Bogdan Klepacki 1, Piotr Sakowski 2 WARSZAWSKI SYSTEMU ROWERU PUBLICZNEGO W OPINII JEGO UŻYTKOWNIKÓW System rowerów publicznych w Warszawie działa od 1 sierpnia 2012 r. i znany jest powszechnie pod nazwą Veturilo. Oficjalna nazwa systemu została wybrana w konkursie internetowym. Słowo veturilo w języku esperanto oznacza środek transportu, pojazd. Po przetargu, ogłoszonym przez Zarząd Transportu Miejskiego, a rozstrzygniętym w kwietniu 2012 r. operatorem systemu została firma Nextbike. Działa ona i zarządza systemami wypożyczalni rowerów w wielu krajach, z flotą liczącą około 15 tysięcy rowerów. System Veturilo wprowadzany był w dwóch etapach. W pierwszym, realizowanym w 2012 roku, uruchomiono 58 stacji: 31 w centrum Warszawy, 13 na Ursynowie oraz 11 na Bielanach. Dodatkowo 2 stacje powstały w połowie sierpnia w Wilanowie. We wrześniu 2012 roku uruchomiona została stacja przy Centrum Handlowym Arkadia. W pierwszym etapie użytkownicy mieli do dyspozycji 1000 rowerów 3. Drugi etap realizowany był w kwietniu 2013 roku. Do systemu dodano kolejnych 70 stacji (również po praskiej stronie Wisły): na Żoliborzu, Pradze, Białołęce, Targówku na Woli i we Włochach, jak również dodatkowe punkty na Ursynowie i Ochocie. Jednocześnie w systemie przybyło 1100 rowerów. Przedsięwzięciem zainteresowały się również podmioty komercyjne. Stacje przy kompleksie biurowym Poleczki Business Park, przy Galerii Mokotów oraz przed siedzibą PLL LOT zostały sfinansowane przez firmy prywatne. W marcu 2014 roku użytkownicy systemu mogli korzystać z 173 lokalizacji po obu stronach Wisły i mieli do dyspozycji 2650 rowerów 4. Z systemu można korzystać 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, od 1 marca do 30 listopada. Na zlecenie Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy prowadzone są co roku badania opinii publicznej reprezentatywnej grupy mieszkańców pod nazwą Barometr Warszawski. W wywiadach respondenci odpowiadają m.in. na pytania dotyczące ruchu rowerowego. Wynika z nich, że w ostatnich latach widoczne jest zwiększenie odsetka użytkowników rowerów. W ostatnich latach podwoiła się liczba osób deklarujących codzienne korzystanie z roweru (rysunek 1). 1 Wydział Nauk Ekonomicznych SGGW w Warszawie. 2 Wydział Chemii Politechniki Warszawskiej. 3 Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie, http://ztm.waw.pl/aktualnosci.php?i=792&c=100&l=1, z dnia 05 marca 2014 r. 4 Veturilo Warszawski Rower Publiczny, http://www.veturilo.waw.pl/informacje/, z dnia 06 marca 2014 r.
Udział procentowy 5 % 4 % 6 % 7 % 7 % 8 % VII 2008 VI 2009 VII 2010 VI 2011 VI 2012 VII 2013 Okres Rysunek 1. Odsetek osób deklarujących codzienne korzystanie z roweru w Warszawie Źródło: Barometr Warszawski 2008 2013 r. Zmniejsza się liczba osób deklarujących, iż nie korzystają z roweru. W badaniu przeprowadzonym w lipcu 2008 r. ich odsetek wyniósł 63%, natomiast w lipcu 2013 r. zmniejszył się do 58% 5. Jako jedną z tego przyczyn można wymienić fakt, że nastąpiła poprawa warunków ruchu w mieście. W cytowanym badaniu z lipca 2008 roku na pytanie Czy Warszawa jest miastem przyjaznym dla rowerzystów 2% respondentów odpowiedziało zdecydowanie tak. Na to samo pytanie w badaniu przeprowadzonym w lipcu 2013 r. odpowiedzi takiej udzieliło 6% ankietowanych 6. W ostatnich kilku latach zbudowano bowiem wiele dróg rowerowych oraz zmodernizowało istniejące, powstały też parkingi rowerowe. Opinie mieszkańców na temat funkcjonowania systemu rowerów publicznych Celem badań było poznanie opinii użytkowników systemu Warszawski Rower Publiczny. W badaniu wzięły udział 52 osoby. Przeprowadzono z nimi wywiady, jak również skorzystano z formularzy rozsyłanych drogą elektroniczną. Badania objęły użytkowników systemu powyżej 18 roku, a przeprowadzono je na przełomie marca oraz kwietnia 2014 roku. Wśród respondentów 54% stanowiły kobiety. Struktura wieku przedstawiała się następująco: w przedziale 18 25 lat znalazło się 51% respondentów, 25 35 lat 37%, 35 45 lat 8%, a 45 55 lat 4% ankietowanych. Nie odnotowano respondentów powyżej 55 lat. Odsetek osób z wyższym wykształceniem wyniósł 77%, natomiast średnim zadeklarowało 23%. Osoby pracujące stanowiły 73% badanych, uczące się 22%, bezrobotni 4%. Posiadanie samochodu zadeklarowało 62%, a roweru 56% badanych. Według ankiety internetowej z 2013 roku przeprowadzonej przez pełnomocnika Prezydenta m.st. Warszawy ds. komunikacji rowerowej, użytkownicy Warszawskiego 5 Barometr Warszawski, Urząd Miasta Stołecznego Warszawy, 2008-2013 r. 6 Warszawski raport rowerowy 2013r, Miasto Stołeczne Warszawa, Warszawa 2013r, s. 20.
Roweru Publicznego mieli średnio 31 lat, 75% miało wyższe wykształcenie, a 77% z nich to były osoby pracujące 7. Badana zbiorowość wykazuje podobne charakterystyki, stąd uzyskane wyniki można uznać za miarodajne. Inauguracja Warszawskiego Roweru Publicznego miała miejsce w sierpniu 2012 roku. Jako początek korzystania z systemu Veturilo od tego roku wskazało 15% respondentów. W roku 2012 sezon trwał tylko 4 miesiące, od sierpnia do końca listopada. Według danych Zarządu Transportu Miejskiego w pierwszym sezonie zarejestrowało się około 1/3 aktywnych użytkowników 8. Ponad połowa ankietowanych wskazała drugi sezon funkcjonowania systemu, a sezon 2013-56% respondentów. Wynik jest zbliżony z danymi Urzędu Miasta Warszawa, według którego w sezonie 2013 zarejestrowało się 64% aktywnych użytkowników 9. Rok 2013 był pierwszym pełnym sezonem, trwał od kwietnia do końca listopada. W tym okresie prowadzone były kampanie promujące korzystanie z rowerów publicznych. Od sezonu 2014 chęć korzystania z systemu zadeklarowało 29% badanych osób, co świadczy to o rosnącej jego popularności. Przed inauguracją sezonu 2013 Zarząd Transportu Miejskiego zainicjował kampanię promującą rower miejski. Przygotowano osiem filmów sześć fabularnych i dwa animowane. W 60 sekundowej animacji pokazano instruktaż oraz wyjaśniono najważniejsze zasady korzystania z systemu. Wyniki przeprowadzonych badań pokazują, że kampania promocyjna nie trafiała jednak do osób powyżej 35 roku życia. Dodatkowym czynnikiem powodującym, że większość użytkowników systemu stanowią osoby młode jest fakt, że stacje Veturilo zlokalizowane są przy większości ośrodków akademickich. Stacja ul. Traugutta ul. Krakowskie Przedmieście położona naprzeciwko kampusu Uniwersytetu Warszawskiego oraz stacja obok Szkoły Głównej Handlowej u zbiegu Al. Niepodległości oraz ul. Batorego są wśród najpopularniejszych stacji pod względem rozpoczęcia/zakończenia podróży 10. Jedną z najpopularniejszych była trasa od stacji u zbiegu Al. Niepodległości oraz ul. Batorego do stacji na ul. Banacha przy Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego 11. W rankingu przeprowadzonym przez USA Today Warszawski Rower Publiczny jest 10 najlepszym systemem rowerowym na świecie, wyprzedzając podobne rozwiązania w 7 Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie, https://www.um.warszawa.pl/aktualnosci/rowerowa-rewolucjazaprszamy-na-debat z dnia 16 kwietnia 2014 r. 8 Tondera a., 2013: Rower publiczny, sukces większy niż oczekiwano, Zarząd Transportu Miejskiego, Warszawa, s 7. 9 Podsumowanie sezonu Veturilo 2013, Urząd Miasta Warszawa, Warszawa grudzień 2013 r. 10 Tondera a, 2013: Rower publiczny, sukces większy niż oczekiwano, Zarząd Transportu Miejskiego, Warszawa 2013, s 8. 11 Podsumowanie sezonu Veturilo 2013, Urząd Miasta Warszawa, Warszawa grudzień 2013 r.
Londynie oraz Nowym Jorku 12. Decydującym powodem o zajęciu takiego miejsca w rankingu globalnym (a 5 w Europie) jest niska cena. Dotyczy to zarówno opłaty rejestracyjnej, jak i za korzystanie z roweru. Autor artykułu w dzienniku USA Today zwraca uwagę na fakt, że w zestawieniu z innymi systemami, użytkownicy warszawskiego systemu nie muszą uiszczać rocznej opłaty członkowskiej. Na pytanie Jak ocenia Pan(i) wysokość opłaty wstępnej (rejestracyjnej) w systemie Veturilo? 69% respondentów uważało, że jest ona niska, a 13% bardzo niska. Co ósmy respondent ocenił ją jako wysoką, a 6% uważało za bardzo wysoką. Podobnie przedstawia się ocena koszt wypożyczenia roweru. Na pytanie Jak ocenia Pan(i) wysokość opłat za wypożyczenie roweru Veturilo? 58% ankietowanych odpowiedziało, że jest ona niska, a 17% bardzo niska, 21% opłatę uznało za wysoką, a 4% za bardzo wysoką. W podsumowaniu sezonu 2013 okazało się, że większość użytkowników korzystała z rowerów za darmo (bezpłatne wypożyczenia, trwające krócej niż 20 minut, stanowiły 70% ogółu). W przedziale czasowym do godziny, kiedy po pierwszych 20 bezpłatnych minutach opłata za kolejne 40 minut wynosi 1 zł znalazło się 21% wypożyczeń 13. Głównym celem utworzenia oraz funkcjonowania Warszawskiego Roweru Publicznego jest nakłonienie mieszkańców do zmiany przyzwyczajeń komunikacyjnych oraz zachęcenie ich do krótkich podróży rowerem publicznym zamiast korzystania z transportu zbiorowego bądź samochodu. Z tego powodu pierwsze 20 minut korzystania z roweru jest bezpłatne. Z badań wynika, że zamierzenia inicjatorów systemu nie zostały spełnione. Na pytanie Jak często korzysta Pan(i) z systemu Veturilo 63% respondentów zadeklarowało, że użytkuje rower publiczny rzadziej niż raz w miesiącu. Więcej niż raz w tygodniu korzystało z sytemu 23%, codziennie lub prawie codziennie 8%, a kilka razy dziennie 6% badanych. Do podobnego wniosku skłania wynik analizy odpowiedzi na pytanie W jakich celach korzysta Pan(i) z systemu Veturilo?. Większość respondentów, 62%, zadeklarowało, że użytkuje rower publiczny w celach rekreacyjnych i turystycznych. W codziennych dojazdach do pracy korzystanie z sytemu Veturilo wskazało 21% badanych (przy 73% udziale osób pracujących w badanej grupie). Przyczyną takiej sytuacji może być niedogodna lokalizacja, bądź brak stacji wypożyczeń/zwrotu roweru w pobliżu miejsca pracy. Przykładem jest zagłębie biurowe na Służewcu u zbiegu ulic Postępu i Domaniewskiej, gdzie jedyna stacja znajduje się przy centrum handlowym Galeria Mokotów. Pomimo sporego zainteresowania biurowy Służewiec określany jest białą plamą na mapie sytemu miejskich 12 Lebetkin M.: Best bike-sharing cities in the world, USA Today, 01.10.2013 r. 13 Podsumowanie sezonu Veturilo 2013, Urząd Miasta, Warszawa grudzień 2013 r.
rowerów 14. Innym czynnikiem zniechęcającym do korzystania z roweru Veturilo w dojazdach do pracy może być brak dogodnych dróg rowerowych. Wykluczyć natomiast można wpływ warunków atmosferycznych, gdyż jedynie 4% odpowiadających wskazało pogodę jako przeszkodę dla rowerzystów w Warszawie. Najmniej (8%), korzystało z systemu w dojazdach do szkoły, co można uzasadnić tym, że osoby uczące się stanowiły 22% populacji badanej. Jako środek transportu na zakupy rower Veturilo wypożyczało 10% badanych. Ważnym celem użytkowników systemu jest odbywanie częstych, krótkich podróży rowerowych, zwłaszcza po centrum miasta, w ramach integracji z transportem miejskim. Użytkownicy systemu często wykorzystują także rower do aktywnego spędzania wolnego czasu. Brak własnego roweru zadeklarowało 44% respondentów, a 40% nie łączy korzystanie z roweru Veturilo z innymi środkami transportu zbiorowego. Inną barierą w codziennym użytkowaniu rowerów publicznych może być ich brak. Na pytanie Czy napotyka Pan(i) sytuacje, kiedy wszystkie rowery na stacji są wypożyczone? ogółem 83% ankietowanych odpowiedziało tak, z czego 31% wskazało, że często napotyka taka sytuację. Stanowi to dużą przeszkodę w sytuacjach zawodowych, gdzie punktualność jest jednym z kluczowych priorytetów. Operator paryskiego systemu rowerów publicznych Vélib' rozwiązał ten problem na dwa sposoby. Po pierwsze poprzez stronę internetową systemu istnieje możliwość sprawdzenia dostępności rowerów na dowolnej stacji w Paryżu (istnieje również możliwość sprawdzenia na urządzeniu mobilnym z Internetem). Po drugie, gdy użytkownik spotka się z sytuacją braku rowerów ma możliwość sprawdzenia, na panelu znajdującym się na terminalu, liczbę rowerów dostępnych na najbliższej stacji. W roku 2014 żadne z dwóch rozwiązań stosowanych w Paryżu nie było dostępne dla użytkowników Warszawskiego Roweru Publicznego. Operator warszawskiego systemu przyjął strategię lokalizacji stacji w centrum Warszawy. Celem jest uniknięcie zjawiska wysysania rowerów ze Śródmieścia, gdzie użytkownicy pobierają rower po pracy w centrum, a oddają na stacjach rozlokowanych na obrzeżach miasta. Przykładem może być Ursus lub Grochów, gdzie nie ma stacji Veturilo mimo sporego zainteresowania mieszkańców 15. Inną przeszkodą dla sprawnego funkcjonowania systemu może być awaryjność terminali oraz oprogramowania zarządzającego systemem. Na pytanie Czy miewa Pan(i) problemy z wypożyczeniem roweru Veturilo? 23% respondentów odpowiedziało, że często, 14 Największa dziura w systemie Veturilo. Dlaczego?, Gazeta.pl Warszawa, 24.03.2013, autor: śmik. 15 Kielar A.: Nie będzie nowych stacji Veturilo na Pradze Południe, Polityka Warszawska, 22.02.2014 r.
a 48% sporadycznie. Trudności z wynajęciem roweru nie odnotowało 29% badanych. Przyczyną nie jest ich stan techniczny, gdyż 71% respondentów uznała go za dobry, a 6% za bardzo dobry. Warszawski Rower Publiczny jest inwestycją nową, stąd na początku sezonu 2013 odnotowano dużo nieudanych wypożyczeń związanych z wyjmowaniem rowerów z elektrozamków 16. W czerwcu 2013 roku awaria serwerów operatora systemu firmy Nextbike uniemożliwiła korzystanie z rowerów przez kilka godzin. Nie było połączenia ze stroną internetową oraz łączności między terminalami a całym systemem 17. Istotnym problemem jest bezpieczeństwo ruchu i rowerzystów. Według Systemu Ewidencji Wypadków i Kolizji zdarzenia z udziałem rowerzystów wynosiły 7,4% ogółu 18. Wiele kolizji, w których uczestniczył rowerzysta, nie jest zgłaszanych policji, a tym samym nie jest objęte statystykami. Ogólnie liczba zdarzeń z udziałem rowerzystów malała do roku 2010, a następnie wzrastała, co wynika ze zwiększenia natężenia ruchu rowerowego. Najwięcej zdarzeń, w których uczestniczył rowerzysta, ma miejsce od kwietnia do września, w sezonie wiosenno-letnim (w maju, lipcu, sierpniu oraz wrześniu), natomiast najmniej w zimie. Wielkość ruchu rowerowego odpowiada rozkładowi liczby zdarzeń. Podobna sytuacja ma miejsce w rozkładzie dziennym, który odpowiada natężeniu ruchu rowerowego w ciągu doby. Największa liczba zdarzeń z udziałem rowerzysty występuje między godziną 16 a 18, na powroty z pracy czy szkoły nakłada się bowiem szczyt komunikacji samochodowej. Większość zdarzeń miała miejsce w dobrych warunkach atmosferycznych, a 83,4% z nich wystąpiło przy świetle dziennym. Zderzenia tylne stanowiły 8%, natomiast boczne były przyczyną 74,6% odnotowanych sytuacji. Rodzaje zdarzeń z udziałem rowerzystów przedstawia rysunek 2. Nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu odpowiadało za 40% zdarzeń, z czego trzykrotnie częściej przez kierowcę niż przez rowerzystę. Można założyć, że główną przyczyną zdarzeń z udziałem rowerzystów jest niedostrzeżenie jednośladu przez kierującego 19. 16 Veturilo się rozkręca, choć nie bez problemów, Serwis TVN Warszawa, 11.04.2013 r., autor: rody. 17 Padły serwery w Niemczech, miejskie rowery nie działają, Serwis TVN Warszawa, 11.06.2013 r., autorzy: ran/b/roody 18 System Ewidencji Wypadków i Kolizji 19 Warszawski raport rowerowy 2013, Miasto Stołeczne Warszaw, Warszaw 2013, s. 15.
Rodzaj zdarzenia Zderzenie boczne Zderzenie tylne Zderzenie czołowe Najechanie na pieszego Najechanie na pojazd Wywrócenie się Inne 8,1 6,2 5 1,9 0,9 3,3 74,6 Udział procentowy Rysunek 2. Rodzaje zdarzeń z udziałem rowerzystów Źródło: Warszawski Raport Rowerowy 2013. Poziom bezpieczeństwa stanowi barierę dla rozwoju ruchu rowerowego. Na pytanie Jak ocenia Pan(i) poziom bezpieczeństwa poruszania się rowerem po Warszawie? 62% respondentów zaznaczyło niski, a 4% jako bardzo niski. Dla porównania w Kopenhadze w 2012 roku 76% rowerzystów czuło się bezpiecznie korzystając w mieście z roweru, a do 2020 roku odsetek ten ma wzrosnąć do 85% 20. Największymi przeszkodami dla rowerzystów w Warszawie jest brak ścieżek rowerowych (50%), brak poczucia bezpieczeństwa na jezdni (23%), niska kultura kierowców samochodów i kierowców komunikacji miejskiej (23%). Korzystne warunki klimatyczne, występujące od kwietnia do października, zbiegają się z okresem dostępności systemu Veturilo i nie stanowią przeszkody. Władze Warszawy wdrażają plan budowy dróg rowerowych (powstał Program rozwoju tras rowerowych Warszawy do roku 2020, uchwalona została przez Radę Miasta Strategia Zrównoważonego Rozwoju Systemu Transportowego), jednak kwestia edukacji i zmiany zachowań kierowców pozostaje nierozwiązana. Wskazują na to statystyki, z których wynika, że ¾ sytuacji kolizyjnych to zderzenia boczne, co może świadczyć o tym, że zmiany przepisów nie trafiają do kierowców bądź nie są przestrzegane. Należy więc sądzić, że poprawa bezpieczeństwa, zmiana zachowań kierowców oraz rozbudowa sieci dróg rowerowych mogą przyczynić się do zwiększenia skali użytkowania Warszawskiego Roweru Publicznego. Największą barierą dla osób korzystających z rowerów Veturilo jest brak odpowiedniej infrastruktury rowerowej, umożliwiającej wygodne i bezpieczne poruszanie się po mieście (rysunek 3). W opinii połowy respondentów to właśnie brak ścieżek rowerowych stanowi największą przeszkodę dla rowerzystów w Warszawie, kolejna to brak bezpieczeństwa na drodze i niska kultura kierowców. 20 Bicycle Account 2012, City of Copenhagen, Technical and Environmental Administration, Kopenhaga 2014 r.
Przeszkody dla rowerzystów. Brak ścieżek rowerowych 50% Brak poczucia bezpieczeństwa na jezdni 23% Kultura kierowców 23% Warunki atmosferyczne 4% Rysunek 3. Największe przeszkody dla rowerzystów w Warszawie Źródło: Badania własne. Udział procentowy Z oceny istniejących szlaków rowerowych w Warszawie wynika, że nie stanowią one spójnej sieci i nie nadają się one do wykonywania codziennych podróży do pracy czy szkoły (nie rekreacyjnie) 21. Jako słabe strony wskazano również niski współczynnik gęstości dróg rowerowych oraz zróżnicowany stan techniczny nawierzchni. Porównanie wyników ankiety z badaniami Barometru Warszawskiego prowadzi do podobnych konkluzji (rysunek 4). Najbardziej zniechęca do jeżdżenia rowerem zbyt mało dróg rowerowych, brak ich ciągłości oraz poczucie zagrożenia ze strony kierowców samochodów 22. Prawie wszyscy respondenci użytkowaliby system Warszawskiego Roweru Publicznego częściej gdyby infrastruktura rowerowa w stolicy była bardziej rozbudowana. Na pytanie Czy korzystał(a) by Pan(i) z rowerów Veturilo częściej gdyby w Warszawie było więcej ścieżek rowerowych? 56% badanych odpowiedziało zdecydowanie tak, 33% raczej tak. Odpowiedzi raczej nie udzieliło 12%. 21 A. Brzeziński, Program rozwoju ruchu rowerowego w Warszawie, TransEko, Warszawa 2009 r., s. 11. 22 Warszawski raport rowerowy 2013, Miasto Stołeczne Warszaw, Warszaw 2013, s. 21.
Przeszkody zniechęcjące do jazdy rowerem Zbyt mało dróg rowerowych Brak ciągłości dróg rowerowych Poczucie zagrożenia na jezdni Zbyt duże odległości Brak parkingów rowerowych Za mało przejazdów przez ulice Spocenie, brak prysznica Ukształtowanie terenu Inne 0,8 5,3 4,2 3,5 3,1 4,9 20,1 24,2 26,2 Udział procentowy Rysunek 4. Czynniki zniechęcające do użytkowania na co dzień roweru w Warszawie Źródło: Warszawski Raport Rowerowy 2013. Znaczna większość z badanych osób uważa, że system jest łatwo dostępny. Na pytanie Jak ogólnie ocenia Pan(i) dostępność do systemu Veturilo? 12% wybrało odpowiedź bardzo łatwy, a 79% łatwy, za trudno dostępny uważało go 10% respondentów. Na pytanie Jak ocenia Pan(i) funkcjonowanie systemu rowerów Veturilo? 40% respondentów odpowiedziało bardzo dobrze, 50% raczej dobrze, 7% trudno powiedzieć, a tylko 3% udzieliło odpowiedzi raczej źle 23. WNIOSKI 1. Badani ogólnie dobrze oceniają jakość funkcjonowania Warszawskiego Roweru Publicznego, jak i jego cenową dostępność. Pozytywnie oceniana jest zarówno wysokość opłaty wstępnej (rejestracyjnej), jak również koszt wypożyczenia roweru. Dobrze został oceniony również proces rejestracji w systemie Veturilo. Wyniki świadczą, że proces rejestracji, obsługi terminala oraz sposób pobrania roweru z elektrozamka są przyjazne dla użytkownika. 2. Największą barierę dla użytkowników rowerów stanowi infrastruktura rowerowa. Prawie wszyscy respondenci uznali, że w Warszawie powinno być więcej ścieżek rowerowych. Zbyt mało dróg dla jednośladów oraz brak ich ciągłości utrudnia komunikację, jak i zniechęca do codziennego jeżdżenia rowerem po Warszawie. Można zatem stwierdzić, że wraz z rozwojem tras oraz połączenia ich w spójną całość wzrośnie liczba osób, które zaczną korzystać z sytemu Veturilo jako integralnego elementu sieci komunikacji miejskiej. Większość badanych osób zadeklarowało 23 Materiał prasowy Urzędu Miasta Warszawy, Podsumowanie sezonu Veturilo 2013, Urząd Miasta Warszawa, Warszawa grudzień 2013 r.
częstsze korzystanie z Warszawskiego Roweru Publicznego wraz z pojawieniem się większej ilości dróg rowerowych. 3. Rozwiązanie problemów dotyczących infrastruktury rowerowej należy przede wszystkim do władz Warszawy, ale również do środowisk rowerowych poprzez propagowanie transportu rowerowego oraz budowanie świadomości społeczeństwa. 4. Porównując wyniki badań z założeniami funkcjonowania Warszawskiego Roweru Publicznego można stwierdzić, że w miarę rozbudowy oraz modernizacji infrastruktury rowerowej liczba użytkowników Veturilo będzie rosnąć. Konieczna jest jednak budowa nowych, bezpiecznych szlaków rowerowych. Większość respondentów zadeklarowała częstsze użytkowanie rowerów w sytuacji rozwoju sieci ścieżek rowerowych. LITERATURA Barometr Warszawski, Urząd Miasta Stołecznego Warszawy, 2008-2013 r. Bicycle Account 2012, City of Copenhagen, Technical and Environmental Administration, Kopenhaga 2014 r. Brzeziński A. 2009: Program rozwoju ruchu rowerowego w Warszawie, TransEko, Warszawa, s. 11. Kielar A., Nie będzie nowych stacji Veturilo na Pradze Południe, Polityka Warszawska, 22.02.2014 r. Lebetkin M, 2013: Best bike-sharing cities in the world, USA Today, 01.10.2013 r. Największa dziura w systemie Veturilo. Dlaczego?, Gazeta.pl Warszawa, 24.03.2013, autor: śmik. Padły serwery w Niemczech, miejskie rowery nie działają, Serwis TVN Warszawa, 11.06.2013 r., autorzy: ran/b/roody Podsumowanie sezonu Veturilo 2013, Urząd Miasta, Warszawa grudzień 2013 r. System Ewidencji Wypadków i Kolizji Warszawski raport rowerowy 2013, Miasto Stołeczne Warszaw, Warszaw 2013, s. 15. Tondera A., 2013: Rower publiczny, sukces większy niż oczekiwano, Zarząd Transportu Miejskiego, Warszawa, s 7-8. Veturilo się rozkręca, choć nie bez problemów, Serwis TVN Warszawa, 11.04.2013 r., autor: rody. Veturilo Warszawski Rower Publiczny, http://www.veturilo.waw.pl/informacje/, z dnia 06 marca 2014 r. Warszawski raport rowerowy 2013r, Miasto Stołeczne Warszawa, Warszawa 2013r, s. 20 Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie, http://ztm.waw.pl/aktualnosci.php?i=792&c=100&l=1, z dnia 05 marca 2014 r. Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie, https://www.um.warszawa.pl/aktualnosci/rowerowa-rewolucjazaprszamy-na-debat z dnia 16 kwietnia 2014 r. Streszczenie W pracy oceniono funkcjonowanie systemu rowerów publicznych w ramach uzupełnienia sieci transportu miejskiego w Warszawie. Ukazano rolę rowerów publicznych we współczesnych systemach komunikacji miejskiej. Oceniono funkcjonowanie systemu Warszawskiego Roweru Publicznego Veturilo i przeprowadzono ankietę wśród jego użytkowników. Opinie użytkowników pozwalają odpowiedzieć na pytanie jak oceniany jest system Warszawskiego Roweru Publicznego Veturilo oraz istniejąca sieć dróg rowerowych. Słowa kluczowe transport zrównoważony, rower publiczny, infrastruktura rowerowa Summary Warsaw public bicycles network in its users opinion The functioning of public bicycles system as a complementation of the public transport network in Warsaw was evaluated in the thesis. The thesis demonstrates the role of public bicycles in contemporary metropolitan transport systems. The functioning of the Warsaw Public Bicycle Veturilo system was evaluated. A survey was carried out among Veturilo users in order to find out their opinions about this means of transport. The bicycle infrastructure in Warsaw was estimated, attention was drawn to problems and solutions were presented. Key words sustainable transport, public bicycle, bicycle infrastructure