Absolwentka rytmiki w Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu. Od trzynastu lat jest nauczycielem Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Kolbuszowej, jednej ze szkół objętych pilotażem reformy szkolnictwa artystycznego. Prowadzi tam rytmikę z kształceniem słuchu w klasie I cyklu sześcioletniego, zajęcia kursu przygotowawczego dla kandydatów do szkoły oraz kształcenie słuchu i audycje muzyczne w klasie IV cyklu sześcioletniego i klasie III cyklu czteroletniego. Jest autorką piosenek i baśni muzycznych. 1
PSM I stopnia w Kolbuszowej Zdanie muzyczne wprowadzenie zagadnienia z wykorzystaniem tekstu wiersza Panie Janie Urszuli Cebuli 1. Zabawa Lustro tworzenie ruchu w formie pytania i odpowiedzi Nauczyciel omawia różne rodzaje pytań i odpowiedzi: a) odpowiedź taka sama jak pytanie, np.: Jest ciepło? Jest ciepło ; b) odpowiedź zawierająca elementy pytania, np.: Czy jutro wyjdziesz na podwórze? Tak, jutro wyjdę ; c) odpowiedź całkiem inna niż pytanie, np.: Wyjdziesz jutro na podwórze? Nie, bo jadę do babci. Do każdego z tych typów pytań i odpowiedzi dzieci w parach tworzą ruch: a) lustro jedna osoba proponuje ruch, druga symetrycznie go powtarza, b) lustro ze zmianą ruch jest nieco zmodyfikowany, c) lustro na opak ruch jest zupełnie inny. 2. Motyw, fraza, zdanie Dzieci dostają obrazki z motywami podpisanymi tekstem: Panie Janie, mój sąsiedzie, czy pojutrze, pan pojedzie, na zakupy, do Leona, jeszcze nie wiem, myślę o tym, by polecieć samolotem, sam sąsiedzie się przekonasz (załącznik nr 1). a) Dzieci mówią tekst i pokazują ruchem swój obrazek (nie chodzi o ruch obrazujący tekst, tylko o ruch w ogóle). b) Dzieci mówią tekst w określony sposób: wolno, wesoło, wysoko, nierówno itp. Nauczyciel tłumaczy, że w muzyce też są takie obrazki motywy. Gdy je połączymy po kilka, powstaje fraza, np. panie Janie, mój sąsiedzie; czy pojutrze pan pojedzie; na zakupy do Leona; myślę o tym, by polecieć samolotem; sam sąsiedzie się przekonasz. Następnie dzieci łączą motywy we frazy. Kolejno mówią wylosowane słowa i szukają swojej pary, by utworzyć frazę. 2
Załącznik nr 1 3
3. Łączenie motywów we frazy zabawa rozwijająca orientację przestrzenną Uczniowie chodzą po całej sali. Na przerwę w akompaniamencie podbiegają do swojej pary z frazy. Nauczyciel wywołuje którąś parę, a ta płynnie mówi swój tekst. Następnie złączone frazy tworzą zdania muzyczne: pytanie oraz odpowiedź. 4. Zabawa Listonosz reagowanie na akcent metryczny; ruch w pulsie Połowa grupy dostaje kartki, na których są obrazki ilustrujące tekst pytania oraz tworzące go słowa. Nauczyciel wypowiada głośno pytanie: Panie Janie, mój sąsiedzie, czy pojutrze pan pojedzie na zakupy do Leona, do Leona?, a dzieci układają kartki we właściwej kolejności. Następnie recytują rytmicznie i w pulsie kolejne słowa. Jedno z dzieci jest listonoszem i zbiera na akcent metryczny listy, czyli kartki. Gdy zbierze całe zdanie, zanosi je dzieciom z grupy drugiej. Te odczytują list i piszą odpowiedź układają swoje kartki według słyszanego tekstu: Jeszcze nie wiem, myślę o tym, by polecieć samolotem. Sam sąsiedzie się przekonasz, się przekonasz. Znów listonosz chodzi i zbiera kartki tworzące odpowiedź, a potem zanosi je pierwszej grupie. 5. Wykonanie całego wierszyka w formie pytania i odpowiedzi Panie Janie Panie Janie, mój sąsiedzie, Czy pojutrze pan pojedzie Na zakupy do Leona, Do Leona? Jeszcze nie wiem. Myślę o tym, By polecieć samolotem. Sam sąsiedzie się przekonasz, Się przekonasz. 6. Improwizowanie melodii do tekstu wiersza. Śpiewanie pytania i odpowiedzi Uczeń improwizuje melodię do pytania, kolejny odpowiada mu śpiewem. 4
7. Nauka piosenki Panie Janie W zależności od potrzeb i umiejętności grupy nauczyciel może nauczyć dzieci piosenki metodą ze słuchu lub przy pomocy nut. Może też wyodrębnić fragmenty do odczytania z nut oraz do opanowania słuchowego. 8. Śpiewanie piosenki z zastosowaniem frazowania, w podziale na grupę pytającą i odpowiadającą Uwaga: piosenkę należy śpiewać w tempie umożliwiającym wykonanie frazy na jednym oddechu, jednak na tyle wolno, by dzieci zdążyły swobodnie zaczerpnąć powietrza. 5