BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA"

Transkrypt

1 BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA

2 MECHANIZMY KONTROLI RUCHOWEJ SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne Kora motoryczna (planowanie, inicjacja i kierowanie ruchami dowolnymi) Ośrodki pnia mózgu (podstawowe ruchy i kontrola postawy ciała) JĄDRA PODSTAWY MÓŻDŻEK Lokalne obwody neuronów niskopoziomowa integracja motoryczna Motoneurony niskopoziomowe neurony ruchowe Obwody rdzenia kręgowego i pnia mózgu Wejście sensoryczne Mięśnie szkieletowe

3 LOKALIZACJA KORY MOTORYCZNEJ PŁASZCZYZNA BOCZNA PŁASZCZYZNA PRZYŚRODKOWA KORA PRZEDRUCHOWA (PMC) DODATKOWA KORA RUCHOWA (SMA) KORA PIERWSZORZĘDOWA M1 DODATKOWA KORA RUCHOWA (SMA) KORA PIERWSZORZĘDOWA M1

4 FUNKCJE KORY MOTORYCZNEJ DROGI KONTROLI RUCHU KRESOMÓZGOWIE MOST JĄDRO NERWU V TOREBKA WEWNĘTRZNA PODSTAWA MOSTU DROGI KOROWO RDZENIOWE I PNIOWE JĄDRO CZERWIENNE JĄDRO NERWU XII ŚRÓDMÓZGOWIE RDZEŃ PRZEDŁUŻONY KONARY MÓZGU UKŁAD SIATKOWATY MOST JĄDRO NERWU V PIRAMIDY SKRZYŻOWANIE PIRAMID PODSTAWA MOSTU RDZEŃ PRZEDŁUŻONY RDZEŃ PRZEDŁUŻONY JĄDRO NERWU XII BRZUSZNA DROGA KOROWORDZENIOWA (BRZUSZNOPRZYŚRODKOWA) GRZBIETOWA DROGA KOROWORDZENIOWA (GRZBIETOWOBOCZNA) UKŁAD SIATKOWATY RDZEŃ KRĘGOWY PIRAMIDY MOTONEURON ROGÓW PRZEDNICH

5 ZABURZENIA MECHANIZMÓW KONTROLI RUCHOWEJ

6 ZABURZENIA MECHANIZMÓW KONTROLI RUCHOWEJ STWARDNIENIE BOCZNE ZANIKOWE (ALS) choroba Lou Gehriga Przyczyny: toksyny, zaburzenia struktury białek i wiele innych hipotez; jedna z form ma charakter dziedziczny (FALS) degeneracja i powolny zanik neuronów kory motorycznej, zanik aksonów w drogach korowordzeniowych oraz neuronów w rogach przednich rdzenia

7 ZABURZENIA MECHANIZMÓW KONTROLI RUCHOWEJ STWARDNIENIE BOCZNE ZANIKOWE (ALS) Objawy: postępujące osłabienie siły mięśni zanik tkanki mięśniowej zwiększenie siły odruchów rdzeniowych (w tym patologicznych) brak oznak demencji śmierć w przeciągu 5 lat

8 JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I INNE OŚRODKI KRESOMÓZGOWIE WZGÓRZE JĄDRA BRZUSZNEPRZEDNIE I BOCZNE KORA MÓZGOWA JĄDRO OGONIASTE SKORUPA GAŁKA BLADA ZEWNĘTRZNA WEWNĘTRZNA ZAWZGÓRZE ŚRÓDMÓZGOWIE ISTOTA CZARNA CZĘŚĆ ZBITA CZĘŚĆ SIATKOWATA

9 JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I INNE OŚRODKI FUNKCJE utrzymywanie odpowiedniego napięcia mięśniowego dopasowanego do planu ruchu planowanie współruchów kontrola płynności poszczególnych faz ruchu USZKODZENIA choroba Parkinsona choroba Huntingtona hemibalizm atetoza (następne zajęcia)

10 JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I INNE OŚRODKI KORA MOTORYCZNA KORA MOTORYCZNA KORA CIEMIENIOWA J. OGONIASTE J. OGONIASTE SKORUPA TOREBKA WEWNĘTRZNA WZGÓRZE VA & VL NISKOWZGÓRZE KORA SKRONIOWA ŚRÓDMÓZGOWIE ISTOTA CZARNA CZĘŚĆ ZBITA SKORUPA GAŁKA BLADA CZ. WEWNĘTRZNA GAŁKA BLADA CZ. ZEWNĘTRZNA WZGÓRKI GÓRNE ISTOTA CZARNA CZĘŚĆ SIATKOWATA

11 JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I INNE OŚRODKI KORA ISTOTA CZARNA CZ. ZBITA J. OGONIASTE SKORUPA NISKOWZGÓRZE GAŁKA BLADA ISTOTA CZARNA CZ. SIATKOWATA WZGÓRZE WZGÓRKI GÓRNE

12 JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I INNE OŚRODKI KORA MÓZGOWA J. OGONIASTE SKORUPA KORA MOTORYCZNA WZGÓRZE (tonicznie) GAŁKA BLADA CZ. WEWNĘTRZNA

13 POTENCJAŁ GOTOWOŚCI READINESS POTENTIAL

14 JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I INNE OŚRODKI KORA MÓZGOWA J. OGONIASTE SKORUPA KORA MOTORYCZNA WZGÓRZE (tonicznie) GAŁKA BLADA CZ. WEWNĘTRZNA

15 JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I INNE OŚRODKI

16 JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I INNE OŚRODKI KORA MÓZGOWA KORA MOTORYCZNA ISTOTA CZARNA CZ. ZBITA D1 D2 J. OGONIASTE & SKORUPA WZGÓRZE VA & VL GAŁKA BLADA CZ. ZEWN. GAŁKA BLADA CZ. WEWN. (tonicznie) (tonicznie) NISKOWZGÓRZE Połączenia hamujące GABA Połączenia pobudzające Glu

17 JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I INNE OŚRODKI

18 JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I INNE OŚRODKI

19 ZABURZENIA MECHANIZMÓW KONTROLI RUCHOWEJ CHOROBA PARKINSONA Przyczyny: możliwe podłoże genetyczne szczególnie w przypadku wczesnego występowania choroby (przed 40 r.ż. 510 % przypadków) możliwe przyczyny pozagenetyczne duża ilość przypadków osób dorastających w środowisku wiejskim progresywna dysfunkcja oraz zanik neuronów w obrębie istoty czarnej (80 %) uszkodzenie szlaku nigrostratialnego (istota czarna prążkowie) zaburzenie poziomu dopaminy w obrębie prążkowia

20 ZABURZENIA MECHANIZMÓW KONTROLI RUCHOWEJ CHOROBA PARKINSONA Przyczyny: progresywna dysfunkcja oraz zanik neuronów w obrębie istoty czarnej (80 %) uszkodzenie szlaku nigrostratialnego (istota czarna prążkowie) zaburzenie poziomu dopaminy w obrębie prążkowia

21 ZABURZENIA MECHANIZMÓW KONTROLI RUCHOWEJ CHOROBA PARKINSONA KORA MÓZGOWA KORA MOTORYCZNA ISTOTA CZARNA CZ. ZBITA D1 D2 J. OGONIASTE & SKORUPA WZGÓRZE VA & VL GAŁKA BLADA CZ. ZEWN. GAŁKA BLADA CZ. WEWN. (tonicznie) (tonicznie) NISKOWZGÓRZE Połączenia hamujące GABA Połączenia pobudzające Glu

22 ZABURZENIA MECHANIZMÓW KONTROLI RUCHOWEJ CHOROBA PARKINSONA początek zazwyczaj 5070 r.ż. Objawy: drżenie spoczynkowe (tremor) początkowo w obrębie jednej kończyny spowolnienie ruchowe (bradykinezja) trudność w inicjowaniu ruchów (akinezja) oraz trudność w jego hamowaniu sztywność kończyn i szyi podwyższone napięcie mięśniowe chód powłóczysty (małymi krokami) maskowatość twarzy minimalna ekspresja mimiczna pochylona sylwetka zaburzenia wyprostowanej postawy niedostatek współruchów np. ruchy rąk przy chodzeniu mikrografia postępująca demencja (najprawdopodobniej pojawiająca się z innych przyczyn) w późnym stadium utrata zdolności do poruszania się; zaburzenia mowy

23 ZABURZENIA MECHANIZMÓW KONTROLI RUCHOWEJ CHOROBA PARKINSONA

BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA

BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA MECHANIZMY KONTROLI RUCHOWEJ SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne Kora motoryczna (planowanie, inicjacja i kierowanie

Bardziej szczegółowo

BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I UKŁADY WYKONAWCZE SYSTEM MOTORYCZNY. SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne

BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I UKŁADY WYKONAWCZE SYSTEM MOTORYCZNY. SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I UKŁADY WYKONAWCZE SYSTEM MOTORYCZNY SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne Kora motoryczna (planowanie, inicjacja i kierowanie ruchami dowolnymi) Ośrodki pnia

Bardziej szczegółowo

OŚRODKI UKŁADU POZAPIRAMIDOWEGO: podkorowego układu ruchu

OŚRODKI UKŁADU POZAPIRAMIDOWEGO: podkorowego układu ruchu OŚRODKI UKŁADU POZAPIRAMIDOWEGO: podkorowego układu ruchu 1. Nadrzędne dne ośrodki o układu pozapiramidowego; jądra kresomózgowia (jj podstawy mózgu, jj podstawne) - corpus striatum: jądro ogoniaste, skorupa

Bardziej szczegółowo

Neuroanatomia. anatomia móżdżku i kresomózgowia jądra podstawy układ limbiczny. dr Marek Binder

Neuroanatomia. anatomia móżdżku i kresomózgowia jądra podstawy układ limbiczny. dr Marek Binder Neuroanatomia anatomia móżdżku i kresomózgowia jądra podstawy układ limbiczny dr Marek Binder 4 móżdżek funkcje utrzymanie równowagi i napięcia mięśniowego dostrojenie precyzji ruchów (objawy uszkodzenia:

Bardziej szczegółowo

UKŁAD POZAPIRAMIDOWY. OŚRODKI INTEGRACJI FUNKCJI RUCHOWYCH

UKŁAD POZAPIRAMIDOWY. OŚRODKI INTEGRACJI FUNKCJI RUCHOWYCH UKŁAD POZAPIRAMIDOWY. OŚRODKI INTEGRACJI FUNKCJI RUCHOWYCH Poziomy integracji funkcji ruchowych Sterowanie ruchami dowolnymi, mimowolnymi, lub wyuczonymi poszczególnych mięśni lub ich grup, Planowanie

Bardziej szczegółowo

Sen i czuwanie rozdział 9. Zaburzenia mechanizmów kontroli ruchowej rozdział 8

Sen i czuwanie rozdział 9. Zaburzenia mechanizmów kontroli ruchowej rozdział 8 Sen i czuwanie rozdział 9 Zaburzenia mechanizmów kontroli ruchowej rozdział 8 SEN I CZUWANIE SEN I RYTMY OKOŁODOBOWE FAZY SNU CHARAKTERYSTYKA INDUKOWANIE SNU MECHANIZM I STRUKTURY MÓZGOWE RYTMY OKOŁODOBOWE

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia. Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103

Wprowadzenie. ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia. Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103 ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103 Wprowadzenie Udar mózgu jest schorzeniem uszkadzającym mózg. W związku

Bardziej szczegółowo

Części OUN / Wzgórze / Podwzgórze / Śródmózgowie / Most / Zespoły naprzemienne

Części OUN / Wzgórze / Podwzgórze / Śródmózgowie / Most / Zespoły naprzemienne Części OUN / Wzgórze / Podwzgórze / Śródmózgowie / Most / Zespoły naprzemienne 1) Schemat OUN: Ośrodkowy Układ Nerwowy składa się z: a) Kresomózgowia b) Międzymózgowia: - wzgórze; -zawzgórze; -nadwzgórze;

Bardziej szczegółowo

NEUROFIZJOLOGIA WYKŁAD 9 Kontrola ruchów u kręgowców. Prof. dr hab. Krzysztof Turlejski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

NEUROFIZJOLOGIA WYKŁAD 9 Kontrola ruchów u kręgowców. Prof. dr hab. Krzysztof Turlejski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego NEUROFIZJOLOGIA WYKŁAD 9 Kontrola ruchów u kręgowców. Prof. dr hab. Krzysztof Turlejski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego Głównym zadaniem ośrodkowego układu nerwowego jest generacja i kontrola

Bardziej szczegółowo

Somatosensoryka. Marcin Koculak

Somatosensoryka. Marcin Koculak Somatosensoryka Marcin Koculak Systemy czucia somatycznego CZUCIE POWIERZCHNIOWE DOTYK, BÓL, TEMPERATURA CZUCIE GŁĘBOKIE PROPRIOCEPCJA MIĘŚNIE, STAWY, ŚCIĘGNA CZUCIE Z NARZĄDÓW RUCHU CZUCIE TRZEWNE WISCEROCEPCJA

Bardziej szczegółowo

Móżdżek. Móżdżek położony jest w dole tylnym czaszki pod namiotem móżdżku. Sąsiaduje z płatem skroniowym, potylicznym oraz z pniem mózgu.

Móżdżek. Móżdżek położony jest w dole tylnym czaszki pod namiotem móżdżku. Sąsiaduje z płatem skroniowym, potylicznym oraz z pniem mózgu. Móżdżek 1) Budowa i położenie Móżdżek położony jest w dole tylnym czaszki pod namiotem móżdżku. Sąsiaduje z płatem skroniowym, potylicznym oraz z pniem mózgu. Składa się z dwóch półkul oddzielonych od

Bardziej szczegółowo

Autonomiczny i Ośrodkowy Układ Nerwowy

Autonomiczny i Ośrodkowy Układ Nerwowy Autonomiczny i Ośrodkowy Układ Nerwowy System Nerwowy Ośrodkowy System Nerwowy Analizuje, interpretuje i przechowuje informacje Zarządza organami Obwodowy System Nerwowy Transmisja informacji z i do OSN

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWE WIADOMOŚCI O CHOROBIE PARKINSONA

PODSTAWOWE WIADOMOŚCI O CHOROBIE PARKINSONA PODSTAWOWE WIADOMOŚCI O CHOROBIE PARKINSONA Choroba Parkinsona jest postępującą, przewlekłą zwyrodnieniową chorobą ośrodkowego układu nerwowego, czyli mózgu. Dokładniej mówiąc, jest to choroba pewnych

Bardziej szczegółowo

Układ nerwowy. /Systema nervosum/

Układ nerwowy. /Systema nervosum/ Układ nerwowy /Systema nervosum/ Ośrodkowy układ nerwowy i drogi nerwowe Podział funkcjonalny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy dośrodkowy (=aferentny=czuciowy=informacyjny) 2. Układ nerwowy odśrodkowy

Bardziej szczegółowo

Drgawki czy mioklonie??? Iwona Terczyńska IMID

Drgawki czy mioklonie??? Iwona Terczyńska IMID Drgawki czy mioklonie??? Iwona Terczyńska IMID Termin mioklonia u pacjenta z JME został po raz pierwszy zaproponowany przez Herpina w 1867 Mioklonie przysenne opisał Friedreich 1881 Nadal.nie ma powszechnie

Bardziej szczegółowo

Fizjologia człowieka

Fizjologia człowieka Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski

Bardziej szczegółowo

Pozapiramidowy układ ruchu. Zapewnia tworzenie automatyzmu ruchów (praksji), reguluje postawę ciała, reguluje napięcie mięśniowe.

Pozapiramidowy układ ruchu. Zapewnia tworzenie automatyzmu ruchów (praksji), reguluje postawę ciała, reguluje napięcie mięśniowe. Pozapiramidowy układ ruchu Układ pozapiramidowy (systema exterapyramidale) Współpracuje z: - układem piramidowym - układem korowym czucia - układem autonomicznym Jest starszy od układu piramidowego. Zapewnia

Bardziej szczegółowo

BUDOWA MÓZGU (100 MILIARDÓW NEURONÓW) NEUROFIZJOLOGICZNE PODSTAWY

BUDOWA MÓZGU (100 MILIARDÓW NEURONÓW) NEUROFIZJOLOGICZNE PODSTAWY NEUROFIZJOLOGICZNE PODSTAWY UCZENIA SIĘ I PAM IĘCI BUDOWA MÓZGU (100 MILIARDÓW NEURONÓW) Objętość ok. 1300 cm 3 Kora mózgowa powierzchnia ok. 1m 2 Obszary podkorowe: Rdzeń przedłużony (oddychanie, połykanie,

Bardziej szczegółowo

Mechanoreceptory (dotyk, słuch) termoreceptory i nocyceptory

Mechanoreceptory (dotyk, słuch) termoreceptory i nocyceptory Mechanoreceptory (dotyk, słuch) termoreceptory i nocyceptory Iinformacja o intensywności bodźca: 1. Kodowanie intensywności bodźca (we włóknie nerwowym czuciowym) odbywa się za pomocą zmian częstotliwość

Bardziej szczegółowo

Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja

Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649 Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja obszar unaczynienia objawy lokalizacja TĘTNICA SZYJNA WEWNĘTRZNA (OCZNA

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY NEUROANATOMII

PODSTAWY NEUROANATOMII ROZDZIAŁ 1 PODSTAWY NEUROANATOMII Urok neurologii, w porównaniu z innymi dziedzinami medycyny praktycznej, polega na sposobie, w jaki zmusza nas do codziennego kontaktu z naukami podstawowymi. Aby wyjaśnić

Bardziej szczegółowo

Układ limbiczny. Przetwarzanie informacji przez mózg. kognitywistyka III. Jacek Salamon Tomasz Starczewski

Układ limbiczny. Przetwarzanie informacji przez mózg. kognitywistyka III. Jacek Salamon Tomasz Starczewski Jacek Salamon Tomasz Starczewski Przetwarzanie informacji przez mózg kognitywistyka III Co to takiego? Inaczej układ rąbkowy lub układ brzeżny. Jest zbiorczą nazwą dla różnych struktur korowych i podkorowych.

Bardziej szczegółowo

Kresomózgowie 2. Krzysztof Gociewicz

Kresomózgowie 2. Krzysztof Gociewicz Kresomózgowie 2 Krzysztof Gociewicz krzysztof.gociewicz@doctoral.uj.edu.pl Czas na Ciebie! :-) Kora mózgowa funkcje percepcja kontrola ruchowa uwaga pamięć emocje myślenie główne struktury płaty:

Bardziej szczegółowo

tel:

tel: Miękki model mózgu, 8 części Nr ref: MA00741 Informacja o produkcie: Miękki model mózgu, 8 części Wysokiej jakości, realistyczny model mózgu człowieka, wykonany z miękkiego materiału, przypominającego

Bardziej szczegółowo

Po co nam uwaga? Podstawowe zadania uwagi to:

Po co nam uwaga? Podstawowe zadania uwagi to: Uwaga Po co nam uwaga? Podstawowe zadania uwagi to: Orientowanie się organizmu ku bodźcom sensorycznym (szczególnie wzrokowym) Badanie elementów przestrzeni (zewnętrznej i wewnętrznej) Utrzymywanie organizmu

Bardziej szczegółowo

Infantylny autyzm. prof. MUDr. Ivo Paclt, CSc.

Infantylny autyzm. prof. MUDr. Ivo Paclt, CSc. Infantylny autyzm prof. MUDr. Ivo Paclt, CSc. Infantilny autyzm Podstawowy symptom: niezdolność do ukazywania przyjacielskiej mimiki, unikanie kontaktu wzrokowego, zaburzenia komunikacji społecznej, dziwne

Bardziej szczegółowo

Katarzyna Rybicka Karolina Skoczyńska

Katarzyna Rybicka Karolina Skoczyńska Katarzyna Rybicka Karolina Skoczyńska Rys historyczny pierwszy formalny opis choroby: An Essay on the Shaking Palsy, James Parkinson, 1817 początkowo nazywana paralysis agitans (drżączka doraźna) nazwa

Bardziej szczegółowo

INŻYNIERIA REHABILITACYJNA Materiały dydaktyczne 3

INŻYNIERIA REHABILITACYJNA Materiały dydaktyczne 3 INŻYNIERIA REHABILITACYJNA Materiały dydaktyczne 3 ZAOPATRZENIE ORTOTYCZNE Ortozą nazywamy każde urządzenie kompensujące dysfunkcję układu senso-motorycznego (Wooldrige 1972) Ortoza jest urządzeniem techniczny,

Bardziej szczegółowo

Układ piramidowy: Ośrodki: DROGI NERWOWE

Układ piramidowy: Ośrodki: DROGI NERWOWE Układ piramidowy: - pojawia się dopiero u ssaków - późny rozwój w ontogenezie - uszkodzenie ośrodków lub dróg powoduje ograniczenie lub zniesienie ruchów dowolnych (przy zachowaniu napięcia mięśni zależnego

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Część I PROBLEMY KLINICZNO-DIAGNOSTYCZNE... 15. 1. Definicja, obraz kliniczny, podział Roman Michałowicz... 17 Piśmiennictwo...

Spis treści. Część I PROBLEMY KLINICZNO-DIAGNOSTYCZNE... 15. 1. Definicja, obraz kliniczny, podział Roman Michałowicz... 17 Piśmiennictwo... 9 Spis treści Część I PROBLEMY KLINICZNO-DIAGNOSTYCZNE............ 15 1. Definicja, obraz kliniczny, podział Roman Michałowicz........ 17 Piśmiennictwo................................ 26 2. Wady rozwojowe

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Fizjologia i patofizjologia komórki. Komórka nerwowa.

Ćwiczenie 1. Fizjologia i patofizjologia komórki. Komórka nerwowa. WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY MEDICAL UNIVERSITY OF WARSAW ZAKŁAD FIZJOLOGII DOŚWIADCZALNEJ I KLINICZNEJ DEPARTAMENT OF EXPERIMENTAL AND CLINICAL PHYSIOLOGY Zawartość Ćwiczenie 1. Fizjologia i patofizjologia

Bardziej szczegółowo

prof.zw.drhab. n. med. A N D R Z E J K W O L E K PATRONAT MERYTORYCZNY Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN

prof.zw.drhab. n. med. A N D R Z E J K W O L E K PATRONAT MERYTORYCZNY Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN PA TR ONA T MER YTOR YCZNY Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN W NEUROLOGII NEUROCHIRURGII I * a :AfM 5f^itAweplsł ' 7 4 - «-w* T r% «I ; ' -' * * «.. i i i KWOLEK -2v

Bardziej szczegółowo

Fizjologia człowieka

Fizjologia człowieka Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski

Bardziej szczegółowo

Anatomia funkcjonalna rdzenia kręgowego i pnia mózgu. Biologiczne podstawy zachowania KFZiE PŁ 2009/10

Anatomia funkcjonalna rdzenia kręgowego i pnia mózgu. Biologiczne podstawy zachowania KFZiE PŁ 2009/10 Anatomia funkcjonalna rdzenia kręgowego i pnia mózgu Biologiczne podstawy zachowania KFZiE PŁ 2009/10 Anatomia funkcjonalna rdzenia kręgowego i pnia mózgu I. Sprawdzian z lab. 7. II. Konwersatorium - sprawdzian

Bardziej szczegółowo

Laboratorium z Biomechatroniki

Laboratorium z Biomechatroniki Wydział: Mechaniczny Technologiczny Kierunek: Grupa dziekańska: Semestr: pierwszy Dzień laboratorium: Godzina: Laboratorium z Biomechatroniki Ćwiczenie 4 Test goniometryczny (wahadło Wartenberga). . CEL

Bardziej szczegółowo

Zespoły neurodegeneracyjne. Dr n. med. Marcin Wełnicki III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii II WL Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Zespoły neurodegeneracyjne. Dr n. med. Marcin Wełnicki III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii II WL Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Zespoły neurodegeneracyjne Dr n. med. Marcin Wełnicki III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii II WL Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Neurodegeneracja Choroby przewlekłe, postępujące, prowadzące

Bardziej szczegółowo

Sopockie Centrum Terapii Poznawczo-Behawioralnej Michał Kuchczyński

Sopockie Centrum Terapii Poznawczo-Behawioralnej Michał Kuchczyński Sopockie Centrum Terapii Poznawczo-Behawioralnej Michał Kuchczyński 81-703 Sopot; ul. Marii Skłodowskiej-Curie 7/1, tel. kom. 604 858 808; e-mail: michal@terapiasopot-sctpb.pl www.terapiasopot-sctpb.pl

Bardziej szczegółowo

Emocje. dr hab. Adriana Schetz IF US

Emocje. dr hab. Adriana Schetz IF US Emocje dr hab. Adriana Schetz IF US adriana.schetz@gmail.com Emocje leżą u podłoża mechanizmów relacji społecznych oraz są kojarzone z aktywnością typu: Neurony lustrzane Empatia Samoświadomość Bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

POLIOMYELITIS. (choroba Heinego Medina, nagminne porażenie dziecięce, porażenie rogów przednich rdzenia, polio)

POLIOMYELITIS. (choroba Heinego Medina, nagminne porażenie dziecięce, porażenie rogów przednich rdzenia, polio) W latach 50. na chorobę Heinego-Medina chorowało w Europie i USA jedno na 5000 dzieci. Po wdrożeniu w Polsce masowych szczepień przeciw poliomyelitis, już w 1960 roku zarejestrowano mniej zachorowań. W

Bardziej szczegółowo

Anna Słupik. Układ czucia głębokiego i jego wpływ na sprawność ruchową w wieku podeszłym

Anna Słupik. Układ czucia głębokiego i jego wpływ na sprawność ruchową w wieku podeszłym Anna Słupik Układ czucia głębokiego i jego wpływ na sprawność ruchową w wieku podeszłym 16.05.2007 Struktura układu czucia głębokiego Receptory w strukturach układu ruchu: mięśnie + ścięgna więzadła torebka

Bardziej szczegółowo

spis treści Część i: Podstawy neuroanatomii i neurofizjologii... 15 Cele rozdziałów... 16 Słowa kluczowe... 16

spis treści Część i: Podstawy neuroanatomii i neurofizjologii... 15 Cele rozdziałów... 16 Słowa kluczowe... 16 spis treści Część i: Podstawy neuroanatomii i neurofizjologii... 15 Cele rozdziałów... 16 Słowa kluczowe... 16 1. Rozwój i podział układu nerwowego Janusz Moryś... 17 1.1. Rozwój rdzenia kręgowego... 17

Bardziej szczegółowo

CENTRALNY UKŁAD NERWOWY JĄDRA PODKOROWE

CENTRALNY UKŁAD NERWOWY JĄDRA PODKOROWE CENTRALNY UKŁAD NERWOWY PÓŁKULE MÓZGU: PŁATY MÓZGOWE JĄDRA PODKOROWE MIĘDZYMÓZGOWIE: WZGÓRZE I PODWZGÓRZE PIEŃ MÓZGU: ŚRÓDMÓZGOWIE MOST RDZEŃ PRZEDŁUŻONY RDZEŃ KRĘGOWY OBWODOWY UKŁAD NERWOWY KOMÓRKA ROGÓW

Bardziej szczegółowo

PARAPION ACTIVE. pionizator statyczny

PARAPION ACTIVE. pionizator statyczny PARAPION ACTIVE pionizator statyczny pionizator statyczny Pionizator statyczny TM umożliwia pełną pionizację pacjenta i daje możliwość samodzielnego przemieszczania się. Otwiera to nowe horyzonty i przełamuje

Bardziej szczegółowo

Bogusław K. Gołąb. A natom ia CZYNNOŚCIOWA OŚRODKOWEGO UKŁADU NERWOWEGO PZWL

Bogusław K. Gołąb. A natom ia CZYNNOŚCIOWA OŚRODKOWEGO UKŁADU NERWOWEGO PZWL Bogusław K. Gołąb A natom ia CZYNNOŚCIOWA OŚRODKOWEGO UKŁADU NERWOWEGO PZWL A natomia CZYNNOŚCIOWA OŚRODKOW EGO UKŁADU NERWOWEGO prof. zw. dr hab. med. Bogusław K. Gołąb współautor prof. u m, dr hab. med.

Bardziej szczegółowo

LIFTER. pionizator statyczny

LIFTER. pionizator statyczny pionizator statyczny pionizator statyczny Pionizator statyczny TM jest nowoczesnym urządzeniem rehabilitacyjnym. Pozwala pacjentowi na samodzielne spionizowanie się w urządzeniu. Możliwe jest to dzięki

Bardziej szczegółowo

Vibramoov. neurorehabilitacja chodu przy użyciu zogniskowanej wibracji

Vibramoov. neurorehabilitacja chodu przy użyciu zogniskowanej wibracji Vibramoov neurorehabilitacja chodu przy użyciu zogniskowanej wibracji VIBRAMOOV PRZEPROWADZA PACJENTA PRZEZ CAŁY PROCES REHABILITACJI Dzięki zaawansowanym, zróżnicowanym protokołom Vibramoov, terapeuci

Bardziej szczegółowo

Uwaga: wykład autorski do bezpośredniego wykorzystania, bez możliwości rozpowszechniania i powielania. Świadomość. Michał Biały

Uwaga: wykład autorski do bezpośredniego wykorzystania, bez możliwości rozpowszechniania i powielania. Świadomość. Michał Biały Uwaga: wykład autorski do bezpośredniego wykorzystania, bez możliwości rozpowszechniania i powielania Świadomość Michał Biały Aspekty świadomości: tło i doznania bieżące Tło poczucie odrębności jako osoby,

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 2 RDZEŃ KRĘGOWY FUNKCJE DRÓG I OŚRODKÓW RDZENIOWYCH

Ćwiczenie 2 RDZEŃ KRĘGOWY FUNKCJE DRÓG I OŚRODKÓW RDZENIOWYCH Ćwiczenie 2 RDZEŃ KRĘGOWY FUNKCJE DRÓG I OŚRODKÓW RDZENIOWYCH Budowa łuku odruchowego 1 2 Receptor Protoneuron neuron czuciowy 3 Ośrodek (tu integracja odruchu) 4 Motoneuron neuron ruchowy 5 Efektor Prawo

Bardziej szczegółowo

LIFTER WSKAZANIA DO STOSOWANIA WYPOSAŻENIE STANDARDOWE. pionizator

LIFTER WSKAZANIA DO STOSOWANIA WYPOSAŻENIE STANDARDOWE. pionizator Lifter LIFTER Pionizator statyczny LIFTER jest nowoczesnym urządzeniem rehabilitacyjnym. Pozwala pacjentowi na samodzielne spionizowanie się w urządzeniu. Możliwe jest to dzięki bardzo mocnemu siłownikowi

Bardziej szczegółowo

Układ komorowy znacznie poszerzony. Zaniki korowe. Bez zmian ogniskowych r,

Układ komorowy znacznie poszerzony. Zaniki korowe. Bez zmian ogniskowych r, Nr Nazwisko 4/99 Wiek 381. Dzień śmierci 6.01.1999r, Utrwalony materiał: Alkohol Formol l.czoło 1. 2.Zwoje podstawy 1. 3.Skroń z amonem 1. 4.Ciernie 1. 5.Centralna 1. 6.Potylica 1. 7.Potylica p.(większy

Bardziej szczegółowo

PRZEJMIJ KONTROLĘ NAD SPASTYKĄ

PRZEJMIJ KONTROLĘ NAD SPASTYKĄ PRZEJMIJ KONTROLĘ NAD SPASTYKĄ Codzienne ćwiczenia dla ciała i ducha Prezentacja przygotowana w ramach projektu na rehabilitację domową pacjentów chorych na stwardnienie rozsiane pt.: Lepsze jutro Finansowane

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY USPRAWNIANIA NEUROROZWOJOWEGO WEDŁUG BERTY I KARELA BOBATHÓW

PODSTAWY USPRAWNIANIA NEUROROZWOJOWEGO WEDŁUG BERTY I KARELA BOBATHÓW AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO im. Jerzego Kukuczki w Katowicach Małgorzata Matyja, Małgorzata Domagalska PODSTAWY USPRAWNIANIA NEUROROZWOJOWEGO WEDŁUG BERTY I KARELA BOBATHÓW Katowice 2011 A kadem ia

Bardziej szczegółowo

Marta Lipowska Katedra i Klinika Neurologii Warszawski Uniwersytet Medyczny

Marta Lipowska Katedra i Klinika Neurologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Pacjent z asymetrycznym niedowładem Marta Lipowska Katedra i Klinika Neurologii Warszawski Uniwersytet Medyczny III Warszawskie Dni Chorób Nerwowo-Mięśniowych 25-26 maja 2018 Objawy dotyczące jednej kończyny

Bardziej szczegółowo

Pacjent z odsiebnym niedowładem

Pacjent z odsiebnym niedowładem Pacjent z odsiebnym niedowładem Beata Szyluk Klinika Neurologii WUM III Warszawskie Dni Chorób Nerwowo-Mięśniowych, 25-26 maja 2018 Pacjent z odsiebnym niedowładem Wypadanie przedmiotów z rąk Trudności

Bardziej szczegółowo

Pytania na II-gi termin poprawkowy z anatomii prawidłowej człowieka dla studentów Oddziału Stomatologicznego

Pytania na II-gi termin poprawkowy z anatomii prawidłowej człowieka dla studentów Oddziału Stomatologicznego Pytania na II-gi termin poprawkowy z anatomii prawidłowej człowieka dla studentów Oddziału Stomatologicznego CZASZKA 1. Połączenia ścisłe kości czaszki. Ciemiączka 2. Staw szczytowo-potyliczny 3. Staw

Bardziej szczegółowo

Regulacja nerwowo-hormonalna. 1. WskaŜ strzałkami na rysunku gruczoły i napisz ich nazwy: przysadka mózgowa, tarczyca, jajniki, nadnercza.

Regulacja nerwowo-hormonalna. 1. WskaŜ strzałkami na rysunku gruczoły i napisz ich nazwy: przysadka mózgowa, tarczyca, jajniki, nadnercza. Regulacja nerwowo-hormonalna 1. WskaŜ strzałkami na rysunku gruczoły i napisz ich nazwy: przysadka mózgowa, tarczyca, jajniki, nadnercza. 2. Zaznacz nazwę struktury, która koordynuje działalność wszystkich

Bardziej szczegółowo

Neurologiczne podłoże zachowań emocjonalnych. Halszka Kwiatkowska

Neurologiczne podłoże zachowań emocjonalnych. Halszka Kwiatkowska Neurologiczne podłoże zachowań emocjonalnych Halszka Kwiatkowska Co to są emocje? Termin wywodzi się od łacińskiego czasownika movere oznaczającego poruszyć Każde poruszenie czy zakłócenie umysłu, każdy

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Fizjologia i patofizjologia komórki. Komórka nerwowa.

Ćwiczenie 1. Fizjologia i patofizjologia komórki. Komórka nerwowa. WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY MEDICAL UNIVERSITY OF WARSAW ZAKŁAD FIZJOLOGII DOŚWIADCZALNEJ I KLINICZNEJ DEPARTAMENT OF EXPERIMENTAL AND CLINICAL PHYSIOLOGY Zawartość Ćwiczenie 1. Fizjologia i patofizjologia

Bardziej szczegółowo

LIFTER SZCZEGÓLNIE ZALECANY W NASTĘPUJĄCYCH PRZYPADKACH: WYPOSAŻENIE STANDARDOWE: pionizator

LIFTER SZCZEGÓLNIE ZALECANY W NASTĘPUJĄCYCH PRZYPADKACH: WYPOSAŻENIE STANDARDOWE: pionizator Lifter LIFTER Pionizator statyczny LIFTER jest nowoczesnym urządzeniem rehabilitacyjnym. Pozwala pacjentowi na samodzielne spionizowanie się w urządzeniu. Możliwe jest to dzięki bardzo mocnemu siłownikowi

Bardziej szczegółowo

Fizjoterapia w chorobie Parkinsona

Fizjoterapia w chorobie Parkinsona Fizjoterapia w chorobie Parkinsona Definicja : Choroba Parkinsona to samoistna, powoli postępująca, zwyrodnieniowa choroba ośrodkowego układu nerwowego, należąca do chorób układu pozapiramidowego. Do objawów

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Fizjologia i patofizjologia komórki. Komórka nerwowa.

Ćwiczenie 1. Fizjologia i patofizjologia komórki. Komórka nerwowa. Zawartość Ćwiczenie 1. Fizjologia i patofizjologia komórki. Komórka nerwowa.... 1 Ćwiczenie 2. Układy neurotransmisyjne mózgu. Autonomiczny układ nerwowy.... 2 Ćwiczenie 3. Fizjologia układów sensorycznych.

Bardziej szczegółowo

TEMOZOLOMIDUM. Załącznik C.64. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp.

TEMOZOLOMIDUM. Załącznik C.64. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp. Załącznik C.64. TEMOZOLOMIDUM 1. TEMOZOLOMIDUM C16 2. TEMOZOLOMIDUM C16.0 3. TEMOZOLOMIDUM C16.1 4. TEMOZOLOMIDUM C16.2 5. TEMOZOLOMIDUM C16.3 6. TEMOZOLOMIDUM C16.4 7. TEMOZOLOMIDUM C16.5 8. TEMOZOLOMIDUM

Bardziej szczegółowo

Systemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie)

Systemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie) Systemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie) specjalizacja strukturalna i funkcjonalna ze względu na rodzaj bodźca oraz

Bardziej szczegółowo

Podstawową jednostką budulcowa i funkcjonalną układu nerwowego jest - neuron

Podstawową jednostką budulcowa i funkcjonalną układu nerwowego jest - neuron Układ nerwowy człowieka Podstawową jednostką budulcowa i funkcjonalną układu nerwowego jest - neuron Przewodnictwo skokowe w neuronach (kanały sodowe i potasowe) W aksonach mających osłonki mielinowe potencjały

Bardziej szczegółowo

Neurobiologia WYKŁAD 4

Neurobiologia WYKŁAD 4 Neurobiologia WYKŁAD 4 Rozwój układu nerwowego kręgowców i plastyczność rozwojowa Prof. dr hab. Krzysztof Turlejski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Jak powstaje tak niezwykle skomplikowana

Bardziej szczegółowo

NOOK. fotelik rehabilitacyjny

NOOK. fotelik rehabilitacyjny fotelik rehabilitacyjny fotelik rehabilitacyjny Fotelik narożny NOOK TM pomaga dzieciom i młodzieży przyjąć prawidłową pozycję siedzącą z wyprostowanymi nogami. Co ważne pozycja taka wymusza właściwe ustawienie

Bardziej szczegółowo

LIFTER SZCZEGÓLNIE ZALECANY W NASTĘPUJĄCYCH PRZYPADKACH: WYPOSAŻENIE STANDARDOWE: pionizator

LIFTER SZCZEGÓLNIE ZALECANY W NASTĘPUJĄCYCH PRZYPADKACH: WYPOSAŻENIE STANDARDOWE: pionizator Lifter Pionizator statyczny LIFTER jest nowoczesnym urządzeniem rehabilitacyjnym. Pozwala pacjentowi na samodzielne spionizowanie się w urządzeniu. Możliwe jest to dzięki bardzo mocnemu siłownikowi elektrycznemu

Bardziej szczegółowo

Czucie bólu z zębów człowieka. dr n. med. Marcin Lipski dr n. med. Jarosław Zawiliński

Czucie bólu z zębów człowieka. dr n. med. Marcin Lipski dr n. med. Jarosław Zawiliński Czucie bólu z zębów człowieka dr n. med. Marcin Lipski dr n. med. Jarosław Zawiliński Nerwy Nerw trójdzielny Nerw szczękowy i nerw żuchwowy Gałęzie zębowy ww nerwów Miazga Włókna aferentne czuciowe Włókna

Bardziej szczegółowo

Dwa piony dowodzenia ruchem: Osiowy-posturalny Boczny-wolicjonalny ( precyzyjny )

Dwa piony dowodzenia ruchem: Osiowy-posturalny Boczny-wolicjonalny ( precyzyjny ) Dwa piony dowodzenia ruchem: Osiowy-posturalny Boczny-wolicjonalny ( precyzyjny ) Uwaga! Ruch to nie tylko taniec i gra to także np. ruch oczu i wiele innych funkcji Droga korowordzeniowa/opuszkowa (inicjacja

Bardziej szczegółowo

biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski

biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/

Bardziej szczegółowo

Marta Lipowska Katedra i Klinika Neurologii Warszawski Uniwersytet Medyczny

Marta Lipowska Katedra i Klinika Neurologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Pacjent z asymetrycznym niedowładem Marta Lipowska Katedra i Klinika Neurologii Warszawski Uniwersytet Medyczny III Warszawskie Dni Chorób Nerwowo-Mięśniowych 25-26 maja 2018 Objawy dotyczące jednej kończyny

Bardziej szczegółowo

Układ nerwy- ćwiczenia 1/5

Układ nerwy- ćwiczenia 1/5 Układ nerwy- ćwiczenia 1/5 Badanie neurologiczne - ĆWICZENIA Wybrane elementy badania układu nerwowego (badanie nerwów czaszkowych, badanie wybranych odruchów mono- i polisynaptycznych, badanie czucia

Bardziej szczegółowo

Badanie ultrasonograficzne między 11 a 14 tc. ocena kształtu czaszki, sierpu mózgu, splotów naczyniówkowych komór bocznych ocena kręgosłupa

Badanie ultrasonograficzne między 11 a 14 tc. ocena kształtu czaszki, sierpu mózgu, splotów naczyniówkowych komór bocznych ocena kręgosłupa Ocena układu nerwowego u płodu w świetle Rekomendacji Sekcji USG PTG Wykonanie trzech przesiewowych badań ultrasonograficznych w ciąży: przed 10 tygodniem ciąży 11 14 tydzień ciąży 18 24 tydzień ciąży

Bardziej szczegółowo

DNO ŻOŁ DKA TRZON ŻOŁ DKA UJŚCIE ODŹWIERNIKA ODŹWIERNIK KRZYWIZNA MNIEJSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA KRZYWIZNA WIĘKSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA

DNO ŻOŁ DKA TRZON ŻOŁ DKA UJŚCIE ODŹWIERNIKA ODŹWIERNIK KRZYWIZNA MNIEJSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA KRZYWIZNA WIĘKSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA Zał cznik C.64. TEMOZOLOMIDUM L.p. 1. TEMOZOLOMIDUM C16 2. TEMOZOLOMIDUM C16.0 3. TEMOZOLOMIDUM C16.1 4. TEMOZOLOMIDUM C16.2 5. TEMOZOLOMIDUM C16.3 6. TEMOZOLOMIDUM C16.4 7. TEMOZOLOMIDUM C16.5 8. TEMOZOLOMIDUM

Bardziej szczegółowo

Mózgowe porażenie dziecięce - postepowanie rehabilitacyjne BEATA TARNACKA

Mózgowe porażenie dziecięce - postepowanie rehabilitacyjne BEATA TARNACKA Mózgowe porażenie dziecięce - postepowanie rehabilitacyjne BEATA TARNACKA Podziały Patofizjologiczna: spastyczność, atetoza, ataksja, atonia, drżenie Topograficzna: monoplegia, paraplegia, hemiplegia,

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWE ZESPOŁY NEUROLOGICZNE

PODSTAWOWE ZESPOŁY NEUROLOGICZNE PODSTAWOWE ZESPOŁY NEUROLOGICZNE - podano jedynie objawy najbardziej typowe dla danego zespołu; - najważniejsze zespoły neurologiczne oznaczono wykrzyknikiem Zespół górnego neuronu ruchowego (piramidowy)!

Bardziej szczegółowo

ANATOMIA FUNKCJONALNA

ANATOMIA FUNKCJONALNA BOGUSŁAW MARECKI ANATOMIA FUNKCJONALNA TOM II UKŁADY: naczyniowy, oddechowy, trawienny, moczowy, płciowy, nerwowy, wewnątrzwydzielniczy, narządów zmysłów, powłoka wspólna Akademia Wychowania Fizycznego

Bardziej szczegółowo

l.p CBM CBM s. Rydygiera SPSK

l.p CBM CBM s. Rydygiera SPSK Molekularne podstawy chorób narządu ruchu Kierunek: Fizjoterapia Rok:II - licencjat Tryb: stacjonarny opiekun kierunku: mgr Piotr Białas (pbialas@ump.edu.pl) Ilość seminariów: 40 godzin Forma zaliczenia:

Bardziej szczegółowo

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2016/ /2019

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2016/ /2019 Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im Z i J Łyko Syllabus przedmiotowy 2016/2017-2018/2019 Wydział Fizjoterapii Kierunek studiów Fizjoterapia Specjalność ----------- Forma studiów Stacjonarne / Niestacjonarne

Bardziej szczegółowo

Przegląd układów ruchowych

Przegląd układów ruchowych Przegląd układów ruchowych 18 Zar ys rozdziału Każdy obwodowy neuron ruchowy unerwia grupę włókien mięśniowych, tworząc jednostkę ruchową Obwodowe neurony ruchowe są rozmieszczone w sposób uporządkowany

Bardziej szczegółowo

Układ dokrewny. Hormony zwierzęce związki chemiczne wydzielane przez gruczoły i tkanki układu dokrewnego; mają funkcję regulacyjną.

Układ dokrewny. Hormony zwierzęce związki chemiczne wydzielane przez gruczoły i tkanki układu dokrewnego; mają funkcję regulacyjną. Układ dokrewny (hormonalny, wewnątrzwydzielniczy, endokrynny) układ narządów u zwierząt składający się z gruczołów dokrewnych i pojedynczych komórek tkanek; pełni funkcję regulacyjną. Hormony zwierzęce

Bardziej szczegółowo

IRINOTECANUM. Załącznik C.35.a. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA

IRINOTECANUM. Załącznik C.35.a. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA Załącznik C.35.a. IRINOTECANUM Lp 1. IRINO TECANUM C15 RAK PRZEŁYKU 2. IRINO TECANUM C15.0 SZYJNA CZĘŚĆ PRZEŁYKU 3. IRINO TECANUM C15.1 PIERSIOWA CZĘŚĆ PRZEŁYKU 4. IRINO TECANUM C15.2 BRZUSZNA CZĘŚĆ PRZEŁYKU

Bardziej szczegółowo

REHASUV ZALECANY DLA OSÓB, U KTÓRYCH ROZPOZNANO: WYPOSAŻENIE STANDARDOWE: pionizator

REHASUV ZALECANY DLA OSÓB, U KTÓRYCH ROZPOZNANO: WYPOSAŻENIE STANDARDOWE: pionizator REHASUV pionizator pionizator Lekki, bardzo mobilny i wykonany z bardzo wytrzymałych materiałów pionizator dynamiczny. Standardowo wyposażony w składane siodełko, z którego można skorzystać w każdej chwili.

Bardziej szczegółowo

Patofizjologia układu nerwowego. lek. Justyna Komorowska Katedra i Zakład Patologii Ogólnej i Doświadczalnej WUM

Patofizjologia układu nerwowego. lek. Justyna Komorowska Katedra i Zakład Patologii Ogólnej i Doświadczalnej WUM Patofizjologia układu nerwowego lek. Justyna Komorowska Katedra i Zakład Patologii Ogólnej i Doświadczalnej WUM Zbieranie wywiadu i badanie przedmiotowe w neurologii 1) Badanie ogólne 2) Od głowy w dół

Bardziej szczegółowo

SEN I CZUWANIE NEUROFIZJOLOGIA

SEN I CZUWANIE NEUROFIZJOLOGIA SEN I CZUWANIE NEUROFIZJOLOGIA Sen i Czuwanie U ludzi dorosłych występują cyklicznie w ciągu doby dwa podstawowe stany fizjologiczne : SEN i CZUWANIE SEN I CZUWANIE Około 2/3 doby przypada na czuwanie.

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM

Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM 1. IRINOTECANUM C15 RAK PRZEŁYKU 2. IRINOTECANUM C15.0 SZYJNA CZĘŚĆ PRZEŁYKU 3. IRINOTECANUM C15.1 PIERSIOWA CZĘŚĆ PRZEŁYKU

Bardziej szczegółowo

Tematy seminariów z Neurologii dla V roku Kierunku Lekarskiego realizowane w Klinice Neurochirurgii:

Tematy seminariów z Neurologii dla V roku Kierunku Lekarskiego realizowane w Klinice Neurochirurgii: Tematyka zajęć i zaliczenie z Neurologii - plik pdf do pobrania Neurochirurgia Do zajęć seminaryjnych student jest zobowiązany przygotować wiedzę teoretyczną zgodnie ze słowami kluczowymi do danego tematu.

Bardziej szczegółowo

Platy kory mózgowej. Szczelina podłużna.

Platy kory mózgowej. Szczelina podłużna. Kora mózgowa Platy kory mózgowej Szczelina podłużna http://www.daviddarling.info/encyclopedia/b/brain.html powierzchnia boczna: 1- część oczodołowa, 2- część trójkątna, 3- część wieczkowa zakrętu czołowego

Bardziej szczegółowo

NERWY CZASZKOWE I ICH JĄDRA. KLINICZNE ASPEKTY USZKODZEŃ NERWÓW CZASZKOWYCH.

NERWY CZASZKOWE I ICH JĄDRA. KLINICZNE ASPEKTY USZKODZEŃ NERWÓW CZASZKOWYCH. NERWY CZASZKOWE I ICH JĄDRA. KLINICZNE ASPEKTY USZKODZEŃ NERWÓW CZASZKOWYCH. Uszkodzenie nerwu węchowego powoduje anosmię (brak węchu). Może być wynikiem złamania w obrębie dołu przedniego czaszki lub

Bardziej szczegółowo

BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I SYSTEMY PERCEPCYJNE UKŁAD WZROKOWY ŹRENICA ROGÓWKA KOMORA PRZEDNIA TĘCZÓWKA SOCZEWKI KOMORA TYLNA MIĘŚNIE SOCZEWKI

BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I SYSTEMY PERCEPCYJNE UKŁAD WZROKOWY ŹRENICA ROGÓWKA KOMORA PRZEDNIA TĘCZÓWKA SOCZEWKI KOMORA TYLNA MIĘŚNIE SOCZEWKI BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I SYSTEMY PERCEPCYJNE UKŁAD WZROKOWY MIĘŚNIE SOCZEWKI TĘCZÓWKA ŹRENICA ROGÓWKA KOMORA PRZEDNIA KOMORA TYLNA SOCZEWKA MIĘŚNIE SOCZEWKI NACZYNIÓWKA TWARDÓWKA CIAŁKO SZKLISTE

Bardziej szczegółowo

Warszawski Uniwersytet Medyczny II Wydział Lekarski Oddział Fizjoterapii

Warszawski Uniwersytet Medyczny II Wydział Lekarski Oddział Fizjoterapii Warszawski Uniwersytet Medyczny II Wydział Lekarski Oddział Fizjoterapii Zastosowanie neuromobilizacji rdzenia kręgowego i korzeni rdzeniowych w leczeniu niedowładów spastycznych u pacjentów po udarach

Bardziej szczegółowo

Wstęp do neuroanatomii. Kacper Łukasiewicz

Wstęp do neuroanatomii. Kacper Łukasiewicz Wstęp do neuroanatomii Kacper Łukasiewicz Płaszczyzny przekrojów czołowa poprzeczna strzałkowa Rozwój Źródło: Anatomia Ośrodkowego Układu Nerwowego dla Studentów H. Dobaczewska Neurulacja: ektoderma, czyli

Bardziej szczegółowo

Mózgowie móżdżek, międzymózgowie

Mózgowie móżdżek, międzymózgowie Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego Mózgowie móżdżek, międzymózgowie Biologiczne Mechanizmy Zachowania Wykład 8 dr Marta Sobańska Móżdżek 2 Kora: Trójwarstwowa budowa: warstwa drobinowa komórki

Bardziej szczegółowo

FIZJOTERAPII NEURO OGICZ

FIZJOTERAPII NEURO OGICZ FIZJOTERAPII NEURO OGICZ K M i l l J l EDWAI TSGHiitCO TERAPEUTYCZNE W FIZJOTERAPII NEUROLOGICZNEJ SUZANNE TBNIC MARTIN MARY KESSLER Redakcja wydania I polskiego Edward Sauiicz E L S E V IE R URBAN&PARTNER

Bardziej szczegółowo

2. Rozwój odruchowy dziecka w pierwszym roku życia - charakterystyka prawidłowego i zaburzonego rozwoju odruchowego noworodka i niemowlęcia.

2. Rozwój odruchowy dziecka w pierwszym roku życia - charakterystyka prawidłowego i zaburzonego rozwoju odruchowego noworodka i niemowlęcia. ROZWÓJ I STYMULACJA NIEMOWLĘCIA W ZAKRESIE FUNKCJI RUCHOWO- ZMYSŁOWYCH PROGRAM WCZESNEJ STYMULACJI PSYCHORUCHOWEJ W OPARCIU O NEUROFIZJOLOGIĘ ROZWOJU (SZKOLENIE 2-DNIOWE). SYMBOL RN 1. Charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Zespół Parkinsona -objawy kliniczne

Zespół Parkinsona -objawy kliniczne Farmakologia choroby Parkinsona Prof. UM dr hab. Przemysław Mikołajczak Katedra i Zakład Farmakologii Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu 1 4 Choroba Parkinsona określona przez Parkinsona

Bardziej szczegółowo

UMYSŁ SPOŁECZNY. dr Mateusz Hohol Wykład 6: Od percepcji twarzy do wspólnej uwagi

UMYSŁ SPOŁECZNY. dr Mateusz Hohol Wykład 6: Od percepcji twarzy do wspólnej uwagi UMYSŁ SPOŁECZNY dr Mateusz Hohol Wykład 6: Od percepcji twarzy do wspólnej uwagi Rozdział 9 Jak mózg spostrzega inne mózgi JAK CIĘ WIDZĘ TAK CIĘ PISZĘ, CZYLI BŁĘDY ATRYBUCJI (KOSSLYN & ROSENBERG, 2006)

Bardziej szczegółowo

Anatomia MR mózgowia Dr hab. Anna Zimny

Anatomia MR mózgowia Dr hab. Anna Zimny Anatomia MR mózgowia Dr hab. Anna Zimny Zakład Radiologii Ogólnej, Zabiegowej i Neuroradiologii Plan prezentacji Kora mózgowa Obszar jąder podstawy Pień mózgu Móżdżek Drogi istoty białej Opony mózgowe

Bardziej szczegółowo

Układ nerwowy składa się z ośrodkowego (centralnego) i obwodowego układu nerwowego. Zapewnia on stały kontakt organizmu ze środowiskiem zewnętrznym

Układ nerwowy składa się z ośrodkowego (centralnego) i obwodowego układu nerwowego. Zapewnia on stały kontakt organizmu ze środowiskiem zewnętrznym Budowa i funkcje Układ nerwowy składa się z ośrodkowego (centralnego) i obwodowego układu nerwowego. Zapewnia on stały kontakt organizmu ze środowiskiem zewnętrznym oraz integrację narządów wewnętrznych.

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Fizjologia ogólna i fizjologia wysiłku

SYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Fizjologia ogólna i fizjologia wysiłku SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2018 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek)

Bardziej szczegółowo