Zatrudnialność i rynek pracy Co pomaga w znalezieniu i utrzymaniu pracy po studiach? Monika Domańska, Akademia Górniczo-Hutnicza Zespół Ekspertów Bolońskich Bielsko-Biała 12 maj 2011 Akademia Techniczno-Humanistyczna
Proces boloński - tagi, klucze moŝliwość wyboru, równe szanse, studia wielostopniowe, punkty ECTS, mobilność,, jakość kształcenia, uznawalność, przejrzystość, efekty uczenia się, zatrudnialność
Zatrudnialność definicje Hillage and Pollard 1998 Zestaw cech i umiejętności dających zdolność do otrzymania i utrzymania satysfakcjonującej pracy Zdolność do samodzielnego poruszania się po rynku pracy, tak by właściwie wykorzystać swój potencjał i uzyskać trwałe zatrudnienie POTENCJAŁ
Reforma szkolnictwa wyŝszego w Polsce Deklaracje o dostosowywaniu edukacji do potrzeb zmieniającego się rynku pracy muszą znaleźć odzwierciedlenie w misji uczelni Uelastycznienie tworzenia programów kształcenia w oparciu o efekty uczenia się (learning outcomes) werbalizacja efektów kształcenia przydatna przy rozmowie z pracodawcą MoŜliwość angaŝowania pracodawców jako wykładowców, egzaminatorów Monitorowanie losów absolwentów 3 i 5 lat po ukończeniu studiów - obowiązkowe.
Kto jest najwaŝniejszy?
RYNEK PRACY
Źródła informacji o rynku pracy Media (telenowele, prasa komunikaty budzące uczucia), fora internetowe (frustracja), Znajomi
Słabo oceniane są umiejętności praktyczne w porównaniu z teoretycznymi oraz tzw. kwalifikacje miękkie, których nauczanie w polskich uczelniach wyŝszych jest śladowe. Najczęściej wskazywaną kompetencją deficytową jest łączenie teorii z praktyką (45 wskazań na 100). Młodzi ludzie mają równieŝ problem z organizacją pracy (37), obsługą klienta i kontaktem z nim (34), rozwiązywaniem problemów (32) oraz co stanowi spore zaskoczenie znajomością języków obcych (30) oraz kreatywnością (23). Badanie PKPP Lewiatan, 2011
Młodzi ludzie nieświadomie wybierają kierunek studiów. A potem - jako absolwenci uczelni - wchodzą w Ŝycie zawodowe bez tego, na co czekają pracodawcy. Są niesumienni, nie znają języków obcych, nie potrafią pracować w zespole. Gazeta Wyborcza, 31.01.2009
Merytorycznie nie mamy się czego wstydzić. ( ) Jesteśmy w o tyle gorszej sytuacji, Ŝe nie mamy wypasionych laboratoriów i powszechnych praktyk w przemyśle, więc wiele rzeczy znamy tylko w teorii. Ale wiedzą teoretyczną i zrozumieniem zjawisk zachodnich inŝynierów bijemy na głowę, tam ludzie są kształceni pod kątem praktyki - czyli jak skręcić rurę i jak operować zaworem. Co się dzieje w rurze - juŝ niekoniecznie. (post w dyskusji na forum internetowym)
Najlepsi pracodawcy 2010 w kategorii Biznes: 1. Google 2. KPMG 3. Ernst & Young 4. PricewaterhouseCoopers 5. Deloite 6. Procter & Gamble 7. Microsoft 8. The Coca- Cola Company 9. J. P. Morgan 10. Goldman Sachs w kategorii InŜynieria: 1. Google 2. Microsoft 3. IBM 4. Sony 5. BMW 6. Intel 7. General Electric 8. Siemens 9. Procter & Gamble 10. Apple Grupa Universum grudzień 2010, badanie 130 tys. studentów z 12 najbardziej rozwiniętych krajów świata www.universumglobal.com
Źródła informacji o rynku pracy Doradcy zawodowi (szkoły, biura karier) Raporty (Barometr zawodów, Obserwatoria Rynku Pracy, badania)
http://www.obserwatorium.malopolska.pl/
Nowy rynek pracy Rewolucja przemysłowa Rewolucja informacyjna ekonomia skali, powtarzalność stopa zwrotu z zaangaŝowanego kapitału nowe podejście do roli pracowników w organizacji aktywa intelektualne (innowacja, technologie) Organizacje uczące się Pracownicy tworzą wartość poprzez wiedzę i poprzez informacje jakie dostarczają
UMIEJĘTNOŚĆ STAWIANIA PYTAŃ INFORMACJA
Współczesny rynek pracy wzrost znaczenia wiedzy i kwalifikacji, globalizacja działalności gospodarczej upowszechnianie osiągnięć elektroniki i telekomunikacji, nowe technologie wzrost aspiracji społeczeństwa (pracowników, klientów, kontrahentów) rozwój sektora usług nowe zawody zmiany demograficzne, zmiany struktur społecznych funkcjonowanie w warunkach zmian
Uczenie się a rynek pracy - prognozy Wzrost ilości zawodów w obszarach wymagających wiedzy i umiejętności (8,5 mln miejsc pracy), udział zwiększy się z 29% w 2010 do 35% w 2020 CEDEFOP Skills supply and demand in Europe medium term forecast to 2020
Czy boję się być zjedzonym? Nie, byłoby to dla mnie zaszczytem. To znaczy, Ŝe moja wiedza i umiejętności zdobywane przez całe Ŝycie są dla kogoś na tyle waŝne, Ŝe chce je przejąć. foto:ptdomanski
Właściwe decyzje biorą się z doświadczenia. Doświadczenie bierze się ze złych decyzji. Mark Twain
Klasyczna koncepcja uczenia się
Nowe podejście do uczenia się RYTUAŁ TRADYCJA SUBSTYTUT ROZWÓJ
Co studiować? Kierunki zamawiane: Automatyka, robotyka Biotechnologia Budownictwo Chemia??? Energetyka Fizyka, fizyka techniczna Informatyka InŜynieria ochrony środowiska, ochrona środowiska Matematyka Mechatronika Mechanika i budowa maszyn Wzornictwo Makrokierunki
Zatrudnialność - potrzebne Kompetencje, które tworzą wartości : kwestionowanie rzeczywistości odporność na krytykę wiara w sukces wiedza
Zatrudnialność - potrzebne Motywacja Pewność siebie Zdolność do dostosowywania się do owych warunków Elastyczność Praca w zespole Komunikatywność Rozwiązywanie problemów Podejmowanie decyzji Zarządzanie zmianą Ciekawość biznes klient jakość Wizja rozwoju chęć uczenia się Andrew Clarke Industry and Parliament Trust s Study Group on employability
Nauka przez całe Ŝycie Bądź otwarty na wiedzę! Bądź gotowy do podnoszenia kwalifikacji! Bądź unikalny! Inwestuj w swój rozwój! Dokumentuj swoje osiągnięcia!
Współczesny rynek pracy globalizacja działalności gospodarczej upowszechnianie osiągnięć elektroniki i telekomunikacji, nowe technologie wzrost znaczenia wiedzy i kwalifikacji wzrost aspiracji społeczeństwa (pracowników, klientów, kontrahentów) rozwój sektora usług nowe zawody zmiany demograficzne, zmiany struktur społecznych funkcjonowanie w warunkach zmian
Globalizacja
88
Współczesny rynek pracy globalizacja działalności gospodarczej upowszechnianie osiągnięć elektroniki i telekomunikacji, nowe technologie wzrost znaczenia wiedzy i kwalifikacji, wzrost aspiracji społeczeństwa (pracowników, klientów, kontrahentów) rozwój sektora usług nowe zawody zmiany demograficzne, zmiany struktur społecznych funkcjonowanie w warunkach zmian
Kompetencje wg OECD UŜycie narzędzi Interakcja w grupie Działanie samodzielne
Współczesny rynek pracy globalizacja działalności gospodarczej upowszechnianie osiągnięć elektroniki i telekomunikacji, nowe technologie wzrost znaczenia wiedzy i kwalifikacji, wzrost aspiracji społeczeństwa (pracowników, klientów, kontrahentów) rozwój sektora usług nowe zawody zmiany demograficzne, zmiany struktur społecznych funkcjonowanie w warunkach zmian
Czego brakuje absolwentom - Świadomość własnych ograniczeń - Dyscyplina, kindersztuba - Orientacja na jakość - Orientacja wielokulturowa, obycie międzynarodowe HEGESCO
Nowe zawody key account manager wedding planner mystery client marketer groomer media planner sommelier webmaster redaktor strefy społecznościowej, inicjator procesów społecznościowych cloud administrator Znajdź coś co lubisz robić i znajdź kogoś kto ci za to zapłaci
Współczesny rynek pracy globalizacja działalności gospodarczej upowszechnianie osiągnięć elektroniki i telekomunikacji, nowe technologie wzrost znaczenia wiedzy i kwalifikacji, wzrost aspiracji społeczeństwa (pracowników, klientów, kontrahentów) rozwój sektora usług nowe zawody zmiany demograficzne, zmiany struktur społecznych funkcjonowanie w warunkach zmian
Czynniki ograniczające bezrobocie Kontakty w środowisku profesjonalnym (24,7%) Kapitał intelektualny (16%) Dobre wyniki w nauce (średnia powyŝej 4 13%) Kapitał kulturalny (13%) WyŜsze wykształcenie (11.3%) Prawo jazdy (10,8%) Doświadczenie zawodowe (9,2%) Kapitał społeczny i publiczny (8.8%) Stan cywilny (Ŝonaci, męŝatki) 6,6% Dr Leszek Wincenciak, Uniwersytet Warszawski, badanie na próbie 20 tys. absolwentów
Zachowanie na studiach (i po studiach) rozwój kulturalny rozwój osobisty rozwój sieci kontaktów inicjatywa
Rozwój zawodowy to sztuka skutecznego działania i wykorzystywania okazji ludzie, którzy osiągnęli sukces rzadko to planowali raczej wykorzystywali okazje Kairos = Fortuna
MDOMAN@AGH.EDU.PL