RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 181159 (21) Numer zgłoszenia: 318241 (22) Data zgłoszenia: 30.01.1997 (13) B1 (51) IntCl7 E06B 11/02 (54) Brama przesuwna (43) Zgłoszenie ogłoszono: (73) Uprawniony z patentu: 03.08.1998 BUP 16/98 Kantorski Henryk, Imielin, PL (45) 0 udzieleniu patentu ogłoszono: (72) Twórcy wynalazku: 29.06.2001 W UP 06/01 Henryk Kantorski, Imielin, PL PL 18159 B1 (57)1. Brama przesuwna, zawierająca przesuwne (57) prostokątne skrzydło o konstrukcji ażurowej umieszczone na belce nośnej przemieszczającej się w jarzmie bramy na rolkach jezdnych, znamienna tym, że do podstaw (1) przymocowane są pionowo słupki prowadników (16) górnej części skrzydła oraz wykonana z dwuteownika podstawa jarzma (5) z zamocowanymi na końcach i po obu jej stronach obsadami (7) dla umieszczonych wewnątrz rolek jezdnych (8), po których przemieszcza się belka nośna (9) bramy, wykonana z odcinka dwuteownika równego długości przesuwnego skrzydła bramy, przy czym dolna belka (12) ramy skrzydła przymocowana jest nierozłącznie poprzez podkładkę dystansową (13) do górnej części belki nośnej (9), osłoniętej od góry i z boków osłoną (14), natomiast górna belka (22) ramy przesuwnego skrzydła od góry posiada przymocowaną osłonę (21) prowadzenia górnego, pod którą umieszczone są rolki (20) na wysięgnikach (19) z ramionami (17), zamocowanymi do górnych końców słupków prowadników (16). Fig. 2
Brama przesuwna Zastrzeżenia patentowe 1. Brama przesuwna, zawierająca przesuwne prostokątne skrzydło o konstrukcji ażurowej umieszczone na belce nośnej przemieszczającej się w jarzmie bramy na rolkach jezdnych, znamienna tym, że do podstaw (1) przymocowane są pionowo słupki prowadników (16) górnej części skrzydła oraz wykonana z dwuteownika podstawa jarzma (5) z zamocowanymi na końcach i po obu jej stronach obsadami (7) dla umieszczonych wewnątrz rolek jezdnych (8), po których przemieszcza się belka nośna (9) bramy, wykonana z odcinka dwuteownika równego długości przesuwnego skrzydła bramy, przy czym dolna belka (12) ramy skrzydła przymocowana jest nierozłącznie poprzez podkładkę dystansową (13) do górnej części belki nośnej (9), osłoniętej od góry i z boków osłoną (14), natomiast górna belka (22) ramy przesuwnego skrzydła od góry posiada przymocowaną osłonę (21) prowadzenia górnego, pod którą umieszczone są rolki (20) na wysięgnikach (19) z ramionami (17), zamocowanymi do górnych końców słupków prowadników (16). 2. Brama według zastrz. 1, znamienna tym, że podstawy (1) wykonane są z dwóch równoległych kształtowników, połączonych poprzeczkami (2), z przytwierdzonymi na końcu uchwytami (3) do mocowania na fundamencie bramy. 3. Brama według zastrz. 1, znamienna tym, że średnica rolek (8) zbliżona jest do wysokości środnika dwuteownika belki nośnej (9). 4. Brama według zastrz. 1, znamienna tym, że pomiędzy wewnętrzną powierzchnią boczną osłony (21) prowadzenia górnego, a powierzchnią boczną górnej belki (22) przesuwnego skrzydła bramy umieszczone są poziomo rolki (20) na wysięgnikach (19) o regulowanym wysuwie, zamocowanych na ramionach (17) przytwierdzonych do górnych końców słupków prowadników (16). 5. Brama przesuwna, zawierająca przesuwne prostokątne skrzydło o konstrukcji ażurowej umieszczone na belce nośnej przemieszczającej się w jarzmie bramy na rolkach jezdnych, znamienna tym, że do podstaw (1) przymocowane są pionowo słupki prowadników (16) górnej części skrzydła bramy oraz wykonana z dwuteownika podstawa jarzma (5) z zamocowanymi na końcach i po obu jej stronach obsadami (7) dla umieszczonych wewnątrz rolek jezdnych (8), po których przemieszcza się belka nośna (9) bramy, wykonana z odcinka dwuteownika równego przesuwnego skrzydła bramy, przy czym dolna belka (12) ramy skrzydła przymocowana jest rozłącznie poprzez podkładkę dystansowną(13) do górnej części belki nośnej (9), osłoniętej od góry i z boków osłoną (14), natomiast górna belka (22) ramy przesuwnego skrzydła od góry posiada przymocowaną osłonę (21) prowadzenia górnego, pod którą umieszczone są rolki (20) na wysięgnikach (19) z ramionami (17), zamocowanymi do górnych końców słupków prowadników (16). 6. Brama według zastrz. 5, znamienna tym, że rozłączne mocowanie skrzydła bramy z belką nośną (9) wykonane jest za pomocą śrub (10) przytwierdzonych do górnej płaszczyzny belki nośnej i wchodzących do wnętrza zamkniętego profilu dolnej belki (12) ramy skrzydła dokręcanej nakrętkami (11) poprzez otwory wykonane w górnej płaszczyźnie belki (12), które zamykane s ą zatyczkami (15). 7. Brama według zastrz. 5, znamienna tym, że podstawy (1) wykonane są z dwóch równoległych kształtowników, połączonych poprzeczkami (2), z przytwierdzonymi na końcu uchwytami (3) do mocowania na fundamencie bramy. 8. Brama według zastrz. 5, znamienna tym, że średnica rolek (8) zbliżona jest do wysokości środnika dwuteownika belki nośnej (9). 9. Brama według zastrz. 5, znamienna tym, że pomiędzy wewnętrzną powierzchnią boczną osłony (21) prowadzenia górnego, a powierzchnią boczną górnej belki (22) przesuwnego skrzydła bramy umieszczone są poziomo rolki (20) na wysięgnikach (19) o regulowanym
181 159 3 wysuwie, zamocowanych na ramionach (17) przytwierdzonych do górnych końców słupków prowadników (16). * * * Przedmiotem wynalazku jest brama przesuwna przeznaczona do zastosowania jako zamknięcie wjazdów, zwłaszcza wjazdów o dużych szerokościach, wykonywanych w ogrodzeniach terenów zakładów przemysłowych. Znanych jest wiele różnorodnych konstrukcji bram wjazdowych. W znacznej licznie rozwiązań bram o dużej szerokości wjazdu przeważają te, których dwa skrzydła zamocowane zawiasowo do wsporników po obu stronach wjazdu, zamykają się uchylnie. Przy dużej masie skrzydeł w dolnej ich części zamocowane są kółka jezdne, toczące się po okręgach prowadników przytwierdzonych do podłoża. Podstawową wadą tego typu bram jest potrzeba dokładnego zamocowania lub przytrzymywania rozwartych skrzydeł bramy przed możliwością zamknięcia się, na przykład z powodu wiatru lub niedogodności wykonania, zwłaszcza złego wypionowania. Znane są również przesuwne jedno- lub dwuskrzydłowe. Z polskiego opisu patentowego nr 103 717, przesuwna brama wjazdowa porusza się po torach zatopionych w jezdni. Niedogodnością bram, których przemieszczające się elementy poruszają się na kołach po prowadniach, czy też po szynach zatopionych w jezdni, jest konieczność stałego oczyszczania prowadnika ze żwiru, błota lub śniegu i lodu, utrudniających lub wręcz uniemożliwiających przesuw skrzydła bramy. Znana jest z opisu patentowego nr 163 068 brama przesuwna, której skrzydło ma kształt ażurowego prostokąta o dłuższej poziomej osi symetrii i skrzydła to zamocowane jest przesuwnie za pośrednictwem rolek w jarzmie bramy wyposażonej w układ napędowy z silnikiem elektrycznym. Pozioma belka bramy, stanowiąca dolną krawędź bramy, zespolona jest z górną powierzchnią belki nośnej, mającej postać kształtownika półzamkniętego. Belka ta zestawiona jest z trzech ceowników, gdzie dwa boczne ceowniki o pionowych ściankach obejmują środkowy ceownik o poziomym środniku. Jarzmo bramy stanowią zamocowane do podłoża dwa zestawy rolek nośnych współpracujących z wewnętrznymi powierzchniami belki nośnej. Średnica rolek nośnych jest mniejsza niż wysokość wnętrza belki nośnej. W sąsiedztwie jednego z zestawów rolek nośnych, po obu stronach skrzydła bramy, znajdują się pionowe wsporniki wyposażone w górnej części w rolki współpracujące z belką stanowiącą górną, poziomą krawędź skrzydła bramy. Belka nośna ma przekrój poprzeczny zbliżony do kwadratu oraz szczelinę w dolnej poziomej ścianie. Każdy zestaw rolek zawiera dwie rolki, przy czym rolki w każdym zestawie zamocowane są na wspólnej poziomej osi w pionowym cokole. Ten pionowy cokół ma szerokość mniejszą niż szerokość szczeliny belki nośnej. W szczelinie belki nośnej usytuowana jest na pionowej osi rolka prowadząca o średnicy mniejszej niż szerokość szczeliny. Pozioma oś rolek nośnych w każdym zestawie stanowi część krzyżaka, którego druga pozioma oś zamocowana jest obrotowo w tulejach cokołu. Pionowy cokół każdego zestawu rolek nośnych zamocowany jest do poziomej płyty wyrównawczej połączonej płytą fundamentową za pomocą śrub regulacyjnych. Ukośna belka, łącząca kraniec nośnej belki z krańcem górnej belki krawędzi skrzydła bramy, składa się z dwóch części połączonych ściągaczem. Konstrukcja belki nośnej, oparta na ceownikach zespawanych ze sobą na znacznej długości, znacznie zwiększa pracochłonność wykonania bramy dla uzyskania wymaganej sztywności, zwłaszcza w położeniu maksymalnie wysuniętego skrzydła bramy. W tego typu konstrukcjach po dłuższej eksploatacji z zastosowaniem zbyt ciężkich przesuwnych skrzydeł uszkodzeniu ulegają spawy belki nośnej, następuje tez niekorzystne zjawisko znacznego ugięcia najbardziej wysuniętego końca skrzydła. W celu korekcji tego efektu stosowane są, tak jak w powyższym rozwiązaniu, dodatkowe śrubowe elementy ściągające, zwiększające naprężenie pomiędzy belką nośną, a górną krawędzią skrzydła. Znane są również konstrukcje, na przykład konstrukcja przesuwnej bramy wjazdowej z opisu patentowego nr 146232, których belki nośne stanowią elementy cylindryczne. Konstrukcje te są jeszcze bardziej podatne na ugięcia końca przesuwnego skrzydła. Strzałka ugięcia w tych konstrukcjach
4 181 159 jest minimalizowana kosztem zastosowania dwóch belek nośnych, górnej i dolnej, a także znacznie bardziej rozbudowanego jarzma bramy. Z tego powodu w konstrukcji wsporczej jarzma, również i w górnej części, są stosowane rolki jezdne. Zamknięcie skrzydła bramy od góry konstrukcją jarzma, czy też przez obejmujące skrzydło wsporniki pionowe z rolkami podtrzymującymi tą część bramy, uniemożliwia zastosowanie w skrzydłach ażurowych elementów wykraczających poza obrys krawędzi konstrukcji skrzydła. Ponadto w przypadku oblodzenia górnej płaszczyzny skrzydła bramy występują trudności w jego przemieszczaniu. Brama według wynalazku zawiera podstawy wykonane z dwóch równoległych kształtowników, połączonych poprzeczkami, z przytwierdzonymi na końcu uchwytami do mocowania na fundamencie bramy. Do podstaw przymocowane są pionowo słupki prowadników górnej części skrzydła bramy oraz podstawa jarzma. Do wykonanej z dwuteownika podstawy jarzma zamocowane są na końcach i po obu stronach obsady z rolkami jezdnymi wewnątrz. Po rolkach przemieszcza się belka nośna bramy wykonana z odcinka dwuteownika równego długości skrzydła bramy, przy czym średnica rolek zbliżona jest do wysokości środnika dwuteownika. Do górnej części belki nośnej, osłoniętej od góry osłoną przymocowana jest nierozłącznie poprzez podkładkę dystansową dolna belka ramy skrzydła. Górna belka ramy przesuwnego skrzydła od góry posiada przymocowaną osłonę prowadzenia górnego. Pomiędzy wewnętrzną powierzchnią boczną osłony prowadzenia górnego a powierzchnią boczną górnej belki skrzydła umieszczone są poziomo roli na regulowanych wysięgnikach zamocowanych na górnych końcach słupków prowadników. Odmiana bramy zawiera podstawy wykonane z dwóch równoległych kształtowników, połączonych poprzeczkami, z przytwierdzonymi na końcu uchwytami do mocowania na fundamencie bramy. Do podstaw przymocowane są pionowo słupki prowadników górnej części skrzydła bramy oraz podstawa jarzma. Do wykonanej z dwuteownika podstawy jarzma zamocowane są na końcach i po obu jej stronach z rolkami jezdnymi wewnątrz. Po rolkach przemieszcza się belka nośna bramy wykonana z odcinka dwuteownika równego długości skrzydła bramy, przy czym średnica rolek zbliżona jest do wysokości środnika dwuteownika. Do górnej części belki nośnej przymocowna jest rozłącznie dolna belka ramy skrzydła. Pomiędzy nimi umieszczona jest podkładka dystansowa, a między ramą skrzydła bramy i podkładką umieszczona jest osłona obywająca elementy jarzma i belkę nośną. Dostęp do elementów mocujących skrzydło jest możliwy dzięki otworom wykonanym w górnej płaszczyźnie dolnej belki ramy, które zamykane są zatyczkami. Górna belka ramy przesuwnego skrzydła od góry posiada przymocowaną osłonę prowadzenia górnego. Pomiędzy wewnętrzną powierzchnią boczną osłony prowadzenia górnego, a powierzchnią boczną górnej belki skrzydła umieszczone są poziomo rolki na regulowanych wysięgnikach zamocowanych na górnych końcach słupków prowadników. Brama według wynalazku charakteryzuje się dużą sztywnością i stabilnością. Pomimo stosunkowo dużej masy przesuwnego skrzydła w tego typu konstrukcjach, możliwe jest łatwe, nawet ręczne jego przesuwanie. Zastosowanie dwuteownika do budowy zarówno podstawy jarzma jak i belki nośnej znacznie zwiększa sztywność konstrukcji bramy co uwidacznia się małą strzałką ugięcia, dochodzącą maksymalnie do kilku milimetrów przy co najmniej sześciometrowej długości wysuniętego skrzydła bramy. Zabudowa osłon przemieszczających się elementów napędu w dolnej i w górnej części bramy, chroni je przed ciężkimi warunkami atmosferycznymi i zapewnia bezawaryjną pracę bramy w każdych warunkach. Ponadto konstrukcja i miejsce zamocowania osłony prowadnika górnego pozwala zwiększyć różnorodność wypełniających ramę skrzydła elementów ażurowych, zwłaszcza przez możliwość wysunięcia ich ponad górną belkę ramy. W odmianie bramy z rozłącznym skrzydłem w przypadku uszkodzenia ażurowej konstrukcji skrzydła możliwa jest wymiana tego elementu skrzydła lub naprawa bez kłopotliwego demontażu bramy, a ponadto ułatwiona jest możliwość dokładnego antykorozyjnego pokrycia, na przykład przez ocynkowanie, wszystkich trudno dostępnych płaszczyzn elementów skrzydła bramy. Przedmiot wynalazku uwidoczniono w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia czołowy widok bramy, fig. 2 ukazuje widok z boku w wykonaniu z nierozłącz-
181 159 5 nie mocowanym skrzydłem, a fig. 3 - z rozłącznie mocowanym skrzydłem, a fig. 4 przedstawia podstawę bramy w widoku z góry, natomiast fig. 5 ukazuje w powiększeniu jarzmo bramy, belkę nośną i mocowanie dolnej belki ramy skrzydła w połówkowym przekroju poprzecznym. Brama zawiera podstawy 1 wykonane z dwóch równoległych kształtowników, połączonych poprzeczkami 2, z przytwierdzonymi na końcu uchwytami 3 do mocowania na fundamencie bramy, na przykład za pomocą kotwi lub śrub uprzednio umieszczonych w cementowym podłożu. Do podstaw 1 u góry zamocowana jest prostopadle względem nich i wzmocniona zastrzałami 4 podstawa jarzma 5 bramy, która jest wykonana z dwuteownika. Na końcach podstawy jarzma 5 poprzez płytki dystansowe 6 umocowane są obsady 7 rolek jezdnych 8. Po rolkach 8 przemieszcza się belka nośna 9 bramy wykonana z odcinka dwuteownika równego długości skrzydła bramy, przy czym średnica rolek 8 zbliżona jest do wysokości środnika dwuteownika belki nośnej 9. W odmianie bramy z rozłącznym skrzydłem, do górnej części belki 9 przymocowane są śruby 10, których nakrętki 11 dociskają dolną belkę 12 ramy skrzydła do belki nośnej. Podobnie jak w poprzednim przykładzie wykonania pomiędzy belkami 9 i 12 umieszczona jest podkładka dystansowa 13, a pomiędzy podkładką 13, a belką ramy 12 umieszczona jest osłona 14, okrywająca elementy jarzma i belkę nośną 9. Dostęp do elementów śrubowych mocujących skrzydło bramy jest możliwy dzięki otworom wykonanym w górnej płaszczyźnie dolnej belki 12 ramy, które zamykane s ą zatyczkami 15. Do podstaw 1 przymocowane są pionowo słupki prowadników 16. W górnej części prowadnika 16 zamocowane jest ramię 17, do którego za pomocą śrub regulacyjnych 18 przykręcany jest wysięgnik 19 z rolką20 prowadzenia górnego. Rolka ta usytuowana jest poziomo i z jednej strony bieżnią styka się z wewnętrzną powierzchnią bocznej osłony 21 prowadzenia górnego, a z drugiej strony z powierzchnią boczną górnej belki 22 skrzydła. Pomiędzy belkami ramy skrzydła umieszczona jest ażurowa konstrukcja z kształtowników 23. Zasadniczym elementem przenoszącym obciążenia przesuwnego skrzydła bramy jest jarzmo z dwoma parami rolek 8 wyposażonych w łożyska toczne 24. Przy przesuwie skrzydła bramy na pionowe elementy obsad 7 rolek dzialają na przemian siły rozciągające i ściskające w zależności od położenia skrzydła. Jedynie przy wysuwie skrzydła do połowy, obsady 7 są poddawane sile nacisku. Regulowany wysięgnik 19 z rolką20 stabilizuje i utrzymuje przesuwne skrzydło bramy w położeniu pionowym. Skrzydło bramy może być przemieszczane zarówno ręcznie jak i za pomocą silnika elektrycznego z reduktorem i zębatką, przy czym silnik umieszcza się w zależności od potrzeb na jednej z podstaw 1, a zębata bieżnia jest mocowana do boku osłony 14.
181 159 Fig. 5
181 159 Fig. 4
181 159 Fig.3
181 159 Fig.2
1 8 1 159 Flg.1 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 2,00 zł.