WYNIKI DZIAŁALNOŚCI i ICH PODZIAŁ

Podobne dokumenty
Rachunek zysków i strat

INFORMACJA O ZASADACH PRZYJĘTYCH PRZY SPORZĄDZANIU RAPORTU

RACHUNEK WYNIKÓW. KOSZT WŁASNY SPRZEDAśY PRODUKTY GOTOWE 601 KOSZTY PRODUKCJI 501 PRODUKTY W TOKU 602 KOSZTY. SPRZEDAśY 527 KOSZTY ZARZĄDU 550

Sposób ustalania wyniku finansowego zależy m.in. od momentu i celu jego ustalania i nie ma wpływu na jego wysokość.

Saldo końcowe Ct

Zadanie 3. Bilans nowo założonej jednostki gospodarczej na dzień 1 grudnia przedstawiał się następująco (w zł):

Zadanie 7.1 Operacje bilansowe i ich ujęcie na kontach księgowych Proszę ocenić, czy na podanych kontach wpisano prawidłowe stany początkowe

CHARAKTERYSTYKA STOSOWANYCH METOD WYCENY AKTYWÓW I PASYWÓW BILANSU ORAZ USTALANIA WYNIKU FINANSOWEGO. historycznych. BILANS AKTYWA

1.Pozaksięgowy 2. Kalkulacyjny 3. Porównawczy 4. Korekta wyniku 5.Podział wyniku. Wynik finansowy

I I. CHARAKTERYSTYKA STOSOWANYCH METOD WYCENY AKTYWÓW I PASYWÓW BILANSU ORAZ USTALANIA WYNIKU FINANSOWEGO

T E S T Z P R Z E D M I O T U R A C H U N K O W O Ś Ć

ZASADY RACHUNKOWOŚCI

Wynik finansowy WYNIK FINANSOWY. REZULTAT OSIĄGNIĘTY PRZEZ JEDNOSTKĘ ZA DANY OKRES I WYRAśONY W MIERNIKU PIENIĘśNYM

BILANS Jednostki budżetowej, zakładu budżetowego, gospodarstwa pomocniczego jednostki budżetowej sporządzony na dzień r.

Należy obliczyć rzeczywista wartość środków trwałych oraz wartość środków pieniężnych na rachunku bankowym przedsiębiorstwa KAMA.

Informatyzacja przedsiębiorstw

Operacje gospodarcze

Rachunkowość finansowa przykładowa praca kontrolna / zadania. Zadanie 1 / wprowadzenie do rachunkowości

10 WB 17 Odprowadzenie gotówki z kasy na rachunek bankowy

3 Zasady funkcjonowania kont księgowych

WYBRANE ELEMENTY SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH. Karolina Bondarowska

ZARZĄDZENIE Nr 2/2013 z dnia 2 stycznia 2013 roku. Dyrektora Miejskiego Przedszkola Nr 22 w Siedlcach

ZARZĄDZENIE NR 21/2012 WÓJTA GMINY POKRZYWNICA z dnia 25 maja 2012 roku. w sprawie aktualizacji przyjętych zasad (polityki) rachunkowości

BILANS jednostki budżetowej i samorzadowego zakładu budżetowego sporządzony na dzień:

5 ZAKRES INFORMACJI WYKAZYWANYCH W SPRAWOZDANIU FINANSOWYM, O KTÓRYM MOWA W ART

Sprawozdanie finansowe dla jednostek mikro

071. Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

INFORMACJA DODATKOWA DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO SPÓŁKI. BLOCKCHAIN LAB SPÓŁKA AKCYJNA za rok 2018

FUNDACJA AFRYKA INACZEJ

Informatyzacja przedsiębiorstw

FUNDACJA ROZWOJU SZKOŁY FILMOWEJ W ŁODZI ŁÓDŹ, UL.TARGOWA 61/63. Sprawozdanie finansowe za okres od do

FUNDACJA AFRYKA INACZEJ

Załącznik do sprawozdania finansowego za rok 2015

Przykładowe pytania testowe jednokrotnego wyboru

FUNDACJA AFRYKA INACZEJ

MSIG 131/2017 (5268) poz

(główny księgowy) (rok, miesiąc, dzień) (kierownik jednostki)

Konto księgowe. Winien (Wn) Debet (Dt) Przeznaczenie pieniędzy, obciążenie konta, księgowanie w ciężar konta, księgowanie po stronie Wn

PODSTAWY RACHUNKOWOŚCI

INFORMACJA DODATKOWA DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ZA OKRES OD DO

. Fundusz zapasowy na 31 grudnia 2016 roku wynosi zł ,69

WPROWADZENIE DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ZA 2012 ROK. 1. Nazwa i siedziba jednostki Spółdzielnia Mieszkaniowa Kopernik ul. Matejki 94/96 w Toruniu

Ustalanie wyniku finansowego (zysku)

FUNDACJA ZWIERZĘCA POLANA Warszawa Ul Gwiaździsta 15A lok 257

Natomiast na 31 grudnia 2017 roku zł , Propozycje co do sposobu podziału zysku lub pokrycia strat za rok obrotowy 2017.

Wykaz kont dla jednostek stosujących ustawę o rachunkowości str. 29

ZARZĄDZENIE NR 92/12 BURMISTRZA RAJGRODU

Rachunkowość budżetowa wybrane problemy. Prowadząca: Agnieszka Drożdżal

Bilans należy analizować łącznie z informacją dodatkową, która stanowi integralną część sprawozdania finansowego

PODZIELNOŚĆ KONT ORGANIZACJA ZAJĘĆ RACHUNKOWOŚĆ (WYKŁAD 6) Uniwersytet Szczeciński Instytut Rachunkowości Zakład Teorii Rachunkowości

Załącznik Nr 2. Plan Kont dla Środków Budżetowych. I. Wykaz kont. 1. Konta bilansowe

Rachunkowość finansowa

Powtórzenie materiału z Rachunkowości finansowej studia podyplomowe

BILANS. sporządzony na dzień r. (wersja uproszczona)

Zarządzenie Nr 116/2015 Wójta Gminy Sieroszewice z dnia 22 grudnia 2015r. zmieniające zarządzenie w sprawie prowadzenia zasad (polityki) rachunkowości

WSTĘP. 2. Zasady rachunkowości przejęte przy sporządzaniu sprawozdania finansowego.

PLAN KONT WOJEWODY LUBUSKIEGO - DYSPONENTA CZĘŚCI 85/08 WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE

W p r o w a d z e n i e d o s p r a w o z d a n i a f i n a n s o w e g o

INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE DO BILANSU

Tarnogórskie Stowarzyszenie - Uniwersytet Trzeciego Wieku Tarnowskie Góry ul. Sienkiewicza 16 SPRAWOZDANIE FINANSOWE - BILANS 5174, ,99

OKRĘGOWA IZBA PRZEMYSŁOWO - HANDLOWA W TYCHACH. Sprawozdanie finansowe za okres od do

Rachunkowość finansowa sprawozdawczość finansowa. Zadanie 1

Barbara Gierusz ODDK Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. Gdańsk 2013

Zarządzenie Nr 59/2005 Burmistrza Miasta Szydłowca z dnia 29 września 2005 roku

SKOCZOWSKA FABRYKA KAPELUSZY POLKAP SPÓŁKA AKCYJNA (w restrukturyzacji) Sprawozdanie finansowe za okres od do

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT ZA r.

SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA 2013 ROK. adres OLSZTYN ul. Tracka 5 NIP FUNDACJA "PRZYSZŁOŚĆ DLA DZIECI"

SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA 2012 ROK FUNDACJA "PRZYSZŁOŚĆ DLA DZIECI"

Konto Środki trwałe

Kapitał zapasowy Udzielone pożyczki długoterminowe Materiały Towary 400 Zysk netto 300 Należności z tytułu 400

BILANS - AKTYWA. Lp. Wyszczególnienie Stan na r. Stan na r.

Ujęcie aktywów i pasywów w bilansie

BILANS JEDNOSTKI BUDŻETOWEJ I SAMORZĄDOWEGO ZAKŁADU BUDŻETOWEGO

Dorota Kuchta. Rachunkowość finansowa.

Wykaz i zasady funkcjonowania kont jednostki budżetowej Gimnazjum Nr 1 w Pacanowie. Część I. Konta bilansowe

Temat Księgowa metoda ustalania wyniku finansowego

REGON Kwota za rok poprzedni bieżący ,49 zł ,00 zł. Wyszczególnienie

SPRAWOZDANIE FINANSOWE PGK EKOM" SP. Z O.O. W NYSIE ZA ROK 2009

INFORMACJA DODATKOWA ZA ROK OBROTOWY 2014 R.

Zakładowy plan kont dla jednostki budżetowej Urząd Gminy Miękinia

Wykaz i zasady funkcjonowania kont jednostki budżetowej Gimnazjum nr 1 w Pacanowie. Część I. Konta bilansowe

WPROWADZENIE DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

AKTYWA PASYWA

SAF S.A. SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA OKRES OD DO ROKU

Dodatkowe informacje i objaśnienia do sprawozdania finansowego

SPRAWOZDANIE FINANSOWE DRUŻYNA CHRYSTUSA DAR ŚRODOWISKA PIŁKARSKIEGO

Sprawozdanie finansowe za 2015 rok nie podlegające badaniu Fundacja MULTIREGION Rzeszów, ul. Karola Lewakowskiego 6

INFORMACJA DODATKOWA I OBJAŚNIENIA

Informacja dodatkowa instytucji kultury Gminnego Ośrodka Kultury (art. 45 ust. 2 pkt 3 ustawy)

Sprawozdanie finansowe za rok obrotowy Bilans - Aktywa

ZARZĄDZENIE NR Wójta Gminy Dubicze Cerkiewne z dnia 27 czerwca 2012 roku

dr Bartłomiej Marona Analiza ekonomiczna przedsiębiorstw POWTÓRKA ZE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH - PYTANIA:

FUNDACJA WARTA GOLDENA Warszawa ul Tamka 49/11

WARSZAWSKA MISJA OCHOTNICZA

SPRAWOZDANIE FINANSOWE

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT PRZYCHODY PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY

0, ,00 I. Zapasy 0,00. 0, , Materiały 1.2. Półprodukty i produkty w toku 1.3. Produkty gotowe. społecznych

MEDIAN POLSKA SPÓŁKA AKCYJNA. Sprawozdanie finansowe za okres od do

Społeczna Szkoła Podstawowa nr 1, Społeczne Gimnazjum nr 1 oraz Samodzielne Koło Terenowe nr 15 STO w Poznaniu

Rozdział 1 RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA W SYSTEMIE INFORMACJI EKONOMICZNEJ... 13

Transkrypt:

WYNIKI DZIAŁALNOŚCI i ICH PODZIAŁ 1. Wynik działalności jednostki gospodarczej Wynik działalności jednostki gospodarczej jest ustalany na koncie Wynik finansowy jako rezultat porównania : - przychodów uzyskanych ze sprzedaży wyrobów, robót i usług z kosztami ich osiągnięcia, - przychodów uzyskanych ze sprzedaży towarów ( w tym także materiałów) z wartością sprzedanych towarów ( w tym materiałów ) w cenie nabycia (zakupu) i kosztów działalności handlowej, - pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych,

- przychodów i kosztów finansowych, - przychodów (zysków) i kosztów (strat) nadzwyczajnych. Algebraiczna suma tych różnic stanowi wynik przed opodatkowaniem, a więc przed zmniejszeniem go o obowiązkowe płatności. Dopiero suma tych różnic po uwzględnieniu podatku dochodowego od osób prawnych to wynik netto, który podlega podziałowi, względnie jeśli jest to strata netto wymaga pokrycia. Na wynik działalności jednostki gospodarczej składają się więc następujące wyniki cząstkowe: Wynik na zwykłej działalności operacyjnej tj. wynik na sprzedaży wyrobów, robót, usług i towarów + wynik na pozostałej działalności operacyjnej = wynik na działalności operacyjnej + wynik na działalności finansowej = wynik brutto na działalności gospodarczej = przychody (zyski) i koszty (straty) nadzwyczajne = wynik brutto - podatek dochodowy od osób prawnych i inne obowiązkowe odpisy z zysku brutto = wynik netto (zysk netto lub strata netto) 2. Wyniki nadzwyczajne Zakres kosztów i przychodów (zysków) nadzwyczajnych jest ograniczony do zdarzeń występujących niepowtarzalnie, które nie wynikają z normalnego biegu gospodarki jednostki. Do kosztów (strat) i przychodów (zysków) nadzwyczajnych zalicza się przykładowo skutki: a) zdarzeń losowych (pożar, kradzież z włamaniem), b) zaniechania lub zawieszenie pewnego rodzaju działalności, c) sprzedaży zorganizowanej części jednostki ( zakładu, wydziału), d) postępowania układowego, naprawczego lub ugodowego. Odpowiednio do kosztów (strat) nadzwyczajnych zalicza się : - wartość netto składników majątkowych utraconych na skutek zdarzeń losowych oraz koszty usuwania skutków zdarzeń; - wartości netto rzeczowych składników majątku trwale unieruchomionych z powodu zaniechania określonego rodzaju działalności oraz koszty ich likwidacji lub sprzedaży, a także wartości sprzedanych lub złomowanych materiałów lub półfabrykatów, które są zbędne z uwagi na zaniechanie określonej działalności i nie nadają się do wykorzystania w innej działalności; - wartości netto składników majątkowych wchodzących w skład zorganizowanej części jednostki, która podlega sprzedaży; - należności utracone na skutek postępowania układowego, naprawczego lub ugodowego. Do przychodów (zysków) nadzwyczajnych zalicza się w szczególności: - odszkodowania otrzymane za straty będące skutkiem zdarzeń losowych; - równowartość nadających się do dalszego wykorzystania rzeczowych składników majątku objętych skutkami zdarzeń losowych;

- odzyskane wartości związane z zaniechaniem lub zawieszeniem określonego rodzaju działalności jednostki; - przychody ze sprzedaży zorganizowanej części jednostki; - obniżenie zobowiązań wobec kontrahentów w wyniku przeprowadzonego postępowania układowego i naprawczego, po uprawomocnieniu się jego postanowień. Księgowania związane z zaistnieniem omówionych zdarzeń nadzwyczajnych charakteryzuje następujący schemat. Rachunek bieżący Środki Umorzenie środków Straty Zyski Pozostałe rozrachunki trwałe trwałych nadzwyczajne nadzwyczajne /1a/ /2/ /1b/ Przych. przyszłych okresów Wyroby gotowe /9/ /3/ Wartość sprzedanych towarów - w cenie zakupu Towary, Materiały /10/ /4/ Rozliczenia kosztów, Koszty produkcji /5/ Pozostałe rozrachunki /6/ Objaśnienie schematu 1. Wartość składników majątku trwałego spisanych ze stanu w związku ze : sprzedażą zorganizowanej części jednostki, zdarzeniami losowymi oraz zaniechaniem określonego rodzaju działalności: a) dotychczasowe umorzenie, b) wartość netto 2. Skutki obniżenia wartości środków trwałych do poziomu cen możliwych do uzyskania w przypadku zaniechania określonego rodzaju działalności. 3. Wartość wyrobów gotowych spisanych ze stanu w związku ze sprzedażą zorganizowanej części jednostki oraz zdarzeń losowych. 4. Wartość materiałów i towarów spisanych ze stanu w związku ze sprzedażą zorganizowanej części jednostki oraz na skutek zdarzeń losowych. 5. Koszty likwidacji rzeczowych składników majątku w związku ze zdarzeniami wymienionymi w punkcie 1. 6. Koszty postępowania układowego, ugodowego lub naprawczego. 7. Przychody ze sprzedaży zorganizowanej części jednostki. 8. Odszkodowania za straty losowe. 9. Rozliczenia obniżenia zobowiązań wobec kontrahentów po wywiązaniu się jednostki z postanowień układu lub ugody. 10. Sprzedaż majątku rzeczowego, uszkodzonego na skutek zdarzeń losowych oraz sprzedaż materiałów i produkcji nie zakończonej nie zużytej w zaniechanej działalności i nie

nadających się do innej produkcji. 3. Typy rachunków wyników W zależności od tego w jakim układzie klasyfikacyjnym będą na koncie Wynik finansowy oraz w rachunku zysków i strat ujęte koszty zwykłej działalności operacyjnej, rozróżnia się : - kalkulacyjny rachunek wyników, koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży produktów i towarów są wykazywane w układzie kalkulacyjnym; - porównawczy rachunek wyników, jeżeli koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży produktów i towarów są wykazywane w układzie rodzajowym, korygowane o zmianę stanu produktów. Pozostałe elementy rachunku wyników przy obu rozwiązaniach wykazywane są w jednakowy sposób. Kalkulacyjny rachunek wyników Kalkulacyjny rachunek wyników sporządza się wówczas, gdy w danej jednostce gospodarczej ponoszone koszty są ewidencjonowane: - tylko w układzie kalkulacyjnym, - jednocześnie w układzie rodzajowym i kalkulacyjnym kosztów W kalkulacyjnym rachunków wyników po jego stronie prawej wykazuje się sumy uzyskanych przychodów ze sprzedaży produktów i towarów, natomiast po stronie lewej koszty uzyskania tych przychodów w układzie kalkulacyjnym. Konto Wynik finansowy, które jest księgowym odzwierciedleniem rachunku wyników, działa wtedy w następujący sposób: Koszt sprzedanych produktów Wynik finansowy Sprzedaż produktów /1b/ /1a/ Koszty zarządu /1c/ /3a/ Sprzedaż towarów Koszty sprzedaży /1d/ /3a/ Pozostałe przychody operacyjne Wartość sprzedanych towarów wg cen zakupu /2b/ /4a/ Przychody finansowe Koszty handlowe /2c/ Zyski nadzwyczajne

Pozostałe koszty operacyjne /3b/ Koszty finansowe /4b/ Straty nadzwyczajne /5b/ /5b/ S1 S2 Objaśnienie schematu: 1.Wynik z działalności produkcyjnej: a) przychody ze sprzedaży produktów ( wyrobów, robót i usług), b) koszty wytworzenia sprzedanych produktów c) koszty zarządu poniesione w bieżącym okresie d) koszty sprzedaży poniesione w bieżącym okresie. 2. Wynik z działalności handlowej: a) przychody ze sprzedaży towarów, b) wartość sprzedanych towarów według cen zakupu c) koszty handlowe poniesione w bieżącym okresie. 3. Rezultat pozostałej działalności operacyjnej: a) pozostałe przychody operacyjne b) pozostałe koszty operacyjne. 4. Rezultaty operacji finansowych : a) przychody finansowe b) koszty finansowe 5. Rezultaty zdarzeń nadzwyczajnych: a) przychody (zyski) nadzwyczajne c) koszty (straty) nadzwyczajne. S1 zysk brutto S2 strata brutto Przedstawiony sposób obliczania wyniku brutto umożliwia określenie nie tylko łącznego wyniku, ale również wyników cząstkowych, uzyskanych na sprzedaży z poszczególnych rodzajów działalności, a w ramach działalności produkcyjnej-

poszczególnych produktów lub ich grup. Dzięki tego rodzaju informacji jednostka gospodarcza może ocenić rentowność poszczególnych produktów, co ma duże znaczenie dla wyznaczenia kierunku produkcji. Porównawczy rachunek wyników Porównawczy rachunek wyników sporządza się wówczas, gdy jednostka gospodarcza ewidencjonuje koszty: - tylko w układzie rodzajowym, - jednocześnie w układzie rodzajowym i kalkulacyjnym. Porównawczy rachunek wyników różni się od kalkulacyjnego rachunku tym, że zamiast pozycji (księgowań) oznaczonych numerami: : 1b, 1c, 1d oraz 2 c w ostatnim schemacie trafiają na konto Wynik finansowy salda kont kosztów według rodzaju. Koszty w układzie rodzajowym (Kr) równają się kosztowi własnemu sprzedaży (Kws) tylko wówczas, gdy wytworzone w danym okresie produkty gotowe, zostaną w tym samym okresie sprzedane w całości. W praktyce nie wszystkie koszty zaewidencjonowane w układzie rodzajowym trafiają na konto kosztu własnego sprzedaży. Część z nich osiada w postaci sald końcowych (Sk) na kontach : Wyroby gotowe (produkcja nie zakończona), Rozliczenie kosztów zakupu i Rozliczenie międzyokresowe kosztów. Występuje więc następująca nierówność Kr = Kws + Sk W wypadku, gdy w jednostce gospodarczej istniały również stany początkowe produktów (przyjmując założenie, że konto : Rozliczenie kosztów zakupu i Rozliczenie międzyokresowe kosztów wykazują także salda swoistych produktów), wtedy przedstawione wyżej równanie wymaga uzupełnienia o saldo początkowe produktów i przybiera postać: Sp + Kr = Kws + Sk Równanie to może być zapisane następująco: Kr Kws = Sk Sp Oznacza ono, że suma kosztów według rodzaju poniesionych w danym okresie różni się od kosztu własnego sprzedaży tegoż okresu o różnicę stanów (sald) produktów na koniec i początek danego okresu. Jeżeli więc stany produktów na początek i koniec okresu są sobie równe (Sk=Sp), to jednocześnie musi zachodzić druga równość, polegająca na tym, że poniesione w danym okresie koszty w układzie rodzajowym równają się kosztowi własnemu sprzedaży (Kr=Kws). Z przeprowadzonego toku rozumowania wynika, iż wynik finansowy ze sprzedaży produktów i towarów może być obliczany jako różnica pomiędzy osiągniętymi w danym okresie przychodami ze sprzedaży produktów i towarów może być obliczana jako różnica pomiędzy osiągniętymi w danym okresie przychodami ze sprzedaży produktów i towarów, a poniesionymi w tym okresie kosztami w układzie rodzajowym. Jeżeli stany produktów na początek i koniec okresu nie są sobie

równe, to osiągnięte w danym okresie przychody powinny być zwiększone o przyrost stanu produktów, a zmniejszone o zmniejszenie stanów produktów. Ilustruje to następujący przykład: Wynik finansowy poniesione w danym okresie 1 000,- 1 500,- Uzyskane w danym okresie koszty wg. rodzaju przychody ze sprzedaży Wynik finansowy(zysk) 600,- 1 00,- Przyrost stanów produktów 1 600,- 1 600,- Jak widać część kosztów poniesionych w danym okresie dotyczyła sprzedanych produktów, za które uzyskano przychody w wysokości 1 500 zł. Część zaś kosztów (100 zł.) odnosiła się do produktów, o które zostały powiększone zapasy produktów nie sprzedanych. W rezultacie koszt uzyskania przychodów wyniósł 900 zł. ( 1000 100), a zysk 1500 zł. 900 zł. = 600 zł. 4. Podział Wyniku Zysk brutto ustalony na koncie Wynik finansowy osiągnięty w ciągu roku z całokształtu działalności jednostki gospodarczej, podlega podziałowi, a jego odpowiednie części mogą być przeznaczone dla: - budżetu państwa lub budżetu terenowego - jednostki gospodarczej, - właściciela jednostki gospodarczej - pracowników lub innych osób prawnych i fizycznych. Część zysku odprowadzona do budżetu opłacana jest głównie w formie podatku dochodowego. Przepisy podatkowe nie uznają niektórych kosztów i strat, ujętych w ewidencji księgowej, za koszty uzyskania przychodów, traktuje je jako nie byłe, zwiększając o nie zysk podlegający opodatkowaniu. Dlatego wyliczona dla celów podatkowych podstawa opodatkowania (zysk) może różnić się od zysku brutto. Różnice te mogą mieć charakter : - trwały - przejściowy Do różnic mających charakter trwały zalicza się pozycje, które w ogóle nie są uznawane przez przepisy za koszty uzyskania przychodów. Do tych różnic można przykładowo zaliczyć : przekroczenie limitu kosztów reprezentacji i reklamy, płacone przez jednostkę kary i grzywny, odpisanie przeterminowanych należności. O różnice takie, w ustalonej wysokości, zwiększa się podstawę opodatkowania, a więc w konsekwencji oblicza od nich podatek dochodowy. Do różnic mających charakter przejściowy zalicza się pozycje, które nie są uznawane przez przepisy podatkowe za koszty uzyskania przychodów, ale po pewnym czasie zostaną one wyrównane. Do tych różnic można przykładowo zaliczyć: - różnice pomiędzy wysokością amortyzacji zaliczonej w koszty, a amortyzacji obliczonej za pomocą stawek amortyzacyjnych przewidzianych w przepisach podatkowych. Jeżeli np. jednostka zastosuje stawki amortyzacyjne wyższe od

uznanych dla celów podatkowych, to przez kilka lat kwota amortyzacji obliczona za pomocą stawek ustalonych przez jednostkę będzie wyższa od kwoty amortyzacji przewidzianej w przepisach podatkowych. Nadwyżka ta, mimo że wliczona do kosztów nie zostanie uznana za koszty uzyskania przychodu. Jeżeli jednak po kilku latach s - środki trwałe, choć w pełni odpisane za pomocą stawek ustalonych przez jednostkę, będą nadal gospodarczo czynne, to można będzie od nich pozaksięgowo naliczyć amortyzacje stosując stawki podatkowe, aż nie nastąpi pełne zrównanie amortyzacji z wartością początkową tych obiektów. Tak ustalona amortyzacja, mimo że nie księgowana, stanowi koszt uzyskania przychodu. - Różnice spowodowane uwzględnieniem -przy ustalaniu wyniku - policzonych odsetek i ujemnych różnic kursowych od rozrachunków wyrażonych w walucie obcej na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego, podczas gdy do celów podatkowych mogą być one uwzględnione dopiero po ich opłaceniu, co z reguły następuje później - Różnice wynikające z uwzględnienia -przy obliczaniu wyniku - rezerw na przewidywane straty, gdy dla celów podatkowych mogą być brane pod uwagę tylko rzeczywiście poniesione straty, które również ujawnia się dopiero po pewnym czasie. Ustawa o rachunkowości przewiduje liczenie podatku dochodowego od zysku brutto, skorygowanego o różnice trwałe. W rezultacie porównania tak wyliczonego podatku z rzeczywistymi zobowiązaniami podatkowymi, obliczonymi od podstawy opodatkowania, powstanie saldo wynikające z naliczenia podatku od przejściowych różnic. Sposób ustalania tego salda przedstawiają następujące księgowania: Rozrachunki Podatek Publicznoprawne dochodowy Wynik finansowy /2/ /1/ Rezerwa na podatek dochodowy /3/ /4/ Rozliczenie międzyokresowe kosztów Objaśnienie schematu: 1. Podatek obliczony od zysku brutto, skorygowany o trwałe różnice. 2. Zobowiązanie podatkowe obliczone od podstawy opodatkowania. 3. Saldo Ct. 4. Saldo Dt. W zależności od charakteru salda będzie to rezerwa na podatek dochodowy lub

rozliczenie międzyokresowe czynne. Tworzenie rezerwy na dodatnie różnice (większy podatek dochodowy obliczony od zysku brutto skorygowany o trwałe różnice, niż od podstawy opodatkowania) jest obowiązkowe, natomiast z możliwości aktywowania różnic ujemnych jednostki mogą skorzystać lub nie. Jeżeli różnica jest dodatnia, na którą została utworzona rezerwa, będzie ona kompensowana w następnych okresach sprawozdawczych obliczonym podatkiem od zysku brutto. Natomiast różnica ujemna, traktowana jako rozliczenie międzyokresowe czynne, będzie odpisywana w latach następujących po roku obrotowym i traktowana jako obowiązkowe obciążenie wyniku finansowego. Podatek dochodowy jest zaliczkowo regulowany co miesiąc. Suma rocznego zobowiązania wobec budżetu z tytułu podatku dochodowego, wyliczona w oparciu o dane sporządzone rachunku zysków i strat, jest pomniejszana w oparciu o dokonane zaliczkowe wpłaty. Różnica stanowi odpis wyrównawczy, który jest księgowany pod datą ostatniego dnia roku obrotowego (31 grudnia) na podstawie danych wynikających z deklaracji podatkowej, składanej co miesiąc, przez jednostkę gospodarczą w Urzędzie Skarbowym. Naliczenie podatku dochodowego księguje się : Dt- Podatek dochodowy, Ct- Pozostałe rozrachunki publicznoprawne, zaś dokonanie przelewu, Dt- Rozrachunki publicznoprawne, Ct- Rachunek bieżący. W końcu roku obrotowego kwotę podatku dochodowego, zaewidencjonowana na koncie podatek dochodowy, przenosi na konto Wynik finansowy (Dt- Wynik finansowy, Ct- Podatek dochodowy ). Zmniejsza ona ustalony na tym koncie zysk brutto. Zysk brutto pomniejszony o obowiązkowe odpisy zysku stanowi zysk netto. Od momentu ustalenia zysku netto rozpoczyna się właściwy (zależny od woli samej jednostki) podział wyniku. Ma to miejsce w roku następnym, po weryfikacji wyniku (przez biegłych rewidentów) na podstawie uchwały odnośnie germiów, które określają przeznaczenie zysku na : zasilanie funduszów samofinansowania, dywidendy, funduszów specjalnych, nagrody i premie dla pracowników, inne cele. Pierwszym elementem podziału zysku netto powinien być odpis na fundusz samofinansowania, który jest obowiązkowy w spółkach akcyjnych( 8% rocznego zysku netto), w pozostałych jednostkach dobrowolny. Warunkuje on możliwość dalszego rozwoju jednostki i bezpieczeństwo jej przetrwania, gdyż z funduszu samofinansowania będą w przyszłości pokrywane straty netto. W przypadku wystąpienia straty jej pokrycie następuje z reguły z funduszu samofinansowania ale może być ona w niektórych jednostkach częściowo pokryta z funduszu powierzonego, z czym wiąże się jego obciążenie. Zasady podziału wyniku w jednostce gospodarczej ilustruje schemat: Fundusz Wynik Fundusz samofinansowania finansowy samofinansowania /1/ /6/ Fundusz powierzony Rachunek bieżący Pozostałe rozrachunki /2/ Rozrachunki z pracownikami /3/

/4/ Fundusze specjalne /5/ Objaśnienie schematu: Podział zysku w księgach roku następnego: 1. Część zysku przeznaczona na zwiększenie funduszu (kapitału) samofinansowania. 2. Część zysku przeznaczona na zwiększenie funduszu (kapitału) powierzonego 3. Część zysku przeznaczona na dywidendy oraz na inne cele np. cele społecznie użyteczne. 4. Odpis z zysku na nagrody i premie dla pracowników. 5. Odpis z zysku na fundusz świadczeń socjalnych, ewentualnie inne fundusze specjalne. 6. Pokrycie straty netto funduszem (kapitałem) samofinansowania. ZADANIE Przedsiębiorstwo Handlowe PHUP WOL-HURT-service w Lublinie przy ul. Grażyny 19, w dniu 1 grudnia 2000 r. dysponowało następującymi składnikami bilansowymi: AKTYWA Kwota PASYWA Kwota 1. Środki trwałe 2. Materiały 3. Kasa 4. Rachunek bieżący 450 000 5 000 3 000 180 000 638 000 1. Fundusz założycielski 2. Fundusz przedsiębiorstwa 3. Kredyty bankowe 500 000 80 000 58 000 638 000 Operacje gospodarcze dokonywane w grudniu: 1. Zakup towarów za gotówkę i ich przyjęcie do magazynu zł. 1 000,- 2. Zakup towarów według faktury dostawcy ( zapłata nastąpi w okresie póżniejszym) i ich przyjęcie do magazynu zł. 149 000,- 3. spłata zobowiązania wobec dostawcy towarów z rachunku bieżącego zł. 149 000,- 4. Sprzedaż partii towarów za gotówkę: a) dochód ze sprzedaży gotówkowej zł. 1 200,- c) rozchód sprzedanych towarów z magazynu w cenie zakupu zł. 960,- 5. Sprzedaż partii towarów odbiorcy ( zapłata nastąpi w póżniej): a) dochód ze sprzedaży gotówkowej zł. 128 800,- b) rozchód sprzedanych towarów z magazynu w cenie zakupu. zł. 109 040,- 6. Wpływ należności od odbiorcy na rachunek bieżący zł. 128 800,- 7. Lista płac pracowników na bieżący miesiąc zł. 10 000,- 8. Wydanie materiałów do zużycia zł. 1 000,- 9. Miesięczna stawka zużycia środków trwałych: a) Umorzenie zł. 1 500,-

b) Amortyzacja zł. 1 500,- 10. Faktury przewożników za transport zakupionych i sprzedanych zł. 3 500,- towarów 11. Rozliczenie kosztów układu rodzajowego Zużycie materiałów zł. 1 000,- Amortyzacji zł. 1 500,- Wynagrodzeń zł. 10 000,- Usług zł. 3 500,- Razem zł. 16 000,- 12. Spisano zepsute towary w magazynie zł. 420,- ( sytuacja nie zawiniona przez magazyniera) 13.Obciążono odbiorcę za należne odsetki za zwłokę zł. 120,- w zapłacie kwotą 14. Przeksięgowano w końcu roku wartość sprzedanych towarów zł. 110 000,- w cenach zakupu 15. przeksięgowanie w końcu roku koszty handlowe zł. 16 000,- 16. Przeksięgowano w końcu roku zysk brutto ze sprzedaży towarów zł. 20 000,- 17.Przeksięgowano w końcu roku koszty wg. rodzaju: a) zużycie materiałów zł. 1 000,- b) amortyzacja zł. 1 500,- c) wynagrodzenia zł. 10 000,- d) usługi zł. 3 500,- 18) Przeksięgowanie w końcu roku straty nadzwyczajnej zł. 420,- 19)Przeksięgowano w końcu roku zyski nadzwyczajne zł. 120,- Zadania do wykonania: 1. Otworzyć konta z bilansu początkowego 2. Zaksięgować operacje gospodarcze 3. Obliczyć wynik działalności gospodarczej 4. Sporządzić zestawienie obrotów i sald 5. Sporządzić bilans końcowy Środki trwałe Materiały Kasa Sp) 450 000,- sp) 5 000,- 1 000,- (8 sp) 3 000,- 1 000,- (1) 450 000,- - 5 000,- 1 000,- (4a) 1 200,- 450 000,-Sk 4 000,- (sk 450 000,- 450 000,- 5 000,- 5 000,- 4 200,- 1 000,- 3 200,- sk 4200,- 4200,- Rachunek bieżący Fundusz założycielski Fundusz przedsiębiorstwa Sp. 180 000,- 149 000,- (3) 500 000,- Sp (6a) 1 500,- 80 000,- Sp (6) 128 800,- - 500 000,- 1 500,- 80 000,- 308 800,- 149 000,- Sk 500 000,- Sk 78 500,- 159 800,- Sk 500 000,- 500 000,- 80 000,- 80 000,- 308 800,- 308 800,-

Zobowiązania Kredyty bankowe wobec dostawców Towary (3) 149 000,- 149 000,- (2) 58 000 Sp (1) 1 000,- 960,- (4b) 3 500,- (10) (2) 149 000,- 109 040,- (5b) - 58 000,- 420,- (12) 149 000,- 152 500,- Sk 58 000,- 150 000,- 110 420,- Sk 3 500,- 39 580,- Sk 58 000,- 58 000,- 15 0 000 152 500,- 152 5000,- Wartość sprzedanych towarów wg. Sprzedaż towarów Należności od odbiorców cen zakupu (14) 110 000,- 1 200,- (4a) (5a) 128 800,- 128 800,- (6) (4b) 960,- 110 000,- (14) (16) 20 000,- 128 800,- (5a) (5b) 109 040,- (13 ) 120,- 130 000,- 130 000,- 110 000,- 110 000,- 128 920,- 128 800 120,- Sk 128 920,- 128 920,- Rozrachunki z tytułu wypłat Wynagrodzenia Zużycie materiałów wynagrodzeń (7) 10 000,- 10 000,- (17c) (8) 1000,- 1 000, - (17a) 10 000,- (7) 1 000,- 1 000,- - 10 000,- 10 000,- 10 000,- Sk 10 000,- 10 000,- 10 000,- Umorzenie środków trwałych Amortyzacja Rozliczenie amortyzacji 1 500,-(9a) (9b) 1 500,- 1 500,- (17b) 1 500,- (9b) - 1 500,- 1 500,- 1 500,- - 1 500,- 1 500,- Sk) 1 500,- 1 500,- 1 500,- 1 500,- 1 500,- Usługi Rozliczenie kosztów Koszty handlowe (8) 3 500,- 3 500,- (17d) (15) 16 000,- 16 000,- (11) (11) 16 000,- 16 000,-(15) 3 500,- 3 500,- 16 000,- 16 000,- 16 000,- 16 000,- Straty nadzwyczajne Zyski nadzwyczajne (12) 420,- 420,- (18) (19) 120,- 120,- (13)

420,- 420,- 120,- 120,- Wynik finansowy (17a) 1 000,- 20 000,- (16) (17b) 1 500,- 120,- (19) (17c) 10 000,- (17d) 3 500,- (18) 420,- 16 420,- 20 120,- Zysk netto Sk 3 700,- PHUP Wol-Hurt service 20-605 Lublin ul. Grażyny 19 Zestawienie obrotów i sald na dzień 31 grudnia 2000r. 20 120,- 20 120,- Lp. Nazwa konta Obroty Salda Dt Ct Dt 1. Środki trwałe 450 000,- - 450 000,- - 2. Materiały 5 000,- 1 4 000,- - 000,- 3. Kasa 4 200,- 1 3 200,- - 000,- 4. Rachunek bieżący 308 800,- 149 000,- 159 800,- - 5. Fundusz założycielski - 500-500 000,- 000,- 6. Fundusz przedsiębiorstwa 1 500,- 80-78 000,- 500,- 7. Umorzenie środków trwałych - 1-1 500,- 500,- 8. Kredyty bankowe - 58-58 000,- 000,- 9. Towary 150 000,- 110 000,- 39 580,- - 10. Zobowiązania wobec dostawców 149 000,- 152 500,- - 3 500,- 11. Wartość sprzedanych towarów 110 000, 110 000,- - - według cen zakupu 12. Sprzedaż towarów 130 000,- 130 000,- - - 13. Należności od odbiorców 128 920,- 128 800,- 120,- - 14. Zużycie materiałów 1 000,- 1 000,- - - 15. Amortyzacja 1 500,- 1 500,- - - 16. Wynagrodzenia 10 000,- 10 000,- - - 17. Usługi 3 500,- 3 500,- - - 18. Rozliczenie kosztów 16 000,- 16 000,- - - 19. Koszty handlowe 16 000,- 16 000,- - - Ct

20. Rozrachunki z tytułu - 10 000,- - 10 000,- wynagrodzeń 21. Rozliczenie amortyzacji - 1 500,- - 1 500,- 22. Straty nadzwyczajne 420,- 420,- - - 23. Zyski nadzwyczajne 120,- 120,- - - 24 Wynik finanasowy 16 420,- 20 120,- - 3 700,- 1 502 380,- 1 502 380,- 656 700,- 656 700,- Lublin, dn. 29 stycznia 2001 r. ( - ) Gł. Księgowy PHUP WOL-Hurt service 20-605 Lublin ul. Grażyny 19 Bilans Sporządzony dzień 31 grudnia 2000 r. Lp. AKTYWA KWOTA Lp. PASYWA KWOTA A. Środki trwałe - A. Fundusze własne 1. Środki trwałe 448 5000,- 1. Fundusz założycielski 5000 000,- B. Środki obrotowe 2. Fundusz przedsiębiorstwa 78 500,- 2. Materiały 4 000,- 3. Zysk 3 700,- 3. Towary 39 580,- 4. B Fundusze obce 4. Kasa 3 200,- 5. Kredyty bankowe 58 000,- 5. Rachunek bieżący 159 800,- 6. Zobowiązania wobec 3 500,- dostawców 6. Należności od odbiorców 120,- 7. Rozrachunki z tytułu wynagr. 10 000,- 8. Rozliczenie amortyzacji 1 500,- Suma bilansowa 655 200,- 655 200,- Dane uzupełniające : umorzenie środków trwałych 1500,-

Lublin, dn. 29 styczna 2001 r. ( - ) Gł. Księgowy (- )Dyrektor