ULGA UCZNIOWSKA PRAWO NABYTE Przyznawana na podstawie: - art. 27c updof w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2003 r. - art. 53 uzpdof w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2003 r. polega na obniżeniu podatku dochodowego o kwotę określoną w decyzji urzędu skarbowego. Obniżenie podatku jest możliwe od miesiąca następującego po miesiącu, w którym została wydana decyzja o przyznaniu ulgi. Funkcjonuje na zasadzie praw nabytych na podstawie: - art. 13 ustawy z 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku do chodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw ( Dz. U. Nr 202, poz. 1956, z późn. zm.), - art. 4 ustawy z 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz. U. nr 202, poz. 1958, z późn. zm.). SIP 168171 OSOBY UPRAWNIONE DO KORZYSTANIA Z ULGI osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (w tym spadkobiercy kontynuujący działalność gospodarczą), wspólnicy spółek prawa cywilnego i osobowych spółek prawa handlowego (za wyjątkiem spółki partnerskiej), POD WARUNKIEM, że osoby te przed 01.01.2004 r.: podpisały z uczniami lub szkołami właściwe umowy i rozpoczęły praktyczną naukę zawodu lub w celu przygotowania zawodowego nie później niż w roku szkolnym 2003/2004, nabyły prawo do obniżki podatku dochodowego o kwotę ulgi uczniowskiej (na podstawie decyzji urzędu skarbowego), a odliczenia te nie znalazły pokrycia w podatku dochodowym obliczonym za lata poprzedzające 2004 r. WARUNKI PRZYZNANIA ULGI posiadanie uprawnienia do szkolenia uczniów (podatnik, jeden ze wspólników, pracownik podatnika (spółki)), zakończenie szkolenia pozytywnym wynikiem egzaminu, uczniów na podstawie zawartej z nimi umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego albo prowadzenie - na podstawie zawartej ze szkołą umowy o praktyczną naukę zawodu (pod warunkiem że praktyczna nauka zawodu trwała nie krócej niż 10 miesięcy) - zajęć praktycznych lub
praktyk zawodowych uczniów szkół ponad gimnazjalnych prowadzących kształcenie zawodowe oraz dotychczasowych szkół ponadpodstawowych prowadzących kształcenie zawodowe, złożenie wniosku o przyznanie ulgi do urzędu właściwego według miejsca zamieszkania podatnika w terminie miesiąca, od daty: - złożenia przez pracownika egzaminu kończącego naukę zawodu ( na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego zawartej z uczniem), albo - zakończenia przez ucznia odbywania u podatnika praktycznej nauki zawodu ( na podstawie umowy zawartej ze szkołą). Za datę złożenia egzaminu można uznać datę określoną na dyplomie ucznia, czyli datę wydania dyplomu (pismo MF z dnia 22 listopada 2004 r. PB2/MW-033-0416-1701/04 -lex 3718). Termin do złożenia wniosku o ulgę uczniowską jest przywracalny. W razie uchybienia terminu stosuje się przepisy Op (art. 162-164 op). Ulga uczniowska jest limitowana - jej wysokość zależy od okresu szkolenia wynikającego z umowy o pracę ( i powyżej 24 m-cy). Kwota ulgi określana jest za wy jednego pracownika (ucznia) i jest rewaloryzowana. Przy ustalaniu kwoty ulgi przyjmuje się kwotę obowiązującą w miesiącu, w którym zakończono pozytywnym wynikiem egzaminu. Kwoty ulg podwyższa się dodatkowo o 20% podatnikom, którzy w danym roku podatkowym zakończyli więcej niż 1 pracownika (ucznia), przy czym podwyżka przysługuje z tytułu zakończenia szkolenia pozytywnym wynikiem egzaminu każdego następnego pracownika. Odliczenie z tytułu ulgi uczniowskiej wykazuje się w załączniku PIT/O w poz. 30 (podatnik) lub w poz. 31 (małżonek) część C ODLICZENIA OD PODATKU, składanym do zeznań PIT-28 poz. 101, PIT-36 poz. 178 lub 179 (małżonek) lub PIT-37 poz. 112 lub 113 (małżonek). Kwota ulgi za wy jednego pracownika wynosi: Od 01.01.2008 r. brak nowych limitów oznacza to, że winny być stosowane te obowiązujące w 2007 roku (Dz.U. z 2002 r. Nr 200, poz..1679) Od 01.01. 2007 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 218,poz.1594 oraz poz. 1595) Od 01.01. 2006 r. (Dz. U. z 2005. Nr 229, poz.1952 oraz poz. 1951) 4.896,00 zł 4.896,18 zł 4.852,51 zł
Kwota ulgi za wy jednego pracownika wynosi: Od 01.01.2008 r. brak nowych limitów oznacza to, że winny być stosowane te obowiązujące w 2007 roku (Dz.U. z 2002 r. Nr 200, poz..1679) Od 01.01. 2005 r. (Dz. U. z 2004r. Nr 253, poz. 2530 oraz poz. 2529) Od 01.01.2004 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 203, poz.1972 oraz poz. 1971) Od 01.01.2001 r. 4.896,00 zł 8.087,52 zł 4.734,16 zł 7.890,26 zł 4.587,36 zł 7.645,60 zł 4.560,00 zł 7.600,00 zł ROZSTRZYGNIĘCIA NAJCZĘSTSZYCH PROBLEMÓW 1. Jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki, ulga uczniowska przysługuje wspólnikom proporcjonalnie do ich udziału w dochodach spółki. 2. Jeżeli podatnik w okresie korzystania z ulgi uczniowskiej zmieni formę opodatkowania i jest opodatkowany w sposób określony w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, nie wykorzystaną część ulgi w podatku dochodowym odlicza od podatku pobieranego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub w formie karty podatkowej (albo odwrotnie) (SIP 185612, 208560). 3. Podatnik nie może korzystać z ulgi uczniowskiej w przypadku opłacania podatku w formie podatku liniowego art. 20 pkt 1 ustawy z dnia 12.11.2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych ustaw ( Dz. U. Nr 202, poz. 1956 z późn. zm.). 4. Przepisy podatkowe nie określają terminu, do którego ulga z tytułu szkolenia ucznia musi zostać wykorzystana. Jeżeli podatnik w przyszłości opodatkuje dochody inną formą opodatkowania niż 19% podatek liniowy, będzie mógł dokonać stosownego obniżania podatku dochodowego o ulgę przyznaną decyzją urzędu skarbowego aż do pełnego jej wykorzystania.
5. Jeżeli podatnik prowadzi działalność opodatkowaną podatkiem liniowym, a oprócz tego uzyskuje inne dochody opodatkowane według skali, może skorzystać z odliczenia ulgi tylko od podatku od dochodów opodatkowanych wg skali. 6. Jedyną formą wykorzystania ulgi uczniowskiej jest obniżenie należnego podatku dochodowego. Nie jest dopuszczalne wypłacenie podatnikowi kwoty pieniężnej, gotówką stanowiącej ekwiwalent ulgi (SIP 186362). 7. Podatnik prowadzący działalność gospodarczą, uzyskujący także dochody z innych źródeł przychodów, opodatkowanych wg skali podatkowej, obniża podatek obliczony od sumy uzyskanych dochodów o kwotę ulgi uczniowskiej. Analogicznie postępuje, gdy rozliczają się wspólnie z małżonkiem. Jednakże nie ma możliwości dokonania odliczenia od podatku współmałżonka, jeżeli w danym roku podatkowym podatnik z prowadzonej działalności gospodarczej poniósł stratę i nie osiągnął dochodów z innych źródeł przychodów (SIP 82743 - pismo MF dostępne tylko dla organów podatkowych). 8. Przyznaną kwotę ulgi podatnik może odliczyć: od podatku opłacanego na zasadach ogólnych (wg skali podatkowej określonej w art. 27 updof), albo od podatku opłacanego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (SIP 168171), albo od podatku opłacanego w formie karty podatkowej. 9. Jeżeli podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną zryczałtowanym podatkiem dochodowym i jednocześnie uzyskuje dochody opodatkowane wg skali podatkowej np. ze stosunku pracy, z renty czy emerytury - może dokonać wyboru, czy ulgę tą odliczy od podatku zryczałtowanego czy od podatku obliczonego na zasadach ogólnych. 10. Nie ma możliwości odliczenia ulgi od podatku zryczałtowanego określonego przepisami updof, np. z dywidendy, ze zbycia nieruchomości, ze sprzedaży papierów wartościowych. 11. W razie likwidacji działalności - przed wykorzystaniem ulgi uczniowskiej w całości - podatnicy zachowują prawo do dalszego odliczania ulgi uczniowskiej. Podatek obliczony od przychodów z innych źródeł obniżają o niewykorzystaną ulgę. 12. Jeżeli podatnik w ciągu roku podatkowego korzystał z ulgi uczniowskiej (pomniejszał o nią zaliczki na podatek), a w zeznaniu rezygnuje z tej ulgi (np. na konto innej - np. ulgi prorodzinnej) nie musi korygować zaliczek wpłacanych w ciągu roku, bowiem po upływie roku podatkowego obowiązek w zaliczkach wygasa. Z uwagi jednak na to, że rezygnuje z odliczania ulgi uczniowskiej - powinien uiścić odsetki za zwłokę od zaniżonych zaliczek. 13. Niewykorzystana przez podatnika ulga uczniowska przechodzi na spadkobierców, kontynuujących prowadzenie działalności gospodarczej. Stosownie do treści art. 97 1 Op, spadkobierca przejmuje przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki
spadkodawcy. Art. 97 2 Op stanowi natomiast podstawę przejęcia przez spadkobierców przysługujących spadkodawcy praw o charakterze niemajątkowym związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek. Spadkobiercy podatnika przejmują także prawa i obowiązki wynikające z decyzji wydanych na podstawie przepisów prawa podatkowego (art. 97 1-3 Op). Zatem spadkobiercy podatnika kontynuującemu, po jego śmierci, prowadzenie działalności gospodarczej na własny rachunek, przysługuje na podstawie art. 97 2 Op - prawo do odliczenia ulgi z tytułu szkolenia uczniów, o której mowa w art. 27c ustawy o podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Prawo do odliczenia nie przysługuje natomiast spadkobiercom, którzy nie kontynuują działalności. Prawo do odliczenia mają tylko podatnicy, którzy przejmują prawa i obowiązki, o których mowa w art. 97 Op. 14. W przypadku śmierci podatnika, który nabył prawa do ulgi, i w roku, w którym zmarł osiągnął dochód (wystąpił podatek) i współmałżonek, np. żona zmarłego podatnika rozlicza się na preferencyjnych zasadach jako wspólne rozliczenie małżonków, to żona może skorzystać z ulgi ale tylko za ten rok, w którym zmarł współmałżonek (SIP 167864). Ulga uczniowska nie stanowi pomocy de minimis (pismo MF - lex 2827). Likwidując ulgę uczniowską ustawodawca wprowadził możliwość ubiegania się o dofinansowanie kosztów kształcenia przez pracodawców, którzy zawarli z młodocianymi pracownikami umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego. Prawo to zostało uregulowane w dodanym przez art. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. z dnia 25 czerwca 2004 r., Nr 145, poz. 1532) przepisie art. 70b ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.). Tego typu pomoc nie jest jednak ulgą uczniowską.