Wytyczne do przygotowania przedsiwzi do Funduszu Spójnoci (FS) w sektorze ochrony rodowiska w zakresie struktury instytucjonalnej, ekologicznotechnicznym i analiz ekonomiczno-finansowych 1. Wytyczne w zakresie struktury instytucjonalnej Realizacja inwestycji wspieranych ze rodków Unii Europejskiej oraz sposób ustalania stopnia dofinansowania wymuszaj okrelon struktur! instytucjonaln na etapie wdra"ania przedsi!wzi!cia inwestycyjnego, jak i pó%niejszej eksploatacji. Poprzez zdefiniowanie struktury instytucjonalnej rozumiemy przypisanie poszczególnym podmiotom gospodarczym funkcji Beneficjenta i Operatora. Beneficjentem (Body responsible for implementation 1 ) nazywamy podmiot, który b!dzie organizatorem przetargów jako zamawiaj cy oraz stron stosunków prawnych w umowach: z wykonawcami tych umów, kredytodawcami, por!czycielami i innymi jednostkami porednicz cymi (np. w Porozumieniu z NFO.iGW). Beneficjent staje si! w2acicielem maj tku wytworzonego w ramach ka"dego z kontraktów. Operatorem nazywamy podmiot odpowiedzialny za eksploatacj! maj tku wytworzonego lub modernizowanego w ramach realizowanych przez Beneficjenta umów wynikaj cych z realizacji przedsi!wzi!cia. Operator mo"e sta3 si! w2acicielem maj tku wytworzonego w ramach ww. umów w drodze mi!dzy innymi aportu rzeczowego wniesionego przez Beneficjenta lub innymi sposobami przewidzianymi prawem. Struktura instytucjonalna jako szkielet ka"dego przedsi!wzi!cia musi zagwarantowa3: zachowanie wymogu stawianego przez KE, stwierdzaj cego, "e rodki pomocowe UE s przeznaczone na wsparcie inwestycji realizowanych ze rodków publicznych lub zrównanych z nimi, zachowanie zasady konkurencyjnoci tj. podmiot prywatny nie mo"e mie3 nieuzasadnionego przysporzenia z dotacji ze rodków Funduszu Spójnoci. Jednoczenie podmiot prywatny mo"e czerpa3 zyski z infrastruktury wytworzonej w ramach przedsi!wzi!3 realizowanych z rodków Funduszu Spójnoci, je"eli nab!dzie tytu2 do tych zysków w drodze przetargu przeprowadzonego w trybie zamówienia publicznego, zgodno3 z zasadami pomocy publicznej dla przedsi!biorców, istnienie jednoznacznie okrelonego podmiotu lub podmiotów, w przypadku projektów grupowych, odpowiedzialnego za realizacj! przedsi!wzi!cia - Beneficjenta, który b!dzie tak"e stron stosunków prawnych (przy porozumieniu z NFO.iGW i umowach: z wykonawcami kontraktów, kredytodawcami, por!czycielami) oraz podmiotu odpowiedzialnego za eksploatacj! wytworzonego maj tku - Operatora, a w 1 zgodnie z Art. 2 Rozporz dzenia Komisji nr 16/2003/WE w sprawie szczegó2owych zasad wdra"ania Rozporz dzenia Rady nr 1164/94 w zakresie wydatków kwalifikowanych dla przedsi!wzi!3 wspó2finansowanych z Funduszu Spójnoci. 1/12
przypadku projektów grupowych dodatkowo organu odpowiedzialnego za koordynacj!, o którym mowa w Za2 czniku II, Art. A, ust. 4 pkt. c 2, najbardziej efektywne zarz dzanie wytworzonym maj tkiem, dysponowanie maj tkiem trwa2ym wytworzonym w ramach przedsi!wzi!cia, tak aby zosta2o zagwarantowane istnienie przejrzystej struktury w2asnoci aktywów powsta2ych w wyniku realizacji przedsi!wzi!cia, jak i poprawno3 trybu zmiany w2asnoci tych aktywów (aporty itp.). 1.1. Szczegóowe wytyczne dla projektów w sektorze usug wodno-ciekowych oraz gospodarki odpadami przygotowywanych do dofinansowania w ramach Funduszu Spójnoci: W sektorze gospodarki wodno-ciekowej i odpadowej struktura instytucjonalna, o której mowa w punkcie 1 musi dodatkowo zapewni3: wdro"enie zasady zanieczyszczaj cy p2aci tj. uwzgl!dnienie w cenie tej us2ugi wszystkich kosztów, a w szczególnoci kosztów odtworzenia eksploatowanego maj tku (amortyzacji lub umorzenia tego maj tku) zwi zanych z dostaw okrelonej us2ugi np. dostawy wody do picia, odprowadzania i oczyszczania cieków, odbioru i zagospodarowania odpadów, przyj!cie polityki taryfowej zgodnej z polskim prawodawstwem 3 w tym zakresie (unikanie subsydiowania skronego 4 ), rodki na realizacj! i eksploatacj! planowanej inwestycji (po"yczki i kredyty) oraz ich obs2ug! w sposób gwarantuj cy finansow i techniczn wykonalno3, a tak"e trwa2o3 tej"e inwestycji w za2o"onym okresie. Docelowa struktura instytucjonalna zwi zana z eksploatacj powsta2ej infrastruktury musi gwarantowa3 prowadzenie przejrzystej polityki cenowej. Przejrzysta polityka cenowa jest formu2owana w oparciu o wyniki analizy finansowej. Analiza ta jest przeprowadzana indywidualnie dla ka"dego spójnego systemu, w którym mo"na jednoznacznie zidentyfikowa3 wspóln dla tego systemu jednostk! (Operatora) odpowiedzialn i w2aciw do zbierania op2at za dostarczane us2ugi. Za struktur! instytucjonaln spe2niaj c powy"sze wymagania nale"y wi!c uzna3 tak, gdzie dla ka"dego spójnego systemu wyst!puje jeden podmiot pe2ni cy funkcj! Beneficjenta i Operatora lub dwa podmioty, z których jeden pe2ni funkcj! Beneficjenta, a drugi Operatora. W przypadku projektów grupowych, konieczne b!dzie sporz dzenie, 2 Rozporz dzenie Rady nr 1164/94/WE z dnia 16 maja 1994 r ustanawiaj ce Fundusz Spójnoci. 3 4 Dla us2ug dostawy wody do picia i odbioru i oczyszczania cieków: - Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wod i zbiorowym odprowadzaniu cieków. (Dz. U. z dnia 13 lipca 2001 r.), - Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 marca 2002 r. w sprawie okrelania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozlicze0 za zbiorowe zaopatrzenie w wod i zbiorowe odprowadzanie cieków. (Dz. U. z dnia 25 marca 2002 r.). subsydiowanie skrone pokrywanie kosztów dotycz cych jednego rodzaju prowadzonej przez przedsi!biorstwo wodoci gowokanalizacyjne dzia2alnoci gospodarczej lub jednej z grup taryfowych odbiorców us2ug przychodami pochodz cymi z innego rodzaju prowadzonej dzia2alnoci gospodarczej lub od innej taryfowej grupy odbiorców. 2/12
kompleksowej analizy finansowej i ekonomicznej (zgodnie z pkt. 3 niniejszego opracowania) dla ka"dego spójnego systemu. Przez spójny system b!dziemy rozumie3 infrastruktur! tworz c funkcjonalnie ca2o3, która s2u"y zapewnieniu okrelonej us2ugi na obszarze dost!pu do danej infrastruktury. Jednoczenie koszty budowy i utrzymania tej infrastruktury na obszarze jej funkcjonowania powinny by3 pokrywane w myl zasady zanieczyszczaj cy p2aci w ramach ujednoliconej polityki cenowej. W przypadku przedsi!wzi!3 wodno-ciekowych przez spójny system b!dziemy rozumieli zlewni! danej oczyszczalni cieków lub kilku oczyszczalni cieków, których operatorem jest jeden podmiot. W sektorze usug komunalnych Beneficjentem mo"e by3 podmiot ponosz cy wydatki publiczne i zrównane z nimi: Jednostka Samorz du Terytorialnego (JST), Zwi zek Gmin, któremu gminy przekaza2y obowi zki w2asne zwi zane z wykonywaniem zadag w2asnych, o których mowa w Art. 7 Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz dzie gminnym w zakresie dzia2alnoci obj!tej wnioskiem do Funduszu Spójnoci, przedsi!biorstwo zorganizowane w postaci spó2ki prawa handlowego, w którym JST maj 100% udzia2ów, zak2ad bud"etowy prowadzony przez JST, przedsi!biorstwo zorganizowane w postaci spó2ki prawa handlowego, z udzia2em kapita2u prywatnego, z zastrze"eniem koniecznoci rozpatrzenia takiego przypadku pod k tem wyst!powania pomocy publicznej i ewentualnie notyfikacji tej pomocy przez Komisj! Europejsk. Na dzieg przekazania Wniosku o dofinansowanie z FS do SUZ struktura organizacyjna podmiotu pe2ni cego funkcj! Beneficjenta oraz stopieg jego wyposa"enia w infrastruktur! s2u" c prowadzeniu gospodarki komunalnej powinny zapewnia3 bezpieczn realizacj! planowanej inwestycji. W szczególnoci, gdy Beneficjentem ma by3 nowo tworzona spó2ka prawa handlowego lub spó2ka, w stosunku do której planowane jest podniesienie kapita2u zak2adowego poprzez obj!cie cz!ci udzia2ów w zamian za aport, udzia2owcy wprowadz do spó2ki 100 % maj tku znajduj cego si! na docelowym obszarze dzia2ania spó2ki w zakresie infrastruktury b!d cej przedmiotem Wniosku do FS oraz zwi zanej ze wiadczonymi przez spó2k! us2ugami. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Zarz d NFO.iGW mo"e wyrazi3 zgod! na przekazanie Wniosku do SUZ, gdy stopieg zaawansowania procesu wyposa"ania spó2ki w ww. infrastruktur! zapewnia bezpieczn realizacj! projektu. W momencie przekazania Wniosku do SUZ powinno by3 to potwierdzone odpowiednio w rejestrze przedsi!biorców. 3/12
2. Wytyczne w zakresie ekologiczno-technicznym dla przedsi#wzi#$ przygotowywanych do dofinansowania w ramach Funduszu Spójnoci: 2.1. Zakres Inwestycji - Plan Inwestycyjny (PI) 2.1.1. Plan Inwestycyjny Plan Inwestycyjny (PI) obejmuje wszystkie nak2ady-wydatki kwalifikowane i niekwalifikowane 5 na rodki trwa2e, które zostan poniesione w celu przeprowadzenia inwestycji rozwojowych i ulepszeg 6 oraz inwestycji odtworzeniowych realizowanych w ramach Planu Inwestycyjnego Przedsiwzicia (PIP) oraz Planu Inwestycji Odtworzeniowych (PIO). Plan Inwestycyjny, jako zbiór wszystkich istotnych z punktu widzenia wniosku do Funduszu Spójnoci nak2adów na rodki trwa2e stanowi podstaw! analiz finansowych i ekonomicznych tego przedsi!wzi!cia. Dla wszystkich zadag, które b!d obj!te wnioskiem do FS wnioskodawca musi przed wys2aniem wniosku do KE uzyska3 tzw. Development Consent (zezwolenie na inwestycj!), o którym mowa w Dyrektywie 85/337, zmienionej przez Dyrektyw! 97/11), tj. dla wszystkich zadag, dla których wymagane jest zgodnie z polskim prawem uzyskanie pozwolenia na budow!, wymaga si! odpowiednio: dla przedsiwzi wymagajcych lub mogcych wymaga postpowania ws. OO!: uzyskania decyzji o pozwoleniu na budow! w nast!puj cych przypadkach: - zadanie jest obj!te 2 lub 3 Rozporz dzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie okrelenia rodzajów przedsi!wzi!3 mog cych znacz co oddzia2ywa3 na rodowisko oraz szczegó2owych uwarunkowag zwi zanych z kwalifikowaniem przedsi!wzi!3 do sporz dzenia raportu o oddzia2ywaniu na rodowisko (Rozporz dzenie) i zosta2 zatwierdzony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla zadania, - zadanie jest obj!te 3 Rozporz dzenia i zosta2a wydana decyzja o ustaleniu lokalizacji celu publicznego/decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu z postanowieniem o koniecznoci sporz dzenia raportu o oddzia2ywaniu na rodowisko dopiero na etapie uzyskiwania pozwolenia na budow!; uzyskania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w pozosta2ych przypadkach; 5 6 w rozumieniu Rozporz dzenia Komisji nr 16/2003/WE z dnia 6 stycznia 2003 r. okrelaj cego szczegó2owe zasady wdra"ania Rozporz dzenia Rady nr 1164/94/WE w odniesieniu do wydatków kwalifikowanych w kontekcie przedsi!wzi!3 wspó2finansowanych z Funduszu Spójnoci. zgodnie z art. 31 Ustawy o rachunkowoci z 29 wrzenia 1994 r. 4/12
dla przedsiwzi niewymagajcych przeprowadzenia postpowania ws. OO!: zgodnoci zadania z obowi zuj cym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego albo uzyskania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. 1. Plan Inwestycyjny Przedsiwzicia obejmuje wszystkie nak2ady na rodki trwa2e, niezbdne do speniania przez 5 lat od zako0czenia przedsiwzicia przez Miasto/Region wymaga0 odpowiednich Dyrektyw UE. Inwestycje w ramach PIP powinny by3 zrealizowane (zap2acone) w ci gu 4 lat od decyzji KE. W szczególnych przypadkach okres ten mo"e by3 wyd2u"ony, wydatki poniesione w tym okresie mog nie zosta3 uznane za kwalifikowane. Za wydatki kwalifikowane mo"na uzna3 wydatki poniesione przed Decyzj KE, ale po uzyskaniu potwierdzenia z KE o otrzymaniu kompletnego Wniosku do FS zwi zane z realizacj umów zleconych zgodnie z wymaganiami dla Funduszu Spójnoci 7. 2. Plan Inwestycji Odtworzeniowych obejmuje nak2ady na rodki trwa2e niezb!dne do utrzymania do kogca okresu analizy standardów us2ug na poziomie, jaki b!dzie zapewniony w momencie i w wyniku zakogczenia przedsi!wzi!cia. Projekcja inwestycji odtworzeniowych powinna wynika3 z analizy struktury rodków trwa2ych, rzeczywistego lub planowanego technicznego zu"ycia tego maj tku zgodnie z sektorowymi wytycznymi 8. Projekcja ta powinna by3 dokonana w podziale na inwestycje odtworzeniowe zwi zane z ulepszonym lub nowo powsta2ym maj tkiem w wyniku realizacji przedsi!wzi!cia oraz inwestycje odtworzeniowe zwi zane z eksploatacj maj tku istniej cego i nieobj!tego Planem Inwestycyjnym Przedsi!wzi!cia. Nale"y uzasadni3 konieczno3 i termin podj!cia inwestycji odtworzeniowych w sposób niebudz cy w tpliwoci, co do niezb!dnoci ich poniesienia. PIO jest prognozowany dla ca2ego okresu analizy. 2.1.2. Definiowanie Planu Inwestycyjnego Przedsiwzicia Pierwszym krokiem w definiowaniu Planu Inwestycyjnego Przedsiwzicia jest okrelenie zakresu niezbdnych inwestycji, których realizacja doprowadzi dany sektor us2ug komunalnych na obszarze danej aglomeracji do pe2nej zgodnoci z przepisami krajowymi i UE. Nast!pnie sporód rozwi zag technicznych (technologia, rozmieszczenie przestrzenne) umo"liwiaj cych osi gni!cie celów za2o"onych przy formu2owaniu zakresu niezbdnych inwestycji nale"y w drodze analizy opcji, z wykorzystaniem metod ekonomicznych m.in. analiz efektywnoci kosztowej, wskaza3 rozwi zania najefektywniejsze ekonomicznie. 7 8 dotyczy to zamówieg og2oszonych po 1 maja 2004 zgodnie z obowi zuj cymi dla Funduszu Spójnoci procedurami udzielania zamówieg publicznych. w przypadku sektora wodno-ciekowego nale"y stosowa3 Standardy regulacji ekonomicznych, dost!pnoci us2ug oraz metodologii ustalania op2at w sektorze wodno-ciekowym, Zarz d G2ówny Polskiego Zrzeszenia In"ynierów i Techników Sanitarnych, Izba Gospodarcza Wodoci gi Polskie, Warszawa 2000. 5/12
Analiza opcji powinna zak2ada3, "e warunkiem krytycznym i wystarczaj cym dla proponowanych rozwi zag jest osi gni!cie standardów zawartych we w2aciwych dyrektywach i w prawie polskim, oraz "e Fundusz Spójnoci nie wspiera "adnych przedsi!wzi!3, które nie doprowadzaj do osi gni!cia tych standardów. Dopiero w wyniku wskazania najlepszych-najefektywniejszych kosztowo rozwi zag umo"liwiaj cych realizacj! zakresu niezbdnych inwestycji formu2uje si! Plan Inwestycyjny Przedsiwzicia wraz z kosztami, którego realizacja doprowadzi dany sektor us2ug komunalnych na obszarze aglomeracji do zgodnoci z przepisami krajowymi i UE w momencie zakogczenia przedsi!wzi!cia (w tym przepisami uchwalonymi do dnia zatwierdzenia dokumentacji przez NFO.iGW, których obowi zywanie rozpocznie si! w trakcie analizowanego okresu). 6/12
2.2. Wykorzystanie analizy ekonomicznej w analizie opcji inwestycyjnych i zakresu przedsi#wzi#cia. 2.2.1. Inwestycje liniowe Przy definiowaniu zakresu Planu Inwestycyjnego Przedsi!wzi!cia dla inwestycji wodno-ciekowych w szczególnoci liniowych (zbiorcza kanalizacja ciekowa) nale"y bra3 pod uwag! fakt, i" dofinansowane z FS b!dzie jedynie wyposa"anie aglomeracji w systemy kanalizacji zbiorczej. Przez aglomeracj! 9 rozumie si! obszar, na którego terenie zag!szczenie ludnoci lub uprzemys2owienie uzasadnia budow! kanalizacji zbiorczej. Innymi s2owy jest to obszar, na którym budowa kanalizacji zbiorczej jest uzasadniona ekonomicznie. W celu ustalenia ekonomicznej zasadnoci poszczególnych elementów inwestycji, nale"y dokona3 analizy efektywnoci kosztowej takiej inwestycji w porównaniu z innymi, dozwolonymi przepisami prawa sposobami zagospodarowania cieków np. przydomowymi oczyszczalniami cieków w oparciu o metod! Dynamicznego Kosztu Jednostkowego 10. 2.3. Wykorzystanie analizy ekonomicznej w analizie opcji inwestycyjnych i zakresu przedsi#wzi#cia. Analiza Ekonomiczna (AE) ma na celu ustalenie: waciwego zakresu Programu Inwestycyjnego wnioskowanego przedsiwzicia w zakresie infrastruktury komunalnej oraz wspomóc wybór najbardziej efektywnych kosztowo technologii (oraz docelowo wybór najbardziej rentownych propozycji). 1. AE wykonywana jest na potrzeby wskazania najbardziej efektywnego ekonomicznie sposobu osi gni!cia celu przedsi!wzi!cia w zakresie technologii i zakresu niezb!dnych inwestycji. AE sk2ada si! z Analizy Efektywnoci Kosztowej (AEK) dokonywanej np. metod analizy Dynamicznego Kosztu Jednostkowego (DGC) i Analizy Kosztów i Korzyci 11 (CBA) wykonywanych dla poszczególnych analizowanych wariantów. 2. AE jest podstaw wyboru do realizacji jednego z rozwa"anych rozwi zag. Analiza DGC powinna prowadzi3 jednoczenie do okrelenia optymalnego zakresu projektu. 9 10 11 zgodnie z art. 2 dyrektywy nr 91/271/EWG dotycz cej oczyszczania cieków komunalnych. Analiza ta powinna by3 przeprowadzona zgodnie z materia2em przygotowanym przez dr Jana R czk! pt. Analiza efektywnoci kosztowej w oparciu o wska%nik dynamicznego kosztu jednostkowego, (http://www.nfosigw.gov.pl). Analiza ta powinna by3 przeprowadzana zgodnie z przewodnikiem Komisji Europejskiej Analiza kosztów i korzyci projektów inwestycyjnych - Przewodnik ( Guide to Cost-Benefit Analysis of Investment Projects New Edition) T2umaczenie MGiP dost!pne jest na stronie internetowej NFO.iGW, (http://www.nfosigw.gov.pl). 7/12
3. Wytyczne i kryteria analizy Finansowej i Ekonomicznej (efektywnoci kosztowej) dla obliczenia udziau Finansowania z Funduszu Spójnoci 3.1. Ustalanie poziomu dofinansowania. W zale"noci od faktu, czy przedsi!wzi!cia generuj przychody czy nie, ustalany jest poziom dofinansowania. 1. Przedsiwzicia generujce przychody W przypadku przedsi!wzi!3 generuj cych przychody zgodnie z Art. 7 Rozporz dzenia Rady UE nr 1164/94/WE z dnia 16 maja 1994 r ustanawiaj cego Fundusz Spójnoci poziom dofinansowania z Funduszu Spójnoci mo"e by3 zredukowany (w stosunku do maksymalnego mo"liwego poziomu wsparcia, tj. 80-85 % wydatków kwalifikowanych). Do takich przedsi!wzi!3 zalicza si! miedzy innymi przedsi!wzi!cia infrastrukturalne, które zak2adaj ponoszenie op2at za dostarczone us2ugi bezporednio przez ich odbiorców. W zwi zku z powy"szym istnieje konieczno3 oszacowania poziomu dotacji z Funduszu Spójnoci oraz ustalenia innych %róde2 finansowania, które zapewni finansow wykonalno3 przedsi!wzi!cia. Przez wykonalno3 finansow rozumie si! zdolno3 beneficjenta i operatora do uregulowania wszelkich zobowi zag zwi zanych z wytworzeniem maj tku oraz jego eksploatacj przy spe2nieniu zasad wspó2finansowania z rodków Komisji Europejskiej i wymogów prawa polskiego. 2. Przedsiwzicia niegenerujce przychodów W przypadku przedsi!wzi!3 niegeneruj cych przychodów nale"y wykaza3 ich p2ynno3 w drodze analizy finansowej, natomiast w drodze Ekonomicznej Analizy Rentownoci wykaza3 ich efektywno3 spo2eczn. Oznacza to, "e warunkiem udzielenia dofinansowania dla takich przedsi!wzi!cia jest ENPV dla przyj!tej stopy dyskontowej wi!ksza od zera. 3. Przedsiwzicia grupowe Dla przedsi!wzi!3 grupowych poziom dofinansowania b!dzie redni wa"on wartoci poszczególnych poziomów dofinansowania dla poszczególnych przedsi!wzi!3, gdzie wag b!d wydatki kwalifikowane. 3.1.1. Analiza Rentownoci Finansowej i analiza luki Analiza Rentownoci i analiza luki powinna by3 przeprowadzona w odniesieniu do wyodr!bnionego przedsi!wzi!cia tj. maj tku wytworzonego w ramach zrealizowanej inwestycji. Analiza Rentownoci i analiza luki maj na celu obliczenie wymaganego poziomu dofinansowania z Funduszu Spójnoci w drodze analizy FNPV, FRR 12 przedsi!wzi!cia. Analiza ta sporz dzana jest metod dyskontow w oparciu o przep2ywy ró"nicowe zgodnie z przewodnikiem Komisji Europejskiej 13. Poziom dofinansowania wyliczany jest w szczególnoci zgodnie z Aneksem C do ww. przewodnika. Analiza taka powinna dodatkowo spe2nia3 nast!puj ce za2o"enia: 12 13 FRR Finansowa Stopa Zwrotu, FNPV Finansowa Zaktualizowana Warto3 Netto, wartoci wyliczone zgodnie z przewodnikiem Komisji Europejskiej Analiza kosztów i korzyci projektów inwestycyjnych - Przewodnik, (http://www.nfosigw.gov.pl). Analiza kosztów i korzyci projektów inwestycyjnych - Przewodnik, (http://www.nfosigw.gov.pl). 8/12
1. Analiz! nale"y sporz dzi3 w cenach zmiennych. 2. Analiza powinna obejmowa3 okres zwi zany z technicznym "yciem przedsi!wzi!cia tj. np.: 25 lat dla przedsi!wzi!3 w sektorze gospodarki wodno-ciekowej, do momentu wyczerpania kubatury istniej cego lub realizowanego w ramach PIP sk2adowiska, ale nie d2u"ej ni" 15 lat dla przedsi!wzi!3 w sektorze odpadowym, pocz wszy od roku bie" cego. 3. W celu obliczenia wartoci przychodów i kosztów ró"nicowych na potrzeby analizy luki nale"y: a. Przedstawi3 prognoz! przychodów i kosztów w oparciu o rachunek kosztów dla wariantu z realizacj przedsi!wzi!cia (W1) i bez realizacji przedsi!wzi!cia (W0). b. Prognoza przychodów i kosztów dla W0 powinna zak2ada3: i. utrzymanie obecnego obszaru, zakresu i jakoci wiadczenia us2ug (oznacza to brak uwzgl!dniania w prognozach innych inwestycji rozwojowych ni" realizowane 14 w momencie sk2adania Wniosku do FS oraz inwestycji dla których zosta2y przyznane dotacje lub podpisane umowy na ich finansowanie), ii. utrzymanie dotychczasowego poziomu mar"y zysku (nale"y przyj 3 redni arytmetyczn z trzech ostatnich lat, dla których osi gni!to zysk netto), iii. realne zmiany czynników kosztotwórczych (np. cen materia2ów, energii itp., us2ug obcych, dynamika wzrostu wynagrodzeg ), iv. obs2ug! obecnych po"yczek i kredytów, v. utrzymanie inwestycji odtworzeniowych na poziomie nieprzekraczaj cym odpisów umorzeniowych. c. Prognoza przychodów i kosztów dla W1 powinna zak2ada3: i. przyrost obszaru i zakresu oraz popraw! jakoci wiadczonych us2ug b!d cych wy2 cznie skutkiem realizacji przedsi!wzi!cia, ii. przyj!cie takiego samego poziomu mar"y zysku jak dla W0, iii. tak sam dynamik! realnych zmian czynników kosztotwórczych jak dla W0, iv. obs2ug! tylko tych po"yczek i kredytów jak dla W0, v. ca2kowite inwestycje odtworzeniowe (PIO) s sum inwestycji odtworzeniowych W0 oraz inwestycji odtworzeniowych zwi zanych z maj tkiem wytworzonym w ramach realizacji przedsi!wzi!cia. d. Warto3 przychodów ró"nicowych obliczy3 jako ró"nic! przychodów dla W1 W0. e. W przypadku przekroczenia przez ceny dla W1 Sektorowego Progu Obci "enia Dochodów do Dyspozycji 15 (SPOD) gospodarstw domowych op2atami za dane us2ugi, przychody do analizy ró"nicowej powinny by3 obliczone dla cen 14 15 tj. po publikacji og2oszenia o przetargu. Dochód do dyspozycji powinien by3 wyliczony zgodnie z Metodyk okrelania dochodów do dyspozycji gospodarstwa domowego na potrzeby przygotowania przedsiwzi do finansowania z rodków Funduszu Spójnoci, (http://www.nfosigw.gov.pl). 9/12
maksymalnych tj., przy których dla danej jednostkowej us2ugi obci "enie gospodarstw domowych b!dzie równe SPOD. 1. Dla projektów wodno-ciekowych w okresie przekroczenia SPOD przychody powinny by3 liczone w oparciu o ceny maksymalne ustalane na podstawie jednostkowego zu"ycia wody, przy za2o"eniu 4% warto3 SPOD. W przypadku, gdy zostanie wykazany brak mo"liwoci uzyskania odpowiednich danych z Urz!dów Skarbowych, do analiz nale"y przyj 3 warto3 3% dochodu rozporz dzalnego obliczanego wed2ug dost!pnych danych z Urz!dów Statystycznych. 2. Dla projektów z zakresu gospodarki odpadowej w okresie przekroczenia SPOD przychody powinny by3 liczone w oparciu o ceny maksymalne przyj!cia odpadów do zagospodarowania ustalane na podstawie rednich jednostkowych kosztów odbioru odpadów od gospodarstw domowych dla zabudowy wielorodzinnej, przy za2o"eniu 1,2% warto3 SPOD. W przypadku, gdy zostanie wykazany brak mo"liwoci uzyskania odpowiednich danych z Urz!dów Skarbowych, do analiz nale"y przyj 3 warto3 0,9 % dochodu rozporz dzalnego obliczanego wed2ug dost!pnych danych z Urz!dów Statystycznych. f. Warto3 kosztów ró"nicowych obliczy3 jako ró"nic! kosztów bez amortyzacji dla W1 W0. 4. Warto3 rezydualna przedsi!wzi!cia powinna by3 okrelona jako suma zakupionych w ramach przedsi!wzi!cia gruntów oraz zdyskontowanych na rok zakogczenia analizy przysz2ych odpisów amortyzacyjnych od nieumorzonych na ten rok rodków trwa2ych (wytworzonych w ramach PIP oraz ich odtworzeg). 5. Dodatkowo zgodnie z obowi zuj cymi wytycznymi NFO=iGW, Ministerstwa =rodowiska lub Ministerstwa Gospodarki i Pracy, publikowanymi na stronie www NFO=iGW, nale"y przyj 3: a. warto3 stopy dyskontowej dla Analizy Rentownoci Finansowej i Ekonomicznej, b. za2o"enia dotycz ce prognoz makroekonomicznych, c. wska%niki elastycznoci cenowej i dochodowej w celu oszacowania wp2ywu wzrostu dochodu do dyspozycji i cen na jednostkowy popyt na us2ugi. 3.1.2. Analiza Rentownoci Ekonomicznej W oparciu o Analiz! Rentownoci Finansowej w celu obliczenia ERR i ENPV 16 nale"y, równie" w cenach zmiennych i metod ró"nicow, dokona3 Analizy Rentownoci Ekonomicznej zgodnie z przewodnikiem KE. Warunkiem realizacji przedsi!wzi!cia jest uzyskanie dodatniej wartoci ENPV. 16 ERR Ekonomiczna Stopa Zwrotu, ENPV Ekonomiczna Zaktualizowana Warto3 Netto, wartoci wyliczone zgodnie z przewodnikiem Analiza kosztów i korzyci projektów inwestycyjnych Przewodnik, (http://www.nfosigw.gov.pl). 10/12
3.1.3. Analiza Finansowa Pynnoci przedsi#wzi#cia (przedsi#biorstwa/systemu) - ocena pynnoci i ustalenie poziomu dofinansowania. Analiza Finansowa - P2ynnoci ma na celu wykazanie zdolnoci przedsi!wzi!cia wraz z uk2adem w2acicielsko-operatorskim, którego to przedsi!wzi!cie jest elementem do regulowania zobowi zag powstaj cych w analizowanym okresie w zwi zku z realizacj przedsi!wzi!cia oraz eksploatacj aktywów zwi zanych z przedsi!wzi!ciem. W analizie p2ynnoci nie mo"na ograniczy3 si! tylko do analizy samego przedsi!wzi!cia. Wi!kszo3 przedsi!wzi!3 stanowi element pewnego uk2adu w2acicielsko operatorskiego. Uk2ad ten ma charakter naczyg po2 czonych, tak wi!c realizacja przedsi!wzi!cia zmienia warunki funkcjonowania tego uk2adu. W wyniku realizacji przedsi!wzi!cia powstaj nowe aktywa, które generuj dodatkowe koszty oraz posiadaj potencja2 do generowania dodatkowych przychodów w stosunku do istniej cych aktywów. Zdolno3 tych aktywów do generowania przychodów jest zwi zana z popytem na dane us2ugi, który jest funkcj potencjalnych potrzeb okrelonej grupy spo2ecznej na te us2ugi oraz statusu materialnego tej grupy. W zwi zku z powy"szym analiza p2ynnoci zawiera element analizy rzeczywistej zdolnoci aktywów do generowania przychodów. Jednoczenie realizacja przedsi!wzi!cia wywo2uje powstanie krótko- i d2ugoterminowych zobowi zag, których regulowanie obci "y bezporednio w2aciciela lub operatora aktywów. W zwi zku z powy"szym analiza p2ynnoci powinna wskaza3 p2ynno3 ca2ego systemu dla przyj!tej struktury finansowania inwestycji, w tym przedstawi3 projekcj! zaci gni!cia oraz sp2aty po"yczek/kredytów (przy wyliczonym zgodnie z analiz luki poziomem dofinansowania przedsi!wzi!cia dotacj z FS), jaki b!dzie funkcjonowa2 po zrealizowaniu przedsi!wzi!cia i uwzgl!dnieniu go w istniej cym uk2adzie w2acicielsko-operatorskim. Oznacza to, "e powinna opisywa3 wszystkie koszty i przychody generowane przez wszystkie aktywa s2u" ce zapewnieniu okrelonych us2ug (np. system wodno-ciekowy) lub/oraz o tym samym stanie w2asnociowym (np. instalacje gospodarki odpadami nale" ce do jednego podmiotu). Z punktu widzenia tej analizy istotne s przep2ywy pieni!"ne miedzy uk2adem, a jego otoczeniem np. wykonawcy umów, banki, urz!dy itp. Analiza Finansowa-P2ynnoci powinna by3 sporz dzona zgodnie z obowi zuj cym standardami oraz prawem polskim, w szczególnoci reguluj cym: zasady ustalania op2at za okrelone us2ugi, zasady rachunkowoci, zasady podatkowe, op2aty za korzystanie ze rodowiska. Analiza taka powinna dodatkowo spe2nia3 nast!puj ce za2o"enia: 1. Analiza Finansowa-P2ynnoci b!dzie prowadzona w cenach zmiennych w oparciu o prognozy makroekonomiczne ustalane i publikowane zgodnie z pkt. 3.1.1. niniejszego dokumentu. 2. Analiza powinna obejmowa3 okres zwi zany z realizacj przedsi!wzi!cia oraz obs2ug posiadanych i planowanych do zaci gni!cia w zwi zku z realizacj przedsi!wzi!cia po"yczek i kredytów. 3. Nale"y odpowiednio uwzgl!dni3, w szczególnoci kosztowo, podatek VAT oraz inne podatki bezporednie i porednie w zale"noci od struktury instytucjonalnej. Nale"y uwzgl!dni3 sposób rozliczania projektu - 20% udzia2u Funduszu Spójnoci jest rozliczane do ok. roku od zakogczenia projektu. 11/12
4. Nale"y uwzgl!dni3 odpisy aktualizuj ce warto3 nale"noci w zwi zku z % liczby gospodarstw o minimalnych dochodach oraz analiz wska%ników rotacji nale"noci. 5. Nale"y sporz dzi3 i przedstawi3 prognoz! ceny umo"liwiaj c pokrycie kosztów dla wiadczonych us2ug ustalon w oparciu o rachunek kosztów uwzgl!dniaj cy obliczon metod luki dotacj! z Funduszu Spójnoci zgodnie z odpowiednim prawem reguluj cym zasady ustalania op2at za us2ugi w danym sektorze oraz prognoz! odpowiednich sprawozdag finansowych (tj. Rachunku Zysków i Strat, Bilansu oraz Rachunku przep2ywów pieni!"nych). 6. Dodatkowo nale"y dostarczy3 prognozy w2aciwych sprawozdag finansowych na okres, o którym mowa w pkt. 2 dla wszystkich podmiotów (z wyj tkiem instytucji finansowych) b!d cych gwarantami zaci ganych po"yczek lub udzielaj cymi wsparcia finansowego beneficjentowi lub operatorowi na etapie realizacji lub eksploatacji b!d cego warunkiem wykonalnoci finansowej przedsi!wzi!cia. 7. Przy szacowaniu wartoci pocz tkowej rodków trwa2ych na potrzeby amortyzacji nale"y dodatkowo: przyj 3 jednoznaczn kwalifikacj! w zakresie rozliczania Prac przygotowawczych us2ug doradczych i projektowych. 8. Przy szacowaniu Kosztów operacyjnych nale"y: uwzgl!dni3 wzrost produktywnoci i wydajnoci pracy wynikaj cy z zast!powania zasobów ludzkich zasobami kapita2owymi. Brak jednoznacznych przes2anek do utrzymania zatrudnienia lub jego wzrostu powinien prowadzi3 do jego redukcji, mi!dzy innymi w zwi zku z odchodzeniem pracowników na emerytury. Analiza ta powinna potwierdza3, i": 1. przep2ywy pieni!"ne podmiotów wskazanych w pkt. 5 lub 6 przy innych za2o"eniach wskazanych w niniejszym dokumencie b!d wykazywa3 w ka"dym roku skumulowane saldo rodków pieni!"nych na koniec roku obrotowego > 0. 2. w okresie obs2ugi kredytów Wska%nik Pokrycia Obs2ugi D2ugu podmiotów wskazanych w pkt. 5 lub 6 dla i-tego roku WPOD 17 i = (A.III i + B.III i + C.I i +G i-1 )/ C.II. i 1,2 w sektorze wodno-ciekowym i 1,5 w sektorze gospodarki odpadami (niezale"nie od tego, czy struktura finansowania przewiduje zaanga"owanie rodków NFO.iGW w postaci po"yczki). 17 na podstawie Rachunku przep2ywów pieni!"nych (metoda bezporednia), zgodnie z za2 cznikiem Nr 1 do Ustawy o Rachunkowoci. 12/12