Sympozjum na temat planowania ochrony powietrza w dniu 21.09.2016 w Słubicach Hartmut Jonas Planowanie Zintegrowane 1
Planowanie Zintegrowane Zintegrowane i równoległe opracowanie Plan rozwoju transportu Plan utrzymania czystości powietrza/ plan działań Koncepcja działań Plan działań w zakresie hałasu Hartmut Jonas Planowanie Zintegrowane 2
Warunki wyjściowe Lokalnie zanieczyszczenie powietrza i hałas są tak duże, że zgodnie z dyrektywami UE i Federalną ustawą o ochronie przed immisją (BlmSchG) konieczne jest podjęcie działań. Problem: Dyrektywy UE są ukierunkowane sektorowo - albo powietrze albo hałas Ustawa BlmSchG z uwagi na przełożenie 1:1 jest tak samo ukształtowana Różne horyzonty czasowe Różne "kryteria uruchomienia" Różne zobowiązania/ konieczność podejmowania działań Różne kompetencje ale: Ten sam krąg obciążonych miejsc: w Brandenburgii - centra nadrzędne i pośrednie Wielu mieszkańców jest podwójnie obciążonych Główny sprawca: zmotoryzowany ruch uliczny Działania są w dużej mierze identyczne; mocno nastawione na redukcję obciążenia wynikającego z transportu Hartmut Jonas Planowanie Zintegrowane 3
Nie da się wytłumaczyć: wielokrotny (częściowo) redundantny proces planistyczny ewentualnie realizowany przez różne instytucje sprzeczne ze sobą zalecenia działań do podjęcia działania, które są niemożliwe do zrealizowania działania, które można zrealizować tylko z niewspółmiernymi nakładami działania o wątpliwej skuteczności różne skutki działań (powietrze się polepszy, ale będzie głośniej lub odwrotnie) zbyt duże restrykcje dla rozwoju inwestycji zaniedbywanie kwestii rozwoju miast i inwestycji Hartmut Jonas Planowanie Zintegrowane 4
Rozwój strategii Sposób postępowania i procedura: 1. Weryfikacja praktyki planistycznej na poziomie komunalnym w Brandenburgii przez Ministerstwo Środowiska 1. Rozmowy z gminami 2. Uzgodnienie procedury 3. Realizacji przykładów modelowych (Eberswalde, Bernau) 2. Sięgnięcie do doświadczeń z przeszłości 3. Zastosowanie zintegrowanego planowania miast, transportu i środowiska 1. Efekty synergii 2. Wartość dodana zdrowego środowiska dla miasta 3. Oszczędność kosztów 4. Działania zorientowane na realizację 5. Uzgodnienia na różnych poziomach administracji 6. Wykorzystanie dofinansowania Hartmut Jonas Planowanie Zintegrowane 5
Wspólne cechy planowania działań powietrze i hałas Służą temu samemu celowi - zachowaniu środowiska naturalnego oraz profilaktyce zdrowotnej. Spełniają wymagania z dyrektyw UE. Zmotoryzowany transport jako główne ich źródło. Wiele wspólnych działań. Istotne części potrzebnych danych potrzebne są do sporządzenia obu planów. Możliwe jest lepsze włączenie/ współudział ogółu społeczeństwa. Z uwagi na redukcję nakładów w porównaniu do dwóch planów odnotować należy znaczne finansowe oszczędności przy jednocześnie lepszych uzgodnieniach pomiędzy specjalistami. Hartmut Jonas Planowanie Zintegrowane 6
Wykorzystanie istniejących planów LMP (z 47a - stary) LRP/AP VEP Plany rozwoju miast,... Wykorzystanie istniejących planów do: Unikania (wzmocnienie transportu publicznego oraz komunikacji rowerowej i pieszej) Przesunięcia / ograniczenia Redukcji (hałasu) poprzez ochronę bierną i czynną Hartmut Jonas Planowanie Zintegrowane 7
Współpraca uczestników Urbaniści i projektanci organizacji ruchu, specjaliści od redukcji hałasu i zanieczyszczeń powietrza w procesie - rozwój strategii planistycznych - ukształtować proces planistyczny - zorganizować public relations -włączyć polityków -pracować przekrojowo z różnymi specjalistami Tezy przewodnie Administracja Planowanie - Dążyć do zrównoważonego rozwoju - Zapewnić zintegrowany rozwój miast i transportu - Włączyć ogół społeczeństwa - Planować w odniesieniu do realizacji Mieszkańcy - współpraca w procesie - analiza i zmiana własnych zachowań (np. wybór środków transportu, zachowania podczas jazdy) - zlecenia dla planistów - podejmowanie uchwał - rola wzorcowa - ustalenie kierunku polityki lokalizacji - zapewnienie przejrzystości i przychylności opinii publicznej - wyjaśnienie wkładu finansowego Polityka Hartmut Jonas Planowanie Zintegrowane 8 K2
Folie 8 K2 Transparenz und Öffentlichkeit sichern Kasia; 12.09.2016
pośrednio skuteczne: Działania zintegrowanego planowania środowiska, transportu i rozwoju miast bezpośrednio skuteczne: Zachowanie /przebudowa do kompaktowego miasta Rozwój komunikacji rowerowej zgodnie z krajowym planem komunikacji rowerowej Ograniczenia prędkości i ciągłość ruchu na drogach z pierwszeństwem przejazdu Przesunięcie ruchu na obwodnice lub obwodnice częściowe Atrakcyjne obszary komunikacji pieszej i drogi piesze Wyznaczenie lokalizacji mieszkaniowych i aktywizacji gospodarczej głównie w obszarach z dostępem do komunikacji szynowej Zastępowanie jazdy samochodami poprzez wspieranie przyjaznych dla środowiska środków komunikacji Poprawa/ zachowanie oferty transportu publicznego ze stosownymi taryfami Zagospodarowanie przestrzeni parkingowej w centrach miast Programy wspierające wprowadzanie pojazdów cichych i o niskiej emisji Pojazdy transportu publicznego i floty instytucji publicznych z EURO 5 i wyżej (gaz ziemny, filtr cząstek stałych) Koncepcja prowadzenia ruchu samochodów ciężarowych, w połączeniu z ograniczeniami przejazdu przez obszary wrażliwe Zależne od emisji zakazy wjazdu do stref ekologicznych (zgodnie z rozporządzeniem o znakowaniu), ewent. w połączeniu z innymi środkami np. sygnalizacja świetlna regulująca dopływ pojazdów Poprawa nawierzchni ulic Systemy sterowania ruchem Redukcja ruchu poprzez logistykę Hartmut Jonas Planowanie Zintegrowane 9
Przesunięcie udziału PM10 poprzez działania komunikacyjne na mocno obciążonych odcinkach ulic Lokalna komunikacja: 37% (maks. 45%) Miasto jako źródło: 19% (maks. 25%) Wkład z zewnątrz: 44% Działania? Lokalna komunikacja: 15% (minimum 10%) Miasto: 15% do 20% Wkład z zewnątrz: 65 do 75% Hartmut Jonas Planowanie Zintegrowane 10
Wykazane oddziaływania na środowisko miejskie ("pajęczyna analizy") Bardziej wymowne w projektach zintegrowanych są wskaźniki kompleksowe Przykład: Miejskie działania sprzyjające ochronie środowiska (im bliżej "+" tym lepiej) + przedtem potem Hartmut Jonas Planowanie Zintegrowane 11
Sterowanie zintegrowanym planowaniem Urbanista/ projektant org. ruchu Akustyk Specjalista ds. higieny powietrza Hartmut Jonas Planowanie Zintegrowane 12
Wnioski Zintegrowane planowanie (VEP-LRP-LAP)... -> nie jest prawnie wiążące, ale -> konieczne dla rozwiązania problemów środowiska -> zwiększa polityczne pole do działania w zakresie kształtowania planów na miejscu -> wizje polityki komunalnej są widoczne w planach specjalistycznych i realizowane -> ułatwia ustalanie priorytetów -> jest wydłużone w czasie, ale -> bardziej efektywne, tańsze w realizacji i zrównoważone -> procesy rozstrzygania i decyzji stają się bardziej przejrzyste -> poszczególne działania mogą zostać przyporządkowane do ogólnej koncepcji rozwoju miasta Hartmut Jonas Planowanie Zintegrowane 13
Dziękuję Państwu za uwagę! Hartmut Jonas Planowanie Zintegrowane 14