NOWE RAMY STRATEGICZNE DLA POLITYKI ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH W LATACH 2014-2020 DR ALEKSANDRA CHLEBICKA DR PRZEMYSŁAW LITWINIUK 50-LECIE WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ WARSZAWA, 15 LISTOPAD 2012
Plan wystąpienia 2 1. Zagadnienia wstępne 2. Wspólne Ramy Strategiczne (WRS) - pojęcie i cele 3. Architektura WRS 4. Znaczenie WRS dla przyszłego programowania polityk rozwoju obszarów wiejskich - wnioski
Zagadnienia wstępne 3 Rolnictwo i obszary wiejskie poszukują nowej równowagi pomiędzy celami, które stawia przed nimi społeczeństwo.
. Zagadnienia wstępne 4 Podejście do rozwoju wsi wg OECD Cele polityki Stare podejście zwiększanie dochodów rolniczych, konkurencyjność gospodarstw rolnych Nowe podejście konkurencyjność obszarów wiejskich, zrównoważona eksploatacja zasobów Wspierane sektory rolnictwo różne sektory Główne instrumenty wsparcia Główni odbiorcy wsparcia subsydia władze centralne, rolnicy inwestycje wszystkie szczeble administracji rządowej i samorządowej, różni interesariusze obszarów wiejskich Źródło: Reinventing Rural Policy,OECD Policy Brief, 2006, s.12
Zagadnienia wstępne 5 Zmiany w podejściu do rozwoju obszarów wiejskich pociągały zmiany w zakresie i strukturze ich finansowania. Obszary wiejskie odgrywają ważną rolę w rozwoju rolnictwa oraz w zrównoważonym rozwoju regionalnym i spójności terytorialnej. Obecnie wsparcie obszarów wiejskich w UE w ramach II filara WPR oraz polityki spójności odpowiednio 96,5 i 70 mld euro w 2007-2013.
Zagadnienia wstępne 6 Czy obecne polityki efektywnie wspierają rozwój obszarów wiejskich w nowym rozumieniu? słaba koordynacja pozioma polityk różne cele i zasady działania; niespójne harmonogramy realizacji; brak wspólnej strategii; trudności w łączeniu wielu źródeł finansowania. słaba integracja pionowa ze strategią Europa 2020
WRS pojęcie i cele 7 Remedium wg KE Wspólne Ramy Strategiczne, WRS Wspólne przepisy dla pięciu funduszy, tj. Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), Funduszu Spójności (FS), Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybołówstwa (EFRM) tzw. rozporządzenie dla funduszy Wspólnych Ram Strategicznych 2014-2020
Fundusze objęte WRS Finansowanie w mld euro Udział w budżecie UE na 2014-2020 w % EFFOW Europejski Fundusz Rolniczy na rzecz Rozwoju Obszarów 8 Wiejskich 89,9 8,8 EFRM Europejski Fundusz Morski i Rybołówstwo 6,7 0,7 FS Fundusz Spójności 68,7 6,7 EFRR Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego współpraca terytorialna regiony oddalone i słabo zaludnione EFRR + EFS Europejski Fundusz Społeczny 11,7 0,9 1,1 0,1 Regiony konwergencji Regiony przejściowe Konkurencyjność regionów 162,6 39,0 53,1 Całkowity budżet WRS 432,6 42,2 Całkowity budżet UE 1 025,0 100 15,8 3,8 5,2 Udział funduszy WRS w budżecie UE wg Budżet z perspektywy Europy 2020, COM(2011)500
Architektura WRS 9 Strategia Europa2020 Wspólne Ramy Strategiczne (WRS Kontrakt partnerski II filar WPR EFRROW Fundusze strukturalne (EFRM, EFRR, EFS, FS)
10 Przełożenie celów Europa 2020 na cele PROW Europa 2020 rozwój inteligentny, zrównoważony, sprzyjający włączeniu społecznemu PROW 2014-2020 transfer wiedzy i innowacji konkurencyjność gospodarstw rolnych organizacja łańcucha żywn. ekosystemy zależne od rolnictwa i leśnictwa efektywna gospodarka zasobami ograniczenie ubóstwa i promowanie rozwoju gosp.
Narzędzia podnoszenia efektywności polityk przewidziane w WRS 11 warunkowość ex ante, rezerwa 5%, makrowarunkowość, ukierunkowanie na potrzeby rozwojowe na poziomie subregionalnym i lokalnym
Wnioski 12 zintegrowane podejście do ROW, słabo zintegrowane polityki; powrót do wspólnego programowania strategicznego instrumentów PS, II filara WPR; krok w dobrym kierunku - zapewnienie integracji i komplementarności działań WPR oraz polityki spójności niezbędne dla zapewnienia zrównoważonego i wielofunkcyjnego ROW; zbyt wcześnie na ocenę czy będzie skutecznym narzędziem; wdrożenie WRS po raz pierwszy wydłuży prace nad przygotowaniem do nowej perspektywy finansowej, co może skutkować późnym uruchomieniem nowej perspektywy finansowej.
Dziękuję za uwagę!