OÊwietlenie WysokoÊç i usytuowanie okna Wskazówki dotyczàce struktury Estetyka Bezpieczeƒstwo i narz dzia Informacje ogólne Rozdzia ten zosta stworzony, aby pomóc Paƒstwu w okreêleniu podstawowych kryteriów zwiàzanych z procesem planowania, takich jak wybór odpowiedniego dla Paƒstwa produktu i zapewnienie mu optymalnego wykorzystania. Poni sze informacje sà równie dost pne na stronie internetowej www.rooflite.pl.
OÊwietlenie: Informacje ogólne Odpowiednie oêwietlenie pomieszczenia ma fundamentalne znaczenie dla wystroju, atmosfery oraz komfortu przebywania we wn trzu. Dlatego te zapewnienie stosownej iloêci wpadajàcego Êwiat a jest tak naprawd inwestycjà we w asne dobre samopoczucie. Planujàc rozk ad oêwietlenia nale y wziàç pod uwag przede wszystkim dwie kwestie: Funkcj i po o enie pomieszczenia Optymalne wykorzystanie Êwiat a z okien dachowych Na dop yw Êwiat a do pomieszczenia wp yw majà czynniki takie jak wielkoêç zamontowanych okien, ich liczba, rozmieszczenie, oraz sama konstrukcja wn trza. Funkcja i po o enie pomieszczenia Istotnà kwestià, którà nale y wziàç pod uwag przy wyborze okna dachowego jest funkcja przypisana danemu pomieszczeniu. Po pierwsze nale y zdecydowaç czy pokój b dzie pe ni funkcj dziennà czy raczej zostanie przeznaczony na sypialni. Wskazane jest te przemyêlenie tego, co w danym pokoju b dziemy robili oraz ewentualnego widoku z okien. JeÊli pokój ma zostaç przeznaczony na przyk ad na salon a wi c goêciç b dzie wiele osób, wi ksza liczba okien pozwoli na unikni cie uczucia Êcisku i u atwi wentylacj pomieszczenia. Kolejnà kwestià wartà rozwa enia, przy doborze okien dachowych jest pozycja dachu wzgl dem s oƒca. I tak pomieszczenia wychodzàce na wschód b dà mia y wi cej s oƒca rano, na zachód wieczorem, natomiast najbardziej nas onecznionà w ciàgu dnia b dzie Êciana po udniowa. 4-1
Optymalne wykorzystanie Êwiat a z okna dachowego JeÊli zdecydowali si Paƒstwo na posiadanie okna dachowego, powinni Paƒstwo stanowczo dà yç do zapewnienia mu jak najwi kszego przep ywu Êwiat a. Wp yw b dà mia y czynniki takie jak wielkoêç zamontowanych okien ich liczba, rozmieszczenie, oraz sama konstrukcja wn trza. Oczywistym jest, i czym wi ksze b dzie okno tym wi cej Êwiat a b dzie dawa o. Nale y jednak pami taç, i zamontowanie wi kszej iloêci mniejszych okien najprawdopodobniej da lepszy efekt koƒcowy. W zale noêci od charakteru pomieszczenia takie rozwiàzanie mo e byç równie korzystniejsze ze wzgl dów estetycznych lub potrzeby zachowania prywatnoêci (o czym b dzie jeszcze mowa w rozdziale Estetyka). Generalnie zaleca si, aby strefa Êwiat a dziennego, odpowiadajàca powierzchni przeszklonej wynosi a minimum 10% powierzchni pod ogi. Usytuowanie okna dachowego ma wp yw na iloêç wpadajàcego przez nie Êwiat a. Okno usytuowane wy ej b dzie zazwyczaj dawa o wi cej Êwiat a na Êrodek pokoju ni okno znajdujàce si nisko. Dlatego wa ne jest, aby nie tylko okreêliç iloêç potrzebnego Êwiat a, lecz tak e miejsca pokoju, które powinny zostaç bardziej nas onecznione. (co z kolei ma zwiàzek z ustawieniem mebli, telewizora itp.). Podsumowanie! Zaplanuj funkcj. Strefa Êwiat a dziennego powinna wynosiç minimum 10% powierzchni pod ogi. Weê pod uwag po o enie domu (pó noc /po udnie). Okno po o one wysoko daje wi cej Êwiat a do centrum pokoju. PrzemyÊl kolor i wykoƒczenie wn trza. 4-2
WysokoÊç i usytuowanie okna Montujàc okno dachowe nale y sprecyzowaç nie tylko jego prawid owà wysokoêç, lecz równie jego poziom na dachu. Jest to istotne ze wzgl du na oêwietlenie oraz stworzenie mo liwoêci wyglàdania osobie siedzàcej. Rozmieszczenie i rozmiar okna zale à oczywiêcie od indywidualnych preferencji w aêcicieli, ale jak poka e ten rozdzia kwestie te sà równie uzale nione od spadzistoêci dachu. WysokoÊç okna Wa nà kwestià, którà powinno si rozwa yç przy wyborze i monta u okna dachowego jest dopasowanie wysokoêci jego usytuowania do potrzeb mieszkaƒców. Nie ma jednej poprawnej wysokoêci dla okna dachowego, poniewa zawsze zale y ona od indywidualnych upodobaƒ osób korzystajàcych z danego pomieszczenia. Nale y jednak wziàç pod uwag mo liwoêç atwego operowania klamkà. Ogólnie przyjmuje si, i czym bardziej p aski jest dach tym d u sze powinno byç okno. Na rysunku obok pokazane zosta o, dlaczego bardziej stromy dach wymaga za o enia mniejszego okna ni dach bardziej p aski. 4-3
Usytuowanie okna Ogólnie rzecz bioràc po o enie okna powinno zostaç dostosowane do potrzeb i wygody u ytkowników. Wa nymi czynnikami b dà tu wzrost mieszkaƒców i nachylenie dachu. Okno dachowe powinno, zostaç zamontowane na wysokoêci umo liwiajàcej wygodne otwieranie. W zwiàzku z faktem, i ma ono centralnie usytuowany zawias a na dole klamk, za optymalnà wysokoêç przyjmuje si zazwyczaj 110 130 cm mierzone od dolnej kraw dzi ramy do pod ogi. Podsumowanie! Im mniejszy spadek, tym d u sze okno. Monta powinien umo liwiç swobodne wyglàdanie osobie siedzàcej. Dolna kraw dê zazwyczaj powinna byç w odleg oêci 110 130 cm od pod ogi. 4-4
Wskazówki dotyczàce struktury Co do zasady monta okna dachowego nie wymaga spe nienia adnych specjalnych uwarunkowaƒ, poniewa niesie ze sobà takie samo obcià enie struktury jak inne materia y umieszczane na dachu. Jednak e tak jak w przypadku pozosta ych materia ów nale y po o yç nacisk na zachowanie spójnoêci struktury dachu. Przed ci ciem elementów konstrukcyjnych dachu (krokwi, belek, kratownic drewnianych oraz elementów stalowych), nale y w razie jakichkolwiek wàtpliwoêci zasi gnàç opinii specjalisty. Wyrównywanie do belek Warunkiem wstawienia okna dachowego jest utrzymanie wymaganej odleg oêci ramy od belek. Zalecany odst p ramy od belek wynosi od 10 do 30 mm. Nale y bezwzgl dnie przestrzegaç podanego powy ej wymiaru. Zbyt du a odleg oêç od belek mo e prowadziç do os abienia struktury wokó okna, natomiast zbyt ma a do wypychania przez belki ramy okna. JeÊli po o enie belek nie spe nia powy szych kryteriów konieczne mo e okazaç si obudowanie otworu dodatkowymi belkami. W razie wàtpliwoêci nale y zasi gnàç porady fachowca. JeÊli okno jest za szerokie, nale y usunàç cz Êç drewnianej belki a potem odpowiednio uzupe niç, bioràc pod uwag przedstawione powy ej wymiary. JeÊli okno jest zbyt wàskie nale y wstawiç dodatkowà belk. 4-5
Wykoƒczenie wn trza Sposób wykoƒczenia wn trza mo e byç o tyle istotny dla oêwietlenia danego pomieszczenia, i w przypadku z ego wyprofilowania przestrzeni przyokiennej dop yw Êwiat a mo e zostaç ograniczony. Prawid owe po o enie zostanie osiàgni te wtedy, gdy górna kraw dê wn ki okiennej po o ona b dzie w poziomie a dolna kraw dê w pionie. Poza zoptymalizowaniem transmisji Êwiat a stan taki zapewnia dobrà wentylacj szyby, minimalizujàc zagro enie kondensacji. Nale y te zauwa yç, i dobór koloru obszaru wokó okna ma bardzo du e znaczenie, jeêli chodzi o jasnoêç pokoju. Kolor jasny mo e odbijaç Êwiat o dalej w pokój, dajàc przez to mocniejszy efekt rozêwietlenia. Wykoƒczenie wn trza c.d. Przy tworzeniu dodatkowej obudowy belek wa ne jest pozostawienie odpowiedniej przestrzeni pomi dzy dodanà belka poziomà a dolnà kraw dzià ramy. Zalecane jest, aby pomi dzy górnà i dolnà kraw dzià ramy a belkami poziomymi pozostawiç odst p 25 mm. Odst p ten jest niezb dny w celu prawid owego u o enia oêcie nic. Ukszta towanie przestrzeni przyokiennej zostanie skorygowane, jeêli górnà czeêç obudowy ustawimy poziomo (równolegle do pod ogi) a dolnà pionowo (prostopadle do pod ogi). Takie po o enie zalecane jest ze wzgl du na maksymalnà transmisj Êwiat a oraz optymalnà wentylacj. 4-6
Podsumowanie! Dodaj belki, jeêli wymagany odst p pomi dzy ramà a belkami sta ymi nie mo e zostaç zachowany. Zachowaj odpowiedni odst p do belek poziomych w celu uzyskania prawid owego u o enia wykoƒczenia przestrzeni przyokiennej. 4-7
Estetyka: Informacje ogólne Dokonawszy wyboru okna dachowego, nale y rozwa yç wiele ewentualnych sposobów osiàgni cia najlepszego efektu estetycznego. Odnosi si to zarówno do wn trza pomieszczenia jak i do zewn trznego wyglàdu domu. Poni szy rozdzia zawiera informacje majàce na celu u atwienie Paƒstwu podj cie decyzji, co do estetycznego wykoƒczenia wn trza. Estetyka wn trza Okno dachowe zarówno jako êród o Êwiat a jak i ozdoba jest malowniczym elementem wykoƒczenia wn trza. Dobrze dopasowane wykoƒczenie nadaje pomieszczeniu ciekawy wyglàd, efekt ten mo e zostaç wzmocniony przez u ycie na Êcianach jasnych kolorów w celu dodatkowego rozêwietlenia pokoju. Równie wa ne jest rozplanowanie po o enia okna dachowego w stosunku do mebli oraz innych okien. Mo na tu osiàgnàç imponujàcy efekt balkonu. Okna umieszczone przeciwlegle umo liwià nie tylko dogodna wentylacj, lecz tak e pomogà stworzyç przestronne i symetryczne wn trze. 4-8
Estetyka zewn trzna domu Na zewnàtrz wielkà zaletà okien jest fakt, i nie zmieniajàc struktury architektonicznej dachu, podnoszà jednoczeênie jej nowoczesnoêç i funkcjonalnoêç. Poza rozwa eniem ogólnych zaleceƒ, co do usytuowania okien nale y wziàç pod uwag efekt wizualny mniejszej, albo wi kszej iloêci okien. W zale noêci od indywidualnych upodobaƒ, jeêli wybra eê wi kszà liczb okien dobrym pomys em mo e byç dobór podobnych rozmiarów, osadzenie ich na tym samym poziomie lub równomierne roz o enie na po aci dachu. Zasadniczo utrzymywanie prostych linii okien zarówno w poziomie jak i w pionie daje wra enie porzàdku. W przypadku monta u pojedynczego okna warto rozwa yç czy okno z pewnej odleg oêci nie tworzy efektu znaczka, czyli asymetrycznego usytuowania wysoko na dachu podobnego do tego, jakie ma znaczek na kopercie. Warto zauwa yç, i zarówno ko nierz jak i okucia zosta y wyprodukowane w szaro-bràzowym aluminium, w celu nadania im neutralnego charakteru i estetycznego dopasowania do otoczenia. Podobnie profil zewn trzny SlimLine zapewnia eleganckie dopasowanie do pokrycia dachu. Podsumowanie! Zaplanuj kolorystyk. PrzemyÊl rozstawienie mebli. Weê pod uwag rozmiar i usytuowanie okien. Rozwa efekt znaczka. 4-9
Bezpieczeƒstwo i narz dzia: Informacje ogólne Bezpieczeƒstwo Narz dzia Zasadniczo dobrze przygotowany monta okna dachowego nie wymaga adnych specjalnych Êrodków bezpieczeƒstwa ponad te, które sà normalnie stosowane na placu budowy. G ównie zresztà, dlatego, i w ca oêci mo e zostaç przeprowadzony od wewnàtrz, bez koniecznoêci podejmowania prac na samym dachu. Jednak e niektóre punkty natury ogólnej jak równie zwiàzane z u ywaniem narz dzi powinny zostaç omówione. Jak ju zosta o wspomniane powy ej, praca na rusztowaniach nie jest zazwyczaj konieczna. Nale y jednak pami taç o zabezpieczeniu lub wygrodzeniu terenu w sàsiedztwie miejsca monta u na wypadek upuszczenia jakiegoê przedmiotu. Nie nale y te pozostawiaç adnych przedmiotów na powierzchni dachu. W przypadku monta u na du ych wysokoêciach zaleca si stosowanie pasa bezpieczeƒstwa. Bioràc po uwag inne prace prowadzone ju w samym domu, sprawà priorytetowà, jeêli chodzi o bezpieczeƒstwo jest prawid owe korzystanie z narz dzi, (w szczególnoêci zaê z narz dzi elektrycznych takich jak np. wyrzynarka). W tej kwestii prosimy o dok adne przestrzeganie instrukcji producenta. Przy ci ciu dachówek lub belek u ywaç nale y maski ochronnej oraz gogli. Monta okna dachowego nie wymaga adnych specjalnych narz dzi. Jednak e w celu wyci cia otworu w dachu mo e okazaç si konieczne u ycie wyrzynarki, podobnie jak do ci cia dachówek niezb dna mo e byç pi a. Obydwie operacje mo na jednak przeprowadziç bez u ycia narz dzi elektrycznych. 4-10
Podsumowanie! Brak pracy na rusztowaniach. Maska, gogle, kask i pas bezpieczeƒstwa, w celu odpowiedniego zabezpieczenia. adnych specjalistycznych narz dzi. 4-11