Nazwa przedmiotu: Kierunek: Inżynieria Biomedyczna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy moduł kierunkowy ogólny Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU CYFROWE PRZETWARZANIE SYGNAŁÓW Digital Signal Processing Forma studiów: studia stacjonarne Poziom kwalifikacji: I stopnia Liczba godzin/tydzień: 1W, 2L PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1. Zapoznanie studentów z podstawowymi metodami i technikami cyfrowego z wykorzystaniem wiedzy o teorii i technice cyfrowej. C2. Nabycie przez studentów praktycznych umiejętności w zakresie rejestrowania, kodowania, kompresowania, konwersji, filtrowania, analizy i, wykorzystywanych w medycynie. WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Wiedza z zakresu matematyki i podstaw programowania. 2. Znajomość zasad bezpieczeństwa pracy przy użytkowaniu urządzeń obrazujących. 3. Umiejętność wykonywania działań matematycznych do rozwiązywania postawionych zadań związanych z teorią. 4. Umiejętność korzystania z różnych źródeł informacji w tym z instrukcji i dokumentacji technicznej. 5. Umiejętności pracy samodzielnej i w grupie. Kod przedmiotu: IB_mk_19 Rok: II Semestr: IV Liczba punktów: 3 ECTS 6. Umiejętności prawidłowej interpretacji i prezentacji własnych działań. EFEKTY KSZTAŁCENIA EK 1 posiada podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu cyfrowego oraz analizy dźwiękowych i wizyjnych, w szczególności EK 2 jest zdolny zaproponować rodzaj filtracji w celu rozwiązania konkretnego zagadnienia związanego z analizą i przetwarzaniem. EK 3 potrafi dokonać konwersji do dziedzin częstotliwościowych i czasowych, w celu wydobycia poszukiwanych cech, wymaganych przy analizie i kodowaniu. EK 4 potrafi zrealizować automatyczną analizę, przetwarzanie i detekcję obrazów w celu ekstrakcji wybranych cech z cyfrowych obrazów. EK 5 zna zaawansowane techniki i metody cyfrowego umie zbudować przy pomocy oprogramowania inżynierskiego system do. WIMiI_IB_Ist_ IB_mk_19 Cykl kształcenia rozpoczynający się w roku akademickim 2013/2014 1/6
TREŚCI PROGRAMOWE Forma zajęć WYKŁADY Liczba godzin W 1 Wprowadzenie do cyfrowego. 1 W 2 Pojęcie sygnału, przestrzenie. 1 W 3 Konwersja analogowo-cyfrowa. 1 W 4 Przekształcanie w dziedzinę częstotliwościową. 1 W 5 Projektowanie filtrów cyfrowych dla. 1 W 6 Analiza, przetwarzanie i rozpoznawanie obrazów cyfrowych. 1 W 7 Przekształcenia geometryczne i punktowe. 1 W 8 Filtracja obrazów cyfrowych. 1 W 9 Filtry nieliniowe. 1 W 10 Przekształcenia morfologiczne. 1 W 11 Rodzaje urządzenia do rejestracja 1 W 12 Standardy zapisu. 1 W 13 Transformaty analiza cech geometrycznych 1 W 14 Sztuczna inteligencja w analizie. 1 W 15 Wykorzystanie w telemedycynie. 1 Forma zajęć LABORATORIUM Liczba godzin L 1 Podstawowe operacje i funkcje w systemie Matlab. 2 L 2,3 Obiekty w GUI, obsługa wejścia-wyjścia, podstawowa komunikacja. 4 L 4 Konwersja A/C, próbkowanie i kwantyzacja sygnału. 2 L 5 Generowanie, splot. 2 L 6 Filtracja. 2 L 7 Przekształcanie w dziedzinę częstotliwościową, szybka i odwrotna 2 transformata Fouriera. L 8 Wczytywanie, wyświetlanie i konwersja obrazów. 2 L 9 Przekształcenia punktowe, wyrównanie histogramu. 2 L 10 Filtracja obrazów cyfrowych. 2 L 11 Operacje morfologiczne na obrazach. 2 L 12,13 Analiza cech geometrycznych obiektów w obrazach. 4 L 14,15 Metody automatycznej detekcji wybranych cech charakterystycznych 4 WIMiI_IB_Ist_ IB_mk_19 Cykl kształcenia rozpoczynający się w roku akademickim 2013/2014 2/6
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE 1. wykład z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych 2. opracowanie sprawozdań z realizacji przebiegu ćwiczeń 3. przykładowe systemy sterujące i biometryczne 4. instrukcje do wykonania ćwiczeń laboratoryjnych 5. programy inżynierskie do analizy i dźwiękowych oraz statycznych i dynamicznych obrazów 6. stanowiska do ćwiczeń wyposażone w urządzenia do rejestracji i odtwarzania SPOSOBY OCENY ( F FORMUJĄCA, P PODSUMOWUJĄCA) F1. ocena przygotowania do ćwiczeń laboratoryjnych F2. ocena umiejętności stosowania zdobytej wiedzy podczas wykonywania ćwiczeń F3. ocena sprawozdań z realizacji ćwiczeń objętych programem nauczania F4. ocena aktywności podczas zajęć P1. ocena umiejętności rozwiązywania postawionych problemów oraz sposobu prezentacji uzyskanych wyników zaliczenie na ocenę* P2. ocena opanowania materiału nauczania będącego przedmiotem wykładu zaliczenie wykładu *) warunkiem uzyskania zaliczenia jest otrzymanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Godziny kontaktowe z prowadzącym konsultacje Przygotowanie do ćwiczeń laboratoryjnych Wykonanie sprawozdań z realizacji ćwiczeń laboratoryjnych (czas poza zajęciami laboratoryjnymi) Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 15W 30L 45 godz. 5 godz. 15 godz. 10 godz. Suma 75 godz. LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA PRZEDMIOTU Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału prowadzącego Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, w tym zajęć laboratoryjnych i projektowych 3 ECTS 2 ECTS 2,2 ECTS LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA 1. Lyons R. G.: Wprowadzenie do cyfrowego, WKiŁ, W-wa, 1999, 2. Cytowski J. I inni, Cyfrowe przetwarzanie obrazów medycznych, EXIT, Warszawa, 2008, 3. Szabatin J.: Podstawy teorii, Wydanie 3, WKiŁ, W-wa, 2003 4. Ryszard Tadeusiewicz, Przemysław Korohoda, Komputerowa analiza i przetwarzanie obrazów, Wydawnictwo Fundacji Postępu Telekomunikacji, Kraków 1997. 5. Chmielewski, L. Kulikowski, J.L., Nowakowski, A. (red.) Obrazowanie biomedyczne. Biocybernetyka i Inżynieria Biomedyczna 2000, Tom 8, EXIT, 2003. WIMiI_IB_Ist_ IB_mk_19 Cykl kształcenia rozpoczynający się w roku akademickim 2013/2014 3/6
6. Witold Malina, Sergey Ablameyko, Waldemar Pawlak, Podstawy cyfrowego obrazów, Akademicka Oficyna Wydawnicza EXIT, Warszawa 2002. 7. Zygmunt Wróbel, Robert Koprowski, Przetwarzanie obrazu w programie MATLAB, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2001. PROWADZĄCY PRZEDMIOT ( IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) 1. dr inż. Mariusz Kubanek mariusz.kubanek@icis.pcz.pl MACIERZ REALIZACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Efekt kształcenia EK1 EK2 EK3 EK4 EK5 Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu (PEK) K_W12 KIM_W12 KIM_W13 K_W27 K_U01 K_U01 K_W27 KIM_W12 KIM_W13 K_W27 KIM_W12 KIM_W13 Cele przedmiotu Treści programowe Narzędzia dydaktyczne C1 W1-15 1,3 C1,C2 W5,8,9 L6, 10 1-6 C2 L7,14,15 1-6 C1,C2 C1,C2 W3-5,7-10,13 L6-15 W11-15 L6-15 1-6 1-6 Sposób oceny F1 P2 P1,P2 P1 P1 P1,P2 WIMiI_IB_Ist_ IB_mk_19 Cykl kształcenia rozpoczynający się w roku akademickim 2013/2014 4/6
II. FORMY OCENY - SZCZEGÓŁY Efekty kształcenia Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Efekt 1 posiada podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu cyfrowego oraz analizy dźwiękowych i wizyjnych, w szczególności Student nie opanował podstawowej wiedzy z zakresu podstaw cyfrowego Student częściowo opanował wiedzę z zakresu podstaw cyfrowego Student opanował wiedzę z zakresu podstaw cyfrowego, potrafi wskazać właściwą metodę realizacji dla konkretnych systemów Student bardzo dobrze opanował wiedzę z zakresu materiału objętego programem nauczania, samodzielnie zdobywa i poszerza wiedzę przy użyciu różnych źródeł Efekt 2 jest zdolny zaproponować rodzaj filtracji w celu rozwiązania konkretnego zagadnienia związanego z analizą i przetwarzaniem Student nie potrafi dokonać nawet najprostszej filtracji Student częściowo potrafi filtrować sygnały, wykorzystując tylko podstawowe filtry filtrować sygnały oraz obrazy cyfrowe, ale tylko z wykorzystaniem gotowych dostępnych filtrów Student bardzo dobrze opanował umiejętności filtracji oraz obrazów, potrafi sam projektować własne filtry dedykowane pod konkretne zadania Efekt 3 potrafi dokonać konwersji do dziedzin częstotliwościowych i czasowych, w celu wydobycia poszukiwanych cech, wymaganych przy analizie i kodowaniu Student nie potrafi dokonać konwersji i obrazów do dziedziny częstotliwościowej dokonać konwersji do dziedziny częstotliwościowej, ale nie rozumie jej celu i możliwości dalszej analizy Student poprawnie dokonuje konwersji do dziedziny częstotliwości, potrafi dokonać również przekształcenia odwrotnego dokonać konwersji do dziedziny częstotliwości i odwrotnie, potrafi interpretować wszystkie uzyskane współczynniki i wydobywać z nich poszukiwane cechy WIMiI_IB_Ist_ IB_mk_19 Cykl kształcenia rozpoczynający się w roku akademickim 2013/2014 5/6
Efekt 4 potrafi zrealizować automatyczną analizę, przetwarzanie i detekcję obrazów w celu ekstrakcji wybranych cech z cyfrowych obrazów Efekt 5 zna zaawansowane techniki i metody cyfrowego umie zbudować przy pomocy oprogramowania inżynierskiego system do Student nie potrafi dokonać automatycznej detekcji nawet najprostszych poszukiwanych elementów Student nie zna techniki tworzenia i funkcjonowania systemów nie potrafi zbudować nawet najprostszego programu przetwarzającego obrazy cyfrowe dokonać detekcji tylko prostych obiektów geometrycznych na obrazach cyfrowych, bazując jedynie na kolorze budować proste aplikacje dokonujące obrazów, ale nie potrafi dokonać detekcji i kodowania poszukiwanych cech dokonać detekcji obiektów w sposób automatyczny, dokonując ich wyznaczenia w obrazach kolorowych Student zna zaawansowane techniki potrafi tworzyć proste systemy do takich dokonać automatycznej detekcji obiektów zarówno w obrazach kolorowych, jak i monohromatycznych, potrafi wykonać śledzenie tych obiektów na strumieniach wideo Student zna zaawansowane techniki tworzy własne systemy dokonujące detekcji, kodowania i interpretowania pod kątem medycznym (w ograniczonym zakresie) Dopuszcza się wystawienie oceny połówkowej o ile student spełniający wszystkie efekty kształcenia wymagane do oceny pełnej spełnia niektóre efekty kształcenia odpowiadające ocenie wyższej. III. INNE PRZYDATNE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE Wszelkie informacje dla studentów dotyczące przedmiotu w tym harmonogramu odbywania zajęć, warunków zaliczenia oraz konsultacji są przekazywane podczas pierwszych zajęć z przedmiotu oraz umieszczone są na tablicach informacyjnych Instytutu Informatyki Teoretycznej i Stosowanej. WIMiI_IB_Ist_ IB_mk_19 Cykl kształcenia rozpoczynający się w roku akademickim 2013/2014 6/6