MATERIAŁY INFORMACYJNE - ZEZNANIA PODATKOWE 2012 ROK

Transkrypt

1 MATERIAŁY INFORMACYJNE - ZEZNANIA PODATKOWE ŹRÓDŁA PRZYCHODÓW 2012 ROK Lp. temat Strona 1. FORMY OPODATKOWANIA PRZYCHODÓW Z DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Podstawa prawna Definicja działalności gospodarczej Właściwość miejscowa NUS Przychody i koszty osób prowadzadzych działalność gospodarczą w formie spółki niemającej osobowości prawnej 1.5. Formy opodatkowania określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych Zasady ogólne skala podatkowa Podatek liniowy Formy opodatkowania określone w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Karta podatkowa Podsumowanie KAPITAŁY PIENIĘŻNE Art. 30a updof Art. 30b updof ODPŁATNE ZBYCIE NIERUCHOMOŚCI Informacje ogólne Moment nabycia nieruchomości (prawa majątkowego) i sposób liczenia pięcioletniego okresu Zasady opodatkowania przychodów (dochodów) uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) Nieruchomości (prawa majątkowe) nabyte lub wybudowane do r. Nieruchomości (prawa majątkowe) nabyte lub wybudowane od r. do r. Nieruchomości (prawa majątkowe) nabyte lub wybudowane po r UMOWA UAKTYWNIAJĄCA Z NIANIĄ 85

2 FORMY OPODATKOWANIA PRZYCHODÓW Z DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ I. PODSTAWA PRAWNA Zasady opodatkowania osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą regulują: Ustawa z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) dalej updof, Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 1998 r., Nr 144, poz. 930 ze zm.) dalej uzpdof, oraz: Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (t. j. Dz. U. z 2003 r., Nr 152, poz. 175 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (Dz. U. z 2002 r., Nr 219, poz ze zm.). II. DEFINICJA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ - art. 5a pkt 6, art. 5b ust. 1 updof Działalność gospodarcza (pozarolnicza działalność gospodarcza) to działalność zarobkowa: wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa, polegająca na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż, polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych źródeł przychodów opodatkowanych podatkiem dochodowym (art. 5a pkt 6 updof) (SIP ). Dla potrzeb podatku dochodowego od osób fizycznych, wyżej wymienione czynności nie będą uznane za działalność gospodarczą, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki: odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności, 2

3 są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego te czynności, wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością (art. 5b ust. 1 updof). III. WŁAŚCIWOŚĆ MIEJSCOWA NACZELNIKA US - art. 17 Op dla jednoosobowej działalności gospodarczej naczelnik US właściwy wg miejsca zamieszkania podatnika, dla działalności prowadzonej w formie spółki niebędącej osobą prawną naczelnicy US właściwy wg miejsca zamieszkania każdego ze wspólników. UWAGA Zasada ta nie ma zastosowania do podatników opłacających podatek w formie karty podatkowej. W sprawie podatku opłacanego w formie karty podatkowej właściwy miejscowo jest (art. 29 ust. 3 uzpdof): dla jednoosobowej działalności gospodarczej naczelnik US właściwy wg miejsca położenia zorganizowanego zakładu, wskazanego w zgłoszeniu do ewidencji działalności gospodarczej, a w razie niedopełnienia zgłoszenia działalności do ewidencji lub gdy działalność jest wykonywana bez posiadania zorganizowanego zakładu - według miejsca zamieszkania podatnika, dla działalności prowadzonej w formie spółki cywilnej naczelnik US właściwy wg miejsca położenia zorganizowanego zakładu, wskazanego w zgłoszeniu do ewidencji działalności gospodarczej, a w razie niedopełnienia zgłoszenia działalności do ewidencji lub gdy działalność jest wykonywana bez posiadania zorganizowanego zakładu - według siedziby spółki, a jeżeli nie można ustalić siedziby spółki - według miejsca zamieszkania jednego ze wspólników. Jeżeli działalność jest prowadzona w kilku zorganizowanych zakładach na terenie objętym właściwością miejscową kilku naczelników urzędów skarbowych, właściwość ustala się według miejsca wskazanego przez podatnika jako siedzibę działalności (art. 29 ust. 4 uzpdof). 3

4 IV. PRZYCHODY I KOSZTY OSÓB PROWADZĄCYCH DZIAŁALNOŚĆ W FORMIE SPÓŁKI NIEMAJĄCEJ OSOBOWOŚCI PRAWNEJ - art. 5b ust. 2, art. 8 ust. 1, 2 updof, art. 12 ust. 5 uzpdof Jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niemająca osobowości prawnej, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce uznaje się za przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 5b ust. 2 updof). Przychody z udziału w spółce w odniesieniu do każdego podatnika, określa się proporcjonalnie do jego udziału w zysku (udziału). W razie braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe (art. 8 ust.1 updof, art. 12 ust. 5 uzpdof). Zasada ta ma zastosowanie również do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat oraz ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebedącej osobą prawną (art. 8 ust. 2 updof, art. 12 ust. 9 uzpdof). UWAGA Jeżeli w umowie spółki koszty zostały podzielone w innej proporcji niż udział w zyskach, to dla celów podatkowych koszty dzielimy proporcjonalnie do udziału w zyskach (SIP ). V. FORMY OPODATKOWANIA OKREŚLONE W USTAWIE O PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB FIZYCZNYCH 1. ZASADY OGÓLNE SKALA PODATKOWA - art. 27 ust. 1 updof podstawowa forma opodatkowania z mocy ustawy (art. 9a ust. 1 updof), podatek obliczany jest od dochodu wg skali podatkowej (stawki 18% i 32%). Wybór opodatkowania wg skali podatkowej Podatnik rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej z mocy ustawy jest opodatkowany wg skali podatkowej. Nie ma obowiązku zawiadamiania o wyborze tej formy opodatkowania (art. 27 ust. 1 updof). 4

5 Podatnik kontynuujący prowadzenie działalności gospodarczej, opodatkowany w poprzednim roku inną formą, ma możliwość zmiany formy opodatkowania informując o tym naczelnika US do dnia 20 stycznia roku podatkowego (art. 9 ust. 1, art. 9a ust. 4 updof, art. 29 ust. 1 uzpdof). W razie braku zawiadomienia przyjmuje się, że działalność opodatkowana jest w tej samej formie. Podstawa obliczenia podatku - art. 26 ust. 1 updof Podstawę opodatkowania stanowi dochód tj. przychód - koszt uzyskania przychodu, z uwzględnieniem straty ze źródła przychodów, po odliczeniu kwot: składek określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących (art. 26 ust. 1 pkt 2 updof) (interpretacja ogólna MF PB2/MK /2000), składek zapłaconych w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia społecznego obowiązującymi w innym niż RP państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 13a-13c (art. 26 ust. 1 pkt 2a updof), wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (art. 26 ust. 1 pkt 2b updof), dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń (art. 26 ust. 1 pkt 5 updof), wydatków na cele rehabilitacyjne (art. 26 ust. 1 pkt. 6 updof), wydatków z tytułu użytkowania sieci Internet (art. 26 ust. 1 pkt 6a), darowizn (art. 26 ust. 1 pkt 9 updof), wydatków poniesionych przez podatnika na nabycie nowych technologii (art. 26c updof). Zasady odliczania straty, składek na ubezpieczenie społeczne, wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, wydatków na cele rehabilitacyjne, wydatków z tytułu korzystania z sieci Internet, darowizn oraz wydatków na nabycie nowych technologii szczegółowo omówiono w cz. I Materiały informacyjne - zeznania podatkowe. Sposoby rozliczania, ulgi i odliczenia. UWAGA Podatnicy mogą dokonywać odliczeń już na etapie ustalania zaliczek w ciągu roku, za wyjątkiem odliczenia dot. wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, które można odliczyć tylko w zeznaniu rocznym (art. 26 ust. 6g updof). 5

6 Obliczenie podatku - art. 27 ust. 1 updof Podstawa obliczenia podatku w złotych Podatek wynosi Ponad do % minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad zł Odliczenia od podatku - art. 27b, art. 27f, art. 27g updof Podatek dochodowy, obliczony zgodnie z art. 27, ulega obniżeniu o kwotę: składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. nr 164, poz ze zm.) w pierwszej kolejności (art. 27b updof), składki zapłaconej w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego obowiązującymi w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, lub w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem art. 27b ust. 4, ulgi prorodzinnej (art. 27f updof), ulgi abolicyjnej (art. 27g updof). Zasady odliczania od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne, ulgi prorodzinnej zostały szczegółowo omówione w cz. I Materiały informacyjne - zeznania podatkowe. Sposoby rozliczania, ulgi i odliczenia, zaś ulgi abolicyjnej - w cz. II Materiały informacyjne - zeznania podatkowe. Dochody zagraniczne. Rozliczenie roczne - art. 45 ust. 1, 1b updof zeznanie PIT - 36 z załącznikiem PIT/B, inne załączniki (np. PIT/O, PIT/ZG, PIT/M), w zależności od dokonywanych odliczeń lub stanowiące informacje o dochodach, termin - do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1 updof), 6

7 miejsce złożenia zeznania urząd skarbowy właściwy wg miejsca zamieszkania w ostatnim dniu roku podatkowego (art. 45 ust. 1b updof). Rozstrzygnięcia najczęstszych problemów 1) Przy wpłacie zaliczek na podatek dochodowy nie składamy żadnych deklaracji. 2) Jak obliczyć wysokość należnej zaliczki na pdof za grudzień (ostatni kwartał) 2012 r.? Czy przy wyliczaniu zaliczki należy brać pod uwagę remanent końcowy sporządzany na dzień 31 grudnia? Od 1 stycznia 2012 r. zmienił się termin wpłaty ostatniej w roku zaliczki na podatek dochodowy. Zgodnie z obowiązującym obecnie art. 44 ust updof, zaliczki miesięczne od dochodów wymienionych w ust. 1 (czyli między innymi z działalności gospodarczej) wpłaca się w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczki kwartalne podatnicy wpłacają w terminie do 20 dnia każdego miesiąca następującego po kwartale, za który wpłacana jest zaliczka. Zaliczkę za ostatni miesiąc lub ostatni kwartał roku podatkowego wpłacane są w terminie do 20 stycznia następnego roku podatkowego. Podatnicy nie wpłacają zaliczek za ostatni miesiąc lub odpowiednio kwartał, jeżeli przed upływem terminu do jej wpłaty złożą zeznanie i dokonają zapłaty podatku na zasadach określonych w art. 45 updof. Dochodem z działalności gospodarczej stanowiącym podstawę obliczenia zaliczki (art. 44 ust. 2 updof) u podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów jest różnica pomiędzy wynikającym z tych ksiąg przychodem i kosztami jego uzyskania. Jeżeli jednak podatnik na koniec miesiąca sporządza remanent towarów, surowców i materiałów pomocniczych lub naczelnik urzędu skarbowego zarządzi sporządzenie takiego remanentu, dochód ustala się według zasad określonych w art. 24 ust. 2 updof. Z powyższej regulacji nie wynika, ażeby podatnik miał obowiązek uwzględnienia wartości remanentu końcowego na potrzeby obliczenia zaliczki za miesiąc grudzień. Zatem fakt, że 27 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475, z późn. zm.) określa, iż podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury m.in. na koniec każdego roku podatkowego, nie powoduje po stronie podatnika obowiązku uwzględniania tego spisu w ostatniej, w roku podatkowym, zaliczce na podatek dochodowy. UWAGA Powyższe dotyczy również podatnika opodatkowanego podatkiem liniowym. 3) Jaką kwotę zmniejszającą podatek odejmujemy od podatku na etapie wyliczania zaliczek w ciągu roku, roczną 556,02 zł czy miesięczną 46,33zł? Odp. Wyliczając kwotę zaliczki na podatek dochodowy w trakcie roku, od podatku zawsze odejmujemy pełną kwotę zmniejszającą podatek 556,02 zł. 7

8 4) Czy prowadząc działalność gospodarczą (indywidualnie bądź w formie spółki niemającej osobowości prawnej) opodatkowaną na zasadach ogólnych (skala podatkowa), podatnik ma możliwość rozliczyć się wspólnie z małżonkiem bądź jako rodzic samotnie wychowujący dziecko? Odp. Tak. Jeżeli są spełnione inne warunki przewidziane w art. 6 ust. 1 oraz ust. 4 updof, podatnik ma prawo skorzystać z preferencyjnego rozliczenia. UWAGA: Jeżeli podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub kartą podatkową, nie ma możliwości, aby rozliczył się wspólnie z małżonką, nawet jeśli poza przychodami z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskuje inne dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. z pracy). W takiej sytuacji każde z małżonków składa odrębne zeznania podatkowe. 5) Podatnik prowadzi działalność gospodarczą na zasadach ogólnych, w trakcie roku podatkowego obowiązany był do odprowadzania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskał dochód. Podatnik nie wpłacał zaliczek, w związku z czym część należnych kwot uiszczał wraz z odsetkami. W jaki sposób i w jakich wysokościach podatnik ma wykazać w zeznaniu podatkowym PIT-36 zaliczki na podatek dochodowy? Odp. W polu Należna zaliczka, w tym zaliczka pobrana przez płatnika w części D, w wierszu dot. pozarolniczej działalności gospodarczej PIT-36, należy wpisać zaliczki, które powinny być odprowadzone do US w 2012 r. - czyli te, które były należne (obliczone zgodnie z art. 44 ust. 3, tj. po pomniejszeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne). Należy pamiętać, że suma należnych zaliczek za poszczególne miesiące, wykazywana w części N zeznania podatkowego, musi być tożsama z kwotą z poz. Należna zaliczka, w tym zaliczka pobrana przez płatnika. Natomiast w polu Suma wpłaconych zaliczek oraz pobranych przez płatników, podatnik uwzględni tylko te zaliczki, które rzeczywiście w roku podatkowym zapłacił. UWAGA: W zeznaniu nie wykazujemy odsetek od należnych zaliczek. 6) Jakie zaliczki podatnik ma obowiązek wykazać w pozycji 55 należna zaliczka zeznania PIT-36, jeżeli opłaca zaliczki w formie uproszczonej? Odp. Podatnik wykazuje zaliczki należne te wynikające z uproszczonej formy - pomniejszone o składki na ubezpieczenie zdrowotne. Zaliczek tych nie wykazuje się w części N. 8

9 7) Czy podatnik, który cały rok podatkowy ma zawieszoną działalność gospodarczą lub nie osiągnął żadnych dochodów z działalności gospodarczej, ma obowiązek składać zerowe zeznanie roczne? Odp. Tak. Podatnik, który nie uzyskał dochodów (przychodów) z działalności gospodarczej z powodu jej zawieszenia lub braku obrotów ma otwarte źródło przychodów i obowiązek wykazania ich wielkości 0 w zeznaniu podatkowym. 8) Jeżeli podatnik osiągnął w roku podatkowym jednocześnie dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz z najmu lub dzierżawy (opodatkowanych wg zasad ogólnych), w kolumnie f w części D PIT-36, wykazuje tylko raz łączną kwotę należnych zaliczek z tych źródeł. Kwotę tę podatnik może wykazać albo w wierszu 3 pozarolnicza działalność gospodarcza albo w wierszu 6 najem lub dzierżawa. Zasada ta nie dotyczy podatników, którzy wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek. 9) Czy podatnik ma obowiązek dołączyć do zeznania podatkowego sprawozdanie finansowe? Odp. Tak, podatnicy prowadzący księgi rachunkowe, którzy są obowiązani do sporządzenia sprawozdania finansowego, dołączają do zeznania podatkowego sprawozdanie finansowe (art. 45 ust. 5 updof). UWAGA Jeżeli podatnik prowadzi działalność w formie spółki niemającej osobowości prawnej właściwym do złożenia sprawozdania urzędem skarbowym jest: - urząd właściwy ze względu na adres siedziby spółki, jeżeli jest on właściwy przynajmniej dla jednego wspólnika, - urząd właściwy dla jednego ze wspólników wedle ich wyboru, jeżeli urząd skarbowy właściwy dla spółki nie jest właściwym dla żadnego ze wspólników, - jeżeli wspólnicy nie dokonali wyboru - urząd właściwy dla wspólnika wskazanego w pierwszej kolejności w umowie spółki ( 4 ust. 3 rozp. w sprawie właściwości organów podatkowych Dz. U. z 2005 r., Nr 165, poz ze zm.). 10) Jak należy wykazać koszty uzyskania przychodów w PIT/B, w sytuacji gdy jeden ze wspólników spółki niemającej osobowości prawnej opłaca składki na Fundusz Pracy, a drugi wspólnik nie ponosi tych wydatków? Składka na Fundusz Pracy jest kosztem uzyskania przychodu tylko tego wspólnika, który ją opłaca. W formularzu PIT-B sporządzanym przez tego wspólnika, w części C.1.2 powinny być wykazane następujące kwoty: w poz koszty uzyskania przychodów poniesione przez spółkę (tj. te, które dotyczą wszystkich wspólników), 9

10 w poz. 27 koszty uzyskania przychodów poniesione przez spółkę, a przypadające na wspólnika (poz. 26 przemnożona przez poz. 20, tj. udział wspólnika w spółce) powiększone o opłacone przez wspólnika składki na Fundusz Pracy oraz inne koszty ponoszone wyłącznie przez tego wspólnika. 11) Jak w zeznaniu rocznym odliczyć stratę z lat ubiegłych? Podatnik ma prawo do odliczenia straty od dochodu w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość takiego odliczenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty (np. jeżeli w roku 2008 podatnik poniósł stratę w wysokości zł i nie rozliczył jej w poprzednich latach podatkowych, to w zeznaniu za rok 2012 r. może odliczyć nie więcej niż zł) (art. 9 ust. 3 updof). W zeznaniu za 2012 r. podatnik może odliczyć stratę poniesioną w latach UWAGA Odliczenie straty przysługuje tylko od dochodu z tego samego źródła, które przyniosło stratę. Strata z działalności gospodarczej nie obniży dochodu z innych źródeł przychodów. Zasady odliczania strat szczegółowo omówiono w cz. I Materiały informacyjne - zeznania podatkowe. Sposoby rozliczania, ulgi i odliczenia. 12) Podatnik w 2012 r. osiągnął przychody ze stosunku pracy. Płatnik obliczając zaliczkę na podatek, za każdy miesiąc stosował kwotę zmniejszającą podatek 46,33 zł. Od czerwca 2012 r. podatnik dodatkowo rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej wybierając opodatkowanie wg skali podatkowej. Jaką kwotę zmniejszającą podatek podatnik ma zastosować przy obliczaniu zaliczki z działalności gospodarczej? Z uwzględnieniem kwot odliczonych przez płatnika, czy pełną kwotę zmniejszającą podatek? Podatnik rozpoczynając prowadzenie działalności gospodarczej jest zobowiązany poinformować o tym płatnika, który nie będzie odliczał od podatku 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Obliczając zaliczkę na podatek z działalności gospodarczej za czerwiec stosuje pełną kwotę tj. 556,02 zł. Nadwyżka odliczonych kwot przez płatnika będzie rozliczona w zeznaniu rocznym. 13) Podatnik do końca czerwca pozostawał w stosunku pracy uzyskując za ten okres dochody w wysokości zł. Od 1 lipca rozpoczyna działalność gospodarczą opodatkowaną wg zasad ogólnych. Czy po przekroczeniu kwoty zł (łącznie od początku roku z uwzględnieniem dochodów ze stosunku pracy) będzie zobowiązany opłacać podatek w wysokości 32%? 10

11 Nie. Podatnik oblicza podatek dochodowy tylko od dochodów z działalności gospodarczej. Gdy dochód z działalności gospodarczej przekroczy kwotę zł podatnik będzie zobowiązany opłacać podatek wg stawki 32%. Dopiero w zeznaniu rocznym łączy się wszystkie dochody opodatkowane skalą podatkową. 14) Czy podatnik może odliczyć od dochodu za 2012 r. zaległe za 2011 r. składki na własne ubezpieczenie społeczne zapłacone w 2012 r.? Tak. Odliczeniu od dochodu podlegają składki określone w ustawie z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. nr 137, poz. 887, z późn. zm). Przepis art. 26 ust. 1 pkt 2 updof nie zawiera żadnych ograniczeń dotyczących roku podatkowego, za który składki są należne. Odliczeniu podlegają składki faktycznie zapłacone w danym roku, niezależnie od tego, którego roku dotyczą. Jeśli więc podatnik opłaci faktycznie dopiero w 2012 r. składki na ubezpieczenie społeczne za lata ubiegłe, będą one wówczas podlegać odliczeniu w roku ich poniesienia. 15) Czy podlegają odliczenie od dochodu składki na ubezpieczenie płacone przez rolnika prowadzącego działalność gospodarczą do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS)? Nie. Składki na ubezpieczenie wpłacone do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) nie podlegają odliczeniu od dochodu. Odliczeniu od dochodu podlegają tylko składki określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych (art. 26 ust.1 pkt.2 updof), zapłacone w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących (art. 26 ust.1 pkt 2 lit. a). KRUS nie należy do podmiotów wymienionych w art. 3 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wykonujących zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych, a tym samym nie wykonuje zadań z zakresu ubezpieczeń społecznych określonych w tej ustawie. Jednakże nadwyżka składki na ubezpieczenie społeczne rolników, opłacana do KRUS przez rolników prowadzących działalność gospodarczą może stanowić koszt uzyskania przychodu. 16) Czy podlegają odliczeniu od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne płacone przez rolnika prowadzącego działalność gospodarczą do KRUS? Tak. Składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75% podstawy wymiaru podlegają odliczeniu od podatku. Odliczeniu podlegają bowiem składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (art. 27b ust. 1 pkt 1 updof). KRUS zaś, w świetle ww. przepisów, wykonuje zadania z zakresu ubezpieczeń zdrowotnych. 11

12 2. PODATEK LINIOWY - art. 30c updof z wyboru, na podstawie art. 9a ust. 2 updof, podatek obliczany jest od dochodu 19% stawką. Wybór opodatkowania podatkiem liniowym -art. 9a ust. 2, 4, 5 updof Podatnik rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej, oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania, może złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej (na druku CEIDG-1), a jeżeli nie złożył oświadczenia na podstawie tych przepisów składa pisemne oświadczenie naczelnikowi US nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu (art. 9a ust. 2 updof). Podatnik kontynuujący prowadzenie działalności gospodarczej opodatkowany w poprzednim roku inną formą, ma możliwość zmiany formy opodatkowania informując naczelnika US do dnia 20 stycznia roku podatkowego (art. 9a ust. 2 updof). Wybór formy opodatkowania dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik w terminie do 20 stycznia roku podatkowego zawiadomi naczelnika US o zmianie formy opodatkowania (art. 9a ust. 4 updof). UWAGA Jeżeli podatnik prowadzi działalność gospodarczą samodzielnie i jest wspólnikiem spółki lub spółek niemających osobowości prawnej wybór sposobu opodatkowania dotyczy wszystkich form prowadzenia tej działalności, do których mają zastosowanie przepisy updof (art. 9a ust. 5 updof) Podstawa obliczenia podatku - art. 26 ust. 1 pkt 2, 2b, art. 30c ust. 2 updof Podstawę opodatkowania stanowi dochód tj. przychód koszt uzyskania przychodu, z uwzględnieniem straty ze źródła przychodów, po odliczeniu kwot (art. 30c ust. 2 updof): składek określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących, składek zapłaconych w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia społecznego obowiązującymi w innym niż Polska państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do Europejskiego 12

13 Obszaru Gospodarczego lub w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem art. 26 ust. 13a-13c, wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego. Zasady odliczania straty, składek na ubezpieczenie społeczne, wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego szczegółowo omówiono w cz. I Materiały informacyjne zeznania podatkowe. Sposoby rozliczania, ulgi i odliczenia. Obliczenie podatku - art. 30c ust. 1 updof Podatek = Podstawa obliczenia podatku x 19% Odliczenia od podatku - art. 27b updof Podatek dochodowy, obliczony zgodnie z art. 30c, ulega obniżeniu o kwotę: składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. nr 164, poz ze zm.) w pierwszej kolejności (art. 27b updof), składki zapłaconej w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego obowiązującymi w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, lub w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem art. 27b ust. 4, Zasady odliczania od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne zostały szczegółowo omówione w cz. I Materiały informacyjne - zeznania podatkowe. Sposoby rozliczania, ulgi i odliczenia. Rozliczenie roczne - art. 45 ust. 1, 1a pkt 2, 1b updof 1) zeznanie PIT-36L z załącznikiem PIT/B (art. 45 ust. 1a pkt 2 updof), 2) PIT/ZG, jeżeli podatnik uzyskał dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium RP lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium RP, 3) termin do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1 updof), 4) miejsce złożenia zeznania urząd skarbowy właściwy wg miejsca zamieszkania w ostatnim dniu roku podatkowego (art. 45 ust. 1b updof). 13

14 Rozstrzygnięcia najczęstszych problemów 1) Przy wpłacie zaliczek na podatek dochodowy nie jest składana żadna deklaracja. 2) Podatnik, mimo ciążącego na nim obowiązku, nie wpłacał w trakcie roku zaliczek na podatek dochodowy. Czy powinien wykazać je w zeznaniu PIT-36L? Należne zaliczki, które podatnik był obowiązany odprowadzać do US w trakcie roku, tj. po pomniejszeniu o składki na ubezpieczenie zdrowotne, powinny być ujęte w części M zeznania PIT-36L, poz , zaś w kolumnie Należna zaliczka poz. 27 PIT-36L należy wpisać sumę tych zaliczek. W poz. 58 PIT-36L, w której wykazuje się sumę zaliczek wpłaconych przez podatnika, podatnik wpisze 0. 3) Podatnik osiągnął w 2012 r. dochody z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej zgodnie z art. 30c updof (podatek liniowy). Podatnik otrzymał także z ZUS PIT-11A w związku z wypłaconym zasiłkiem chorobowym. Żona podatnika uzyskuje dochody z pracy. 1. Czy podatnik może rozliczyć się wspólnie z małżonką na PIT-37 i odrębnie z tytułu prowadzonej działalności na PIT-36L? 2. Czy istnieje możliwość odliczenia wydatków poniesionych za korzystanie z dostępu do sieci Internet i w jakim zeznaniu? 1. Jeżeli podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym, nie może korzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonką. Ograniczenie to wynika z art. 6 ust. 8 updof. W takiej sytuacji każde z małżonków składa odrębne zeznania podatkowe PIT-37 żona ujmuje w nim dochody z pracy, mąż zasiłki z ubezpieczenia społecznego. Dodatkowo mąż składa PIT-36L z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. 2. Podatnik składając zeznanie PIT-37 może dokonać odliczenia wydatków poniesionych za korzystanie z dostępu do sieci Internet (dołączając PIT/O). Nie może skorzystać z tej ulgi w PIT-36L. 4) Podatnik, w grudniu 2011 r. zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Zawieszenie trwało przez cały rok Od czasu zgłoszenia zawieszenia działalności faktycznie tej działalności nie prowadził oraz nie uzyskiwał w związku z nią żadnych przychodów, jak również nie ponosił jej kosztów. Podatnik jest żonaty i pozostaje z żoną w ustroju wspólności majątkowej przez cały rok podatkowy. Oboje są podatnikami, o których mowa w art. 3 ust. 1 updof (rezydentami podatkowymi w Polsce). Czy za rok 2012, w którym podatnik ma zawieszoną działalność gospodarczą, przysługuje mu prawo do wspólnego rozliczenia pozostałych dochodów (opodatkowanych na zasadach ogólnych) wspólnie z małżonką? 14

15 Nie. Podatnik nie może skorzystać z możliwości wspólnego opodatkowania małżonków za lata, w których ma zawieszoną działalność gospodarczą, gdyż jest osobą stosownie do złożonego oświadczenia - do której mają zastosowanie art. 30c updof. Fakt podlegania regulacjom zawartym w tym przepisie ma bowiem decydujące znaczenie dla braku możliwości skorzystania ze wspólnego opodatkowania małżonków. Z treści art. 6 ust. 8 updof bezspornie wynika, że prawa do łącznego opodatkowania swoich dochodów pozbawieni zostali małżonkowie w sytuacji, gdy w roku podatkowym chociażby do jednego z nich miały zastosowanie przepisy art. 30c updof. 5) Podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach podatku liniowego, oprócz tego uzyskuje dochody ze stosunku pracy. W ramach działalności gospodarczej opłacał na ubezpieczenie zdrowotne zarówno za siebie, jak i za małżonkę, jako osobę z nim współpracującą. Przez cały 2012 r. działalność gospodarcza przynosiła straty, w wyniku czego podatnik nie płacił zaliczek na podatek dochodowy, a w konsekwencji nie miał możliwości odliczania zapłaconych składek zdrowotnych. Czy składki zdrowotne zapłacone w działalności gospodarczej za siebie, jak i za osobę współpracującą, podatnik będzie mógł odliczyć w PIT-37, jaki będzie zobowiązany złożyć w ramach rozliczenia się z dochodów ze stosunku pracy? Tak. Składki na ubezpieczenie zdrowotne za osobę współpracującą w całości finansuje z własnych środków przedsiębiorca. Jest on także uprawniony do obniżania podatku dochodowego o opłacone za tę osobę składki. W myśl art. 27b ust. 1 pkt 1 lit. a) updof, podatek dochodowy, obliczony zgodnie z art. 27 lub art. 30c, w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki. Zatem składki zdrowotne opłacone w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, do wysokości 7,75% podstawy wymiaru tej składki, mogą zostać odliczone od podatku, pod warunkiem, że podstawy wymiaru tej składki nie stanowi dochód, od którego zaniechano poboru podatku na podstawie Ordynacji podatkowej, bądź jest zwolniony na podstawie updof. Przepisy updof nie zawierają żadnych ograniczeń, co do możliwości odliczania od podatku dochodowego składek na ubezpieczenie zdrowotne opłacanych z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej od podatku dochodowego ze źródła przychodu jakim jest stosunek pracy. Tak więc podatnik, pomimo, iż nie uzyskał za rok 2012 dochodu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem liniowym, ma prawo do odliczenia 15

16 opłaconych - z tytułu prowadzonej działalności - składek na ubezpieczenie zdrowotne od należnego podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodu uzyskanego ze stosunku pracy wykazanego w zeznaniu PIT-37. VI. FORMY OPODATKOWANIA OKREŚLONE W USTAWIE O ZRYCZAŁTOWANYM PODATKU DOCHODOWYM OD NIEKTÓRYCH PRZYCHODÓW OSIĄGANYCH PRZEZ OSOBY FIZYCZNE 1. RYCZAŁT OD PRZYCHODÓW EWIDENCJONOWANYCH - art. 2 ust. 1, art. 6 ust. 1 uzpdof z wyboru, na podstawie art. 9a ust. 1 updof, art. 9 ust. 1-3 uzpdof, podatek jest obliczany od przychodu i wynosi odpowiednio 20%, 17%, 8,5%, 5,5%, 3%, ryczałt mogą również wybrać wspólnicy spółki cywilnej osób fizycznych i spółki jawnej osób fizycznych (art. 6 ust. 1 uzpdof). Wybór opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych Podatnik rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej, oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania, może złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej (dotyczy to również wspólników spółki cywilnej), a jeżeli nie złożył oświadczenia na podstawie tych przepisów składa pisemne oświadczenie naczelnikowi US nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu; w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki, oświadczenie składają wszyscy wspólnicy (art. 9 ust. 1, ust. 3 uzpdof). Podatnik kontynuujący prowadzenie działalności gospodarczej opodatkowany w poprzednim roku inną formą, ma możliwość zmiany formy opodatkowania informując naczelnika US do dnia 20 stycznia roku podatkowego (art. 9 ust. 1 uzpdof); w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki, oświadczenie składają wszyscy wspólnicy (art. 9 ust. 3 uzpdof). Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że nadal prowadzi działalność opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (art. 9 ust. 1 uzpdof). UWAGA Podatnik kontynuujący prowadzenie działalności gospodarczej, opłaca w roku podatkowym ryczałt, jeżeli w roku poprzedzającym rok podatkowy (art. 6 ust. 4 pkt 1 uzpdof): 16

17 - uzyskał przychody wyłącznie z działalności prowadzonej samodzielnie w wysokości nieprzekraczającej euro (limit na 2012 r zł), lub - uzyskał przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty euro. Jeżeli podatnik, który w roku poprzedzającym rok podatkowy prowadził działalność samodzielnie, a także w formie spółki, spełnia powyższe warunki, opłaca w roku podatkowym ryczałt odrębnie z działalności wykonywanej samodzielnie i odrębnie z działalności wykonywanej w formie spółki. W sytuacji spełnienia tylko jednego warunku (np. jego przychody z działalności prowadzonej samodzielnie nie przekroczyły limitu, zaś przychody z działalności prowadzonej w formie spółki są wyższe niż euro), podatnik opłaca w roku podatkowym ryczałt tylko z tej działalności, w której nie przekroczył limitu (prowadzonej samodzielnie) (art. 6 ust. 5 uzpdof). Podstawa obliczenia podatku - art. 11 ust. 1 uzpdof Podstawę opodatkowania stanowi przychód po odliczeniu kwot: strat poniesionych z tego samego źródła przychodów, wydatków określonych w art. 26 ust. 1 updof, tj.: składek określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących (art. 26 ust. 1 pkt 2 updof), składek zapłaconych w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia społecznego obowiązującymi w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem art. 26 ust. 13a-13c updof (art. 26 ust. 1 pkt 2a updof), wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego dokonanych przez podatnika w roku podatkowym, do wysokości określonej w przepisach o indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, dokonanych w roku podatkowym (art. 26 ust. 1 pkt 2b updof) wydatków na cele rehabilitacyjne (art. 26 ust. 1 pkt. 6 updof), wydatków ponoszonych przez podatnika z tytułu użytkowania sieci Internet (art. 26 ust. 1 pkt 6a updof). darowizn (art. 26 ust. 1 pkt 9 updof). 17

18 Zasady odliczania straty, składek na ubezpieczenie społeczne, wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, wydatków na cele rehabilitacyjne, wydatków z tytułu korzystania z sieci Internet, darowizn oraz wydatków na nabycie nowych technologii szczegółowo omówiono w cz. I Materiały informacyjne - zeznania podatkowe. Sposoby rozliczania, ulgi i odliczenia. Podatnicy mogą dokonywać odliczeń już na etapie ustalania podatku w ciągu roku, za wyjątkiem odliczenia dot. wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, które można odliczyć tylko w zeznaniu rocznym (art. 26 ust. 6g updof). UWAGA Jeżeli podatnik uzyskuje przychody opodatkowane różnymi stawkami i dokonuje odliczeń od przychodów, to odliczenia dokonuje od każdego rodzaju przychodu w takim stosunku, w jakim w roku podatkowym pozostają poszczególne przychody opodatkowane różnymi stawkami w ogólnej kwocie przychodów (art. 11 ust. 2 uzpdof). Obliczenie podatku - art. 12 uzpdof Podatek = Podstawa obliczenia podatku x stawka podatku % Stawka podatku określona w art. 12 ust. 1 uzpdof, uzależniona jest od rodzaju świadczonych usług (określa się ją na podstawie symbolu PKWiU z 2008 r.). Odliczenia od podatku - art. 13 ust. 1 uzpdof Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej przez podatnika, o której mowa w art. 27b ust. 1 updof, jeżeli nie została odliczona od podatku dochodowego. Rozliczenie roczne - art. 21 ust. 2 pkt 2 uzpdof zeznanie PIT-28 z załącznikiem: - PIT-28/A - jeżeli działalność jest prowadzona na własne nazwisko, - PIT-28/B - jeżeli podatnik prowadzi działalność w formie spółki niemającej osobowości prawnej, inne załączniki (np. PIT/O, PIT/D), w zależności od dokonywanych odliczeń, 18

19 termin do 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym, miejsce złożenia zeznania urząd skarbowy właściwy wg miejsca zamieszkania w ostatnim dniu roku podatkowego. Rozstrzygnięcia najczęstszych problemów 1) Przy wpłacie ryczałtu w trakcie roku podatkowego nie składa się żadnych deklaracji. 2) Podatnik, mimo ciążącego na nim obowiązku, nie wpłacał podatku w trakcie roku. Czy należny podatek powinien być wykazany w zeznaniu PIT-28? Kwoty należnego ryczałtu za poszczególne miesiące (kwartały), które podatnik był obowiązany w trakcie roku odprowadzać do US (czyli po pomniejszeniu podatku o składki na ubezpieczenie zdrowotne), powinny być ujęte w części L zeznania PIT-28, poz W poz. 123 podatnik wpisuje łączną kwotę ryczałtu od stycznia do listopada (lub za I, II i III kwartał). W poz. 109 PIT-28, w której wykazuje się kwotę wpłaconego ryczałtu za miesiące od stycznia do listopada lub za I, II i III kwartał roku podatkowego, podatnik wpisze 0. 3) W dniu 15 stycznia 2013 r. podatnik wpłacił do US ryczałt za miesiąc grudzień 2012 r. 31 stycznia składa zeznanie podatkowe PIT-28. Jaką kwotę ryczałtu powinien wykazać w części K tego zeznania w pozycji Kwota wpłaconego ryczałtu za miesiące od stycznia do listopada roku podatkowego lub za I, II i III kwartał roku podatkowego? W pozycji tej podatnik wykazuje sumę wpłaconego podatku za miesiące od stycznia do listopada. Podatku za grudzień, wpłaconego w styczniu 2013 r., nie wykazuje się. UWAGA Gdyby jednak podatnik wpłacił podatek za grudzień w grudniu, to kwotę tę powinien dodać do kwot podatku wpłaconych za poprzednie miesiące i sumę tę wykazać w poz. Kwota wpłaconego ryczałtu za miesiące od stycznia do listopada roku podatkowego lub za I, II i III kwartał roku podatkowego 4) Jaką kwotę należy wykazać w części L.2. w poz. 124? Czy kwota ta musi być równa różnicy między kwotą wpłaconego ryczałtu (poz. 105), a łączną kwotą ryczałtu od stycznia do listopada (lub za I, II i III kwartał) (poz. 123)? W części L.2. w poz. 124 PIT-28 wykazujemy kwotę ryczałtu za grudzień wynikającą z ewidencji przychodów. 5) Podatnik osiągnął w 2012 r. dochody z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Podatnik otrzymał także z ZUS PIT-11A w związku z wypłaconym zasiłkiem 19

20 chorobowym. Czy istnieje możliwość odliczenia przez podatnika ulgi z tytułu wychowywania dziecka? Podatnik składając zeznanie PIT-37 może dokonać odliczenia ulgi z tytułu wychowywania dziecka (dołączając PIT/O). Nie może skorzystać z tej ulgi w PIT-28. 6) W jaki sposób obliczać proporcję do odliczenia od przychodów składek na ubezpieczenia społeczne w przypadku uzyskiwania dochodu z działalności gospodarczej opodatkowanej różnymi stawkami podatku? Czy proporcję obliczamy narastająco w ciągu roku czy za każdy miesiąc? Proporcję obliczamy biorąc pod uwagę strukturę przychodów za miesiąc, w którym dokonujemy odliczenia. 7) W miesiącach styczeń-czerwiec 2012 r. podatnik nie uzyskiwał przychodów z działalności gospodarczej, opłacał jednak składki na ubezpieczenie społeczne oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne. Czy składki te może odliczyć odpowiednio od przychodu lub ryczałtu w miesiącu lipcu 2012 r. lub kolejnych miesiącach? Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych należy obliczać odrębnie za każdy miesiąc, tj. od przychodów uzyskanych w danym miesiącu (miesiącu, za który obliczany jest ryczałt). Dotyczy to również sytuacji uzyskiwania przychodów opodatkowanych różnymi stawkami ryczałtu, z czym wiąże się konieczność ustalania proporcji odliczeń o których mowa w art. 11 uzpdof. W odniesieniu do odliczeń od przychodu składek na ubezpieczenie społeczne, art. 11 ust. 1 uzpdof odwołuje się do art. 26 ust. 1 updof z którego wynika, iż odliczeniu od dochodu podlegają składki określone w ustawie z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych zapłacone w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących. Oznacza to, iż od uzyskanego w danym miesiącu przychodu podatnik może odliczyć również składki na ubezpieczenie społeczne które nie zostały odliczone od przychodów uzyskanych w poprzednich miesiącach. Na tych samych zasadach, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych ulega obniżeniu o kwotę opłaconych przez podatnika składek na ubezpieczenie zdrowotne, co wynika z treści art.13 ust. 1 uzpdof. 8) Podatnik prowadzi działalność gospodarczą samodzielnie (opodatkowaną ryczałtem) i w formie spółki (na zasadach ogólnych). Z tytułu działalności prowadzonej w formie spółki, podatnik poniósł stratę, w związku z czym w zeznaniu PIT-36 nie może wykazać zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Czy składki te może odliczyć w PIT-28 odpowiednio od przychodu i ryczałtu? Składki na ubezpieczenie społeczne, zapłacone w 2012 r., mogą być odliczone od przychodu podlegającego opodatkowaniu ryczałtem, wykazanemu w PIT-28, o ile nie zostały 20

21 zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Analogicznie, zapłacone w 2012 r. składki na ubezpieczenie zdrowotne (w wysokości 7,75% podstawy wymiaru) obniżają podatek. 9) Czy podatnik prowadzący działalność gospodarczą na ryczałcie będzie mógł opodatkować przychody z innych źródeł (np. z pracy) wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko? Nie. Jeżeli podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem, nie może korzystać z rozliczenia wspólnie z małżonką ani jako osoba samotnie wychowująca, nawet jeżeli uzyskał inne dochody opodatkowane wg skali podatkowej. Ograniczenie to wynika z art. 6 ust. 8 updof. W takiej sytuacji każde z małżonków składa odrębne zeznania podatkowe PIT-37 żona ujmuje w nim dochody z pracy, mąż zasiłki z ubezpieczenia społecznego. Dodatkowo mąż składa PIT-28 z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. 10) Czy podatnik, który przez cały 2012 r. miał zawieszoną działalność gospodarczą i nie uzyskał z tego tytułu żadnych przychodów może rozliczyć się wspólnie z żoną? W 2011 r. podatnik wybrał opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, nie zmienił formy opodatkowania do 20 stycznia 2012 r. Nie. Do podatnika nadal mają zastosowanie przepisy uzpdof, zatem w myśl art. 6 ust. 8 updof małżonkowie nie mogą złożyć wspólnego zeznania podatkowego. Żona rozlicza się sama, podatnik składa tzw. zerowy PIT-28 i ewentualnie inne zeznanie, jeżeli osiąga również dochody z innych źródeł. 11) Podatnik prowadzi działalność gospodarczą od 2010 r. Na 2012 r. wybrał opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych składając stosowne oświadczenie o wyborze tej formy w terminie do 20 stycznia. W sierpniu 2012 r. podatnik rozszerzył zakres prowadzonej działalności gospodarczej o usługi wyłączone z ryczałtu (np. usługi finansowe) i uzyskał przychód z tego tytułu. W jaki sposób podatnik powinien rozliczyć się po zakończonym roku podatkowym? W momencie uzyskania przychodu z tytułu wykonania usługi wyłączonej z ryczałtu, podatnik utracił prawo do opodatkowania w tej formie. Zgodnie z art. 22 ust. 1 uzpdof, od tego dnia był obowiązany zaprowadzić właściwe księgi i opłacać podatek dochodowy na ogólnych zasadach. Zatem podatnik obowiązany jest do złożenia zeznania PIT-28 za okres, w którym podlegał opodatkowaniu ryczałtem, oraz PIT-36 za okres po utracie warunków do opodatkowania w tej formie. 12) Podatnik w 2012 r. prowadził działalność w formie spółki cywilnej. W trakcie roku podatkowego doszło do zmiany udziałów tego wspólnika w przychodach spółki (z 40% na 50%). Jak wykazać ten fakt w informacji PIT/B? 21

22 Jeżeli w trakcie roku podatkowego zmienia się udział wspólnika w przychodach spółki, to w informacji PIT/B powinien on: w części C.1.1. wpisać dane tej spółki, a także udział, który podatnik posiadał przed zmianą (poz %), zaś w części C.1.2. dane dotyczące przychodów, kosztów i dochodów/strat spółki oraz przypadających na podatnika przed zmianą udziałów, w części C.2.1 wpisać dane tej samej spółki, lecz udział, który podatnik posiadał po zmianie (poz %), zaś w części C.2.2 dane dotyczące przychodów, kosztów i dochodów/strat spółki oraz przypadających na podatnika po zmianie udziałów. 2. KARTA PODATKOWA - art. 2 ust. 1 pkt 2 uzpdof z wyboru na podstawie art. 9a ust. 1 updof, podatek stawki miesięczne określane kwotowo w tabelach stanowiących załącznik nr 3 do ustawy, na podstawie decyzji naczelnika US, podatkowi mogą podlegać również przychody wspólników spółki cywilnej osób fizycznych (art. 25 ust. 5 uzpdof). Wybór opodatkowania kartą podatkową Podatnik rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej wniosek o zastosowanie tej formy opodatkowania (PIT-16) może dołączyć do wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej składanego na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w przeciwnym wypadku wniosek składa naczelnikowi US przed rozpoczęciem działalności. Podatnik kontynuujący prowadzenie działalności gospodarczej opodatkowany w poprzednim roku inną formą, ma możliwość wyboru karty podatkowej składając wniosek naczelnikowi US nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego. Wybór sposobu opodatkowania dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik w terminie do 20 stycznia roku podatkowego zawiadomi naczelnika US o zmianie formy opodatkowania. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej, wniosek o zastosowanie opodatkowania składa jeden ze wspólników (art. 29 ust. 1 uzpdof). Wysokość podatku Kwota podatku ustalana jest decyzją naczelnika US na podstawie informacji zawartych we wniosku o zastosowanie karty podatkowej (PIT-16), decyzja wydawana jest odrębnie na każdy rok podatkowy, Jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki, w decyzji tej wymienia się wszystkich jej wspólników (art. 30 ust. 1 uzpdof). 22

23 Na wysokość podatku ma wpływ: rodzaj działalności, liczba mieszkańców miejscowości, w której prowadzona jest działalność, ilość zatrudnionych osób, ilość godzin świadczenia usług np. udzielanie lekcji na godziny, liczba urządzeń, którymi posługuje się podatnik np. wesołe miasteczko. Na wysokość podatku nie ma wpływu: przychód, koszty związane z tym przychodem. Odliczenia od podatku - art. 31 ust. 1 uzpdof Podatek dochodowy w formie karty podatkowej, wynikający z decyzji, podatnik obniża o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej w roku podatkowym, zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, o ile nie została odliczona od podatku dochodowego. Zasady odliczania od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne zostały szczegółowo omówione w cz. I Materiały informacyjne - zeznania podatkowe. Sposoby rozliczania, ulgi i odliczenia. Rozliczenie roczne - art. 31 ust. 4 uzpdof Podatnicy opodatkowani kartą podatkową nie składają zeznań podatkowych o wysokości uzyskanego przychodu (dochodu, poniesionej straty). Jednakże są oni obowiązani do złożenia deklaracji rocznej o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach roku podatkowego PIT-16A w terminie do dnia 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym. Deklarację tę składa się do urzędu skarbowego właściwego w sprawie karty podatkowej. Rozstrzygnięcie najczęstszych problemów 1) Podatnik prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą opodatkowaną w formie karty podatkowej. Stawki karty podatkowej decyzją naczelnika US zostały podwyższone w miesiącu wrześniu. Od początku roku do końca sierpnia kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne podlegająca odliczeniu od podatku przewyższała wartość podatku określonego w decyzji, podatnik odliczał tylko część składki 23