Zrób coś dobrego! Przewodnik po przedsiębiorczości społecznej dla nastolatków Skrypt dla nauczyciela
Publikacja przygotowana przez Stowarzyszenie W stronę dziewcząt przy wsparciu finansowym Biura Edukacji m st Warszawy w ramach programu Edukacja dla rynku pracy Partner: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych https://wwwipisscompl/ Wydawca: Stowarzyszenie W stronę dziewcząt wwwwstronedziewczatorgpl Tekst: Anna WoĿosik Oprawa graficzna: zespóŀ stowarzyszenia W stronę dziewcząt Publikacja jest dostępna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 30 Polska (CC BY 30)Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Stowarzyszenia W stronę dziewcząt Zezwala się na dowolne wykorzystanie utworu pod warunkiem zachowania ww informacji, w tym informacji o stosowanej licencji i o posiadaczach praw Treść licencji jest dostępna na stronie https://creativecommonsorg/licenses/by/30/pl/ ðomianki, 2016
Przedsiębiorczość spoŀeczna ma przyszŀość Cele przekazanie podstawowych informacji dot ekonomii i przedsiębiorczości spoŀecznej rozpoznanie wartości związanych z ekonomią spoŀeczną ksztaŀtowanie pozytywnego stosunku do przedsiębiorczości spoŀecznej Osiągnięcia Po zakończeniu zajęć uczeń: objaśnia, czym jest przedsiębiorstwo spoŀeczne wyjaśnia różnice między przedsiębiorstwem spoŀecznym, firmą i organizacją pozarządową wskazuje jakie korzyści dla spoŀeczeństwa wynikają z istnienia przedsiębiorstw spoŀecznych Pojęcia kluczowe aktywista spoŀeczny dziaŀalność gospodarcza ekonomia spoŀeczna innowacja misja spoŀeczna przedsiębiorczość spoŀeczna
Przedsiębiorczość spoŀeczna ma przyszŀość Metoda Opis Czas 1 Starter Porozmawiaj z uczniami na temat aktywności społecznej Kto to jest aktywista społeczny? ( to ktoś, kto identyfikuje społeczny problem i działa na rzecz jego rozwiązania) Czy o aktywiście możemy powiedzieć, że to człowiek z misją? Skąd aktywiści czerpią siły i środki na działalność? Na zakończenie rozmowy zapytaj uczniów jakich znają aktywistów, działających na skalę lokalną, regionalną, światową 5 2 Dyskusja z elementami wykładu Zaprezentuj uczniom postać M Yunusa i poleć im, aby przeczytali tekst Mała pożyczka, która wiele zmienia (skrypt dla uczniów str 21) Zapytaj: jaki problem społeczny dostrzegł M Yunus? Jakie rozwiązanie problemu zaproponował? Skąd Bank Grameen czerpie środki na działalność? (Jest instytucją osiągającą zysk, zysk przeznacza na finansowanie kolejnych pożyczek) 10 3 Dyskusja z elementami wykładu Kto to jest przedsiębiorca społeczny? Zaproponuj, aby na podstawie doświadczeń M Yunusa uczniowie stworzyli definicję przedsiębiorcy społecznego Zestaw definicje wypracowane przez uczniów z tymi zamieszczonymi w skrypcie dla uczniów (str 4)Wspólnie z uczniami rozważ znaczenie pojawiających się w definicjach sformułowań: cele ekonomiczne, cele społeczne - Czym są? Czy są zgodne, idą w parze? Czy są przeciwstawne? zmiana - Czym jest? Czy zawsze jest pożądana i korzystna? problemy pozostawione bez rozwiązania - Jakie problemy społeczne są pozostawiane przez rynek bez rozwiązania? Przypomnij, że za problemami kryją się potrzeby, a na zaspokajaniu potrzeb się zarabia Dlaczego więc firmy działające na rynku nie zaspokajają tych potrzeb i nie zarabiają na tym? Wprowadź pojęcie ekonomii społecznej, ekonomii solidarności, współpracy W podsumowaniu zapytaj, którą z zaprezentowanych definicji uważają za najbardziej trafną 15 4 Dyskusja z elementami wykładu Poproś uczniów, aby na podstawie już zgromadzonej wiedzy określili czym różni się przedsiębiorstwo społeczne od organizacji pozarządowej (np dobroczynnej) i od biznesu Wykorzystaj tabelkę na str 5 skryptu dla uczniów Podaj przykłady przedsiębiorstw społecznych, org pozarządowych i firm działających w Polsce i na świecie 7 5 Podsumowanie Jako podsumowanie lekcji zaprezentuj prognozę MYunusa zamieszczoną na str 3 Zapytaj, czy uczniowie podzielają przewidywania MYunusa Co za tym przemawia? Jakie wartości ważne dla ludzi przedsiębiorczość społeczna wzmacnia i rozwija? 8
Generator pomysŀów Cele wyodrębnienie przez uczniów problemów spoŀecznych istotnych dla szkoŀy/osiedla poznanie celów i metod pracy przedsiębiorstwa spoŀecznego i organizacji pozarządowych poznanie metod generowania pomysŀów na przedsięwzięcia spoŀeczne wypracowanie pomysŀu na przedsięwzięcie spoŀeczne Osiągnięcia Po zakończeniu zajęć uczeń: omawia na wybranych przykŀadach cele i metody pracy przedsiębiorstw spoŀecznych i organizacji pozarządowych projektuje przedsięwzięcie spoŀeczne, które jest próbą zŀagodzenia wyodrębnionego problemu spoŀecznego Pojęcia kluczowe kreatywność innowacyjność
Generator pomysŀów Metoda Opis Czas 1 Starter I Poproś uczniów o napisanie 20 skojarzeń do słowa kreatywność Kogo nazywamy człowiekiem kreatywnym? Zestaw terminy: kreatywność, innowacyjność, inspiracja, naśladownictwo i poproś uczniów o dokonanie rozróżnień IIZapytaj uczniów, czy zetknęli się z ludźmi, którzy zwrócili ich uwagę swoją kreatywnościąprzy jakich czynnościach ich kreatywność się ujawniała? Następnie poproś, aby każdy uczeń pomyślał o sobie Kiedy ostatnio był kreatywny/twórczy/pomysłowy? Na czym ta kreatywność polegała? Jaki przyniosła efekt? Kto na tym skorzystał? 5 2 mini wykład Omów z uczniami 3 metody, ktore pozwalają wypracować pomysł na własne przedsięwzięcie: 1Diagnoza + Działanie = Rezultat 2Połączenie własnej wiedzy i umiejętności z potrzebami i oczekiwaniami ludzi 3Inspiracja, albo naśladownictwo sprawdzonych rozwiązań 5 3 Praca w grupach Poproś, aby uczniowie dobrali się w grupy, zgodnie ze swoimi zainteresowaniami/umiejętnościami Każda grupa ma za zadanie - ustalić jaka sprawa/jaki społeczny problem ich pasjonuje, porusza, skłania do działania (krok 1) - znaleźć organizacje pozarządowe, które zajmują się tym samym/ analogicznym problemem (krok 2) - wypracować własny pomysł na przedsięwzięcie społeczne i zapisać go z wykorzystaniem tabeli 3 x 3 (krok 3) 20 4 Podsumowanie Wspólnie z uczniami rozwieś plansze 3 x 3 Poproś każdy zespół o krotką prezentację Zachęć do zadawania pytań Dyskusja nad poszczególnymi pomysłami pozwoli je udoskonalić 15
Od pomysŀu do realizacji Cele wyodrębnienie przez uczniów problemów spoŀecznych istotnych dla szkoŀy/osiedla poznanie metod pracy przedsiębiorstwa spoŀecznego zwiększenie praktycznej wiedzy na temat przedsiębiorczości Osiągnięcia Po zakończeniu zajęć uczeń: potrafi wykazać,że podstawą dziaŀań przedsiębiorczych jest pomysŀ na zaspokojenie potrzeb klientów omawia na wybranych przykŀadach cele i metody pracy przedsiębiorstw spoŀecznych projektuje przedsięwzięcie spoŀeczne, które jest próbą zŀagodzenia wyodrębnionego problemu spoŀecznego Pojęcia kluczowe przedsiębiorca ryzyko ewaluacja duch przedsiębiorczości
Od pomysŀu do realizacji Metod a Opis Czas 1 Starter Porozmawiaj z uczniami o życiowych wyzwaniach Jak należy rozumieć słowo wyzwanie? Z jakimi wyzwaniami zdarzyło im się zmierzyć? Od czego zależy sprostanie wyzwaniu? Czy właśnie obmyślone przedsięwzięcie społeczne można nazwać wyzwaniem? Jakie mają związane z nim nadzieje? Jakie obawy? 5 2 Praca w grupach Zaproś uczniów do wstępnego opracowania ich pomysłu W tym celu powinni: przygotować prosty plan określić swoje zasoby i potrzeby dokładnie opisać potencjalnego klienta, czyli osoby, do których przedsięwzięcie jest adresowane Poproś każdy zespół o krótką prezentację Zachęć do zadawania pytań Dyskusja nad poszczególnymi pomysłami pozwoli je udoskonalić Poproś, aby każdy zespół skonfrontował pierwotny pomysł z ustaleniami jakie poczynił w trakcie wstępnego opracowania Czy coś trzeba zmienić, uzupełnić, doprecyzować? 15 3 Praca w grupach Zaproś uczniów do zasadniczego opracowania ich pomysłu W ramach przygotowaniach głównych uczniowie powinni: opracować budżet ułożyć harmonogram oszacować, jakie ryzyko wiąże się z poszczególnymi działaniami i obmyśleć jak można się przed nim zabezpieczyć ( o tym czym jest ryzyko i jak sobie z nim radzić uczniowie mogą przeczytać w skrypcie: Zysk powinien być tego, kogo jest ryzyko) opracować akcję promocyjną Poproś każdy zespół o krótką prezentację Zachęć do zadawania pytań Poproś aby każdy zespół skonfrontował pierwotny pomysł z ustaleniami jakie poczynił w trakcie przygotowań zasadniczych Czy coś trzeba zmienić, uzupełnić, doprecyzować? 15 4 Podsumo wanie Zapytaj uczniów skąd będą wiedzieć, że ich przedsięwzięcie się udało? Co będzie wskaźnikiem, miarą sukcesu? Objaśnij czym jest ewaluacja, z jakich narzędzi korzysta Wspólnie zaprojektujcie /wybierzcie narzędzia do ewaluacji zaplanowanych przedsięwzięć 10