Konferencja Kierunek Rozwój 12 13 października 2017 r., Olsztyn Warsztaty: Sztuka radzenia sobie ze stresem Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
Ćwiczenie 1
Istota stresu Stres to stan organizmu, który mobilizuje siły człowieka do działania. Powoduje, że mamy szybszy refleks, wyostrzoną uwagę i więcej energii. Kiedy jednak człowiek jest zbyt długo narażony na działanie stresu lub jego poziom jest zbyt wysoki, organizm wyczerpuje siły i spowalnia zarówno w sferze fizycznej jak i psychicznej. Nie ulega wątpliwości, iż długotrwały i silny stres może doprowadzić do zaburzeń funkcjonowania organizmu. Pomimo, iż stres traktuje się jako zjawisko negatywne, jest nieuchronny i nie da się go wyeliminować. Dlatego im szybciej nauczymy się jak sobie z nim radzić, tym lepiej.
Rodzaje stresu Eustres powodowany przez emocje pozytywne, powoduje chwilowy dyskomfort, ale w rezultacie prowadzi do rozwoju Dystres powodowany przez emocje negatywne, kiedy stres jest długotrwały lub jego nasilenie jest duże powoduje dezorganizację działania
Przyczyny stresu Jedną z kluczowych właściwości stresu jest ogromna różnorodność czynników, które mogą go wywołać. sytuacje, w których stajemy przed koniecznością przystosowania się do znaczącej zmiany w życiu (np. śmierć bliskiej osoby, rozwód, choroba, zawarcie małżeństwa, zmiana pracy itd.). codziennie powtarzające się sytuacje takie jak kłótnie w rodzinie, konflikty w pracy, trudności finansowe, nadmiar obowiązków, informacje docierające ze świata itp. Na niektóre czynniki nie mamy wpływu, ponieważ są wrodzone (np. struktura układu nerwowego). Inne jeszcze, bardziej podatne na zmiany, są związane z cechami osobowości, systemem wartości, obrazem siebie, sposobem myślenia i postawą życiową.
Stresory fizyczne, psychiczne i społeczne Stresory fizyczne hałas, gorąco, zimno, wahania temperatury, zmiany ciśnienia powietrza, głód, infekcje, urazy fizyczne, ciężka fizyczna praca, długotrwałe prowadzenie samochodu, nadmiar bodźców; Stresory psychiczne obawa, że nie sprosta się postawionym zadaniom, nadmierne obciążenie zadaniami, niedociążenie zadaniami, brak samodzielności, brak czasu, pośpiech, utrata kontroli; Stresory społeczne konflikty, izolacja, niepożądana wizyta, strata bliskich osób, mobbing
Najczęstsze stresogenne obszary życia 1. miejsce pracy i pełniona funkcja zawodowa (tzw. stres zawodowy) 2. szkoła: wymagania, konflikty z nauczycielem, z kolegami, strach przed odpowiedzią, strach przed ośmieszeniem, brak zrozumienia i wsparcia, nadmierna dyscyplina itp. 3. życie rodzinne brak miłości, zrozumienia, oparcia, poczucia bezpieczeństwa, konflikty, problemy materialne, rywalizacja, życie seksualne, stresory na linii dzieci rodzice itp. 4. nasza konstrukcja psychiczna - poczucie winy, kompleks niższej wartości, niewiara w siebie, negatywny obraz samego siebie, pesymistyczne usposobienie, neurotyczna osobowość, zawyżone aspiracje, nadmierny perfekcjonizm w działaniu, silna potrzeba dominacji, narcyzm, wrogość wobec innych itp. 5. nasz organizm - pogorszenie się stanu zdrowia, niesprawność, mankamenty urody (subiektywne przekonanie), starzenie się, brak akceptacji samego siebie itp.
Ćwiczenie 2 Mój barometr stresu Co mnie stresuje? Jak ja reaguję na stres? Analiza indywidualnych wzorców reakcji. W jaki sposób radzę sobie ze stresem?
Ćwiczenie 3 Wpływ emocji na zachowanie SYTUACJA MYŚLI (które pojawią się w tej sytuacji) EMOCJE (uczucia jakie one wywołują) ZACHOWANIE (jakie się pojawia) WYNIK (rezultat czyli co z tego wyniknęło)
Radzenie sobie ze stresem Stres pojawia się najczęściej w sytuacji gdy osoba zostaje postawiona wobec wymagań, które znacznie ją obciążają lub wykraczają poza jej możliwości. Radzenie sobie ze stresem obejmuje dążenie do regulacji emocji (samouspokojenie) bądź też zmianę sytuacji na lepszą poprzez zmianę własnego działania, zmianę niszczącego lub zagrażającego otoczenia.
Strategie radzenia sobie ze stresem: poszukiwanie informacji, podejmowanie bezpośredniego działania, powstrzymywanie się od działania, regulowanie emocji (procesy intrapsychiczne), planowe rozwiązywanie problemów, szukanie wsparcia społecznego, samokontrola, konfrontacja, dostosowanie się, przyjmowanie odpowiedzialności, myślenie życzeniowe, ucieczka/omijanie.
Metody radzenia sobie ze stresem: aktywność fizyczna, uprawianie sportu, słuchanie muzyki, pielęgnowanie zainteresowań (robótki ręczne, malowanie, kolekcjonowanie, rękodzielnictwo), masaż, ciepła kąpiel z olejkami eterycznymi, praca z wyobraźnia (wizualizacja), ćwiczenia oddechowe (oddychanie przeponowe), relaksacja mięśni Jacobsona, trening autogenny Schultza.
Automasaż relaksacyjny 1. Masaż dłoni połóż prawą dłoń na lewej dłoni i wolnymi, jednostajnymi ruchami masuj ją od nadgarstka do palców i z powrotem, 2. Masaż ramienia połóż prawą dłoń na wewnętrznej części lewego nadgarstka przesuń ją wzdłuż ramienia ku górze do ramienia i w dół po stronie zewnętrznej do nadgarstka, 3. Masaż głowy zakryj dłońmi czoło i wolno przesuwaj je wzdłuż twarzy w dół do podbródka następnie z boków szyi, do tyłu karku tyłu głowy w górę do szczytu głowy i ponownie do czoła, 4. Masaż nosa połóż palce wskazujące na zewnętrzne części nozdrzy przesuń palce wzdłuż nosa ku górze od nasady nosa dalej do czoła i z powrotem. 5. Masaż kolan połóż dłonie na kolanach i masuj je ruchem okrężnym. 6. Masaż oczu połóż palce wskazujące przy wewnętrznych kącikach oczodołów przesuwając je dołem do zewnętrznych kącików następnie wzdłuż brwi w kierunku punktu między brwiami.
Medytacja oddechowa 1. Zamknij oczy. Połóż prawą dłoń na brzuchu. Lewą dłoń umieść pośrodku klatki piersiowej. 2. Starając się oddychać w sposób naturalny dla siebie, zaobserwuj, jak to robisz. Która dłoń unosi się wyżej, gdy wdychasz powietrze dłoń na piersi czy dłoń na brzuchu?
Ćwiczenie 4 Wizualizacja
Dziękuję za uwagę