3 września 211 r. Ze względu na niezbędną w procesie prognozowania ostrożność, na lata 216-223 poszczególne pozycje dochodów bieżących i wydatków bieżących (bez kosztów obsługi długu) przyjmują stałą wartość na poziomie 215 roku. Założenia do prognoz dochodów Dochody budżetowe bieżące podzielono wg źródeł i przyjęto dla nich następujące założenia: 22

ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. Tabela 1: Dochody przyjęte założenia stały % PKB % inflacji Wpływy z podatków 211 212 9 115 726 9 714 56 1 347 875 213 214 215-223 1 356 792 1 381 572 11 45 718 1 416 111 11 784 889 1 451 514 Podatek rolny % % 1% 1 315 Podatek leśny % % 1% 47 5 48 688 49 95 51 152 52 431 Podatek od nieruchomości 8% % % 5 976 167 6 454 26 6 97 61 7 528 249 8 13 59 Podatek od środków transportowych 5% % % 1 53 59 1 15 712 1 16 998 1 219 47 1 28 Podatek od spadków i darowizn % % 1% 55 56 375 57 784 59 229 6 71 Podatek od czynności cywilnoprawnych 5% % % 653 685 65 719 933 755 929 793 726 Wpływy z karty podatkowej % % % Wpływy z opłat 16 16 16 16 16 756 3 778 958 82 369 826 563 851 568 Oplata skarbowa % % 1% 5 51 25 52 531 53 845 55 191 Opłaty eksploatacyjne 5% % % 15 157 5 165 375 173 644 182 326 Opłaty za zezwolenia na sprzedaż alkoholu % % 1% 219 224 475 23 87 235 839 241 735 Inne opłaty % % 1% 337 3 345 733 354 376 363 235 7 52 56 8 91 76 8 727 768 9 414 433 9 199 54 372 316 1 155 741 9 934 979 Udział w podatkach budżetu państwa Pod. dochodowy od osób fizycznych 8% % % 7 32 56 7 886 76 8 517 643 Pod. dochodowy od osób prawnych % % 1% 2 25 21 125 215 378 22 763 2 33 29 3 14 35 2 543 813 2 67 48 1 687 93 113 883 116 73 119 648 122 64 125 76 1 896 146 3 2 4 1 92 1 536 23 23 575 24 164 24 768 25 388 17 75 11 44 112 395 114 85 16 16 16 16 16 Dochody z majątku Dochody z najmu i dzierżawy składników majątkowych Wpływy z tyt. odpłatnego nabycia prawa własności oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości Wpływy z opłat za zarząd i wieczyste użytkowanie nieruchomości Odsetki Od nieterminowych wpłat z tytułu podatków i opłat Pozostałe odsetki % % 1% w 216 r. założono kwotę 1 228 8 PLN, w latach 217-218 983 4 PLN % % 1% % % % % % 1% Pozostałe dochody Grzywny, mandaty i kary pieniężne Wpływy z usług Inne dochody Założono spadek dochodów o 5 tys. PLN w roku 212 % % 1% % % 1% Subwencje z budżetu państwa 91 75 94 44 96 395 98 85 11 275 77 225 667 342 684 26 71 126 718 655 153 72 1 12 5 15 63 17 689 392 655 42 471 412 533 422 846 433 418 16 85 164 871 168 993 173 217 177 548 8 637 336 8 939 638 9 254 32 9 581 2 9 921 51 8 841 269 Subwencja oświatowa % % 16% 7 557 554 7 859 856 8 174 25 8 51 22 Subwencja wyrównawcza % % % 1 79 782 1 79 782 1 79 782 1 79 782 1 79 782 4 692 846 4 529 578 4 63 317 4 733 575 4 839 414 3 387 147 3 471 826 3 558 622 3 647 587 3 738 777 759 251 5 5 5 5 544 148 557 752 571 695 585 988 6 638 2 3 531 989 822 864 835 744 848 941 862 463 29 5 5 512 5 525 313 538 445 3 3 375 3 755 31 139 31 528 Dotacje celowe z budżetu państwa Zadania bieżące zlecone i powierzone Zadania bieżące zlecone i powierzone (par. 4-a cyf.: 7, 8 i 9) Zadania bieżące własne % % 1% założono kwotę 5 tys. PLN od roku 212 % % 1% Zadania bieżące własne (par. 4-a cyf.: 7, 8 i 9) Środki na dofinansowanie zadań ze źródeł pozabudżetowych Na zadania realiz. na podst. porozum. między jedn. samorządu teryt. Fundusze celowe % Fundusze pomocowe % % % 24 672 24 672 24 672 24 672 24 672 Inne % % % 267 817 267 817 267 817 267 817 267 817 % % założono kwotę 5 tys. PLN od roku 212 % % 5% Źródło: Opracowanie własne Założenia do prognoz wydatków bieżących Wydatki bieżące podzielono wg działów i w ramach każdego działu wyodrębniono wydatki wg kilku grup. Przyjęto dla nich następujące założenia: Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 Założenia wzrostu Wyszczególnienie 23

Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 211 r. INWEST CONSULTING S.A. Tabela 11: Wydatki bieżące przyjęte założenia Wyszczególnienie stały Założenia wzrostu % PKB % inflacji 211 212 213 214 215-223 1 Rolnictwo i łowiectwo 546 617 56 283 574 29 588 647 63 363 Dotacje i subwencje % % 1% 26 3 26 958 27 631 28 322 29 3 Wynagrodzenia i składki od nich naliczane % % 1% 29 29 725 3 468 31 23 32 11 Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług % % 1% 31 791 39 335 317 69 324 995 333 12 Pozostałe wydatki bieżące % % 1% 189 527 194 265 199 122 24 1 29 22 6 Transport i łączność 1 544 138 1 587 223 1 626 93 1 667 576 1 79 265 Dotacje i subwencje % % 1% 396 5 512 5 525 313 538 445 Remonty % % 1% 575 238 5 512 5 525 313 538 445 Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług % % 1% 567 5 581 688 596 23 611 135 626 414 Pozostałe wydatki bieżące % % 1% 5 4 5 535 5 673 5 815 5 961 7 Gospodarka mieszkaniowa 1 141 898 85 858 826 5 846 655 867 821 Remonty % % 1% 5 51 25 52 531 53 845 55 191 Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług % % 1% 248 398 254 68 26 974 267 498 274 185 Pozostałe wydatki bieżące założono spadek wydatków od 212 roku 843 5 5 512 5 525 313 538 445 71 Działalność usługowa 34 923 28 2 213 45 218 74 224 29 Wynagrodzenia i składki od nich naliczane % % 1% 8 8 2 8 45 8 615 8 831 Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług założono spadek wydatków od 212 roku 296 923 2 25 21 125 215 378 75 Administracja publiczna 324 561 332 675 34 992 349 517 358 255 Wynagrodzenia i składki od nich naliczane % % 1% 67 393 69 78 7 85 72 575 74 389 Świadczenia na rzecz osób fizycznych % % 1% 21 212 21 742 22 286 22 843 23 414 Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług % % 1% 224 81 23 431 236 191 242 96 248 149 Pozostałe wydatki bieżące % % 1% 11 146 11 425 11 71 12 3 12 33 75A Administracja publiczna - koszty funkcjonowania organów JST 4 118 646 3 929 74 4 27 947 4 128 646 4 231 862 Wynagrodzenia i składki od nich naliczane % % 1% 2 916 45 2 989 361 3 64 95 3 14 698 3 219 215 Świadczenia na rzecz osób fizycznych % % 1% 179 183 475 188 62 192 763 197 583 Remonty % % 1% 66 5 68 163 69 867 71 613 73 44 Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług założono spadek wydatków od 212 roku 772 593 5 512 5 525 313 538 445 Pozostałe wydatki bieżące % % 1% 184 13 188 76 193 423 198 259 23 215 751 Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz 11 521 11 657 11 797 11 939 12 86 sądownictwa Wynagrodzenia i składki od nich naliczane % % % 6 79 6 79 6 79 6 79 6 79 Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług % % 1% 4 293 4 4 4 51 4 623 4 739 Pozostałe wydatki bieżące % % 1% 1 149 1 178 1 27 1 237 1 268 752 Obrona narodowa 3 38 315 323 331 Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług % % 1% 3 38 315 323 331 754 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 1 441 4 336 593 345 7 353 632 362 473 Dotacje i subwencje założono spadek wydatków od 212 roku 24 2 2 5 21 13 21 538 Wynagrodzenia i składki od nich naliczane % % 1% 16 2 16 65 17 2 17 446 17 882 Remonty % % 1% 87 3 3 75 31 519 32 37 Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług założono spadek wydatków od 212 roku 1 78 7 25 256 25 262 656 269 223 Pozostałe wydatki bieżące % % 1% 19 5 19 988 2 487 2 999 21 524 756 Dochody od osób prawnych, od osób fizycznych i od innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej oraz 27 58 277 345 284 278 291 385 298 67 wydatki związane z ich poborem Wynagrodzenia i składki od nich naliczane % % 1% 4 41 42 25 43 76 44 153 Świadczenia na rzecz osób fizycznych % % 1% 134 4 137 76 141 24 144 734 148 352 Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług % % 1% 84 86 1 88 253 9 459 92 72 Pozostałe wydatki bieżące % % 1% 12 18 12 485 12 797 13 117 13 444 758 Różne rozliczenia 25 253 125 256 289 259 493 Pozostałe wydatki bieżące założono rezerwę w kwocie 25 od 212 roku 25 253 125 256 289 259 493 81 Oświata i wychowanie 13 271 599 13 57 663 14 53 147 14 553 421 15 72 161 Dotacje i subwencje % % 1% 323 5 331 588 339 877 348 374 357 83 Wynagrodzenia i składki od nich naliczane % % 16% 9 18 594 9 547 818 9 929 73 1 326 92 1 739 996 24

ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. Założenia wzrostu Wyszczególnienie 211 212 213 214 215-223 1% 573 5 587 838 62 533 617 597 633 37 1% 361 4 2 25 21 125 215 378 % 1% 1 874 991 1 921 866 1 969 913 2 19 161 2 69 64 % 1% stały % PKB % inflacji Świadczenia na rzecz osób fizycznych % % Remonty % % Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług % Pozostałe wydatki bieżące % 851 Ochrona zdrowia 957 614 981 554 1 6 93 1 31 245 1 57 26 151 64 155 431 159 317 163 3 167 382 Dotacje i subwencje % % 1% 6 6 15 6 34 6 461 6 623 Wynagrodzenia i składki od nich naliczane % % 1% 24 35 24 959 25 583 26 222 26 878 Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług % % 1% 852 Pomoc społeczna 121 29 124 322 127 43 13 616 133 882 4 351 797 4 46 592 4 572 17 4 686 41 4 83 57 Dotacje i subwencje % % 1% 3 823 3 918 4 16 4 117 4 219 Wynagrodzenia i składki od nich naliczane % % 1% 738 339 756 797 775 717 795 11 814 988 Świadczenia na rzecz osób fizycznych % % 1% 3 387 888 3 472 585 3 559 4 3 648 385 3 739 594 Remonty % % 1% 2 4 2 46 2 522 2 585 2 649 Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług % % 1% 112 2 115 5 117 88 12 827 123 848 Pozostałe wydatki bieżące % % 1% 17 147 19 826 112 572 115 386 118 271 64 978 66 62 68 268 69 974 71 724 854 Edukacyjna opieka wychowawcza Świadczenia na rzecz osób fizycznych % % 1% 54 478 55 84 57 236 58 667 6 134 Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług % % 1% 1 5 1 31 1 559 1 823 11 93 Pozostałe wydatki bieżące 9 Gospodarka komunalna i ochrona środowiska Wynagrodzenia i składki od nich naliczane % % 1% 45 461 473 485 497 1 44 12 1 14 673 1 132 29 1 16 597 1 189 612 1% 96 355 98 764 11 233 13 764 16 358 % % 1% założono spadek wydatków od 212 roku założono spadek wydatków od 212 roku % % 1% 1 2 1 23 1 261 1 292 1 325 395 3 37 5 315 188 323 67 97 7 717 5 735 438 753 823 4 565 4 679 4 796 4 916 5 39 2 68 5 1 6 1 64 1 681 1 723 25 1 974 5 1 6 1 64 1 681 1 723 25 % Świadczenia na rzecz osób fizycznych Remonty Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług Pozostałe wydatki bieżące % 921 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego założono spadek wydatków od 212 roku założono brak wydatków od 212 roku Dotacje i subwencje Remonty 926 Kultura fizyczna i sport Dotacje i subwencje % Wynagrodzenia i składki od nich naliczane Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług % 1% % % 1% założono spadek wydatków od 212 roku 94 46 56 43 29 413 372 423 76 434 299 27 5 277 263 284 194 291 299 298 581 5 88 6 27 6 178 6 332 6 49 184 18 12 123 126 75 129 227 Gmina Miękinia jest stroną umów pożyczkowo-kredytowych, a także emitentem obligacji komunalnych. Z umów tych wynikają zobowiązania, których spłata przedstawiona jest poniżej. W tabeli uwzględniono również zobowiązania planowane do zaciągnięcia w 211 roku, wg planu budżetowego z dnia 3 września 211 roku. Tabela 12: Harmonogram spłat zobowiązań zaciągniętych do 211 roku 211 212 Transze 6 188 717 13 728 Factoring 5 75 478 Raty kapitałowe 1 152 Odsetki Wykup wierzytelności Stan na koniec roku 213 214 215 216 217 218 1 76 398 2 45 338 2 45 338 2 45 338 2 45 338 2 45 338 2 45 357 517 3 698 513 613 6 52 25 391 11 279 6 168 2 56 585 713 19 713 184 713 184 713 184 713 184 713 184 713 184 713 184 18 237 5 16 551 151 13 792 629 11 34 17 8 275 585 5 517 63 2 758 541 - Źródło: Dane Urzędu Gminy Miękinia Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 Źródło: Opracowanie własne 25

211 r. INWEST CONSULTING S.A. Ponieważ gmina planuje część obligacji (4 mln PLN) wyemitować dopiero w 212 roku, zdecydowano się przyjąć odzwierciedlające te plany założenie, iż kwota ta będzie stanowiła przychód roku 212. Gmina udzieliła również poręczenia kredytów na poczet realizacji inwestycji przez inne podmioty. Z poręczeń tych mogą wynikać następujące spłaty: Tabela 13: Potencjalne płatności z tytułu udzielonych przez Gminę poręczeń Potencjalne płatności z tyt. udzielonych poręczeń 211 212 213 214 215 216 7 2 93 6 93 6 93 6 93 6 23 4 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia. W analizie uwzględniono również następujący program inwestycyjny i zwiane z nim planowane wydatki: Tabela 14: Plan inwestycji Gminy Inwestycje 212 213 214 215 216 217 218 Oświata 7 Kanalizacja i wodociągowania 2 2 2 2 2 2 2 Drogi 6 2 2 2 2 2 2 Pozostałe 6 1 1 1 1 1 1 Razem 1 2 5 5 5 5 5 5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia. Wszystkie wyżej wymienione założenia są wspólne dla wszystkich wariantów Analizy. Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 Poniższa tabela oraz wykres prezentują prognozy sytuacji finansowej Gminy w wariancie 26 wyjściowym, tj. bez uwzględnienia inwestycji Budowy Zespołu Szkół w Lutyni. 6.2 Wariant wyjściowy - projekcje

ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. RACHUNEK PRZEPŁYWÓW I. DOCHODY BIEŻĄCE: Subwencje i dotacje: Subwencje ogółem Dotacje i śr. pozabudżetowe na zadania bieżące Dochody własne: Wpływy z podatków Udział w podatkach budżetu państwa Wpływy z opłat Odsetki Pozostałe dochody II. WYDATKI BIEŻĄCE BEZ OBSŁUGI DŁUGU: Dotacje i subwencje Wynagrodzenia i składki od nich naliczane Świadczenia na rzecz osób fizycznych Remonty Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług Pozostałe wydatki bieżące III. WOLNE ŚRODKI ( I - II ) IV. OBSŁUGA DŁUGU: Odsetki od pożyczek, kredytów i pap. wart. Obsługa poręczeń V. NADWYŻKA OPERACYJNA / DEFICYT OPERACYJNY( III - IV ) VI. DOCHODY MAJĄTKOWE: Dochody ze sprzedaży majątku (77,78,87) Dotacje i śr. pozabudżetowe na zadania inwestycyjne 211 212 213 214 215 216 217 218 219 22 221 222 223 32 188 561 13 862 171 8 637 336 5 224 835 18 326 39 9 115 726 7 52 56 779 3 17 75 821 18 33 794 995 14 292 8 8 939 638 5 352 442 19 52 915 9 714 56 8 91 76 82 533 11 44 784 72 35 547 256 14 72 93 9 254 32 5 466 61 2 827 162 1 356 792 8 727 768 826 533 112 395 83 674 37 413 571 15 163 518 9 581 2 5 582 516 22 25 53 11 45 718 9 414 433 851 331 114 85 823 766 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 31 477 779 3 24 623 13 128 64 4 351 678 1 631 538 6 789 2 2 336 281 29 661 96 2 765 876 13 594 413 4 46 47 1 151 873 5 48 365 2 28 1 3 542 564 2 835 23 14 77 339 4 571 982 1 18 669 5 543 574 2 333 978 31 451 758 2 95 898 14 578 66 4 686 281 1 21 186 5 682 163 2 389 163 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 71 781 4 133 899 5 4 692 5 961 813 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 587 5 517 3 7 2 792 113 698 513 93 6 77 2 613 6 93 6 595 85 52 25 93 6 484 71 391 11 93 6 33 279 6 23 4 168 2 168 2 56 585 56 585 123 281 3 341 786 4 297 492 5 365 963 6 527 84 6 79 55 6 844 35 6 955 965 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 4 794 637 1 896 146 3 8 3 3 2 2 4 2 72 1 92 2 336 1 536 2 28 8 1 228 8 1 783 4 983 4 1 783 4 983 4 2 898 491 8 8 8 8 8 8 8 13 62 22 1 2 5 5 5 5 5 5-8 72 32-3 58 214 2 497 492 3 85 963 3 863 84 3 738 35 3 627 39 3 739 5 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 9 854 32 4 13 728 Przychody z tytułu zaciągniętych kredytów, pożyczek oraz wyemitowanych obligacji Pozostałe przychody 6 188 717 3 665 585 13 728 4 X. ROZCHODY: 1 152 1 76 398 2 45 338 2 45 338 2 45 338 2 45 338 2 45 338 2 45 357 Spłata zaciągniętych kredytów, pożyczek oraz wyemitowanych obligacji 1 152 1 76 398 2 45 338 2 45 338 2 45 338 2 45 338 2 45 338 2 45 357-3 884 452 154 1 4 625 1 818 52 1 693 12 1 582 52 1 693 648 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 VII. WYDATKI MAJĄTKOWE inwestycje VIII. NADWYŻKA / DEFICYT (V + VI - VII) IX. PRZYCHODY: XI. ŚRODKI NA POZOSTAŁE INWESTYCJE [VIII + IX - X] Źródło: Opracowanie własne Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 Tabela 15: Wariant wyjściowy projekcje finansowe 27

Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 211 r. INWEST CONSULTING S.A. Wykres 7: Wariant wyjściowy projekcje Źródło: Opracowanie własne 28

ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. Wyjaśnienia do wykresu: 1. Wykres obrazuje Wolne środki finansowe (pole w kolorze żółtym, pozycja III z tabeli nr 15), pozostające do dyspozycji Gminy, które mogą być wydane na inwestycje oraz na obsługę zadłużenia. 2. Na pole Wolne środki finansowe nałożone są inwestycje Gminy, które stanowią białe słupki. Wartości te odpowiadają rocznym nakładom inwestycyjnym poniesionym lub planowanym do poniesienia przez Gminę. 3. Część inwestycji finansowana jest przy pomocy dotacji z budżetu państwa i środków pozabudżetowych (UE), co na wykresie przedstawiono kolorem zielonym ( Dotacje z budżetu i środki ze źródeł pozabudżetowych na inwestycje ). 4. Podstawę słupka inwestycji stanowi suma rat kapitałowych i odsetek przypadających w danym roku do spłaty (kolor brązowy oraz czerwony). 5. Polem w kolorze granatowym oznaczone są dochody ze sprzedaży majątku. 6. We wszystkich latach słupki przewyższają pola w kolorze żółtym oraz granatowym - oznacza to, że Gmina nie była/będzie w stanie sfinansować wszystkich zadań inwestycyjnych i/lub wydatków na obsługę długu z własnych środków. W takim przypadku konieczne było/będzie sfinansowanie niedoboru: - ze środków dotacyjnych Dotacje z budżetu i środki ze źródeł pozabudżetowych na inwestycje (pole w kolorze zielonym), - z przychodów z innych źródeł (kolor jaskrawy zielony), - poprzez zaciągnięcie zobowiązań (kolor pomarańczowy). 7. Powstały w wyniku prognoz niewielki deficyt (31 tys. PLN) w roku 212 będzie musiał być pokryty przychodami. 6.3 Wariant wyjściowy weryfikacja zgodności zgodność projekcji z art. 169 starej ustawy o finansach publicznych, zgodność projekcji z art. 17 starej ustawy o finansach publicznych, zgodność projekcji z art. 243 nowej ustawy o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 29 roku, ZGODNOŚĆ PROJEKCJI Z ART. 169 STAREJ USTAWY O FINANSACH PUBLICZNYCH Na podstawie przeprowadzonej analizy przedstawiamy tabelę, w której dokonano porównania maksymalnych obciążeń dochodów ogółem Gminy. Tabela 16: Obciążenie planowanych dochodów ogółem tytułem obsługi zobowiązań finansowych (w procentach planowanych dochodów na dany rok) Wyszczególnienie 211 212 213 wskaźnik 4,7% 4,97% 7,1% Źródło: Opracowanie własne Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 Analizie podlegały: 29

211 r. INWEST CONSULTING S.A. Obsługa zaciągniętych zobowiązań dokonana będzie z przyszłych dochodów. Zgodnie z art. 169 starej Ustawy o finansach publicznych łączna kwota przypadających w danym roku budżetowym spłat rat kredytów i pożyczek (z wyjątkiem kredytów i pożyczek zaciąganych na pokrycie występującego w ciągu roku przejściowego deficytu budżetu jednostki) wraz z należnymi w danym roku odsetkami od kredytów i pożyczek, wykupów papierów wartościowych (z wyjątkiem papierów wartościowych emitowanych na pokrycie występującego w ciągu roku przejściowego deficytu budżetu jednostki) określone wraz z należnymi odsetkami i dyskontem oraz potencjalnych spłat kwot wynikających z udzielonych przez jednostki samorządu terytorialnego poręczeń oraz gwarancji nie może przekroczyć 15% planowanych na dany rok budżetowy dochodów jednostki samorządu terytorialnego. Ograniczeń określonych powyżej nie stosuje się do emitowanych papierów wartościowych, kredytów i pożyczek zaciągniętych w związku ze środkami określonymi w umowie zawartej z podmiotem dysponującym funduszami strukturalnymi lub Funduszem Spójności Unii Europejskiej oraz poręczeń i gwarancji udzielonych samorządowym osobom prawnym realizującym zadania jednostki samorządu terytorialnego z wykorzystaniem środków pochodzących z funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności Unii Europejskiej. Na podstawie przeprowadzonej analizy można stwierdzić, iż wysokość całkowitych zobowiązań z tytułu pożyczek, kredytów, obligacji i potencjalnych zobowiązań z tytułu poręczeń w stosunku do przewidywanych dochodów budżetu Gminy w latach 211-213 nie przekroczy ustawowego limitu 15%. ZGODNOŚĆ PROJEKCJI Z ART. 17 STAREJ USTAWY O FINANSACH PUBLICZNYCH Inną formą kontroli wielkości zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego jest zapis w art. 17 omawianej ustawy, który stanowi, iż łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego na koniec roku budżetowego nie może przekraczać 6% dochodów tej jednostki w tym roku budżetowym. Powyższego ograniczenia nie stosuje się do emitowanych papierów wartościowych, kredytów i pożyczek zaciąganych w związku ze środkami określonymi w umowie zawartej z podmiotem dysponującym funduszami strukturalnymi lub Funduszem Spójności Unii Europejskiej w okresie do zakończenia realizacji i ostatecznego rozliczenia programu, projektu Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 lub zadania współfinansowanego ze środków funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności 3 Unii Europejskiej. Tabela 17: Stosunek zadłużenia na koniec poszczególnych lat do dochodów ogółem Wyszczególnienie wskaźnik 211 212 213 49,31% 44,2% 35,6% Źródło: Opracowanie własne Na podstawie analizy zgodności emisji z art. 17 starej ustawy o finansach publicznych można stwierdzić, iż dla analizowanych kwot próg 6% nie zostanie przekroczony. ZGODNOŚĆ PROJEKCJI Z ART. 243 NOWEJ USTAWY O FINANSACH PUBLICZNYCH Zgodnie z art. 243 nowej Ustawy o finansach publicznych łączna kwota przypadających w danym roku budżetowym spłat rat kredytów i pożyczek (z wyjątkiem kredytów i pożyczek zaciąganych

Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. na pokrycie występującego w ciągu roku przejściowego deficytu budżetu jednostki) wraz z należnymi w danym roku odsetkami od kredytów i pożyczek, wykupów papierów wartościowych (z wyjątkiem papierów wartościowych emitowanych na pokrycie występującego w ciągu roku przejściowego deficytu budżetu jednostki) określone wraz z należnymi odsetkami i dyskontem oraz potencjalnych spłat kwot wynikających z udzielonych przez jednostki samorządu terytorialnego poręczeń oraz gwarancji nie może przekroczyć wysokości wskaźnika obliczanego wg poniższego wzoru: Gdzie: R planowana na rok budżetowy, łączna kwota z tytułu spłaty rat kredytów i pożyczek oraz wykupów papierów wartościowych O planowane na rok budżetowy odsetki od kredytów i pożyczek, odsetki i dyskonto od papierów wartościowych oraz spłaty kwot wynikających z udzielonych poręczeń i gwarancji D dochody ogółem budżetu w danym roku budżetowym Db dochody bieżące Sm dochody ze sprzedaży majątku Wb wydatki bieżące n rok budżetowy, na który ustalana jest relacja n-i rok poprzedzający rok budżetowy o i lat Ograniczeń określonych powyżej nie stosuje się do emitowanych papierów wartościowych, kredytów i pożyczek zaciągniętych w związku ze środkami określonymi w umowie zawartej z podmiotem dysponującym funduszami strukturalnymi lub Funduszem Spójności Unii Europejskiej oraz poręczeń i gwarancji udzielonych samorządowym osobom prawnym realizującym zadania jednostki samorządu terytorialnego z wykorzystaniem środków pochodzących z funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności Unii Europejskiej. Wskaźnik ten zacznie obowiązywać od 214 roku, zastępując te dotychczas stosowane. Poniższy wykres przedstawia kształtowanie się tego wskaźnika (kolor czerwony) oraz limitu (kolor zielony): Wykres 8: Wskaźnik obsługi długu (art. 169 (starej) i 243 (nowej) Ustawy o finansach publicznych) Źródło: Opracowanie własne 31

211 r. INWEST CONSULTING S.A. Na podstawie przeprowadzonej analizy można stwierdzić, iż wysokość całkowitych zobowiązań z tytułu pożyczek, kredytów, obligacji i potencjalnych zobowiązań z tytułu poręczeń w stosunku do przewidywanego wskaźnika Gminy mieści się w założonych granicach. Należy jednak pamiętać, iż przedstawiony powyżej limit obsługi zadłużenia, jest bardzo czuły na poziom nadwyżki operacyjnej (różnicy między dochodami bieżącymi a wydatkami bieżącymi). W związku z tym, niezwykle istotnym dla utrzymania potencjału finansowego Gminy jest zachowanie szczególnej dyscypliny w wydatkach bieżących. 6.4 Analizowana inwestycja Budowa Zespołu Szkół w Lutyni Budowa Zespołu Szkół w Lutyni zaplanowana została na działce nr 46/1 w miejscowości Lutynia, której powierzchnia wynosi,9526 ha. Działka zlokalizowana jest przy drodze powiatowej w sąsiedztwie parku. Obecnie na terenie działki zlokalizowany jest budynek Szkoły Podstawowej, boisko szkolne o nawierzchni asfaltowej oraz plac zabaw z urządzeniami zabawowymi. Wartość rynkową wyżej opisanej nieruchomości i gruntu oszacowano na poziomie około 1 mln złotych. Przyjmując wytyczne do budowy Zespołu Szkół należałoby przede wszystkim wziąć pod uwagę, iż w miejscowości Lutynia jak i jej okolicach w bardzo szybkim tempie rozwija się zabudowa jedno i wielo - rodzinna, co w przyszłości w dużym stopniu przyczyni się do wzrostu ilości dzieci uczęszczających do szkół w Lutyni. Kompleks będzie się składał z następujących budynków: Budynek 1 - szkoła podstawowa, Budynek 2 gimnazjum, Budynek 3 przedszkole, Budynek 4 sala Sportowo widowiskowa. Przewidywane nakłady finansowe wynoszą łącznie 15 mln PLN brutto, zaś harmonogram ich Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 ponoszenia kształtuje się następująco: 32 Tabela 18: Harmonogram finansowy inwestycji Budowa Zespołu Szkół w Lutyni Inwestycje Budowa Zespołu Szkół w Lutyni 212 213 214 215 1 5 5 4 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Miękinia. W dalszej części opracowania przedstawione zostaną różne metody finansowania inwestycji. Po wstępnej analizie, a także rozpoznaniu preferencji inwestora, czyli Gminy Miękinia, szczegółowemu badaniu poddane zostały następujące sposoby finansowania budowy Zespołu Szkół w Lutyni: 1. Realizacja inwestycji samodzielnie przez Gminę (finansowania za pomocą kredytu). 2. Powierzenie realizacji inwestycji Spółce gminnej (lub też powołanie spółki celowej). W przypadku wariantu 2 wszelkie obciążenia finansowe i zobowiązania bierze na siebie Spółka gminna. Jeśli jest to nowo powołany podmiot, lub też taki o niewielkiej skali działalności, instytucje finansujące żądają przeważnie dodatkowych zabezpieczeń dla udzielonych Spółce kredytów.

Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. Najczęściej takim zabezpieczeniem musi się wykazać organ założycielski Spółki, czyli Gmina. Możemy tutaj rozróżnić dwa sposoby zabezpieczeń: udzielenie poręczenia kredytu lub też podpisanie umowy wsparcia, która stanowi o zobowiązaniu się Gminy do podwyższania kapitału Spółki w przypadku, gdyby ta nie wywiązywała się ze swoich zobowiązań. De facto więc wariant 2 można rozbić na dwa podwarianty: spółka + poręczenie oraz spółka + umowa wsparcia We wszystkich wariantach pominięto kwestie podatku VAT od inwestycji, ponieważ w każdym wariancie istnieje możliwość odliczenia tego podatku, pod warunkiem, ze przedmiot inwestycji będzie służył do czynności opodatkowanych: musiałby wystąpić transfer świadczeń na linii Gmina Spółka. Dla każdego wariantu założono również taki sam rozkład płatności: finansowanie dziesięcioletnie ze spłatą w równych ratach. Założenie to ma na celu zapewnienie porównywalności wszystkich wariantów. 6.5 Wariant 1 samodzielna realizacja inwestycji przez Gminę Założenia: Gmina samodzielnie realizuje inwestycję, na realizację inwestycji zaciąga kredyt/emituje obligacje w kwotach wynikających z harmonogramu inwestycji, (celem tego założenia jest zachowanie porównywalności wszystkich wariantów w zakresie pozostawienia deficytów poszczególnych budżetów na nie zmienionym poziomie), spłata tych zobowiązań następuje w latach 215-221. Z uwagi na fakt, iż większość kapitału Gmina będzie w stanie spłacić dopiero po zakończeniu programu inwestycyjnego, bardziej prawdopodobne byłoby skorzystanie z emisji obligacji. Zalety wariantu: nie wymaga żadnych zmian organizacyjnych, ani też poniesienia kosztu założenia Spółki. Wady wariantu: bezpośrednie obciążenie budżetu Gminy, pośrednie obciążenie budżetu Gminy poprzez negatywny wpływ na poziom długu i jego obsługi (wskaźniki), negatywny wpływ na zdolności Gminy co do realizacji pozostałych inwestycji, ograniczona możliwość komercyjnego wykorzystania nowopowstałego majątku. Poniższa tabela oraz wykres prezentują prognozy sytuacji finansowej Gminy w Wariancie 1. 33

211 r. INWEST CONSULTING S.A. Tabela 19: Wariant 1 projekcje finansowe RACHUNEK PRZEPŁYWÓW I. DOCHODY BIEŻĄCE: Subwencje i dotacje: Subwencje ogółem Dotacje i śr. pozabudżetowe na zadania bieżące Dochody własne: Wpływy z podatków Udział w podatkach budżetu państwa Wpływy z opłat Odsetki Pozostałe dochody II. WYDATKI BIEŻĄCE BEZ OBSŁUGI DŁUGU: Dotacje i subwencje Wynagrodzenia i składki od nich naliczane Świadczenia na rzecz osób fizycznych Remonty Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług Pozostałe wydatki bieżące III. WOLNE ŚRODKI ( I - II ) IV. OBSŁUGA DŁUGU: Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 Odsetki od pożyczek, kredytów i pap. wart. Obsługa poręczeń 34 V. NADWYŻKA OPERACYJNA / DEFICYT OPERACYJNY( III - IV ) VI. DOCHODY MAJĄTKOWE: Dochody ze sprzedaży majątku (77,78,87) Dotacje i śr. pozabudżetowe na zadania inwestycyjne 211 212 213 214 215 216 217 218 219 22 221 222 223 32 188 561 13 862 171 8 637 336 5 224 835 18 326 39 9 115 726 7 52 56 779 3 17 75 821 18 33 794 995 14 292 8 8 939 638 5 352 442 19 52 915 9 714 56 8 91 76 82 533 11 44 784 72 35 547 256 14 72 93 9 254 32 5 466 61 2 827 162 1 356 792 8 727 768 826 533 112 395 83 674 37 413 571 15 163 518 9 581 2 5 582 516 22 25 53 11 45 718 9 414 433 851 331 114 85 823 766 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 31 477 779 3 24 623 13 128 64 4 351 678 1 631 538 6 789 2 2 336 281 29 661 96 2 765 876 13 594 413 4 46 47 1 151 873 5 48 365 2 28 1 3 542 564 2 835 23 14 77 339 4 571 982 1 18 669 5 543 574 2 333 978 31 451 758 2 95 898 14 578 66 4 686 281 1 21 186 5 682 163 2 389 163 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 71 781 4 133 899 5 4 692 5 961 813 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 587 5 517 3 7 2 792 113 698 513 93 6 917 2 823 6 93 6 955 85 862 25 93 6 1 264 71 1 171 11 93 6 1 173 1 149 6 23 4 1 26 2 1 26 2 884 585 884 585 687 687 543 543 174 174 123 281 3 341 786 4 87 492 5 5 963 5 747 84 5 839 55 5 986 35 6 127 965 6 325 55 6 469 55 6 838 55 7 12 55 7 12 55 4 794 637 1 896 146 3 8 3 3 2 2 4 2 72 1 92 2 336 1 536 2 28 8 1 228 8 1 783 4 983 4 1 783 4 983 4 2 898 491 8 8 8 8 8 8 8 13 62 22 11 2 1 1 9 5 5 5-8 72 32-4 58 214-2 712 58-2 274 37-916 16 2 868 35 2 769 39 2 911 5 6 325 55 6 469 55 6 838 55 7 12 55 7 12 55 9 854 32 5 13 728 5 5 4 Przychody z tytułu zaciągniętych kredytów, pożyczek oraz wyemitowanych obligacji Pozostałe przychody 6 188 717 3 665 585 1 13 728 4 5 5 4 X. ROZCHODY: 1 152 1 76 398 2 45 338 2 45 338 2 545 338 2 245 338 2 345 338 2 445 357 4 3 4 5 4 8 Spłata zaciągniętych kredytów, pożyczek oraz wyemitowanych obligacji 1 152 1 76 398 2 45 338 2 45 338 2 545 338 2 245 338 2 345 338 2 445 357 4 3 4 5 4 8-3 884 242 154 68 625 538 52 623 12 424 52 465 648 2 25 55 1 969 55 2 38 55 7 12 55 7 12 55 VII. WYDATKI MAJĄTKOWE inwestycje VIII. NADWYŻKA / DEFICYT (V + VI - VII) IX. PRZYCHODY: XI. ŚRODKI NA POZOSTAŁE INWESTYCJE [VIII + IX - X] Źródło: Opracowanie własne

Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. Wykres 9: Wariant 1 projekcje Źródło: Opracowanie własne 35

211 r. INWEST CONSULTING S.A. Wyjaśnienia do wykresu: Powyższy wykres ukazuje projekcje sytuacji finansowej Gminy z uwzględnieniem planowanej inwestycji. Jej skutki widać w postaci podwyższonych białych słupków inwestycji w latach 212215, czerwonego pola zaciąganych zobowiązań, fioletowych i łososiowych słupków spłaty zaciągniętych zobowiązań. Zaciągnięcie zobowiązań ma też swoje odzwierciedlenie na wskaźniki długu i jego obsługi: Tabela 2: Stosunek zadłużenia na koniec poszczególnych lat do dochodów ogółem Wyszczególnienie wskaźnik 211 212 213 49,31% 46,68% 51,8% Źródło: Opracowanie własne Wykres 1: Wskaźnik obsługi długu (art. 169 (starej) i 243 (nowej) Ustawy o finansach publicznych) Źródło: Opracowanie własne Wniosek: Realizacja inwestycji bezpośrednio z budżetu Gminy jest możliwa, aczkolwiek będzie skutkowała Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 znacznym ograniczeniem możliwości realizacji pozostałych, nie uwzględnionych w Analizie 36 inwestycji, częściowo poprzez wpływ na poszczególne deficyty, z drugie zaś strony poprzez wpływ na wskaźniki obsługi długu. 6.6 Wariant 2 powierzenie realizacji inwestycji Spółce gminnej + poręczenie Założenia: Gmina powierza realizację inwestycji Spółce gminnej, Gmina przekazuje Spółce w formie aportu grunty pod inwestycję, na realizację inwestycji Spółka zaciąga kredyt/emituje obligacje w kwotach wynikających z harmonogramu inwestycji, zaś Gmina udziela na to zobowiązanie poręczenia w pełnej kwocie (kapitał + odsetki). Oznacza to, ze w przepływach finansowych Gminy po stronie obsługi długu pojawiają się te same kwoty co w

Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. Wariancie 1, ale widoczne jako potencjalne spłaty z tyt. udzielonych poręczeń. Brak jest za to wydatków majątkowych, Zalety wariantu: Spółka, która po realizacji inwestycji będzie zarządzała powstałym majątkiem, będzie miała możliwość komercyjnego jego wykorzystania, ponieważ dług bierze na siebie Spółka, zadłużenie Gminy nie wzrośnie, Wady wariantu: bezpośrednie obciążenie budżetu Gminy poprzez udzielone poręczenie. Pod rządami nowej ustawy o finansach publicznych, udzielone poręczenia działają podwójnie niekorzystnie, ponieważ stanowią wydatek bieżący i jednocześnie obsługę długu, co istotnie wpływa na pogorszenie sytuacji Gminy w kontekście nowego wskaźnika zadłużenia, przekazanie gruntu do spółki aportem jest czynnością opodatkowaną podatkiem VAT, który to podatek będzie stanowił wydatek bieżący Gminy, konieczność poniesienia przez Gminę kosztów utworzenia Spółki oraz jej utrzymania do czasu uzyskiwania przez Spółkę pierwszych przychodów pozwalających na utrzymanie rentowności operacyjnej, Poniższa tabela oraz wykres prezentują prognozy sytuacji finansowej Gminy w Wariancie 2. 37

211 r. INWEST CONSULTING S.A. Tabela 21: Wariant 2 projekcje finansowe RACHUNEK PRZEPŁYWÓW I. DOCHODY BIEŻĄCE: Subwencje i dotacje: Subwencje ogółem Dotacje i śr. pozabudżetowe na zadania bieżące Dochody własne: Wpływy z podatków Udział w podatkach budżetu państwa Wpływy z opłat Odsetki Pozostałe dochody II. WYDATKI BIEŻĄCE BEZ OBSŁUGI DŁUGU: Dotacje i subwencje Wynagrodzenia i składki od nich naliczane Świadczenia na rzecz osób fizycznych Remonty Zakup energii, materiałów i wyposażenia oraz usług Pozostałe wydatki bieżące III. WOLNE ŚRODKI ( I - II ) IV. OBSŁUGA DŁUGU: Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 Odsetki od pożyczek, kredytów i pap. wart. Obsługa poręczeń 38 V. NADWYŻKA OPERACYJNA / DEFICYT OPERACYJNY( III - IV ) VI. DOCHODY MAJĄTKOWE: Dochody ze sprzedaży majątku (77,78,87) Dotacje i śr. pozabudżetowe na zadania inwestycyjne 211 212 213 214 215 216 217 218 219 22 221 222 223 32 188 561 13 862 171 8 637 336 5 224 835 18 326 39 9 115 726 7 52 56 779 3 17 75 821 18 33 794 995 14 292 8 8 939 638 5 352 442 19 52 915 9 714 56 8 91 76 82 533 11 44 784 72 35 547 256 14 72 93 9 254 32 5 466 61 2 827 162 1 356 792 8 727 768 826 533 112 395 83 674 37 413 571 15 163 518 9 581 2 5 582 516 22 25 53 11 45 718 9 414 433 851 331 114 85 823 766 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 39 42 15 9 921 51 5 71 877 1 155 741 844 36 31 477 779 3 24 623 13 128 64 4 351 678 1 631 538 6 789 2 2 336 281 29 661 96 2 765 876 13 594 413 4 46 47 1 151 873 5 48 365 2 28 1 3 542 564 2 835 23 14 77 339 4 571 982 1 18 669 5 543 574 2 333 978 31 451 758 2 95 898 14 578 66 4 686 281 1 21 186 5 682 163 2 389 163 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 32 389 6 15 97 269 4 83 438 1 24 441 71 781 4 133 899 5 4 692 5 961 813 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 7 12 55 587 5 517 3 7 2 792 113 698 513 93 6 917 2 613 6 33 6 955 85 52 25 453 6 1 764 71 391 11 1 373 6 1 373 279 6 1 93 4 1 326 2 168 2 1 158 1 284 585 56 585 1 228 4 987 4 987 5 43 5 43 4 974 4 974 123 281 3 341 786 4 87 492 5 5 963 5 247 84 5 639 55 5 686 35 5 727 965 2 25 55 1 969 55 2 38 55 7 12 55 7 12 55 4 794 637 1 896 146 3 8 3 3 2 2 4 2 72 1 92 2 336 1 536 2 28 8 1 228 8 1 783 4 983 4 1 783 4 983 4 2 898 491 8 8 8 8 8 8 8 13 62 22 1 2 5 5 5 5 5 5-8 72 32-3 58 214 2 287 492 2 725 963 2 583 84 2 668 35 2 469 39 2 511 5 2 25 55 1 969 55 2 38 55 7 12 55 7 12 55 9 854 32 4 13 728 Przychody z tytułu zaciągniętych kredytów, pożyczek oraz wyemitowanych obligacji Pozostałe przychody 6 188 717 3 665 585 13 728 4 X. ROZCHODY: 1 152 1 76 398 2 45 338 2 45 338 2 45 338 2 45 338 2 45 338 2 45 357 Spłata zaciągniętych kredytów, pożyczek oraz wyemitowanych obligacji 1 152 1 76 398 2 45 338 2 45 338 2 45 338 2 45 338 2 45 338 2 45 357-3 884 242 154 68 625 538 52 623 12 424 52 465 648 2 25 55 1 969 55 2 38 55 7 12 55 7 12 55 VII. WYDATKI MAJĄTKOWE inwestycje VIII. NADWYŻKA / DEFICYT (V + VI - VII) IX. PRZYCHODY: XI. ŚRODKI NA POZOSTAŁE INWESTYCJE [VIII + IX - X] Źródło: Opracowanie własne

Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 ANALIZA METOD FINANSOWANIA INWESTYCJI GMINA MIĘKINIA 211 r. Wykres 11: Wariant 2 projekcje Źródło: Opracowanie własne 39

211 r. INWEST CONSULTING S.A. Wyjaśnienia do wykresu: Powyższy wykres ukazuje projekcje sytuacji finansowej Gminy przy założeniu realizacji inwestycji przez Spółkę i udzieleniu jej poręczenia. Skutki widać w postaci podwyższonych czarnych słupków poręczeń w latach 213-221. Udzielone poręczenie ma też swoje odzwierciedlenie na wskaźniki długu i jego obsługi: Tabela 22: Stosunek zadłużenia na koniec poszczególnych lat do dochodów ogółem Wyszczególnienie wskaźnik 211 212 213 49,31% 44,2% 35,6% Źródło: Opracowanie własne Wykres 12: Wskaźnik obsługi długu (art. 169 (starej) i 243 (nowej) Ustawy o finansach publicznych) Źródło: Opracowanie własne Wniosek: Wskaźnik obsługi zadłużenia przekracza prognozowany limit w latach 22-221. Realizacja inwestycji byłaby możliwa tylko pod warunkiem wydłużenia okresu finansowania powyżej 1 lat, Rozdział: Projekcje sytuacji finansowej Gminy w latach 211-223 co w praktyce może być problematyczne. Realizacja ta skutkowałaby ograniczeniem zdolności 4 finansowych Gminy. 6.7 Wariant 3 powierzenie realizacji inwestycji Spółce gminnej + umowa wsparcia Założenia: Gmina powierza realizację inwestycji Spółce gminnej, Gmina przekazuje Spółce w formie aportu grunty pod inwestycję, na realizację inwestycji Spółka zaciąga kredyt/emituje obligacje w kwotach wynikających z harmonogramu inwestycji. Gmina udziela zabezpieczenia dla tego zobowiązania w postaci umowy wsparcia, w której zobowiązuje się do podwyższania kapitału Spółki, np. w kwotach potrzebnych na spłatę kredytu inwestycyjnego. Oznacza to, ze w przepływach finansowych Gminy pojawia się te same kwoty co w