KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: TEORIE I STRATEGIE BEZPIECZEŃSTWA 2. KIERUNEK: BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE, STUDIA STACJONARNE 3. POZIOM STUDIÓW: STUDIA I STOPNIA 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: I/1 5. LICZBA PUNKTÓW ECTS: 4 6. LICZBA GODZIN: 100 /30 WY + 30 CA + 40 PWS/ 7. TYP PRZEDMIOTU: OBOWIĄZKOWY 8. JĘZYK WYKŁADOWY: POLSKI 9. FORMA REALIZACJI PRZEDMIOTU: WYKŁADY + ĆWICZENIA 10. WYMAGANIA WSTĘPNE: OGÓLNA ORIENTACJA W ZAKRESIE WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE 11. ZAŁOŻENIA I CELE PRZEDMIOTU: WIEDZA: zapoznanie studentów z podstawową terminologią dotyczącą bezpieczeństwa, kategoriami bezpieczeństwa oraz zakresem podmiotowym i przedmiotowym bezpieczeństwa; WIEDZA: przekazanie studentom wiedzy pozwalającej sytuować problematykę bezpieczeństwa w kontekście funkcjonowania państwa i realizowanej polityki; WIEDZA: przekazanie studentom wiedzy dotyczącej historycznego i współczesnego rozumienia strategii bezpieczeństwa, jej podstawowych kategorii i systematyki; UMIEJĘTNOŚCI: nabycie przez studentów umiejętności interpretacji i tworzenia strategii bezpieczeństwa w wybranym sektorze; UMIEJĘTNOŚCI: nabycie przez studentów umiejętności oceniania i interpretowania zjawisk i procesów zachodzących w obszarze bezpieczeństwa; KOMPETENCJE SPOŁECZNE: znając ciągłe przeobrażenia w systemie bezpieczeństwa student rozumie potrzebę kształcenia ustawicznego, doskonalenia wiedzy, korzystania z różnych źródeł, w tym z Internetu, dokumentów normatywnych oraz opracowań naukowych; KOMPETENCJE SPOŁECZNE: nabycie przez studentów kompetencji w zakresie realizowania zadań właściwych dla bezpieczeństwa w ramach współczesnej rzeczywistości ustrojowej i politycznej. 12. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia (symbol) WIEDZA P_W01 Ma podstawową wiedzę o specyfice bezpieczeństwa państwa i realizowanej przez niego polityki w tym obszarze K_W01, K_W02, K_W04, K_W010,
P_W02 Zna podstawową terminologię z zakresu bezpieczeństwa K_W01, K_W02, K_W04, K_W010, oraz współczesne teorie bezpieczeństwa P_W03 Ma ogólną wiedzę na temat zagrożeń bezpieczeństwa. Zna K_W01, K_W02, K_W04, K_W010, klasyfikację zagrożeń bezpieczeństwa wg. różnych kryteriów i uwarunkowań P_W04 Zna procedury tworzenia strategii bezpieczeństwa K_W01, K_W02, K_W04, K_W010, narodowego oraz strategii sektorowych i rozumie ich znaczenie w rozwoju państwa. Prawidłowo ocenia procesy i zjawiska zachodzące w dziedzinie bezpieczeństwa P_W05 Omawia główne funkcje i obszar zainteresowań strategii K_W01, K_W02, K_W04, K_W010, bezpieczeństwa, zna podstawowe pojęcia z zakresu strategii bezpieczeństwa UMIEJĘTNOŚCI P_U01 Potrafi usytuować nauki o bezpieczeństwie i strategię K_W01, K_W02, K_W04, K_W010, bezpieczeństwa w systemie nauk P_U02 Potrafi scharakteryzować podmiot, przedmiot i kategorie K_W01, K_W02, K_W04, K_W010, bezpieczeństwa P_U03 Potrafi prawidłowo interpretować wydarzenia strategiczne, K_W01, K_W02, K_W04, K_W010, dyrektywy strategiczne, procedury tworzenia strategii bezpieczeństwa P_U04 Rozumie znaczenie strategii bezpieczeństwa w rozwoju państw i utrzymaniu pokoju w skali krajowej, regionalnej i globalnej K_W01, K_W02, K_W04, K_W010, P_U05 Potrafi prawidłowo interpretować pojęcia takie jak: K_W01, K_W02, K_W04, K_W010, strategia, polityka, doktryny KOMPETENCJE SPOŁECZNE P_K01 P_K02 Ma kompetencje, by świadomie określić poziom swojej K_W01, K_W02, K_W04, K_W010, wiedzy w zakresie istoty państwa, polityki, bezpieczeństwa, strategii bezpieczeństwa. Rozumie potrzebę pogłębiania wiedzy i umiejętności z zakresu strategii bezpieczeństwa narodowego oraz strategii sektorowych. Ma kompetencje, by realizować zadania właściwe dla K_W01, K_W02, K_W04, K_W010, bezpieczeństwa narodowego w ramach współczesnej rzeczywistości ustrojowej i politycznej
Potrafi współdziałać w grupie, brać odpowiedzialność za powierzone zadania, jest przygotowany do aktywnego uczestnictwa w organizacjach i instytucjach prowadzących działalność na rzecz bezpieczeństwa K_W01, K_W02, K_W04, K_W010, 13. METODY OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Symbol przedmiotowego efektu kształcenia Metody (sposoby) oceny Typ oceny Forma dokumentacji P_W01, P_W02, P_W03, P_W01, P_W02, P_W03, W ramach wykładu: końcowy egzamin pisemny W ramach ćwiczeń: końcowe zaliczenie pisemne, kontrola obecności, aktywność Podsumowująca Protokół, zestaw pytań. Ocena formująca Protokół, lista obecności 14. KRYTERIA OCENY OSIĄGNIĘTYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Ocena Kryterium jakościowo - opisowe Kryteria jakościowo - opisowe oceny osiągniętych efektów kształcenia 2 (ndst) Student nie opanował treści programowych przedmiotu i nie zrealizował zakładanych przedmiotowych efektów kształcenia. Nie rozumie podstawowych kategorii ani pojęć. Nie jest w stanie wyjaśnić istoty i przyczyn podstawowych dla przedmiotu zjawisk i procesów. Nie potrafi wykorzystać ich do analizy omawianych zagadnień, nie podejmuje także dyskusji na temat ich miejsca i roli w kontekście specyfiki przedmiotu. 3 (dost) Student opanował podstawowe treści programowe przedmiotu oraz zrealizował w niewielkim zakresie zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Poprawnie definiuje, przynajmniej na jeden z możliwych sposobów, podstawowe kategorie i pojęcia oraz potrafi je wykorzystać do analizy omawianych zjawisk i procesów. Potrafi podać różnicę między nimi, wyjaśnić przyczynę najważniejszych zjawisk. Wykazuje małe zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu. Nie podejmuje dyskusji na omawiane tematy. 3+(dost +) Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia na poziomie poprawnym. Definiuje podstawowe kategorie i pojęcia oraz najważniejsze ujęcia teoretyczne. Umie dostrzec złożoność relacji między nimi, nie potrafi jednak wytłumaczyć ich pochodzenia. Potrafi poprawnie zastosować tę wiedzę do analizy omawianych zagadnień. Wykazuje rosnące zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu, włącza się do dyskusji na ten temat. 4 (db) Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Definiuje kategorie, pojęcia oraz ujęcia teoretyczne, umie dostrzec złożoność relacji między nimi, potrafi wytłumaczyć ich pochodzenie i różnice, zastosować tę wiedzę do analizy
4+ (db+) omawianych zagadnień. Wykazuje stałe zainteresowanie omawianą problematyką, inicjuje dyskusje w zakresie podejmowanej tematyki. Wykazuje zrozumienie dla innych niż własne poglądów, podejmuje dyskusje na ich temat. Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Swobodnie definiuje i posługuje się kategoriami, pojęciami oraz ujęciami teoretycznymi. Potrafi dyskutować o złożoności relacji między nimi, odwołując się do ich pochodzenia i różnic, nie ma problemów z zastosowaniem tej wiedzy do analizy omawianych zagadnień. Dostrzega wielość poglądów na omawiane zagadnienia. Wykazuje duże zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu oraz kierunku studiów. Jest świadomy konieczności poszerzania zdobytej wiedzy. 5 (bdb) Student opanował treści programowe przedmiotu oraz zrealizował zakładane przedmiotowe efekty kształcenia. Swobodnie definiuje i posługuje się kategoriami, pojęciami oraz ujęciami teoretycznymi. Swobodnie wypowiada się w dyskusjach o złożoności relacji między nimi, odwołując się do ich pochodzenia i różnic, potrafi krytycznie oceniać podejmowane w dyskusji kwestie. W swych wypowiedziach formułuje własne opinie i sądy, potrafi je precyzyjnie określić. Wykazuje bardzo duże zainteresowanie problematyką analizowaną w ramach przedmiotu. Jest świadomy konieczności poszerzania zdobytej wiedzy, potrafi wskazać jej kierunki i specyfikę. 15. WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: Osiągnięcie założonych efektów kształcenia i pozytywny wynik z zaliczenia pisemnego 16. TREŚCI PROGRAMOWE Treść zajęć Forma zajęć (liczba godz.) Symbol przedmiotowych efektów kształcenia Wykłady 1. Wykład organizacyjno-wprowadzający 2 P_W01, P_W02, P_W03, 2. Podstawowe pojęcia z zakresu bezpieczeństwa 2 P_W01, P_W02, P_W03, 3. Przedmiot, podmiot i środowisko bezpieczeństwa 2 P_W01, P_W02, P_W03, 4. Teorie bezpieczeństwa 2 P_W01, P_W02, P_W03, 5. Bezpieczeństwo narodowe i bezpieczeństwo państwa 2 P_W01, P_W02, P_W03,
6. Organizacja systemu bezpieczeństwa narodowego 2 P_W01, P_W02, P_W03, 7. Kierowanie bezpieczeństwem narodowym 2 P_W01, P_W02, P_W03, 8. Międzynarodowy system bezpieczeństwa 2 P_W01, P_W02, P_W03, 9. Wprowadzenie do teorii strategii 2 P_W01, P_W02, P_W03, 10. Teoretyczne i praktyczne wymiary strategii 2 P_W01, P_W02, P_W03, 11. Strategiczne środowisko bezpieczeństwa 2 P_W01, P_W02, P_W03, 12. Europejska strategia bezpieczeństwa 2 P_W01, P_W02, P_W03, 13. Strategia bezpieczeństwa wybranych państw i organizacji 2 P_W01, P_W02, P_W03, 14. Strategia bezpieczeństwa NATO 2 P_W01, P_W02, P_W03, 15. Wykład podsumowujący 2 P_W01, P_W02, P_W03, Ćwiczenia 1. Zajęcia organizacyjne 2 P_W01, P_W02, P_W03,
2. Bezpieczeństwo w ujęciu ogólnym. Bezpieczeństwo narodowe przegląd definicji, uwarunkowania i kategorie 2 P_W01, P_W02, P_W03, 3. Bezpieczeństwo państwa istota i typologie 2 P_W01, P_W02, P_W03, 4. Zakres podmiotowo przedmiotowy bezpieczeństwa państwa 5. Kierowanie bezpieczeństwem państwa podstawowe kompetencje w zakresie kierowania bezpieczeństwem państwa 2 P_W01, P_W02, P_W03, 2 P_W01, P_W02, P_W03, 6. Geneza i zarys myśli strategicznej 2 P_W01, P_W02, P_W03, 7. Polityka bezpieczeństwa a strategia bezpieczeństwa 2 P_W01, P_W02, P_W03, 8. Strategiczne środowisko bezpieczeństwa 2 P_W01, P_W02, P_W03, 9. Strategia bezpieczeństwa wybranych państw 3 P_W01, P_W02, P_W03, 10. Diagnoza stanu bezpieczeństwa Polski (Biała Księga Bezpieczeństwa) 3 P_W01, P_W02, P_W03, 11. Prognoza rozwoju środowiska bezpieczeństwa 2 P_W01, P_W02, P_W03, 12. Strategia bezpieczeństwa NATO 2 P_W01, P_W02, P_W03, 13. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP (2014 r) 2 P_W01, P_W02, P_W03,
14. Zaliczenie przedmiotu 2 P_W01, P_W02, P_W03, 17. METODY DYDAKTYCZNE: 1. Wykład klasyczny, w trakcie którego prezentowane są treści przewidziane programem nauczania. W trakcie i pod koniec wykładu prowadzona jest dyskusja nad przedstawionym zakresem wiedzy. 2. Ćwiczenia, w trakcie których analizowane są poszczególne tematy, z wykorzystaniem np. dyskusji, referatów, pracy w grupach, prezentacji. 3. Konsultacje 18. LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA: Literatura podstawowa: Wprowadzenie do strategii bezpieczeństwa, A. Brzozowski, M. Kozub, R. Niedźwiecki, SWSPiZ, Warszawa 2010. Bezpieczeństwo państwa, J. Karpowicz, WSOSP, Dęblin 2012. System bezpieczeństwa państwa. Konteksty teoretyczne i praktyczne, B. Wiśniewski, WSP, Szczytno 2013. Współczesne pojmowanie bezpieczeństwa, Stańczyk J., Warszawa 1996. Strategia bezpieczeństwa narodowego RP z 2014 r., Warszawa 2014. Biała księga bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, BBN, Warszawa 2013. Literatura uzupełniająca: Bezpieczeństwo państwa. Wybrane problemy, red. nauk. K. A. Wojtaszczyk, A. Materska Sosnowska, Warszawa 2009. Bezpieczeństwo państwa. Władza Polityka Strategia, J. Gryz, AON, Warszawa 2013. Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego. AON, Warszawa 2002. Pojęcie i istota bezpieczeństwa państwa w stosunkach międzynarodowych, Zięba R., Sprawy Międzynarodowe, PISM, Warszawa 1989. Bezpieczeństwo w XXI wieku, Z. Nowakowski, H. Szafran, R. Szafran, Warszawa 2009. 19. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności a/ Realizacja przedmiotu: wykłady Zajęcia wymagające udziału prowadzącego Liczba godzin na zrealizowanie aktywności w semestrze 30 b/ Realizacja przedmiotu: ćwiczenia 30
c/ Realizacja przedmiotu: zajęcia praktyczne Łączna liczba godzin zajęć realizowanych z udziałem prowadzącego (pkt. a +b + c) - 60 Praca własna studenta Samokształcenie 40 Łączna liczba godzin zajęć realizowanych we własnym zakresie 40 Razem godzin 100 (zajęcia z udziałem prowadzącego + samokształcenie) Liczba punktów ECTS 4 20. PROWADZĄCY PRZEDMIOT (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL, INSTYTUT, NR POKOJU KONSULTACJI) Płk. dr hab. inż. Tadeusz Compa, tadcom@wp.pl; Instytut nauk Społecznych, Zamość, ul. J. Zamoyskiego 64, pokój wykładowców 104; tel. 601 235 315.