Emocje dr hab. Adriana Schetz IF US adriana.schetz@gmail.com
Emocje leżą u podłoża mechanizmów relacji społecznych oraz są kojarzone z aktywnością typu: Neurony lustrzane Empatia Samoświadomość Bezpieczeństwo w grupie Potrzeba samorealizacji
Neurony lustrzane i empatia Naśladownictwo Zarażanie się ziewaniem
Neurony lustrzane i empatia Neurony lustrzane są zespołami neuronów aktywizującymi się w sytuacjach związanych z wykonywaniem danych czynności oraz obserwowania wykonywanych czynności u osób trzecich.
Neurony lustrzane
Eksperyment z robotami i człowiekiem Badani obserwowali typowe zachowania przeciętnego człowieka : 1. Wykonywane przez człowieka; 2. Wykonywane przez robota humanoidalnego Repliee Q2; 3. Wykonywane przez tego samego robota lecz w wersji raw
Dolina niesamowitości
Eksperyment z robotami i człowiekiem Wyniki: Obserwacja Repliee Q2: w obu półkulach aktywna część płata ciemieniowego łączącego korę wzrokową (analizującą ruchy ciała) z obszarem kory ruchowej zawierającym neurony lustrzane. Wniosek: mózg wykrył niezgodność między ludzkim wyglądem a robotycznym ruchem.
Neurony lustzane
Analiza ruchu innej osoby może być zapośredniczona przez własny: 1. Obraz ciała (body image) 2. Schemat ciała (body schema) -------------- Shaun Gallagher --------------
O stanach mentalnych innych osób wiemy dzięki temu, że 1. albo dysponujemy teorią teoria teorii 2. albo symulujemy cudze stany podejście symulacyjne
Teoria teorii i test fałszywego przekonania
Jak odbywa się rozpoznawanie cudzych stanów mentalnych za pomocą teorii? Potrzebujemy: Teorii stanów mentalnych (tu emocjonalnych) Bodźca (tu np. widok czyichś łez) Postawienia hipotezy: pewnie jest jej smutno, albo coś ją boli
Teoria symulacyjna Rozpoznanie cudzych stanów mentalnych odbywa się poprzez symulowanie stanów, które (hipotetycznie) miałoby się, gdyby znajdowało się w sytuacji osoby symulowanej.
Jak odbywa się symulacja emocji? Potrzebujemy: 1. Macierzy stanów mentalnych (tu emocjonalnych) 2. Bodźca wyzwalającego (tu np. widok czyichś łez) 3. Dobrania do odbieranego bodźca odpowiedniego stanu mentalnego z macierzy stanów, dzięki mapowaniu online (ona płacze i mnie się chce płakać, ale ona zaczyna się uśmiechać, więc i ja śmieję się przez łzy)
Układ limbiczny Duża struktura złożona z części korowej i podkorowej, w której skład wchodzą: 1. Płat limbiczny (np. zakręt obręczy i zakręt hipokampa, hipokamp) 2. Ciało migdałowate 3. Jądro półleżące 4. Wzgórze 5. Podwzgórze 6. Śródmózgowie 7. Węchomózgowie 8. I inn.
Układ limbiczny Funkcje: 1. Pierwotnie: węch 2. Obecnie: wile innych; głównie: Regulacja niektórych czynności wegetatywnych np.: głodu (por. uszkodzenie ciała migdałowatego i afagię), popędu. Utożsamiany z systemem motywacyjnym Utożsamiany z systemem nagrody Regulacja emocji: strachu, przyjemności Zachowania agresywne Uczestniczy we wczesnym etapie przetwarzania informacji percepcyjnej (np. bodźce podprogowe?)
Płeć emocji?
Płeć emocji? Kobiety Więcej połączeń w ciele modzelowatym Większa łatwość w wyrażaniu werbalnym uczuć Różnice typu gender: społeczna funkcja emocji u kobiet opiera się głownie na mechanizmach empatii Skąd skłonność kobiet do kierowania się uczuciami (80%)? Mężczyźni Mniej połączeń w ciele modzelowatym Ośrodek emocji głównie w prawej półkuli mózgowej, zaś werbalny w lewej Pewna trudność w wyrażaniu werbalnym uczuć związana z tym, co wyżej Różnice typu gender: społeczna funkcja emocji u mężczyzn opiera się głównie na mechanizmach rywalizacji Dlaczego mężczyźni nie kierują się emocjami (20%)?
Co to są emocje W. Duch: Emocje w psychologii to procesy psychiczne, silne odczucia pobudzające nadające wrażeniom subiektywne wartości i jakości. 1. zwykle automatyczne, dość krótkie i złożone reakcje organizmu. 2. zwykle widoczne na zewnątrz, mają swoje korelaty fizjologiczne nawet jeśli są skrywane, np: Strach wiąże się z szybszym biciem serca, często falą gorąca, zwiększonym napięciem mięśni; Wstyd wiąże się z rozszerzeniem naczyń krwionośnych twarzy (rumieńce) i górnej części ciała. Szczęście związane jest z uczuciem unoszenia, ekspansji płuc. Smutek związany jest z rozluźnieniem mięśni nóg i rąk, napięciem mięśni gardła i okolic oczu.