Pójdzie w górę czy w dół?! Czyli jak okiełznać emocje w czasie inwestowania

O mnie Personal and Business Coach, specjalista ds. komunikacji, trader Pomagam odnoszącym sukcesy inwestorom giełdowym oraz walutowym w wypracowywaniu większych zysków dzięki lepszemu zarządzaniu dyscypliną i emocjami Posiadam liczne doświadczenia pracy z inwestorami wsparte ponad 100 godzinami formalnego treningu w The Coaches Training Institute w Londynie Z rynkiem forex i giełdą związany jestem od 7 lat Jako aktywny inwestor znam smak bycia traderem przeżyłem zarówno ból strat jak i ekscytację zysków :) Pracowałem w domu maklerskim X-Trade Brokers S.A, dzięki czemu miałem szansę poznać dziesiątki inwestorów z całego świata i problemy jakie napotykają Traderzy Na co dzień zajmuje się indywidualnym Coachingiem oraz doradzam w strategii komunikacji jednemu z największych funduszy private equity w Europie Centralnej

Cele szkolenia Wyjaśnić jak działa umysł w trakcie inwestowania Zwrócić uwagę na skomplikowany proces myślowy, który wydarza się podczas inwestowania Przedstawić kilka prostych i jasnych rozwiązań, które można włączyć do strategii inwestycyjnej Uwaga: Na końcu będzie szansa na zadawanie pytań.

Rozwój odpowiedniego nastawienia umysłu Ten temat jest podstawą sukcesu każdego inwestora. O ile może wydawać się mniej ważny w stosunku do odpowiedniej strategii czy planu inwestowania, długofalowo staje się główną przyczyną utknięcia czy nawet porażki Dwie główne emocje, które pojawiają się każdego dnia u inwestorów to strach i frustracja. Obie wpływają na to jak inwestujemy Wdrożenie choćby kilku technik coachingowych może poprawić wyniki Praca z nawykami myślowymi i odblokowywanie potencjału w celu rozwinięcia odpowiedniego nastawienia

Mentalne aspekty inwestowania Emocje stanowią 90% sukcesu Można mieć najlepszy system, metodologię, strategię czy mentora... ale strach, niepewność czy obawy mogą powstrzymać od reagowania na odpowiednie ustawienie Nie można uniknąć tego, że umysł i ciało są ze sobą połączone w trakcie inwestowania Statystyczny inwestor wykorzystuje wiedzę i intelekt, która pochodzi ze świadomego umysłu Emocje wyłaniają się z podświadomych nagromadzeń, blokad i wcześniejszych doświadczeń Zrozumienie jak zarządzać emocjami, żeby nie przeszkadzały w egzekucji strategii jest podstawą sukcesów na rynku

Kontrola emocji Nowi inwestorzy, który rozpoczynają swoją przygodę z tradingiem nie biorą pod uwagę emocji i skupiają się tylko na swoim systemie i strategii Doświadczeni i odnoszący sukcesy inwestorzy nauczyli się jak zarządzać swoimi emocjami w oparciu o systematyczność i konkretne zasady Możesz mieć doskonałą metodę i strategię, ale jeśli w grę wchodzą emocje to wpłyną one na całokształt inwestowania.

Ćwiczenie 1 Zamknijcie oczy i wyobraźcie sobie...

Myśli i świadomy umysł Umysł jest źródłem wszystkiego co robimy i doświadczamy w życiu Inwestor staje się podatny na popełnienie błędu kiedy zdrowy intelekt i myśli zostają zastąpione emocjami Najpierw podświadomość powoduje emocjonalną reakcję na strach, wywołując tym samym niechciane reakcje inwestycyjne Mamy zdolność wybierania i kontrolowania tego jak i co myślimy Poprzez opanowanie umiejętności koncentracji skupienia możemy zmienić i przekierować myśli w trakcie inwestowania, kontrolując tym samym reakcje i pojawiające się emocje

Siła umysłu i myśli Umysł gromadzi informacje i reakcje na bodźce w formie miliardów połączeń nerwowych Co kontroluje zdolność inwestora do reagowania na rynek w odpowiedni sposób? myśli, które pojawiają się, gdy rynek się zmienia Umysł projektuje to jak postrzegamy i przeżywamy świat Nic nie wydarza się bez udziału świadomości lub podświadomości (myśli) Siła myśli może zostać wykorzystana w pozytywny lub negatywny sposób. Dlatego też, kontrola jest tak istotna Emocje mogą przewyższyć logiczne myślenie i zdrowy rozsądek.

Ćwiczenie 2

Zdognie z nanjwoymszmi baniadmai perzporawdzomyni na bytyrijskch uweniretasytch nie ma zenacznia kojnoleść ltier przy zpiasie dengao sołwa. Nwajzanszyeim jest, aby prieszwa i otatsnia lteria byla na siwom mijsecu, ptzosałoe mgoą być w niaedziłe i w dszalym cąigu nie pwinono to sawrztać polbemórw ze zozumierniem tksetu. Dzijee się tak datgelo, że nie czamyty wyszistkch lteir w sołwie, ale cłae sołwa od razu.

Mgła inwestora Emocje tworzą mgłę, która: Może przywołać błyskawicznie niechciane reakcje w trakcie egzekucji transakcji Nie pozwala dostrzec problemu czy wyzwania w stratnej transakcji. Zamiast tego tendencją jest unikanie problemu lub zaprzeczanie Maskuje rozwiązania i alternatywy Ciągnie w kierunku negatywnego myślenia Nie pozwala dostrzec wyznaczników, które dadzą więcej pewności Zatrzymuje inwestora w miejscu i nie pozwala iść dalej

Negatywne wzorce, które prowadzą do straty $$$ Typowe emocje, które odpalają niechciane reakcje u inwestorów to strach, niepewność, niezdecydowanie, pożądanie, frustracja Niechciane reakcje w trakcie inwestycji: Brak odwagi na wejście w transakcję Wchodzenie za szybko bez planu Zyskowny trade zamienia się w stratny przed wyjściem Wchodzenie w trade za późno Nie wychodzenie ze stratnej pozycji w odpowiednim momencie Przesuwanie SL Zwiększanie lotów przy stratnej pozycji

Emocje wpływające na inwestowanie Emocje oparte na strachu przekształcają się w: Niepewność/Niezdecydowanie inwestor musi zobaczyć więcej informacji potwierdzających ustawienie na wykresie zanim wejdzie w transakcję. Często efektem tego jest zbyt późne wejście w transakcję. Pożądanie/Chciwość inwestor wchodzi za szybko w transakcję i ryzykuje stratę pieniędzy, a także często over-trading Lęk/Obawa inwestor w ogóle nie wchodzi w transakcję z obawy przed podjęciem złej decyzji

Formowanie niechcianych nagromadzeń Siedząc prze ekranem komputera szukamy odpowiednich ustawień zgodnych z naszymi strategiami i dopiero wtedy podejmujemy decyzję o inwestycji Jeśli doświadczyliśmy serii stratnych transakcji ryzyko powstania blokady i negatywnego wzorca zwiększa się Z podświadomości wyłaniają się wcześniejsze doświadczenia, które nie pozwalają odpowiednio ocenić sytuacji Pojawiają się myśli: Boję się, że nie dam rady Boję się stracić kolejne pieniądze Boję się ponownie przegrać Boję się, że nie będę miał racji Boję się, że się pomylę Boję się, że przegapię odpowiednie ustawienie

Czym jest emocjonalna blokada? Wydarza się gdy świadomy umysł inwestora chce zareagować w jeden sposób, ALE wydarza się co innego. Podświadomość wchodzi do gry z powodu strachu oraz wcześniejszych nagromadzeń i przejmuje kontrolę. UWAGA: Większość inwestorów nie zdaje sobie sprawy z tego, że mają do czynienia z emocjonalną blokadą. Myślą po prostu, że coś jest z nimi nie tak. Innym z czasem (i pieniędzmi) udaje się je przepracować, ale większość dołącza do statystyk.

Mechanizm działania blokad Jeśli neuro-połączenie jest silne, ponieważ to samo doświadczenie powtarzało się, ciało automatycznie przejdzie w fazę obronną, żeby chronić przed bólem. Pojawią się 3 reakcje werbalna, fizyczna i emocjonalna. Werbalna: Nie ma mowy! Na pewno nie! Zwariowałeś? Fizyczna: Zabranie ręki. Emocjonalna: Strach, niepewność, lęk

Jak gromadzenie tworzy blokadę? 4ta transakcja 3cia transakcja 2ga transakcja 1sza transakcja -2500 zł -1000 zł -100 zł -50 zł

Próg bólu Każda stratna transakcja tworzy odpowiedni wzorzec w neuroprzekaźnikach i w zależności od progu bólu inwestora będzie odpowiednio wpływała na reakcje inwestora Próg bólu jest zdeterminowany ilością pieniędzy, którą można stracić Te doświadczenia akumulują się z czasem w grupy podobnych doświadczeń Nagromadzenia te mogą z czasem zamienić się w trwałą blokadę

Mechanizm obronny Jest świetny dla świeczek ale Słaby dla inwestowania Straty inwestycyjne jedna za drugą lub jedna duża mają taki sam wpływ na ciało i umysł jak w przykładzie ze świeczką i mogą stworzyć mentalną blokadę Kiedy blokada pojawi się w głowie, usunięcie jej wymaga odpowiednich narzędzi i systematyczności Blokady są problemem dla inwestorów, ponieważ pobudzają emocje, a one wpływają na to jak zachowujemy się w trakcie inwestowania

Rozwiązania...tylko przez systematyczność!

Wpuszczanie wirusa Powtarzanie jednej konkretnej myśli zainfekuje umysł Uwaga: Umysł nie jest w stanie rozróżnić tego co jest prawdą, a co nie wie tylko to co mu się powie. Wyeliminowanie negatywnych zwrotów z wzorców myślowych. Przykład: Nie mogę... Nie wiem... Nie wyjdzie Nie używanie negatywnych metafor, ponieważ wzmacniają niepożądane uczucia. Przykład: Inwestowanie to codzienna walka. W każdej chwili można popełnić błąd i wsadzić się na minę. Pojawią się napięcie, strach, adrenalina... Poprawienie wyników inwestycyjnych będzie cięższe, ponieważ umysł już na starcie jest wytrącony z równowagi i znajduje się w intensywnym stanie.

Zmiana procesu myślowego Bądź dla siebie dobry. Nie karaj się za błędy Zastanów się co powinno zostać poprawione następnym razem Ucz się z każdej dobrej i złej transakcji Wdróż nowe zasady i wskaźniki, które pomogą Ci w inwestowaniu Sugestia: Wypracuj sobie nawyk codziennego wypisywania 3 nowych rzeczy, których nauczyłeś się danego dnia o swojej strategii czy rynkach. Przeczytaj całą listę każdego dnia zanim odpalisz platformę i zaczniesz inwestować. Według badań Harvardu, nawyk zostaje wypracowany po 21 dniach

Błędy inwestorów Niepewność/Niezdecydowanie przed wejściem w transakcję. Przykłady pomocnych narzędzi: Czy masz strategię, w którą wierzysz i wiesz, że działa? Dodaj kolejne wskaźniki, które dadzą Ci więcej pewności Znaj swoje 3 główne punkty ZANIM wejdziesz w transakcję: poziom wejścia, SL i zysku. Dopracuj te 3 punkty tak, żeby zminimalizować straty i zmaksymalizować zyski Jeśli ZAWSZE traciłeś, używaj twardych SL, aż do momentu w którym Twoje wyniki się poprawią.

Drogie hobby vs. Biznes Inwestowanie powinno być nudne Do inwestowania przyciągają zarówno dobre jak i złe doświadczenia adrenalina, możliwość zysku i porażki Nie chodzi o to, że nie mamy mieć złych emocji związanych z inwestowaniem. Chodzi o to, że w ogólnie NIE MOŻEMY mieć stosunku emocjonalnego do inwestowania

Złe wzorce Każdy z nas ma wbudowane w sobie wzorce postępowania, które działają automatycznie. Nasze umysły i ciała korzystają z nich bardzo często. Zdarza się także, że intelektualnie wiemy co powinniśmy robić, ale podświadomie ciągnie nas w innym kierunku Wzory pojawiają się w naturze, ale także na rynkach. Świadomość posiadania wewnętrznych wzorców i praca z nimi jest bardzo ważna jeśli chce się odnieść sukces na rynku Im szybciej je zmienimy lub powstrzymamy, tym szybciej zaczniemy zarabiać

Dlaczego poddajemy się wzorcom? Przeszłe doświadczeni, przekonania i zachowania zachowują się w pamięci i zamieniają się w podświadome zapalniki. Często przejawiają się w najmniej oczekiwanych sytuacjach i wydarzają się automatycznie. Problem zaczyna się gdy pojawiają się w trakcie tradingu i nie jesteśmy ich świadomi. Poczucie kręcenia się w kółko wiem co zrobić, ale tego nie robię. Negatywne wzorce prowadzą do poczucia niepewności i frustracji.

Jak rozpoznać, że pojawia się wzorzec? Bądź świadomy powstających wzorców: 1szy błąd, 2gi błąd STOP 3ci błąd = wzorzec Jak najszybciej zidentyfikuj błędy Zrób sobie przerwę Zadaj sobie pytanie, które pokaże Ci inne alternatywy Zmieniaj i dostosowuj swoje podejście, aż znajdziesz działające Celebruj swoje małe sukcesy Stosuj powtórzenia w celu implementacji nowych pozytywnych wzorców

Co zrobić jeśli pojawia się emocja? Warto zadać sobie pytanie: Czy ta emocja.pomaga mi w inwestowaniu? wspiera mój trading? zwiększ moje zyski? sprawia, że czuję się dobrze? w ogóle jest dla mnie dobra?

Praca nad dyscypliną Dyscyplina to podstawa do systematycznej poprawy: Stwórz swoje zasady zapisz je w dzienniku Czytaj je codziennie przed rozpoczęciem inwestowania Analizuj stratę natychmiast po tym jak się wydarzy i stwórz nowe zasady na bazie tego czego się nauczyłeś Modyfikuj je gdy nie działają

Siła strat Mężczyźni są społecznie uwarunkowani do odnoszenia sukcesów Tracenie/przegrywanie nie jest męskie Większość nowych inwestorów nie jest przygotowanych na stratę Strata to bezpośredni atak na emocje i pewność siebie Emocje mają wpływ na transakcję - od jej otwarcia aż po zamknięcie

Przedefiniuj swoje przekonania na temat strat Jesteśmy w biznesie, w którym przegrywanie jest częścią gry i każdego dnia stajemy przed ryzykiem, że możemy stracić Odnoszący sukcesy inwestorzy patrzą na stratę w inny sposób. Podchodzą do strat w taki sposób: Nie myślą, że strata jest złą rzeczą, a raczej szansą do nauczenia się czegoś nowego i dopracowania strategii Pracują bardzo dokładnie nad zarządzaniem ryzykiem każdej pojedynczej transakcji. Nie wejdą w pozycję, jeśli RR nie jest zbalansowane Podchodzą do każdej inwestycji z ofensywnym nastawieniem umysłu tak długo jak się da, aż do momentu w którym rynek rzuci im kłodę pod nogi i muszą przejść w defensywę. Wtedy też zamykają pozycję lub minimalizują straty. Strata jest OK.... nie mogą być tylko zbyt duże i trzeba się z nich uczyć :)

Tips & tricks Wysoki odsetek osób, które utknęły zatrzymują się i nie robią nic, żeby znaleźć rozwiązanie Najszybszą drogą do poprawienia zdolności inwestycyjnych jest jak najszybsze zaatakowanie problemu i praca z nim aż do znalezienia rozwiązania. ZAWSZE jest rozwiązanie Jeśli nie można znaleźć rozwiązania, a problem się powtarza, warto poszukać pomocy na zewnątrz zawsze znajdzie się odpowiedź Natychmiastowe działanie po stracie transakcji zmniejszy także wpływ emocjonalny, ponieważ umysł będzie zbyt zajęty analizą i szukaniem odpowiedzi co poszło nie tak. Stwarza to także odpowiedni dystans do tego co się wydarza z naszym bilansem. Dzięki temu sukces przyjdzie szybciej Ważnym jest trzymanie uwagi z dala od zarabiania pieniędzy, a zamiast tego skupić się na jakości tego co robimy. Trzeba robić to co ma się przed nosem, a pieniądze zaczną automatycznie napływać

Podsumowanie To co i jak mówisz wpływa na to co robisz i myślisz. Pracuj nad wszystkimi problemami aż znajdziesz rozwiązanie Używaj myśli do kontroli negatywnych wzorców emocjonalnych. Systematyczność i powtarzanie tworzy pozytywne nawyki Inwestowanie to w 90% psychologia Nie daj się wciągnąć chciwości i wizji pieniędzy To na czym się skupiasz jest tym co dostajesz Zwracaj uwagę gdy pojawia się negatywny wzorzec Samoświadomość jest pierwszym krokiem do zmiany Zarządzaj ryzykiem nawet przy najmniejszej transakcji Prowadź dziennik! Analizuj stratę zaraz po tym jak się wydarzy szukaj aż znajdziesz błąd Spisuj codziennie 3 nowe rzeczy, których nauczyłeś się w trakcie inwestowania Tylko Ty jesteś w stanie kontrolować swoje myśli Inwestuj ofensywnie gdy tylko to możliwe Zamykaj transakcję lub minimalizuj straty gdy tylko przechodzisz na pozycję defensywną Szukaj pomocy jeśli natrafisz na blokadę Bądź dla siebie dobry nie ciosaj sobie kołków na głowie po stracie Polub swoje straty > Pobierz z nich naukę > Naukę nie może być za droga

Przydatne rady Zawsze stosuj SL Inwestuj z przyjemnością Wyśpij się dobrze Inwestowanie musi stać się nudne Inwestuj tylko gdy jesteś w dobrej formie Traktuj inwestowanie jak biznes, a nie hobby Ufaj swojemu instynktowi Systematycznie doładowuj baterie Ustaw sobie dzienny cel i trzymaj się go (nie ścigaj się z rynkiem ani nie inwestuj dla rozrywki) Wiedz kiedy nie jest Twój dzień Jeśli Twoja strategia nie pasuje do tego co się dzieje na rynku nie inwestuj, nie szukaj na siłę ustawienia Inwestuj z głowy, nie z emocji Nie czekaj. Jeśli czujesz, że potrzebujesz pomocy poszukaj jej Sprawdzaj sam siebie i rób co możesz, żeby trzymać się swoich zasad Bądź otwarty na szanse Inwestuj z dobrze określonym planem działania Pamiętaj, że zawsze jest rozwiązanie

Pytania?

Dziękuję! Kontakt: coach@jaroslawszymeczko.pl Tel. 603 446 444 facebook.com/coachjarek