1 KATALOG DIALOG MOTYWUJĄCY WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO
2 Henny A. Westra DIALOG MOTYWUJĄCY W TERAPII ZABURZEŃ LĘKOWYCH Przekład Anna Nowak Dr Henny A. Westra jest adiunktem na York University w Toronto. Może się poszczycić bogatym doświadczeniem klinicznym i badawczym. Pracowała jako klinicystka, ordynatorka, wykładowczyni uniwersytecka i trenerka. Jest członkinią Międzynarodowego Stowarzyszenia Trenerów Dialogu Motywującego (Motivational Inteniewing Network of Trainers-MINT). Autorka opracowała doskonały podręcznik przydatny w terapii klientów z zaburzeniami lękowymi i problemami pokrewnymi. Z wyczuciem i kompetencją doradza terapeutom, jak elastycznie stosować DM oraz wykorzystywać potencjał i wiedzę klienta. Książka wnosi cenny wkład w literaturę przedmiotu. Dr Lizabeth Roemer, Wydział Psychologii Uniwersytetu Massachusetts w Bostonie ISBN 978-83-233-4113, 2016, format B5, s. 320 w terapii zaburzeń lękowych to mądra i pragmatyczna książka zawierająca szczegółowe omówienie skutecznych strategii wzmacniających zaangażowanie klienta w terapię. Henny A. Westra pokazuje, jak stosować metody dialogu motywującego (DM) w terapii poznawczo-behawioralnej i innych typach terapii. Dostarcza skutecznych narzędzi pozwalających pomóc klientom z zaburzeniami lękowymi w pokonaniu sprzecznych emocji i zbudowaniu wewnętrznej motywacji do przeprowadzenia zmiany. Autorka tłumaczy podstawowe pojęcia z dziedziny DM, a także ich znaczenie w terapii zaburzeń lękowych oraz skojarzonych z nimi problemów, szczególnie depresji. Opisuje konkretne sposoby wykorzystania DM w charakterze interwencji poprzedzającej terapię lub podczas terapii, gdy pojawia się impas motywacyjny. Książka zawiera odniesienia do problemów, z jakimi klienci najczęściej zgłaszają się na terapię, oraz głębokie przemyślenia, które mogą prowadzić do skuteczniejszych interwencji, dzięki czemu jest bezcennym źródłem wiedzy dla psychologów klinicznych, pracowników socjalnych, terapeutów, psychiatrów oraz studentów. SPIS TREŚCI WŁĄCZENIE DIALOGU MOTYWUJĄCEGO DO TERAPII ZABURZEŃ LĘKOWYCH I PROBLEMÓW POKREWNYCH Gdzie i dlaczego stosować dialog motywujący Duch dialogu motywującego OCENA GOTOWOŚCI DO ZMIANY Obserwacja oporu Pytanie o gotowość JAK ZROZUMIEĆ AMBIWALENCJĘ I BUDOWAĆ WOLĘ ZMIANY Wprowadzenie do pracy nad ambiwalencją Zrozumienie i przeformułowanie oporu wobec zmiany Wywoływanie i rozwijanie języka zmiany Rozwijanie rozbieżności ROZSZERZENIE DIALOGU MOTYWUJĄCEGO NA FAZĘ DZIAŁANIA Wywoływanie i rozwijanie wiedzy klienta Dzielenie się własną wiedzą Słuchanie odzwierciedlające Podążanie za oporem INTEGRACJA Przykład integracji Epilog. Szkolenie i dalsze kierunki Westra po mistrzowsku opisuje koncepcje leżące u podstaw DM oraz sposoby jego zastosowania w terapii zaburzeń lękowych. Książka powstała na podstawie dowodów empirycznych, a jednocześnie zawiera jasne, wciągające opisy przypadków klinicznych i objaśnienia. Pozwala zrozumieć, jak można się posługiwać DM w celu rozwiązania problemów wiążących się z terapią zaburzeń lękowych. To jeden z nielicznych podręczników, które wpisałbym na listę lektur obowiązkowych dla wszystkich praktykujących klinicystów Dr David A. Clark, Wydział Psychologii Uniwersytetu Nowego Brunszwiku w Kanadzie
3 William R. Miller, Stephen Rollnick DIALOG MOTYWUJĄCY JAK POMÓC LUDZIOM W ZMIANIE Przekład Robert Andruszko Najważniejsze dzieło przystępnie prezentujące dialog motywujący (DM) efektywną metodę wspomagania zmiany. Obecne wydanie przedstawia nowy model DM oparty na czterech procesach: angażowania, ukierunkowywania, wywoływania i planowania. Jego twórcy William R. Miller i Stephen Rollnick pokazują, jak procesy te wyglądają w praktyce, opisują liczne zastosowania oraz rzetelnie dowodzą ich skuteczności. Książka rozpoczyna się od gruntownego omówienia ducha i metody DM. Kolejne rozdziały zawierają szczegółowe wskazówki dotyczące ustanowienia silnej relacji roboczej, określenia przedmiotu uwagi i kierunku, wywołania i wzmocnienia u klienta motywacji do zmiany oraz sformułowania planu działania. Autorzy opisują podstawowe umiejętości komunikacyjne wykorzystywane w DM, a zamieszczone przez nich przykłady dobitnie ilustrują, co należy robić, a czego unikać w trakcie skutecznego wdrażania DM w rozmaitych kontekstach. Przedstawiają także sposoby rozwijania biegłości w DM, integrowania go z innymi metodami oraz oceniania wierności wdrożenia interwencji. Podręcznik wzbogacają rozszerzona bibliografia oraz słowniczek terminów. DM wymaga skupienia uwagi na naturalnym sposobie mówienia o zmianie, z myślą o prowadzeniu bardziej skutecznych rozmów na ten temat, zwłaszcza w kontekstach, w których jedna osoba zawodowo pomaga drugiej. Z naszego doświadczenia wynika, że wiele tego rodzaju rozmów mimo najlepszych intencji ma dość dysfunkcjonalny przebieg. DM ma w zamierzeniu znaleźć konstruktywny sposób uporania się z wyzwaniami, które często się pojawiają, kiedy osoba pomagająca zabiera się za czyjąś motywację do zmiany. W szczególności w DM chodzi o takie zaaranżowanie rozmowy, aby ludzie sami namówili się do zmiany, opierając się na własnych wartościach i interesach. Postawy nie tylko znajdują odzwierciedlenie w mowie, ale także są przez nią aktywnie kształtowane. (FRAGMENT) TOM ZAWIERA: Co to jest dialog motywujący? Angażowanie ugruntowanie w relacji Ukierunkowywanie wyznaczanie celów strategicznych. Wywoływanie przygotowanie do zmiany Planowanie pomost na drodze do zmiany w codziennej praktyce Empiryczna ocena dialogu motywującego Znakomity, przystępnie napisany przewodnik po teorii i praktyce. Opracowana przez W.R. Millera i S. Rollnicka metoda DM zasadniczo zmieniła nasze myślenie o pracy z mniej zmotywowanymi klientami, zwłaszcza w kontekście współczesnej opieki zdrowotnej, kładącej nacisk na oparte na dowodach interwencje krótkoterminowe. Czteroczęściowy model wprowadzony w tym wydaniu w dużym stopniu upraszcza sposób prowadzenia DM. Dr Scott T. Walters, University of North Texas Health Science Center, członek MINT Książka zawierająca najpełniejsze jak dotąd objaśnienie zasad DM z pewnością wywrze ogromny wpływ w szeroko pojmowanej dziedzinie zdrowia psychicznego. To podręcznik, który powinien być wykorzystywany na kursach psychologii, psychoterapii, pracy socjalnej i ogólnej opieki zdrowotnej. Dr Timothy J. O Farrell, Harvard Medical School Nie spotkałam nikogo, kto tak trafnie jak Miller i Rollnick potrafiłby uchwycić istotę pracy z drugim człowiekiem w duchu dialogu motywującego, robiąc to jednocześnie tak spójnie. Ta książka może się przełożyć na oszczędność czasu, energii, zasobów. To lektura skłaniająca do refleksji, pogłębiająca znaczenie naszej pracy i naszego wysiłku, nadająca często nowy, budujący kierunek i wielką wartość naszym profesjonalnym działaniom. Jadwiga Maria Jaraczewska, prezes Polskiego Towarzystwa Terapii Motywującej Dr William R. Miller jest emerytowanym profesorem wydziałów psychologii i psychiatrii Uniwersytetu Nowego Meksyku. Metodę dialogu motywującego przedstawił w artykule Behavioral Psychotherapy z 1983 roku oraz w pierwszym wydaniu książki Motivational Interviewing, napisanej wspólnie ze Stephenem Rollnickiem w 1991 roku. Głównym przedmiotem badań dr. Millera jest leczenie i profilaktyka uzależnień, wraz z szerokimi zastosowaniami w dziedzinie psychologii zmiany. Dr Stephen Rollnick wykłada komunikację w służbie zdrowia na wydziale medycznym uniwersytetu w Cardiff w Walii. Przez wiele lat pracował jako psycholog kliniczny w psychiatrycznej i podstawowej opiece zdrowotnej, po czym zwrócił się ku zastosowaniom dialogu motywującego do ulepszenia trudnych konsultacji w służbie zdrowia i opiece społecznej. Swoje badania i wytyczne dotyczące dobrej praktyki przedstawił w licznych publikacjach. ISBN 978-83-233-3565-8, 2014, format B5, s. 608, cena 89,99 zł
4 David B. Rosengren ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI W DIALOGU MOTYWUJĄCYM PODRĘCZNIK PRAKTYKA Z ĆWICZENIAMI Przekład Małgorzata Cierpisz Wypracowanie biegłości w dialogu motywującym wymaga wielu ćwiczeń, które stanowią sedno tego pasjonującego poradnika. Jest on pełen przykładów zebranych w rozmaitych kontekstach klinicznych oraz interakcji i zadań przydatnych w praktycznej nauce umiejętności związanych z tą metodą terapeutyczną. Autor doświadczony badacz i praktyk z dziedziny DM ułatwia czytelnikom naukę dzięki sprawdzianom wiadomości, ćwiczeniom, które pozwalają na zdobywanie biegłości w stosowaniu zasad tej terapii, oraz arkuszom ćwiczeń do powielania. Czytelnik krok po kroku zyskuje niezwykle ważne w dialogu motywującym kompetencje konieczne do podnoszenia znaczenia zmiany, pielęgnowania w kliencie wiary w siebie, rozstrzygania ambiwalencji, umacniania zobowiązania do zmiany i negocjowania planu jej urzeczywistnienia. Książka jest przeznaczona dla szerokiego kręgu psychologów, terapeutów i psychoterapeutów. Niniejszy podręcznik jest przeznaczony dla praktyków działających w najróżniejszych obszarach interwencji i specjalizacji zawodowej. Dla wygody stosuję terminy praktyk i klient, ale ten podręcznik okaże się równie przydatny dla pracowników instytucji resocjalizacyjnych, stażystów, konsultantów koleżeńskich (peer counsellor), lekarzy, higienistów stomatologicznych, konsultantów diabetologicznych, specjalistów w zakresie leczenia uzależnień, terapeutów i wielu innych osób zatrudnionych w zawodach, które polegają na niesieniu pomocy. Wspólny mianownik obejmuje ludzi mających trudności z potencjalną zmianą oraz pomagaczy, którzy towarzyszą im w owych zmaganiach. TOM ZAWIERA: Wprowadzenie Podstawy dialogu motywującego Zastosowanie narzędzi OARS: słuchanie odzwierciedlające Zastosowanie narzędzi OARS: pytania otwierające, dowartościowania i podsumowania Język zmiany rozpoznawanie, wzmacnianie i wydobywanie Postępowanie z oporem Otwarcie sesji lub tematu Praca z ambiwalencją Udzielanie informacji, wyrażanie niepokoju, dawanie rad Pytanie kluczowe Negocjowanie planu leczenia Nauka dialogu motywującego Jak utworzyć grupę szkoleniową DM Porywający, rzeczowy, przystępny - tak można określić ten podręcznik przedstawiający narzędzia do samodzielnego kształcenia, które znajdują zastosowanie w licznych kontekstach zawodowych i sytuacjach wielu klientów. Z pewnością nie będzie leżeć na półce. Czytelnicy będą do niego wracać, aby udoskonalać i utrwalać umiejętności potrzebne w dialogu motywującym oraz szukać nowych sposobów nauczania tej metody. Dr Steve Martino Yale University School of Medicine David B. Rosengren jest psychologiem klinicznym. Pracuje w Prevention Research Institute w Lexington w stanie Kentucky. Prowadzi badania w Alcohol and Drug Abuse Institute przy University of Washington, pracuje też jako konsultant i trener dialogu motywującego. W pracy naukowej i klinicznej interesuje się przede wszystkim motywacją, procesem zmiany i metodami szkoleniowymi. W roku 1993 ukończył przygotowane przez W.R. Millera i S. Rollnicka szkolenie dla trenerów DM i od tamtej pory sam prowadzi szkolenia w tym zakresie. Jest członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Trenerów Motywujących MINT. Napisał wiele artykułów poświęconych dialogowi motywującemu. Książka jest kluczem do sukcesu w dziedzinie dialogu motywującego. Gorąco polecam ją wszystkim zainteresowanym zarówno tym, którzy dopiero zapoznają się z dialogiem motywującym, jak i tym, którzy znają już tę metodę. Dr Scott Walters University of Texas School of Public Health ISBN 978-83-233-3588-7, 2013, format B5, s. 424, cena 78,75 zł
5 Sylvie Naar-King, Mariann Suarez WYWIAD MOTYWUJĄCY Z MŁODZIEŻĄ I MŁODYMI DOROSŁYMI Przekład Marta Kapera Książka oparta na licznych pracach badawczych jest przeznaczona dla psychologów klinicznych, specjalistów zajmujących się leczeniem uzależnień, pracowników socjalnych, terapeutów oraz psychiatrów zajmujących się młodzieżą. Może również zainteresować pediatrów, pielęgniarki oraz innych pracowników służby zdrowia, którzy chcą skutecznie wspierać swoich pacjentów. Wywiad motywujący powstał na potrzeby leczenia uzależnień jako próba znalezienia konstruktywnych sposobów postępowania z klientami, których nazywano opornymi, gniewnymi, defensywnymi lub zaprzeczającymi. U nastolatków i młodych dorosłych cechy te są czymś zwyczajnym, a elastyczne podejście każe pamiętać, że tego typu reakcje są całkowicie normalne. Dlatego nie dziwi fakt, że wywiad motywujący, który przyjął się w wielu innych dziedzinach, na dobre zadomowił się w pracy z dziećmi i młodymi dorosłymi. Dr Sylvie Naar-King Jest psychologiem dziecięcym i prowadzi badania nad interwencjami motywacyjnymi oraz interwencyjną terapią rodzinną w leczeniu młodzieży z HIV, astmą, cukrzycą oraz otyłością, jak również w zmniejszaniu zachowań ryzykownych u nastolatków. Dr Naar-King jest członkiem organizacji zrzeszającej trenerów wywiadu motywującego MINT (Motivational Interviewing Network of Trainers) i odpowiada za szkolenia z zakresu wywiadu motywującego przeznaczone dla lekarzy w Children s Hospital of Michigan. Dr Mariann Suarez kieruje katedrą psychologii dziecięcej oraz pracuje w Department of Psychiatry and Behavioral Medicine w University of South Florida College of Medicine. Jej badania koncentrują się na zastosowaniu wywiadu motywującego w przypadkach nadużywania substancji psychoaktywnych lub molestowania dzieci, jak również w terapii rodziców, szkoleniu studentów medycyny oraz osób zajmujących się ochroną zdrowia w społecznościach lokalnych. ISBN 978-83-233-3290-9, 2012, format B5, s.284 cena 49,35 zł SPIS TREŚCI I. PRZEWODNIK Dlaczego warto prowadzić wywiad motywujący z młodzieżą i młodymi dorosłymi? Okres dorastania i rodząca się dorosłość. Krótki przegląd problematyki rozwojowej Duch wywiadu motywującego Skoncentrowane na kliencie umiejętności prowadzenia go Reagowanie na opór Wypowiedzi o zmianie Zaangażowanie Włączanie wywiadu motywującego do praktyki terapeutycznej II. WYCIECZKI PO OKOLICY Problemy alkoholowe System wymiaru sprawiedliwości dla nieletnich Zmniejszanie ryzyka związanego z zachowaniami seksualnymi Palenie tytoniu Zaburzenia psychiczne Zaburzenia odżywiania Otyłość u osób należących do mniejszości etnicznych Samodyscyplina pacjenta w chorobach przewlekłych Terapia grupowa uzależnień od alkoholu i innych substancji psychoaktywnych Zastosowanie wywiadu motywującego w szkołach Interwencje rodzinne III. CHODZENIE WŁASNYMI ŚCIEŻKAMI Kwestie etyczne Osiągnięcie biegłości w wywiadzie motywującym Książka jest znakomitym wprowadzeniem do wywiadu motywującego i atrakcyjnym opracowaniem przeglądowym jego zastosowań w pracy z nastolatkami, czyli w rozwijającej się dziedzinie zasługującej na dalsze badania. Publikacja zawiera także wskazówki dotyczące etyki oraz ustawicznego samokształcenia, dlatego powinna być lekturą obowiązkową dla osób zainteresowanych wykorzystaniem wywiadu motywującego w interakcjach z młodzieżą i młodymi dorosłymi. Dr Bradley H. Smith, Wydział Psychologii, Uniwersytet Karoliny Południowej Autorzy łączą przystępny styl z rygorystycznym podejściem do danych naukowych. Książka ma uporządkowaną strukturę i pozwala terapeutom dostrzec te niuanse, które decydują o skuteczności bądź nieskuteczności podejmowanych działań. Pomocne przykłady, wskazówki i podsumowania rozdziałów sprawiają, że jest to nie tylko dobre podręczne źródło dla przyszłych terapeutów, ale także dla doświadczonych psychologów, pedagogów i innych osób pracujących z tą grupą wiekową. Książka zawiera także praktyczne modele dostosowania wywiadu motywującego do konkretnych problemów behawioralnych, takich jak zaburzenia odżywiania się lub zaprzestanie palenia. Ariana Faris, członek Motivational Interviewing Network of Trainers