Model pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w przedszkolu i gimnazjum. Opracowała: Krystyna Kwiatkowska
Katalog dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi z uwagi na: 1) niepełnosprawność; 2) niedostosowanie społeczne; 3) zagrożenie niedostosowaniem społecznym; 4) chorobę przewlekłą; 5) szczególne uzdolnienia; 6) specyficzne trudności w uczeniu się; 7) zaburzenia komunikacji językowej; 8) sytuację kryzysową lub traumatyczną; 9) niepowodzenia edukacyjne; 10) zaniedbania środowiskowe związane z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego, kontaktami środowiskowymi; 11) trudności adaptacyjne związane z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanych z wcześniejszym kształceniem za granicą; 12)inne potrzeby dziecka.
Kto to jest osoba niepełnosprawna? Niepełnosprawną jest osoba, której stan fizyczny lub/i psychiczny trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza albo uniemożliwia wypełnianie zadań życiowych i ról społecznych zgodnie z normami prawnymi i społecznymi. /Ustawa oz 26 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osoby niepełnosprawnej, Dz.U.Nr 123, poz.776/ 3
Uczeń niepełnosprawny to - w rozumieniu przepisów oświatowych - uczeń posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane przez zespół orzekający działający w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej. (w żadnym wypadku nie może to być opinia poradni psychologicznopedagogicznej bądź orzeczenie powiatowego zespołu ds. orzekania o stopniu niepełnosprawności). 4
Uczeń niedostosowany społecznie lub zagrożony niedostosowaniem społecznym. Osoby niedostosowane społecznie - to dzieci i młodzież, u których na skutek zaburzeń wewnętrznych lub niekorzystnych warunków środowiskowych występują utrwalone (powtarzające się) zaburzenia w zachowaniu. Zagrożeni niedostosowaniem społecznym- to dzieci i młodzież wychowująca się w warunkach niekorzystnych dla rozwoju psychospołecznego, na który negatywny wpływ wywierają takie środowiska jak: rodzina czy grupa rówieśnicza.
Symptomy niedostosowania społecznego lenistwo szkolne, nagminne wagary, nieprzestrzeganie wewnętrznych zarządzeń i przepisów szkoły, konflikty z nauczycielami lub wzmożone konflikty z rówieśnikami, ucieczki z domu i włóczęgostwo, notoryczne kłamstwa, werbalna agresja (wulgarność), sporadyczne lub systematyczne picie alkoholu, odurzanie się (jego próby i faktyczne odurzanie się), niszczenie mienia, stosowanie przemocy, bójki, kradzieże, udział w grupach negatywnych, usiłowanie i dokonanie samobójstwa, prostytucja.
Dzieci i młodzież niepełnosprawna i niedostosowana społecznie w przedszkolach i szkołach zgodnie z nowymi przepisami prawa oświatowego.
1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie W PRZEDSZKOLACH, SZKOŁACH I ODDZIAŁACH OGÓLNODOSTĘPNYCH LUB INTEGRACYJNYCH. 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie W SPECJALNYCH PRZEDSZKOLACH, SZKOŁACH I ODDZIAŁACH ORAZ OŚRODKACH.
Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie Kształcenie specjalne organizuje się dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych: 1) niesłyszących 2) słabo słyszących 3) niewidomych 4) słabo widzących 5) z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją 6) z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim 7) z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym 8) z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera 9) z niepełnosprawnościami sprzężonymi dla dzieci i młodzieży niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym 9
Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie Kształcenie specjalne może być organizowane we wszystkich typach szkół: w szkołach podstawowych w gimnazjach w szkołach ponadgimnazjalnych oraz we wszystkich rodzajach szkół: ogólnodostępnych ogólnodostępnych z oddziałami integracyjnymi ogólnodostępnych z oddziałami specjalnymi integracyjnych specjalnych 10
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie W szkołach zatrudnia się dodatkowo nauczycieli posiadających kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej: Obligatoryjnie: w przedszkolach i szkołach integracyjnych; w przedszkolach i szkołach z oddziałami integracyjnymi; Możliwość zatrudnienia (po uzyskaniu zgody organu prowadzącego) w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych. Nauczyciele i w/w specjaliści prowadzą zajęcia lub uczestniczą w zajęciach ustalonych przez dyrektora przedszkola/szkoły - dostosowanych do indywidualnych potrzeb edukacyjnych dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym.
Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie Kształcenie specjalne organizowane jest także dla dzieci i młodzieży z chorobami przewlekłymi i z zaburzeniami psychicznymi przebywających na leczeniu w zakładach opieki zdrowotnej w tym przypadku nie jest wymagane orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. 12
Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie Kształcenie specjalne dla dzieci i młodzieży: z chorobami przewlekłymi z zaburzeniami psychicznymi z zaburzeniami zachowania zagrożone uzależnieniem posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, które przed dniem wejścia w życie rozporządzenia tj. 1 września 2011r. rozpoczęły naukę w szkole lub oddziale integracyjnym, mogą kontynuować naukę w szkole lub oddziale aż do ukończenia szkoły danego typu. 13
Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie Dla uczniów, którzy rozpoczęli lub rozpoczną naukę w szkołach specjalnych i oddziałach specjalnych w szkołach ogólnodostępnych do dnia 31 sierpnia 2012 r.: 1) 18. rok życia - w przypadku szkoły podstawowej 2) 21. rok życia - w przypadku gimnazjum 3) 24. rok życia - w przypadku szkoły ponadgimnazjalnej Dla uczniów, którzy rozpoczną naukę od dnia 1.09.2012 r.: kształcenie specjalne może być prowadzone do końca roku szkolnego, w roku kalendarzowym, w którym uczeń kończy: 1) 18. rok życia - w przypadku szkoły podstawowej 2) 21. rok życia - w przypadku gimnazjum 3) 23. rok życia - w przypadku szkoły ponadgimnazjalnej 14
Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie Uczniowi niepełnosprawnemu każda szkoła (ogólnodostępna, integracyjna i specjalna) zapewnia: obowiązkowe zajęcia edukacyjne, dodatkowe zajęcia edukacyjne, zajęcia specjalistyczne wspomagające rozwój dzieci i młodzieży z zaburzeniami rozwojowymi w tym w szczególności: realizację zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego odpowiednie warunki do nauki, sprzęt specjalistyczny i środki dydaktyczne realizację programu nauczania i wychowania z wykorzystaniem odpowiednich form i metod pracy zajęcia rewalidacyjne integrację ze środowiskiem rówieśniczym pomoc rodzicom dzieci i młodzieży niepełnosprawnych w zakresie doskonalenia umiejętności niezbędnych we wspieraniu ich rozwoju 15
Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie W szkolnym planie nauczania należy dodatkowo uwzględnić dla uczniów niepełnosprawnych, w zależności od rodzaju i stopnia niepełnosprawności, następujące zajęcia rewalidacyjne: 1) korekcyjne wad postawy 2) korygujące wady mowy 3) orientacji przestrzennej i poruszania się 4) nauki języka migowego 5) inne, wynikające z programów rewalidacji* *rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych 16
Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie. W odniesieniu do uczniów, dla których opracowywane były indywidualne programy edukacyjne, na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów, zespoły są obowiązane dokonać wielospecjalistycznych ocen poziomu funkcjonowania uczniów i dostosować IPET do nowych regulacji: Przedszkola, oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych, gimnazja, szkoły specjalne wszystkich typów, oddziały specjalne oraz ośrodki - do 30.09.2011 r. Szkoły podstawowe i ponadgimnazjalne - do 30.09.2012 r. 17
Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie Sprawdzian i egzaminy zewnętrzne: dostosowanie warunków i form sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych dla wszystkich uczniów niepełnosprawnych w zależności od rodzaju niepełnosprawności, dostosowanie warunków sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych dla uczniów niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym. -w gimnazjach: od 01.09.2011 r. - w szkołach podstawowych i ponadgimnazjalnych: od 01.09.2012r. 18
Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie Kształcenie specjalne organizuje się na zasadach określonych w niniejszych rozporządzeniach: Przedszkola, oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych: 01.09.2011 r. Gimnazja: 01.09.2011 r. Szkoły specjalne wszystkich typów oraz oddziały specjalne: 01.09.2011 r. Placówki (art. 2 pkt. 3, 3a, 5 i 7 USO): 01.09.2011 r. Szkoły podstawowe: 01.09.2012 r. Szkoły ponadgimnazjalne: 01.09.2012 r. 19
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2011 Jednostki samorządu terytorialnego otrzymują zwiększoną subwencję oświatową na uczniów niepełnosprawnych i przewlekle chorych Standard A dla każdego ucznia na rok 2011 4.699,97 zł; (w 2010 roku -4 364,39 zł) Dodatkowo dla uczniów gimnazjów waga P26=0,04 Dodatkowo dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych waga P7=0,082 Dodatkowo dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów na terenach wiejskich i w małych miastach waga P1=0,38 Dodatkowo dla ucznia niepełnosprawnego: waga P2=1,40 z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, waga P3=2,90 niewidomi, słabo widzący, z niepełnosprawnością ruchową, waga P4=3,60 niesłyszący, słabo słyszący, z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym, waga P5=9,50 - z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, niepełnosprawnościami sprzężonymi oraz z autyzmem 20
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2011 c.d. Waga P6=0,80 - dodatkowo dla ucznia niepełnosprawnego w oddziale integracyjnym Zwiększona subwencja dla ucznia przewlekle chorego: waga P2=1,40 dla uczniów z chorobami przewlekłymi waga P24=0,60 dla uczniów klas terapeutycznych waga P22=1,00 - dla ucznia w szkole zorganizowanej w zakładzie opieki zdrowotnej Dzieci niepełnosprawne i przewlekle chore objęte wychowaniem przedszkolnym otrzymują wagę P28=4,00 Dla dziecka objętego wczesnym wspomaganiem rozwoju-0,84 x 21
Wybrane zmiany dotyczące kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w pozostałych rozporządzeniach. 22
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. 34. 1. W terminie do dnia 31 marca 2011 r.: 1) dyrektorzy przedszkoli, gimnazjów i placówek, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy utworzą również dla uczniów z orzeczeniami do kształcenia specjalnego zespoły, które; ustalą zakres, w którym uczeń wymaga pomocy, określą zalecane formy, sposoby o okres udzielania uczniowi pomocy, zaplanują dla ucznia gimnazjum działania z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego i sposób ich realizacji. 23
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. 3. W terminie do dnia 30 kwietnia 2011 r. dyrektorzy przedszkoli, szkół i placówek ustalą dla uczniów formy, sposoby i okresy udzielania pomocy psychologiczno- pedagogicznej oraz wymiar godzin poszczególnych form pomocy udzielanej od roku szkolnego 2011/2012. 4. Niezwłocznie po zatwierdzeniu przez organy prowadzące arkuszy organizacji przedszkoli, szkół i placówek tj. po 25 maja 2011r., dyrektorzy poinformują na piśmie rodziców uczniów albo pełnoletnich uczniów o ustalonych dla uczniów formach, sposobach i okresach udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiarze godzin poszczególnych form pomocy udzielanej od roku szkolnego 2011/2012. 24
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. 5. W terminie do dnia 30 września 2011 r. zespoły opracują dla uczniów IPET realizowane w roku szkolnym 2011/2012. 40. Rozporządzenie weszło w życie dnia 1 lutego 2011 r. 25
Rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół publicznych Organizacja pracy przedszkola i szkoły: Arkusze organizacji pracy przedszkola i szkoły zatwierdzane są przez organ prowadzący do dnia 25 maja danego roku. Arkusz organizacji pracy przedszkola i szkoły zawiera godziny na realizację zajęć z zakresu pomocy psychologiczno pedagogicznej. 26
Rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół publicznych Organizacja pracy: W oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych w zakresie organizacji wychowania, nauczania i opieki, stosuje się przepisy w sprawie ramowego statutu publicznego przedszkola. Liczebność oddziałów: nie określa się minimalnej liczby uczniów niepełnosprawnych w oddziałach specjalnych i oddziałach integracyjnych, co daje organom prowadzącym możliwość dostosowania liczby uczniów w oddziale do możliwości środowiskowych i lokalowych, liczba uczniów podczas zajęć prowadzonych przez jednego nauczyciela w świetlicy zorganizowanej w szkole integracyjnej lub specjalnej powinna odpowiadać liczbie uczniów określonej dla danego oddziału szkoły integracyjnej lub specjalnej. 27
Rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół publicznych Pomoc materialna dla dzieci i młodzieży Statut przedszkola i szkoły powinien określać formy opieki i pomocy uczniom, którym z przyczyn rozwojowych, rodzinnych lub losowych potrzebna jest pomoc i wsparcie, w tym również działania na rzecz zorganizowania pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej. 28
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. zmieniające rozporządzenie z dnia30 kwietnia 2007r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. Uczeń posiadający może przystąpić do sprawdzianu/egzaminu w warunkach dostosowanych do jego indywidualnych potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych, na podstawie tego orzeczenia. Szczegółową informację o sposobie dostosowania warunków określa Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej do 1 września każdego roku. w gimnazjach: 1 września 2011 r. w szkołach podstawowych: 1 września 2012 r. w szkołach ponadgimnazjalnych: 1 września 2012 r.
Inne przepisy prawa oświatowego dotyczące uczniów niepełnosprawnych i niedostosowanych społecznie.
1.Ustawa z dnia 7 września 1991r. O systemie oświaty (tekst jednolity Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz.2572 ze zmianami). 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 września 2008r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno pedagogicznych. 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 września 2008r. w sprawie sposobu i trybu organizowania indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży. 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Spotu z dnia 12 lutego 2002r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach 32 publicznych.
Rozporządzenie MEN w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno pedagogicznych. W publicznych poradniach psychologiczno pedagogicznych działają zespoły orzekające, które wydają: 1. Orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz niedostosowanej społecznie, wymagającej stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy, 2. Orzeczenia o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego, dla dzieci, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola lub oddziału przedszkolnego zorganizowanego w szkole podstawowej,
Rozporządzenie MEN w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno pedagogicznych. 3. Orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły, 4. Orzeczenia o potrzebie zajęć rewalidacyjno wychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim, oraz 5. Opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole.
Rozporządzenie MEN w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno pedagogicznych. Zespoły wydają orzeczenia oraz opinie na wniosek rodziców (prawnych opiekunów).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 września 2008 r. w sprawie sposobu i trybu organizowania indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży Indywidualnym obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym oraz indywidualnym nauczaniem obejmuje się dzieci i młodzież, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły(opracowujemy Kartę i PDW). 1. Indywidualne obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne, zwane dalej "indywidualnym przygotowaniem przedszkolnym", oraz indywidualne nauczanie organizuje się na czas określony w orzeczeniu o potrzebie indywidualnego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego lub indywidualnego nauczania. 2. Dyrektor przedszkola lub szkoły, zwany dalej "dyrektorem", organizuje indywidualne przygotowanie przedszkolne lub indywidualne nauczanie.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 września 2008 r. w sprawie sposobu i trybu organizowania indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży 4. Zajęcia indywidualnego przygotowania przedszkolnego lub zajęcia indywidualnego nauczania prowadzi się w miejscu pobytu ucznia, w domu rodzinnym, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym lub placówce opiekuńczo-wychowawczej. 5. Zajęcia indywidualnego przygotowania przedszkolnego lub zajęcia indywidualnego nauczania mogą być organizowane odpowiednio: 1) z grupą wychowawczą w przedszkolu lub w oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej, lub z oddziałem w szkole albo 2) indywidualnie w odrębnym pomieszczeniu w przedszkolu lub w szkole, w zakresie określonym w orzeczeniu w odniesieniu do dziecka, którego stan zdrowia znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola lub szkoły.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 września 2008 r. w sprawie sposobu i trybu organizowania indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży 7. 1. Tygodniowy wymiar godzin zajęć indywidualnego przygotowania przedszkolnego realizowanych bezpośrednio z dzieckiem wynosi od 4 do 6 godzin. 2. Tygodniowy wymiar godzin zajęć indywidualnego przygotowania przedszkolnego realizuje się w ciągu co najmniej 2 dni. 8. 1. Tygodniowy wymiar godzin zajęć indywidualnego nauczania realizowanych bezpośrednio z uczniem wynosi: 1) dla uczniów klas I-III szkoły podstawowej - od 6 do 8 godzin; 2) dla uczniów klas IV-VI szkoły podstawowej - od 8 do 10 godzin; 3) dla uczniów gimnazjum - od 10 do 12 godzin; 4) dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych - od 12 do 16 godzin. 2. Tygodniowy wymiar godzin zajęć indywidualnego nauczania dla uczniów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, realizuje się w ciągu co najmniej 2 dni, a dla uczniów, o których mowa w ust. 1 pkt 2-4 - w ciągu co najmniej 3 dni.
Najważniejszy w każdym działaniu jest początek Platon 39
Wczesne wspomaganie rozwoju - jest jedną z wielu form pomocy dla małego dziecka niepełnosprawnego i jego rodziny. Nie zastępuje żadnej z form pomocy stosowanych dotychczas w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej czy wychowania przedszkolnego.
Podstawy prawne dotyczące wczesnego wspomagania rozwoju. Dla dziecka z opinią Wczesnego wspomagania rozwoju Zespół opracowuje Indywidualny program wczesnego wspomagania jeśli taka forma wsparcia organizowana jest w placówce zgodnie z przepisami prawa oświatowego. 41
Podstawy prawne dotyczące wczesnego wspomagania rozwoju Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty art. 71b ust. 2a W przedszkolach i szkołach podstawowych, w tym specjalnych oraz w ośrodkach, o których mowa w art.2 pkt 5a także w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradniach specjalistycznych, mogą być tworzone zespoły wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. art. 71b ust. 2b Dyrektorzy przedszkoli specjalnych, szkół podstawowych specjalnych oraz ośrodków, o których mowa w art. 2 pkt 5, a także dyrektorzy właściwych ze względu na miejsce zamieszkania dziecka szkół podstawowych ogólnodostępnych i integracyjnych oraz dyrektorzy publicznych i niepublicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych, mogą organizować wczesne wspomaganie rozwoju dziecka w porozumieniu z organami prowadzącymi.
Podstawy prawne dotyczące wczesnego wspomagania rozwoju - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 lutego 2009 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci. - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 września 2008 r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno pedagogicznych.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 lutego 2009 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci. 1 Rozporządzenie określa warunki organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci, mającego na celu pobudzanie psychoruchowego i społecznego rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole, zwanego dalej wczesnym wspomaganiem, w tym kwalifikacje wymagane od osób prowadzących wczesne wspomaganie, a także formy współpracy z rodziną dziecka.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 lutego 2009 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci. 3 1. Zespół wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, o którym mowa w art. 71b ust. 2a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, zwany dalej zespołem, jest powoływany przez dyrektora odpowiednio przedszkola, szkoły, ośrodka lub poradni, wymienionych w 2. 2. W skład zespołu wchodzą osoby posiadające przygotowanie do pracy z małymi dziećmi o zaburzonym rozwoju psychoruchowym: 1) pedagog posiadający kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności dziecka, 2) psycholog; 3) logopeda; 4) inni specjaliści w zależności od potrzeb dziecka i jego rodziny.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 lutego 2009 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci. 4 1. Zajęcia w ramach wczesnego wspomagania organizuje się w wymiarze od 4 do 8 godzin w miesiącu, w zależności od możliwości psychofizycznych i potrzeb dziecka. 2. Zajęcia w ramach wczesnego wspomagania są prowadzone indywidualnie z dzieckiem i jego rodziną. 3. W przypadku dzieci, które ukończyły 3. rok życia, zajęcia w ramach wczesnego wspomagania mogą być prowadzone w grupach liczących 2 lub 3 dzieci, z udziałem ich rodzin.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 lutego 2009 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci. 4. Pracę zespołu koordynuje dyrektor odpowiednio przedszkola, szkoły, ośrodka lub poradni, wymienionych w 2, albo upoważniony przez niego nauczyciel. 5. Zespół szczegółowo dokumentuje działania prowadzone w ramach indywidualnego programu wczesnego wspomagania.
Czy warto zabiegać o zorganizowanie pomocy w postaci wczesnego wspomagania rozwoju dla niepełnosprawnego dziecka i jego rodziny? TAK, ponieważ ma ona na celu: wspomaganie rozwoju dziecka, zapobieganie pogłębianiu się jego niepełnosprawności, zapobieganie społecznej izolacji rodziny, przygotowanie dziecka do podjęcia nauki w szkole we właściwym czasie, pomoc rodzinie w akceptacji niepełnosprawnego dziecka oraz wypełnianiu zadań opiekuńczo-rehabilitacyjnych, osiągnięcie samodzielności życiowej odpowiedniej do wieku i poziomu rozwoju dziecka, rozwijanie odpowiedzialności rodziny za wspomaganie rozwoju oraz wzmacnianie wiary dziecka we własne możliwości, umacnianie więzi rodzinnych.
Inne rozporządzenia dotyczące uczniów z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego, których postanowienia zachowują ważność (na dzień 22.03.2011r.). - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych z późniejszymi zmianami. - Rozporządzenie MENiS z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania szkołach publicznych. 2 ust.10 Dyrektor szkoły, z wyjątkiem szkoły specjalnej, w uzgodnieniu z organem prowadzącym, przydziela dodatkowe godziny na prowadzenie indywidualnych zajęć rewalidacyjnych z uczniami niepełnosprawnymi. Przepisy nie określają tygodniowej liczby godzin zajęć rewalidacyjnych dla ucznia niepełnosprawnego. Uczniowie niepełnosprawni uczestniczą we wszystkich zajęciach edukacyjnych z klasą, a ponadto mają zorganizowane zajęcia rewalidacyjne. 50
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania szkołach publicznych. 3 ust. 7 Dla uczniów niepełnosprawnych można przedłużyć okres nauki na każdym etapie edukacyjnym co najmniej o jeden rok zgodnie z przepisami prawa oświatowego. 51
Zajęcia rewalidacyjne w przedszkolu. Zgodnie z rozporządzeniem MENiS z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół czas trwania zajęć rewalidacyjnych w przedszkolu powinien być dostosowany do możliwości rozwojowych dzieci i wynosić: z dziećmi w wieku 3-4 lat około 15 minut z dziećmi w wieku 5-6 lat około 30 minut 52
Zajęcia rewalidacyjne w przedszkolu c.d. Zajęcia rewalidacyjne w przedszkolach organizuje się dla dzieci posiadających orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Zajęcia rewalidacyjne w przedszkolach są to zajęcia prowadzone dodatkowo na wniosek rodziców (prawnych opiekunów). Zajęcia rewalidacji indywidualnej są prowadzone na terenie przedszkola i szkoły. Rodzaje zajęć rewalidacyjnych w przedszkolach przykład: korekcyjno kompensacyjne, logopedyczne, gimnastyka korekcyjna.
Inne zajęcia specjalistyczne: muzykoterapia, dogoterapia, terapia zajęciowa, kinezyterapia, hipoterapia, zajęcia antystresowe terapia integracji sensorycznej terapia metodą Tomatisa Biofeedback 54
Indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny dla każdego ucznia z orzeczeniem do kształcenia specjalnego.
Lepiej chyba pójść choćby kawałek dobrą drogą, niż zajść daleko lecz źle Platon 56
Rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie Nauczyciele i specjaliści prowadzący zajęcia z uczniem w ramach pracy zespołu, dla każdego ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego: niepełnosprawnego, niedostosowanego społecznie, zagrożonego niedostosowaniem społecznym, opracowują indywidualny program edukacyjno terapeutyczny (IPET), 57 dokonują okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia oraz w miarę potrzeby modyfikują IPET.
Indywidualny program edukacyjno- terapeutyczny (IPET) Podstawowym warunkiem skonstruowania indywidualnego programu jest dokonanie rzetelnej analizy poziomu funkcjonowania ucznia - ocena jego potencjalnych możliwości oraz ewentualnych trudności w zakresie nabywania wiadomości i umiejętności wynikających z realizacji podstawy programowej.
Brak skuteczności IPET najczęściej jest konsekwencją: nieprawidłowo przeprowadzonego rozpoznania możliwości i ograniczeń ucznia; nieprawidłowo określonych celów; nietrafnie zaprojektowanych procedur osiągania celów; braku przenikania części terapeutycznej programu do części edukacyjnej; braku współpracy nauczycieli, specjalistów i rodziców na poziomie rozpoznawania specjalnych potrzeb edukacyjnych; braku współpracy nauczycieli, specjalistów i rodziców na poziomie formułowania i realizacji programu.
UWAGA Jeśli uczeń posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego oraz: orzeczenie o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego, lub orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania to dla ucznia Zespół opracowuje tylko indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny.
UWAGA Uczeń z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego: - dla zagrożonych niedostosowaniem społecznym Zespół opracowuje IPET. Uczeń ma prawo do zajęć socjoterapeutycznych, - dla niedostosowanych społecznie Zespół opracowuje IPET. Uczeń ma prawo do zajęć resocjalizacyjnych.
Propozycja arkusza indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego na podstawie: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych. Opracowanie Krystyna Kwiatkowska Nazwisko i imię ucznia:.. Adres:.. Klasa/grupa Podstawa opracowania programu (nr i data wydania orzeczenia): Okres udzielania dziecku pomocy psychologiczno-pedagogicznej: I. Charakterystyka psychopedagogiczna ucznia (na podstawie obserwacji i dokumentacji np. orzeczenie, opinia lekarska, informacje od rodzica, specjalisty itd.) mocne strony ucznia: II. Cele indywidualnego programu: Edukacyjne Terapeutyczne III. Zakres dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia:..... IV. Sprawdzanie i ocenianie postępów ucznia:..
V. Metody i formy pracy z uczniem: VI. Rodzaj i zakres zintegrowanych działań nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem: niepełnosprawnym (działania rewalidacyjne), niedostosowanym (działania resocjalizacyjne), zagrożonym niedostosowaniem społecznym (działania socjoterapeutyczne):.. VII. Działania wspierające rodziców dziecka oraz zakres współdziałania z poradniami psychologicznopedagogicznymi, ośrodkami doskonalenia oraz innymi instytucjami ( 4ust.1pkt.3): VIII. Zakres współpracy nauczycieli i specjalistów z rodzicami ucznia w realizacji zadań, o których mowa w ( 4ust.1pkt. 1 i 5):. IX. Formy, sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy będą realizowane zalecane przez Zespół (zajęcia rewalidacyjne i resocjalizacyjne oraz inne zajęcia odpowiednie ze względu na indywidualne potrzeby edukacyjne i rozwojowe oraz możliwości psychofizyczne dzieci - 4ust.1pkt. 3 i 4) X. Podpisy członków Zespołu biorących udział w opracowaniu programu:..
XI. Ustalone przez dyrektora formy, sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy psychologicznopedagogicznej oraz wymiar godzin ( 4ust.1pkt. 3):.... Data i podpis dyrektora: XII. Ocena efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej uczniowi:. Data, podpisy członków Zespołu:....... XIII. Formy dalszej pomocy zalecane przez Zespół.... Data, podpisy członków Zespołu:
Dziękuję za uwagę.