Nowy Sącz 26 maj 2011

Transkrypt

1 Zatrudnialność i rynek pracy Mobilność i internacjonalizacja studiów Monika Domańska, Akademia Górniczo-Hutnicza Zespół Ekspertów Bolońskich Nowy Sącz 26 maj 2011

2 Proces boloński - tagi, klucze moŝliwość wyboru, równe szanse, studia wielostopniowe, punkty ECTS, mobilność, jakość kształcenia, uznawalność, przejrzystość, efekty uczenia się, zatrudnialność

3 Zatrudnialność definicje Hillage and Pollard 1998 Zestaw cech i umiejętności dających zdolność do otrzymania i utrzymania satysfakcjonującej pracy Zdolność do samodzielnego poruszania się po rynku pracy, tak by właściwie wykorzystać swój potencjał i uzyskać trwałe zatrudnienie POTENCJAŁ

4 Reforma szkolnictwa wyŝszego w Polsce Deklaracje o dostosowywaniu edukacji do potrzeb zmieniającego się rynku pracy muszą znaleźć odzwierciedlenie w misji uczelni Uelastycznienie tworzenia programów kształcenia w oparciu o efekty uczenia się (learning outcomes) werbalizacja efektów kształcenia przydatna przy rozmowie z pracodawcą MoŜliwość angaŝowania pracodawców jako wykładowców, egzaminatorów Monitorowanie losów absolwentów 3 i 5 lat po ukończeniu studiów - obowiązkowe.

5 Kto jest najwaŝniejszy?

6 RYNEK PRACY

7 Źródła informacji o rynku pracy Media (telenowele, prasa komunikaty budzące uczucia), fora internetowe (frustracja), Znajomi

8 Słabo oceniane są umiejętności praktyczne w porównaniu z teoretycznymi oraz tzw. kwalifikacje miękkie, których nauczanie w polskich uczelniach wyŝszych jest śladowe. Najczęściej wskazywaną kompetencją deficytową jest łączenie teorii z praktyką (45 wskazań na 100). Młodzi ludzie mają równieŝ problem z organizacją pracy (37), obsługą klienta i kontaktem z nim (34), rozwiązywaniem problemów (32) oraz co stanowi spore zaskoczenie znajomością języków obcych (30) oraz kreatywnością (23). Badanie PKPP Lewiatan, 2011

9 Młodzi ludzie nieświadomie wybierają kierunek studiów. A potem - jako absolwenci uczelni - wchodzą w Ŝycie zawodowe bez tego, na co czekają pracodawcy. Są niesumienni, nie znają języków obcych, nie potrafią pracować w zespole. Gazeta Wyborcza,

10 Merytorycznie nie mamy się czego wstydzić. ( ) Jesteśmy w o tyle gorszej sytuacji, Ŝe nie mamy wypasionych laboratoriów i powszechnych praktyk w przemyśle, więc wiele rzeczy znamy tylko w teorii. Ale wiedzą teoretyczną i zrozumieniem zjawisk zachodnich inŝynierów bijemy na głowę, tam ludzie są kształceni pod kątem praktyki - czyli jak skręcić rurę i jak operować zaworem. Co się dzieje w rurze - juŝ niekoniecznie. (post w dyskusji na forum internetowym)

11 Najlepsi pracodawcy 2010 w kategorii Biznes: 1. Google 2. KPMG 3. Ernst & Young 4. PricewaterhouseCoopers 5. Deloite 6. Procter & Gamble 7. Microsoft 8. The Coca- Cola Company 9. J. P. Morgan 10. Goldman Sachs w kategorii InŜynieria: 1. Google 2. Microsoft 3. IBM 4. Sony 5. BMW 6. Intel 7. General Electric 8. Siemens 9. Procter & Gamble 10. Apple Grupa Universum grudzień 2010, badanie 130 tys. studentów z 12 najbardziej rozwiniętych krajów świata

12 Źródła informacji o rynku pracy Doradcy zawodowi (szkoły, biura karier) Raporty (Barometr zawodów, Obserwatoria Rynku Pracy, badania)

13

14 Nowy rynek pracy Rewolucja przemysłowa Rewolucja informacyjna ekonomia skali, powtarzalność stopa zwrotu z zaangaŝowanego kapitału nowe podejście do roli pracowników w organizacji aktywa intelektualne (innowacja, technologie) Organizacje uczące się Pracownicy tworzą wartość poprzez wiedzę i poprzez informacje jakie dostarczają

15 UMIEJĘTNOŚĆ STAWIANIA PYTAŃ INFORMACJA

16 Współczesny rynek pracy wzrost znaczenia wiedzy i kwalifikacji, globalizacja działalności gospodarczej upowszechnianie osiągnięć elektroniki i telekomunikacji, nowe technologie wzrost aspiracji społeczeństwa (pracowników, klientów, kontrahentów) rozwój sektora usług nowe zawody zmiany demograficzne, zmiany struktur społecznych funkcjonowanie w warunkach zmian

17 Uczenie się a rynek pracy - prognozy Wzrost ilości zawodów w obszarach wymagających wiedzy i umiejętności (8,5 mln miejsc pracy), udział zwiększy się z 29% w 2010 do 35% w 2020 CEDEFOP Skills supply and demand in Europe medium term forecast to 2020

18 Czy boję się być zjedzonym? Nie, byłoby to dla mnie zaszczytem. To znaczy, Ŝe moja wiedza i umiejętności zdobywane przez całe Ŝycie są dla kogoś na tyle waŝne, Ŝe chce je przejąć. foto:ptdomanski

19 Właściwe decyzje biorą się z doświadczenia. Doświadczenie bierze się ze złych decyzji. Mark Twain

20 Klasyczna koncepcja uczenia się

21 Nowe podejście do uczenia się RYTUAŁ TRADYCJA SUBSTYTUT ROZWÓJ

22 Co studiować? Kierunki zamawiane: Automatyka, robotyka Biotechnologia Budownictwo Chemia??? Energetyka Fizyka, fizyka techniczna Informatyka InŜynieria ochrony środowiska, ochrona środowiska Matematyka Mechatronika Mechanika i budowa maszyn Wzornictwo Makrokierunki

23 Zatrudnialność - potrzebne Kompetencje, które tworzą wartości : kwestionowanie rzeczywistości odporność na krytykę wiara w sukces wiedza

24 Zatrudnialność - potrzebne Motywacja Pewność siebie Zdolność do dostosowywania się do owych warunków Elastyczność Praca w zespole Komunikatywność Rozwiązywanie problemów Podejmowanie decyzji Zarządzanie zmianą Ciekawość biznes klient jakość Wizja rozwoju chęć uczenia się Andrew Clarke Industry and Parliament Trust s Study Group on employability

25 Nauka przez całe Ŝycie Bądź otwarty na wiedzę! Bądź gotowy do podnoszenia kwalifikacji! Bądź unikalny! Inwestuj w swój rozwój! Dokumentuj swoje osiągnięcia!

26 Współczesny rynek pracy globalizacja działalności gospodarczej upowszechnianie osiągnięć elektroniki i telekomunikacji, nowe technologie wzrost znaczenia wiedzy i kwalifikacji wzrost aspiracji społeczeństwa (pracowników, klientów, kontrahentów) rozwój sektora usług nowe zawody zmiany demograficzne, zmiany struktur społecznych funkcjonowanie w warunkach zmian

27 Globalizacja

28

29 88

30 Mobilność w praktyce

31 Walorów edukacyjnych było wiele, poczynając od poznania procesu produkcyjnego, pisania i czytania w nowym języku, czy wreszcie uczenia się zupełnie odmiennej kultury, co niekiedy nie bywało specjalnie łatwe. Podsumowując, po powrocie zostaje świadomość, Ŝe skoro pracowałem niemal na końcu świata (kilkadziesiąt km dalej ludzie Ŝyli dokładnie tak jak przed tysiącami lat, polując przy uŝyciu bambusowych łuków i strzał), to wszędzie będę w stanie pracować, niezaleŝnie od firmy czy warunków pracy. (student AGH po praktyce w Indiach)

32

33 Wybór Wybór kierunku Rankingi Wybór lokalizacji (koszty utrzymania) Kontakty z biurami ds. studentów zagranicznych (na min. rok przed) Zasady (matura, egzaminy językowe), koszty (takŝe aplikacji), kredyty Ubezpieczenia Praca

34 Wybór zasady rekrutacji Czy kontakt bezpośrednio z uczelnią czy z organizacją krajową (UK UCAS Universities and College Admission Service, Niemcy UNI-Assist, Irlandia Central Application Office, Finlandia CIMO Centre for International Mobility) Egzaminy językowe wymagane: ÖSD, Danskprøve, IELTS (7,5), PCE, TOEFL, TCF DAP, DSH instytuty (Austriacki, Duński, Goethego, Francuski, British Council)

35 Wybór - stypendia (takŝe stypendia w PL) Portal PLOTEUS British Council Grants Register

36 Mobilność podczas studiów Studia program ERASMUS (od 1987) Karta Uczelni Erasmusa Learning agreement Koszty, stypendia śycie po Erasmusie programy krajowe: Vulcanus, DAAD, CIMO, NORDPLUS Praktyki program ERASMUS IAESTE, BEST, AIESEC, ELSA, EESTEC Wolontariat

37 Mobilność

38 Współczesny rynek pracy globalizacja działalności gospodarczej upowszechnianie osiągnięć elektroniki i telekomunikacji, nowe technologie wzrost znaczenia wiedzy i kwalifikacji, wzrost aspiracji społeczeństwa (pracowników, klientów, kontrahentów) rozwój sektora usług nowe zawody zmiany demograficzne, zmiany struktur społecznych funkcjonowanie w warunkach zmian

39 Kompetencje wg OECD UŜycie narzędzi Interakcja w grupie Działanie samodzielne

40

41 Współczesny rynek pracy globalizacja działalności gospodarczej upowszechnianie osiągnięć elektroniki i telekomunikacji, nowe technologie wzrost znaczenia wiedzy i kwalifikacji, wzrost aspiracji społeczeństwa (pracowników, klientów, kontrahentów) rozwój sektora usług nowe zawody zmiany demograficzne, zmiany struktur społecznych funkcjonowanie w warunkach zmian

42 Czego brakuje absolwentom - Świadomość własnych ograniczeń - Dyscyplina, kindersztuba - Orientacja na jakość - Orientacja wielokulturowa, obycie międzynarodowe HEGESCO

43 Nowe zawody key account manager wedding planner mystery client marketer groomer media planner sommelier webmaster redaktor strefy społecznościowej, inicjator procesów społecznościowych cloud administrator Znajdź coś co lubisz robić i znajdź kogoś kto ci za to zapłaci

44 Współczesny rynek pracy globalizacja działalności gospodarczej upowszechnianie osiągnięć elektroniki i telekomunikacji, nowe technologie wzrost znaczenia wiedzy i kwalifikacji, wzrost aspiracji społeczeństwa (pracowników, klientów, kontrahentów) rozwój sektora usług nowe zawody zmiany demograficzne, zmiany struktur społecznych funkcjonowanie w warunkach zmian

45

46 Czynniki ograniczające bezrobocie Kontakty w środowisku profesjonalnym (24,7%) Kapitał intelektualny (16%) Dobre wyniki w nauce (średnia powyŝej 4 13%) Kapitał kulturalny (13%) WyŜsze wykształcenie (11.3%) Prawo jazdy (10,8%) Doświadczenie zawodowe (9,2%) Kapitał społeczny i publiczny (8.8%) Stan cywilny (Ŝonaci, męŝatki) 6,6% Dr Leszek Wincenciak, Uniwersytet Warszawski, badanie na próbie 20 tys. absolwentów

47 Zachowanie na studiach (i po studiach) rozwój kulturalny rozwój osobisty rozwój sieci kontaktów inicjatywa

48 Rozwój zawodowy to sztuka skutecznego działania i wykorzystywania okazji ludzie, którzy osiągnęli sukces rzadko to planowali raczej wykorzystywali okazje Kairos = Fortuna

49