RAPORT Z BADAŃ EWALUACYJNYCH SZKOLEŃ Z ZAKRESU AKTYWIZACJI EDUKACYJNEJ PRZEPROWADZONYCH W RAMACH REALIZACJI PROJEKTU SYSTEMOWEGO WYKORZYSTAJ SZANSĘ, ZDOBĄDŹ ZATRUDNIENIE W 2013 r. * * * Priorytet VII. Promocja integracji społecznej Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji Poddziałanie 7.1.2 Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez powiatowe centra pomocy rodzinie Opracowała: mgr Elżbieta Ciborowska Specjalista ds. kontroli i monitoringu Legnica, styczeń 2014 r. 1
SPIS TREŚCI: Wprowadzenie. 3 1. Cel badania.. 4 2. Analiza.. 4 2.1 Analiza ankiet badających oczekiwania uczestników szkolenia 4 2.2 Analiza ankiet na zakończenie szkolenia 8 Wnioski...... 11 2
WPROWADZENIE Projekt systemowy pn. Wykorzystaj szansę, zdobądź zatrudnienie, realizowany od stycznia do grudnia 2013 r., adresowany był do grupy 90 osób z terenu miasta Legnicy zagrożonych wykluczeniem społecznym, na rzecz przywrócenia ich do zatrudnienia lub uzyskania zdolności do zatrudnienia oraz jednoczesnej integracji ze społeczeństwem. Zadaniem projektu było wypracowanie i realizowanie form aktywnej integracji zmierzających do odzyskania przez tę grupę poczucia własnej wartości, wiary we własne możliwości, wykształcenia umiejętności pozwalających na pełnienie ról społecznych i opiekuńczowychowawczych, nabywania umiejętności zawodowych, motywowania do podnoszenia kwalifikacji zawodowych i zdobywania doświadczenia zawodowego. Głównym celem projektu była aktywizacja społeczna, zawodowa i edukacyjna 90 osób (51 kobiet i 39 mężczyzn) na rzecz przywrócenia ich do zatrudnienia lub uzyskania zdolności do zatrudnienia oraz jednoczesnej integracji ze społeczeństwem. Główny cel projektu realizowany był poprzez cele szczegółowe, jakimi były podniesienie samooceny i wiary we własne możliwości w zakresie poszukiwania pracy oraz kształtowania poczucia odpowiedzialności i obowiązkowości oraz zapoznanie uczestnika projektu z metodami poszukiwania zatrudnienia i realiami na rynku pracy. W ramach aktywizacji społecznej i zawodowej przeprowadzono warsztaty i szkolenia umiejętności psychospołecznych, warsztaty aktywnego poszukiwania pracy, warsztaty i szkolenia umiejętności przedsiębiorczych, warsztaty zapobiegania agresji oraz warsztaty animacji, uzupełnieniem których były indywidualne konsultacje z psychologiem i doradcą zawodowym, mające na celu określenie osobistych predyspozycji i kwalifikacji zawodowych każdego uczestnika projektu. O wynikach efektywności i zgodności omawianej powyżej części projektu w kontekście założonych celów stanowi odrębny raport. W ramach aktywizacji edukacyjnej realizowanego projektu przeprowadzono szkolenia zawodowe w zakresie podniesienia lub zdobycia nowych kompetencji i umiejętności o charakterze zawodowym przez uczestników projektu. Łącznie zrealizowano 17 szkoleń zawodowych, dostosowanych do indywidualnych potrzeb i preferencji uczestników projektu. Niniejszy raport zawiera ocenę trafności, tj. stopnia zaspokojenia potrzeb i oczekiwań uczestników względem projektu oraz stopnia przydatności zdobytej na szkoleniach wiedzy, skuteczności, rozumianej jako porównanie rezultatów projektu ze wstępnymi zamierzeniami, ocenę oddziaływania, tj. ogólnego wpływu projektu na otoczenie oraz ocenę trwałości, stanowiącą odpowiedź na pytanie czy realizacja projektu przyniesie efekt w postaci trwałej zmiany sytuacji życiowej uczestników projektu. 3
1. CEL BADANIA Celem badań ankietowych było uzyskanie od uczestników projektu informacji o ich oczekiwaniach względem uczestnictwa w projekcie i samego szkolenia, a w dalszej kolejności pozyskanie danych określających, w jakim stopniu te oczekiwania zostały zaspokojone. Celem ankiety wstępnej było pozyskanie informacji odnoszących się do rodzaju umiejętności, jakie uczestnik oczekuje zdobyć w przebiegu szkolenia, sposobu wykorzystania przekazanej na szkoleniu wiedzy, jak również informacji odnoszących się do konstrukcji szkolenia. Zamiarem ankiety końcowej było pozyskanie od uczestników informacji o stopniu przydatności nabytej na szkoleniach wiedzy, poziomu zadowolenia z udziału w szkoleniach oraz poznanie ich opinii odnoszącej się do współpracy z wykładowcami. Zadaniem ankiety końcowej było także uzyskanie odpowiedzi na pytania dotyczące organizacji szkolenia, miejsca odbywania zajęć oraz materiałów szkoleniowych. 2. ANALIZA Uczestnicy projektu otrzymali do wypełnienia dwa rodzaje ankiet - przed rozpoczęciem i po zakończeniu szkoleń, które następnie poddano analizie. Uzyskane z analizy ankiet dane pozwoliły otrzymać całkowity obraz stanowiący o efektywności udzielonego wsparcia. Wyniki analizy wypełnianych przez uczestników szkoleń ankiet wskazują na tendencję przyznawania poszczególnym kryteriom najwyższej oceny. Wszystkie ankiety miały charakter anonimowy. Margines błędu wynosi maksymalnie 1%. 2.1 Analiza ankiet badających oczekiwania uczestników szkolenia Ankiety będące badaniem oczekiwań uczestników od szkolenia zostały przeprowadzone na początku każdego ze szkoleń. Formularz składał się z czterech części, z których trzy zawierały pytania zamknięte wielokrotnego wyboru, natomiast czwarta część zawierała pytanie otwarte. W części I i III formularza, ankietowani mieli możliwość wyboru kilku odpowiedzi. Część II sformułowana była w sposób wymuszający na badanym wytypowanie jednej z przedstawionych odpowiedzi. Część IV zawierała pytanie, na które ankietowani udzielali odpowiedzi w sposób samodzielny. Zwrot wypełnionych kwestionariuszy ankiet wyniósł 82 sztuki, które to poddano analizie. Poniżej przedstawiono jej wyniki. Część I Wykorzystanie przekazanej na szkoleniu wiedzy Najwięcej wskazań odnoszących się do przeznaczenia wykorzystania przekazanej na szkoleniu wiedzy odnotowano w rubryce w poszukiwaniu pracy, przy której aż 80% ankietowanych zaznaczyło swoją odpowiedź. Kolejno, w liczbie 59% wyróżnień, ankietowani, jako cel wykorzystania zdobytej na szkoleniu wiedzy wskazywali podniesienie 4
kwalifikacji, a 54% badanych zdobytą na szkoleniu wiedzą posłuży się w życiu codziennym. Dla 24% ankietowanych zdobyta na szkoleniu wiedza będzie stanowić bazę do dalszej nauki. Jedynie 5% badanych nie potrafiło określić, w jaki sposób zamierza wykorzystać przekazaną na szkoleniu wiedzę. Wykres 1 obrazuje odpowiedzi ankietowanych. Wykres 1. Wykorzystanie uzyskanej wiedzy Formularz badający oczekiwania uczestników szkolenia zawierał również rubrykę inne, gdzie ankietowani mieli możliwość formułowania odpowiedzi według własnej inwencji, z czego jednak nie skorzystał żaden z respondentów. Część II Konstrukcja szkolenia Odnosząc się do pytania dotyczacego konstrukcji szkolenia, badani mieli do wyboru jedną z trzech odpowiedzi, przy czym część badanych zaznaczyła więcej niż jedną z możliwych. Nie mając możliwości zweryfikowania, które typowanie jest właściwe, do analizy ujęto odpowiedzi sugerując się wskazaniem na połaczenie ze sobą w równym stopniu elementów praktycznych i teoretycznych. Wykres 2. Konstrukcja szkolenia 5
Zdecycowana większość ankietowanych (68% odpowiedzi) jako właściwą konstrukcję szkolenia wskazała na połączenie ze sobą w równym stopniu elementów praktycznych i teoretycznych, natomiast 29% badanych była zdania, że szkolenie powinno składać się w większości z zajęć praktycznych. Zaledwie 1% ankietowanych uznał większość teorii, za odpowiednią budowę szkolenia. Część III Elementy szkolenia Ankietowani proszeni byli o zakreślenie cyfry w skali od 1 do 3 (gdzie: 1 mało istotne/nieważne, 2 istotne/ważne, 3 bardzo istotne/bardzo ważne), która najlepiej odzwierciedla ich opinię w kontekście wagi poszczególnych elementów szkolenia. Wykres 3. Elementy szkolenia Odpowiedzi ankietowanych wykazywały tendencję do przyznawania najwyższej noty w ocenie wagi poszczególnych elementów szkolenia, i tak: najbardziej istotna w organizacji szkolenia okazała się duża liczba ćwiczeń, którą wytypowało 78% ankietowanych, kolejno (ilością 73% i 66% typowań) ankietowani najwyżej punktowali wykorzystanie teorii w praktyce oraz zapewnione warunki lokalowe i materiały dydaktyczne. Bardzo ważna dla 61% ankietowanych była konstrukcja szkolenia związana wyłącznie z tematyką kursu, a 33% ankietowanych, jako jeden z najbardziej istotnych składników szkolenia uznało indywidualne 6
konsultacje. Pozostały odsetek osób uczestniczących w badaniu nie zaznaczył żadnej z możliwych odpowiedzi. Część IV Umiejętności W tej części ankiety respondenci mieli możliwość dowolnego formułowania odpowiedzi, które przedstawiono w poniższej tabeli. Zostały one pogrupowane zgodnie z dokonanym przez uczestników wyborem szkolenia. Tab. 1. Oczekiwane przez uczestników umiejętności po ukończeniu szkolenia L.p. Nazwa szkolenia Odpowiedzi ankietowanych / ilość osób 1 Operator koparko-ładowarki zatrudnienie w tym zawodzie / 2, uprawnienia operatora koparko-ładowarki / 1; 2 Uprawnienia SEP do 1kV uprawnienia SEP / 1 umiejętność samodzielnego, solidnego i rzetelnego wykonywania instalacji elektrycznej / 1; 3 Florystyka i decoupage zdobyć wszelkie umiejętności do wykorzystania ich w podjęciu pracy / 1 ogólne, jak najlepiej przyswoić przekazaną wiedzę / 1 nauka układania kompozycji kwiatowych w celu zdobycia pracy / 2; 4 Kosmetyka z elementami wizażu nauka profesjonalnego dbania o cerę i siebie aby wywrzeć wrażenie na rozmowie kwalifikacyjne / 1 5 Spawanie TIG, MAG zdobyć praktykę/zwiększyć kwalifikacje i zdobyć pracę w tym zawodzie / 5; 6 Język niemiecki stopień podstawowy zdobyć umiejętność porozumiewania się / 2 zdobyć umiejętność porozumiewania się i znaleźć pracę w Niemczech / 1 7 Specjalista ds. kadr i płac sprawne poruszanie się w tematyce kadr / 1 podniesienie kwalifikacji i znalezienie pracy / 1 8 Opiekun osób starszych, chorych i niepełnosprawnych z masażem klasycznym praktyczne wykorzystanie wiedzy / 1 dobrze/profesjonalnie opiekować się chorymi i starszymi / 3 dużą wiedzę / 1 9 Stylizacja paznokci z elementami wizażu umiejętność stylizacji paznokci / 3 zdobycie większej wiedzy / 1 10 Obsługa komputera i Internetu w nowoczesnej firmie-ecdl 11 Kierowca wózków jezdniowych z napędem silnikowym 12 ABC działalności gospodarczej z elementami księgowości 13 Nowoczesny magazynier-sprzedawca z obsługą kasy fiskalnej i komputera obsługa komputera / 7 umiejętność obsługi komputera pozwalająca na zdobycie pracy / 1 umiejętność kierowania/obsługi wózków jezdniowych / 2 zdobyć uprawnienia / 1 zdobyć pracę / 1 zdobyć wiedzę związaną z otwarciem działalności / 3 umiejętność radzenia z sobie z biurokracją / 1 zdobycie umiejętności obsługi kasy fiskalnej w stopniu umożliwiającym zdobycie pracy / 5 w życiu codziennym / 1 umiejętność poruszania się po magazynie / 1 jako nowoczesny magazynier / 1 poznać obsługę kasy fiskalnej i komputera / 1 ukończyć kurs i iść dalej / 1 14 Ochrona osób i mienia z licencją I stopnia pozwalające zdać egzaminy / 2 15 Kucharz żywienie zbiorowe zdobyć większe doświadczenie, nowe umiejętności - 5 16 Glazurnik-posadzkarz poszerzyć swoją wiedzę i podnieść kwalifikacje 7
1 umiejętność dobrego kładzenia płytek - 1 Odpowiedzi ankietowanych wskazują na chęć zdobycia przez nich umiejętności umożliwiających zatrudnienie w wybranym zawodzie lub podjęcia własnej działalności, jak i wypracowania umiejętności przydatnych w życiu codziennym. 2.2 Analiza ankiet na zakończenie szkolenia Przedmiotowa analiza odnosi się do ankiet przeprowadzonych na zakończenie każdego ze szkoleń. Uczestnicy szkoleń otrzymali formularz ankiety składający się z czterech części zawierających pytania zamknięte, gdzie proszeni byli o zakreślenie cyfry w skali od 1 do 5 (gdzie: 1 ocena najniższa, 5 ocena najwyższa), która najlepiej odzwierciedla ich odczucia w ocenie wagi poszczególnych elementów szkolenia. Formularz zawierał również miejsce na komentarz. Do niniejszej analizy przyjęto 80 wypełnionych kwestionariuszy ankiet. Poniżej prezentują się jej wyniki. Część I. Informacje ogólne Wykres 4. Informacje ogólne dotyczace szkolenia Zdecydowana większość ankietowanych stanowiąca 90% wszystkich badanych była bardzo zadowolona z udziału w szkoleniu, a 9% badanych swoje zadowolenie oceniło o stopień niżej. Tematykę szkolenia najwyżej oceniło 94% badanych, przy czym zaledwie 4% badanych przyznało temu kryterium ocenę o stopień niższą, a 1% ankietowanych uznało tematykę szkolenia jako dostatecznie spełniającą ich oczekiwania. 8
Zdaniem 95% badanych nowo nabyta wiedza będzie bardzo przydatna po zakończeniu szkolenia, 4% ankietowanych uznało ją jako przydatną, a 1% respondentów użyteczność tej wiedzy uznało na poziomie dostatecznym. Organizację szkolenia bardzo dobrze oceniło 83% ankietowanych, przyznając temu kryterium najwyższą notę, a 15% badanych uznało, jako dobrą. Pozostały odsetek ankietowanych nie ustosunkował się do żadnego z pytań. Część II. Ocena miejsca szkolenia i materiałów szkoleniowych Zdecydowana większość respondentów (88% wskazań) bardzo wysoko oceniła miejsce przeprowadzenia szkolenia, przyznając temu kryterium ocenę bardzo dobrą, a 9% badanych oceniło je, jako dobre. Kolejno, zaledwie 1% ankietowanych odpowiadało ono w stopniu dostatecznym oraz było niedostatecznie satysfakcjonujące. Otrzymane w ramach szkolenia materiały dydaktyczne bardzo dobrze oceniło 91% ankietowanych, 6% ankietowanych oceniło je dobrze, a dostatecznie 1% badanych. Pozostały odsetek stanowią osoby, które nie zaznaczyły żadnej z możliwych odpowiedzi. Odpowiedzi ankietowanych prezentuje wykres 5. Wykres 5. Ocena miejsca szkolenia i materiałów szkoleniowych III. Ocena wykładowcy Zdaniem 98% ankietowanych współpraca z prowadzącym szkolenie układała się bardzo dobrze, a tylko 1% badanych uznała tę współpracę jako dobrą. Zdaniem 98% ankietowanych, wykładowca był bardzo dobrze przygotowany do prowadzenia zajęć, a zaledwie 1% badanych uznało, że był dobrze przygotowany. 9
Oceniając umiejętność przekazania przez prowadzącego wiedzy, 91% badanych uznało, że była ona na najwyższym poziomie. Jedynie 5% badanych oceniło tę umiejętność o stopień niżej. Pozostały odsetek stanowią osoby, które nie udzieliły żadnej z możliwych odpowiedzi. Statystykę odpowiedzi ankietowanych prezentuje wykres 6. Wykres 6. Ocena prowadzącego szkolenie Inne uwagi dotyczące szkolenia Niewielu ankietowanych zdecydowało się na umieszczenie komentarza dotyczącego szkolenia. Osoby, które postanowiły skorzystać z tej możliwości stanowią 16% badanych. Wszystkie komentarze ankietowanych, kierowane w stronę wykładowcy, jego pracy i wiedzy, atmosfery podczas zajęć oraz dłuższego czasu szkolenia były pozytywne. Poniżej prezentują się niektóre z nich: zajęcia przeprowadzone w sposób bardzo profesjonalny, a jednocześnie zrozumiały i przyjazny. Atmosfera i wykładowca super!!! kurs języka niemieckiego był bardzo ciekawy i powinien trwać dłużej, aby zdobyć większą wiedzę; było bardzo fajnie atmosfera w grupie super; jestem w pełni zadowolona z zajęć, spełniły moje oczekiwania. Prowadzący super. 10
WNIOSKI Projekt systemowy p.n. Wykorzystaj szansę, zdobądź zatrudnienie adresowany był do grupy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, którego zadaniem była pomoc w odzyskaniu przez te osoby poczucia własnej wartości i wiary we własne możliwości, a także wykształcenie umiejętności pozwalających na pełnienie ról społecznych i opiekuńczowychowawczych, nabywania umiejętności zawodowych, motywowania do podnoszenia kwalifikacji zawodowych i zdobywania doświadczenia zawodowego. W ramach aktywizacji edukacyjnej, na podstawie diagnozy doradcy zawodowego, uczestnicy projektu zostali skierowani na szkolenia zawodowe dostosowane tematycznie do ich potrzeb i możliwości, gdzie nabyli nowe lub podnieśli swoje kwalifikacje i jednocześnie zostali zmotywowani do poszukiwania zatrudnienia. Wśród uczestników projektu nastąpił wzrost wiary we własne możliwości, dzięki czemu osoby te lepiej będą mogły wykorzystać zdobyte na szkoleniach umiejętności w poszukiwaniu pracy oraz w życiu codziennym. Dzięki udziałowi w projekcie, osoby te równocześnie nastawione są na zmianę sytuacji życiowej polegającej na zdobywaniu doświadczenia zawodowego oraz zmotywowane do dalszego podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Nabyta przez każdego uczestnika w trakcie szkoleń wiedza zwiększyła jego potencjał i szanse na powrót na rynek pracy. Kontynuacja realizacji projektu była odpowiedzią na występujący problem społeczny, jakim jest wysoko stopa bezrobocia oraz status bezrobotnych w Legnicy, przejawiający się w dużej części brakiem doświadczenia zawodowego oraz stosunkowo niskim wykształceniem, a w dalszej kolejności odpowiedzią na indywidualne potrzeby uczestników projektu. Podsumowując, działania podjęte w ramach realizacji przedmiotowego projektu pozytywnie wpłynęły na inicjatywy mające na celu aktywizację osób bezrobotnych i nieaktywnych zawodowo oraz ułatwiły osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym dostęp do rynku pracy przy jednoczesnej integracji ze społeczeństwem. 11