KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 06.IX.2005 K(2005)3298 wersja ostateczna Dotyczy: Pomoc państwa N 235/a/2005 Polska Pomoc na wspieranie działalności innowacyjnej - Zachęty do podejmowania inwestycji początkowych opartych o nowe technologie Szanowny Panie Ministrze 1. PROCEDURA Pismem z dnia 5 maja 2005 r., zarejestrowanym w Komisji w dniu 11 maja 2005 r., władze polskie poinformowały o wyżej wymienionym programie pomocy zgodnie z postanowieniami art. 88 ust. 3 Traktatu WE. Pismem z dnia 4 lipca 2005 r. Komisja zwróciła się z prośbą o dostarczenie dodatkowych informacji w sprawie omawianego środka. W dniu 14 lipca 2005 r., w trakcie roboczego spotkania ze służbami Komisji, władze polskie złożyły dodatkowe wyjaśnienia wobec przedmiotowego programu. Władze polskie dostarczyły odpowiedzi na wniosek o złożenie informacji uzupełniających z dnia 4 lipca 2005 r. w piśmie z dnia 20 lipca 2005 r., zarejestrowanym 25 lipca 2005 r., które to odpowiedzi zostały następnie uzupełnione pismem z dnia 1 sierpnia 2005 r., zarejestrowanym w dniu 3 sierpnia 2005 r. 2. OPIS ŚRODKA POMOCY 2.1. Cel programu pomocy Celem programu pomocy jest zachęcenie przedsiębiorstw do podejmowania inwestycji początkowych 1 opartych o nowe technologie, a w rezultacie do rozpoczęcia produkcji 1 Zwanych inwestycjami technologicznymi. Szanowny Pan Pan Adam Daniel ROTFELD Minister Spraw Zagranicznych Al. Szucha 23 PL 00 580 Warszawa Commission Europénne/Europese Commissie, B-1049 Bruksela - Belgia. Telefon: (32-2) 299 11 11.
nowych lub udoskonalonych wyrobów bądź świadczenia nowych lub udoskonalonych usług. Wsparcie inwestycji technologicznych ma na celu przyczynienie się do rozwoju regionalnego obszarów uprawnionych do objęcia pomocą, określonych na mapie regionalnej pomocy państwa w Polsce 2. 2.2. Podstawa prawna Podstawą prawną programu będzie projekt Ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej. 3 2.3. Zakres terytorialny i sektorowy programu Program realizowany będzie na całym terytorium Polski, będącym obszarem, o którym mowa w art. 87 ust. 3 lit. a). Pomocą objęte zostaną wszystkie sektory gospodarki z wyłączeniem górnictwa węgla, hutnictwa żelaza i stali, włókien syntetycznych oraz działalności związanej z produkcją, przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów wymienionych w załączniku I do Traktatu WE. 2.4. Beneficjenci Pomoc przysługuje wszystkim rodzajom przedsiębiorstw (małym, średnim i dużym) 4, które nie znajdują się w trudnej sytuacji w rozumieniu Wytycznych Wspólnoty w sprawie pomocy państwa dla celów ratowania i restrukturyzacji firm znajdujących się w trudnej sytuacji 5. 2.5. Kwalifikujące się projekty Projekty dotyczące inwestycji początkowych 6 opartych o nową technologię, która nie była stosowana w świecie dłużej niż pięć lat 7 i których celem jest produkcja nowych lub udoskonalonych wyrobów bądź świadczenie nowych lub udoskonalonych usług. 2 Pismo do polskiego Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 13.8.2004 r., niewnoszące żadnych zastrzeżeń wobec zgłaszanych środków (C (2004) 3230/5) 3 Zwana dalej projektem ustawy. 4 Małe średnie i duże przedsiębiorstwa w rozumieniu zalecenia Komisji z dnia 6 maja 2003 r. w sprawie definicji mikroprzedsiębiorstw, małych i średnich przedsiębiorstw, Dz. U. L nr 124 z dnia 20 maja 2003 r. 5 Wytyczne Wspólnoty w sprawie pomocy państwa dla celów ratowania i restrukturyzacji firm znajdujących się w trudnej sytuacji (Dz. U. C 244 z 1.10.2004 r.). 6 Zdefiniowanych jako: utworzenie nowego zakładu, rozbudowę istniejącego zakładu lub rozpoczęcie działalności związanej z istotną zmianą produktu lub procesu produkcyjnego w istniejącym zakładzie. 7 Zdefiniowaną w art. 2 ust. 10 ustawy jako: wiedzę technologiczną w postaci wartości niematerialnych i prawnych, w szczególności wyniki badań naukowych i prac rozwojowych, która umożliwia wytwarzanie nowych lub udoskonalonych wyrobów lub usług i która nie jest stosowana w świecie dłużej niż pięć lat.
2.6. Forma pomocy Program przewiduje pomoc inwestycyjną w formie częściowego umorzenia kredytu. Sam kredyt udzielany jest na warunkach rynkowych ze środków tzw. Funduszu Kredytu Technologicznego 8 i nie może przekroczyć 2 milionów EUR dla poszczególnego beneficjenta. Fundusz utworzony jest w ramach państwowego Banku Gospodarstwa Krajowego 9 wyłącznie w celu udzielania kredytu. Bank prowadzi odrębne systemy rachunkowości dla środków publicznych przekazywanych na rzecz różnych zarządzanych przez siebie funduszy oraz dla własnej działalności komercyjnej. 2.7. Mechanizm udzielania pomocy i rzeczywiste umorzenie kredytu Wniosek o częściowe umorzenie kredytu składany jest przez inwestora równocześnie z wnioskiem o przyznanie kredytu. Należy go składać przed rozpoczęciem prac nad projektem. Prawo do umorzenia udzielane jest beneficjentowi w tym samym czasie co sam kredyt. Bank Gospodarstwa Krajowego ocenia wnioski na podstawie ustalonych kryteriów, wymienionych 10 w programie (np. wnioskodawca zobowiązany jest przedstawić plan przeprowadzenia inwestycji początkowych opartych na nowych technologiach; kwotę udziału własnego oraz opinię potwierdzającą, iż technologia - w oparciu, o którą inwestycja będzie realizowana - jest nowa.). Rzeczywiste umorzenie części kredytu nastąpi jednak dopiero po dokonaniu początkowej inwestycji opartej o nową technologię oraz po uruchomieniu produkcji i jest zależne od wartości uzyskanej ze sprzedaży wyrobów i usług będących wynikiem takiej inwestycji. Rzeczywiste umorzenie części kredytu odbędzie się automatycznie z chwilą złożenia, między innymi, faktur poświadczających sprzedaż towarów i usług wyprodukowanych w wyniku inwestycji początkowej oraz opinii jednostek naukowych, centrów badawczorozwojowych lub stowarzyszeń naukowo-technicznych potwierdzających, że do inwestycji zastosowano nową technologię i że jest to technologia, na którą udzielono kredytu. 11 8 zwanego dalej Funduszem. 9 zwanego dalej Bankiem. 10 W myśl art. 5 projektu Ustawy ubiegający się o pomoc przedkłada: odpis z rejestru przedsiębiorców albo aktualne zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej; informacje o wszelkiej pomocy uzyskanej na realizację przedmiotowej inwestycji; dokumenty potwierdzające udział własny przedsiębiorcy oraz opinię jednej z jednostek naukowych, centrum badawczo-rozwojowego lub stowarzyszenia naukowo-technicznego potwierdzającą, że technologia, w oparciu o którą realizowana będzie inwestycja jest nowa. 11 W myśl art. 8 projektu Ustawy ubiegający się o pomoc przedkłada także: faktury dokumentujące kwalifikowane wydatki; informacje o wszelkiej pomocy uzyskanej na realizację przedmiotowej inwestycji; zobowiązanie, że działalność gospodarcza związana z inwestycją będzie prowadzona przez
2.8. Intensywność pomocy Intensywność pomocy ograniczają odpowiednie w danym przypadku pułapy określone w mapie pomocy regionalnej dla Polski. Intensywność pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw (z wyjątkiem sektora transportowego) może zostać zwiększona o 15%. W przypadku sektora motoryzacyjnego maksymalna intensywność pomocy wynosi 30 % odpowiedniego pułapu pomocy regionalnej dla danego obszaru, jeżeli kwota pomocy wyrażona jako ekwiwalent dotacji brutto przekracza 5 mln EUR. W sektorze stoczniowym maksymalna intensywność pomocy wynosi 22,5 %. 2.9. Wysokość pomocy obliczanie częściowego umorzenia kredytu Częściowe umorzenie kredytu przyznawane będzie w ratach. Przy zachowaniu pułapów intensywności pomocy określonych na mapie pomocy regionalnej, wysokość umorzenia nie może przekroczyć 20 % wykazanej na fakturach wartości netto ze sprzedaży wyrobów i usług będących wynikiem inwestycji początkowej. Faktury takie można składać nie częściej niż dwa razy do roku. Roczna wysokość umorzenia nie może przekroczyć iloczynu 10 % kwoty kapitału kredytu i liczby lat, które upłynęły od daty udzielenia kredytu (tj. 10% wartości kredytu w pierwszym roku od jego udzielenia, 20% w drugim roku od udzielenia kredytu, 30% w trzecim roku od chwili przyznania kredytu, itd.). Całkowita wysokość umorzonej części kredytu w okresie pięciu lat, przez które inwestycja musi być utrzymana nie może przekroczyć 1 miliona EUR (tj. 50% maksymalnej kwoty kredytu 12 ). 2.10. Koszty kwalifikowane Kwotę częściowego umorzenia kredytu oblicza się jako wartość procentową rzeczowych i niematerialnych kosztów kwalifikowanych (pomniejszoną o podatek akcyzowy i VAT). Standardowa podstawa kosztów kwalifikowanych według programu będzie odpowiadać cenie zakupu na zasadach rynkowych majątku trwałego, takiego jak: grunty, budynki, wyposażenie i maszyny. Koszty kwalifikowane obejmują także cenę zakupu wartości niematerialnych, określonych w Wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej, do wysokości 25 % podstawy standardowej. Ponadto kwalifikowane wydatki na inwestycje niematerialne obejmują prace przedrealizacyjne (ekspertyzy, studia, koncepcje, projekty techniczne) bezpośrednio i co najmniej 5 lat od dnia jej zakończenia oraz zaświadczenia różnych organów państwowych o niezaleganiu z zapłatą należności (podatków, opłat lokalnych, składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. itd.). 12 Maksymalna kwota kredytu wynosi 2 miliony EUR
wyłącznie związane z wdrożeniem nowej technologii, w oparciu o którą jest realizowana inwestycja początkowa. Wydatki takie podlegają warunkom określonym w pkt 4.6 Wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej. W sektorze transportowym do kosztów kwalifikowanych nie zalicza się wydatków na zakup środków transportu (mienia ruchomego). 2.11. Kumulacja W przypadkach, w których pomoc udzielona w ramach przedmiotowego programu podlega kumulacji z pomocą w innych formach lub z innych źródeł, władze polskie zobowiązują się do przestrzegania odpowiednich pułapów intensywności pomocy a także zasad kumulacji określonych w Wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej 13. 2.12. Czas trwania programu Realizacja programu zakończy się z dniem 31 grudnia 2006 r. 2.13. Budżet programu Całkowity budżet programu wynosi 200 000 000 PLN (ok. 50 000 000 EUR). 2.14. Zarządzanie programem i organ przyznający pomoc Podmiotem udzielającym pomoc jest Bank Gospodarstwa Krajowego, będący bankiem państwowym. 2.15. Udział własny i konieczność pomocy Wniosek o udzielenie kredytu jest jednocześnie wnioskiem o częściowe umorzenie kredytu i składa się go przed rozpoczęciem prac nad projektem. Udział własny beneficjenta w finansowaniu inwestycji wyniesie co najmniej 25 %. 2.16. Warunki dodatkowe Władze polskie potwierdzają, że: program nie dyskryminuje pomiędzy przedsiębiorstwami polskimi a zagranicznymi oraz, że program będzie się odnosił w takim samym stopniu do przedsiębiorców z Polski, jak i zza granicy; pomoc w sektorze stoczniowym będzie zgodna z zasadami określonymi w pkt 3.3.6 Zasad ramowych dotyczących pomocy państwa dla przemysłu stoczniowego, Dz.U. C 317 z 30.12.2003, str. 11-14; pomoc nie zostanie przeznaczona dla dużych projektów inwestycyjnych w rozumieniu Wielosektorowych zasad ramowych dotyczących pomocy regionalnej na rzecz dużych projektów inwestycyjnych 14 ; 13 Wytyczne w sprawie krajowej pomocy regionalnej. Dz.U. C 74 z 10.3.1998, zwane dalej Wytycznymi KPR. 14 Dz.U. C 70 z 19 marca 2002 r., str. 8, z późniejszymi zmianami.
stosowana będzie definicja przemysłu motoryzacyjnego podana w załączniku C do Wielosektorowych zasad ramowych dotyczących pomocy regionalnej na rzecz dużych projektów inwestycyjnych; wartości niematerialne i prawne kwalifikowane w ramach przedmiotowego programu odnoszą się do katalogu kosztów przytoczonego w pkt 4.6 Wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej (tj. patenty, nieopatentowane know-how, licencje operacyjne lub opatentowane typu knowhow). 3. OCENA POMOCY 3.1. Zgodność środka pomocowego z prawem Powiadamiając o projekcie regulacji prawnej przed jej wprowadzeniem w życie, władze polskie wywiązały się ze swoich zobowiązań wynikających z art. 88 ust. 3 Traktatu WE. 3.2. Charakter programu: pomoc państwa Pomoc w ramach programu pochodzi od władz publicznych, dlatego może być uważana za przyznawaną ze środków państwowych w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE. Zgodnie z założeniami proponowanego środka pomocowego przedsiębiorstwom udzielane jest wsparcie w postaci częściowego umorzenia kredytu. Ze względu na fakt, iż program obejmuje sektory i przedsiębiorstwa uczestniczące w wymianie handlowej pomiędzy Państwami Członkowskimi, istnieje zagrożenie, że udzielana pomoc mogłaby mieć wpływ na tę wymianę. W związku z powyższym Komisja uznaje, że program ma charakter pomocy państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE. 3.3. Zgodność środka pomocowego z zasadami wspólnego rynku Ponieważ ustalono, iż zgłaszany program wiąże się z pomocą państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE, konieczne jest przeprowadzenie analizy mającej na celu ustalenie jego zgodności z zasadami wspólnego rynku. Komisja przeanalizowała, czy proponowany środek pomocy odpowiada Wytycznym Wspólnoty dotyczącym krajowej pomocy regionalnej, Wielosektorowym zasadom ramowym dla dużych projektów inwestycyjnych oraz Zasadom ramowym dotyczącym pomocy państwa dla przemysłu stoczniowego. Dokonana ocena prowadzi do następujących wniosków: 1. Pomoc ograniczona będzie do inwestycji początkowych w rozumieniu odpowiednich przepisów Wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej. 2. Warunkiem przyznania pomocy będzie utrzymanie inwestycji początkowej przez okres co najmniej pięciu lat. 3. Pomoc jest obliczana na podstawie wydatków uważanych za kwalifikowane w ramach Wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej oraz spełniających wymienione tam warunki.
4. Intensywność pomocy będzie zgodna z mapą pomocy regionalnej dla Polski oraz szczególnymi przepisami dotyczącymi sektora motoryzacyjnego i stoczniowego. 5. Udział beneficjenta w finansowaniu inwestycji wyniesie co najmniej 25 %. 6. Wniosek o pomoc zostanie złożony przed rozpoczęciem prac nad projektem. 7. Przestrzegane są zasady dotyczące kumulacji pomocy. 8. W przypadku sektora stoczniowego przestrzegane są szczególne przepisy wymienione w pkt 3.3.6 Zasad ramowych dotyczących pomocy państwa dla przemysłu stoczniowego. 9. Pomoc nie będzie przyznawana przedsiębiorstwom zajmującym się produkcją, przetwórstwem i wprowadzaniem do obrotu towarów, o których mowa w załączniku I do Traktatu WE, a także prowadzącym działalność w sektorach górnictwa węgla, hutnictwa stali i włókien syntetycznych. 10. Okres realizacji programu jest zgodny z okresem obowiązywania mapy pomocy regionalnej. Realizacja programu zakończy się z dniem 31 grudnia 2006 r. W świetle powyższego Komisja uznaje, że zgłaszany program pomocy jest zgodny z zasadami wspólnego rynku w myśl postanowień art. 87 ust. 3 lit. a) Traktatu WE. 4. DECYZJA Komisja postanowiła w związku z tym uznać program pomocy za zgodny z Traktatem WE. Komisja przypomina władzom polskim o konieczności przestrzegania warunków sporządzania sprawozdań, o których mowa w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 794/2004 w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999, ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE.
Komisja przypomina także władzom polskim, że wszelkie plany modyfikacji niniejszego programu pomocy wymagają powiadomienia Komisji. W przypadku gdyby niniejsze pismo zawierało informacje, które nie powinny być ujawniane osobom trzecim, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od daty jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma w wyznaczonym terminie uzasadnionego wniosku w tym względzie, uzna to za wyrażenie zgody na ujawnienie niniejszego pisma osobom trzecim oraz na publikację jego pełnej treści w autentycznej wersji językowej na stronie internetowej: HTTP://EUROPA.EU.INT/COMM/SECRETARIAT_GENERAL/SGB/STATE_AIDS/ Wniosek taki należy wysłać listem poleconym lub faksem na adres Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji: European Commission Directorate-General for Competition State Aid Greffe B 1049 Brussels Faks: + 32 2 296 12 42 Proszę przyjąć wyrazy szacunku W imieniu Komisji Neelie KROES Członek Komisji