Jak studiować w warunkach reformy szkolnictwa wyższego?

Transkrypt

1 Jak studiować w warunkach reformy szkolnictwa wyższego? Andrychów, Monika Domańska Akademia Górniczo-Hutnicza Ekspert Boloński W prezentacji wykorzystano materiały opracowane przez prof. Marka Wilczyńskiego

2 Swobodny przepływ dóbr, usług, ludzi Konkurencyjność

3 Proces Boloński Pierwszy sygnał Deklaracja Sorbońska 1998 r. Francja, Niemcy, Wielka Brytania i Włochy Początek Deklaracja Bolońska 1999 r. podpisana przez 29 krajów w tym Polskę Okresowo, co dwa lata odbywają się konferencje ministrów odpowiedzialnych za szkolnictwo wyższe w krajach realizujących założenia Procesu Bolońskiego Obecnie Proces Boloński realizowany jest w 47 krajach. Krajem ostatnio włączonym do realizacji Procesu Bolońskiego jest Kazachstan

4 Cele Procesu Bolońskiego Budowa Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego Powszechnie zrozumiały, godny zaufania i zróżnicowany system szkolnictwa wyższego w Europie Podniesienie atrakcyjności i zwiększenie konkurencyjności systemu szkolnictwa wyższego w Europie Zatrzymanie odpływu talentów z Europy Dążenie do większego dostosowania systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy Budowa społeczeństwa obywatelskiego opartego na wiedzy

5 Proces boloński - mity Teoria spiskowa Ujednolicenie studiów w Europie System 3+2 Dowolność w wyborze studiów II st. Obniżenie poziomu nauczania Wprowadzenie płatnych studiów

6 Rynek pracy - prognozy Wzrost ilości zawodów w obszarach wymagających wiedzy i umiejętności (8,5 mln miejsc pracy), udział zwiększy się z 29% w 2010 do 35% w 2020 Potrzeba osób mobilnych zawodowo, przygotowanych do dalszego kształcenia Potrzeba nielinearnego podejścia do nauki i pracy CEDEFOP Skills supply and demand in Europe medium term forecast to 2020

7 Studia do XIX w.

8 Studia obecnie

9 Reforma szkolnictwa wyższego w Polsce Mobilność edukacyjna i zawodowa Uczenie się przez całe życie Masowość edukacji Nowoczesny system kształcenia Dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy Studenci: prawa, przywileje, partnerstwo (umowy, katalog usług, system jakości)

10

11 Żądać opłat od studentów można za: - kształcenie studentów na studiach niestacjonarnych oraz niestacjonarnych studiach doktoranckich; - kształcenie studentów na studiach stacjonarnych, jeżeli są to ich studia na drugim lub kolejnym kierunku studiów w formie stacjonarnej; - kształcenie studentów na studiach stacjonarnych, w przypadku korzystania z zajęć poza dodatkowym limitem punktów ECTS określonym w art. 170a ust. 2; - powtarzanie określonych zajęć na studiach stacjonarnych oraz stacjonarnych studiach doktoranckich z powodu niezadowalających wyników w nauce; - prowadzenie studiów w języku obcym; - prowadzenie zajęć nieobjętych planem studiów; - prowadzenie studiów podyplomowych oraz kursów dokształcających.

12 Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Obszar kształcenia Kierunek studiów Program kształcenia, moduły Standardy kształcenia (nauczycielskie, weterynaria, architektura) Profil kształcenia: ogólnoakademicki i praktyczny

13 Obszary kształcenia obszar nauk humanistycznych obszar nauk społecznych obszar nauk ścisłych obszar nauk przyrodniczych obszar nauk technicznych obszar nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych obszar nauk medycznych i nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej obszar sztuki Załącznik do rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. (poz. 1065)

14 Uniwersytet Typy uczelni wyższych uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora co najmniej w dziesięciu dyscyplinach, w tym co najmniej po dwa uprawnienia w każdej z następujących grup dziedzin nauki: 1) humanistycznych, prawnych, ekonomicznych lub teologicznych; 2) matematycznych, fizycznych, nauk o Ziemi lub technicznych; 3) biologicznych, medycznych, chemicznych, farmaceutycznych, rolniczych lub weterynaryjnych. Uniwersytet techniczny Uniwersytet uzupełniony innym przymiotnikiem lub przymiotnikami w celu określenia profilu uczelni Politechnika uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora co najmniej w dziesięciu dyscyplinach, w tym co najmniej sześć uprawnień w zakresie nauk technicznych. uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora co najmniej w sześciu dyscyplinach, w tym co najmniej cztery w zakresie nauk objętych profilem uczelni uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora co najmniej w sześciu dyscyplinach, w tym co najmniej cztery w zakresie nauk technicznych Akademia jednostki organizacyjne posiadają co najmniej dwa uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora Uczelnie akademickie zawodowe Uczelnie publiczne - niepubliczne Uczelnie wyznaniowe, wojskowe, służb państwowych, artystyczne, medyczne, morskie

15 Co czeka maturzystę przyszłego studenta? CIĘŻKA PRACA Studia I, II i III stopnia, prócz tego podyplomowe Różnorodność wyboru (samodzielnego) kierunków/przedmiotów. Punkty ECTS wymiar osiągania efektów uczenia się Studia w warunkach tworzonych przez wprowadzenie w życie europejskich (EQF) i krajowych (KRK) ram kwalifikacji koncepcja efektów uczenia się Zamykanie poszczególnych etapów studiów dyplomem i suplementem do dyplomu Uczestnictwo w systemie zapewniania jakości w uczelni Możliwości stwarzane przez różne rodzaje mobilności Stałe uzupełnianie kwalifikacji, także po studiach

16 Efekty uczenia się Co musisz zrobić, aby otrzymać stopień Co możesz robić teraz mając ten stopień

17 Efekty uczenia się dla studentów Ułatwiają podejmowanie przemyślanych wyborów kierunków kształcenia Pomagają w artykulacji własnych umiejętności (dobre cv)

18 Studia III stopnia Studia podyplomowe Praca 3 Studia II stopnia Praca 2 Jednolite 5 letnie studia magisterskie Praca 1 Studia I stopnia Kursy, kolegia, szkoły policealne Matura

19 System punktów ECTS Punkty ECTS wartości liczbowe odpowiadające wkładowi pracy, którą winien wykonać student, aby otrzymać zaliczenie poszczególnych przedmiotów = osiągnąć zakładane efekty kształcenia (ok godzin pracy studenta w ramach zajęć i pracy własnej).

20 Gradacja oceny Moduł Paleografia i neografia historyczna Zofia interpretuje dokument w powiązaniu z szerokim tłem historycznym epoki Agata interpretuje dokument, rozwija opis faktów, których dokument dotyczy Barbara odczytuje i streszcza dokument rękopiśmienny bdb db dst 3 ECTS

21 Studia III stopnia ECTS Jednolite studia magisterskie ECTS Studia II stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS Studia II stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS Studia II stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS Studia II stopnia ECTS

22 ECTS a Ustawa o SW Art. 164a Ustawy studia I stopnia co najmniej 180 ECTS, studia II stopnia co najmniej 90 ECTS, studia jednolite magisterskie 300 lub 360 ECTS. Art. 170a Ustawy dodatkowo na każdym poziomie studiów 30 ECTS, a w przypadku studiów miedzyobszarowych 90 ECTS. W przypadku studiów niestacjonarnych i uczelni niepublicznych nie ma, przynajmniej na razie, możliwości wykorzystania puli punktów nieodpłatnych Za punkty poza tymi limitami studenci uczelni publicznych, którzy nie zaliczają się do czołówki wnoszą opłaty. Studenci powinni sobie zdać sprawę, że punkty ECTS stały się czymś w rodzaju talarów należących do nich, którymi uczelnie powinny gospodarować rozważnie.

23 Liczą się kompetencje. Czyli o konieczności uczenia Zmienność wymogów rynku pracy zmusza do ciągłego pozyskiwania i doskonalenia kompetencji. Konieczne jest uczenie się przez całe życie (LLL) Kompetencje ogólne (generyczne) stanowią punkty wyjścia do rozwijania różnorodnych umiejętności na wielu polach aktywności zawodowej Kompetencje specyficznie dla danej dziedziny wymagają stałego doskonalenia i aktualizacji

24 Nowe podejście do uczenia się RYTUAŁ TRADYCJA SUBSTYTUT ROZWÓJ Uczenie się przez całe życie

25 Po co na studia? Po dyplom??? Wiedza praktyka Styl pracy (samodzielność, jakość) Wartości w pracy (postawy, prawo) Zarządzanie karierą nawyk uczenia Umiejętności społeczne Wiedza uzupełniająca (narzędzia) Sepik, Papua Nowa Gwinea

26 Krajowa Rama Kwalifikacji Spójny i zrozumiały dla pracodawców/instytucji edukacyjnych w różnych krajach opis efektów uczenia się na kolejnych poziomach. Kwalifikacja potwierdzenie osiągnięcia efektów uczenia się na danym poziomie. Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne 8 poziomów

27 Irlandia Translacja kwalifikacji ERK Polska C Model Tomasz Saryusz - Wolski

28 Suplement do dyplomu Suplement do dyplomu ułatwia mobilność pionową stanowiąc podstawę do uznawania kwalifikacji absolwenta w dalszym toku kształcenia W suplemencie do dyplomu wymienione są wszystkie osiągnięcia absolwenta w dziedzinie uczenia się innych form aktywności podczas studiów. Suplement do dyplomu jest dla przyszłego pracodawcy źródłem wiadomości o kompetencjach absolwenta. 28

29 Jakość Ważnym elementem zachodzących zmian jest nieustanny monitoring i zapewnienie jakości Dobra uczelnia powinna posiadać sprawny wewnętrzny system zapewniania jakości. Oficjalnym polskim organem sprawdzającym jakość, uznawanym przez instytucje europejskie jest Polska Komisja Akredytacyjna 29

30 Jak sprawdzić, czy uczelnia zapewnia wysoką jakość? Sprawdzić, czy wybrany kierunek posiada akredytację PKA lub środowiskowych komisji akredytacyjnych np. UKA. Jeżeli to możliwe zapoznać się z raportem w/w komisji. Zapoznać się z opiniami studentów i absolwentów na forach internetowych np. Sprawdzić czy uczelnia posiada przejrzysty i przyjazny użytkownikowi informatyczny system informacji i obsługi studiów. Zapoznać się z rankingami np. Perspektyw, Newsweek a itp. Sprawdzić możliwości mobilności (Erasmus) na wybranym wydziale.

31 Jak studiować? Świadomie waga informacji Samodzielnie umiesz liczyć, licz na siebie Systematycznie organizacja pracy Aktywnie nie siedzieć z tyłu Z zaufaniem

32 możliwość wyboru, równe szanse, studia wielostopniowe, punkty ECTS, mobilność, jakość kształcenia, uznawalność, przejrzystość, efekty uczenia się, zatrudnialność,