Jak poprawić efektywność usług rynku pracy? Małgorzata Sarzalska Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Struktura wystąpienia Dlaczego należy prowadzić badania efektywności APRP? W jaki sposób mierzyć efektywność APRP? Efekty netto APRP w Polsce
I. Dlaczego należy prowadzić badania efektywności APRP? Wzrost znaczenia APRP jako narzędzi wspierających osoby bezrobotne. Ograniczenia prawne prowadzenia APRP w Polsce. Realizacja działań w świetle ograniczonych możliwości finansowych budżetowych. Maksymalizacja efektów przy dostępnych środkach finansowych Struktura wydatków z Funduszu Pracy w latach 2000-2011 100% wydatki pozostałe wydatki pasywne wydatki aktywne ALMP na bezrobotnego jako % przec. wynagrodzenia (prawa oś) 100% 90% 80% 80% 70% 60% 60% 50% 40% 40% 30% 20% 20% 10% 0% 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010* 2011** 0% * przewidywane wykonanie ** planowane Źródło: Obliczenia DAE MPiPS na podstawie danych ze sprawozdań z wykonania budżetu państwa za lata 2000-2009 oraz ustawy budżetowej na rok 2011
I. Dlaczego należy prowadzić badania efektywności APRP? Czy i w jakim stopniu APRP pomagają osobom bezrobotnym znaleźć zatrudnienie? Negatywne efekty prowadzenia APRP: efekt jałowej straty, efekt wypierania, efekt substytucji, efekt zniekształceń podatkowych. Wpływ APRP na zatrudnienie ogółem, bezrobocie, produktywność... II. Jak mierzyć efektywność? Ewaluacja efektywności APRP to proces wieloetapowy, obejmujący m.in.: ocenę wdrożenia i zarządzania programem, ramy prawne i organizacyjne programu, sposób doboru uczestników programu etc.; ocenę wpływu APRP na sytuację na rynku pracy uczestników; ocenę efektywności kosztowej programu.
III. Ocena wpływu APRP na sytuację na rynku pracy uczestników Efekt brutto: odsetek uczestników programu, którzy znaleźli zatrudnienie w określonym czasie po zakończeniu uczestnictwa w programie. Efekt netto: efekt brutto pomniejszony o odsetek uczestników programu, którzy znaleźliby zatrudnienie bez uczestnictwa w tym programie. III. Ocena wpływu APRP na sytuację na rynku pracy uczestników Efekt netto/brutto zależy od: uwzględnienia różnych kategorii osób np. wiek, płeć, wykształcenie; długości pozostawania bez pracy w okresie poprzedzającym rozpoczęcie udziału w APRP; długości trwania i intensywności programu; czy jest to samodzielny program, czy też towarzyszą mu inne działaniami urzędu pracy.
III. Ocena wpływu APRP na sytuację na rynku pracy uczestników Pozwala uzyskać informację, na ile efekty netto dla danego programu różnią się w zależności od uwzględnienia: podmiotu świadczącego usługę - publiczny/prywatny; podziału na województwa oraz powiaty; fazy cyklu gospodarczego; czasu przeprowadzania badania etc. IV. Ocena efektywności kosztowej programu Porównanie wydatków na APRP z efektywnością netto/brutto tego programu. Programy o podobnej efektywności netto mogą znacznie różnić się w zakresie kosztów ich realizacji. Programy o podobnej skali wydatków na uczestnika mogą charakteryzować się różną efektywnością netto. Czy zmiany w kosztach prowadzenia programu (na uczestnika) wpływają na zmianę efektywności tego programu?
Badanie efektywności podstawowych APRP przeprowadzone w 2007 r. Dane dotyczą 2006 r. Wyniki badania zostały zaprezentowane w raporcie Zatrudnienie w Polsce 2007 http://analizy.mpips.gov.pl/images/stories/publ_i_raporty/zwp_2007.pdf
Roboty publiczne i prace interwencyjne nie wpływają istotnie na szanse przepływu do zatrudnienia. Pomoc doradcy zawodowego lub pośrednika pracy w najlepszym wypadku nieistotnie oddziaływała na szanse podjęcia zatrudnienia. Skuteczność programów ALMP skierowanych do osób młodych była zróżnicowana. Pomoc oferowana osobom długotrwale bezrobotnym wydaje się nieskuteczna. Struktura wydatków na aktywne polityki rynku pracy w Polsce nie zapewnia efektywnej alokacji środków.
Dziękuję za uwagę