Scenariusz lekcji wychowawczej w gimnazjum z cyklu Bezpieczne wakacje Temat: Sam możesz zapobiec nieszczęściu, czyli o bezpiecznym zachowaniu nad wodą. Cele: - uświadomienie konieczności rozważnego korzystania z kąpieli wodnych, - rozbudzenie odpowiedzialności za własne bezpieczeństwo, - zapoznanie ze znakami zakazu, ostrzegawczymi i informacyjnymi występującymi w pobliżu zbiorników wodnych, - przypomnienie zasad powiadamiania odpowiednich służb w sytuacji zagrożenia. Metody: - mapa skojarzeń, - burza mózgów, - dyskusja. Formy pracy: - zbiorowa - praca w grupach. Środki dydaktyczne: - kartony, - załącznik nr 1 Bezpieczne wakacje woda, - załącznik nr 2 Płytka wyobraźnia, - załącznik nr 3 wzory znaków zakazu, ostrzegawczych i informacyjnych występujących w pobliżu zbiorników wodnych Przebieg lekcji: 1. Wprowadzenie ćwiczenia pobudzające wyobraźnię uczniów i nawiązujące do tematu lekcji. Uczniowie tworzą mapę skojarzeń związaną z hasłem WAKACJE. Nauczyciel rysuje na tablicy schemat i zapisuje skojarzenia uczniów.
GDZIE? JAK? WAKACJE Z KIM? CO BĘDZIESZ ROBIĆ? 2. Zapoznanie uczniów z tematyką lekcji poprzez wybór do wspólnej analizy powtarzających się skojarzeń związanych z wodą i bezpiecznym korzystaniem z kąpielisk. Zapis tematu lekcji. 3. Uczniowie pracują w grupach tworzą własny kodeks bezpiecznego korzystania z kąpieli wodnych. Prezentują go na forum klasy. Powstaje klasowy zapis rad, których należy przestrzegać nad wodą. Uczniowie porównują go z otrzymanym załącznikiem Bezpieczne wakacje woda (ewentualnie dopisują zasady, które nie pojawiły się w ich kodeksie). Nauczyciel uświadamia uczniom, że skoki do wody to jedno z najniebezpieczniejszych zagrożeń związanych z kąpielą. Każdego roku kilkaset osób łamie kręgosłup, skacząc do wody.(przytacza dane statystyczne - (załącznik nr 2 - Płytka wyobraźnia).
4. Przeprowadzenie między grupami quizu ze znajomości znaków zakazu, ostrzegawczych i informacyjnych znajdujących się w pobliżu zbiorników wodnych.(załącznik nr 3). 5. Przypomnienie zasad powiadamiania odpowiednich służb w sytuacji zagrożenia np. Gdy wzywasz pomoc: - podaj adres i opis miejsca zdarzenia (punkt odniesienia most, przystań itp.) - opisz stan ofiary wypadku - z telefonu komórkowego wybierz numer - 112 - numer pogotowia ratunkowego - 999 - WOPR - 0601-100-100 6. Podsumowanie i refleksja. Dokończ zdanie: Lekcja uświadomiła mi, że....
Załącznik nr 1 Rady których warto przestrzegać. "BEZPIECZNE WAKACJE" WODA Wszyscy amatorzy pływania i kąpieli dla zdrowia i relaksu powinni wziąć pod uwagę następujące czynniki: naukę pływania można prowadzić tylko w wyznaczonych bądź dokładnie zbadanych miejscach; tylko posiadacze tzw. żółtego czepka (specjalna karta pływacka) mogą wypływać poza teren strzeżony, dzieci do lat 7 nie mogą pozostawać bez opieki dorosłych nie można kąpać się w miejscach objętych zakazem, w pobliżu mostów, portów, przystani i obiektów pływających, w gliniankach, gdyż są one szczególnie niebezpieczne, nie należy wchodzić do wody będąc zgrzanym lub spoconym, nie można przebywać zbyt długo w wodzie o niskiej temperaturze, nie wolno wskakiwać do wody, której się nie zna (głębokości, rodzaj dna itp.), należy unikać samotnego pływania i kąpieli wszelkie lekkomyślne żarty, jak potrącanie, spychanie bądź wrzucanie do wody, mogą zakończyć się nieszczęśliwym wypadkiem. Ryzykowne jest: samotne pływanie w wodzie, wskakiwanie do wody z brzegu, mostów lub prowizorycznych skoczni, nurkowanie w wodzie, w której mogą znajdować się powalone drzewa, ostre przedmioty itp., wypływanie daleko od brzegu na materacach, dętkach i innych prowizorycznych sprzętach pływających, wskakiwanie do wody z kajaka, łodzi, pontonu, roweru wodnego itp., wypływanie daleko od brzegu, na środek jeziora, na drugą stronę zbiornika wodnego bez asekuracji.
Załącznik nr 2 PŁYTKA WYOBRAŹNIA Statystyki Dane statystyczne dotyczące osób, które corocznie w Polsce trafiają na wózki z powodu skoku do wody, zebraliśmy z różnych źródeł; nie prowadzono dotychczas w Polsce szczegółowych badań na ten temat. Dane tego rodzaju posiadają szpitale specjalistyczne, w których leczy się urazy rdzenia kręgowego, natomiast niezwykle trudno takie dane uzyskać. Wg danych z 2000 r. dr. St. Sosnowskiego z Kliniki Paraplegii Pourazowej Wojskowego Szpitala Klinicznego w Bydgoszczy, rozwój motoryzacji oraz nieostrożność podczas skoków do płytkiej wody są w głównej mierze przyczyną urazów kręgosłupa i rdzenia kręgowego. Wg tych samych danych, rocznie przybywa w Polsce około 1000 osób z porażeniami kończyn, z czego 400 to najcięższe i źle rokujące uszkodzenia szyjnego odcinka rdzenia. Źródło:.Ortopedia, Traumatologia, Rehabilitacja., nr 1/2000 Natomiast wg danych z tego samego okresu dr. Pawła Baranowskiego, Dyrektora Naczelnego Specjalistycznego Centrum Rehabilitacji i Leczenia Schorzeń Narządu Ruchu im. prof. Mariana Weissa w Konstancinie, przeciętnie 740 osób rocznie w Polsce ulega urazom kręgosłupa, z czego 25%-35% (180-260 osób) doznaje urazu rdzenia kręgowego. W materiale własnym dr. P. Baranowskiego, największy procent, bo aż 61% urazów kręgosłupa w odcinku szyjnym, zanotowano w wyniku skoku do wody. Znacznie mniejszy procent 21% urazów, zanotowano w następstwie wypadków komunikacyjnych, zaś najmniejszy procent 18% urazów w kategorii inne przyczyny. Źródło:.Ortopedia, Traumatologia, Rehabilitacja., nr 1/2000 Na podstawie danych Fundacji Aktywnej Rehabilitacji (FAR), po skokach do wody przybywa corocznie w Polsce od 168 do 222 osób i są to w przeważającej części mężczyźni (prawie 85%). Wg FAR, skoki do wody.na głowę. stanowią trzecią z kolei przyczynę urazów rdzenia kręgowego (po wypadkach drogowych i upadkach z wysokości) - dane zaczerpnięte ze strony internetowej FAR www.far.org.pl. Do Fundacji jednak nie trafiają ludzie z najcięższymi urazami - obydwu kończyn dolnych i obydwu kończyn górnych. którzy będą musieli poruszać się na wózkach elektrycznych. Do prof. Jerzego Kiwerskiego z Katedry i Kliniki Rehabilitacji Akademii Medycznej w Warszawie, trafia corocznie ok. 150 osób z uszkodzeniem rdzenia
kręgowego. Jak potwierdza prof. J. Kiwerski, obecnie na całym świecie nie ma metody, która funkcjonalnie wypełniłaby ubytek w rdzeniu kręgowym powstały po urazie, pomimo że na badania nad takimi metodami przeznaczane są ogromne pieniądze. Z badań instytutu SMG/KRC, które przeprowadzono jesienią 2001, 2002 i 2003 roku na zlecenie Stowarzyszenia Przyjaciół Integracji, wynika, że skoki do wody to jedno z najniebezpieczniejszych zagrożeń związanych z kąpielą. W porównaniu do roku 2001 wzrosła świadomość zagrożenia związanego ze skokami do wody (z 21% w 2001 roku, 26% w 2002 do 28% w 2003 r.). Zarówno w 2001, 2002, jak i w 2003 roku około połowa badanych zapamiętała akcję informacyjną poświęconą problemowi skoków do wody. Natomiast w 2003 roku znacząco więcej (72% w porównaniu do 61% 2002 i 49% w 2001 roku) respondentów trafnie rozpoznało temat akcji. Porównując dotychczasowe fale badania można zauważyć następujące prawidłowości: skoki do wody są postrzegane jako mniejsze zagrożenie, niż kąpiel po alkoholu, jednak ich waga z roku na rok rośnie. Badania zrealizowano w październiku 2001, 2002 i 2003 r. na próbach ogólnopolskich, reprezentatywnych, liczących odpowiednio 1005, 1002, 1005 osób, osób w wieki 15-75 lat, techniką sondażu omnibus.
Załącznik nr 3