Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu Olkusz Kuratorium Oświaty w Krakowie
Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 2/23
Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 07-01-2015-16-01-2015 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Ewa Sznajder, Ewa Przyjemska-Kondziołka. Badaniem objęto 129 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 72 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i nauczycieli (21 nauczycieli - ankieta i 15 - wywiad grupowy, 12 - wywiad z nauczycielami uczącymi w jednym oddziale). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, placówki i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły lub placówki. Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi: OZ - Arkusz obserwacji zajęć AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli AR - Kwestionariusz ankiety dla rodziców AMD - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Mój dzień" AMS - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Moja szkoła" ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych" WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami WR - Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami WU - Scenariusz wywiadu grupowego z uczniami WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji WP - Scenariusz wywiadu z partnerami WNO - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 3/23
Obraz szkoły W Gimnazjum im. świętej Królowej Jadwigi w Olkuszu w bieżącym roku szkolnym funkcjonuje 6 oddziałów. Warunki lokalowe szkoły są dobre. Gimnazjum mieści się w części budynku zajmowanym wspólnie ze szkołą podstawową i liceum. Nauczyciele realizują podstawę programową z uwzględnieniem osiągnięć uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego i wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów. W szkole prowadzi się diagnozy wstępne uczniów klas pierwszych oraz diagnozę wychowawczą. Systematycznie i powszechnie monitorowana jest i analizowana wiedza i umiejętności uczniów, a w oparciu o jej wnioski organizowane są różnorodne zajęcia dodatkowe dla uczniów o różnych potrzebach edukacyjnych. Stosowana jest także indywidualizacja nauczania oraz modyfikowane są metody i formy pracy. Prowadzone działania przyczyniają się to do wzrostu efektów uczenia i osiągania przez uczniów wielu sukcesów w konkursach i zawodach sportowych. Uczniowie rozwijają swoje talenty i zainteresowania. Szkoła ma dodatni wskaźnik EWD we wszystkich częściach egzaminu gimnazjalnego, wielu finalistów i laureatów w konkursach przedmiotowych (najwięcej wśród gimnazjów w powiecie). Gimnazjum chętnie wybierane jest przez uczniów spoza obwodu. Nauczyciele systematycznie rozpoznają możliwości psychofizyczne, potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się i sytuację społeczną uczniów. W celu wspomagania rozwoju uczniów szkoła współpracuje z wieloma instytucjami wspierającymi działalność opiekuńczo wychowawczą. Zatrudnia psychologa i pedagoga, którzy wspomagają uczniów i rodziców. Organizowane są zajęcia o charakterze terapeutycznym, warsztaty na temat radzenia sobie w sytuacjach stresowych, relacji i komunikacji interpersonalnych, doradztwo zawodowe i konsultacje specjalistyczne. Nauczyciele prowadzą różnorodne profilaktyczne działania antydyskryminacyjne, dzięki czemu w szkole nie występuje zjawisko dyskryminacji. Procesy dydaktyczne i wychowawcze organizowane są i doskonalone w oparciu o wyniki analiz egzaminu gimnazjalnego i ewaluacji wewnętrznej. Nauczyciele prowadzą także wewnętrzne diagnozy zgodnie z potrzebami szkoły oraz korzystają z zewnętrznych badań w celu oceny efektywności pracy dydaktyczno wychowawczej i poprawy jakości pracy. Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 4/23
Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 1 Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu św. Królowa Jadwiga Gimnazjum Olkusz Żeromskiego Kod pocztowy 32-305 Urząd pocztowy Olkusz Telefon 327548836 Fax 327548836 Www Regon 35703378000000 Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 255 Oddziały 11 publiczna Nauczyciele pełnozatrudnieni 26.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 11.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 4.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 23.18 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy Dzieci lub młodzież brak specyfiki 9.81 MAŁOPOLSKIE olkuski Olkusz gmina miejsko-wiejska Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 5/23
Poziom spełniania wymagań państwa Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) B Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia (D) Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia (D) W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki (D) Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną (D) W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia (B) B W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B) Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania (D) Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane (D) B W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych (B) W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów (B) Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 6/23
Wnioski 1.Procesy edukacyjne są realizowane z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów oraz wiedzy na temat osiągnięć uczniów w poprzednim etapie edukacyjnym. 2. Działania edukacyjne prowadzone w szkole przyczyniają się do wzrostu efektów nauczania i osiągania różnorodnych sukcesów przez uczniów. 3. Planowanie procesu edukacyjno-wychowawczego odbywa się z wykorzystaniem wyników analizy egzaminu, badań wewnętrznych i zewnętrznych oraz wniosków z ewaluacji wewnętrznej. 4. Szkoła współpracuje z licznymi instytucjami i partnerami, rozpoznaje możliwości psychofizyczne uczniów, ich potrzeby rozwojowe i społeczne oraz udziela im wsparcia. 5. Wspomaganie rozwoju i uwzględnianie indywidualnej sytuacji odpowiada potrzebom i oczekiwaniom uczniów. 6. Wskazane jest udzielanie przez nauczycieli większego wsparcia rodzicom w sytuacjach trudnych dla ich dzieci. 7. W szkole nie zaobserwowano przejawów dyskryminacji, dlatego podejmowane działania mają charakter profilaktyczny i informacyjny. Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 7/23
Wyniki ewaluacji Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Stan oczekiwany: Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Podstawa programowa realizowana jest z uwzględnieniem osiągnięć uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego i wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów. W wyniku powszechnego monitorowania i analizowania wiedzy i umiejętności organizowane są zajęcia dodatkowe dla uczniów o różnych potrzebach edukacyjnych, stosowana jest indywidualizacja nauczania, modyfikowane są metody i formy pracy. Prowadzone działania przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia i osiągania wielu sukcesów przez uczniów. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego W szkole prowadzi się diagnozy wstępne uczniów klas I dotyczące osiągnięć z poprzedniego etapu edukacyjnego oraz diagnozę wychowawczą. Dokonywana jest analiza ilościowa i jakościowa wyników sprawdzianu zewnętrznego pisanego przez uczniów w klasie VI. Nauczyciele przeprowadzają testy diagnostyczne w zakresie języka polskiego, przedmiotów matematyczno-przyrodniczych oraz języka angielskiego. Wykorzystują wyniki badania osiągnięć z matematyki "Sesja z plusem" prowadzonego przez Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe. Na podstawie tych działań określają mocne i słabe strony uczniów i kierunki pracy dla nauczycieli w celu wspierania uczniów i wspomagania ich możliwości. Informacje na temat osiągnięć uczniów w poprzednim etapie edukacyjnym są wykorzystywane podczas realizacji podstawy programowej w zakresie doskonalenia treści słabiej opanowanych, dostosowania form i metod pracy, rozwijania zainteresowań (motywowanie do udziału w konkursach), stosowania indywidualizacji nauczania. Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 8/23
Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Nauczyciele deklarują umożliwianie uczniom kształtowania kluczowych kompetencji. W ich opinii na wszystkich zajęciach kształtowana jest umiejętność komunikowania się w języku ojczystym, a na wszystkich lub większości umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, uczenia się, odkrywania swoich zainteresowań, pracy zespołowej, czytania. Głównie na większości zajęć kształtowane jest myślenie matematyczne i naukowe. Na obserwowanych 12 lekcjach najczęściej wystąpiło kształtowanie umiejętności czytania, uczenia się i pracy zespołowej (na 8 zajęciach). W mniejszym stopniu kształtowano umiejętność komunikowania się w języku ojczystym (na 3 zajęciach), myślenie matematyczne i naukowe (na 4 zajęciach), patrz Tab. 1. Na lekcjach uwzględniane są zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. Zajęcia odbywają się w odpowiednio wyposażonych salach. Nauczyciele stosują metody oparte na działalności praktycznej, problemowej, ćwiczenia i pracę w grupach, stwarzają uczniom szanse obserwowania, dociekania, odkrywania praw i zależności, wykorzystują fragmenty filmów, różne teksty kultury, skłaniają do refleksji, wychowują świadomych odbiorców dzieł literackich, uwrażliwiają na uniwersalne wartości. Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: Które z najważniejszych umiejętności, opisanych w podstawie programowej dla danego etapu kształcenia były kształtowane u uczniów podczas lekcji? [OZ] (9788) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 12 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 czytanie 8 / 4 66.7 / 33.3 2 myślenie matematyczne 4 / 8 33.3 / 66.7 3 myślenie naukowe 4 / 8 33.3 / 66.7 4 umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w języku obcym, zarówno w mowie, jak i piśmie 3 / 9 25 / 75 5 umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami 5 / 7 41.7 / 58.3 informacyjno-komunikacyjnymi, w tym także dla wyszukiwania i korzystania z informacji 6 umiejętność uczenia się 8 / 4 66.7 / 33.3 7 umiejętność pracy zespołowej 8 / 4 66.7 / 33.3 8 inne, jakie? 1 / 11 8.3 / 91.7 Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 9/23
Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Wszyscy nauczyciele deklarują powszechność monitorowania osiągnięć uczniów poprzez: ocenianie bieżące i podsumowujące (testy, sprawdziany, wyniki konkursów), sprawdzanie sposobu wykonania zadań przez uczniów, sprawdzanie, czy uczniowie właściwie zrozumieli omawiane kwestie i zadawanie pytań. Większość z nich informuje, iż stwarza uczniom możliwość zadawania pytań, zbiera informacje zwrotne od uczniów, wykorzystuje różne narzędzia diagnostyczne i prosi uczniów o podsumowanie (Tab. 1). Na 12 obserwowanych lekcjach powszechnie stosowano zadawanie pytań, sprawdzanie, czy uczniowie właściwie zrozumieli zadanie, podsumowanie przez uczniów i sprawdzanie sposobu wykonania zadania, patrz Tab. 2. W oparciu o wnioski z analizy osiągnięć nauczyciele organizują zajęcia dodatkowe dla uczniów o różnych potrzebach edukacyjnych (koła zainteresowań, zajęcia wyrównawcze, sportowe, wyjazdy edukacyjne), stosują indywidualizację pracy, przygotowują uczniów do udziału w konkursach, zawodach sportowych. Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: W jaki sposób monitoruje Pan/i osiągnięcia uczniów? [AN] (6887) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 21 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 stosuję ocenianie bieżące (cząstkowe) 21 / 0 100 / 0 2 stosuję ocenianie podsumowujące (np. przeprowadzam klasówki, testy, 21 / 0 100 / 0 sprawdziany, odnoszę się do wyników konkursów, olimpiad) 3 stosuję ocenianie kształtujące 0 / 21 0 / 100 4 posługuję się indywidualną dokumentacją każdego ucznia (karty 14 / 7 66.7 / 33.3 diagnozy, portfolio) 5 inne, jakie? 21 / 0 100 / 0 6 nie monitoruję 0 / 21 0 / 100 7 sprawdzam, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania 21 / 0 100 / 0 8 sprawdzam, czy uczniowie właściwie zrozumieli omawiane kwestie 21 / 0 100 / 0 9 zadaję pytania 21 / 0 100 / 0 10 proszę uczniów o podsumowanie ćwiczenia 18 / 3 85.7 / 14.3 11 wykorzystuję różne narzędzia diagnostyczne 20 / 1 95.2 / 4.8 12 zbieram informacje zwrotne od uczniów 20 / 1 95.2 / 4.8 13 stwarzam uczniom możliwość zadawania pytań 20 / 1 95.2 / 4.8 Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 10/23
Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: W jaki sposób nauczyciel monitoruje nabywanie wiedzy i umiejętności przez każdego ucznia podczas lekcji? Proszę zaznaczyć wszystkie zachowania nauczyciela, które wystąpiły na tej lekcji. [OZ] (6884) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 12 Tab.2 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 sprawdza, czy uczniowie właściwie zrozumieli 9 / 3 75 / 25 2 sprawdza, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania 8 / 4 66.7 / 33.3 3 zadaje pytania 11 / 1 91.7 / 8.3 4 prosi uczniów o podsumowanie 9 / 3 75 / 25 5 wykorzystuje techniki badawcze 2 / 10 16.7 / 83.3 6 pyta uczniów, co sądzą o jego sposobie przekazywania wiedzy 0 / 12 0 / 100 7 stwarza uczniom możliwość zadania pytania 7 / 5 58.3 / 41.7 8 inne, jakie? 0 / 12 0 / 100 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Działania podejmowane przez nauczycieli w wyniku monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu wyników kształcenia i osiągania sukcesów przez uczniów. Wskaźnik EWD we wszystkich częściach egzaminu gimnazjalnego w ostatnich trzech latach jest dodatni, a wyniki mieszczą się najczęściej w staninach wyżej średnim i średnim. W części humanistycznej szkoła często uzyskuje wyniki wyższe od wyników w gminie, powiecie i województwie. Uczniowie jako sukcesy wymieniają najczęściej: osiągnięcia w konkursach i zawodach sportowych, wyniki w nauce, uzyskiwanie coraz lepszych ocen oraz rozwijanie talentów i zainteresowań. Powodem do zadowolenia jest dla nich także prezentowanie swoich zdolności na terenie szkoły. Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 11/23
Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy W ocenie respondentów szkoła skutecznie realizuje działania służące sukcesom uczniów na kolejnym etapie edukacji. Na lekcjach i zajęciach dodatkowych kształci wszystkie umiejętności opisane w podstawie programowej. Przygotowuje uczniów do udziału w konkursach i zawodach sportowych, tworzy warunki do aktywnej pracy w samorządzie uczniowskim, wolontariacie, akcjach społecznych i profilaktycznych. Organizuje różnorodne zajęcia pozaszkolne i wyjazdy edukacyjne (np. do szkół ponadgimnazjalnych, na wyższe uczelnie, wystawy, wernisaże) oraz zajęcia psychoedukacyjne, dzięki którym uczniowie potrafią pokonywać trudności i radzić sobie w sytuacjach stresowych. Zdaniem nauczycieli i Dyrektora, działania te wyposażają uczniów w wiedzę i umiejętności pozwalające kontynuować naukę na kolejnych etapach edukacyjnych, rozwijają zainteresowania, uczą ciekawości świata, kształcą u uczniów umiejętności społeczne, interpersonalne, pozytywne cechy charakteru, właściwe postawy i zachowania. Prowadzenie orientacji i doradztwa zawodowego pomaga uczniom trafnie wybrać dalszą drogę edukacji. O skuteczności prowadzonych działań świadczy dodatni wskaźnik EWD we wszystkich częściach egzaminu gimnazjalnego, duża liczba finalistów i laureatów w konkursach przedmiotowych (najwięcej wśród gimnazjów w powiecie). Szkoła chętnie wybierana jest przez uczniów spoza obwodu. Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 12/23
Wymaganie: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji Stan oczekiwany: W szkole ukierunkowanej na rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji podejmuje się różnorodne działania, dostosowane do specyfiki i potrzeb środowiska. Powinny być one oparte na diagnozie, a ich skuteczność poddawana refleksji. Ich elementem jest przeciwdziałanie dyskryminacji. Organizując procesy edukacyjne, nauczyciele indywidualizują nauczanie i wspierają uczniów. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Szkoła systematycznie rozpoznaje możliwości psychofizyczne, potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się i sytuację społeczną uczniów. Organizuje zajęcia rozwijające uzdolnienia i wyrównujące braki edukacyjne, które są adekwatne do potrzeb i możliwości uczniów. W ramach prowadzonych działań szkoła współpracuje z wieloma instytucjami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom. Prowadzi różnorodne działania antydyskryminacyjne, dzięki czemu w szkole nie występuje zjawisko dyskryminacji. Nauczyciele indywidualizują działania dydaktyczne i wychowawcze. W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole odpowiada ich potrzebom. Obszar badania: W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia W sposób systemowy rozpoznaje się możliwości, potrzeby, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia. Szkoła posiada dokładne informacje na temat uczniów potrzebujących wsparcia (liczba uczniów, przyczyny). Dyrektor podał, że 94 uczniów wymaga pomocy z powodu deficytów rozwojowych, trudności w nauce oraz trudnej sytuacji rodzinnej. Wsparcie udzielane jest również uczniom szczególnie uzdolnionym. Wszyscy uczniowie zgodnie z ich potrzebami zostali objęci odpowiednimi formami wsparcia. Nauczyciele dokonują analizy ocen uzyskanych w klasie VI, prowadzą diagnozę wstępną w klasie I, co pozwala im rozpoznać potrzeby rozwojowe dzieci, poziom opanowanych umiejętności oraz określić, jakiej pomocy będą potrzebować. Nauczyciele, wychowawcy i pedagog oraz psycholog szkolny prowadzą obserwacje, rozmowy indywidualne z uczniami i ich rodzicami, ankiety oraz analizę dokumentacji, np. opinii poradni psychologiczno - pedagogicznej. Szkoła pozyskuje informacje od instytucji, które pomagają uczniom i ich rodzinom, np.z PCPR, OPS, Sądu Rodzinnego. Większość rodziców wskazała, że uczący rozmawiają z nimi na temat potrzeb ich dzieci kilka razy bądź raz w roku (Wykres 1j). Jako najważniejsze potrzeby rozwojowe uczniów nauczyciele wymieniają: potrzebę dobrych relacji międzyludzkich, bezpieczeństwa, akceptacji, przynależności, prezentowania swoich umiejętności, autoprezentacji, pracy zespołowej, poczucia własnej wartości, wiary we własne możliwości, radzenia sobie w sytuacjach trudnych, radzenia sobie z emocjami, kreatywności, samorealizacji, rozwijania pasji, korzystania z nowoczesnych technologii. Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 13/23
Wykres 1j Obszar badania: Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia Organizowane w szkole zajęcia rozwijające zainteresowania, wyrównawcze czy specjalistyczne są adekwatne do rozpoznanych indywidualnych potrzeb. W szkole utworzono zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze, korekcyjno - kompensacyjne, rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, a także pomoc psychologiczno -pedagogiczną dla uczniów. Organizowane są zajęcia o charakterze terapeutycznym, doradztwo zawodowe - zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia. Pedagog i psycholog prowadzą konsultacje dla rodziców. Szkoła współpracuje z instytucjami wspierającymi działalność opiekuńczo - wychowawczą szkoły, np. poradnią psychologiczno pedagogiczną, kieruje uczniów na badania specjalistyczne (psychologiczne, psychiatryczne, lekarskie), prowadzi indywidualizację nauczania. Tworząc ofertę edukacyjną, bierze pod uwagę indywidualną sytuację każdego ucznia, oczekiwania uczniów i ich rodziców, możliwości szkoły i kwalifikacje nauczycieli oraz kierunki polityki oświatowej państwa w zakresie kształcenia ogólnego. Uczniowie mogą liczyć na wsparcie ze strony Dyrektora i nauczycieli, mają możliwość rozwijania swoich zainteresowań. Zdaniem uczniów zajęcia pozalekcyjne pomagają im w nauce (Wykres 1j) i są dostosowane do ich zainteresowań (Wykres 2j). Rodzice również wskazują, że te zajęcia są dostosowane lub raczej dostosowane do potrzeb ich dzieci (Wykres 3j). Nauczyciele w wyniku rozpoznanych potrzeb i możliwości uczniów wyciągają wnioski, które wykorzystują w pracy dydaktycznej.
Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 15/23
Obszar badania: W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki W szkole nie ma widocznych przejawów dyskryminacji. Rozmowy z uczniami i rodzicami nie wskazują na występowanie w szkole zjawiska dyskryminacji. Podejmowane działania antydyskryminacyjne mają charakter przede wszystkim profilaktyczny. Uwzględnione są w programie wychowawczym i profilaktycznym, prowadzone są cyklicznie i wynikają z diagnozy sytuacji uczniów. Wszyscy nauczyciele deklarują prowadzenie profilaktyki antydyskryminacyjnej dotyczącej koloru skóry/rasy, pochodzenia etnicznego i społecznego, religii, poglądów politycznych, statusu ekonomicznego, niepełnosprawności, wieku i orientacji seksualnej. Organizowane są spotkania z pedagogiem i psychologiem, warsztaty ze specjalistami dotyczące rozpoznawania emocji, empatii, radzenia sobie w sytuacjach stresowych, nawiązywanie relacji i komunikacji. Prowadzone są pogadanki na lekcjach przedmiotowych i wychowawczych dotyczące między innymi tolerancji i wolności, akceptacji, poszanowania godności drugiego człowieka. Organizowane są imprezy i wycieczki integrujące zespoły klasowe, akcje charytatywne, zbiórki publiczne, projekty, uczniowie pracują jako wolontariusze. Uczniowie z rodzin będących w trudnej sytuacji materialnej są wspomagani przez instytucje takie jak: MOPS, PCPR, CARITAS. Prowadzone jest wspomaganie rodziców. Obszar badania: Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną Szkoła współpracuje z wieloma instytucjami i stowarzyszeniami w zakresie wspomagania rozwoju uczniów. Szczególnie istotna i adekwatna do potrzeb uczniów jest współpraca z: Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Olkuszu (pomoc materialna, społeczna uczniom i ich rodzinom), Sąd Rejonowy w Olkuszu i Komenda Powiatowa Policji w Olkuszu (działania i profilaktyka w zakresie odpowiedzialności prawnej nieletnich, zagrożeń demoralizacją), Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Olkuszu (diagnozowanie i orzekanie, warsztaty dotyczące np. radzenia sobie ze stresem, z emocjami), Ośrodek Profilaktyki Plenerowej w Ojcowie (działania profilaktyczne i integracyjne). Współpraca z innymi instytucjami kulturalnymi i oświatowymi oraz stowarzyszeniami polega na organizacji i udziale uczniów w konkursach, rajdach, akcjach społecznych i charytatywnych, rozwijaniu ich pasji i zainteresowań, organizacji imprez i uroczystości, poszerzeniu oferty edukacyjnej, zagospodarowaniu czasu wolnego, kształtowaniu społecznie pożądanych postaw. Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 16/23
Obszar badania: W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia Sposób realizacji procesów edukacyjnych w szkole uwzględnia indywidualne potrzeby uczniów, zarówno zdolnych, jak i napotykających na trudności w nauce. Nauczyciele na zajęciach odpowiednio dobierają metody i formy pracy, różnicują trudność zadań, przygotowują dodatkowe materiały, np. karty pracy, udzielają wsparcia, chwalą. Angażują wszystkich uczniów w proces uczenia się. Nauczyciele deklarują, że przygotowują dodatkowe zadania dla uczniów wykazujących większe zainteresowanie przedmiotem, prowadzą konsultacje przed konkursami, dostosowują wymagania edukacyjne do możliwości uczniów, motywują ich do pokonywania trudności i rozwijania pasji. Umożliwiają im uczestniczenie w zajęciach dodatkowych zgodnie z potrzebami, co deklarują ankietowani uczniowie (Wykres 1j). Wykres 1j Obszar badania: W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom Uczniowie otrzymują od nauczycieli wsparcie adekwatne do ich potrzeb. Deklarują, że nauczyciele okazują wiarę w ich możliwości (Wykres 1j i 2j) i motywują ich, mówiąc, że mogą się nauczyć nawet trudnych rzeczy (Wykres 3j). Rodzice wskazują, że wychowawcy służą im radą i wsparciem w trudnych sytuacjach ich dzieci (Wykres 4). Analiza ankiet wskazuje, że większość rodziców może liczyć także na wsparcie nauczycieli w takich sytuacjach. Jednak 21 % z nich deklaruje, że nie zawsze otrzymało wsparcie nauczycieli lub nigdy go nie otrzymuje (Tab.1). Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 17/23
Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Wykres 4j Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 18/23
Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Czy zgadza się Pan(i) z poniższymi zdaniami, czy też nie? Treść pytania: Nauczyciele uczący moje dziecko, służą mi radą i wsparciem w sytuacjach trudnych dla mojego dziecka. [AR] (8506) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 66 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 zawsze gdy jest taka potrzeba 36 54.5 2 od czasu do czasu (zdarzało się, że pomimo potrzeby nie otrzymaliśmy 9 13.6 wsparcia) 3 nigdy 5 7.6 4 nie ma takiej potrzeby 16 24.2 Brak odpowiedzi 0 0 Razem 66 100 Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 19/23
Wymaganie: Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych Stan oczekiwany: Badania i dane mówiące o różnych aspektach funkcjonowania szkół są niezbędnym elementem zarządzania na poziomie organizacji, jak również prowadzenia polityki oświatowej. W efektywnych szkołach decyzje podejmuje się, wykorzystując informacje na swój temat i systematycznie udostępniając dane służące refleksji nad efektywnością i planowaniem dalszych działań. Organizując procesy edukacyjne, uwzględnia się wnioski z analizy danych pochodzących z różnych źródeł. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Procesy dydaktyczne i wychowawcze organizowane są w oparciu o wyniki analiz egzaminu gimnazjalnego i ewaluacji wewnętrznej. W celu oceny efektywności nauczania i poprawy jakości pracy nauczyciele prowadzą wewnętrzne diagnozy zgodnie z potrzebami szkoły oraz korzystają z zewnętrznych badań edukacyjnych. Badane są również losy absolwentów. Wyniki i analizy wykorzystywane są do planowania pracy dydaktycznej i wychowawczej, modyfikacji programów nauczania, form pracy, obowiązujących regulaminów. Obszar badania: W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania W szkole analizuje się wyniki egzaminu gimnazjalnego i ewaluacji wewnętrznej. Wszyscy nauczyciele deklarują korzystanie z wniosków z ewaluacji wewnętrznej prowadzonej na poziomie całej szkoły do pracy z uczniami, a kilkoro nauczycieli wykorzystuje wnioski z ewaluacji prowadzonej przez zespoły nauczycielskie. Większość z nich (17 z 21) korzysta z wniosków z analiz egzaminów zewnętrznych (Wykres 1w). W oparciu o nie nauczyciele modyfikują programy nauczania, wzbogacają swoje warsztaty pracy, modyfikują metody i formy pracy, dokonują ewaluacji pracy własnej, intensyfikują współpracę między sobą oraz z rodzicami, organizują zajęcia dodatkowe dla uczniów o różnych potrzebach edukacyjnych, indywidualizują pracę z uczniami. Dokonali także zmian w szkolnych zasadach zachowania dotyczących udzielania upomnień i nagan uczniom, wprowadzili zwyczaj sporządzania kontraktów, mobilizują uczniów do korzystania z oferowanej przez szkołę pomocy. Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 20/23
Wykres 1w Obszar badania: Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane Szkoła wykorzystuje wyniki monitorowania prowadzonych działań do doskonalenia procesu dydaktycznego i wychowawczego. Dyrektor i nauczyciel zgodnie informują, że dokonywane są modyfikacje programów nauczania pod kątem wsparcia uczniów w opanowaniu umiejętności sprawiających największe trudności. Zmiany w procesie edukacyjnym dotyczą również stosowanych metod i form pracy w celu zwiększenia aktywności uczniów i uatrakcyjnienia zajęć, zintensyfikowania procesu indywidualizacji nauczania, uatrakcyjnienia oferty zajęć pozalekcyjnych. Nauczyciele deklarują także dokonywanie ewaluacji własnej pracy oraz doskonalenie warsztatu pracy, a także modyfikację form i sposobu oceniania oraz ujednolicenie systemu udzielania upomnień i nagan wychowawcy. Obszar badania: W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych Nauczyciele deklarują, że podczas planowania procesu edukacyjnego korzystają z różnych zewnętrznych badań edukacyjnych, patrz Wykres 1w. Wykorzystują dane z raportów Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, wyniki i analizy próbnych egzaminów gimnazjalnych organizowanych przez Wydawnictwo Operon w celu sprawdzenia stopnia opanowania wiedzy i umiejętności przez uczniów. Na ich podstawie wyciągane są wnioski w celu poprawy jakości pracy. Nauczyciele matematyki korzystają z projektu GWO "Lepsza szkoła", w ramach którego uczniowie w klasach I-III przystępują do testu sprawdzającego poziom wiedzy i umiejętności, a wyniki poszczególnych uczniów i klas porównywane są z wynikami szkoły, województwa i kraju. Nauczyciele wychowania fizycznego korzystają z Testu Sprawności Fizycznej Krzysztofa Zuchory z Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie. Oceniają w ten sposób poziom sprawności fizycznej wszystkich uczniów, analizują poziom osiągnięć w odniesieniu do wyników uczniów z innych szkół, wyłaniają uczniów do udziału w zawodach sportowych. Wyniki zewnętrznych badań, zdaniem nauczycieli i Dyrektora, służą ocenie efektywności nauczania i weryfikacji stosowanych metod i programów. Szkoła wykorzystuje także dane z badania "Analiza rynku edukacyjnego w gminie" do organizowania konkursów, spotkań dla uczniów szkół podstawowych, czynnego Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 21/23
udziału w życiu społecznym gminy, uroczystościach miejsko-gminnych i powiatowych, współpracy z instytucjami. Wykres 1w Obszar badania: W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów Szkoła w każdym roku prowadzi badania wiedzy i umiejętności uczniów rozpoczynających naukę w klasie pierwszej poprzez testy diagnostyczne z wielu przedmiotów. Organizuje również badanie wyników nauczania w klasach II i III oraz egzaminy próbne. Bada także inne potrzeby i możliwości uczniów za pomocą ankietowania przeprowadzanego przez wychowawców (np. potrzeby w zakresie zajęć pozalekcyjnych, zainteresowań uczniów, sytuacji materialnej i rodzinnej, problemów wychowawczych). Prowadzi diagnozy w formie ankietowania na temat poziomu czytelnictwa, bezpieczeństwa. Gromadzi i analizuje informacje o losach absolwentów. Eksponuje na terenie szkoły sukcesy byłych uczniów. Wszystkie te badania wykorzystywane są do planowania pracy dydaktycznej i wychowawczej (określenie poziomu wiedzy i umiejętności uczniów, modyfikacja metod i form pracy, zmiany w planach dydaktycznych i wychowawczych, organizacja pomocy materialnej uczniom, planowanie pracy z uczniami o różnych potrzebach edukacyjnych, współpraca z rodzicami). Badanie losów absolwentów służy promocji szkoły, sprzyja motywacji uczniów, wykorzystywane jest podczas realizacji zadań z zakresu doradztwa zawodowego. Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 22/23
Raport sporządzili Ewa Sznajder Ewa Przyjemska-Kondziołka Kurator Oświaty:... Gimnazjum nr 2 im. św. Królowej Jadwigi w Olkuszu 23/23