Rynek stopy procentowej Na globalnym rynku stopy procentowej zmienność pozostaje ograniczona w tym tygodniu, jednak po raz kolejny nastroje wskazywały na lekką korektę spadkową rentowności obligacji. W Stanach Zjednoczonych doszło do dalszego wypłaszczenia krzywej dochodowości, gdzie spread pomiędzy papierami 10-letnimi a 2-letnimi spadł poniżej 60 pb, najniżej od blisko 10 lat. Krótki koniec krzywej dochodowości w USA jest wypychany w górę wraz z oczekiwaniami na podwyżkę stóp procentowych w grudniu oraz przez koncentrację na sprzedaży obligacji z krótszym terminem zapadalności przez Departament Skarb. Z kolei papiery z dłuższymi terminem do wykupu wciąż nie otrzymują odpowiedniego wsparcia wraz z umiarkowanymi oczekiwaniami inflacyjnymi. W strefie euro również doszło do przesunięcia krzywej dochodowości w dół, jednak nie były to duże ruchy, w większości przypadków nieprzekraczające 3pb. Taka reakcja oznacza, że kryzys polityczny w Niemczech, gdzie doszło do fiaska rozmów koalicyjnych w sprawie utworzenia rządu na razie nie wpływa istotnie na notowania instrumentów dłużnych. Jest to odmienna sytuacja niż jaka miała miejsce przed wyborami we Francji czy Holandii, kiedy rósł popyt na aktywa bezpiecznej przystani. W dół (o około 2pb na całej długości) przesunęła się również krzywa dochodowości w Polsce. Czynnikiem który kierował takim ruchem (oprócz wydarzeń zagranicznych), była informacja na temat podaży na czwartkowym przetargu. Ministerstwo Finansów zaoferuje papiery serii OK0720, WZ1122, PS0123, DS0727 oraz WZ0528 za łączną kwotę 4 mld PLN. Oznacza to, że planowana sprzedaż została zredukowana z wcześniejszego przedziały od 4 do 8 mld PLN, co wsparło popyt na polskie obligacje i kierowało obniżeniem się ich rentowności. Przed czwartkową aukcją, Ministerstwo Finansów uzyskało również dodatkowe środki płynące z emisji 2-letnich papierów denominowanych w euro (kupon zmienny 45pb powyżej EURIBOR 3M), które zostały sprzedane w formule private placement za kwotę 300 mln EUR. Po przeprowadzeniu transakcji zabezpieczającej, osiągnięto rentowność na poziomie -0,15%, dla porównania, kiedy w październiku ubiegłego roku sprzedano papiery 2- letnie w podobnej formule (o stałym kuponie) ich rentowność wyniosła -6%. W dalszym ciągu w trendzie wzrostowym znajduje się spread polskich instrumentów dłużnych nad węgierskimi, gdzie w sektorze 10-letnich swapów przekroczył już 110pb. Taka reakcja rynku spowodowana jest wciąż bardzo łagodną polityką monetarną prowadzoną przez Narodowy Bank Węgier. W środę węgierskie władze monetarne co prawda utrzymały główną stopę procentową na poziomie 0,90%, jednak wprowadzone zostały kolejne niekonwencjonalne narzędzia łagodzące politykę banku. Dla instytucji finansowej będą dostępne dodatkowe instrumenty płynnościowe w postaci 5- i 10-letnich swapów (wartość w Q1 2018 wyniesie 300mld HUF). Ponadto NBH zamierza również skupować hipoteczne listy zastawne o terminie zapadalności nie niższym niż 3 lata (szczegóły programu zostaną podane w grudniu). Arkadiusz Trzciołek arkadiusz.trzciolek@pkobp.pl + 48 22 521 61 66 Dalsze łagodzenie polityki monetarnej na Węgrzech przyczynia się do rozszerzenia spreadu wobec polskich instrumentów dłużnych. 1,1 0,9 0,7 0,3 PL - HUF 10Y swap 0,1 01-2017 04-2017 07-2017 10-2017 Wykres dnia: W 2017 roku zdecydowanie spadła wartość emisji obligacji w euro w związku z redukcją finansowania zagranicznego oraz dobrą sytuacją płynnościową. 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 Sprzedaż obligacji w EUR (mld EUR) Rentowność w dniu sprzedaży (p.oś) 3,0% 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% % % -% Stopa procentowa Polska Δ1d Δ5d 2Y 1,59-2 -2 5Y 2,63-1 1 10Y 3,42-2 -3 PL 10Y-2Y 183-1 -1 PL-Bund 10Y 307-1 1 PL ASW 10Y 41-2 -3 Rynki bazowe Δ1d Δ5d UST 10Y 2,36-1 -2 Bund 10Y 0,35-1 -5 UST-Bund 10Y 200 0 3, stan na 21.11 1
wrz-10 mar-11 wrz-11 mar-12 wrz-12 mar-13 wrz-13 mar-14 wrz-14 mar-15 wrz-15 mar-16 wrz-16 mar-17 wrz-17 Rynek walutowy Wtorek przyniósł umocnienie złotego. Choć kurs EURPLN przez większą część dnia notowany był w miesięcznym przedziale wahań pomiędzy 4,22-4,25 (oscylując w okolicach 4,23), to już podczas handlu w USA chwilowo zszedł w okolice 4,215. Najwyraźniej złotego w górę pchnęła siła skumulowanych pozytywnych informacji gospodarczych, jakie w ostatnich dniach docierały do inwestorów (m.in. dot. zatrudnienia i wynagrodzenia w przedsiębiorstwach oraz październikowych dynamik produkcji przemysłowe i sprzedaży detalicznej). W piątek do kompletu dojdzie jeszcze publikacja październikowej stopy bezrobocia i tu też oczekuje się pozytywnych wyników. Generalnie, bardzo dobry początek kwartału sugeruje, że dynamika PKB w 4Q17 utrzymuje się blisko poziomu odnotowanego w 3Q17 rzędu 4,7% (dane wstępne). W tej sytuacji negatywne czynniki globalne, które mogą w kolejnych dniach ponownie dać o sobie znać (presja na umocnienie dolara), chwilowo schodzą na drugi plan. Fed podtrzymuje, że jest nadal w pełni gotowy na kolejne podwyżki stóp w tym i w następnym roku, a dodatkowo spodziewamy się, że taki scenariusz potwierdzą J. Yellen w zaplanowanym na środę wystąpieniu w nowojorskiej Stern Business School oraz opublikowany również tego samego dnia protokół z ostatniego posiedzenia FOMC. W przededniu Święta Dziękczynienia w Stanach Zjednoczonych pojawią się też dane o zamówieniach na dobra trwałe oraz dot. indeks Uniwersytetu Michigan, które również powinny przemawiać na korzyć dolara prowokując powrót EURPLN do 4,23. Dolara do euro wspierać będą nie tylko dane, ale też nadal słaba obecnie sytuacja polityczna w Niemczech. W poniedziałek prezydent Niemiec podjął mediacje z potencjalnymi koalicjantami, a przedłużająca się niepewność będzie osłabiać euro. Obecne euro notowane jest w okolicach 1-tygodniowych minimów, zmierzając względem dolara w kierunku wsparcia na 1,17. Presja na osłabienie wspólnej waluty może wyraźnie wzrosnąć, gdyby w wyniku tej nieoczekiwanej sytuacji politycznej w Niemczech stanowisko A. Merkel jako kanclerz Niemiec stało się zagrożone. Pretekstem do dalszego umocnienia dolara mogą też być doniesienia polityczne z USA dot. prac nad ustawą podatkową, a dokładnie ich brak. Kongres USA ma w tym tygodniu świąteczną przerwę, co oznacza brak negatywnych informacji. Deputowanych czeka jednak pracowity okres, Republikanie walczą bowiem z czasem, aby do końca roku przegłosować reformę. Zakłada się, że pomimo obecnego braku porozumienia zmiany fiskalne wejdą w życie wspierając amerykański wzrost gospodarczy, a tym samym dolara. Ponadto, Janet Yellen poinformowała prezydenta Trumpa, że zamierza odejść z zarządu Rezerwy Federalnej po opuszczeniu fotela prezesa w lutym 2018 roku (mandat prezes FOMC, jako członka zarządu Fed upływał dopiero 31 stycznia 2024 r.). Prezydent Trump będzie miał zatem wolną rękę w doborze praktycznie całego zarządu Fed i jeśli zechce może nominować bardziej jastrzębich decydentów. Jest to kolejny impuls dla dolara i minus dla notowań złotego. Nadal gołębio mówi też prezes EBC. W Parlamencie Europejskim M. Draghi powtórzył, że duża skala wsparcia monetarnego w strefie euro jest nadal konieczna, by inflacja wróciła do celu. W czwartek EBC opublikuje protokół z październikowego posiedzenia, który swym wydźwiękiem powinien również wspierać dolara kosztem euro. Patrząc na waluty, sytuacja na parach związanych z PLN nie ulega na razie istotnym zmianom. W dalszym ciągu na USDPLN, GBPPLN widoczna jest konsolidacja, co można traktować, jako przygotowanie pod ruch w górę. Również CHFPLN oraz EURPLN pozostają w ramach szerszego układu konsolidacyjnego, ale i te pary najprawdopodobniej czeka raczej wzrost niż pogłębienie spadku w perspektywie końca roku. Wykres dnia: Indeks U. Michigan nastrojów amerykańskich konsumentów za listopad powinien potwierdzić wzrost inflacji bazowej w USA wspierając dolara względem euro. Joanna Bachert Joanna.bachert@pkobp.pl +48 22 521 41 16 Polska gospodarka w 3Q17 rosła w tempie najszybszym od blisko sześciu lat wg danych wst. GUS. Poniżej wyniki PKB dla Polski na tle danych dla Czech, Węgier i Rumuni, które razem wskazują, że w całym regionie Europy Środkowej i Wschodniej trwa wyraźne ożywienie gospodarcze. 9 7 5 3 1-1 -3-5 Notowania kursów PKB 3Q17 dla Polski (w proc., r/r) PKB 3Q17 dla Rumunii (w proc., r/r) PKB 3Q17 dla Węgier (w proc., r/r) PKB 3Q17 dla Czech (w proc., r/r) Rynek walutowy Δ 1d Δ 5d EUR/PLN 4,22-1 -3 USD/PLN 3,59-1 -1 CHF/PLN 3,63 0-1 EUR/USD 1,18 0 0 EUR/CHF 1,16 0 0, stan na 22.11 2
2 1 lis 9 lis 1 25 paź 29 paź 2 lis 6 lis 10 lis 18 lis 22 lis 1X4 2X5 3X6 4X7 5X8 6X9 8X11 9X12 Pozostałe informacje rynkowe stopa procentowa Notowania skarbowych papierów wartościowych (SPW), stan na dzień 21.11 PLN 1,59 2,63 3,42 Δ 1d -2-1 -2 Δ 5d -2 1-3 Bund -0,72-0,35 0,35 Δ 1d -1 0-1 Δ 5d 2-2 -5 UST 1,77 2,10 2,36 Δ 1d 2 1-1 Δ 5d 8 4-2 Notowania kontraktów IRS, stan na dzień: 21.11 PLN 2,05 2,54 3,01 Δ 1d 0-1 0 Δ 5d 0 0 0 EUR -0,18 0,19 0,81 Δ 1d 1-1 -2 Δ 5d 2-2 -5 USD 1,93 2,14 2,34 Δ 1d 2 1 0 Δ 5d 7 4 1 Polski rynek stopy procentowej Krzywa FRA Krzywa WIBOR 3,70 3,16 2,62 2,08 1,54 1,00-50,2-45,7-26,5 36,5 40,240,65 29,55 17,975 8,65-4,55 1Y 2Y 3Y 4Y 5Y 6Y 7Y 8Y 9Y 10Y IRS (%, l.o.) ASW (pb. p.o.) SPW (%, l.o.) 50 25 0-25 -50-75 2,00 1,92 1,84 1,76 1,68 1,60-0,2 0,1 1,0 1,0 1,0 Dzienna zmiana (pb., p.o.) 2017-11-21 (%, l.o.) 0,6 1,4 0,7-0,7 2,10 1,75 1,40 1,05 0,70 0,35 0 ON TN SW 2W 1M 3M 6M 9M 1Y Dzienna zmiana (pb, p. o.) 2017-11-21 (%, l.o.) -1-2 -3-4 Stopy procentowe banków centralnych Główne stopy procentowe Prognozy BSR dot. stóp procentowych* 5,0 USA 1,00-1,25% Tenor 4Q17 1Q18 3,5 2,0-1,0 2012 2013 2014 2015 2016 2017 USA EMU POL UK CH Strefa euro 0% Japonia -0,10% UK 0% Szwajcaria -0,75% Polska 1,50% Węgry 0,90% Czechy 5% PL 1Y 1,60 1,70 PL 2Y 1,90 1,95 PL 5Y 2,85 2,95 PL 10Y 3,50 3,55 *) prognozy z 4-paź-2017 roku Dochodowości obligacji (%) Krzywe IRS (%) Spread dla 10Y SPW (pb) 0 2,52 3,85 320 120 0,45 0,40 0,35 0,30 2,43 2,34 2,25 3,01 2,17 1,33 0,49-0,35 1Y 2Y 3Y 4Y 5Y 6Y 7Y 8Y 9Y 10Y 310 300 290 280 110 100 90 80 Bund 10Y (l.o.) US Treasury 10Y (p.o.) USD EUR PLN ` Spread PLN-Bund (l.oś) Spread PLN-UST (p.oś) 3
2 2 2 Pozostałe informacje rynkowe waluty, akcje, surowce Para walutowa bid offer EUR/PLN 4,2140 4,2376 USD/PLN 3,5888 3,6123 CHF/PLN 3,6157 3,6402 EUR/USD 1,1712 1,1760 EUR/CHF 1,1616 1,1674 USD/JPY 112,16 112,72 notowanie dnia na: 21.11 Notowania kursów walut w NBP EUR/PLN 4,2296 USD/PLN 3,606 CHF/PLN 3,6313 GBP/PLN 4,7738 CZK/PLN 0,1656 RUB/PLN 607 stan na dzień: 21.11 Prognozy BSR dot. kursów walut* 4Q17 1Q18 EUR/PLN 4,36 4,27 USD/PLN 3,82 3,68 CHF/PLN 3,82 3,71 EUR/USD 1,14 1,16 EUR/CHF 1,14 1,15 *) prognozy z 7-lis-2017 roku EUR/USD EUR/PLN USD/PLN 1,203 4,340 1,191 4,305 1,179 4,270 1,167 4,235 1,155 4,200 3,680 3,660 3,640 3,620 3,600 3,580 3,560 WIG20 (pkt) Ropa naftowa (USD/bbl) Złoto (USD/oz) 2550 66 1313 2520 2490 2460 2430 2400 63 60 57 54 1301 1289 1277 1265 KALENDARIUM NAJWAŻNIEJSZYCH WYDARZEŃ W KRAJU I NA ŚWIECIE Data publikacji Godz. Kraj Ostatnie dane Prognoza rynkowa Środa, 22 listopada 2017 roku Zamówienia na dobra trwałego użytku, październik 14:30 USA 2,0% m/m 0,3% m/m Liczba nowych bezrobotnych w tygodniu kończącym się 18.11 14:30 USA 249 tys. 240 tys. Indeks nastrojów konsumentów U. Michigan, listopad (ost.) 16:00 USA 97,8 pkt (wst.) 98,2 pkt Indeks nastrojów konsumentów, listopad (wst.) 16:00 EMU -1,0% -0,8 pkt Publikacja zapisu dyskusji z ostatniego posiedzenia FOMC 20:00 USA - - Czwartek, 23 listopada 2017 roku Wzrost PKB, III kw. (ost.) 8:00 GER 0,8% kw/kw (wst.) 0,8% kw/kw Indeks koniunktury PMI- przemysł, listopad (wst.) 9:30 GER 60,6 pkt 60,4 pkt Indeks koniunktury PMI- przemysł, listopad (wst.) 10:00 EMU 58,5 pkt 58,2 pkt Publikacja zapisu dyskusji z ostatniego posiedzenia EBC 13:30 EMU - - Podaż pieniądza M3, październik 14:00 POL 5,4% r/r 5,5% r/r (PKO BP: 5,7%) Publikacja zapisu dyskusji z ostatniego posiedzenia RPP 14:00 POL - -, Bloomberg, PAP, GUS, MF, NBP 4
BIURO STRATEGII RYNKOWYCH PKO Bank Polski SA ul. Puławska 15, 02-515 Warszawa tel. (22) 521 75 99 fax (22) 521 76 00 Dyrektor Biura Mariusz Adamiak, CFA (22) 580 32 39 mariusz.adamiak@pkobp.pl Rynek Stopy Procentowej Mirosław Budzicki Arkadiusz Trzciołek (22) 521 87 94 miroslaw.budzicki@pkobp.pl (22) 521 61 66 arkadiusz.trzciolek@pkobp.pl Rynek Walutowy Joanna Bachert Jarosław Kosaty (22) 521 41 16 joanna.bachert@pkobp.pl (22) 521 65 85 jaroslaw.kosaty@pkobp.pl Analizy Ilościowe Artur Płuska (22) 521 50 46 artur.pluska@pkobp.pl DEPARTAMENT SKARBU Zespół Klienta Strategicznego: (22) 521 76 43-50 Zespół Klienta Korporacyjnego: (22) 521 76 35-42 (22) 521 76 56 (22) 521 76 57 Zespół Klienta Detalicznego: (22) 521 76 28-34 (22) 521 76 355 Instytucje finansowe: (22) 521 76 20 (22) 521 76 25 (22) 521 76 26 Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny, ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna lub sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. PKO BP SA dołożył wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Prognozy ani dane odnoszące się do przeszłości zawarte w materiale nie stanowią gwarancji przyszłych cen instrumentów finansowych lub wyników finansowych. PKO BP SA i jej spółki zależne oraz którykolwiek z jego lub ich pracowników mogą być zainteresowani którąkolwiek z transakcji, papierów wartościowych i towarów wymienionych w tej publikacji. Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, ul. Puławska 15, 02-515 Warszawa; Sąd Rejonowy dla m. St. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego numer KRS 0000026438; NIP: 525-000-77-38, REGON: 016298263; Kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 250 000 000 PLN. 5