Drogi szybkiego ruchu Trasa źródło: http://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/obwodnica-metropolitalna-gddkia-rekomenduje-trzywarianty-przebiegu-trasy-n47374.html?strona=3 doc. dr inż. Tadeusz Zieliński r. ak. 2015/16
Układ wykładu ogólne aspekty projektowania DSR zasady projektowania jak projektować trasę? literatura
Ogólne aspekty projektowania DSR proces projektowania: tok cechy aspekty urbanistyczne cechy DSR zależności DSR otoczenie obsługa miast
planowanie: Ogólne aspekty projektowania DSR Proces projektowania, tok koncepcja sieci (modelowanie ruchu więźba jakie miasta połączyć, wpływ elementów polityczno-społecznych) wybór odcinka do realizacji decyzja polityczno-społeczna oparta (oby) na przesłankach techniczno-ekonomicznych projektowanie: wybór korytarza geometryczny projekt trasy (warianty wybór najlepszego) akceptacja społeczna (spotkania z mieszkańcami) i formalno-prawna (zatwierdzenie projektu do realizacji)
Ogólne aspekty projektowania DSR Proces projektowania, cechy proces decyzyjny o strukturze hierarchicznej: na początku ogólne decyzje na podstawie ogólnych danych im dalej, tym bardziej szczegółowe decyzje poparte bardziej szczegółowymi danymi zastosowanie starej inżynierskiej zasady od ogółu do szczegółu poszukiwanie możliwych rozwiązań budowa wariantów wybór wariantu do dalszych rozważań część danych bardzo nieprecyzyjnych (np. prognozy, oddziaływanie społeczne) i niejasno wpływających na przebieg trasy
Ogólne aspekty projektowania DSR Aspekty urbanistyczne, cechy DSR trwały element zagospodarowania przeniesienie ruchu: na duże odległości (miasto między dzielnicami, poza miastem między miastami, regionami) szybkie bezpieczne sprzeczność interesów globalnych i lokalnych: globalnie zalety DSR lokalnie uciążliwości
Ogólne aspekty projektowania DSR Aspekty urbanistyczne, zależności DSR otoczenie zależność od (i wpływ na): układ osadniczy układ sieci transportowej środowisko w Polsce bardzo ważne aspekty społeczne w Polsce bardzo ważne skutki urbanistyczne: generalne zmiany w rozkładzie ruchu (ściąganie ruchu) skomasowanie ruchu: silne oddziaływanie na środowisko (hałas, spaliny, drgania) szersze zajecie terenu (zieleń, ekrany itp.) efektywniejsze zapewnienie bezpieczeństwa
Ogólne aspekty projektowania DSR Aspekty urbanistyczne, Zależności DSR otoczenie; środowisko przyrodnicze wydatki na ochronę środowiska stanowią: ~10% - obszary gęsto zaludnione ~30% - obszary Natura 2000 koszt przejścia dla dużych zwierząt ~20 30 mln zł przejścia dla małych zwierząt
Ogólne aspekty projektowania DSR Aspekty urbanistyczne, obsługa miast udział ruchu tranzytowego: ogólne prawo: miasta ruch tranzytowy zależności empiryczne: źródło: Rudnicki A. Analiza techniczno-ruchowa obejść drogowych miast małych i średnich, Politechnika Krakowska 1986 wpływ walorów miejscowości: około 700 tys. mieszkańców: Kraków - Łódź około 250 tys.: Częstochowa Sosnowiec około 30 tys.: Zakopane Wyszków
Ogólne aspekty projektowania DSR Aspekty urbanistyczne, obsługa miast sugerowane zasady: < 50 tys. mieszk. omijać, zapewniać połączenie siecią dróg ogólnodostępnych 50 100 tys. mieszk. w pobliżu, zapewniać połączenie 100 200 tys. mieszk. włączyć w układ komunikacyjny, obwodnica >200 tys. mieszk. powiązać z obwodnicami śródmiejskimi
Zasady projektowania uwzględnienie zagospodarowania terenu nie zaskakiwać (psychologiczna bezwładność kierowcy) płynność nie nużyć unikanie monotonii projektować przestrzennie, kompleksowo, przy projektowaniu trasy pamiętać o niwelecie wkomponowanie w teren ograniczanie kosztów cześć zaleceń wzajemnie sprzeczna konieczny kompromis, zastosowanie metody analizy wielokryterialnej
Zasady projektowania Uwzględnienie zagospodarowania terenu prowadzić przez tereny mało przydatne urbanistycznie, ale nie stwarzające problemów technicznych (szkody górnicze) możliwie wzdłuż istniejących budowli liniowych (linie kolejowe, rurociągi) zmniejszenie uciążliwości (ale problem z płynnością) nie przecinać obszarów powiązanych ze sobą konieczność budowy wielu powiązań, rozerwanie więzi społecznych w miastach istotny wpływ infrastruktury
Zasady projektowania Płynność łagodność, stopniowość zmian R=2000 R=2000 dobrze R=800 R=2000 R=1500 R=1000 R=2000 R=1000 źle R=800 R=800 unikanie długich prostych duże R proporcje długości elementów prostych, klotoid, łuków kołowych
Zasady projektowania Projektowanie przestrzenne, kompleksowe umożliwić spełnienia warunków normatywnych dla niwelety: R, pochylenia przejścia nad rzekami przecięcia z koleją: kolej bez zmian niwelety kolej dołem najlepiej, gdy kolej w wykopie umożliwić spełnienia warunków projektowania węzłów (miejsce, kąt przecięcia, R, pochylenia) koordynacja trasy i niwelety odwodnienie
Zasady projektowania Wkomponowanie w teren zmienna szerokość pasa dzielącego wejście w lasy: poprzedzone stopniowym zalesieniem w krzywiźnie zadrzewienie punktowe unikać wiaduktów nad DSR w najwyższych punktach niwelety (wrota do nieba)
Jak projektować trasę? ograniczenia projektowe: terenowe techniczne wyznaczyć miejsca newralgiczne (silne ograniczenia, okolice węzłów) i tam zaprojektować trasę uzupełnić pozostałe odcinki
Jak projektować trasę? Ograniczenia terenowe zagospodarowanie ukształtowanie terenu wpływ na środowisko uwarunkowania społeczne inne
Jak projektować trasę? Ograniczenia techniczne wynikają z parametrów technicznych określonych w przepisach zależą od klasy drogi, prędkości miarodajnej ogólne szczegółowe: odcinki proste krzywe
Jak projektować trasę? Ograniczenia techniczne, ogólne zapewnienie płynności ruchu ograniczenie dostępności, m. in. odległości między węzłami zapewnienie widoczności m. in. wielkości promieni zapewnienie jednorodności m. in. proporcje długości sąsiednich elementów
Jak projektować trasę? Ograniczenia techniczne, odcinki proste unikać długich prostych (1000 2000 m) przeciwdziałanie monotonii unikać krótkich prostych (250 500 m) zwłaszcza między łukami o zgodnych zwrotach (estetyka) więcej: Warunki techniczne: (Dz. U. nr 43/1999) 20.1
Jak projektować trasę? Ograniczenia techniczne, łuki unikać małych kątów zwrotu (< 9 0 ) nie da się wpisać klotoid; ew. wpisywać łuki o bardzo dużych promieniach unikać krótkich łuków po długiej prostej większy promień łuku stosunek promieni sąsiednich łuków < 1.5 2, długości sąsiednich elementów powinny być mniej więcej jednakowe im mniejszy kąt zwrotu tym większy promień długość klotoidy: warunki doboru parametru zalecane: L : Ł : L = 1 : (0.5 4) : 1
Literatura Podstawowa: Rozporządzenie MTiGM z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie. Dz. U. nr 43/1999, poz. 430 Komentarz do warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne, cz. I, GDDP 2000 r. Komentarz do warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne, cz. II, GDDKiA 2002 r. Wytyczne projektowania dróg, GDDP 1995 r.: I i II klasy technicznej (WPD-1) II, IV i V klasy technicznej (WPD-2) VI i VII klasy technicznej (WPD-3)
Literatura Wykorzystana: Pietzsch W., Projektowanie dróg i ulic, WKŁ 1979 Chrostowska H., Rolla S., Wrześniowski Z. Autostrady. Projektowanie, budowa, ekonomia, WKŁ 1975 Cielecki A., Furtak S., Więckowski M., Zieliński T., Materiały pomocnicze do ćwiczeń z dróg, ulic i węzłów dla studentów VIII semestru, Warszawa, 1978 Zalewski A. Wpływ uwarunkowań przestrzennych na przebieg dróg ekspresowych w warunkach polskich