SCENARIUSZE ZAJĘĆ DODATKOWYCH dla uczniów Szkoły Podstawowej im. Św. Jadwigi Królowej Polski w Lisiej Górze z zakresu podstaw działalności gospodarczej (15 godzin) w ramach projektu PRZYSZŁY PRZEDSIĘBIORCA Z GMINY LISIA GÓRA Lisia Góra, listopad 2017 r.
Autorki: Małgorzata Doroż, Bernadeta Kolasa, Maria Plebanek, Agata Rynkal, Wioletta Salamon, Elżbieta Tokarczyk Koordynator merytoryczny projektu: Bogumiła Surowiec Koordynator organizacyjny projektu: Tomasz Wroński Konsultacje metodyczne: Maria Krogulec-Sobowiec, Bogumiła Surowiec Opracowanie redakcyjne i edycyjne: Maria Krogulec-Sobowiec
Scenariusz zajęć edukacyjnych kształcenia ogólnego w ramach projektu Przyszły przedsiębiorca z gminy Lisia Góra Scenariusz został opracowany przez Elżbietę Tokarczyk i Marię Plebanek. Temat zajęć: Pozyskiwanie funduszy na działalność gospodarczą. Korzystanie przez przedsiębiorców z dotychczasowych metod wsparcia (finansowych i niefinansowych). Klasa: druga gimnazjum Cel ogólny: zapoznanie uczniów z instytucjami zajmującymi się pozyskiwaniem funduszy na działalność gospodarczą i z formami wsparcia przedsiębiorców (finansowymi i niefinansowymi). Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: wymienić instytucje zajmujące się pozyskiwaniem funduszy na działalność gospodarczą, rozróżnić rodzaje wsparcia finansowego i niefinansowego, korzystać ze źródeł wsparcia finansowego i niefinansowego, korzystać z dostępnych materiałów. Metody i techniki pracy: wykład konwersatoryjny, dyskusja, pokaz multimedialny technika Przegląd w trzech słowach. Formy organizacyjne pracy uczniów: praca frontalna całą klasą, praca indywidualna. Czas: 2 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne: prezentacja multimedialna, ksero wybranych materiałów z prezentacji pakiet dla każdego, komputer z dostępem do Internetu, tablica multimedialna. Przebieg zajęć: a) Wstęp omówienie celów zajęć, b) Rozwinięcie dyskusja na temat dotychczasowej wiedzy uczniów o pozyskiwaniu funduszy, przedstawienie prezentacji autorstwa Leszka Nowickiego, rozdanie materiałów (ksero części prezentacji). c) Zakończenie - rozmowa z uczniami ze zwróceniem szczególnej uwagi: o na instytucje, które udzielają wsparcia, o formę wsparcia, o maksymalną wysokość dofinansowania, o tryb naboru. d) Podsumowanie Sposób uzyskania informacji zwrotnej od uczniów po zakończonych zajęciach edukacyjnych: Technika Przegląd w trzech słowach 1 Jest to ćwiczenie, w którym każdy z uczniów jest proszony na koniec zajęć o napisanie trzech słów, które najlepiej oddają ich doznania związane z tymi zajęciami. Następnie każdy ma przeczytać swoje słowa na głos, by mogły być zanotowane na planszy. Kolejnym krokiem jest rozmowa na temat znaczenia tych słów i tego, co ze sobą niosą. 1 https://www.szkolazklasa.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/narzedzia-do-ewaluacji.pdf
Bibliografia i netografia Nowicki L.: Prezentacja multimedialna. Wsparcie dla przedsiębiorstw i osób planujących rozpoczęcie działalności gospodarczej. Tarnowska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 2017 Pakiet szkoleniowy nr 10. Ewaluacja edukacyjna w pracy z młodzieżą. Program Młodzież, Warszawa 2007. https://www.szkolazklasa.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/narzedzia-doewaluacji.pdf
Scenariusz zajęć edukacyjnych kształcenia ogólnego w ramach projektu Przyszły przedsiębiorca z gminy Lisia Góra Scenariusz został opracowany przez Agatę Rynkal i Wiolettę Salamon. Temat zajęć: Jak stworzyć biznesplan? klasa: 2-3 gimnazjum Cel ogólny: zapoznanie uczniów z koncepcją biznesplanu: oraz kształtowanie u uczniów umiejętności sporządzania biznesplanu wirtualnej firmy działającej w środowisku lokalnym. Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: opisać cel biznesplanu, określić jak stworzyć dobry biznesplan, wskazać z jakich elementów powinien składać się opis produktu/usługi, samodzielnie skonstruować biznesplan, korzystać z udostępnionych materiałów dostarczonych przez prowadzącego zajęcia (załącznik nr 1) Metody i techniki pracy: wykład konwersatoryjny, ćwiczenia praktyczne w grupach, technika Koło ewaluacji. Formy organizacyjne pracy uczniów: praca frontalna, praca grupowa. Czas: 6 godzin dydaktycznych + dodatkowo 2 godziny dydaktyczne na konsultacje indywidualne
Środki dydaktyczne: komputer z dostępem do Internetu, rzutnik, karty pracy dla 3-osobowych zespołów tworzenie biznesplanu wirtualnej firmy, przykład opracowanego biznesplanu wirtualnej firmy, kartka papieru formatu A2, flamastry. Przebieg zajęć: 1. Przedstawienie celu zajęć. 2. Zdefiniowanie pojęcia biznesplan. 3. Wyjaśnienie zasadności tworzenia biznesplanu. 4. Opisanie poszczególnych elementów biznesplanu. 5. Analiza przykładu opracowanego przez uczennicę Alinę Tarnawską biznesplanu firmy remontowo-budowlanej ALBUD. 6. Opracowanie przez uczniów w trzyosobowych grupach przykładowego biznesplanu wirtualnej firmy, która ma szanse zaistnieć na lokalnym rynku. 7. Przedstawienie przez uczniów efektów ich pracy. 8. Uczniowie prezentują efekty swojej pracy, uzasadniają swoje wybory. Sposób uzyskania informacji zwrotnej od uczniów po zakończonych zajęciach edukacyjnych Technika Koło ewaluacji 2 Uczniowie podają nauczycielowi informację zwrotną od siebie po zakończonych zajęciach techniką Koło ewaluacji. Nauczyciel rysuje na kartce papieru formatu A2 koło, które następnie dzieli dwoma przecinającymi się liniami na cztery równe części. Każdą część podpisuje nazwą zagadnienia, które chce, żeby zostało ocenione przez uczestników. Np.: zdobyta wiedza, praca grupowa, realizacja celów, satysfakcja z udziału. 2 https://www.szkolazklasa.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/narzedzia-do-ewaluacji.pdf
Zadaniem uczniów jest postawienie w każdej ćwiartce koła kropki oznaczającej ich ocenę danego aspektu/zagadnienia. Im bliżej punktu przecięcia się linii środka koła, tym lepiej, im bliżej brzegów, a nawet poza kołem tym gorzej. Bibliografia i netografia Katarzyna Sałajczyk. Jak przygotować dobry biznesplan? http://www.edufin.pl/index.php/component/k2/item/93-jak-przygotowac-dobry-biznesplan Tarnawska A.: Biznesplan: Firma remontowo-budowlana ALBUD. LO im. K.K. Baczyńskiego w Nowej Soli. 2006, w: Krogulec - Sobowiec M.: Materiały szkoleniowe. Rozbudzanie i kształtowanie u uczniów gimnazjum postaw i zachowań przedsiębiorczych. Projekt Przyszły przedsiębiorca z gminy Lisia Góra Pakiet szkoleniowy nr 10. Ewaluacja edukacyjna w pracy z młodzieżą. Program Młodzież, Warszawa 2007. https://www.szkolazklasa.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/narzedzia-doewaluacji.pdf
Załącznik nr 1 Karty pracy. Tworzenie biznesplanu wirtualnej firmy, która ma szanse na lokalnym rynku 3. SPIS TREŚCI: 1. STRESZCZENIE 3 http://www.edufin.pl/index.php/component/k2/item/93-jak-przygotowac-dobry-biznesplan
1.1 Cel napisania biznes planu 1.2 Potrzeby finansowe i ich struktura 2. OPIS FIRMY
2.1 Misja firmy 2.2 Rodzaj/przedmiot prowadzonej działalności/firmy 2.3 Forma organizacyjno prawna
2.4 Opis przedsiębiorstwa
3. ANALIZA RYNKU POD WZGLĘDEM KONKURENCYJNOŚCI Kim są konkurenci. Jakie są ich atuty i słabości? Co odróżnia ofertę od oferty konkurencji?
4. ZARZĄDZANIE Obowiązki osób zarządzających firmą. Stosunki własnościowe oraz sposób podziału własności. Doświadczenie zawodowe osób zarządzających firmą. Role osób w zespole.
5. PLAN MARKETINGOWY Analiza rynku. Identyfikacja klientów. Lokalizacja. Dystrybucja. Promocja. Polityka cenowa 5.1 Strategie marketingowe
5.2 Kampania reklamowa w tym koszty kampanii reklamowej
6. HARMONOGRAM DZIAŁAŃ REKLAMOWYCH
7. HARMONOGRAM PRZEDSIĘWZIĘCIA Opis czynności niezbędnych do realizacji przedsięwzięcia. Kolejność i czas trwania poszczególnych czynności. Osoby odpowiedzialne za wdrożenie i sfinalizowanie poszczególnych działań.
8. ANALIZA SWOT ANALIZA RYZYKA SZANSE I ZAGROŻENIA 1. Mocne strony projektu: 2. Słabe strony projektu: 3. Szanse dla projektu:
4. Zagrożenia dla projektu: 9. PIENIĄDZE NA START
Scenariusz zajęć edukacyjnych kształcenia ogólnego w ramach projektu Przyszły przedsiębiorca z gminy Lisia Góra Scenariusz został opracowany przez Bernadetę Kolasa i Małgorzatę Doroż. Temat zajęć: Gra Oil City galicyjska gorączka czarnego złota. klasa: II i III gimnazjum Cel ogólny: Poznanie zasad gry Oil City - symulacyjnej gry historyczno-ekonomicznej jako atrakcyjnego i niekonwencjonalnego sposobu uczenia przedsiębiorczości. Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: grać w grę Oil City, inwestować i zarządzać ryzykiem, współdziałać w zespole, planować i radzić sobie w warunkach zmieniających się cen surowców, przybliżyć historię pionierskiego okresu w przemyśle naftowym jako bezprecedensowego przykładu rozkwitu przedsiębiorczości w Galicji, zaprezentować postaci wybranych historycznych przedsiębiorców. Metody i techniki pracy: wykład konwersatoryjny, pogadanka, gra symulacyjna, technika Dłoń. Formy organizacyjne pracy uczniów: praca frontalna, praca grupowa. Czas: 45 minut rys historyczny 45 minut poznanie zasad gry
135 minut czas rozgrywki Środki dydaktyczne: Skrót biogramów wybranych pionierów galicyjskiego przemysłu naftowego załącznik nr 1 (źródło: http://oc.mik.krakow.pl/o-grze/ ) Instrukcja gry Oil City załącznik nr 2 (źródło: http://oc.mik.krakow.pl/o-grze/ ) Skrót zasad gry Oil City - załącznik nr 3 (źródło: http://oc.mik.krakow.pl/o-grze/ ) Karta wartości spółki załącznik nr 4 (źródło: http://oc.mik.krakow.pl/o-grze/ ) Gra Oil City Przebieg zajęć: 1. Dyskusja na temat dotychczasowej wiedzy z zakresu galicyjskiego przemysłu naftowego. Przybliżenie uczniom sylwetek pionierów galicyjskiego przemysłu naftowego załącznik nr 1. 2. Przedstawienie uczniom zasad gry Oil City załącznik nr 2, 3 i 4. Oil City to planszowa ekonomiczna gra symulacyjna o początkach przemysłu naftowego w Galicji. Gracze wcielają się w postaci autentycznych dziewiętnastowiecznych przedsiębiorców. Kupują działki, zatrudniają wiertaczy, rozbudowują infrastrukturę, prowadzą wydobycie i sprzedaż wagonów z surowcami (nafta uzyskana z ropy naftowej, gaz, wosk ziemny). Prowadzą firmy w warunkach gwałtownie zmieniających się cen surowców. Inwestują w rozwój własnych działek i nawiązują współpracę z innymi spółkami. Wygrywa spółka, która po sześciu turach gry uzyskała największą wartość. Każdy gracz otrzymuje na początku gry wizytówkę postaci historycznej, która prowadziła biznes naftowy w Galicji. Wcielając się w tę postać, uczestnik rozgrywki może kupować działki, zatrudniać pracowników (wiertaczy), inwestować w infrastrukturę wydobywczą (wieże) oraz jej usprawnienia (pompy, wentylatory, wiertnice kanadyjskie), a także infrastrukturę przetwórczą (destylarnie, rafinerie). Celem graczy jest pomnożenie majątków mierzonych w austro-węgierskich guldenach (złotych reńskich) oraz umiejętne gospodarowanie posiadanymi zasobami, czyli środkami produkcji (praca, kapitał, ziemia) i dążenie do uzyskania jak najwyższej wartości spółki naftowej.
3. Wybory dwóch bankierów. Podzielenie uczniów na zespoły 3 osobowe. Uczestnicy gry tworzą trzyosobowe spółki. Każda spółka składa się z trzech różnych specjalistów. Każdy gracz wchodzi w roli jednego z następujących specjalistów powiązanych z galicyjskim biznesem naftowym: inżyniera, ziemianina, zarządcy lub kupca. Grę prowadzi dwóch mistrzów gry bankierów. Funkcję bankiera może pełnić osoba inicjująca rozgrywkę lub może ona wyznaczyć do tej roli inne osoby (np. uczniów, uczestników spotkania). Bankierzy rozdysponowują pomiędzy graczy znaczniki wznoszonych przez nich budynków i wydobywanych surowców, a także karty nabywanych przez nich działek ze złożami i wagonów służących do transportu sprzedawanych dóbr. Bankierzy ustalają także ceny sprzedaży wydobywanych surowców, strzegą porządku tur, ogłaszają koniec gry i zwycięzców. 4. Rozgrywka Mechanizm gry umożliwia graczom nie tylko konkurowanie na rynku naftowym, ale również podobnie jak w przypadku realnych postaci historycznych nawiązywanie współpracy biznesowej (np. wspólne inwestowanie w działki czy dzielenie się przychodami ze zrealizowanych transakcji naftowych). Gra jest więc symulacją ułatwiającą zrozumienie rzeczywistych, obowiązujących również współcześnie, procesów gospodarczych. Uczestnicząc w rozgrywce, gracze mogą poprzez własne doświadczenia poznać w praktyce zjawiska ekonomiczne takie jak inwestycja, ryzyko, przychód, koszt czy zysk. 5. Analiza kart wartości spółki, następnie podsumowanie kart wartości spółki i wyłonienie zwycięzców gry. 6. Rozmowa na temat historii pionierskiego okresu w przemyśle naftowym oraz wybranych postaci przedsiębiorców.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od uczniów po zakończonych zajęciach edukacyjnych Samoocena jest dokonana przy zastosowaniu techniki Dłoń 4. Każdy z uczniów obrysowuje własną dłoń na kartce papieru, a następnie na każdym z palców pisze jedną informację dotyczącą ewaluacji zajęć. Na kciuku -- Co było najlepszą stroną pracy na zajęciach? Na wskazującym - O czym opowiem kolegom i koleżankom, kiedy opiszę działania na zajęciach? Na środkowym - Co było najsłabszą stroną pracy w trakcie zajęć? Na serdecznym - Co bym zmienił/a, gdybym jeszcze raz rozpoczął/a pracę na zajęciach? Na małym zajęciach? - Co było ciekawego, co mnie zaskoczyło podczas pracy na Uczniowie indywidualnie odpowiadają na pytania. Następnie każdy uczeń prezentuje informacje o sobie. Bibliografia i netografia strona internetowa Małopolskiego Instytutu Kultury http://oc.mik.krakow.pl/o-grze/ Pakiet szkoleniowy nr 10. Ewaluacja edukacyjna w pracy z młodzieżą. Program Młodzież, Warszawa 2007. https://www.szkolazklasa.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/narzedzia-doewaluacji.pdf 4 https://www.szkolazklasa.org.pl/wp-content/uploads/2016/12/narzedzia-do-ewaluacji.pdf