Uzależnienie od telefonu komórkowego Telefon komórkowy stał się już nieodłącznym atrybutem współczesnego człowieka. Posiadanie go daje poczucie wolności, niezależności i bezpieczeństwa, a dysponowanie nieustannie dzwoniącym aparatem najnowszej generacji podnosi status społeczny użytkownika, gdyż oznacza nadążanie za modą, posiadanie dobrej pracy i gęstej sieci ważnych kontaktów. Według badań Głównego Urzędu Statystycznego, w 2007 roku w użytkowaniu Polaków znajdowało się ponad 37 milionów telefonów komórkowych. Z danych Urzędu Komunikacji Elektronicznej pochodzących z 2008 roku wynikało, iż komórki posiadało wówczas 97% Polaków. Obecnie liczba użytkowanych w Polsce telefonów przekroczyła liczbę mieszkańców kraju, a nasycenie rynku wynosi ponad 115%. Z telefonów komórkowych korzystają niemal wszyscy, już od najmłodszych dzieci w przedszkolach, aż po seniorów. Ich użytkownicy są narażeni na niebezpieczeństwa, jakie niesie ze sobą nierozsądne ich używanie, brak racjonalizmu w posługiwaniu się nimi może prowadzić do uzależnienia od telefonu, nazywanym też fonoholizmem.
Najczęściej to, jak bardzo telefon stał się nam niezbędny, uświadamiamy sobie dopiero w chwili, gdy korzystanie z niego staje się niemożliwe. Więź łącząca użytkownika z aparatem często wykracza poza zwykłe zainteresowanie urządzeniem technicznym. W pewien sposób wszyscy użytkownicy są zależni od telefonów, jednak o poważniejszym problemie - fonoholiźmie decyduje aspekt ilościowy, określający czas, który przeznacza się na korzystanie z urządzenia. Uzależnienie od telefonu komórkowego nie zostało do tej pory zdiagnozowane w Polsce, co nie znaczy, że problem nie istnieje. Charakteryzuje się ono: - przywiązywaniem wielkiej wagi do posiadania telefonu - nie rozstawaniem się z nim ani na chwilę - telefon jest pośrednikiem i najważniejszym narzędziem codziennych kontaktów z innymi - odczuwaniem głębokiego dyskomfortu, kiedy nie ma się do dyspozycji naładowanego aparatu, zły nastrój, niepokój, niekiedy nawet ataki paniki - używaniem telefonu podyktowane czynnikami natury emocjonalnej i społecznej - traktowaniem telefon u jako narzędzia do sprawowania nieustającej kontroli nad najbliższymi - odczuwaniem przymusu nieustannego kontaktowania się z kimś, odruchowym wykonywaniem dużej liczby bezproduktywnych połączeń - usprawiedliwianiem swojego uzależnienia wygodą i bezpieczeństwem - nerwowym nasłuchiwaniem, czy ktoś dzwoni lub noszenie ze sobą zapasowych baterii - odczuwaniem silnej potrzeby przynależności do grupy i zdobycia jej uznania - jakąś formą fobii społecznej lub obawą przed samotnością - unikaniem kontaktów z innymi, wybierając połączenia telefoniczne czy SMS-y zamiast rozmowy w cztery oczy - rzadziej - smutkiem, nudą, odmową podejmowania współżycia seksualnego czy brak apetytu
Rodzaje uzależnienia od telefonu komórkowego: uzależnienie od SMS-ów, charakteryzujące się: - odczuwaniem przymusu nieustannego otrzymywania i wysyłania wiadomości tekstowych - charakterystycznym odciskiem na kciuku, mocnym zużyciem klawiatury aparatu - nastrój w danym dniu zależy od ilości otrzymanych SMS-ów - wysyłaniem wiadomości również do siebie samych (np. z komputera) lub do osób znajdujących się w pobliżu uzależnienie od nowych modeli, charakteryzujące się: - nabywaniem coraz to nowych modeli aparatów komórkowych
komórkowy ekshibicjonizm, charakteryzujący się: - przy wyborze aparatu przywiązywanie szczególnej wagi do jego koloru, stylistyki i ceny - pokazywanie innym funkcji, w jakie jest wyposażony - prowadzenie bardzo głośnych rozmów, pozwalanie na długie dzwonienie aparatu przed odebraniem połączenia tak, by wszyscy obecni go usłyszeli gracze, charakteryzujący się: - przejawianiem nadmiernego zainteresowania grami znajdującymi się w telefonach komórkowych - aparat staje się konsolą do gry - częstym graniem, aż do momentu, dopóki nie pobije się nowego rekordu w danej grze
Uzależnienie od telefonu osoby stopniowo wycofują się z relacji z otoczeniem, spędzając wiele czasu samotnie, nie rozstając się jedynie z telefonem. Nadmierna koncentracja na wysyłaniu SMS-ów, czy na grach może prowadzić do mentalnego oderwania od rzeczywistego świata. Do konsekwencji fonoholizmu, wspólnych dla wszystkich uzależnień behawioralnych należą też: zanik dotychczasowych zainteresowań, gwałtowne wahania nastroju, zaburzenia snu i odżywiania, nadużywanie leków i narkotyków, popadnięcie w długi z tytułu wysokich rachunków telefonicznych, konflikty z bliskimi oraz kłopoty w życiu zawodowym. Osoba odczuwająca przemożną potrzebę nieustannej komunikacji za pomocą komórki powinna stopniowo zmniejszać zakres i ograniczać czas korzystania z niego. Na początek można włączać go tylko na kilka godzin dziennie, aż osiągnie się stan pewnej tolerancji niepokoju oczekiwania. Podobnie jak w przypadku leczenia innych uzależnień behawioralnych, program terapii fonoholizmu przewiduje terapię uwalniającą od problemów, które stanowią rzeczywistą przyczynę uzależnienia.