PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO W GIMNAZJUM NR 1 IM. MICHAŁA JANASA W PACANOWIE I. Przedmiotowy system oceniania z języka polskiego został opracowany w oparciu o następujące dokumenty: 1) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dziennik Ustaw z 2009 r. Nr 4, poz. 17); 2) Podstawę programową dla gimnazjum; 3) Wewnątrzszkolny System Oceniania w Gimnazjum nr 1 im. Michała Janasa w Pacanowie; 4) Program nauczania języka polskiego w gimnazjum dla klasy I- III - Świat w słowach i obrazach". Ocenianie ma na celu: - rozpoznanie przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej; - poinformowanie ucznia (jego opiekunów) o osiągnięciach i postępach; - pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu własnego rozwoju ; - motywowanie go do dalszej pracy; - umożliwianie nauczycielowi doskonalenia metod pracy dydaktycznej. II. Formy aktywności podlegające ocenie: prace pisemne w semestrze(minimum po 2 waga 2-5) : - sprawdziany z nauki o języku - wypracowania klasowe - sprawdziany ortograficzno interpunkcyjne - sprawdziany ze znajomości lektury - testy z kompetencji czytelniczych prace domowe (minimum 1 waga 1-3) - prace domowe wypracowania - pozostałe (ćwiczenia z nauki o języku, ortograficzne) według rozkładu materiału nauczyciela udział w konkursach (klasowych, szkolnych, pozaszkolnych) udział w projektach związanych z przedmiotem dłuższe wypowiedzi ustne (na ocenę), krótsze (metoda plusów i minusów) -(przynajmniej raz w semestrze) recytacja utworów lub ich fragmentów (1-2 razy w semestrze) samodzielność w zdobywaniu informacji (słowniki, encyklopedie w media)
oryginalność i pomysłowość w prezentowaniu swych działań twórczych (inscenizacje, audycje, działalność plastyczna) zaangażowanie w tok lekcji, umiejętność pracy zespołowej estetyka prac, zeszytu III. Zróżnicowanie źródeł informacji o postępach ucznia: decydujący wpływ na ocenę końcową ucznia mają: -samodzielne prace pisemne (prace klasowe, testy, sprawdziany) -odpowiedzi ustne i zaangażowanie w tok lekcji -oryginalność i pomysłowość w prezentowaniu działań twórczych inne czynniki wpływające na ocenę: -prace domowe -estetyka zeszytu -estetyka prac -kultura języka -recytacja IV. Sposób oceniania: Oceny wyrażane są ocenami w skali 1-6. W przypadku wypowiedzi pisemnych przyjmuje się skalę punktową przeliczaną na oceny wg kryteriów: 100% - 90% - ocena bardzo dobra 89% - 70% - ocena dobra 69% - 50% - ocena dostateczna 49% - 30% - ocena dopuszczająca 29% - 0% - ocena niedostateczna Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który uzyskał 100% pkt. i rozwiązał poprawnie zadania dodatkowe. Zasady oceniania: 1. Testy kompetencji czytelniczych, sprawdziany z nauki o języku, umiejętności literackich są zapowiedziane na tydzień/dwa przed planowanym terminem i poprzedzone lekcją określającą wymagane treści i umiejętności. Dyktanda oraz inne krótkie sprawdziany wiedzy zapowiadane są na dwa dni wcześniej. 2. Do wszystkich ocenianych form aktywności uczniowie otrzymują szczegółowe kryteria sukcesu i są informowani o wadze otrzymywanej oceny. 3. Sprawdzone i ocenione prace pisemne uczeń otrzymuje do wglądu w ciągu trzech tygodni od dnia ich przeprowadzenia.
4. Jeżeli uczeń z przyczyn losowych opuścił test kompetencji czytelniczych, pracę klasową, dyktando, sprawdzian to powinien napisać go w ciągu dwóch tygodni od dnia powrotu do szkoły. Jeśli tego nie uczyni, otrzyma ocenę niedostateczną. 5. Uczeń może raz, po uzgodnieniu z nauczycielem, poprawić niekorzystną ocenę z pracy klasowej i sprawdzianu w ciągu dwóch tygodni od dnia otrzymania tej oceny. Wyższą ocenę z poprawy nauczyciel wstawia w dzienniku lekcyjnym obok oceny uzyskanej wcześniej, z zastrzeżeniem, że z poprawy uczeń nie może uzyskać oceny najwyższej. 6. Wszystkie testy, prace klasowe, sprawdziany i dyktanda uczeń musi poprawić, dokonać analizy i korekty popełnionych błędów (na lekcji lub w domu). 7. Przy poprawianiu ocen z prac pisemnych i odpowiedzi ustnych kryteria ocen nie zmieniają się, a otrzymana ocena jest wpisana do dziennika. 8. Uczeń, który nie poprawił oceny ze sprawdzianu, traci prawo do kolejnych poprawek z tego samego zakresu. 9. Za aktywność oraz pracę podczas lekcji (w zależności od zaangażowania i trudności zadań) uczeń otrzymuje oceny, na które składają się zdobywane systematycznie plusy i minusy. 10. Uczeń ma prawo dwukrotnie w ciągu semestru zgłosić nieprzygotowanie do lekcji (nie dotyczy to prac klasowych, dyktand, sprawdzianów, recytacji) lub brak zeszytu, podręczników. 11. Jeżeli uczeń nie dotrzyma terminu wyznaczonego na oddanie długoterminowej pracy domowej, otrzymuje ocenę niedostateczną;. 12. Na wykonanie dłuższej pisemnej pracy domowej uczeń ma 5 7 dni w zależności od stopnia trudności zadania. 13. Prace pisemne uczniów zgromadzone są przez nauczyciela, do których mają wgląd uczeń i jego rodzice. Sprawdzone i ocenione prace pisemne, sprawdziany i testy nauczyciel przechowuje do końca roku szkolnego. 14. Zeszyt przedmiotowy powinien być prowadzony systematycznie i uzupełniany na bieżąco w razie nieobecności. 15. Każdy uczeń może otrzymać dodatkowe oceny za wykonane prace nadobowiązkowe, za udział w konkursie przedmiotowym, literackim, poetyckim, recytatorskim, ortograficznym. 16. Uczeń zobowiązany jest do noszenia podręczników do kształcenia literackiego i nauki o języku na każdą lekcję. V. Kryteria ogólne oceniania z języka polskiego dostosowane do podstawy programowej i realizowanego w gimnazjum Programu języka polskiego dla klas I-III Świat w słowach i obrazach
Ocena celująca: Ocenę celującą otrzymuje uczeń, jeśli w pełni opanował wiadomości i umiejętności na poziomie wymagań podstawowych i ponadpodstawowych oraz wykazuje szczególne zainteresowanie edukacją polonistyczną, bierze udział w konkursach polonistycznych i odnosi w nich sukcesy. Ponadto wykazuje się szerokimi umiejętnościami z zakresu języka. Uczeń musi spełniać wszystkie wymagania kryterialne jak na ocenę bardzo dobrą, a ponadto: - Wyjątkowo aktywnie uczestniczy w procesie dydaktycznym. - Twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia, dociera do różnych źródeł informacji i potrafi z nich korzystać. - Dysponuje umiejętnością wygłaszania przemówień i referatów, wykorzystując świadomie znane środki stylistyczne i figury retoryczne. - Bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach polonistycznych szkolnych i pozaszkolnych. (j. polskiego, literackim, recytatorskim, ortograficznym). - Swobodnie, spójnie, logicznie i płynnie wypowiada się na temat lektury i innych tekstów kultury, własnych przeżyć, zainteresowań i zdarzeń z życia codziennego. - Pisze rzeczowe, oryginalne wypracowania, poprawne od względem językowym. - Prezentuje swe prace twórcze ( np. gazetka szkolna, koło polonistyczne, teatralne). - Śledzi aktualne wydarzenia literackie i kulturalne. - Poprawnie rozumuje w kategoriach przyczynowo- skutkowych, wykorzystuje wiedzę przewidzianą programem nie tylko z zakresu literatury i gramatyki, ale również pokrewnych przedmiotów; wskazuje konteksty kulturowe. - Zna pojęcia literackie i kulturowe przyswajane również na drodze samokształcenia. - Interesuje się edukacją filmową i teatralną. Jest oczytany, zna bieżące nowości literackie i potrafi zabrać głos na ich temat. Ocena bardzo dobra: Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który w pełni opanował wiadomości i umiejętności na poziomie wymagań podstawowych określonych w podstawie programowej i ponadpodstawowych zawartych w programie nauczania dla klasy trzeciej. Uczeń ten powinien uzyskać następujące kompetencje: - Wykazuje się aktywną postawą w czasie lekcji. - Twórczo i samodzielnie rozwiązuje problemy oraz postawione zadania.
-Sprawnie korzysta z wszystkich wskazanych przez nauczyciela źródeł informacji. - Bierze udział w konkursach polonistycznych, w większości z nich osiąga sukcesy. - Zna materiał z nauki o języku i sprawnie wykorzystuje go funkcjonalnie. - Poprawnie redaguje dłuższe formy wypowiedzi, pisma użytkowe, różnorodne gatunki wypowiedzi, np. notatka, opis, charakterystyka, opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, rozprawka, sprawozdanie typu recenzja, recenzja, ogłoszenie, wywiad, zaproszenie, podanie, życiorys, CV, przemówienie. - Rozwiązuje dodatkowe zadania o średnim stopniu trudności. - Twórczo uczestniczy w życiu szkolnym. - Czyta tekst ze zrozumieniem, analizuje i interpretuje teksty literackie; wskazuje konteksty kulturowe. - Dostrzega wartości dzieł literackich, teatralnych i filmowych. - Systematycznie i solidnie przygotowuje się do każdych zajęć. - Zabiera głos w dyskusji na temat literatury, swobodnie prezentuje i argumentuje swoje stanowisko, posługując się poprawnym, bogatym słownictwem. - Krytycznie analizuje treści przekazów medialnych, interpretuje reklamę. - Korzysta z wydawnictw informacyjnych. Ocena dobra: Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który w pełni opanował wiadomości i umiejętności na poziomie wymagań podstawowych określonych w podstawie programowej oraz częścowo przyswoił wymagania ponadpodstawowe określone w programie nauczania dla klasy trzeciej gimnazjum. Powinien uzyskać następujące kompetencje: - Uczeń potrafi korzystać ze wszystkich poznanych w czasie zajęć źródeł informacji. - Umie samodzielnie rozwiązywać typowe zadania, natomiast zadania o stopniu trudniejszym wykonuje pod kierunkiem nauczyciela. - Wyraża własny punkt widzenia w sposób jasny i przekonujący. - Jest aktywny podczas zajęć. - W stopniu zadawalającym wypowiada się i pisze na temat lektury, tekstów literackich i własnych przeżyć, redaguje wszystkie pisemne formy wypowiedzi przewidziane podstawą programową oraz w części programem nauczania. - Stara się dokonywać analizy i interpretacji dzieł literackich. - Czyta tekst ze zrozumieniem, wykonuje operacje na tekście przewidziane podstawą programową.
- Sprawnie i funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę z zakresu nauki o języku, ortografii i interpunkcji. - Wykazuje dobrą znajomość obowiązujących lektur dla klasy trzeciej. - Sprawnie i poprawnie posługuje się językiem polskim. Ocena dostateczna: Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, gdy w pełni opanował wiadomości i umiejętności na poziomie wymagań podstawowych określonych w podstawie programowej oraz elementy wymagań ponadpodstawowych określonych w programie nauczania dla klasy trzeciej. Uczeń powinien uzyskać następujące kompetencje: - Potrafi pod kierunkiem nauczyciela skorzystać z podstawowych źródeł informacji. - Wykonuje proste zadania. - Podczas zajęć edukacyjnych w stopniu zadawalającym wykazuje się aktywnością. - Wypowiada się i pisze na temat lektury i własnych przeżyć w stopniu wystarczającym, wykazując przeciętną wiedzę w zakresie opanowania materiału. - Redaguje pisemne formy wypowiedzi przewidziane podstawą programową. - Praktycznie wykorzystuje zdobytą wiedzę o języku, w pracach pisemnych w stopniu zadawalającym stosuje reguły ortograficzne i interpunkcyjne. - Czyta tekst ze zrozumieniem i stara się wykonywać operacje na tekście. - Posługuje się słownikami języka polskiego. - Korzysta z różnych źródeł informacji. Ocena dopuszczająca: Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, jeśli nie w pełni opanował wiadomości i umiejętności objęte wymaganiami podstawowymi określonymi w podstawie programowej, jednak posiadane wiadomości i umiejętności dają mu możliwość dalszego kształcenia. Uczeń ten powinien uzyskać następujące kompetencje: - Prowadzi notatki z lektury i zajęć edukacyjnych. - Wyjaśnia podstawowe pojęcia związane z lekturą, terminy z zakresu nauki o literaturze. - Wykazuje umiejętność cichego czytania tekstu ze zrozumieniem i wykorzystania zawartych w nim informacji. - Posiada proste umiejętności praktyczne związane z nauką o języku. - Czyta wskazane przez nauczyciela lektury i dokumentuje zapoznanie się z ich treścią.
- Wykazuje znajomość podstawowych zasad ortografii i interpunkcji, stara się stosować je praktycznie. - Stara się z pomocą nauczyciela redagować proste formy wypowiedzi i pisma użytkowe. Ocena niedostateczna: Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, jeśli nie opanował wiadomości i umiejętności objętych wymaganiami podstawowymi określonymi w podstawie programowej. Nie chce korzystać z pomocy nauczyciela podczas wykonywania zadań. Otrzymuje uczeń, który przy pomocy nauczyciela nie był w stanie opanować elementarnych wiadomości z podstawy programowej, nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności. Brak wiedzy i umiejętności wyklucza osiągnięcie nawet minimalnego postępu. Nie prowadzi zeszytu przedmiotowego, nie odrabia prac domowych, nie nosi podręczników. Nie uczęszcza na zajęcia wyrównawcze, które umożliwiłyby poprawę ocen, uzupełnienie braków. VI. Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych dla uczniów z opinią z poradni PPP stwierdzającej dysfunkcje u ucznia typu: dysleksja, dysortografia, dysgrafia: nie wymagać, by uczeń czytał głośno przy klasie nowy tekst, dawać więcej czasu na czytanie poleceń, instrukcji, szczególnie podczas samodzielnej pracy lub sprawdzianów, w miarę potrzeby pomagać w ich odczytaniu, starać się w miarę możliwości przygotowywać sprawdziany w formie testów, częściej sprawdzać zeszyty szkolne ucznia, czuwać nad wnikliwą ich poprawą, sprawdzając wiadomości z ortografii, można dawać teksty z lukami, błędów nie omawiać na forum klasy, pomagać w doborze argumentów, jak również odpowiednich wyrażeń i zwrotów, podać uczniom jasne kryteria oceny prac pisemnych ( wiedza, dobór argumentów, logika wywodu, treść, styl, kompozycja itd. ) dawać więcej czasu na wykonanie domowych prac pisemnych, w przypadku trudności z odczytaniem pracy poprosić ucznia o przeczytanie jej lub pozwolić na napisanie pracy na komputerze. Szczegółowe warunki dostosowania wymagań edukacyjnych ustalane są indywidualnie dla każdego ucznia na podstawie zaleceń zawartych w opinii. Opracowanie: Katarzyna Cudna Aneta Ambroży